Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

8 erthygl ar y dudalen hon

Advertising

-IAT EIN GOHEBWYR. -;J

.1-.GORUCHWYLWYR. -1

ADFYFYRIAD WYTHNOSOL.I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

ADFYFYRIAD WYTHNOSOL. CYFNEWIDIOL yw pob peth dan yr haul; nid yw llwyddiant yn glynu bob amser wrth yr un personau, a'r un achosion. Dros lawer o flynyddau a aethant lieibio, yrócdd Pcnaeth FfrkMc hebddo vt ei hun, ei fod yn anorchfygol; o herwydd IJá ham y llefent yn ddidaw am he- ddwch a'r Ffrancod ar ryw ammodau, nid gymmaint oddiar ystyriaethau ciefyddol ag oddi ar eu bofilu ti, y rhai a ddaroganent yn feu- nyddiol yr anmhosiblrwydd i gael y trechaf ar Bonaparte. Ond yn ddiweddar gwelwyd mwy o ddifrod ynmhlith ei fyddinoedd ef nag a fu erioed o'r blaen ynghof neb sydd yn fyw yngwersylloedcl un wlad arall; a phan nevvid- iodd llwyddiant ei phleidiau, newidioddy lliaws eu lleisiau; dywederif fod y gormeswr wedi ei Iwyr ddinystrio, ac yn- hollol yn nwylaw ei wrthwynebwyr; nad oedd nemmawr o'i dti yn ei wlad ei hun, ac iiial gorcliwy) hawdd oedd cyiiin-ieilyd Paris, a'r, ej,ffelyb- ond er mwyn dysgu dynion (unwaith etto) na ddylent droi yn Ijroffwydi heb ysbrydoliaeth, ond y dylent gadw eu hofnau a'u llawenydd o fewn terfynau fe ymddengys fod goruchafiaethwedi symud rhyw 'chvdi("-ar ei thrigfa draehefn dros amser. Gwaith anhyfryd yw inynegu yr hyn sydd yn wrthwyneb i ddymuniadau a rpanteision ein gwlad, ond ni ellir gwadu fod achos y Cyn-cr- reirwyr wedi cyfa^ a thro annymunol yn y brwydrau diweddar ar diriogaeth Ffrainc; a bod dysgwyliadau y bobl yn gyffredin wedi eu siomi. Ymddengys nad oedd y Cyngreirwyr yn ddigon adnabyddus o rifedi y lluoedd ag oedd dan ly\\yddiaeth Bonaparte, pe amgen nid yw yn debyg y biiasent yn ymwasgaru yn fyddinoedd by chain yn mhell oddiwrth eu gil- ydd, yn y fath fodd nad oedd yn bosibl iddynt gynnorthwyo y naill y llall meVVn cyfyngder ■ ond o herwydd eu bod yn tybied fod un o'r byddinoedd oedd ganddynt yn ddigon ar I ei phcnei hun i wrthsefyll Bonaparte, ymwas- garasant er mwyn, ysgatfydd, cael digon o wlad o'u blaen, ac yn ganlynol well cyfle i rael ymborth i'w gwyr -ac ebran i'w hanifeiliaid. Dangosodd Bluehety gwroldeb mwyaf yn yr holl ymosodiadau arno gan y FfrancQd, ond o j herwydd lliaws y gelynion, gorfii arno gilio vn mhell yn ol: yr oedd ei fyddin ef ar yr yr 1 leg o Chwefror wedi ciTrhaedd Feite-son-J ouarre, o fewn 35 milldir i Paris; ar yr l6eg, yr oedd wedi cilio yn ol i Chalons, 40 milldir o'r He uchod, a 95 milldir o Parfs. Ac nid bvddin Blucher yn unig sydd wedi cilio yn 01, QIk] yr holl luyddwyr cyfunol. Yr oedd byddin Aws- triaidd y Tywysog Schwartzenberg ar y 17eg 0 ,vii meddiannu Nangis, ynghylch 35 milldir o Paris, ond ar y 1ge9. yr oeddwedi gwrthgych- wyn i Troyes, 82 milldir obrif-ddinas Ffrainc. Ac felly y mae'r bwriad o gymmeryd Paris a tY mmery d Paris a chynnadleddu am heddwch yno wedi cael ei luddias dros ychydig o leiaf. O'r tu arall, dylem, gofio fod y Cyngreirwyr wrth gilio yu ol Y" cychwyn i gyfarfod a byddin yTywysog Coronog, ynghyd a'r adgyfnerth- iadau lliosog sydd ar mi taith iV cynnorthwyo; c iinys y mae hyn o fantais ganddynt yn fwy nag wrth fyned ymnlaen, pryd nad ocdd ganddynt ddirn i ddysgwyl ond gelynion, ac hefyd yr oeddynt yn ^gwanhau eu hunain wrth adael rhifedi digonol o hlw -y r i gadw meddlant o'r trelydd a'r dmasoedd a enniilasent areucycli- wyniad; ond with- ddychwelyd dysgwyliant gyfarfod a chyfeillion newydd bob dydd; o ganlyniad,nid syndpd mawr fyddai pe clywem eu bod yn fuan yn troi eu hwynebau unwaith yn ychwaneg tua Pharig. Peth tra dedwydd o du'r Cyngreirwyr yw fod Murat, y Brenin a osododd Bonaparte yn Naples, wedi ti-oiyit erbvii ei hen feistr, a chymmeryd meddiant o ddinas Rhufain yn enw y Cyngreirwyr. Y mae ofn ar rai yr ail- sefydlir y Pab yn ei awduidod mewn canlyn- iad i hyn; acymaè yn rhaid i ni addef, mai mwy dymunol genym fyddai cly wed am bar- had ei Sancteiddrwydd mewn caelhiwed gwe- ddaidd nag am ei ddyrchafiad i orsedd Rhuf- am; canys y mae adgoifo erchyllwaith y gwyr fu'n llanw cadair Pedr (dywedwch cadair satan) yn rhwystro cariad at yr enw Pbiletfya yn ein mynwesau. Pa fodd bynag, y mae Italy, Spam, a gwledydd ereill, wedi eu goleuo i ra-. ddau helaeth, fel y mae'n debyg y bydd ,Pab- yddiaeth yn hwy cyn tyfu i'w maintioli y wSltli hon nag y bu ar y cyntaf, o herwydd nid oedd y bobl y pryd hyny yn canfod yr anghenfil ag oedd wedi ei drwsio yngwisc sancteiddrwydd, mor eglur ag y niaent yn awr; gan hyny, nid ,llawer yw ein liofnau ar y pen hwn. Nid yw'r cynnadleddwyr am heddwch wed inyiied ochatilibia?.er fodyn- agos holl bapurau Llundain yn mynegu hyny yr wytlmos ddiw- eddaf? ond tybir yn gyffredin nad yw heddwch yn mhell, o herwydd, meddant, nad yw Llyw- odraeth Lloegr bellacft yn meddwl ail-sefydlu y Bourbons ar orsedd Ffrainc. lieddni-cil sydd eisiau ar y byd; dyniunem ei fod wrth y drw s. ""1.& 'n" j¡\ ,A r ,i. W fcCW.h- tiVi gyn;ir5i:;t c .•}; ddysgu y tlodion i ddai llen gnir y ansoddiadau buddiol ereill, yu y deymas hon (nid gwiw son am deyirna^oedd ereili), ag sydd yn breseuol. Yr ydym yh deall fod amryw ys- golion Sabbathol rr dyb^ i addysgu dynion tnewn oedrall wedi eu setydlu yn Bristcl, a dim llai na 1,200,oddynlon .yn dysgu yuddynt. Ac yr ydym yn credu nad oes un dref yo y doyrnas yn ol ei maint a rhifedi ei thrigolion, ynfwy diwyd ac ymdrechgar i ddwyn y'mlaen y gorchwyl hy- glod hwn nagAbertawc; canys heblaw dau ysgoldy helaeth, un i fechgyn a'r llall i ferched yngyfatebol i gynllua Mr. Lancaster (yn y rhai, yn debyg i'r oruchwiliaeth efengylaidd, nid oes gwahaniaeth rhwng luddew a Groegiad, Cymro a i I Sais, Eghvyswr ac Ymneillduwr, ond pawb yn cael rhydd-did i ddanfon eu plant iddynt heb achos aberthu un Oln ;a.liadau 'crefyddol gynta pheth fyddont) heblaw y rhai hyti, meddwn, y mae yn y dref hon yfl bresennol gymmaint ag unarddeg o ysgolioti Sabbathol, ac nid bychan yw'r budd sydd yn cydfyned a'r ymdrechiadau canmoladwy hyn; y mae amryw ddynion mewn oedran, y rhai esge\sluswyd yn eu hieunctyd, yn medri darllen yn dra rhwyrdd. Y maey Parch. Mr. ilhenius, a'r Parch. Mr. Schware, (Cenadon yr f^glwys Sefydledig) wedi dyfodi Bortsmouth, mewn trefn i fyued allan yn y Marquisf Huntley, Hong a bexthyn i fasnacb yr India DdwyrreinioI, i Tranquebar. Y rhai hyn yw'r cenadon cl,ntif or Eghvys Sefydled!g a dderbyniasant ysguf-oddef rlicenkjgkn Gvm- deithas anrbydeddus yr India Ddwyretnio? i I fyned i'rdwyreinfyd ty wy 11, oddi ar adnewyddiad 11 cuBra!nt-ysgTif (C7?r?r?. Cj franwyd y rhodd hKeHonus ac amserol o 1001. yn ddiweddar gan Mrs. Burr, Bon?ddiges y Cadfridog Burr, i dlomonplwyfåu A!vington, Tidenham, a Chepstow, yr hon sydd wedi ei d< s- parthu mewn modd addas yn eu olith. dan srvfar. wyddyd y Parch. Mr. Thomas. Rhoddodd yr Eisteddfod sydd yn gofa!u am Drysorfa'r Ieuenctyd(Youth's Magazine) 40I. i Gymdeithas Genhadol- Eglwys Loegr, mewn trefn i biynu yn rhydd, ac addysgu yn y grefydd Gristianogol, bed war ereill o fec, hgpi caethglud Aljfrig, y rhai ydynt i gael eu henwi Robert Raikes, John Campbell, William Marriott, a William Brodie Gurney. Y), oeddym dysg- wyl y buasai anghraifft Llewelyn o Gyniru gael ei hefelychu (imitated) yn fuan gan wyr crist- ianogot Pe tosturiai holl wyr arianog ein gwlad wrth gyflwr y caethion yn y modd hyn, llidHaw- er o'r rhai a enir yn gaeth dan lywodraeth Bryd- ain fyddai heb eu rhyddhau. Casglwvd dros 401. a dosparthwyd hwy rhwn<* tlodion Hanidloes, Swydd Ure?Idwy? ar y tywyddaffy?iogdiweddar. ???/?6t???<M ("M?rJ), 6?K??'o? 22.— Iledd* vi, y gollyngwy d i'r dwfr o gadlas (yard) Mr. Roberts, yn nihil Hubberstone, y llythyr- long, Francis Freeling, o 80 tunell o lwyth. vr I I hon a fWriedir i'r gwasanaeth o'r lie hwni Water- ford, dan lywyddiaeth Cadpen II ugh ts. Cyfrgollwy d yn agos i Cape Breton, ar Oror Ffrainc, y llong ddau hwylbren Argo, Thurluw, o Milfforcl. I Gyrwyd Margaret Francis, o blVyf St. Ish" mael, Swvdd Gaerfyrddin, i garchar y wlad ucltl, yi wytlnios ddiw-eddaf, dan y cyhuddiad o lofruddio ei phlentyn basdarddaiddei hun, gan J. H. Bevan, Yswain, mewn trefn i'w holi. yn I fanylach ynghylch y gorchwyl. YMDDIDDAN PECHADUR ANEDIPEIRIOL I A I ENAID YN AWR ANGEU. Injur'd Soul! I pray thee stay, §c. I F.naid na a i adael Etto dippvn gorpbyn gwael, Heb Grist mae yn drist dy dro, Awr sael am ras i wylo Yw rhwng palfau oer angan Pan dry'r don (h-os y froii frao; « O! chwerw yw marw i iiii, A'gwae! (rawy)' hir gyfri. Oan^aa daling dy law Yn: deg, awr i'm diwygiaw Moes! a rho'm heinioes i mi I wella'm hawl, os galli. Ffyrn:g yw cri'r ufferngWn Fy marn fcdd svlwedd eu 5"'11; • Driian, tyrld i dtiieni, Yiiialn aw t r vr'd attoin ni, I)vchryn angau sy'n decitratt Trwy holl wres y fynwes fan, F'ariadl gan wall sy'n pallu, Na ad y corph, F enaid cu! A'111 rhoi nial gwjeng i drengu Rliwjig dir boeiiaii%r angaii (iii. 'N iach i'r byd ei gyd a gwedd A gwegi pob drwg-wagedd, Gwelaf 'nawl' Yll y golwg Lvn draw'a gaiil),ii y,di,w, Vrawlr arnwr! a draw r Brenin?,, V; v B .ren i n I?i-awlr arfaii! 'j-tyrfau! i'tn triii), 'E weriwyd'r oes a'r oriau! Suddo rvv'i'n drvvm i'r cwm can, eydwybod,rYV"i'Bgwybpdgwerth, ;) « Rhan fawr dy gyfii anferth. • Angau! sa'n ôl; mae dy golyn, Ynghlwydau 'nglialon, yllglill, lilanbedr, Chwef. 28. E. Bu cyfarfod gan yr Anymddihynwyt- (Inde- pendents) yn Abertawe, dydd Mercher a laii, y SSain a'r 24ain o'r mis diweddaf. Dechreuodd yr addoliad y dydd cyntaf am chwech o'r gloch yn yr'hwyr, trwy ddarllen rhan o'r DwyTol Air, cann ntawl, agweddio, gan y Parch. L. Powell, Crwys pregethodd y Parch. L. Powell, My- nydd-bacb, oddiwrth Col. i. 28. a'r Parch. J Williams, Ty'n-y-coed, oddiwrth Mat. xti. 18: "dtweddwyd trwy weddia mawl.-Yr all ddydd dechreuodd yr addoliad am banner awr wedi deg, trwy ddarllen rhan o'r jair santaidd, t,,tll -u mawt, a gwedio, gan y Parch. T. Davies, Beth- ania; pregethodd y Parch. D. VViliiams, Lan- wrtyd, oddiwrth Rhuf. v. 10. a'r Parcli. G. Hughes, Groswen, oddiwrth Heb. iv. 15: dy- beriwyd trwy weddi a mawl.—Cadwyd cynnad- ledd (conferencej am dri o'r gloch, y Parch, T. BoWen, Castellnedd, y11 Bennadur Gwnaeth y Parch. D. Davies, gwejnidog y lle, adroddiad (motioh) o llaen y gweinidogion ac ereill, am gael Gymdeithas Genhadawl (Missionary Socia .etJj) Gymru, o'r un natur ac helaethrwydd ag y mae YI, cael ei cbario yn mlaen yn. Llundain a Chaerodor (Bristol;) cytunodd y gweinidog- ion a'r cynnyg, megis o un galon. Barnwyd mciylle mwyaf i ileu y fath gym- tiellliai! oS- fifty*2 ddyn oddi amgylrh dechreu tnrs Aw>t oiid* byddai y dyddiau a'r wythnos etto i eu derfynu.. Dywedodd 0. Dayies yu fod I lawer o ei4iidogioii Lioe-e Wedradditw dy•* fod i roddi IhTtfr o ayi-nllortit os cvnimpr 3, petit le. A chan fod rhai Offciriaid, Trefnyddion, nc Ymneillduwyr, yn cistcdd yn yr un cymundeb yn Lloegr ar y fath achiy sur, yr ydys yn go- beithio nabydd neb oli- -Ci mry i gehio dal fyntl yr eilun ofer-goelus (bigotry) yit nhir eu gwlad, ond pawb o un galon i gytimo yh y fath ogon- eddus waitb.-Dechrcubdd yr addoliad yn yr hwyr am 6 o'r gloch, trwy ddarllen rhan o'r gair santaidd, canu mawl, a gweddio gan y Parch. W. WatkinS, St. Donats: pregethodd r Parch. J. Davies, Alltwen, oddiwrth Mat. xvii. 5. a'r Parch. S. Davies, Maindy, oddiwrth Rhuf. viii. 32: diweddwyd trwy weddi a mawl. Cafodd Ilawcii- le i gredu fod yr Arglwydd wedi rhoddi amlygiaoau o'i bre^enncldeb grasol "yn y lie ya nghyflawniadaa y ddau ddiwrnodj

! CYLCHDEITHIAtr Y -BASNFYR,.1-1…

Family Notices

..... . LLONG-NEWYDDIOTV.

> ->■ T.awi,'!:; - MARCHNADOEDD…