Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
LLUNDAIN. 1
LLUNDAIN. 1 DYDD iAtf, C'LLWE-FRFEFE 24- BAETII bry s-ge«ad (express) yma y bore hw ii, o Dover âhanes fod Bedel-long, (a ship bearing a .flag of tr$ce) wedi eyrhaedd yno, o Calais, '0'1' hon y tir- iddMr. Robinson, (yr hwn a aethai gyda Argl. CasHeiea.gh i Chatillofi) neithiwr. Dywcdir ei fod wedi Gwyn ef, heblaw cenadwri pwysig ynghylch y gyimadledd, l\arie,sion svvy- -ddol am y brwydrau rhwng Blucher fe. Boiia* /parte; oddiWith y ¥bai yr ymddengys wai nid liawer o fonts is enauiwyd o-n y ge!\ iiioii • ■ft bod y L'ywydd Priissaidd (Blacher) wedi una ']' 10.: h itr Ty vvysog bohwartzenberg. Y mae lly thyr-god Ellvnynaidd (Dulch) wedi <1} fod hyd atom y bore hwn ag hysbysiaeth i'r i n o'r mis hwn. Dywedp-nt fed Syr Thomas ^Graham (Brython) gyciiwyn tuag Antwerp drachefn, ondei fod yn aros dyfodiad Jieleiiau tan Cm\gmiv,(Congreveli!>ckcts) y rhai I d y 22am. Mynpgautfod iiiiyddwyr yn myuedyn feunyddol trWyBrussels; & bod y Count j) ArtoIs (biawd ieuangaf Louis XVI.) wedi my wed trwy Cologne arJr 3ydd o'r ¡ amis hwn, dan yr enw Count de Ponthieu, ar ei tfcrdd tua Basle., Yr oedd. 5,000 o Ilfissiaid, j fewyr traed, wangnelwyr, a Cossacs, wedi cyr- j ^vaedd ALx-ia-ChapeJle (Westphalia yn Germany) .ar,y 7fed, a chych wynasant ar yr 8fed tua'r lie a ^nodwydiddv nt. Hysbysaut fod h'o'li Fflaiulers 3 Maunult, eu tJiyddau oddivvrth y gelynion. *'1 y •Ffranccd allan o'u hyinddiliynfa yn Naardeh, ar y 13 ar 14, a'r rti-ai sydd yn nm- -ylifa Delzrl ar y 5cd ar 6fed, mewu tl eh i tedrata yr hyn oedd eisiaii arnynt o'r w lad; llosgapant amryw o dai Mwsriiyn, eitlir gorfu '8. ntYIlt dd) cliv, eiyd heb gael "yr hyn a geisierit. Berbyniasom bapurau Paris, yn cynnwys hys- oysiaetb i'r 21ain, ncithhvr. Nid oes air °. son nddyntam frwydr ar v 17eg (am yr hon y tTybwyllasom yn Ol-ysgrifen ein papur diwedd- £ ar awuuidod holi bapurau Lluiidain.) Dy- Wcdant i Bonaparte bed i'w filyryr gychwyn ar y 18fed yn y borfl tua phynt (pontaa) Bray a, -Montreal*, gan ei fod wedi clywed fod corit fog Gadfridawg "Vfede a'r WurtembergVaid yn Montereau; ymdrechodd y gelynion, meddaiif, eu sefyHfa, eithr hwy a ddymchwel. wyd, gyùâ'r fath wroldeb, fel y cymmerwyd y Vlrof a'r pynt ar yr Yoniie a'r Seine trwy rutln, E aeth y Ffraticod drostynt gan ymlid y gelyn- ion, a chymmera^aat 3,000 o honynt yn girch- aiorion, un Cadfridawg a thri maugnel. Y n yr Janes hon dywedir fod y pynt heb eu nhvèidip, <rad yn yr hysbysiaeth Ffrengig am y 17eg my- ^iegant tod Oudinot (Ffranc) wedi gorchymmyn iddynt gael: eu dystry wio; rhaid i tu adael y sgorckwyl o gymmodir habesion hyn i'r Ffraifcod- «u,huiuiin. Hysoysant yn mhellacls fod 2,687 o'r earch- arorion a gymmerwyd ar y 9fed, lOfed, eddiar Cadfr. BeHgard" ynghyd a 58 o swydd- gi'ot1, wedi dyfod i ddinas Flacentia ar y 1 leg ?.bod 3,000 ogai-charodoni fyned y d, .can-! iyiiolj Alexandria. Cyfrifabt i'r Cyngreirwyr igolli 13,000 o wyr yn yJnwydrilU a ymladdwyd .y,ii 'Fo Ita, Guito, ac o llaen IVlantua. hyn hefyd yn Cynnwys pell, ach hysbysiaeth bddiwrth tyddhiodd Bonaparte yn Italy, mynpgant fod Beailhariicis, Rhåo-- fVenin, a 1 henciwdawd y wlad hono, wedi bu- ,ddijl,,roliaetilu ir y Cyngreirwyr; ond canys beth fydd y canlyn.ad, y mae buddugoliaethau BeaU- )i:¡S hJt, hyn, yn gyflfelyb i toil, llwyddiannus hyny yw ruae yn o-orfodcilio, yn ol ar oi pot ^j^haX, Ieh" yn ol y papnfau Ffrengig eu hunain, (ea~ «ys nid ydym wc<Ii cael un hysbysiaethetto trwy .11 eb moddion ereVll.) Y m.ae yn egldr ei fod elf wedi gadael dinas Verona a eliymmydogaeth yr ^Xdige; ac yn awr efe a ymffrostia yn ei waith ^n amddiilyn ei huii ar lan-Orllewinol yr afofi iVlitu.io. Y mae aden ildeau ei fydclin wq cwjmpo jn ol tu hwnt i gyffiniau teyruas lia .I'y ?C ei ('ha(l-!ysyn Piacentia oddi fovii i rand!r tll at,Ol Y" h W n a bcrthyn i Ymerodraeth Am/Murat, Brenin Naples, yr hwn a !1ù"dentJI1d<li wepdar oedd yh brysio i gyn- iiOTthw-yp Beabhtoeis, nid oes air o son: yn feresennol; ac y fiiae'r dystawrwydd hyu yn- tueddu y'h giyf J gadarii^U yr hynafynegvyd fanddymbti obarthati ereill, sef ei fbd ef Wedi ^BiWrthod & cbyngfeiriaetii Ffrainc- DeJfJynisom Bapurau Yittoria, Spain,1 y rhai ^.gyiniwysint yqylw auiiii canlyt;ot •• Erioedni bu gwtad a'r jiywodraeth yn, y fath sBfyllfa enbydi, ag y n)ae aVpaenfek'id ynddi dydd hwn. Ar 61" r- lwel miynedd 0 ryfeloedd ,I;iys t i't, o I a, brw,jdraugwaedIY\l-mi:edd. 0 ^•berthau, a gorchestion gwrot, i adennill eih Wiydd-did a'n hanymddibyniaoth, ac i ryddaa toinwyl Ffetdinahd,-—ac yn awr yr ydym yu' ptrusb ynghylch ei dderbyn! Je9 yrvdym yn pc-trviso ei dderbyn, ac wrth hyn yr ydym yn 'dangos cymraaint o wroldeb Yspaenaidd^ ac wrth y gorchestiQii a wnaethom i enhill eiil rhydd-did yr eil fi i I'di ras hwnw, yr hivn bsbq. 11coi eu hunain, ,yn gadw ettb yn Haenor Arnynt. Y Bonaparte hwn, gwarth dynoliaeth, yr hwn nad yw yn meddwl ond ain ysgelesder, bradwriaeth, a thrais, mown trefn i gadw iddo ei hun orsedd- fainc y Bourbons, yr hon a draws-feddiannir latidd()-Beiiapartewr, -sydd yn cynnyg yr olewydden i ni, i roddi i ni ein rhydd-dtd ?n lianymddibyniaeth Te, ac am mai Bonaparte sydd yn eynnyg ein BiGniu i ni, nyni ddyleni betmso ynghylch ei ddcr?yn, aCJstyncd cyny cydsyniom, a gwybod )n mha fodd y dichon y genedl 1 spaenaidd ymddadrysu ei hun o'i sefyllfa enibyd, yngwyneb tfefn lliaidd Bonaparte i neillduo einlachùs oddiwrtli achosiou galluoedd crtjill _Ew"rop, a'n bwrw bendramwiiwgl i wasC- fetron newydd, mewnirefn i ddyehwetyd (mewa ariiseri ddyfod) yn ol eigynlluniau atgas, iores- yr O r-yiy s ( Pen insula j. Ymddiried, yngair Bonaparte yw ceisio cael '%in twyllo-— cydsynio iddo ef ga(!l c,-Lcl w'r orsedd a drawsfeddiaruiodd ■yw chwennych dynichweliad yr holl o.'sedd- feinciau yu gynt neu yn Jiwyrach—ac nid yw cadw ammodau ag ef end eSaith anadnabyddiaath o honaw, a phertraith ddinyl;tr y rhai a'u cad want. Y mae'r genedl mewn cyfyngder, y mae Bona- parte yn cynnyg i ni yr hyn oil a geisiem, ond nid yw yn ei roddi mewn modd gweddus i fobl Spaing—or clllle's, ac er dedwyddweh teyrnasoedd Ew^-opaidd ereill—gSn hyny dylidystyried gyda phwyll, pa beth a ddylai'r genedl Y&paenaidd wnetithu),, pe ymddangosai Ffetdinand ar eiii cyHimau—fe wyr yr Yspaeuiad yn ddigon da nad yw dedwyddweh Spain yn ymddil?ynu ar, lortyddwch am erol yr Or-ynys, ond ar ddiiiystr y gormeswr, a Uonyddwch holl Eivrop-eiii neill- duo niN oddiwrth y Saeson ac ereill yw arncan ddrygionus Botiiparte-!Iyis oedtld),. ,beti ve Yng, -I rair a Fferdinand, ac nid "I rhyfeddod afydd ôS dpufyn efepfi Spain, n ddwrn hyn oddi amgylch. A dilerbydiwTi ni eN, Ein barn ni yw, y dylid i trefnu n)psmani gyfarfod ag ef rne.W-il maii ito edig, pangly worn ei fadar y cyffiniaii, ac y dylai ein hanvvyl Fferdinand fod wrthoei hun, a chyn gynted ag y rhoddo efe ei draed ardtr Spnin, yr hwn sydd wedi ei liwio a gwaed er ei rydd-did ef, y dylajdyngu ger hron Seuedd y wladwriaerh y cyunal efe flforf-lywodraetk teyrnas Spain—ac na byddo iddo oddef neb oli aingylch ond y rhai sydd wedi profi eu serch at eu gwlad, eu Brenin, a'r gosodiadau newydilloiw-'y rhai iia ddichon y wlad ddrwgdybied y rhoddant iddo addysghdau teyrn-ormesol—mew n gair y cyfryw bersoiiau ag ydyut wedi diogelu ei Goron iddo, &e."
[No title]
I GWENER, 25. I CENAD^RRI SWYDDOL. Swyddfa Dramor, Chwtfror 2.5, 1814. J Dteth yrAnrhydecidus Jb trederick Robinson y bore hwn i'r Swyddfa hou a. chenadwri; ptgion o'r hwn a gaiilyn :—- Danfouodd Syr Charles Stewart genadwri a amserwyd Chaillon k 12fed o'r mis h\vn, yn cynnwys-hanesion oddiwrth y JVLdwriad Lowe, am weithred,edd y fyddin.dau Blucher i'r 12fed. ( Rhuthrodd y Cadfr. P1 Yorck (Prussiad) ar | Chalons, ar y bed o Chwef. yr hon a roddwyd t'ynu iddo trwy gytundeb; ciliodd Macdonald (Ffranc) yn ol dros y Marne tua Meaux; yr oedd lluo'ed Sebastiani, ac Arrispe gyd;lgef, heb- i law y rhai a berthynent iddo ei hun. At y 6fed yr oedd cad-lys Lly wydd Blticher yn Saudi on. Ar yr 8fed, symudwvd ef o Ver- tus i Etoges. Yr oedd Cadfr. Sackeu y pryd hyny D'York yn Chateau yri- A I oti tin i ra i l. 'I hierry, a Chadfrid. Klest yn Chalons, oil yn rychwyn ar n\ byddin Macdonald, yr hw n oedd yi, citio, gyda 100 o fangnelao. Ymhrydriawn yr 8fed,syrtiud\yyd catl-lys Bl u- 'oher drachefn 1 Vert us, ar 01 clywed son fod > 'hr «edi ei wnenthur argatrod Russaidd yn -Bayei ;Yr bedd blaeri fyddin D'Yorck o I)jr- ment, ac eidjo Saeken o Mbntmirjiil) wedi cyr- haedd Chae Thirry a La Ferte sous Joarre; Ar brydnawn y lOfed rhuthrwyd argorff Russaidd Alsuffiief, ■ yr, ChsW'npaubert, gan la, oedd iawer ilicsccach o'rf g^ynion, riSg oedd y Russiaid, ac ar ol gwithwyjriebiad fiYfuig, gOrfu <"»rnynif! gilio yn ol gyda GhTyn golled. Ar yr 11 eg yr oedd cad-lys yf Lly vvy<ld Blucher yn BergereSi Ac ar, y dydd hwnw ej ehwynodd y y rff. dan, Sacken a D'York tua ^dntniiraJl yn erbyu y gelynipn lie bu brwydr booth, yr hon a bariiodd drbs amryw oiiau, a chadvvodd y dciwy fyddin eu sefyllfa oedd, Collodd Sacken bed war o,ilrangneltiu.. jllian boe^haf y fjwydr a yn mhentref Marchais, yr hwn a: gymmerwyd, ac a adgy^mciwyd dair givaitti. Yr eedd y gelynion yu llawn 80,000 o wyr dan Bonaparte. c V Ar y 12fd yr Sacken yn Chateau Thierry, a D'Yorck yn Buffel,t-a Marmont (Ffianc) ?r 6(ed co? yll -A.r yr un dydd hw?w vr oedd y Llywydd Bluch?r a'r 'iiuoedd dan ?leist R K?ss:ewitz mewu sef lifa if yii Bergeres. ? By?wyd adysgr'fcn??au o genadwri diwedd- <  adysgrifenadauo,genadwri djwe(!d. e-.rach ?1,1,ilwriad Lowe at Syr Charles Stewart,?MMr. Robinson, 0 r 13pg t'r l4pg. Yr oedd cadlys Blucher ar y 13cg )H Cham- paubert. Efe gychwynasái o Bergeres i Eloges, i ywosod ar Marmont, yr hwn oedd a 9 neu 10,000 o wvr ganddo. CHiodd y gelynion yn ;"nddd, a wu.ed"llrp' ymoscdiadu egnicl ar eu ol fyddin, gan y Cossacs yn benkf. Parhaodd yr ymlidiad b Etoges i'r tu draw i Champaubert. Gortfwyscdd y gelynron ar eti har^au o 4iaen Froment-Thierry, o'r hwn ley, e'iliasai'r Cadfrid- ogton D'York a Sacken i'r tu ol y Marne. Ar y 14eg ciliodd Marmont o Fromentreres i Janvillieras, He y cyfarfu Bonaparte ag ef, yr hwn a gyclifuyrTasai yn y nos o Chateau-Thierry, ili hoil osgorddioti a cliort-I bclacliti o farchluoedd. Brwydr ltyrnig a gymmerodd le ac am fod llu- oedd Blucher yn liawer llai mewn rhifedi nag eiddo'r gelynion, yti neillduol ei farchluoedd, efe a ffurfiodd ei wyr ti aed yn bedroglau(squares) ac a benderfynodd gnio yn ol. Gwnaeth y gel- ynion yr ymosodjadau mwyaf ffyrnig a. march- luoedd ar y pedroglau hyn, eithr derbyniwyd hwy gydrl'i fath wroldeb fel na tilorwyd yr u-ii o honynt. Ar ol ymdrech dra gerwin aC atighyfartal, yr hwn a Varhaodd wrti-i gilio yn ol dro3 agos i 12 rniildir, caiifu Blucher gorit ma<vr o farchluoedd mewn sefyllfa o'r tu ol iddo, gerllaw Etoges, efe aymroddodd idori ei ifdrdd trwy'r rhwystrhwn, a Jlwytldodd yn ei ymosodiad at felly gwnaeth y Cadfridogion Ivleist a Kassiewitz ti'wy'r gwyr traed ag .üêdd wedi myned o'r tu ol iddynt ar hyd ffyrdd anhygyrch. Cyfrifir fod holl golled Blu- cher ar y dyddiau hyn yn 3,500, mewn lladd, clWyfo, a chymmeryd yn garcharbrron-j a dj"- wedir i'r^elynion gael colled fawr iaWtl, gan eu bod yn tigered i dan dychryullyd o fangnelau trwy'r arnser. Yn ganlynol i hyn ciliodd Bin-| cher i (,'Iialonq, lie yr unodd Sackeu a I)-, Yo, ag ef ar yr lOeg. Cymmerasatrhan o fyddin Cadfr. Yvlntdngei- rode (Russiad) Soissotis trwy ruthr, a dau Gad- fridog, ac ynghylch 3000 owyr yn garcharorion. Yr oedd VVinzingerode ei hun yn Rheiins. Ac yr oedd y Counts a SL. Priest yn cych- wyn gyda brys i gyfnerthu Blucher. «♦ Cymmerwyd tref Sens trwy ruthr ar y: 11 eg, gan Wirteipbcrq,. Ac ar y 9fed ymosododd Count Hardegg ar ol-fyddin y gel- ynion yn Rowdily a St. liiliaire; ac wedi ullo o honaw a Chadfr. ittgenstein, efe a ymosododd I arnynt drachefn gerllaw St; Aubin a ,Marnaytlc a'u gyrodd tua Nogent. II Yr oedd Count Wittgenstein wedi cychwyn l 'I" C "If 'J,[ 1 t tua Pont-sur-Seiiie, Cadfr. Wtade tua Bray, (yc oedd yge,lynjo.u wedicBio 6 du aswy'r Seine, a dinystrio'r pynt, y J'hai a adsefydlwyd gan y Cyngreirnyr); a chychwynodd Cadfr. VVrede (Bavariad) tua ProvirVs. Ac yr oedd Wittgen- stein, Bianchi, a GuHay yn cychwyn ar yr un stein, ,.tui Montereau, ac yr oeddid yn trefnu ? mesurau i osod y fyddin fawr ar lan aswy'r afoll Seine. Ar yr 16, trefnwyd mesurau (wedi clywed fod Elite her wedi maeddu y lluoedd oedd yn ei erbyn e.f" ac wedi cychwyn y tu hwnt i Etoges), i symud y cadlys i Bray, a lluoedd Wrede a Witt- genstein heibio Naugis, tua Melun-aIJ,.oëdd: Bianchi yn gwaseu y'mlaen ar Fi)untainebroau. Derbytiiodd Mr. Robinson hysbysiaeth swy- ddol ar ei B'ord.d, pan oedd yn Troyes fod Foan- tainebleau wedi ei chymmeryd ar y 17eg, gan y Counts Hardegg) Thurn, a'r Cadfr. Platotf; cym- merwyd rhfi mangnelau a charcharorion oddiar j y gelynion, ac yr oedd y Cy ngreirwyr yn cych- Vfyn rhagddynt tua Paris. Ar y lgfed, ymbsododd Bonaparte k chcrflf mawr o farchluoedd, ar ragwilwyr byddin Witt- genstein, y rhai oeddynt dan lywyddiaeth Count Pah leu, ac a'u gyrodd yu ol gyda chryn golled mewn \gwyr a mahgnelau. Ac Yiia tynodd y Tywysog Schwartzeoberg ei fyddin i'r tu ol i'r Seine. Ary 19eg, gwnaetlh y gelynion dti ymnsod- iad ffyrnig at- luoedd Tywysog Breninol Wir- temberg, yn Montereau j ond gyrwyd hwy yn ol gyda cholled, a chymmerodd Tywysog Wir- tember rai mabgnelau oddi arnytit; pa fodd j liynag, yn yr hwyr, adnewyddwyd yr ymosod- iad, a llwyddodd y gelynion i feddiannu'r bont; ac yr oeddid yn deall iddyntyru rhan fawr o'u byddin drosti. YV oedd cad-lys Schwartzenberg i fod ,yn Troyes yn hwyr y i9eg. Aeth Mr. Robinson ar y 20fetl, trwy fyddin Blucher, yr hon Oedd o 50,000, i 60,000 o v yr. yii y drefn oreu • yr oedd yn cychw y n o Chalons uno a'r fyddtn fawr. Yr oedd blaen y fyddjn ynghylch 18 neu 20 rniildir o Troyes y pryd hyny.—Swm yr hyn a glybuwyd ar y pen hwn, vv, fod y lluoedd g\x rlinvyncbol, ar ol brwydro tua phythefnos o amser, yp yr un sefyllfaoedd j ag oeddybt ar ddechreu'r aihser uchod. j j rnq e't Cadpfen Cochrane wedi dyfod ilr ddinas a chenad\vróddiwl'th Syr Geo'. Prevost o Halifax, 'i'la chysurlawn yw'r hysbysiaeth a ddygif ganddo olr eadlys ytt Quebecj a amserwyd ion. 8fed. Rhutluwyd ar sefyllfa'r gelynion I yn Black Rock, ar y 30ain o Ragfyr diWeddaf, J ymlidiwyd hwy hyd Buffalo, lle y eynnygasant 1 wrthsefyll, eithr 'gorfu arnynt iioi yn gvi-lym tua'r E!fven Mite Oreek, ar lyn Erie, gan adael 7 mangnel, pedair o longau bychain, a. chryn I lawer o arlwy rhyfel yn meddiant y Brutaniaid.' Yr oedd gan y gelynion 2000 o wyr mewn sef- j yllfa fanteisiol, eithr nid oedd genym ui fwy nag 1000. Nt chwympodd un swyddog Brutanaidd I ar yr achos hwn ac ni iaddwyd rowy na 25, na j eh]wy fo ond 50 yn yr ymdrech cymmerwyd 701 o'r gelynion yn garcharorion, a 1 iaddwyd liawer o honynt. Yr ydym wedi derbyn papurau o Holand a Germany, y rhai a gynmvysaf\t yr hysbysiaeth bwysig, fod Murat, Brenin Naples wedi uno å'r Cyngreirwyr, a bod ei wyr wedi cymmeryd meddiant o Rufain yn enw'r Gal luoedd cylunol. Wrth bapur'atl Spain, y rllii sydd rrewydd dy* fod i htw., yr ydym yn deall ar ba ammodau y mae'r Yspainiaid yn foddlon derbyn Fferdinand y VII. o Ffrainc. sef, bod yn rhaid i'w Fawr- hydi yd-ffurfio a threfn newydd pctliau yno yn hollo 1—ni -chaiff neb gw:Vr arfog, tronol, Titc Yspainiaid brad\vrus ddyfod gydag ef i Spain rhaid iddo gyrameryd y llwon a nodir allan gan y ffurf»1 y wod rapt h, ger bron y Cor- tes, ac yna y mae'r rhaglawiaeth i roddi y lly- wodraeth fyiip iddo ef, a'r wlad 1 ddangos pob dyledus barch iddo. » 1'
L L 1-F R .4 U C'Y -li-I R…
L L 1-F R .4 U C'Y -li-I R A E," G I A ARGRAFFWTD AC AR WERTH I Gan JOHN EVANS, J'ít At- werth licfvd gan D. JENK<«, -Ar^Vaffydd yPapnr hwn, a J, HARHIFS, yu yr Heol-fawr, Abei tawe; C. VEWIS, Aberteifr: J. Jo.iers, Aberystwyth Jos. RICHARDS, Dolgeliey RICE RKES, Liau>iiidd) fri;, a Futii). liVANs, j^faiidilo. BIBL T E U LIJ AIBD, gyda Syiwadau ar t)l pob Pcnuod, ac Y sgrytiiyarn cyfciriof ar Ymvl y Dail, gar. y diwetldar iiarch. Pett-r Williams, pris j,rl12:i. heb ei rwymo., v 2. Y Bibl SAXCTATDD, sef yr Hen Oestanlent.a'r New- ydd, y a SyiUadau ar I'my l y Dail, pris ids. yn rhwym. j S. I Bibl SA\tc*I AIDD, sef yT Hen De-tamppt -i-e T(- ydd, ffydagA sPTyilivrau cvfeiriol a Svhvadau ar ) myl y feail, giui'loh.. dtffhV, prisl'is. 4. iiiBLAii ereill heb S'yhvadau, pns 4s. 2d. 5. TESTAMEISTT JN'EWYDD, gvda Syhvadau ac Adriodau cyfeiriol ar Yniyl y Dail, gan y diiveddai- Bai-ch. l'etcr Witiiams, prE; 6s. w edi ei rivymo. 6. 'l\ESTAMF.!VTAn ereill, pris Is. 6d, 7. Y tilytr Cybtiif [A D Dr. Gill ar y Testament Newydd, yn bedwar-ply^, mewn wvth rliari ar li ii,-i, i) i, L\i- ilt yr un, neu £ 1 Ms. yn lA fr yn v. ii awry Was* ac y a djl&d M.iiau Vo riian-,ii mis(pi. i iiii. 8. Y Liytr.Cyntafi yr Ail, a'r Trydy-ld o'I^sponiao ar y Testament N'ewydd, gau y Piiroh, (i/Lewi»i"D. pa rai a cllir cu cselyii rhau&ii, swllt yr un, mor fyiryeh ag v mynir. Y tnae y 'Liyr'r Cyiitaf yn werth 8s.-6d.; vr ait yu'lOs.? P.-r ttydydd Hs.; a'r-pedwcrydd yn awr yn y SVasg. 9. ESPONIAD ar y Khufeinikid, gan y Parch. G. Lewis, i D. D. mewn wyth rlian, swilt yr nil. 10. lispuMAD ar Bump Llyfr JVIoses, gan y Parch. T. Jones, gynt o Lanpunisaini, yn wyth-piyg, pris lis. 6d. mewn byrddau. 11-. Hanes W'LADOL A CHUEPVDDOL PnvoAiv ]rA-.VP., o'r araser y daeih y Brutaniaid i wladyetiu iddi oyntaf hyd yn hresennol, gan y diweddar Bairh/Titus Lewis, pris 10s. (id. wedi ei rwymo. VL CASIVTO T CYMRV. sef Gwaith y Parch. Mr. Rees Pricliard, M. A. Zynt Ficer Llanymddyfri; yn^ljvd Ag | Ychwanegiad rhai L'ioSion o Waith yr un Awdwr, o Gasgl- i iad y Parch. Mr. Grifiith Jonts, Lianddowron 1 Hefyd, Manes, "Bywvd a Alarvyolaeth yr A wdwr; yiiftiiyd a Rhag- ymadrodd nelaeth at y Oarlieuydd, a Chyngiior i'r idyfr, j gan iVh\ Stephen Hughes, gynt o Ab rtawe; gwerth 6s. wedi ei rwy tilth V mae y liyfr hwn wedi ei argrailu a lly- thyren fras, yn wyth-plyg inawr. 18, (rfeiRiADUR YsGRYTHYROL, yn bed war !lyfr, aran y Parch-Thos. Charles, o'r Bala, pris byrddau. j A CktSira-EG, gan y-diVeddar BarcS. WtHiam Evans, wt.-di ei ac ycb'wanegu tua, }}1iJ o Jiiriau-ito, gan y Parch. aVtr. Richards, gynt o Lau- grallo, yn swydd Forganwg.—Y laae y llyfr hwn yn cyn- Tiwys pob gair angenrheidiol tuag atddarllen awdtiron Seis- nig; nid yn ilnig fe roddir Cymraeg cyfatebol i'r Saesneg, a'u haivd arwydriocjiad wedi eu gosod mewn trefn briodol, ond hefyd y niae pob gair Saesueg wedi ei aCettu, i attal swdiad anaddai?: y mac .ehan-ymadrodd pob gair' wedi ci osod, ac awduroii priadol wedi eu cyssylltuj lie y taae, dif. r5 Geirlvpr SAESXEG A CkymtUeg, gan T. o .Mold, yr ail Argrafliad, gydag Ychwanegiailau a Diwyg- iadau» yn ddwy tan? pris 4s\ y rhan.^yHtaf,. a 3s. yr ail, neri ar bapur ganvach, 3si y rhangyntal, a 6d. yr ail. 16. qIRLYFR SAKSNEG A IHYMRABG, gan Thos. Evans, pris 7s. mewn byrddau.: 17..GjEiRiAnctt CYMRAEG A SAESXEG, ^an Wm. Owen, F. S. A. ynghvd a Grainmadeg Cymraeg, yn ddati lyfr, pris 13si 6fU 18. TAI FYUIAO o E^ iriadiir Cymraeg a Saesneg William Owen, F. S. A. pris 7s; 6d. 19; y MEROYG ANIFEILIAJD SAES^TEG A C'fTMHAcf!, yn cynnwys darluuiad cry no. a chywir o'r amrywiot Antftvyl- iadau i*ba rai y mae I)a comwg, Hot, Defaid, ji Moch, yn fwyaf agored; yn nghyd a'r Moddion goreu o Driniajeth as; yM byd yn hyn yn gan Isaac Wyke, Fie- ry lly dd a Gwcrthwr Moddion McUdygol, pris i>s. mewn bvrddati. HANES PLEIIIIAU v Bvn ? YR^'IYL fig Annogaeth i hynayvsedd crefyddol at yr iiyii yrychwa- negwyd, Golygwd ar Atheistiaeth, Deistiaeth, Tttetiphvlaiv- thropiaethj lilddewaeth, Mnhoinetaniaeth, âChristïanog- I aeth; gan John Evmis, M, A. PIl"ddYf,-cawdwr)'¡wn Athr-ofa at Rifedi-pennodol 0 Ysgolheigioti. ->'« Pulin's | Row, Islington. Y degfed argraffiad, (YIl hafisneg, yn y ilwyddyn 1807), wedi. elhelaethn a'i ddnvYgt; }nghyd á L'habl Golfadvyriaethol o'r dygwyddiadan bynortaf mn Hanes lglwysig, o enedigaeth Crist i'r amser presennol, 21. Y RHYPEL Y?BRYDOL, yr hwn a wmtetbp\vyd gan Shaddai qr Diabolus, er ennill yn ol dn>fMansouJ; ?au y Parch. J.Bnnyan,pris2s. 6d.m?wnb\rddau. 22. Tmth T PERERiN'i dan Gyffelybiaeth 8r<*ftddwyd"| |j yn yr hwn y dan?osir, 1. Y modd "v mae pdw.(ltt yn cyrh- ? wyn, neu yn dechreu ei da?h o'i- byd 'hwn tua'r nof?dd. 2. ¥ peryglon y mae ef yit> gyfarfod a hwviit. ar ei daith. J. Ki ddyfodiad o'r dhvedd i" wlad ddymuaol, neu y nef- odd, niewn diogelwch,gafl y Parch. J. Banyan, pris is, 611, TAj,,rH I CliR;ISTIANA A'i 0 Ddinas Dystryw i tua'r Ganahn nefcsl, arol ei Phriod yn darigos am v b!in'. derau mawrion a gvfarf'ii å hw ynt ary flordd, a'u dyfodiad diogel sef yr ail ran o Daith y I 'ert rin, gan y Parch. J. Bmiyfui, pris 15. 21. TAITH Y ncdiad Dyn trwirbýd hwn I'r iiii a daam-, dan rith B iciidd wyd yn hi bra un y dango^r yr amrywiol beryglon a'r Vhwystrau a gyfarfu â a Ii. orucbaffiaetb yntcfarf^d, ciiawd, achythraul; yng- hyd a'i ddedwydd ddyfodiad i r dditias ogoueddusv a'r liaw- enydd a'r gogoniant a gafodd er ei ddyddan- yn y ddin ts liono"all y Parch. J. Bimyan, pris I.S. RHEDEGWR YsaRYDofe; neu Bortreiad o'r Dyn ag sydd vri my? i'r Nf?odd; y??hyd a'r ahrdd y mae yn rncdpg yn?dt, y nod?ny mae'n myned heibMiddynt< a rhai cytar? yddiadaH i fe[ ;eg ?' y (,a'?ltTr H. fyd, L!ythyr af ^yn ?j?g ac .'sgenh?, gan y Parch. J. Bm'yai? {''? ,h. ■„ j ) 26. GWEMDIGAETH Y BAROD CWSG; yn cynnwys 1 Y 2. Gweledigacth asi"eu. 3. Gwt> ledigaeth Uxtcra; gan Wlis yn. A t ba on y chwaneen vd. Myuegiud or geiiiaa mwyaf annealiadwy trwy gwaith, pris 4s. 27. FrvrvfTONAti IACHAWDWEIAETH; neid AmddHrÿnid • Atfirawuwth Gras; sef, BiT Draethawd i Lyfr a elwir "'Tmetha\\d ar Jitholedigaeth a tiivvrthodedi.oaeth a Hc- laethry, ydd y Prynedigaeth Gristianogol;" gaii H. Joncs, Gweimdog yr EteHgyl, pris Is. 2ft BTWYB JOSEPH, ^IABJISRAEL; yn wythHytr. A d %17 3 d i tidenu d v i on i fivriadwyd yn benat, i ddenu medd yliau dvnion teuai K- i garu yr sgrytbyrau Sfuictaidd. Yn Saesneg gan -Joba Macgowen, ac a ir Cymraeg gan Joiin Ev;t> Arfcriedydd Meddyginiucth; pris4s. 6d. wedi einv'vmor 29. A? ESGHS3 AND W?.SH VOCABULARV, or an ?cv i Guide to Ùe ancient British Lan?ua??; by ThUmas Evars fo which is prefixed a Grammar of the W eIshLanguage; bv • 1 homo's R iciiards\ priced- 6cl. 3u. \'n Eos; sef, Gwaith Awfayddawl Mr. Edward ",c;»ard-, o Ystrad Meurig, yft s\vydd'Abertcii;l. Er,<rei-* "gere.d. <2. liugeil-gcnld. -3. Can y .S3-at. 4. Ateb i dun y ■.iMHit. 5. Emyn, neu Hymn. 6. Marr/nad lonvcrth llhl- siart, yngayd a Nodau arodre r ciail; pris 6d. 31. M^FVPJ>OD AR LiNJots AC AXGEU, a mewn Aiynwent yn y Wlad, yn mrysr yr hwvr, wedi ei drai 0 Saesneg Gray, gan y arch, L. Dalies, Castell Hy"w. L vr an argralfiad, j>ris 6ch. 32. CATECtsM EGLWYS LCEGR, 3 gafodd ei ^vmmersdTTVo ?an Gymmantao'i phrif Kgiwyswv. ar eu Wv. /? :d wt   fJ£?fE:etE1:.W'Y;l:}.0ff,S?:£ lo70, ac amryw Weithiau ar ( ?v!iy, ac a crchY?:c?nwvd ei ddySgu yu ??ot'ou Y d.r'.?: wedi ei eydeithu ?u T. Jones, aUaii «'r argra'fijkift' L]ai.:L.«idd ?ar? Dr. C ??ve!' sy'n b^enaol yn i i^ob Llanehvy pris i*. 6d. sy'n [),,e,t,lliloi v,-l 4 *gol) ;Y; ;l?l.;s 6-1. ?2. -yd?vd i Gr' fft wyr; yn nAx ui, y ?-hT-ysir?T?Mau?cd? pucas?u\? ?arod at amryw ac.tosion, y? ?wed'? t fcs'tf coed.pa ua by.taa? y^w o < t n r.f-.u. b>„M ,a vty nl'anci-n, iloriau, iiitu u. M i -ooa.m, ac i x M.t.iauereiii ?rua natur. :i]''f;i,b;l;:¡:\rE';¡¡¡ 1 Echoi coed, scínma.e¡; hwpppytaw. s'R -drwyr, iti?'yr 7)I::<;J":¿; (;J; :) 'l :;?'t}lI' AT gvfrif jKilawto arun -Jdi,* 1 ar n < i !.t o Jj .»<•-« ;,imciJ ian, yn.oi hyn a f?n y r.?'/s i?:)- i.,?b rywh?th o r H?tu)-; ac fciry ? fudS't? i-icuw?j-. ?stMmv < *ir n.r. w' fciviii. y trycyd.1 ..r  '-?.  a d ;v?d; cl d di. ?:? a'i hr k^fia :JI; Jla\?¡ :b; ¡\¡:fh' J:,ä;id'i: -ilji;! t iad i bo{)mat'.()ddynt<?n, ?m fj. m M.'sur?rTir pris "s. heb ei ro,»iu.>, n< u S. od. v, kJ ynrn. i,ris li(, b ei 1n,), iieii ;d. d IMO. 33? y 'tVEf?iHb?AETH L?'ij?r??- ?; ucu.Ymdfh?dan .Ynghylch L:l. j, o s» -v • i t i yr EtWigvl »< < ,<,n i rawnc day gfvya- mydog, set (. aliin ac As-iticaliin; hyny y w. gwr o Lien viai- im, a gwr 0 fan: wrtiiwyneb, oris 6r!. 34. PRIF FEonyGixtAETn; sef, Physvgwriaeth v* r Oes- odd gynt: lieu, Ffordd hawdd a. naturioi i'iachau fwyaf o Giefydau, wedi ei gvfieit]>u i'r Cxmraec- nifan o'r pummed argraiTiad yn Saesneg, er tV-s i'r Cymry, pris GOGONEDBIJS UbmeEtwr.H TRDGATIECD Onw: 111'14, "W erthfawr i t-sidyginraetii i Eneidiau iluddVdig. A 'sgriR-i, wyd vu Saesneg gan John B;scu, Gweiaidog yr Efengy! y n St. Thomas, Jsoiuawark, pris Is" )6, TKABTHAWD AR DeyrIvas CRIST, gan,braham Booth, w<*di ei droi i'r Gymiaeg o'r trydydii aegruMad ya tn y-Parch. D. Saund?T3,.i>ris b. •v 37. Trugareo-) A BAR-st: neu yn a^s i Dd Chant u Siainplan rnyfeddoj o Farncdigaeth Duw vr A a(-, o Drugareddau nodedig i'r Duwiol, mev. a a :ir'fw w'dvdd acoesodd; gydii llawvro \"slt)riau bttddicl er.ii'; V, uii' on rasgUi allan o Ysgrifehadafc Giryr dysce;V;g; er dychryn i'r dry^ionus, ep cysor i'rdaioon*,ac«»rrhyi»i*dd ilmvb, ori.s 9d, 3H. Aixwki)i) MYFYRDOD uen, A'rwfhlyad tV %i"edtl»vl segur; lie y cyniiwysir un arhymtheg o iJ?nnodan, mewn il'onld 0 Fyfyrdod, a liymnau jiiewa fibrdtl o iM'yrdod ya canlyil pob un o honynt, gan y Parch. A'zarlau Shadrach, pris Gd. 39. BLODAU PARAOWTS yn T,t..AWN 0 FF. IlH ¡j,¡¡r.if:11 Fyfyrdodaii ar amry wiol o'r Er.Wan, Titian, C\Ttelyb- | iaethad rhyfeddol ag y mae y i>u'<vkilion'ac Esriwyi Driuw yn gael yn yr Ysgrythyrau "Sanciaidd, gan y Parch. A. Shadrach, pris 4d, 4?'. P?RLAU CAhFAnfA, neu Arian :?vs. ?. ? ? ?-{x? wedi eu c?dt allan o Fane C?er-i}e?, &c. gdn A. S¡\dn1ÚI, pris Is. f 41. TnvsoR-ALt,R GROES, wedi cael eu eyflnwn a'Or ar Ddydd Marchnad yr Efengjl, &c. gan A. Stiadr-tcit, pris 1s, 42, DRYCR CYWIR I ganfoo -V yn ei ymadawiad a Duw, ei ync; rwydr- f iad an yn yr Aniaiwch,- ac jii. iLmiiiii: ac yn ei ddychweliad adref at lJduw drachi fn, jjan A. SiiadVach, pris Is. 43-. GOLEUVI CAEBSALBM, neu Gyfcilfcudiau y Dyscyblioh yn Jerusalem; lie y trae^hir yft ddifrif,)! a;n anirywiol 0 bethau pwysfa#r, arjrtdull yi- Itnlion mewn deg ar hiigain o Gymdcititasau "yn Jerusak"? lac y mae Hymnau ar ol y pciinodaii, gait A. prisIs. 6d. 44. LLYFR RHYFEDDonAiT; nen, Amlysiad o Wa^?d«g- acthau rhyfeddol Duw i"v Woision-, Farnedi^aetnaii tryinioii ar ei Elynion, wedi ei gasglu g tu. y Parci'n t'ittu ijewis. At yr hvn y chwanegwyd"llanos Bibl> gan y Parca. John Campbell, pris dd. y • 45. Camni YN Y Goelrren neu. Ddatgudr'ind 'n'r TTiodd y mae iaeih a eb Duw yn trefnu C"y:f- | t uddiau Dynipn, ynghyd A'r modd y dylai Ori.^nanogion jsw- i ddwyn danynt: wedi ei osod allan meWn Pregettt. tfddiwrtii Preg.vii. 13. ynhyd â Pjiregeth arall ar Diar. xvi. 19. gaft y diweddar Barch. T. Boston, rtls Md. i* 46. POB DVN FJ PHYSYGWR EI H;i\' ya dfl»,vv fJ.vi. V dra chymhwys ac angcnrhcidkii ya ixdiob teuiu, ac i [ l)Ob trafaelv\r; pris ?iL 47. (IO-LVVG o BEN NEBO ar Wuftis Annitwin; mcyrn Cassliad o Bfeiflii Hvimiau, am G", p Dyn yn k,r. a,I Gyfodiad yn yr Ail* &"c. gaa -in Ilbys', ¡ pHris Is-. I 48. CASGLIAO 0 Bum Cant o Hymnan, yn c'r.verh rhai,, ar amrywiol destufiau, gan y Parch, J). J ones s u Dreffynaoi:, pris 2s. (id. mewn byrddaui. 4.9. PIGION* o Hymnau, pno«k»l i G'- fydd v;> e: hhmrvwinl ranau. Hefyd, Agoriad ar y Garuat,. gan y Parch; John •James, A berystwyth, "pris ite.-yn rhwy i t. D. S. N, liiae gan J. E. Hymuauo vviiituaairyw Awdwy»» o wafiandl brisiaa. 50; D?LEbstVYPD PAWB A C.LV ?t EFEYGYT T 'G1!EDU v? NGHMaT? heu, A).?.d ?y' i?i'c! yt ?.fen?Y? mewn cysondcb a? EtiMt??afth i)cr?<)M.?, Pi-yupdi?f? !ne!M'oi,Ana?u Ryn, & G?hved?tM'th?'Mt?i.t], )tewt Preçth ar loan kik ? gan y P?ca<. Gbrge Le? n, D. V. pri.M. 51. C?FtAWNAAO TR? Fi ran; now, Dracthawd yn II!:)S(}, aH.?n duH a'r ,am;M" y mae C'¡i:.p,v:¡ferC'î,t'on c,('1 q weithra) gyfnfi ilemadur, g?n y Parch. Geo. Lewi? D. D. pels I- 5?. TR ?ETtAwo ?)EF?\'nntot. Ait I!?r-A*:nr/Ty3D!AET? DSW A'I GYtfA??oF.R, yn?'vd ?? p?M.t pwysfawi'sy; « ?tarddu oddwrth ei i?n-?'y?'?h ct. e,¡ h'.?d). aeth, Prynedigaeth, G?'?.'?i '?t?!i'<?, ? thnt.?L-t newn Gras; o w?'th Mr. E'i??us c.?.. ? <-?.??. ?-? 't ?y?tthu w !iM i'r Cyiniy D<lI"I(;I, i\fgl"aâd. uewyd. ?-;s2?.h?'??'?o- 33 DRYCA I'R AfLLVTHYnExoR? ,? n'?wvh, f ??,?? acesmwyth i ?od yn gvf"> vvVdd ?) y Frwtankith.- Yn cv;- nw\s jiyS'rddtad.m bu.?t? a p?ie-??ts, er ?yfttfwyd.? ??,t; i??n ysp?Uo, d??H, adeVIs y; Att?M.M', y'?'ty. f Ii amryw bethau reill ?n?f-n!?.-?,,} ? ??rt<)\( ¡ fath orchwyL Y pedw^i-ydl A-gai. !:<?'rt a? ?oan,<'sir?ernnrtM, (';yutA(!?? Y??H'ymt??).. D S. Y '?M gan J. ?. 3!nr.; ? bth 0 LjtMU 1 sftii,. amryw brisiau. !?'? t)t)CTOR N?pinM??: npn, R?far?'KdwyPiriod? mewn dlill o ii:lv 114 M ?i t? r-.f?f?a.m i>lai y E)?amtS. Gan W?)iait ?ii!i.?.. 56 Bv?Y&!?'??? A ??r!n????:'?%R?o B?so? €M?E; \r nw;? fu i,vv?. Aii miynedd ar fi' arn mesvB Ynys ??hyfa?..ed?, yr hon, wedi. hyny a boblwyd ganddo ef.. k Wjg. rlM r E? da »&« Wtej-n,, -i .¡ ü,¡;, "t. J!.