Seren Gomer

f Q,tYSGRJ[FEJV: PHYDN t\WN DYDD MARCHER; AWST3. p'APtmAb:1is i'r Itaf o'r mis 'hwH y ?- r?st a dderbyt)\vyd heddyw?a ddystrywiant bobgoba??ant gyt?ndeb heddychol rhwng Nor- way a gwtedydd er..i:{ ? rop. ? ?'y?wynasum yn ddiweddar fed M. Morier, y Diil'rwywr Diytattaidd'yn Norway wedi dych- weJydo'ddi yuo. Ac yn awr wtth erthygl o ,Gottø.nblJrgh yr ydym yn dysgu fed yr hoU "DdIrptwyMyr wedi dychweiyd cddi yao, wedt methu yr, honotyugwithddrych eu cei;adw)-i, 6a.n fed y Tywy&og Christian yn gwrthod .gwrando ar reswm, cyngor, nac ymbi'iaeth. .1\lewn caH!yni d hyn yr beddid.yn tlysgwyl i Irwydrau gyr;lmeryd Ue ynebrwydd,a dywedir 'fed yddwy bfaid wedi ymbar&toi i'r etthaf, yn <ol eu gwahanol alluoe(hr, i'r ymdrech waediyd. Cylilllvysir myH(>giad hir yn y Monileut- am ynghykh Hwyddiattt cymdeithas y frech pewydd, neu frech y fuwch, yn Paris. Yntddprgys fed y frech \van yn ages a chae! ei ttatttudio o Ff,ainc, gan ei bed yn Ueihau fwy Jwy )'ngyf-atd)ol i'r modd ag y mae'r frpch '1It'wydd yn cael ei go?od ar y plant. Y map, rhifèdL y rha;.& fuont fehw o'r frpch wen yn Sns;g 'fedi y mpdd can)y,,oh— Yn 1803,bu farw o'r frèch 'rh b18; 1 S07, 284; 18\1, 14;1812, 1. Cynnw}siranldditfyu y jjywydd Davoust yh y JOltrhaldesOeba:ts, am gymmeryd o hnnaw feddiant o drys(,rau Ariandy Hamburgh, tra fu yn rhagl&w yno ar amser y rhyfel diweddaf. Angenrfleidrwydd yw ei ddadl, canys ,hysbyir Sanddo nad oedd y Uywedraelh wedt darparu Unmodd ara!! igynnat' y fyddin. Y mae Hy<hyr 9ddiwfth Gadpen Malcctm, o long e; Fawrhydi y Rhin, yn Hysajgratr dydd Mawith, yn wynpgu iddo ff ysgafaelu yr hcrw- lonr Americaidd DecatUr, arddechreu Mehefin- y!' o?-dd wedi hwylio o Charlcstown ar y 30ain o Fawrth diweddaf, heb ysgafa?u dim. Y mae yn Hong newydd hardd, ac adda&! Avasanaeth ei Fawrhydi. Yn Ebrill, 1813/ygoHyngwyd hi l';rdwrgJ'ntaf ?lANGODD ROBRRT GRIFFITH, gynt -b Ile(Idgelert, o'r I)yfii!4-bacli, L!a:nf<ur ?wU- ?_-yugul!, Swydd Fon, Nas Sabbath, Gorpttpnhaf2L'18l4 Vi?-jitis Thomas ?iHtams, Saer-cocd; eioed ?; pt uehder a trcedfedd 3 thodfedd; ei wattt yn wincu-ddu; ei goes C!im ith yn gat, yn n!Jymmal y fcr, yn peri cloiriii. Bu yn Bydd Gwobr a Diotch am ci Hanes i Thomas Wiili.tms a cnwyd Hchod, pan y dygir pfgpr bron Utus yr Meddw<-h. REES JONES, Dealer ÙI, Foreign 'f!udBritislt Spi),ititous Liquors, CAstLESTREET,SW ANSEA, t? ETURN? hi? sincpre thanhs to the PubUc ?-? f<tr pnst?v<))'s, and be?sto infortn th?m t?at ht' ha< received a lare SUPPLY of the BEST SPnUTS, \V.uch he catt render at the fo!!owing reduced prices:— ?n!tc Brandy 28s. British Gin. ISa, & Us j ? Hcne? 27s. Rum Shrub 17s.. n"? '"J<unKiea Rum Ms. Usquebaugh it); °?'sa Bra,Mty.l4s. And other CordiatseqadHycheapt :TltisDwf j, Published, pi-ice 2s. A NEW SERIES OF T?e A?icuhura! Ma?azihe; TI??-, Ag rl'cultural IV]ag .u,i'tie TH.E FARMERS MONTHLY JOURNAL OF HUSBANDRY & RURAL AFFAIRS, FOR JULY, 1814? 'y?IS ?unib?er ?oiitains resides a var!e.ty of terJR? ?'?'? ???"' matter, an Essay QO the Cu!ture of Win- ter Barley, naked Bartey, and the Bunias Orientn!is—0n the ?? 'y? Management of Mr. Robinson in WUtsinre— tOhn -?'?? Sheep, and its Influence on the expense of their keep-Cautious on engaging w i th the Lease of a Farm: Ontbe, late speculations respecting the Corn Laws—On the l,anërne 0 t of Bees; Thoughts on. Home-made and. Fo-! o? ?'?' &c.—0athe Advantages ah? Disadvantages! of F oldmg Shpep-sTheyoun- Farmer's Vade-mecnm fi)r th? ?""? of AugústOl1 Par:ng and Burning Stubbte L?a °a. &c,—0n Harvesting Beans—Oa Turnips and a DriH lachine-EssaY8 on the Philosophy of Agricuttnrc?An Itlpro\' Process of making Spruce Beer—03 Lime and C"IOt"ut-On Manure—Genera! Report of the State of the fu\!ntrY-An Accodnt of the Transactions of the Society nstttuted ? London, for the Encoum?enre.nt of Arts, &c.— ? ?" '? ???? "?S'!cutturat Meetings-TaMes of d.e iieeg of a? knK!s of I?nn.ns Produce, &c. &c. '??''and??????? by V.?;RIFFITlIS, ?. 1, Faternoster IW and sold hy aU I! k5?!ller,. WARREN'8? 0?!/M? .7<p<7M L?M/? Z?C??. ?ms Compostt?on ?rod?ees the most ex- a ?'? '? ??c& ever beheM; preserves the Leather Soft, and pre??'nts '? cracking! it is perfectty free from any naSlCjdUrnell. ?"? ?'? retain its vtrtCes in any climate. Sold lesale ? RoBBHT WAR!t6N, 14, St. Martin's Lane, ? Lond? "?"? Reta;t by B.Jenkin, Printer of this Pape J j? S apel,.}arrj.e! High-street J. Edmonds, and R. Bevan, Perry. Merth?r'. ? ??''S&n, Neath; Vaushan, Brecon; p erry. Merthyr; J. Th,,?as 'Lian-i'?doci dovery; JoSnes ?r?PhiUy; J. Roberts, L!ane?y; Rees;  Kidw?! y? Lyan-?, ?"*??hen; South, Car<!i<t; C. Lewis, Cardisan Cardigan: ????; R?s, New-Inn; GrifBth? Party, Co' ?"?"?? Aherystwyth; ?ewaU, and Iorrts, pj(ste$ ;8nd every Town in the Riog" dom, in Stone Bot' ?' f?- ?- ? ?. ?d 2s. 9d. each. ? 0 ?? ?erior qualities of the Blacking phao?si?d.? ?? ? ?i'?rs to sen .puriou?ComI })oSlttons ?"? the above name; M prevent ?vhtch, obsene, ''One X a ??" ? ?'T" ??? ??-M" is signed on the Label; an "14, St. ?'?? ? ?ane," stamped in the bottte. ???9 ??0?? F??M? ??M, ?- ??YA!to,WESTMm8THT(, AwST2,1811. Y F? Nt????? HAKLION?H 0!)ein?T)?-?ni ??? atfwyhau Cynnatiaethyr ?S???'?? g<Ul ftgtdf()d di*eddaf y Seul"'ddr, i',ÿ cÿfranu atfwyhau'l' ???."?.???????????? rhvbudd cyhoedd hWn, y t;? ad iddynt e?i rboddi I fwytiau'r biwi4)liaethaii, y rhai, 7 n ??y'??'?as gorSercdig hvn, yd?? adda?Vw ?/. ?Mg'.haet.oni. rhod?H?i-i Chxnt Punt i ??" '?? ("cuguradiaeth)ite yrhoddoun d'yn,mewn iydd?'??' y' "aehoB., Ddau Can Pnnt, neu swm o arian a ?''eth y, nen en Xwerth me?'n ttreedft ne? ddegymau, neû ? ???"??? Mynyddot o Bymtheg Punt. Y bydd ??'gne? ???by cyhnygion am Yr h?ehoni hyd y 19 new S ? yna ?nt rhagddynt i fwyh? yn ?das -t Lrwry g(,,I,, F"'Oo y cyfryw fywioltaethau ag ydynt yn addas, M"aeth ?e? yr bol! symau. Os ymddengfs fod un fyw- tPrchen yn Q-??yhandan y rheoteiddiadhyn, heb fod y bydd ul:rJgmlJol, oeu g?ba*ni'r dytedswyddaa ei hQn. 1119 arl* tn mwybad  er budd y  ?hydoni? mwyhadgynnydduer budd y fywio!- pyleds?yd dau p;? P??enog yn drigiano!, aeu gyi?wn? "'?OrchymynyRt;at:lawiaid, R?HARI3m7RN,Ysgriffaglaw. ,W' l \VtLLI1\],S" ? L law a Cholw.Ú,Ú ABERTAWE, gydn,-I)I,dcliaOtli (idi- olciigar t Dhgolion Atwrtawe, a'i Chy!nmyd(?f!aeh, odd) ar pandllechrf'uodd cld'N,Iyn galiol*)",It"ll(-i, trwy ddyfiii ymtyniad wrt!) bob dtan o'i Ahvu,d, i haeddn eu nawdda'u<'ynnort!)wyrhag!iaw.. *< Parotoir CyfanvyddiadauMeddygona Ttieultit)edd gyd&'r many!wcit mwyaf at ofyntad y Cyfarwyddwf, & ac mor gYlnhcdrot ag un FferyUueu Gyilyriwr yn Nhywysogaeth Cytiii,u. IS EW YDD G YHOEDDI, Rh& I, Pris L' < 3?. (I'w orphen mewn"kdwar Rhttyn, un bob Mis), Y CYFARWYDDYD PROFEDIG BOB' P.8RCHEN A-N.TIFEILIIfD; AL-AEF- DESCRlFIADCRYNÖ ac F.GLUR ? o'r hoU GLEFYOON sy'n dvwyddi YCHEN, BUCHOD, aCHEFI YLAU!' yng!.yda'r Modd mwyaf hnudd ac eifeitiiiol i tAClIA.U pot; RMtM ei.EiF?o yn ei holt amrywiolraddau. Gan JOHN EDWARDS, (Gynto'" GeKt Oyndn), o'f Plws CocA, Lla-nhycl(an, yn NY.frr!J1t Cltl:I!Jd. Dinbych: }\ ralkdig gall THOMAS GEE; ac ar werth gan yr hoH LyfrwerH)wyr trwy Gymru. llENAFIAEJ'II G'f'VLEpYDlJ PEZROiV,i (YN SALSIL\EC,) YN DDIUiEDDAR' CYHOEDDWYD, Pijis 7s. 6d. MctPM By; dd«M, wedi ei argraffu yM /t«rtM ar Buirtr da, HENAFIAETH GWLEDYDD/ (NEU GENHEDLOEDD), YN rvPYAF lirriLLI)VOL y Celtæ, MeM'y Gauliaid -(Cym 7); YI", cynnwys Amryw!aeth hp!aeth o Ddat- JB. guddicdtgaethau Ih¡n':SIOL, AifspityuDOL, a GEtR- OAOoGOL, Hawer o honynt yn anhysbys i'r RaufEiKtAlu a'rG&OEGtAlD. Ganllf. PEZRON', At yr hyn yr yci)wanpg)r, BYR-HANES o FYWYD ac.Y{IRFIN ADAU'rA W DUR. Uundain: Ai-i-afrv%,Yd dros JoNEs, Rhif.B, Heo!-y- Portitopwydd f Neu'gate-stl'e.tl): ar werth hetyd gan David Jerkin, ArgratFydd y Palmrllwn, a J. Harries, yn yrHcot- fawr,Abertawe; J. Evans, Caerfyrddin; R.Jones, Do!- geHau; aphob L!ytrwerthwraraH Ynghymrua Uwgr. Y mac y gwaith hanesio} pwysig Hchod wedi bod yn hh' yn draphnn, ac t'w gaft yn unig yn Uytrgettoedd ych- ydig 0 wyr .neiUdl1ol.}:' Cyhoeddwr!gan !,aio fod g\aith' inor anmhrtsiadwy yn dt'hyg o gap! pi got!) i'r cy<frfdin, a dueddwyd tgyhoedd), gyda thraul fawr, a'gra<B<id newydd a diwygiedtg uh cdsscviii, can obeitoio er.anrhydcdd Cyntru, i gaet cefnogath yumhhth ci wlarlwyr, yr hyn a't tupdda ynmheUach t aU-argratfu Uyfrau prpiH, yr un mor brined agwertt'fawr, yn gysta) ag aurhydeddus a boddliL,61 i deimtadau pob Cymro Brytanaidd.

ATEIN GOHEBWYR. I Q:T" Qerbyniasom,amddiffyo Cymm'dog Lewis. 0-3- YmddengysfcdA.o M.rT.t wrd! b!inn ar ddarUen d.tjcHeuyddiaeth, cithr pe cyhoeddcm ei lythyr cf, yr ydym yn ofni yr ach!ysura! hyny ddadt mwy an- fuddtot na'r hen y mae pfe yn achwyn ami. Prin y cyMM cfynGymro dUedrywgaa lawer o'u Coheb- wy. I)aeth Ilythyr Cymro o Fe:rMn ac eiddo y C. G. ac OswaJJt yn ddiogei i taw. Bydda! hanes yr angladd o piddo Carwr Trpfn yn s;pr o fagu anghariad mewn rhat parthau, gan hyny yr ydym yn barnU y gettai fod gwcll Hbrdd i ennMt y betus na'i ddat aiian yu wrthddrych gwawd fr w!ad. I GOItUÇHWYLWY. Castet! Ne<!d < David Thomas, Siopwr Caerphitiy Parch. J. Edmonds Penybontar Ogwr D. B. Jones Hanlrtssent Waiter Morgan Pontfaen Thos. Ltewetyn, Postmaster CaerdYdd, Post-Office l\1ertbyr-1'dfil ? W. M. f)w,,iq, Postmaster Aberdare; John B,rnon,Postmaster Caerfyjddi 7 of J;Evan, Argrattydd, &c. Li.,tnelly John Ro'I)ert, Siopwr Castel,llle1fydd yn H'nlyn Timotity Thomas Hand;to ? Frederick Evans Hanyrnddyfri D. R. Rdes, Siop Issa Llangadoc 't — — Thomas Thomae A ijerhondd, (i. North Ccyghywet Jo/)B Priqe, Postmaster Hwittordd James Thomas TEefdraeth Davtd Thomas Aoergwaun Henry E!!ur; A rbertti parch. WiUtam Thcmas Aoerystw!th Parch. John James AberfciS Ca!cbLe?is  tjanbcdr pont Stephen Hu&h jono?s?? P?si-Inaste? nianywern?stra? Dav:d R;ch<uds tthaiadr Edward Jones, Postmaster Amiwch — Parch. John Evans Bodedem Owen Will iUlls, Postmaster 'Çaetgybi" Benjamin Jones Haaerchymedd Postmaster Brynstengcyn W. Roberts HoRgefn! R!chardJot'cs Bansor Parch. A rt!i,tU' J ¡¡s Pw!!he!y Parch. Benjamin Johes! Caernart'on — -— Rice Jones' Tremadoc- WiUi&mWt!ams I)!mbych Thos. Gee, t¡'graff'(ld &c. rexita..qt 'J l Painter, lyfrwertht\'t L!anrwst William I)ales Ruthtn <! Jcfhn pb,m'JJI'J Ltyfrwerthwr LIangoMen j Ba!a Doigeltau r Rtch&rd Jones, Argrattydd JSTewtown Parch. John Jones MachynHeth — Richard Jones < EdwardPrtce L!anidtdes Abe! Johes CasnewyddarWysc Ey3nLewis,L!yfrwerihwr,a ?"Tibb?ns,Argra(fydd Fontypool Parch. EbetK-MrJothps LitrnthHn Newton & Co. W a:'ick- t Square; J.Wh:te,Fteet- street; a jM. Jones, No. B, -sire(,t;a M.- Jones; i Rb-yrrgodd bodd t ES'ob Tyddewi gyflwyno Arch- ddeaconiaeth Aberte!fi i't Parch Thos. t?eyAon,yrhwh a Ictnw fe y dtweddar 6areh. Atdlddeacoó WiHams. Yr ydym yn deali fod ein gwladw Arg, :kenington i gaet et osod yn un o Arglwydd! y Alor-lygf yii !te Mr. W. Dandas, end n!d ydym yn gwybod pa Swydd y mac y gwrbonheddigolaf hWl1 ya gael yn He yr un y mae' yttadae!. idlhd na phedatro YsgoHon Sabbathot Cymraeg tydd ynawr ymhIwyfLianddeHsant,gerHa'<v Uangadog, tyryda Gaertyrddth, yn cynnwys yhghylch -200 o Y*s- gÓÍÍ4ei,ioD1 er nad yw y pfwyf ond bycbao. t ? ?. Wtt& ystyned f(}djlavet' ó'ariifÚE,¡d yh 'mi\ o' ddiffyg cyunorthwy addà% amserot, nid oes raid t ni! gYnIhe:U y rhan hyny oln, y nt yn cadw tiroedd ac anifcinaid i wnenthUl:,C\'I"ÀRWYDDYD PRO* fED!<? Mr. JOHN EDWARDS, (Meddyg AtM&tiiaid pjt- Dinbych) yn eiddo iddyct eu iiiiiialh. bywenydd gan ainryw o'n gw!adwyr yh ddian fvdd c!ywcd am atgraSad tíeWýqd OHENYUDIAH G'WIED- YDD, neu Geliliedlop-dd, gah t'EZRON (yh y Saeshpg) yr hwn oedd wedi myned yh dra phtin,ac anhawdd i'w gfle!Gwel H'!J'sl'!f.siad. 1 Cynnahwyd Cyfarfod Cenadol cysMorthwyoI tra Hicsog yn y dtefheh, dydd Mawtth, Mepcher, a lab di- weddaf, traet!iwyd Uawcr b bregethau bywiog, cyfirous, a pherthynasot, at- yr achos, gan Gymm a Saeson, o wahaHoi enwau; ac yr ydym yn deaU tbd casgttadaa hetaethwedtencaptttiagatgvnnat y geiiadil.-i-i. Rho- ddt'r hane& cyttawn b'r cyfarfod yn cm Rtufyn nesaf. Ymddehgy fod attydd netiidnot mewn Cnstianogion o bob enwan i heiacUm gypodaetb o Iachawdwt pech- aduriaid ynmhiith eihHJaddl,'Wyr, yn y btynyddau byn, ac am fod ftydd yn dyfbd hwy gredh, a c!)i<edn trwy bregethu, a phregethu ttwy dd-anton pt-egethwyr, dy- munai bobCJ'istion l'r,awy(hl nefolgynnyddu f\v); f""y¡, Y mac amryw o fechgyn t!od:on, ac erem, wsdt der- byaohaehuniyDyn-gar Ja?. Wpbb, Ysw. (dyfbdtad yrhwni'rdref hona grybwynasdm yi iV v(litibs,,cidivAl- eddaf), eisofs. Cynnullcidfa,fa\tt' o ra: anghenus sydd yn ei ddytyn yn feunyddiot, ac yn Sefy:! ger b)-on drws ei Jetty, a llatver o ngeiniauWccH eu di!!adu drostynt ganddo,heb!aw .çerbyncyti'aniadau'o :nian.' ¡ Dydd Sadwrn Jiwfddafond un; boddodd dan ddyn ienaitM', y naiH yn 15 a'J:Hall yo t8\J1]lwydd oed; yn afon Aberafbn. Yi- ceddynt wedi dytbd.: yno yn ddiw- eddar o swydd Frecheintog, i'r dyben i ymoichi yn y dwfr hat)t; ond aethant yn rhy beU i'r afbn pan oedd y Uanw ynCitto yn o), a dygwyd hwy ymaith gyda y (trwd. Rhuthrodd bachgenyn ag oedd gerHaw i'r fan, i'r dwfr, a chododd un o'r dyoddefwyr annedvyydd Wh ei waUt, ac wediymdrechuUawpra'reifengadarn I efe a twyddodd t'w ddwyn i dir, Ond ei mawr ond iiddo: yr oedd ei taCnr yn ofer, canys ehedasai yr aiiadi fyw. iog; danfbnodd rai or ptant ag oeddynt gerHaw t'r taa j t getsio cynnorthwy, a neidiodd i'r dwfr dtachefn gaa geisio y jiu!}, eithr methodd ei gael, a gorfuarno ddvch. ) we!yd heb gyHawni et fwriad canmotadwy, ond catwyd et gor# ?edt i'r Hanw gino; arierwyd y moddion ad- j fywtot arferot, a chafwyd cynnorthwy meddygoi, eithr oter fu pob ymdtech. Dylai dye?niaid pan ymwet- ont ag ymoichfeydd ocheiyd myned ynmheH i'rntorpan iyddoyUanw ynct!t0, yn ueiilduot mewn rhai atbn- yddathraethan, lie y mae yn c::io yn ebrwydd; yn enwedigosnafedrantnofro. Ciaddwyd y ddau t'ach- gen y dydd Uun canlyuol yn yr uu bedd )'n'n10Uwent,¡' Margam. ? Cadwyd Ymotyniatf Yna3 LlofrtfdOiacth gan y Meddyg J. C. CoUtHs, ar gyr<TMafgt: Kttt, yr hon a ru tal'  ar '.I I tarw mewn cantyniad i gwymp.oddi ar ei chcffyi ar y ) traeth yn Abertawe a Samnct Thomas, yr hwn a goi!. odd ei fywyd mewd cy<te}yb tbdd a Richard Wiiian], yr hwn a fn fa! w yn am y ddaucyntaf-lJ-Iarwolaeth ddámtpeÎ<,ziol,-ac;am yr olaf- M<« M' t,U: ymweliad f)KM'. < Dydd Mawrth dtweddafond un, aeth gwr o OJedd Cymn!, o'r enw Thomas Davies, yr hwn a fu dros amser yn gMasanaethn swydd CytHdydd (Exciseman) yn Nghaerfyrddm, i'r afcn Towy, gerHaw y dref hcno i ymolch!, orld am na fedrai Hpfio, ac o herwydd iddo fyncd yn rhy bell i'rdwfr,g)ynodd yn y Haid,a soddodd yn y dyt'ndcr, ac ni fedrwyd ei gae! oddi yno nes oedd yranad! fyw wedi cyihliiei-yd ei chenad,achHiohyd ddydd brawd. Brawychwyd -trigolion y CasteIInewydd yn Em!yn, yn fa\vt',dydd Mercher wythnos i'r diweddaf? ?an storom ddych'r'd ynllyd o fe!!t ft?haranau, yt hyn a ddecb. renodd ynghytch un o'r gioeh yn y boe, ac a barhaodd yn ddibaid dt os dair awr a hamier. Yr oedd y tan mor arswydus a'r taranan morseinfawr, fel nad yw traction hcnaf y !!e yn cofio am y fath o'r blaen; ond trwy dru. garcdd ni wnaethant ddtm ntweid. Ar y g7an) o Fehenn, syrthiodd mab Edward Pryte, oLangoUen, swydd Dinbych, i afbn ag sydd yn di", waHu Canitas Eilesmerc, 4-wyd ef ymatth mewn modd buddugol gyda y arwd dros 60 o I tthenaa; ac yr yuys yn barnniddo fod o 15 i 20 mynyd dan y dwfr, a pitan godwyd ef i fynu yr oedd mewn ymddangosiad yn htrw; ond trwy !ynn wrth y moddion a gy'mmeradwyir gan Gymdcithas Dyngaro! Gogtedd Gymrn, gan Mr. Men is, Uawfeddyg yn LlangoHen, dros agos i 40 my- nyd cyn i anvyddion adfywiad ynjddangos, ac wrth ddyfat barhau adfcrwyd ef ynberntuth. «( y ssgafaeh"yd Princess Mary o Limenck i B!ym onth, a'r E!ixa, Cadpen Da<Hs, o Limerick i ,Lupdain, gan yrHen\.tongAmencaidd,y Whig. Daeth y cyn- e l taf,wedtdystrywioeo Ilwyth; t Aber-daugleddyf (illilfoi,d).dvddSadwi,n- ¡. ,¡ Yn UH.att-o!enadau arahlyshr yr heddweh diweddar anog,,vyd Gotygwyr plwyf (Jybi, gan yr Anrhydcddus Arg!wyd<!es Stanley, i wnenthn: casgUadan tuag at otenoa su-bti yehydig ar wyrcban.y tlodton yno, M Y ga!!ent hwyttiat! hefyd gyd.lawenhänyri'gOl'tlchwy1iadll hyfryd yr amserau; yr hyn, mcdd ei Hargtwyddiacih, sydd f\vy !!esolachysurns; o herv.ydd bod yn fynydi ddanuyeunan anymuno! yn cymmeryd lie yn y duU ar- arfero! o amhgu cin !taweHydd a'n dio!c.hgarwch, megys di-ll-.yd,hii a saetliti .-CY br4n6" ei Ha'rglwydd- iaeth yu haenohns ei !mn ar a chynfroad t'w tnyddynwyr ac erem. Yn ddtweddar, cadwyd ymotyniad Yiîadl;l6fldd'; !aeth,argorfmongwr dyei{hrynH!horth!add Caergybi; yr bWII a syrtbiodd' yn ddisynimwtli ..il -r mbr'i ac a gaf. wyd ar ot Nmryw ddyddfau wedi ann'urr:o efgnawd yn Dýgwyddodd damwàiålåfus :yli..êltfton'; gerHaw tbaerodor, prydnawn dydd Siil'diwodOW. Dringodd James Gtoud, bacitgen ircg oed i barttt nckaf creigian St. Vmcent, t gasght Uystau, gwylftioI1" ymafaeicdd mewn carreg i'w gynnorthvv yo at y gwrthddrych, yr hon yn He ei gynna! a roddodd iTordd, yntef a gWymp3dd i tawr ar barth alal! o'k'gmig gaii' troedfedd o beMder; pan fedrwyd fyned ato, yr ocdd yn fyw dygwyd ef i'f Ciaf-dy (I)icitlir bn farwHos Lnn. Beddo<MbachgenynaraH b6re dydd Sn!, wrth ym- j otchi yn y He a etwh' Sea.banka, ger!!aw Ca'erodor; a cll\;):bJpodd,nn ara!!odd!af yr hwyt-bren, ynghronfa Bathurst, dydd Me! cher, a threngodd yn y dyffoedd. B/'albdlys Caerltidcoy (Lincoln). 'DygNvyd evogba%vs gan Lumtey yo rbyn Marshal ain htido ac halogi et ferch. Y tyst penaf ar yrachos hwn oedd mercM yr achwynydd, Sarah Lumtey, sef yr hon a hnd-wyd gan yr arnddiffynydd. Hi a ddywedodd (gpr bron y Mys ar l\'vJ fod eî ihåd ýn RerlyS'ieuwl' (Gí'ocer j, yn Grunsby. YI' 9cdd yn adnabod yr arndditfynydd, Mr. Henry Marshan) yr hwn sydd swyddog yn y To!!dy, er ys dwy nynedd. Yn Awst, 1812, daeth yn gytcrMgar ag €f.<. Efe a ddywedodd fed ei fwhadau ya anrhydeddus, ac a addawodd ei phhodi, ond nid ym,étodd a hi yn nhy ei thad. Efe a tefarodd gytltafwrthi pan oedd wrta ddrws ei thad ynsefylt; ac wedi hynMagwrddodd ag ef, yn ot ei ddymumad, ar y ffordd sydd yn tywys Grhnsby Lock, ac yso dywedodd ,rtbi fod ei fwriadau yn nÜl;'d¡}'-M'l' b'Od'. if,; 'l'r.?'" Y'n' efl50i. yriwyddyn, a bodganddoddysgwyliada? an' nwch swydd yp fuah. ParhausanKi gyfrinacbtt trwy !ythyraHhydyjn?Ta(?t?ve<i<i<-an!yna!, ac yre@dd h. yh ? Select yt' ac?tysn?olhe{yd a? .yi.?warer b)-1iý Cy fododd anghytundcb thyngdUyntyn?afhw?dd, a dy mnnbdd hi arho bei.dio ysgi:ifenu ati h! bnd byny. Nid J bedd un gyfrinafh anwcddaidd wcdL tymmet'yd lle?, trhyhgddynt hyd hyny. 1,>a ,(odd. bYl1ag, ysghfenodd MarshaH ati drachptn ar y ItafoRagfyr, gan. ddymnno cael ei gweled Le yn gantynbt i a gyfarfyddodd a? ef. Efa a ddy,vedpdØ wi-tl)i,ei fod yn ch\Vennyci; p yrt adnewyddu y gyftihach tttyngddynt, ae aAd6i§vfoA(! arm fyned trosodd i HuH i briddh Dywedodd. y cym- i.'erai y hnodaS te af yr 16eg. Ar y.lgeg, hi 4 ajCth i Hn! !!e yr addawodd etc gwrdd & !u.d<anoeth, and er tddi hi a! os yno Nvyttibcss,. ni ddùethcfe fyth yd agos y 9 yrt)edJfeillach;alj\vc!'ddus wedicymmeryd !!6 tbyag- ddynt ar iddi hi t'yë.d.i HuH, ii gagly;nof ihyn bi a feicbiogbdd. WedirOg ynC). > wy tl1n os 'Ði, a ddychwc!odd i Gftmsby. Ynghy!ch pythcfuos wedi hyh, Hea ysgrifeiibdd-.iii gan ddyhnmQ ca€c; gwe!ed drachefn,hithan a ball6dd gydsv.nio i bnd wedi derbyn dan tymyr yn ychwaneg :ii a aeth i gytai <bd &g,ef; <tnd ai b" ygyfeiHach fythmo)- garcdig wedi liyn. 13aii ddeaUodd ei bod yti debyg t fod yn fam, IHamlygodd i trwy lythy-r- ei hsmgytchiad iddo; yr oedd 6fe yh ci thrin yn awr gyda dUmyg, ihoddodd gostt.däidoryw gymmysEfdd iddi i gymmeryd, a ,wcd-ipalI,eyd.synio I dros amser, hi gymmerddd ychycHg o'r Cymmyscedd, yr hyn a'i gyrodd yn gLaf, a& ni chwanegodd ei gymmeryd —yt oedd hi areigaisefwedt lIosgi yi: nolllythyrau:a gatbdd oddiwrtho, rhag i'w thad i'w.g-e,-eled-ni wyddai ei thad fotl 't'lii, gyfi-iuac:ii rhyngddynt fes oedd ei phtentyn wedi e: entt Wedi hoii rhat tYdiQtt:<ereW, gosododd y Darnwr gryaodeb e't, tl,4ti.ol.ietiiau ger bron y Rheithwyr, y t hat a fat nasant j'r, âiij¡jditfnyd(i,dafu lOOt. o iawn i dad y ferch.—Rhoddasom yr hanes Q{-hod ger b'on i'r dybcn i ddidwyilo y rhaaLyny o'ngwtad- wyraddichontod.yn tybted t;lad,oes.br'ygli hudo y nainyHaUmewuarhosiono'i-fathhyo. Yn mrawdtys diweddnf Nurthampton, profwyd $. Morris yn euog o tofrnddio Rachaei ei wraig yti wu-- fodol; derbyuiodd ddedt'ryd tnarwoiaeth, ae yr oedd i gaet ei ddyhenyddio dydd Sadwrn diweditao Yn mrawdlys swydd Hamp, dygwyd cynghaws. gan Hohne, 06eiri,ad, yr hwn sydd yn byw yn nhy offeir-I iadot Headtey, yn crbynSnatth, D. D. yr hwn sydd Ceryg!or Head!ey, amann!nigiant.; gan tody gyfraith yn gofyn-i Beryglor drigo yn ei berygto iacth, nen os Ha ddichop efe arcs yno ei Jmn, gofyuir iddo gadw YsgrH:oddefol i gyfiawfl¡Jlpds,,yddal1 yr cgtwys. Ytnddangcsaifod yr Achwynydd ei hun yo. byw yn y plwyf, ac yn cynawui y dyiedswyddau y rhai y daeth efe ynawr i'r Uys i achwyn, cu bod yn caci cu esgeu- fuso, ernadoedd y Dr. S'ni.th er hun wedi gosodun Curad Ysg-i-if-o-ddefol yno; aq er nad oedd y Perygtor wedi rhoddi vnydd fel ei Gtiraj,, etto yr oedd wcdiei eiiwi yn gyfrynv wrth yr Ef,ob; ond ymddangosai fed y cyiryw eowa.d yn annurfio!. Beiwydyn Hym gan Dduprwywyr yr Arnddinynydd ar ymddygiad yr Achwynydd am ddwyn yr afhos hyn ger b:on, a gwnacth y PrifYnad Syr Vicary Gibbs rai sy! wadau o'rnnnatu?gan ychwauegu tod y.cyfrywym- ddygiad yn anM eddatdd i Gtistlon, Gwr boHtteddig, a chymmydog, ond etto rhaid oedd ymddwyu ar yr achos hwn fetat ereUto'runrhyw; a rhoddodd y rheithwyt dan gyfarwyddyd y Barnwr ddedfryd o 170t. i'r Ach- wynydd, seftrydedd rah gwerth y fywioiiaetfí; yn ot darpartadaugweitbredySeHeddfaryracbos. I

Gu,eddiau Ba?-nWY!Gwetti i farnwr gyhocctdt ded- fryd niai,oiaetti at ietdr defaid yn mrawdiys Cork, efe a (lerfynqdd ai.-forQl, gah diywedyd, A'r Argyqd a drugarhao wrth eich enaid!" Ynadywedoddydrwi wehht edwr, Och! geHwch betdio cymmcryd y fath been; canys mewn gwit icnedd, nt wu i am gymmaiut ag un a twyddodd ar 01 eich gwed 'diaii." Rhyddid.Ar ddiwrhod clybu TyWysog y dd!.nas at)! nn o'i ddeiliaid ag oedd wedi byw t hen ddyddiau heb eriocd gymmeryd et daitit al!aH Q furiaa y dd!nas; syn- odd y Tywysog yn f:twr, acyn ei wyn a'i f,y;mpwy, rhoddodd orchymyn na tyddai iddo gact teithip vn mheHach nag y darfu o'r btneH hyd ddydd ei faroJaeth pan gtywodd yr heawr aW yr arc!uad hwo, er na theitKlodd o'r btaen me-wÍi nn modd awydd Yn y by(i i fJ'ned tu altan i futian y dref, syrttnodd i drymglwyf a chan ddwys ofidlo, o hei,i,ydd i!,i:ga'ethiwe-d, bu farw ar ot ychyd:g ddyddtau. Yt hyn a ddengys i ni fed greddf rhyddtd yr HoUatluog yn myawes dyn \nth natftr; a bod yr hyu a ystyria un yn rhyddid a dvwen- ydd iddo ei hun, o't dra-argiwyddtaeUm ar arat!, yn p!ofi yn gaethiwed a chwprwdcr angeuot iddf ef. I?i.toddi ymtldit-ied atn dâl.Tra ,yr, ocdd bonheddtg yn croesi heoi Ludgate, ceisiodd dyo ag oedd yn ysgnbo'r heot etusen ganddo. Atebodd y g\\ïf bonbeddig, Yr wyfyn myned ychydig ynmheHach, a chofjafåJJt danoch pan ddycbweiwyf. Rhyngedd bodd I'ch Anihyd- cdd," meddai'r dyn tiawd, y mae yn anadnabyddus t chwi faint yr ymddiÚed yr wyfyn roddt y ttbrdd hyh<"

,i T àYlIOÈDDWR SE ,IZeN GOù!:i I, MR. CoMER,Rhcwch genadt h-bysn ynfrawdolt chwi fy mod 'èdi d«yn tristv(:Hcytrredindros y parth olaf o tn btwydd a aeth hciblo wrth ddytat ystyried ty mod yn mwynhau y mynYdau olafo gymdeíthas ddv- ddanns dyddtan sh'tolieuengctyd, t6!miaistynych gym- o y 2 1111 helliadaÜ a deniadaa i .,gyso,ddi Bo[rd</Mc§ al4t-us t ganu yn M<:A i ieucngctyd, y thai a wrtbsatwyd gi<n y rhesymau o changder y fath destytt; a d!ayg amser a gwy* bodau atebawt i Utydu yo deitwag d hoaaw and ar 01 iychydig ddyddiau fy ngwthto yn ddhros dres ddftfyn <y negfed tiwydd at hugam o'm hoes, aminea yn dwys hnaethd am ýr amser, aïgyffelyb 'Wertbfa\Í' ;jedcÎ {ve'di ehedeg ymaith a dieagyd 6da!arnaf dros byth, ba i'r awen (bratddyMddiarwybodtmt), sibrwyd y!ttnet!aa cantyo&t, mat y gwna eyfi-inachwr yn nghtust e!gytam. Dyniunwn i chwithan gehadhatt iddyntymddadgbs ya ngoieuni @ich Sereh ddysgtaer. I OEDYBARDt). J Rhagoi- no deg ar hagam—yw 'mtwyddaa, Amt heddyw 'r wy'H ochain Er nad rhyw he¡l(cd y:.r rJu-ii'n; (?nd ages tawn yw deogaih. He dygwydd byw y dfigaiD-dyn gwanaidd D:ln gwynõ acocbaiiJ, c ami groesiFeMtioes fain, Tra agoli fyddi trugain. Oid' dtwgitawn y trugain ?-ychydi& 6ach wediln a arwam, At y rhi*i niwyaf truain', Ambdl hen \vr Dlu,sgrell main, I Dtygau y pedwar agaih,—ana!taet Na eUh- braidd ochatn; Pri haint yr llenáint)'\f 'r rhai'n Gwadml}a.chnl a chefain, Pwllheli. DEWt WVN 0 EtHCM. j

?!<??J< ?o?-Syl? &dd rydaflod I Syr Ffre- eric I:floodor: h"i:d(loDi" y *dydd aratir 'foci, Y gel,- fyddvdowydr-ddrychauwcdt cae) ei dW)'li'r a:!add ptlaf.ertreithrwydd,è tieEvrydd 'y gaUasai, €f<* trwy oedd i!ew;dd bryHtt, gaufod gwrthddrythau o i)cliter angtu'cd&dwy. -Ilev.-ii w.irioneddM.¥ JinVtyl gytai! (ebe S\i .F. F'fld). y mae .gepyf fi Hn -yn swydft.WecxfQrd, agathHcllO:J gyst:Mt!n as: ef, dtÍ1y y Waith dtL- wedtial'y -eda:ycL- a.s trwyddo, fe ddygodd M{r- osed j'm golwg, tl y lyu);:d y/ 1J!!llnullâJ¡; Y,t .anti St!liftat! yKtM'

PRIODODD, Dydd -Marcher wythnos.t'r (liwediJaf; yn Jgh*,ys St. Pedr, Caerfyrddtn, y péirch; ,Da"Jd Davifs, o Lundain, a,Mis& Elizabetll Thomas, atetchydtwcddar Mr. D. eynúlds, Bragwr, o'f ecfwyd gyntaf. Dydd Sul dtweddarodtt nn, Mr. Thomas Thomas, Mot wr, & Mrs. Richards, o'r Hope and Anchor, Caer- Ar y 24ain o'r mts dhreddåf, y:} Egtwys Care,v., Mr. Wn.Powel,o -Drt!\teht, â Mišs Mary Rowe, o Dairy. Yn CHtton, Wm. Rees,' Y s; é. G.rt..(;olmart: s\wdd 'Caertoyw.a Mary, merch Henitfy dtwcddttr JohM Currh, Ys\vatn, o Lys Uton, ge1'lla w Casg went, swvdd Fvn%v-v. :YII ;J:6ityn; Geotj!;eJé#ee; Ys.'ÔstelÍCarreg, gerilaw MacbynMeth,,a; Miss t'ott, o'Botalog, gerilaw —BU'.FA'RW,' 'Ar yrBlam o'r mis dtweddat, y Paro!<. T. tewi' Gweinidog 3 r.,4,lwe" yn Ngbae,nlydd r,'edi bit' gst.tllf"nychly.d. Yf oedit ):u wr;O)'VR1dd\ig1.ad m\l9:ylÚ ,anrhYlteddut\, tawel a dt- :t.lr ¡ ytt ddytynwp niatrwt i'_rla M ei." Attuaw "owyfo).. C&ttadwrufeth yr bvva a bcrchir va hir gaa dyoddbfodd gt''h .lawer oddl wtth ysbr)'d .erlidg"dl' ;eithr ystyriodd hJai dedwyddach vvr yrthwn a ? na \'r hwtt y -n, d d.?, na N-r llwa 'il ganmolil'nt'estlit!o, h,.ny,.c 'felly parhaodd hvd y -diw'edcl;a'goi'plie.ndd ei )'rre mewngortolcdJ.. Yn 5w¡yd '-cael'b:er¡(er); yn 46 ded, Svt BeanMtHt Dixie, e\!lIb Sfthirttedd \r !wn a teddtannif yn awrgan Wdlotlghby Dme, o Gydwc!y, $wydd Caer- fyrddin. ? i)ydd Sut wythnos i'r diweddaf, yh Brechfa, Mr. J. GI'iffit.hs.ArgráffYdd, mab y Parch. Mr. Griiliths, o'r UeMchnd. ,¡ Al',yr ,n,n ,d}.tld,- wedi Iiii gleftd p6enns, ElizRbeth, merch Mr. B. Thomas, o'r Crowh, yti Heot y Erenia, C<ietfyrd(!in,ynl6oedt,: I 'Ar y dydCt c:mlynol, er ma-m- aiftr ¡'w plu1"thyna&u 'i;<byfHti9n, ,1\1I'S. Wmiams merch ydiweddar Mf,, ileii.y Bcvan1 Gwiî'odydd (Liqlf';)), Nghae!- Yn AbeiyshYyth, mab bychati Mr. John DavieS, o'r drefhouo. AryrlGego Gorphenhaf? yn Sotfach, swydd-Pen- fro, wedi hi!* a b!in ?ystadd,' yr hwn a ddyodd?foij? g:yda g?-otdeb Ct'?t?ogoi, Mrs. Haymoud, gwrm? ThomMRayaiond,Ys?<a:a. ? Tliomas Ray, Ysivaq. ——.—.

MARCHNADOEDD CAHTREFOL. vi ABERTAWE.—Gwenith, 80s.0(f. Haidd, 36s Od' Ceirch, 8s. otl. y g..yuog. ABF.'RY¡,trWYTu.-Gwcwitb ro.. Haú1d,-36s. c.û"cb.. SOs.ysrynog.