Seren Gomer

The Estafe of jlfr.Tat-ob Gi,igory. ',?LL Persons in-?'bted to the sa!d Estate are .t ? ? d?si'-ed to fay t..e. t-cs?ccUve Debts iato my hands, 't?n or bt f?re Li-? '?th d?y of May next, otherwise measures Tc<? be pursued to cutbrce payinci't. D. POWELL, tl Br):?or to the' Assignees of the said Estate.. <? Neath,27thAorit 1814. ?'.—————————-J_ COPPER TOKENS. A IJL Persons who have in their possession any m TOKENS, i:<Hled by the ROSE CoppER COMPANY, J Tna.y recctve the va!ue of them :n Cas!t Notes, either at the ?j ?["Mpany's 0:'iic'\ ia Cherry-street, Birmingham, or at their .} o.'nc!ti:)g Works, near Swansea, any f'ay (Sundays excepted) "t'f.)re the {ir:.t of Juiy next; after which da.y the Company -? ?':Hc3t hold thern?lvfe obl.ged to t?ke tn any ofthcm/ ? J' WM. VtLLHRS, Chau'man of the Rose Copper Company. Birmingham, May j, 1814. -f'O\E THOUSAND TONS OF MMR- STONE WAITED, at ABERSYNNv, near TOWYN, ? Mprionetiishirp. The vessels that I)t-iig it wi!I he immedi- r ;llely loaded back w:th either Oak. Poles and Cordwood, or C.rooked Timber, wf'H adapted fbr the purpose of hu:!ding < <' cssels from to 50 tons burthen; cither on S,lle or by Charter. r N. B. No Port Fees are paid at the above place. ,r Apply to Wm. Richards, Pentrebach, near Abersyuny. Ma.y3d,1814. GLAMORGANSHIRE. FARMS TO BE LET, FOR A TERM OF YEARS, AN]) ENTERED UPON IMMEDIATELY, "T ELFERT FARM,Pen-2160 Acres exc!usive V mark parish.. S of Wood Land. LLETTYUOMAS.Llaag° evetach.) 211 h parish .( To Z-s entered upon at Flebt,uarg a.,zd 1815, COLE FAltll Barry parish S 82 Acres elusive COLE FARM, Barry Jf parish ? ? of Wood Laud. OSTREY FA RM, same parish 60 Ditto. CWM BARRY FARM, samet 16J. Ditt parish and Porfhkerry .S MOLTON FARM, Lancarv???. and Wenvoe parishes ?° Ditto. CELFtDDEVANYCHA.CAE) GAR.W,andPERTRA,itiBettwsM84 parish ) To?etherwith the MOUNTS rN of) MYNFDf)BLAENCEDEW,in? IS8 Mp same parish. TY-YN-Y-WAYN,inBettwsparish78 For ?''???' P??"?''s apply to Mr. Richard Howc?, L?a-"ii?eurveyor, New-Mii), near Hantrissent; Mr. Hatket ( !t>oIa., '?a.r ?eath; or to Mr. Evan Thomas, Tre"<u)fl, near f?'owbnd,ge; if by letter, post-paid. 1R?? ?BRWYDD, BACHGENYN, 1 14 -neu DDYN lEU A I)ry bywiog, fe1 Siolwi-, ?.??? '? ? ?y?yi'r 'ddo fod yn hyddy.? yn ? a'i, y ?y??'? mo? ?Xn?-?:"?' "? ??'' ??" ? ?" "'?- 'yrlJ ac Oi1C"tn" ',dd. Y mofyner ? ?- ?"? '? ?c7??, ??? <? C?.6 P?rc- hl)'ie, T-Vind-street, ?'?-?—???? ?fou Ib?hy-Mu yn ddidr.l.l.S-wa,2sea.1??liaid a.,ifoll 11 Y it Iyrau yi] WEDI El LLEDKATA, Nos Fercher,,Mai y 4ydd, o GAE EpAN SIGN, o Benyrheo!, yn mhhvyf Dandtttwg, swydd Forganwg, ?ASEG DDU, puuimlwydd oed, pedair Haw I ar ddel! o uchdpr; sercn wen yo Pi thalocn, ei throed ?'nesnt atf)!it yn wen, a'i chynitbn wedi ei t.:Mri yn dal?rwn: Pwy byn¡w ? ?do hy?bysi-Mydd am y Gas'-g <tc4od i'r  bfan Sion, a gai:f W ohr dda, a thaI am ht? tra? T???' '??" ?"' ? S?i? Wob'r dj?, a thai am .At ¡Yeinidogion y 'B?YMUNW?D.rnaf I'ch co?u ?r?pn. JSL rheidrwydd wne?hur Cas?iadau, cyn hp]a<-thed a? yg ??d?-o amsyich.?u, tua? at ?ynnal ac h?acthn ym- drecinadau r Gymd?thas Genhado! i'r hon v p?hvnwch, a dauton y Las?.ad.u. i un n?, ara" o'r C'ymmanfawddJ y r_at ydynt yn neshau, od? ciH.)- fod ?nych woU cytiensdra l'w gyn1 i I?n'?'n, yn fH.y d?yfrwi.g.—Ymae'rmapsyn hhe?!) ?tno'chh]aen, f.i <.?i!agorir"drysau uewyd<.L??- < ? h?? ?'?'? ?"'??'M, !? y mae ?soes .!ms wyt!. m;! () ? dduon yn "??' ?"?' Y" y- Hn duU a chwithan. i nae ?t ? ?-? ???'n'dat; Y Hcdyddwyr yn Pen'zance, ??? -?????'"??P' b'-ege?u a ?vasgaru Biblau ? ?? '???'??''?? Brody?r yny Dwyrain :n p?ir? oS, naa yw e.Gh Uafur yn ofer yn yr A?wydd. Ydwyf, ?c. J. HARRIES. Copi 0 G!Jfaddçfiild Aftwiredd, yn Pontlasse, Mar 1!Jdd, 1814. ?"R wyf ?, DAVID Jo?Es, o Benyfedw, yn I ?? L?n?feiach, swydd Fergana, wed; dy- ?fr?'? .newn perthynas. ?aradwyd? car,i,c,'r a's herth?'?' y?y"?o Gefnhettfn?, o'r nnrhyw i¡]wyt, a t :Ierthynasau; ac yn mhlith ere7l foci L-i(I y rhag- dd?edcdi?A?'?? ? ?? ?-'? ?? ? y ? ? gan fed y g? raith yn fv??'?'?'' ?'?' a chw'Itwr: ond_ oedd un ?iiddy? amny? ??''? ?'?? ?" ? pdd, ac yn ?'wfy ?.?h-iau ??r??" cwympoam y tros- 6?dVdLyLwTcd? y3 y fta?th ?dir,ia?u ????y????? yr ?''? ? SWLLT am y tr9e,d<C-oilYS. mevN,,?i djlpfailÙ tllag Lto y ?rfu..mi (.dywedy.? y?the,r.au,i g?.io ?wneu?ur? w?ddtddo et a fdyiwyth. A.m hyny yr wyf yn gosod fy 11,tw ?? y P?P" ''?"' ? fywty? i mi'fy hun, acyn r.'y?id ha.wh i attal tymherau d.-w?. ?"P?enno!, ?"?BEVAN, ??p Mo??N, ??AM TaoMAS, i DAVID JONES. I HOPK:NRESS, EvANjoNES.

ATIR_YR. ???T-R.ymdda.ngosynynesaf. ??'? d'-?th 1. T-n-odd. Gan e!n hnd n. wedi l1¡¡,wn ??" i ??'" ymyraeih a dadieuy.'Jiaeth, nis gallwii ?y?y?u a fyddo yn cyfeirl? atom ni yn ?f?''? i'w '-??? garJauin. ?ne?d ychydi ?n?nt M? y? ?foddlonnvydd a amiy? em Cohebwr nc?dd hwn, o acho. y dnniaeth a gafodd ys- ?tenydd .euanc (ef yn dra haeddiannol) y? tueddu t gyRawnhau ein hWflad. Yr ydym yn foddion rhoddt ein bMn Pin huaam t tynu, er mwyn boddio ein cyfcil!ion, cyn 1 gYilted aa: y dsaUom eu bad yn uafryd. Neu os barna y ?hniaid Cymreig mat buddiol fyddat cynnadleddu yn Abertawe ar yr adios, yr ydym yn ymrwymo ysgrtfenU y" y duU y cy tuner afoo yn y cyfryw gyfarfod. GORUCHlVYLWYR. (astell -Nedd David Thomas,Siopwr tlerl) iii Parcth J. 1,,dynoi-idi eny,b.ont ar Ogwr D.B.Jones Uantnssent Wa'ltcr AIor,7an -tontfapu Thos.Ucweiyn, Postmaster Caerdydd Post-Office Merthyr-Tvdiil W. M. Davi, P6stmasier Aberdare'- JohnBycon,Po!-tmastcr Lhin'ny John Roberts, SiópWf Ca=ite!)aewydd yn Em!yn Timf?hy Thomas Liandi'o FrederickEvan.. L!anymddyfri D. R, Rees;Siop Issa Llangadoc Thomas ThOlnas Abcrhonddu,- G.North Cryg;hywel John Pricr, Pô!tmastcr IIwt<tordd -JamesThomas Trefdraeth Da,vid Thomas Ahpi-p;wa.un Henry Evans At-berth parch. Winiam Thorny .Aberystwtth- A bertcifi Catpb Lewis Uanbedr pont Stephen Hughtont's, Post-màSter Gianywern-Ystrad David Richards Rhaiadr Edward Jones, Postmaster Amiwch Parch. John Evans Bodcdcrh 0\Yen WiiHams, Postmaster Caergyhi.. -HcnjaminJonps Llanerchyrnedd Evan Thotnas, Postmaster Brynsiengcyn W. Rohp.rts L!angcfni Richard JMics Eangor -— Parch. Arthur Jones Pw!!hc!y- Parch. Benjamtn Jones Caernarfon Rice J om's Trpmadoc William WiHiams ? Dimhych Th();GN', A rgaffyd, &c. Wrexham- J.Pauiter,L)yfrwerthwr t,latirwst '\VtHiam Davies Ruihin John Phillips, Llyfnverthwr HangoUen Jchft Edwards Hata -R.Sanderson,Ars;raffydd Do)a;el!au- Richard Jonf'?, A rgratlydd Npwtown Parch. John Jones MachynHeth-— -RichardJoncs L!anfy)!in Edward Pt:ce JJanid!oes -Ahcljoncs Casnewydd ar Wysc Evan Lewis, LIyfrwerthwr Pontypoo! Parch.EbcnpxerJones Liundain .Nfwton & Co. Warwick- Square; J.White,Fteet- strpet; a M.Jones, No. 5, N cwgate-Strect. Cynnatlwyd Cyfarfbd gan drigoHon Trpfcrts a'r gym. mydogaeth, prydnawn dydd Mcrcher diweddaf, i'rdy- ben i ffnrt10 Cymmanfa Eib}au, ar yr un egwyddor a'r hon a a'nrftwyd yn ddiweddar yn Abcrtawe cytunwyd aramrywfwnadau tra buddio!; a thtaethwyd areitit- iau bywiog yn yr iaith Saesneg gan y Parch. W. Kemp, Mr. Radcliffe, a J. T. Price, Yswain ac ancrchwyd y bob! yn y Gymraeg mewn modd cyit'rous gan y Parch. D. Evans, a Mr. Joseph Polard. Etholwyd Mr. Nicoll Wood, yr wythnos ddlweddaf i fbd yn Ynad Upt'ruddtaetit (Coronei-) yn mharth Ddwy- reiniot Swydd Forganwg. Dyrchafwyd Cadpen Wyndham Lewts, Swydd Uchgadpen,yn Mciwyr Lleol Dwyreiniol Morgauwg, yn He Jones. Dydd Sadwrn wythnos i'r diwpddaf, tynivyd Baner yr Ymgyrchra (Rt-nde-.vous) y Dd!r-gnud, (Pre,s Gang) i inwr yn y dret'hon, ynmhUth bloeddiadau gorfoleddus y gwerinos, ac y mae'r gorchwyl o Drais-gymmeryd dynion yma wedi peidto, gobeithn) hyd cnid el y gen- hed!aet!t hon hetbio, os nid dros fyth. Yr oedd mwy o aniteiliaid yn Ffair L!angyjfe!ach< gerHaw'rdret'hon dyddHun,nag y mp.e neb yn cono, end yr oedd y gwerthiad yn farwaidd, am bus !awer t!ai nag a!ferot;ychydig werthwyd o gcífylau; pris y rhai hyn hefyd a ostyngodd. Daliwyd Inddew, yr hwn a ei!w ei hun Ben.tamin Jo- seph yh y drefhon, dydd Sadwrn cyn y diweddaf barnwyd ef i gat char, am wcrthu mewn modd twy!I. odrus, ottotau (watches) am amryw bunoedd, y rha; mewn gwirtonedd, nid oeddynt werth fwy nag ychydig sy]!tau; derbynwydmeichiau drosto wedihyny. Dygwyddodd dumwain atarns yn Ngh&erfyrddin ger Haw'rLIwythfa, (QMay) yr wythnos cyn y diweddaf. ti'a'r oedd Thomas Vaughsn, gweithhvr, yn dadiwytho Hong (II' yr afon, efe a syrthtodd dros ei bwrdd, ac a boddodd, gan adael gwraig a phcdwar o blant i alaru ar ei oJ. Dydd Sadwrn diweddaf, anfonwyd un loan WHUam, mab Watkin WUUam, gofatcan a phres, o'r drefhon, i modd ofnadwy, nnjohn Evans, or drefhono, & chyHcH yn ei wddt' mewn amrywiQl fanau, nes rhedodd ei waed yn nM'wd e-rcliyll, fel nad os gan ,y mcddygocn ond gwan obaith am ei fywyd. Mae rhai yn barnn fbd gwreiddiau ei dated wedi eutou.—-Yr un diwrncd hefyd, eyiniiier%vyd i fynH et dad, ac a'i danfonwyd i'r un carchar, am ei watth yn twytio y w!ad, tt'wy godi gormod o bi'is am ei 0!chwylicn oddiar amryw ifermwyr yn nghymmydog- aetb Cacrfyrddin y mae yn debyg ei fed yn arferol ar y gorchwy! cywityddus hwn. Tyngodd un ei ot'n hefyd. Dydd Linn diweddaf, on Wi!Uam Thomas, o ddautu 75oed,o'r Gitfach, yn mhlwyf AbergwiH, yn swydd Gaerfyrdd:n, pan oedd gydarhai ereiU yn priddaw ctoron (potatoes), a ayrthiodd i iawr yn farw, ac ni ynganodd mwyach un gair. Priny dihangodd dan ddyn a dynes rhag bedd dwfr- !!yd, wrth rydio afon Gwili, gerHaw Caerfyrddin,, ar geHyiaH, dydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf. Y mae'r rhyd uchod yn dra pheryglus o achos yr arnlder o gerig ag sydd yn treigto gyda'r dwfr ar au\ser Uifeiriant; ond yr ydym yncjywed fed ponti gael ei hadeiladu drosti ar fyrder. Ar y Sydd o'r mis hwn, cwympodd ty yn Lombard- Street, Mint, Liundain.acyUaddwyd pump o bob), ac yr arweddwyd naw o bob! i'r Ysbyty yn dra ehtwyfui.. Cyfrgo!iwyd y Hong Sophia, Johnon, o HaHfax i Li- verpooi, gerUaw Carrel. Boddodd y Meistr a phump o\rgwyr. Ysgafaetwyd y Charlotte, o Livcrpoo! ar yr lleg o Chwet'tor, gan long Americaidd; ond hi a adgymmer- wyd gan y Ringdove, ac a dywyswyd i Jamaica. Yr ydym wedi c!ywedfbd80 o (h-c-sg!wydd4ongau t hwylio yn ebrwydd i Bourdeanx, mewn trefn i dros- glwyddo ein mitwyr i'r Americ: a dywedir fod ein gw!adwr, Syr Tiiomas Picton i naeHort arnynt. Y 6fd Ddosparth, yr h<m a fynega Dug WeHngton a ddyoddefodd fwyaf, ac a ymenwogodd ei hun yn mrwydr Toulose, sydd gynnwysedig o'r catrodau can- tynoi, y S6ain, 42ain, 61am, a'r 79ain, y rhat oeddynt dan dywysaeth Syr H. Clinton. Y mae Cornwal!, yr hon a delmlodd bwys y rhyfe! mewn mpdd neit!(}no!, yn decht'en teimlo buddio!dcb heddwch eisoes; gahibd pnsoedd yr i).1can\ a'1' Copr wedicodtcryn iawer. Dewiswyd y Parch. Hugh Mot gan B. D. yn Khfryd, yn ddiweddar, i fed yn Raglithiw I" Duwinyddiaeth, gan Ddeon ac Eisteddfod cadpirio! Ifnffordd. Caerador yw'r Liongborth a!ianolcyniafa ddefnydd- iodd y' eyfn-ewidipd diweddar it wnawd mewn per- thynas i fasnach yr India Ddwyrt imol; aeth dwy long odidog oddi yno yn ddtweddar tun'r Dwyrain. Derbyniodd Jere HiH, Yswain Rhagddirprv.'ywr Ys- pacnaidd dros Caerodor, ltysbysi-.ietti oddi wrth Neges- euydd masnachol cyn'redinol Spa:n, yn Llundain, fod y Cortes (Sçllcdd yr Yspaen) wedi cytuno ar fed i bob nwyddau, HnHiaeth, a phethau creilt angenrheidiol ir f fyddín Gyngreiriol àr y cyfandir, i gael en derbyn, a'n danfon trwy Spain, fei byddo'r uchos yn gctyn, yn ddi- doll; ynunigrhaidystyned y trefniadau YspaeHaidd, tnegys dangos ysgrif yn cynnw-, s cyfufo'r byn a dros- glwyddir, a'! cyifetyb. Cvtunwyd yn unrryd ar anncrcmad o gydlawenychiad i'r Tywyso,-Rhaglaw, gaK ddinasyddion Gae!odoi-,yr wythnos ddiweddaf, ar yr aches gOl'fole"Jüs o ddai'Gs- tyngiad Gormeswr Ewrop, a'fcaniymadsmb?cd?hlawn a ddyg?-yttr gymmpryd Me. ? Dygwyddodd Jamwaui oudus Ynghaerodar wythnos I iddoe: tra'roe<id Mr. E!I;.scn yn sychu pytor; mewn tiefn t baratoi at wcithiau tan, y thai a amcenid i'whar- feryd wedi i heddwch cyffredin gael ei ysgrifLnodi; syrthiodd gwreichionen yn rhyw fodd ar y pylor, aeth yr ho!! gynnyscaeth ar dan, chwythodd hoU nen y ty ymaith; Hosgwyd Mr. Ellison a'i wraig yn dra dychryn- Hyd, y mae darnau mawrion &'n cnawd ynhongian wrth anaryw ranau o'u haeiodau; cymmerwyd hwy i'r Yspyty heh obaith am en gweUiant. Chwythwyd gwraig ag oedd mewn rhandy araU o'r tv, aHan o'i gwely, ond nid IÎa.er o niweid a gafodd h!. Ni e!th' bod yn i hy ochet- gar i gadw tan a Phytor oddt wrth eu gHydd. Casglwyd 633!. gpn g ymdeittia sy-Cyfeillion(Qz!akers) yn Caerodor yn unig,tnag atcsmwythan arddyoddefwyr Germany. A phc gwybyddai ein hoU gydwiadwyr, trwy broHad, pa gynnifer o ntoedd a goHasant en haneddaa a't! ho!! feddianan, ac ydynt yn awr yn trengn o eisiet! ym berth a chynhesrwydd, yr ydym yn hyderus y bcrntd c:ifg!i:)dau cyfTredino! yn d)a rhesymol, Cs nid yn Hwyr aHgcnrheidtot, ac yn rhwymedig ar Gnstianogion. Yn Eisteddfod Trim;sol diweddaf BrawdiyS Derby! barnwyd Ann Shernud, yrhon oedd Goges i Syr Wm. Cave, i gaei ei charcharn dros dri mis, am roddi bara, a llawer o Juniaeth ereili o'r tv, heb genad neb o'r teuiu. Dichon hyn fod yn rhybudd i ereilt ag sydd yn dueddol, yn neHkhto!, mewn tai Boneddigion, i afradioni medd- tanaueuMetstnaid.dan y rhith o wne\\thur eiusen i'r t!awd,&c. Canysdylem gofio, mai Uedrad yw cym- meryd i ni ein hunain, neu roddi i erei! yr hyti nad yw yn eiddo i ni. Dydd Mercher, wythnos i'r diweddaf, dyenyddwyd J. Jones, yn Mynwy, yn gyfatebol i'w ddodfi-yd, yn y 'Brawd!ys diweddaf, am yspeiiio Mrs. Ht'ghes, gweddw unig, gprtiaw Brynbyga. Yr oedd dau ddyn gydag ef, y rhai a aethant i mewn trwy'r Sencstr, am 11 eg o'r iios, y Sydd o Tachwedd diweddaf a thaHasant tawer o ddillad dros y weddw, yr hon oedd yn y gwe!v, ac heb neb gyda hi yn y ty. Ar ei gwaith hi yn gwaeddi aUan, dywedodd nn o'r dihirwyr wrthi,os cadwai' stwr Heiaf y tagid hi yn ddioed, a bod catrod o 61wyr o flaen y ty, y rhai a'i gwanent hf",rwyddi mewn mnnud, oni thewai hi a son. Trigodd un o honynt ar y gwety tra fnont yno, i'w chadw hi yn Honydd, yr hwn a wtbiodd afat I'w geneu, fet na allasai waeddi., YspeiUasant hi o ilg Gninea yn aur, ac Yggi,ifitu Ariandy a meddianau etp! o werth SCO!, a diangasant; DaHwyd Jones yn ebrwydd wedi hyii yn Mynwy, a chafwyd cryn lawer o'ryspaityn ei feddiant. PaUodd mewn nn modd a clywedye, pwy oedd ei gyd& ? dywedyd pwy oedd ei gydgyfranogwyr yn y weithred erchylt, a dadiodd ati hyd y munnd olaf, er fod !tawer o Ynadon wedi ymdrechn cac!ganddoendatgnddio. Ym- gatcdodd i'r fath raddan, fe! y ceryddodJei frawd, yr hwn a ddaethai i ymweled ag efwedi iddo gael, ei got!- farnn, o herwydd ci fod yn wyjo yn achos ei farwo!- aeth. Yr oeddyn ddyn tal, yn 60 mlwydd oed, fe'i ganwyd yn LIandito Cressenny. Dywedir fod y Tywysog Rhaglaw wedi cynnyg rhan o Uy Carlton i'r Mae.s-iywydd Blucher, pan ddelo i'r Brif-ddinas tra byddo yn y wlad hon. Cadwyd dh-gel gyfrina-:h ddoc gan weinidoglon y L!ywodr&eth, sc yna danfonwyd Mr. Momoe, cenadwr y Brenin,ymaith a chenadiaefhan i Argj. Cast!ereagh. Urddwydpr.FanshawMiddtetonyn Esgob Catcntta dydd L!nn diweddaf, yn Llys Lambeth, gan Arch-esgob Caergrawnt. Yr ydym yn dea! fbd y ddarpariaeth a gynnyglr tuag ni?wn iii odd eyfatebol i,w at gynnal DBg Wellington, mewn modd cyfatebo! i'w uiddas, teilyngdod ei waannaeth, a dio!chgarwch y genedl, i gymtwys 400,000<. y rhai a ddefnyddir i adeitadH pteswyifa, a phrynu tiroedd iddo, yn oi y cyn- !tun, o roddi Blenheim i Ddug Madborough. Yr ydys yn sonfod yTywysog Rhagtaw wedi arwyddo Ct fwnad i droi yr adciiadau mawt-Loa yn l)artmoor \n Nawddle Brenino!; i weddwon ac yi-nddifaill diyn!"e!- edd y 300,000 o'n intlwyr dewri'OD.y rhai, yn ol yr lm- nesion diweddaf, a syrth:asant yn y t'hyfei lion wrth amddieyn en gw]ad y t-hai ydynt i gxei gwatth yno, yu gyfatteboU'whoeda'm'hyw. Symudircor<rBren;nes ddtwcddat- Fftainc, gwraig Louis XVIII, yr hwn a gtaddwyd ynghapf! Hath VII. yn Uundain, yn ddtoed i Ffrainc, i gaet ei gladdu yn St. Denis. Prydnawp dydd Sut diweddaf, yn Pall Mal!, Liundain, ymgrogodd Mr. Wm. Gardener, GwerthwrL!yfrau, yn ei faenachdy; yr oedd wedi bwriadu cyaawni'r weith- red erchyll er ystalm, canys yr oedd wedi ysgrifenu Hythyrau at amryw gyfeiltion, y i-hqi a gafwyd ar ei fwrdd, i bysbysn iddyht, ei fod mewn cyfyngder corir a meddw!, yr hyn a'i tueddodd i geisio noddfa yn y bedd. Cadwyd Ymofyniad Ynad Ubftuddiaeth ar ei gora—— I Yroeddanwybodaetho'rYsgrythnranynySwyddyn 1507 yn rhyfedd dros ben. 'Mynegir y geiriau canlynol, gan Conrad o Hercsbach, awdnrdifritbl o'r Oes houo, o enen Mynach (ltl;nk) Y maent wedi dyfeisio iai'th newydd,yrhonaa!want Groeg; rLaid i chwifbd yn ofatusi'wgochetyd: hi yw mam pob heresi. Yr wyf wedi canfod Hyt'r yn nwyiaw aniryw ddynion, yr In.3IT' a ysgnfenwydynyriaithhono,a'hwn a ahvanthwy y Testament Kewydd; llyfr ydyw ag sydd yn Hawn cleddyfau a gwenwyu. Am yr Hebt-apg, fy aTnwyt fro- dyr, y mae yn sicr y bydd i bwy bynag a'i dysgo, fyned yn luddew yn ddiatreg."—T) a na's dichon nn dyn syn. hwyrol lai na chwe:thin am anwybodaeth y mynach :m!:yt!iyrenog a thoefgrefyddot hwn, fe'n gosodir dah rwymedigaethan neilidiiol i fendithio Duw am yr Hen Destamenta'r Newydd; ac am y pronad a safwvd pu bod yn ein guneuthnr yn ddoeth i iechydwri;eth,tl'wy, y ifydd yr hon sydd yn Nghrist. Yn awr, nid oes raid i un teuin, na phersonaa unigol ifod yn ymddifad o'r Llyfr anmhrisadwy hwn. Mewn Hythyr a dderbynwyd yn ddtweddar odd! wrth y Pare! David Rowland (Gweinidog o't Eglwys setyd ledig yn Newfcundtand) y maerGweinidog haelionua hwnw yn ysgrifpnu fei hyn," Dychwclyd yr Eitnnaddel- wyr atGristianogaeth syd<fwaith yn rhagori, mewn go- goniant ar hoM weithredoedd gorchestot Gwroiiiiti (I-Ieroei)! Rhaid :'w Sci ef (sef cenadwr Efengyb.idd) fod yn ,anghcrddol, a rhaid i'w ga1<1n gael ei ehyuhytfu gan gartad Crist, a thosturi at eneidiau gwerthfaw!- y rhannewn moddamgen agyfrgoHid;, a chydà goiwg di- tedrith at ogcniant Duw, a'r wobr a i'oddwyd i gadw i'r sawladroantlaweratgyfiawndej." Pan oedd y Parch. Mr. Ad—s, rat Mynyddan yh o! i ,ai blynyddaii y n ol yn cyd-dpithio ag ychydig o Fónddigiol1, y rhai a't gorddtwesasantary ifordd, a'r rhai a ymblcserent fwy nYewn gwawdio a diystyru Cyhoeddwyr yr etenay! nas yn tiwyddiant ayhe&!au nptblaidd Gristian9gaeth(er eu bod hwythau yn Gnstianogion)! DeaUodd tyiwyth y gwawd yn cb! wydd, haiM ai w! th ei ddiHad, nen ei ym- ddygmd,osnidyddan, tnaiPregethwr oedd Mr. A-. DechreHwyd yn !!cd gynnar i adrodd chwedtau am bre gethwyr,a diystyru pob math o wyr Lien; end aai nad oedd Mr. A— yn atteb, nac yn gwn6ntnur fawr sytw ymddangosiadol o*tt hyrnadi^oddi.on, ond ytt myned rhas- ddomegys pcna buw;¡u yn eK ciywsd, nid oeddvrt yo. ,medru gymmamt ag a !wifent i g:m hyny trodd y .ni-,vyof digyuil-,dd o honynt ato, a gûfynoi)d iddo me'.Ynmodd gwawdns, "Tebygwn m<fi prégethwr ydych chwithau, Syr, onid e;" Nid oes arnaffwyogy* wilydd i arddei. fy Swydd, nac sydd arnoch chwi i a)'ddp! yr cuMych, Fonhldigibn;" oedd yr atteb, Preg6thwr ydwyf." FcHy yr oeddwn yn tybied," ebe mab yr en' nib, "end, atteiwg, Syr, (gyd& gwen ddiystyrHyd) pa bcthyr ydychyn ct Mr. A—drr.s funndyn, ac yna,gandrfmidareiwyneb,addywedodd, Panfyddo achosyn gofyn, Syl', yr wyf yn dysgu fy ngwrandawyr i ochelyd cwestiynau tfot, a:c anmhe) thvn* aso! Y cau!ynutd oedd ) Ismaet, neu'r eriidwr, gap! (;i ddystewi, gan y gair p"ydlawn hwn, a chafodd Mr. A- I !onyddwch poifaith i gychwyn ar ei daith, tra'r oedd ei wrtliwyiieb%r ya gwridio am ei liaeriltigz-vvydd. Mynega amryw 0'1' papnrau Saesncg (bd Bonaparte yn tawr am dreulio gweddUI Ri ddyddiau yn Miydain; end am na chantataid hyny tddo, chwennychai t Elba fbdodanMawddywtadhon. Tra yr oedd PhiHp, Brenm Macedon yn ymdrech yn y campan mynyddig, etc a syrthiodd i tawr i'r tywod a phan gyfododd drachefn, a chanfod Hnn ei gorfr' yn y tywod, etc a lefodd aHan, 0, cyn leied o ddaiar a'n cynnwys -,vecli i Di,fdl'W, y rhai ydym moruchelfrydig a chciio yr holl fyd tl"a yr ydym yn!YIÓ." Cesglh' mat rhifedi trigo!ion y hoU fyd adnabyddos ywS95,OGK),000, os cyfnfwn gydá'l' hynat1aid, fbdcen- hedlaeth yn pariian jO m!ynedd, yna genir a chteddir cynnifer a hyny yn yr yspaid uchodoamser; o gan- tyniad rha:d fod 81,760 yn cyihasdd c),fifziiati ti,a,y- wyddotdeb bob dydd, 3,407 bob awr, ac 56 bob munud. Yn Mrydain Fawr, cesglir fod thifedi y marwot- aethau bob btwyddyn ynghytch Sj2,708, bob mis yng- hylch 85,592, bob wythnos ynghy!ch 6,393, bob dydd 914, a phob awr 40, ac ynmhob tri munud S. CERDD OCIIAIN, 0 WAITH AFtECHYD, ACEtRGMDi'RHYnAR HOPKIN, l11EDDYG, MORGdMWu. Ary Don a eIwlr'Gim Windsor.' TuA'r oeddwn trwy oriau, dro hir dan boenydiau, Yn egwan fy agwedd gan amtedd fy toesau, Morisetacyst?,a'r fronynfriwed!g, A'r gwayw'n tiywanu gan tethu'n adwythig Pandt'im!vnglwyft'yngh.i!ong!af, Gwnaeth hni aRd<H beth a wtidf, Gan gymmaint g! ym gormeitiau, Yn treiddio trwy <y anncdda!), Moraethtudoeddfyaniiwyiian, Tta HKHr)' oedd gratid griddfi1l1au, Heb hvysedd gllti- i laesti'iii ct;r, Na gobaith smgen di-ig (an, ond dan y graiaa dir. Et prr¡ti'n ddwys t'fddygavtt ddawn, Wiw twyndeg ytiad ibreu a na\vn, Doeddmoddaairsailaesu Fynth€nyd,onddirdynu, A'mttwythoi'rnalt!ia')u!!ethn, Nes oedd fy rp, it-a,-d yn gwaethn: Gv.'aci oedd fy 11gwedd, gwn adyn Er chWtliO broa brynydd, 'doedd fajJ an) ddedwydd fan. Ctywch genyfgu ganiad yn ddiMfa dit'rad, 0 barch i \vlr berchen yr clfen fwyn ynad, Mae'r Meddyg csredig, dwys, haet-deg,a diddtg, Mor hardd ei nnweddan a'i ddoniaH 'n ddysgiodig; Gwybedydd per wybodaeth fawr, Tu hwnt i ncmawr yma 'n awt-, Fe dreIJdia i ddyfnder dyuion, Myn waetod pob anhwyHon, Gvvel yn ddinag I'r e:gton, # I ganfod hyU ai-eliollioll, 'Nol tael heb gel holl gonlau'r clwy', Rhydd hyfryd fetl(li,giiiiaetli i'w trin ynodiaethtrwy: Hho'n g!yd ehgtod i'r glwyddyn glill1, Ar Ion garnaidd Inniaidd gaiJ; Fe haedlai gael heb gelu 'N ddiddychryn eidderchafn, Yn fawr dros ben a'i burchH, A't g6e!io 'n gu a'i garti, lachaoddfy mrtwcedddanfymron, Hawddfyd i'm gwiwtan gyma) tra'n troed!o datargron. Pe meddwn ar ddoniau a myrdd d dafodau, I ddatgan yn dditys ryw weddus fmwpddan, Rhown fiw!g!od yn fwynglyd i'r ce!fyddei haeifryd, Fe laesodd, "'1' glwysedd, do, Icsgedd tra aetktyd Mawr barch i ddyn o nchcl ddawn, Y Meddyg mwynaidd Huniaidd I!awn, A hwyddianmysaHanoedd, A'i gynnydd byth ar gannoedd, AilawnderIORytiuoedd, I'r dyn a donian 'r Nefoedd Er maentfy nych fe'm gwnaeth yn iaeh, RÍjyw fendith gu ganlynat y ddwy belen'"au bitch, 'Doesfraint mcwn bod drofwyneb byd, Gyfnwch ei gwenh a'r lechyd drud, GweH na. hoH berlau'r bydoedd, Dmmwya drwy'r eithatbedd; Rhown genad i mi'n gyhoedd I barclm'r gw!' berch'nogodd, Lot! fcddyginfaeth injuaidd iawn, A boneddbro a bryniau, fo'r dyn âii ddeffeu ddawn Abertawe. TcHAS Ap ToMAs SiENMN. ARYSGRIFEN j I Ai' D$r Sy'rWm. Paxtli1i, 1L'ydd Gae¡fyrddin,j I I Ducilnvicfo VtCc-confntt Nelson Obres .Ad Nth ostfa, ad Hafnæ ArcM, AdGadttanasbras Pea,,cl a m e Crestas; Ob iinpei-iiiii maris guis tibique Vindicaturp; Ob Mortem QuamnonsuseGIona; Pati-iae verae Furopmqde iiitcmpesttvam Victorobut, Hane Edein Tanta Tirtutis notT unmemo!- Posuit Gui!ie!mus Paxton, A. D. CYFmiTHAQ. Coifayr Arwrdtorthrech YLlyngesydd Nelson Am orchestion clodioTfi'af, Wrth aberodd N! wrth gaera<t Copenhagen A mor!anaH Ysps'en, Ani hont gort'raint y niorodd At bob rhyw drdion; Acamefangen, i Rrgogon'an'teiWtadeihun AcEuropa&efyd, JErmaianmhrydJawa, Afny"orfoieddus; Yrhonadeilad .< arddangaws y cyft yw ddewredd, A seilies GwI!yioPMton,B. A. j. W.Q.

I Yr ydym yn rhoddi er!!<-NM i/ llongau mcgls!J masKf yn arliwiedig ar eit parti, 01, i/M yr i.1ith .{œmeg; Ci.wy blJddai eu c!!jieit¡,u yn creM lr¡pwch: imd pg {?osodai.1J C),irlJ eiucmt C:jlilrag ar en llor.gfllt, Je'u -gt;'widzcrtkl crizviu, biJIIg, nidyn unig y,i Seren' <7o/7!C/ o.&flyn !Jr.llOll Bapllrau saes?lcg. ?"? .A'EEnTAWE.D?).?M!.d; New Exped?.on, .??? Hawki?s.oFrysto.'Phcenix, ?'ebb. oLiver- ,f T "T 1 <'1. 0 (' 1.\ .')'" .??,? po?,mnry\Ttaethau; A?.,Rces, oAucrth?v; friendship, Owen, o Ft's'o,ha:-{d: Bolt'in, Sanders; Bedford; Ro?C!'s Bctsy? Thoma?, o plymonUi; Henrv, Davies; Phiilppa, Maùge; AcHye, R:cha) d.s, o Eitzabptit <S: jHtip, WilUams Venus, Williams; 8<u-dh, Jones Lively., Liewelyii, oAmlweh; N<incv, JoKes; Pt-9v;dence, WiJÏjam;; Pomona, WiHiam, J.;ne .¡; Betsey, Thomas, o Conwav; Hnppy Coup.e, Car}. Perran, B;Idei,. Rebecca, Eastaw<iy Mary AnH, Hardtng: lVlary,R!"2H o St. Ives;Fneads'Endeavor, Hicks, ot)tuo,'mwY.n copr, WaternfQuth, CnU¡tTe; Maria, trKin; l'ov¡dene. Ri<-hard'o Con)bp; Good Intent, Proviùence, ,V ebb; Ann, George; 'Lane, Adnms,o Brt(igewater; Frances & M<u'v, Potter; ,lirmony, \Vesfiake; Ann. Hawks: Frtendsshi!'). WhtddpH.& I I I Minehead Netley, Ca'tisle, o Exeter; S l,e BaLS; Mary, Br.ant; Friendship, Havt-E-s, o Phinouth; Hope. Hancock, o Barnstapic; Betsy, LeMe-ihes, o Jersey; Henry, Davies, o.- \Vt\g'ht, oTorbay; Card!<T',Lt;wLs,oAberthsw; Coi'n- waU, Richards, oPad&tow; J&'aps, l'Grath, oDubhn, halasarn", ,Ifynedidid, Fhdpmx, t)iamnnd; Amtty, Jenkins, t Frysto; Pacific, Etiis.i Ptymouth, amrywiàr-than; Tnal, Rich; Good Intent, Beynon; Union, G'itH'hs; Provi- dence, Richards; Providence/Webb; Ann, George, t Bridgewatc! Ann, Reps; Felicity, Stevens; Card,8', Lewis, i Aberthaw; Shyisck, WiiUams; Jane & J\lary, Reynolds; Happy Couple, Clark: P'-ovidence, Owens; Intes:nty, Rosser; UnderhiU, Rrick, i St. Ives; Famp Williams, tGiocester; Franc-cs,6z Mary, Pot::er; Har- mony, Westiake; Ana, Hawks; Fr:cudsii:p, Whidden, i MinehpHd; Maria, Irwh!; Wat.ermoi.ct), Cnth{}e, i Combe, Tyrone, Keuy, i Dllngarvan; Un.ty.Bridne- man, Dideford; Su.sann.rh, 1 eiiii. ]4s" iLundain; Bo:d- ton, Sanders, i Fa!mn'!th: FriMdshtp.Hayden; N et!y Cm')tste,iDartmoHth; Bedfard, Nicholas; Mary, ILg- nete, i Plymouth; Henry, Davies, i Fi,h,-Uat-(i Ro nl George, Ed\vards; SQ:urreI, Evans, i Card'a:an Hope;, Hancock James, M'Grajih, i W&terfot d WitMams, i Conway; Elize.t)eth & Jnne, \Vti!;a!ns; Diana, Jones; Lively, Lieweh'u, i Au* Ych; N.cy, Jones, i Pwiihely Specuiatiuu, Le Bas; Betsy, Le M(;. suries, i Jersey, gio. PENntLANWR MOH YN CYA1HU. DUOS .?i I:? .:] ¿Ê 'il.: £" ,= ¿- -5. ??AU. "J???B??JX ^<-3 £ ;s|go s 2=3 2 <r •§ & ? DVDDIAU. j -tr^ PZ?'? F lHU Nj H ? £ -y '&«< g ZI*. -g t £ F ?i"|' 333 .g £ ?« £ g §£ £ ? ?' -? ? ? r ? -j: ? & ? E X 5 | ? .? ? ? <^ « s <I' < ■ „ £ 1 « G c« 'J MAI. IA. M. A. M. A. M.A. M. A. M. A. M. A. M.A. M.t MjA. M. Sadwrn H IB 2??2 4?1 U 1 4 2 1 ? 2 4? 5 4? 4 2- 5 1?5 32 Sill 15 l 15 1 30 2 0 2 30 3 0 3 SO 4 305 H> 6 0 6 20 IJIIIl Hi 2 3 2 1h 2 48 3 18 3 48 4 lii 5 18 5 £ >b 6 48 7 « Mawrfh 17 2 51 3 t 3. 36 4 6 4 36 '5 t' 6 6 6 4i 7 36 7 5t> MerClier .133 393 5?4 ?44 54.? 245 5?6 54 7 34? 24 8 44 )Im .19 4 ?7 4 ? 5 1?? 42 1, 6 1 ? 1.C) 4.? 7 4?8 2?9 12 9 3? Gwen& m 5. 15 5 30 6 0 6 30 7 0 7 3( | 8 30 9 10 10 0 10 20

I MARCHNADOEnD CARTREFOL 80s. Od. Haidd, 36s. Od. AE.ER\<TWYTH.—Gwen!th, 88s. Od. l{h,) ,)6, r¡d. ,.? os. o(i I 205, nd. Ym-enyn,1jÙ i vid. y pwys, 18 wns, ac yn brtQ neiitduoi. BRysTO.—GweBLth, 64s. t 66s. Hatdd, .30s. t Ms I Ceirch, tSs. i SXE. Feilliaid; 50s. i 555. y sach. l L