Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
-.I ; LLLNHAiN, SAIXWRS, MAl…
LLLNHAiN, SAIXWRS, MAl 7. I MYNEDDIAD RHlVYSCFAWR LOUIS XVIII. I I PARIS. BERB YN i ASOM bapurau Pari ? y bore  hWL, i'r 5ed o'r mis prese?'d. Aeth  Louis ) X VJlL i Par? dydd Mawrrh, ynghanol blocddiadau gorfoledd y iliaws, y rhai c bcb graed, üchobparrh a waeddarif allan Five- le Roi, &c. yr oedd yr holl heolydd, a'r lienestri yn 11a wn o diigolion, a phob W) neb yn gwisgo'r siriolcieb mwyuf hyfryd. Aeth ei Fawrhydi yn jiyiifaf i'r egl wys gadeiriol, ac wedi hyn i Lys y Thuilleries, Cyfhacddwyd St. Ouen gan ei Fawrhydi y dydd o'r blaen, lle'r amlygcdd y tr goiion eu mawr Sawenydd am adfeiiad yr hen deuiu llrcliinol yn Ffrainc, dan Lywodraeth y rhai yr oeddynt wedi llwyddo, a mwynhau heddwch a 1 la wilder. Aeth yr Ymerawdr Al- exander o Paris i gjfarfod a'r Brenin, heb ei osgorddion, r.a neb oud ei Gadweinydd, y Cad- fridog Czernichetf; derrf}nwyd ef yn llawen gan y Iliaws, yrhai a ficeddient yn uchel Hir efiiiors i Alexander! llir eiinoes i'r Cyngreir- v yr haelionus i" Nesacdd marchnadwraig (mar- ket weT; a <) at yr Ymerawdr, a dymuncdd gael C mad i w gcfieidio chwavddodd ci Fawrhydi, a; chaiiiatacdd ddi ci dymuniad. Ciniawodd Ar- exand r gydar Brenin, a Lichstein- stein, Taleyrand, Moncey, Ney, a Marmont. Fist d ai'r Ymeraudr rhwng y Brehin a Duges ,j\ngcu;eme (mcichyr annedwydd Louis XVI.) Ac am iiaw o'r gloch yn yr hwyr dychwelodd yn ei 01 tua Pans: pallodd gymmeryd milwyr i'w ddicgelu ar ei daith. Cynnwysir areithiau'r Senedd a'r Corff Deddfroddol i'w Fawrhydi, ynghyd a'i atebiad yntef yn y papurau Ffrengig. Y ymadrccdion hygof canlynol yn araeth y Senedd, Fe wyr eich Mawrhydi yn well n& iii, fod y sefydliadau, y rhai ydynt wedi sefyll cyhyd YHgwyneh maenprawf proliad, mewn gwîad gymm-ydogol (Prydain) yn gynnorthwyon, ac nid yn rhwystrau i Freninoedd, y rhai ydynt gyfeillion y cyfreithau, a thadau i'w pobl." Tra yr oedd y lirenin yn St. Ouen, efe a ys- grifenodd gyhceddiad, yn yr hwn y mae yn cym- meradwyo y Ffurf-ly wodraeth newydd a gyn- nygwyd gan y Senedd. Pa iodd by nag y mae cy;111.tradivyaeth ei Fawrhydi yn cyrhaedd yn b. naf at e^vvyddoiion sylfaenol y cynllun rhag- ildy\v( d di j r luvr, medd efe, sydd yn dwyn llawer o nodau brys, ag sydd yn gofyn diwvg- lad; ac am hyny y mrp i gael ei ail-olygu mewn cyd-yi-,gy,-gh,ciiad ag eisteddfod detholedig o'r ■So edd a'r Corif Deddfroddol, ac i gael ei osod ger bron y ddau gorif hyn ar y lOfed o Fehefin. Ond dymuiro? g-enym glywed fod ei Fawrhydi wedicy^e yd ydiog. lir rhydd-did i'r argraif- ivasc a r ydd-did cydwybod, ac y hydd pob Ffiaaewr yn dderbynadwy ynmhob Swydd wla- -dol a Mil v\ raid; a threthi i gael eu cyfodi hwy gydsyniad. Mynega y pnpuiau hyn fod y rhyfel wedi ter- fyiiu yi) ltdy, yn y c lfelyb todd ag y terfyn- asantyn Ffrainc, sef -trwy fuddugoliaeth a en- nillwyd. wedi ibobadros tywal!t gwaed beidio, oni buasai bradwrilleth tbyw dd;hirod, y rhai a oed si-t y c) fnewidiad yn Paris, nes: oetVJ y frwycr wedi ei hymladd. Ar yr 21aino t ii>briilj setii yl ucedd Brytanaidd i Genoa, wedi iddynt faedciu y iydcin Ffrengig, a pheri iddi giiif; o'r dref; ac ni clily vyd cyn y 23ain am y dygwyddiac an yn Pari-, y rhai a gymmerasant Ie da r w yt Inws eyn hyhy. Cyrhaeddc't-d ynewydd am y cyfnewidiad tynod yn mlirif Ddinas Ffrainc, Milan ar yr 2ufed o'Fibril!. Cyjodocd y bobl yu unfryd, a Thuthrnuwt yn fmteioedd i diigfa YV. de Prina, Gv« e ntdcg y drethwriaeth, llu-gasant ef allan, a. w di gostd arno fj 1 o boenau, Haùùasant ef; yspti iasant y Senedd-dy, a mynent gael penau y (wein.dorton, ac yr oeddynt yn llidiog drcs i)., m t M. ATne! i, Gweiriidog,y' conscription, yr h n a ddiha< godd mewn pryd. Pa iodd bynag yr cedd hcddwch wedi d adferu pan ddaeth yr hjsbys acJh odd: yno. DaeUI ei Hu hder Ymercdrcl Maria Louisa, Luge- Parma, (gwraig Bonaparte) i Dijon ar yr 28¡n o'r mis diweddaf, a chychwynodd ar y dj du canlynol tua Gtrmany. Yr oedd holl drigoIion y ddinas yn awyddus am ei gweled hi, a'r iywy og ei mhab. illevii) eyfarfod o'r Eisteddfod Pabaidd yn Dublin, dydd Sadwrr;, cytunwyd i ddeisyf ar Aig'wydd Dcnoughmore a Mr. Crattan i ddwyn. achos y pabydd oi) ger bron y Senedd cyn gynted ag y bj'ddo'n gyileus. Yr ydym yn gweled fod 12,000 6 Yspaeniaid arfog i gael- e trcsg'wyddo yn ebrwydd o Cadiz? i'r Miss's;?? me?n trdll i adgymmcryd Louis- me"vvri trefii i acl,yy mr?-?ici, y d L6 ais- Dy??dir fcd rUMi cyfarfal o 6!wyrRussih.- Awstria, a Mirussia, i gyd yn 75 mil, i gael eu eaehy yn Ffiaiuc dros amser, ac i gael eu talu gan Frydain Fawr. Yr ydym yn deall fod Argl. Gambier a Mr. Hamilton, wedi cael eu trefni yn Ddirprwywyr drcs y wlad lion, i gyfarfod a'r Dirprwywyr Americaidd, i gynnadleddi am heddwch a'r Unol Dalei(hau. Ond yr vdys yn tybiedy bydd rn aiigenrruidiol i Ddirprwywyr Americ ddanfon at eu LJywodraeth am gyfarwyddyd cyn y gallont derfynu ynghylch y cyfiiniau addas rhwng y wlad iiono a Chanada. Y sgMaehvyd y Ceres, Tullock, o'r afon Plate i Liverpool, gan herw-long Americaidd, ar y 25ain o'r mis diweddaf.
[No title]
U,PN, 9. Derbyniasom bapurau Paris i'r 5ed o'r mis hwis. Y maent yn darlunio'r terfvsc a gym- merodd le yn Milan, Ita]y, pan ddaeth y newydd am y cyfiiewidiadau yn Ffrainc liyd atynt, yr hyu a grybwyllasou eisoe.s, Y mae Lly wodraeth I Ragddarbodcl wedi cael ei nurfio yno? ac hedd- well ac esmwythyd wedi eu hadfern; gyrodd lli;ag!aw iaeth y Liywodraeth Ragddarboclol gy- hceiUiiad allan at drigoiion Italy, yn yr hwn y 11yvH.dant fod y Lly wodraeth wedi ei chadarnhau filii y Cyrft: Etholyddol, sef yr awdurdodau gvvladol; a'u bod wedi cytuno ar gyiillcu Liyw- cdraeth newydd, Yn 01 y cynllun hwo, yr ydys yn cynnyg g^ncutiiur tpyrtlag ttevrydc? o Ita!y | ,N-T,, helaethed ag y La, no'r Cyngreirwyr y j i.r(klefo cyfartalwch awdurdod yn Ewrop iddi fod y grefydd Babaidd yn sefydladig, rhydd- did yr argraff wasc, 'a masnacli. Danfon- wyd cenadau dewisol i gad-lys y Penaduriaid cyfuno!, i hysbysu "dyinuiiiadau pobl Italy iddynar y pen hwn. Nid yw Penaeth y deyrnas dd f hon yit- cael ei gi,ybwvl 1, ond ,ir ar iddo fed yn Dywysog, ? Yi? hwn trwy ei waedeliaeth a'igynneddfan da a ddichon sychu ymaith y cof am y trallodion a ddyodef- wyd dan y Uywüdraeth a?,- sydd yn awr wedi ei diryinu." Tywyscg o Dy Awstria yn debyg ddigon. Ac os felly, dcifu am obaith Eugere Beauliarnois, yr hwn yn ei annerchiad diweddaf l'r lluoedd Ffrengig, a fynegodd ei ofid wrib ymadael a hwy, ond bod Italy yn gofyn ei gyti- northwy ef dros weddill ei ddyddiau. Ymddangosodd ysbryd terfysclyd cyffelyb i'r an yn Milan, yn erbyn y Tywysog Borghese, brawd-ynghyfraith i Bonaparte, lie y bu cryn gy th rw ft. A dywedir fod Brenin Sardinia i ddychwelyd yn ebrwydd i Piedmont. Cyrhaeddodd Dug Welington Paris ar y bed- wary dd o'r mis hwn., Yr ydym 1 weoi dez-bili papurau o Bremen a Heligoland y bore hwn, yn cynnwys hysbysiaeth i'r 4ydd o'r mis preseniiol. Y mae cyhoeddiad ynfldynt o eiddo Brenin Denmark, a amserwyd Copenhagen, Ebrill 18, 1814, at Ynadon a phobl Norway, yn yrbwn y rnynega ei Fawr- hydi fod angenrheidrwydd wedi peri iddo roddi Norway, un o'i deyrnasoecd i fynu, mewn trefn i ragilaeuu dinystr y ddwy; iddo ef ei rhoddi i fynumewn cytuudeb, yr hwn y mae efe yn ym- roddi i'w gadw ac, i'r perwyl hyn gorchymyn- cdO i r,rl,wyso., Christian gyflawni y rhodJlad i fyiiu. Y tnae ei Fawrhydi yn mynegu ei ofidll am anufudd-dod y Tywysog, yv hwn syddwedi I a'ttafaelu y cadlongau yn liongbyrth Norway, wedi tynu baner Denmark i lawr, a derchafu un arall. Ac yna y mae yn myned rhagddo i fy- negu., na fydd iddo ef (fydnnbod un awdurdod yn Norway OLd eiddb Sweden; ac a derfyna mewn amlygiad o'i anfod, lonrwydd at ymddyg- iad y Tywysog, a galw yn ol holl ddeilbid Den- mark o Norway, a threfnu dirprwywyr i ofyh yr holl amddiifynfeydd, trysorau, &c. y wlad hone, H-'u traddodi i ddirprwywyr Sweden. I Daetli Ilylh- yrt-, od o St. Sebastian i'r ddinas: nrithiwr. Yr oedd y Breivin Fferdinand wedi | cyrhaedd Valencia ar y lleg. Ar y 17eg, cyn- naliodd y Cortes eisteddfod anarferol yn Ma- drid; eithr ni thriniwyd dim o bwys, ond trefnu model i gynnal y teulu Breniuol mewn modd addas, cyfatebol i amgylchiadau y wiad. Dygwyd cenadiaethau oddiwrfh Arg'wydd Castlereagh, i'r ddinas bore ddoe, gan Mr. Brown, y Cenadwr..Dywedir mewn llythyrau anghyoedd y dysgwylir l i'w Arglwyddiaeth wneuthur aberthau helaeth er mwyp yr heddwch sydd yn neshau. IGION O'R LLYS-ARGRAFF ANARFEROL. I j VYDD ILVK, MAI 9. I I SWADDLE RHYFEL. Ileitl Downing, Mai 8, 1814. Daeth Cadpen, Milnec, Cadweihydd l Argl. W. Bentinck, K. B. i'r Swyddfa hon, a chenad. iaeth, wedi ei chyfeirio at larH Bat hurst, o'r hwh y mae yr hyn a gaiilyn yn ad-ys-tif:- Genoa, Ebiill 20. FyARGLWYDn,—Hysbyswydi'ch Aj'gl?ydd- iaeth, yn fy nghenadiapth ar y Cf?d, )oghylch meddiannad Spcz?a? a symudiadau y li?t'dd hyd yr amser hWnvv. Ar fy nyfodiad i Leghorn, dysgais fmel oedd [ j fwy na dwy fit o w yr yn Genoa. Yr oedd maddiant o'r Uosigborth a'r amddtifyufa. yno yn bpth o bwys mawr am hyny pendel fynàis gych- wyu yn■» laen mcr gytlym ag-oedd b.osib.t pair ddaetlium i Sestri, cefais fed y gelyrion wli eu cyfnerthu yn Genoa, a bod yr amddiffynfa yn cynnwys o bump i chwe' mil-ac am fod y ffyrdd yn ddrwg nis gellais gynnull y fyddin cyn y 14eg. Ar yr wy thfed dilocheswyd y gelynion o'r lle- cedd cryfion ger Haw Sestri; ar y lrifed gyrwyd hwy, gan ddydoliad Montressor, o Fyyn Facia a Nervi. Ac ar yr 16eg gAvnawd trefoiadau i | ruthro ar y gelynion, y rhai a gymmerasent sef- yllfa gref iawn o flaen Genoa; dechreuodd yr ymosodiad ar y 17eg thoriad y dydd ym- oscdodd yr Italiaid, dan y Mil wriad CeraTignac, ar uchelder ar gyfer Gwarchglaw dd Teclar, eyr- a-sant ar ffo, a chymmerasant dri mangufil. Sym- udodqdd rhai o'r Italiaid tua Gwarchgla wdd Richelieu, tra yr oedd y Milwriad Traverse yn dyscyn eddiar fryn Fascia, gydà'l' Calabreaid a'r Gioegiaid; meddiannasant barth uchaf y bryn, nesaodd rhai o'r givyr-at yr amddifiynfa, a rhoddodd y gelynioneu hunain i fynu. Ymadawodd y gelynion gydâ, brys o \Varch- glawdd Teela, a gwnawd y rhan amlaf o honynt :yn garcharorion. Wedi meddiannu y Gwarch- gloddiau cedyrn hyn, yr oedd aden aswy y ge- lynion yn hollo] dduiodded, am hyny ciliasant yn ol, Ymosodwyd ar eu haden ddeau, yn dair rhes gan ddydoliad y Cadfridog Montressor, ac er i'r getynion anrddittyn eu hunain dros cryn amser, gorfu arnyntifoi yn gyflym o'r diwedd, i'r dref. Parotowyd ynghytch hanec dydd i Avneuthur y, mangnel-gloddiau (butteries) angenrheidiol, me-Avn trefn i ymosod ar y dref; ac ar yr un dydd daeth llynges Syr Edward PelleAV i'r golwg, ac angorodd o flaen Nervi. Yn, y prydnawn daethl cenadon oddiwrth y trigolion, ynghyd a Swydd- og Ffrengig ataf, i ymbil urnuf beidio ymosod ar y dref a mangneiau ac i gytuno ar i frwydro beidio dros ychydig ddyddiau acyna, ynol yr hanesion a dderbynwyd o I4frainc, y bydda raid i heddwch gymmeryd lie- Atebais iddynt, mai rhesymau oedd y rhai hyn P^thynol i'r Lly- J wydd Ffrengig; ei le ef oedd cilio o dref yr hon iia allasai amdditfyn, a'm lie innau oedd cymmeryd y fantais a osododd tynged dda o fewn cyrhaeddi mi. Draiioeth,gwnaeth y Cadfridog Ffrengig law'er o gynnygion, i'r dyben i gael amser, gan obeithio y dygwyddai rhyw beth felnabyddai achos iddo roddi'r dref fynu; eithr am na wraudawswft ar ei gynnygion cytuncdd ar amm d iu roddi y dref i lynu, a bydd i'r amddiffynfil Ffrengig fyned allan o honi y fori), tua I frainc. x W. C. BENTINCK, Cadfridog. Yn ol y cytundeb uchod yr oedd y Ffrancod i fyned â,'u meddiant eu hnnain gyda hwy, a chwe' mangnel a'u perthynasau, oud yr hyn a berthynai i'w Lly wodraeth oedd i gael ei feddianu gan y Cyngreirwyr. Cymmenvyd 269 o fangnelau efydd (brass), a 20'2 o fangnelau haiarn, 46,000 9 beiau (bullets), 12,000 o belau ceuon (shells), a pheth dirfawr o drysorau, aifau, ac arlivy rhyfel ereill, yn y lie hwn. Coiled y Brutaniaid a'u Cyngreinvyr yn yr ymtbech hwn hwn oedd—Lladdwyd, 11>anerwr, a 36 haranres-Clwyfwyd, 1 uchgadpen, 3 cad- pen, 1 isgadpen, 2 is-swyddcg, 7 rhingyll, 1 ta- byrd'Iwr, a 159 baranres. [Cynnwysir llythyr oddiwrth Syr J. Rowley at Syr E. Pellew yn y Llys-argratf, hefyd, yn darluiiio gwaith y llynges, wrth gynnorthAvyo yn yr ymdrech uchod; ac yn hysbysu iddynt oymrneryd 6 o gadlongau, clwy o honynt o 74 mangnel, yu mhorthladd G^nca.] HwyHcdd 70 0 drc^g!w\dd-lengati mawrion yr wythuos ddiweddaf i Bourdeaux, gyda'r Dic- tator, Diadem, Thames, a Wesser, i gymmeryd rhan o fyddin Dug Welington i'r Americ. Dys- gwylir i'r llongau cavilynol hwylio yn ebrwydd tua'r Americ hefyd; Hermes, E:ebus, Devastii^ tion, Meteor, Adder, a PeSter, Cyhoeddwyd mewn rhai o'r papurau dyddiol, ar awdurdod Ilythyranghyoedd, a amsenvyd Paris, Mai 4, i rai o'r Gosgorddioa Anrhydeddx. us, tra yr oedd y Dug de Berri yn eu golygu, waecldti allaii., C; Hir einioes i Louis XVIlI." ac i'r lie-ill- fioeddio, "Hir einioes i Napoleon." Gyrcdd y Dug yn ddiattreg i blith yr olaf, ymresymodd a. hwy, ac wedi hyny unasant hwythau ag ef i waeddu, i I Louis XVIII." Gorchymynwyd i'r morwyr a'r morfihvyr, ar eu dychweliado Ffrainc,.i gael eu talu a'u lhydd;- hau o'r gwasanaeth. Cyhoeddwyd yr hy sbysiaeth ganiynol ddoe yn Llys St. James:-— Castell Windsor, Mai 7.—-Y mae iechyd corphorol ei FawubyUi yn dda, ond aid yw ei anhwyldeh wedi llel- liau. ( Yspyijnodivyd gan bedtmr Medd</g).
[No title]
MAWRTH 10, Derbyniasom Bapurau Parts, i'r 7fed o'r mis hwiv Hysbysant i Bonaparte fyned trwy ddinas Aix, ar y 25ain o'r mis diweddaf. Fel yr Oixtd efe yn myned trwy Orgon, parodd y lliaws iddo lefain allan Frcede. Roi! (Byw fyddo'r Bre- in). Ar yr 26ain, yn St. Raphean, gerllaw Frejus, gyrodd y Cadfridog Brutanaidd Campbell, am ddwy Ffreigad, un Ffrengig, ac un Frutanaidd, ac ymadawodd Bonaparte, ynyr olaf, o Ffrainc, gaq hivylio tuag Etba. Wrth fyned trwy Avig- non ar y 25ain, buwyd agos a lkuid y C-rormeswr gati y lliaAVs, y rhai a y mdyrent o gylcli ei gerbyd rhieui ya gofyn yn y modd mwyaf ilyrnig iddo am eu plant, gwragedd, am eu gyvyr, ac ereill am eu brodyr, a phawb am ryw berthynasau, y thai a syrthiasent o achos ei IJchel-gais. ef. Prin y nvedrodd y gosgorddion eiddiogelu ;.ac yn y di- wedd gorfu ar y eerbydwr yru cyugynt(;(l ag y ryie(Iriti'r ceffyilu fy'llell. Cyn ei ddyfodiad i 1 Frejus, newidiodd ei gerbyd a'i wisgoedd yr oedd ei farf wedi tyfu yn hir, a'i olwg yn dra hy 11 a gwyllfaidd ond er ei fod wedi ymdieith- royn y modd hyn, da fuasai ganddo pe gallasai neidio ar unwaith o'r cerbyd i'r Hong, rhag yr adnabuasid ef gan y IliaAVS- Parvvyd iddo 11 oedd- io, ar y ffordd drachefn, Five le Roi! Vive Louis XVIII. (Byw fvddo y Brenn! Byw fyddo Louis X VUL). Yr ydys yn ofni yn awr fod trigolion Elba yn anfoddlon i'w ddeibyn. Mynega y papurau hyn yn mhellach fod pofu, peth yn myned ynmlaen yn y modd mwyaf he- ddycliol yn Paris; fod byddinoedd y Cyng- reirwyr yn paretai i/adael,Ff;a,i tic, a herwydd fod serchawgrwydd y Ffrasteod eu hunain yn ddigon o ddiogelwch i'r Ffurf-rywodraetli nevv- ydd, heb eu c-ynnorthw-y hwy. Aeth llawer iawn o glud byddin Awstria ymaith ar y Gfed. DerbynAvyd Aelcdau y Senedd a'r Corff Deddf- roddol gart Louis ar y Gfed y modd mwyaf serchiadol. Amlygasant hwy eu .hymddiried yu (3: nfal tadol, ynghyd a'u parch a'u cariad ato, u ani ei Hysbysir mewn papurau o Swi!z^r!and, yr hvn a osod wyd yn, y pn purau Ffrengig, fod rhyw DyAvysog wedi amiygu i'r Peuaediiaid eyfunol, ei fod yit bwriadu rhocldi-i fy-iiu ei hawl i Goron Ogieddoi, ermwyn mab Gustavus IV. (Brenin Sweden). Nid yw hyn, ysgatfydd, onciawgrym i Bernadotte, y Tywysog Coronog, yr hwn raid fod y Tywysog a olygir, ynghylch yr hyn a ddysgwylir iddo wneuthur. r Y mae ynys Corsica Avedi tori iau Bonaparte, ac wedi danfon cenadau at Argl. W. Bentinck, i geisio nawdd Prydain. ,Danfonodd Tywysog Rhagla w Prydain antryw o geffylau gwychion i'r Maes-lywydd Blucher, Y mae y pla wedi llei- hau yn Constantinpple, ond y mae yn gwneuthur difrod mawr yn Smyrna ac ynys Scio. Aeth y pab i Rufain ar yr 21ain o'i mis diw- eddaf. — IDaeth llythyrgod Ellmynaidd, a phapnrau i'r 8fed o'r mis hwn, i'r ddinas neitbiwr. Rhodd- wyd yr lielder, y Ilynges, a'r gwarchgloddiau i fynu i Dywysog Hoiand, ar y 5ed. Y mae am- ddiifynfeydd Naarden, Wesel, a Deventer hefyd wedi eu rhoddi ifynu. Cynnwysir cynllun o'r trefniadau cyffiniol ar y cyfandir yn yr amser i ddyfod, ynypaPllrau hyn. Pa r' fodd bynag, dysgwylir hysbysiaeth eadcrnach cyn rhoddi cwbl gred i'r hyn a fynegir ganddynt. Yn ol y papurau hyn, y mae Russia i gael Poland oil, Prussia: i feddiantiu, iiid yii unig ci holl dlriogaeth gynt yn Germany, ond hefyd rhan go helaeth o Saxony; Awstriai gael fllyria, JJy vvodraethau Venetia, a Lombardy; Dug ar- dderchog Wurzburg, i gael. Tuscany; a Rhag- freriin Italy i feddianu. WurZburg; y Pab i gael boli hen diriogaeth Joachin, i gadw Naples; Mana Louica i fed yn Dywyscges Parma; yr .¡ J. ) ¡J Acrh-ddug Francis o Estr, i gad Modena; N apo- leon Bonaparte, i fyned i Elba, a chaeldwyfiliwn ynflynyddoi; ei fam i gael 500,000 yn flynyddol, a byw yn Rliufaiiv; Josephine (gwraig gyntaf Bonaparte) i gael tref-tadaeth Navarre, yn Nor- mandy, a banner miliwn o francs; a Louis, Joseph, a Jerome Bonaparte i gael [loh 0 500,000 o francs yn flynyddol. Ffrainc jgael cadw ei lieri diriogoeth, athybiantyn Paris, yrychwanegir t parth o Belgium ati, a'r parth arali i gael ei gys- sylitu ag Iloland.
i SENEDD YMERODROL.-I
SENEDD YMERODROL. TY YR ARGLWYDDI. Mcrcher, Mai 4.Rhodchvyd y cydsyniad Breninol i Ysgryf yr Anr Mâl (Gold Coin), ysgrif Ti-eth yr Halen, Y sgrif Y sgrifan y Trysorlys ( Exchequer Bills Bill). Iau, 5.Chwennychai larll Grey wybod, pa nn a oedd y cenadon a ddanfonwyd o Pavis yn ddiweddar i Denmark a Norway wedi en hawdurdodi i gynnyg rliyw iawn i Denmark yn lie Norway ai peidio? Addefodd larll Liverpool fod cenadon wedi cael eu danfon 0 Paris, ond nid oedd yn ei gweled yn addas i traddi un hysbysiaeth yn breseanoi ynghylch natar y genadwri. Givener, 6.Dywedodd larll Grey ei foil efe wedi cynnyg ar fod i'r papurau a berthynnit i'r cytundeb a Sweden, gael en gosod ger bron, i wybod a oedd Brenin Sweden wedi cyflawni ei ran o'r cyfiumnod, trwy ddan- ion y rhifedi pennodol o wyr i'r niaes. Orid wrth ed- ryeh ar y papurau a roddwyd ar y bwrdd, yr oedd yn canfod nad oedd yma gyfrif o'r lluoedd yn mhcllach ila'r 6ted o Fehefin, 181;3,. ac am hyny nad o-edd yn ha- nes gvflawn o lumynt yn y rhyfel dyrahor diweddaf,. yr iiyn oed-i y peth a dyhiai efe wrth wneuthur y cynnyg yn angenrheidiol. Yr oedd efe yn deall, hcfyd, n^tf oedd ynys Gnadahmpe wedi ei rhoddi i feddiant Isrenin Sweden, er ei bod i gael ei rholdi iddo, y 11 oi y cyttiiideb, ar y cyntaf o Awst. Dywedodd larll Bathnrst, nad oeddid wedi derbyn hysbysiaeth ddiweddavacli na'r amser uchod oddiwrth y Gvveinidog Brutasaidcl, yr hwn sydd yn trigo yr. Swe- den, ac nad oedd gan y Llywodraeth un sail i feddwl nad oedd Swedes wedi eyflavvoi ei rhan o'r ammodaa. Yr achos fod Gaadaloupe liela ei meddiannu gan Sweden, oedd, nad oedd wedi ei gofyn. LlUlI, g.I)y-,v-edodd larll Stanhope, ei fbd ef wedi dwyn dwy Ysgrifl'rT^, y rhai a ddarllenwyd unwaith; t ac yn awr efe gynnygai ar fod i'r Ysgr'f a elwir Gwei- thi-ed c-r gwell- diogelwch i garchai-orion tlodion," e I ei darllen yr ailwaith y foriu !■ C'hwenflychai Argl. Eleuborough i bawb wybod natnr yr Ysgrif, yr oedd ei holl ranau yn anwneuthurailwy yr oedd yn myned i gymmeryd ymaith yr hawl ag oedd yr oed(i y-,x jiv i: gan ddyn i costiaa. Sylwodd larll Stanhope, nad oedd yr Arglwydd d sg- edig wedi darllenyr Ysgrif. Arglwydd Elesborough—u ¥r ydwyf wedi ei darllen, fy Arglwyddi."1 larll Stanhope—" Yr wyfyn, sicr ynte nad vWr Pen- defig dysgedig* wedi deall yr ysgi ir, canys nid oedd yn myned ymaith a'r costiaii, 0041. lkaddias carchariad y person." b Ni,vd yr Vs;i-if vtiiih4r-,I?t,Acb gan Argl. Gwrthwynebwyd yr Y?nf ynmhdlach gan ArgL Elenborougb, pheth poethder, Yr oedd larll Stanhope yn llawen am ffyraigxwydd y Pendafig dysgetHig, canys pa, fwyaf ffyrnig y byddai ge- lynion; yu ysgrif,.mwyaf oik oedd y tebygoiiaetli iddi lwyddo. TY Y CYFFREDIN. 4. gorchwylioi? o bwys. I lau, 6.- • Ynghylch ysgsif cyfreitlMare yr ^d, dywed- odd Mr. Rose ei fod yn cr-edw foci bwriadan yr 'Sgtlf 'I hon yn gyfrwvna bu eu bat?odd?af ddeckreuad amser, —Y bwriad cyntaf oedd, ar &d. i;Ürosglwyddo yd o'r deymas i fodyn rhydd bob anises; ond yr oedd y- eyfieithian i drefnii ac altaI trosglwyddiad yd- wedi parhau mem grym dros 500 mlynedd. Nid' oedd yr Eisteddfod yHyirndd wedi myned yn mhellach nag ar- wydilo y cymhwysder o reoleiddio yr allanol dros- ghvyddiad; ond yroedd cymmeryd ymaith bob attaliad- k Isya-y yn beth newydd-yr hwn a gynnvgwyd y waith gyntaf yn awr. Yr oed(I yr Eisteddfod yn myned rhag- ddynt rnewn earasynied, a budd y rhai ag oedd yn codi yd a olygid ganddynt, ac nid: eiddo y rhai oedd yn ci bryn;.i. Yr oecki- liawn fwriad aaall o elddo yr Eistedd- tod yn e¡¡ayn casiatau trosglwyddiad peilliaid i'r wlad, yn un o'r peNIQu mwyaf gwrthun a ghwy?son aj? dano erioed. Buasai hyn yn cauad aHan bob adnawdd m.ewu amseroiedd prinder. Yr oedd efe yn e?wennych geht budd y rhai oedd yn codi yd, ond yr oedd yn tyb? Üd y dylid diogelu Hes y prynwyr yn gyntaf" a ?otaiu na byddai eisian ?d yn y wlad. Pa fodd bvHa?. \ï'1 oedd y pwnc yn gofyn llawer o ystyriaoth. 0::>/ Yna cynnygodd Syr H. Pa-pnfil! ci drydydd bwriad, a'r hwn y cytunwyd, gyda rhyw (M'^wyg'^dan geneuol. CYlmygodd CangheiJawr y Trysorlys ar fow i yd tra- mora drosglwyddid i'r deymas fod yn ddidoit hyd oni ddygid i'r farchnad, fel y gallid ei drosglwydito, aUa?, OS byddai achos, heb doll. Cytunwyd. CJtnnyyd i gymmcryd y pv» nc i ystyriaeth ynmhellc ach dydd ^weaer. Givener, 6,An^ogodd Mr. Goldbourn drydydd d'U'- lleniad Y sgrif Swyddatl Trefedigol (Colonial OffisesBill). Dywedodd Mr. Banks nad oedd yr ysgrif yn daiparu diogelwch digonol dros drigiact (yi, y.Trefedigatthau).1 Yr egwyJdor ardderchog a dybiai efe oe(Iii, rhoddi y fhth. gygog i neb, ag a'u galluogai ifyw yn weddaidd ar yr elw, ac ar yr nn pryd i gael digon i dalu 1 ereill am gyflawni dyledswyddau y swyddau. Am hyny 1 efe a gynnygodd ar fod i'r ysgrif gael .-el darllen y dry-; dedd waith vythnos i lieddyw. Yr oedd ynirallii y yc. 01- s ?i, d d IJywodraeth eisoes i lnddias camddefnydd o'r sw^ dd- au, os cyirmierent ofal digonol wi-tli esod dyniou yn- ddynt. Nid oedd Mr. Et.thurst yn synn oil am wrthwynWàd y gwr bonkeddig, wrth gymharu yr ysgrif hon a'i eiddo ei hun. Ysgrif i ddiwygio yn unig oedd hon, tra yr oedd yr eiddo ef yn un o nollol ddiddymiad, gan gyra-1 nieryd ymaith yr holl gyflog. Yna ymranodd y T. Dros yr ysgrif, 48-Yn ei her- byn, 8—N ifer fwyaf, 40. Felly darflenwyd yr ysgiif y drydedd waith. Llun, 9.—Ceisiodd Syr W. Scott genad i ddwyn Ysgrif i'r Ty, jnewn trefn i symad amnihenon ynghylch trig- iant yr Offeiriaid, nc i ddiwygvo y 43aifi o Sior Ill. I Gwrthddrychau yr Ysgrif oeddynt, lluddias yiiiyraeth- cyhuddwr cyljredin, ac i symud ornau, disail ynmhiith yr Orleiriaid, Tybial rhai o hopynt, er fod ganddynt fwy nag un fywioliaeth, fod yn rhaid iddynt yn eu plwyfau ond nid felly y mae yn hod; y mae hyn yn anmhcsibl.—Rhoddwyd cenad. Cytunwyd mcwn Eisteddfod o'r Ty ar fod i 300,0001. gael en caniatau, at angenicn anarferol y fyddin ac ar annogaeth Canghelhvr y Trysorlys, cytunwyd ar fod i'reyilid (excise) barhaii hyd y 5ed 0 Gorpbenaf, 1815, ynghyd a'r porth-doll (customs) ond ar y nwyddau a drosglwyddid allan, Dywedodd Canghelhvr y Trysorlys, mewn atebiad i ofyniad Mr. Whithread, nad oeddid wedi; pendcrfynl1 pa un aoedd rhan o'r dreth ar Elw blynyddol (Incme tux) i beidio ar y 5ed 0 Ebviil nsat ai peidio.
OL"YSCIiIFEM. ^T
OL"YSCIiIFEM. T MEUCHER, 11. lA YR ydym wt-di derbyji papuiau Paris i"to M 8fed o'r mis hwn. Ymddeugys fod Uurfio wii trefn y Llywodraeth newydd yn j wy hawddi nag oeddid yn ddysgwyL Y mae ei Fawrhytiil ] wedi dileu'r ordinhad ag oedd vn galw'r Sencdw*- a'r Coril Deddfroddol ynghyd ar y 10fed mis nesaf, i'r djhen i roddili. Yfurf Ly wodraeth newyd o'u blaen yn gynt, sef ar yr 3iam v"r 1 :-nis liw'ti. Y mae yr amlygiad diweddar o feddyliau ttaly yn Milan wedi Hwyr ddyctr) wto gobaith Eugene Beauharuois am gael parhau yn W odraethwr mewn parth o'r wiad bono; c;n J* wedi iddo ef gly wed am yr hyn a ddyg wydd odd' yno, pfe aneth o Mantua ar. y 26ain, tua nich, a gyrodd allan gyhoeddlad, yn yr 1m II y cànai yn iach i boui itai??, ae gai ei i?n? ??? edigaeth. ■- Cynnwysir llythyr yny Moniteur oddiwrth y Tywysog Christian at Fronin Denmark, yn 3V ( hwn y rhydd efe ei resymau am beidio ihocui 1 Norway i fyuu; gan ddywedyd y byddai eys- ( sylltiad y wlad hono wrth Sweden yn gailuogi'r olaf i ddaroftwiig Deiimark, pan welai hi hyny1 yn gymhwys. Aeth yr Arcli-deluges, Mal ia. j Louisa trwy SchaHouse ar y trydydd o'r iiii4, hwn. Mynegir yn y papnrau hyn lod Dug We- lington wedi cael derby niad gorfoU'ddus yn Paris. Daeth y liberty, Cadpen Buckingham, i Tor- bay o Bayotioe, dydd IA un yr oedd A rgl wydd Niddry (Syr John Hope) ynmron a gwella cli glwvfau y pryd hyny. Yr oedd colledy Ffran- cod yn rnrwydr Bayonne yn dri am bob un a! ] gollodd y Brutaniaid a'u Cyngreirwyr. i Derbyniasora bapurau Caeiefioc Newydd CNew York) i'r 23aia o Chwefror.. Ymddc.tg- ys wrth y rhai hyn fod y gwrthwynebiad i'r LJ)- wodraeth yn cynuyddu yn feunyddiol yn Nhal- I ekhau Dwyreiniol Americ. ■' j
1:11GEIRIADUR BYR. I
GEIRIADUR BYR. I CTMRAEG. SAESNFG., En HYSTYR. I, Adgyrtenwad Supplement Ail-lenwtpeth Agerdd Valour Mygdartij Alcan Tin. Aii-orsafwyr O-UT-posts Ychydig fiJwy,r yn;s("fJJ o'rneiiidaodunvrtri gyrii y t'vcUiUs A. rgr• ai„ F Stamp, prmt LL% ANANDY BANK J ARIANYDD ..0. Banker | ATLIIOIIUIETH PHDOSOPHY 1 Awcrivvre Palisado Airwtdiflynfai a wneir pliolioii, &c. Awyrbwysydd- Barometer Pemunt,. neu. offeryit- iUinonyddawl I„ Sanerwr Ensign Ygwrsyddyn dwyn-y fan.er BVIRIUIRES llauh or file RTIIEA O til wyr AISWYUDAIJ IM-IIUIT-YSGRIF Charte.r lires y CII Cttbbages Hry?euadwn. EXPRESS 1 .Huanlow" Cuü"r 1 ?yddthan DETACDMENT Y6.i?dig filwyr A ?''?y'?g''?" Anmstice licti,?vicii i)?r 1 CaJlndaw,g" Gcueu.l 1 Cad-lys Head-quarters! CADPEII CAPTAUI GAD-RES Liueot hattie, RHES O WYR DP" ?on?n.BFfty&'?t Cad-weiny-dd? AID-DE-G-AMP, l w eiuydd "r I BT UAETII-BYUDIIK | LawLiS. C"al '? C;angraddawi.. Ceut?rade. PERTHYNOL I oScr ;Itii-l? RONYDDION Gamd-longydd Midshipman ?ati-a?d Regiment Ynghy!.ch I >OUU.() wy. (ufo GJIWIBOL .,M. 'fui>e iUucii O bibeil t;iaroiL Potatoes .YFCGYID Pickaxe, vulgp, J?kas Cylcuwy?yr.. Pau'ul? .?.. Y?Mitwyrn?fFmi!wyf oieth',)?dry<;?u.tyddpot> peth y,H iaw\I. C yllià'1lÍd. Rxcispmaj) Gyisgreirlong (?artel Cyngreirwyr Allies G?yrmeWncyi?rair&?gH.yd? CJiwlbanoJydd l:'ilá DARITIIDEN MAP. • ???' D('n?wnad.??<pora.t Dill'yii-lu.. 1 DIODGELL CEUA.R IJYDOIIAD NT. PARTY Eangvvyr Y .etfuwiiry Gwyr rhyddioa Kfelycuiad Itmtatiou EisglwyPleun l.FfCJYl1 Chembl ffyuidwydd. i Is Vtirwynwst Racumatism Gosgonldfcu-ch. ?o?eguard? Gosgorddiou CUards Gwarch-glawdd Fort, or Intrenchment Gwilfyddin Picket GUARD Gwiiiadur Ce<mhet Gwirawd Spirituous Liquor Gwlawfesurydd Pluviauietev^ • Pciriant athrona. Gvvnlidawg Bayonet, OU!^O Hag11ld Gwn-ilaw Ckvron i-le rf., ei t, f Gwyntfjncgai Acemosco^c Gediog y givvat fierw-loug Privateer H'myddiaetii Meteorology JtJysbysai Telegraph" t LSRGADPEA; LicuieiKuit, nea Lijjftenant 'j hiaril Viscount, M j LDAITHDDIUIGOSYDD HYGROACOPE OH'?ryBathror.y'd?a''? ¡ H{'wy?.Itt Uifant. ("ilarl1h. ¡ I.LONGBORTII HARB<*UR 1 L!oi:grwystr..Hmbaf? LLONGWRIAETH Nav?atto? Ll U '>ld w, Quartermaster UynKt's- I'LECT LLYJIGESYDD ADMIRAL Llys "A RELIAN ARCHES COURT I Llysbenadiu- King's Bench Lly s-tii grail Gazette lly wodraeth nen »v vi y 'Hvi j Llytnyr-lo.ng Packet Liongyn dwyn llythyra» Maes-lywydd.. Field-Marshal Llyivyddariaesygwaed I Mangnelglawdd Battery 1 Meiwyr Methdalwr Bankrupt c Milwriad Colonel, neu Curnel Mor-ladron Pirates S Mor-lys • • ADMIRALTY Mor-raglaw Commodore OL-lyngesydd Ilear-Adminil p "PESBADIYF ISoatawain, NEW Mosn Penciwdawd Generalissimo, OR Commander IU Clbrt Penlluesteiwr Quartermaster GENERAL Penilyngesyud I,ordhigh Admi/AL p"lor Powder Rhaglyngesydd Vice-Admiral Adv, giuird •isRhaiyter Brigade ILhan O fyddin Rhestrfa Parade- Rhingyll •••• Serjeant TabyrddWr. Drummer Tollfa Customhouse- Tollborth Turnpike gate. TolllFordd Turnpike road Traedfarchlu Dragoons Gwyr ceffylan yn ym- ladd ar draed ac ar felu H Trosglwydd-long Transport Trwydded Passport Tymherfesarydd Thermometer Offeryn athronawl • Uch-gadpen Major Ufellesurydd Pyrometer Offeryn athrorvwl Ymarferfa Parade Ysbyty Hospiial Capture Y sgarmes Skirmish ♦ Ysgi-if-oddef Licence Sc*