Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
:-■ ■ LLUN3 8. '?. LLUN?S. 'çwo'mb1\purau Pr¡s Pr' hummed 'r mi hwn. Ar 30aln o'r mis dmeddaf cymmllodd I Louis XVIlI. ei Gynghorwyr y waith, gyntaf j hen Gvugho'.fa y TimiHenes. Cymmerasant eu liwon y ngwydd y Breuin, ac. ymddengys fod y dull o ddwyn ynn?aen y ddefod yn dra arben?. y Cyi,.glio?ii?, cl- gan y Brenin, a chan  y Canghellwr, pt)n gymmerasant y liwon. mai dyben dyfodiad y Dug de Be"ryi'rwlad ho:? yw cadw cylchwyl geneû¡g aeth Y,  j I aeth_ ac. y e-fe i ddyehwelyd i Paris i gadw dydd genedigaeth d(!vcliNv(-,Iyd- i I ai,is i ,idw' dydd'Z) X Vill. Myu?ir mewn un o bapurau Paris, fea mô williaid Barbary Wedi cyfiawni eu bygwthiad i oreecyn ynys Elba. Tybient fod Bonaparte -wedi d-,vN-i liawer o ycpail gvverthfawr gydag ef i'w ymptcdrapth newydd, a meddyliasant gyf- cethcgi eu hunain trwy ruthro arno yn t'i lys. Eilhr hwy a siomwyd, yr cedd yr ynyswyr ar eu gwiliadwriaeth, y rhai a ddymchvveiasaut y goreseynwyr, a pharasant iddyut gilio yn oj gyda qiiryn grdled, yn lie elw. I By wedant i'r Ty wysog Christian wrthod- cyn- nadieddu a Birprwywyr'y Galluoedd Cyfinio!, eddi eithr iddynt ei gyduabod fel Brenin Nor- wayy ac am nad oedd ganddynt hwy awdurdod i wneutiiur felly, gorfu arnynt ddyehwelyd i'w gwledydd perthynol, heb wneythuv dim daioni, a therfynwyd cynnadleddu yn y modd b),ii.- Ychwahegir yn yr un erthygl fod y rhyfetwedi dechfeu rhwng Sweden a Llychlyn (Norway), a bod gwyr Sweden wedi cael eu maeddu óvd nid yw amgylchiadau yr ymdrech yn cael eu darlunio. r Wrth y papurau a ddcrbrnjasom ddoe oIIam- burgh i'r- cyntaf o'r mis hwn, ymddengys, fod ¡ Atg'wydd Castterpagh ac aelodau ereill y gym- ma nfa ag sydd i'w chynnal yn Yienna, yn cael eu dysgwyi yno ar y lOfed o'r mis nesaf. Y mae y son fod yrYmera wdr Francis yn bwriadu cymmeryd taith i'r Eidal yn myned ar gynnydd, ac y mae son tra. anarfeiol yn ymledu ynghylch bod L!ywod)aeth Ffrainc yn bwriadu cyjinal dify'-fyddin" o 90,000 o wyr yn Alsace, ilyshysir hefyd gan lythyrau o'r Rhirle, fodHid y Ffraricod yn erbyn y Germaniaid yn gyfryv., fel niai prin y dihangodd 11awer o'r rhai olaf, ag ceddynt wedi ymgasglu i gyflawni eu swyddau gwladol ar gyfiiuiau Ff/ainc, a'u bywydau. Yr *■ •» oedd y Ffrancocl -wecU/arfer. "bu'd^ugoliaetltau cyhyd ar wyr Germany, fel maichwitlt ganddynt gael eu gorchfygu yn eu tro, gan luoedd y rhai y ilefareiit dm dauym gyda.'f diystyrwehmwyaf. ■■AMERICA. Cymmerwyd yr hysbysiaëth cåniypol off Arofe- tic, o Motley's flainpshire Telegraph v— Daeth y drosglwydd-long Benson (469), i Bortsroouth dydd Gweher, yr hon a hwyliodd gydiig ereill D Halifax ar y 13eg o'i- mis diw- eddaf, dan nawdd y Goliath^ 54. Fel yr ofedd y llynges yn dyfod o Halifax, yr oedd cad-long o'r Amenc yn myned i nteiviii yi- itoti a y~ga- faelwyd gany Ijaarrder. Yr oedd y Superb, 71, wedi dioystrlo gweiihiau cottwti tra, gwerthfawr yn ago., i Bedford Newydd, y thai a hrisid yn werth myrddiwn o ddolars^ Torodd bad an y Bulwark y llong Victory allan or abet, yr hon oedd a ilwyth tra gwerthfawr ynddi, 'a'r hon a gymmerasitiyn ddiweddar gun henv-Iong o'r Aineric. Hwyliodd y Benson a 200 o garcharoriop Americaidd i'w dwyn i Frydain. Ar y 19eg 0 Gorpheahaf, yft agos i Newfoundiand, syrthiodd y carcharorion ar y gwyliaduriaid yn ddiswn?- wth, a meddiannasSnt fwrdd y llong. Beffio- wyd'Mr. Mayr'p, b'KPitcr yr Orpheus sy't, gan yr ystwr, ac efe a neididdd i fynu i'r bwrdd yn ddioed, achafodcI fod yr Americiaid wedi me- ddiannu arfau y g-wyliaduriaid (c$ntinel$)\~ y rhai a wthiasant hwy i-wflred i'r Hong. Ymo.. odwyd arno ef o bob tn, ac yntef a ymladdodd ei floidd trwyddynt yn y tnodd gwrolaf â'i gle- ddyf; ond wedi iddyntsaethu ymaith ei frakh, ali glwyfo yn llymdost a chleddyf arei hen; a saethu pel en trwy ei forddwyd, heblaw atnryw glvwyfau iii-weidiot ereill, efe a syrthiodd i lawr. Ar yr amser hwn yr oedd yr ymdrech yn gyff- redin trwy y Hong, a tlirwy rym gwroldfb per- sonol yn unig yn y morlilwyr, a gwyr y Benson, y gyrwvd yr Americiaid odd la r y bwrdd, wedi gorchest echryslon o bumtheg mynyd. Clii di- wedd y dydd, cymmerodd y Goliath y blaenor- iairl ya y terfysc allan. o'r Ameiiciaid yn y frwydr, ac yr oedd pob un o'r Brytaniaid ag oeddynt. yn y llong wedi cael eu chvyfp fwy neu lai. Yr ydym y'n. clywed fod y gwron Mr. Mayne yn gwella o'i glwyfau. Bygwyd.-peilach hysbysiaeth gan y llong hon, spf fod y rhyfel ar oror yr Americ yn cad ei dwyn ynmlnengydà'r egni mwyaf o'n tu ni, a'i bod yn dra dinystriol i'r trigolion. Y llrytan- iaid a aflonytldant y gelyniflnyn barhaus, trwy ruthro yn ddiswmwth ar amryw barthau, g'n« yspeilio neu ddinysino yr hyn oil a galFont afael ynddo. Y mae Madison a phlaid y rhyfel yn myned yn fwy asimhoblegaidd yn feunydaiolv Dywedir fod eu byddin mewn cyllwr grcsyndl, heb arian, ymborth, na dillad, ac yn barod i godi yn erbyn eu blaenoriaid. Gclwir yn uchel am heddwch a'r wlad hon gan bapurau'r Ai-esic. Hysbysir mewn erthygl o. Quebec nad oedd dim o bwys wedi cymmeryd He ar lyn Ontario hvd y Sydd o Gorphenhaf, ac nad oedd un tu- edd yn y Mor-raglaw Chauncey iddyfoi allan o longborth Sacket; olid am fod Hong newydd o 64 mangnel yn agos a bod yn barod, yr oeddid yn dysgwyl' y deuai ef alIan cyn hir, ac y cair clywed am frwydr lyngesol yn y parth hyny yn ebrwydd. J, Gollyngwyd y gad-10ng Independence o 71 mangnel i'r dwfr, yn Charlestown, gerllawr Bos- ton, ar y 23ain o Fehefiu; a goliyngwydy ll'rei- gad Guirriere i'r dwfr yn Philadelphia ar yr (lOfecl o Fehefin; ac yr oedd y Mor-raglaw ■ Rodgers a'i wyr wedi myned iddi. Yr ydys yn dysgwyi clywed am fiwydr yn ebrwydd ar lyn am fod HOllg yehwanegolo eiddo yr Americiaid wedi mync-d yno. iihoddodd Syr James Yeo i fynu ei awdurdod ar lyn Ontario, o he'rwydd .afiechyd, end ni bydd ei ganiynwr all- uog i sefyll ei dir hyd oni. byddo ilong arall yn bared. Cyfarfu'r Goliatlv ar ei mor-daith A llongau "yn trosglwyddo liuoedd o Bouideaux i'r Americ, yn yinyl Newfound and. Yr oeddid J f 11" 1 1 I wedi clywed yn yr Americ fod liuoedd Brytan- aidd i ddyfod o Bourdeaux yn eu heibyn. Daeth Hyng?s China, a'r un o'r India Ddwy rfinic!, i'r Dcwns dydd Sad?'n diwpddaf; dyg- wyd 2,200,000 pwys o Bea gan iyngps Crhla Barlunir Mr. Gallatin a Mr. Bayard, a'u cymdeithion, mewn IJythyrau o Ghent, a ysgri. fenwyd ar y.'drydydd o'r mis hwn, fel o duedd- iadau tra hewdychol tu ag at y wlad horn, ac yr oeddid yn barnu yn gadaru, y. tcrfynai y gynnad- ledd mewn modd dedwydd. Dygwyddodd ,Arglwyd(l PoWct'SCOUl't, gyf- arfod i gwell cynllun i dawelu'r [werddon, nag Ysgrif Mr. Peele. Y map. efewedi lleihau crynt laweruardreth ei ddeiliaid, a cholledu ei hun 1,5001. yn y flwyddyn.—(Sc;;fi/iel). Pboiej An'st 7.—Prynodd dyn o'r enw Rob- bins, "gryn lawer onwyddau yn Cfierbuvg, trosglwydda i'r wlad hon, cyfododd torr o ddyn- ion yn ei erby n, ac er i gat rod o I'd wyr gael ey galw allan, bu eu Jiymdrecli yn aneffeithiol i adferu tawelwch, yr cedd y terfysc. heb ei clda- rostwng pan hwyliodd y Fany oddi yno uei- thiwyr.   ?. Dydd Sadwrn cro, rwyfA14irris yn Northampton, am iadd ei wratg. Ar y crcgbrpn, efe a ddy wedod ma! ?//<??-/ y ???Z'?? ? ?c?/K'f/?/ a'i dygodd ef i'w dd?Yedd anaw?rot, gan I'y-' buddio pawb i ochelyd cymdeithasu a meddwon ac a. throseddwyr y Sabboth gan fod ymgaledu yn erbyn tystiolapthei gydwybod mewn un peth yn ei dywys i fod felly yn y cwbl, ac o aehos hyny-ei fod ef mewn modd gwarthus yn gorphea ei yrfa. • Bangoswyd yr hysbysiaeth canlynol yn Llys St. lagoddoe, ynghylch iechyd y Brenin, dros y mis diweddaf Y mae iecliyj cortforol ei Fawrhydi wedi parhaa yu wych trwy'r mis, a'i feddwl yn holloi dàwel, ond y jnap I cUihwyldeb ei Fawrhydi.yn parhau heb un cyftunvidiad gwelcdig." t íA 'WRTÚ, 9: I 7?fLd d(lactilarit i law y Papura? Paris h' 7fed a ddaethant i law y bcre }iwn.? CrybwyMa?t amgylcbiád lied ry f?dd a ddyg\Vyddodd yn Nhy'r Birprwywyr ar y 5ed (Y)i, ii)is hWH. Rhuthtcdd Uiaws b ddyn- yrt Iwri-ywaid ac yn fenywald, i'r rhan hono o ystafell cynnyrchiolwyr y bobl a berthynai i'r aeiodUu yn neiilduol. Gwnawd amryw gynnyg- ion i'w troi allan, ond yr o dd y cwbl yu aneif- eithio!. Safcdd un o'r aelodau ar ei draed, a i dywedo.dd fod ganddo hawl i icfard, ac y dylasai yr aeiodau ereill wrando arno, tra yr oedd yn areifhio yn erbyn trci y lliavvs allttn. Yn y di- wedd gorfu ar Lywydd yr ystatell bhirio yr eis- teddfod hyd y dydd canlynol, ac aeth yr aelodau allan yn ddioed, bnd safodd rhai o'r lliaws yn ol hyd y diwedtl, rhag bfit fo(I y Llywydd yn ft'ugio gohirio yr achos oedd ger brou, i'r dyben i'w twyllo hwy allan, at wedi hyny i drin y pwnc yn en angwyddfodoldcb hwy. Bengys hyn fawr y-gafnder a thymher amiywodrapthu? pobi I Ffrainc. Gwneir llawer d sylwadau addas per- thynol I'r ymddygiad hyn gan gyhoeddwr y Mo- ulteuf? i ddango? afresymeldeb y gorchwyt o be!dib ufuddhaut't'c'f!e?htaudany{ru?b ddadleu trbs rydd-did. Biau fod myne-d <:tIT ath ra'wiaeth rhydd-did i eithafpd yn fodd i ddwyn i mewn yr ornies fwvaf creulon ac aneddefoi a dengys h'anesyddiaeth yn gyffredin fod eitiiafed I, 1 l"d J t ] rliyddid vyedi magu gormes a C H£,>U olloebl r graddau pellaf a,c, or tn arall, fod eithafed gor- mes yn fynych wedi esgbr ar ryddidy i Yr achos i'r fath fintai- ymgasglu i'r ystaiejl ar y dydduchod oeddj fod mynegiad Renquard yti- nghylch rhyddid yr argraffwac i gyn¡mer,ydHe'y'¡ dydd ltwnit, end o herwydd gormod brys i wy- j bod ei hatur, cadwyd hw y a ntnau mevvn aii u > bodaetli o hyny hyd ynia. Caniatawyd i rai boneddigesau eistedd ar feinciau yr aelodau ryw brydcynhyn, yr hyn a achlysUJodd i'r lliaws ymhyfhau ar yr achoshwn; < Y i'-fiesvtm a' rod(lir yn awr am ddtfodi feyr- nas Saxony, a'i rhanii rhwng y Cvti,,t,e .irivyr Vvj nid am fod Brenin y wlad hono wedi bod mewn cyngra'ir a Bonaparte, canys buholl Benaduriaid y Cyfandir felly; ond o hefwydd iddo addaw ymnno fig A wstda yn erbyn y Ffrancod, tnvyl yr hyn daetn i wybod meddwl Ymerawdr Aws- tri,t, a'i y rl)ai oil a amlygodd efe i Bonaparte, fc a ymladdodd dan ei faner. Yr ydvm wedi derbyn papefrau yr Americ i'r lafod o'r mis diweddaf. Cynnwysant lumes swyddol amriIthr llwyddiannus a wnaeth yr Americiaid ar gvffin Niagara. Cymmerodd y frwydr le ar y 5ed o Oiphenaf, y mnwyr Hry- t'anaidd a'fuonf ynddi oedd y 100fed gatrod, a rhan o'r Ajbaniaid (Scotch) breuis>ol; nid oedd- ynt oil fwy na mil o wyr. CylVifir fod liuoedd y gelynion yn 60000 wyr wedi gwrtliwyuebiad tra gwrol o du'r Bryfauiaid yn erbyn liuoedd ag oeddynt gymmaint yn Hiosocach na hwy, eilias- ant yn ol i Chippawa, lIe yr unodd cat rod y Bre- nin a hwy o Caerefroc (York). Wredif cael o honynt eu cyfnerthu yn y modd hyn, yr oeddid yn tybied y gallasent gadw eu tir hyd oni ddelai liuoedd ereill C) Blin genr.ym ychwancgu dB bod wedi cad con'?d Uymdost yu I' yr Y?'drcch y mae A:da!ydd TweC(h1al, -Mt!- wriad Gordon, a'r Ca nwnad Ho!and ynmhUth y | clwyfedig. Nid yw rhifedi y gwyr a hddwyd nc a glwyfwyd yn eaC-I ei grvbwyll. Gobcitirl?n mai dyma yr anffawd diwcddaf i ni yu yr nrdal hoiio,gan)cd rhai o ?i\vyrprof- edig.yr Orynys wedicyrhaadd afon St. Law- rc?cp, y rhaiyn ebrwydd a fyddant yn yr ym- I drecJ¡fa newydd. Ar yr 8feu o Orphenaf yr oedd rhan' gyn'taf yr y Milwriad 'Grant, yn cynnwys 700 o wyr nerthol, wodi cyrhaeiui Montreal Ac ar yr un dydd aeth y rhan-gatrod gyntaf o'r 6fed, dan y Milwiiad- Campbell, i'r un He, y riiai 700 o wyr grymus. Yr oedd y Liyngesydd Cochrane ynngosa bod yn barod i ar y tjfed 0 Fchpiin, gydag ?yth ncu ddeng Hong 0?' gadres, bJ D "7 C a 3,000 o wyr, tua goror yr A?ertc.. Yn Can- J. h I 1:" ada Uchaf yr oedd amryw o dl ellHNQ ei Fawr- hvdt?cdicaei eu hudo, a'u gwobnvy? gaM y Ee!yn!utT i ddwyn amryw o'u wad\\(yr YTm âith,1 yn garcharonon i'r UnoI da!e!thiau. Y mac 1 neg o'r cydfwriaJwyr mewn dalfa dan y cy- huddhd o dpyy-?'ndwttapM? nfd ?dys ?'pdt da!a'r Ueill; prQ(jr hw}nt yn ebrwydd mewn1 hrawdlys. Y mae Madison, L!ywydd yr Unol Bah-.jfSiiau, wedi. gyru allan gyhoeddiad i lya- hodd llongau gwledydd anmhleidgar i'r Amertc, gall ystyrjed gorcliymyn Prydain i warchae llongbyrth y wlad hono dros 2,000o fiHdiroedd, ond pnpur-warchap, o herwydd, medd efe, nad oes genym ddigou o longau yno iisod y gorcli- ymyn mewn grym.
AT GYHOEDDWR SEREN GOMER.…
AT GYHOEDDWR SEREN GOMER. 1, I SYR,Gan fod caead Coedwig (Forest) Aberhondda yn awr dan ystyriaeth, ac am fod ei gweftli rliaghaw i'r cyffrodin, i'r Goron, ac i nnigoiion, yn ymddmvnu nawcr ar ydrefn a ^ymmerir ilw ctntnewtd, crefaf gCtladi netitliiir ychydig sylwadan, y rhai, os na fyddant 6 wasanaeth eu hnnain" aallul,t dywys dynion mivy prpf- iadol, nen fwy hysbys o amsyldiiadau lieol y tir, i y s- tyried y pwnc. Y darn hyn o dir a gynnwy.s ynghylch- 42,0b0 o erwi, ac hyd yn hytj a feddiannid gan rydd clda!wyr a, deiliaid, Y rhai a hanant hawi iddo fel trofa gy.ffredin, i ryw gymmaint o grcaduriaid a elwir Ciser- iugSy am yehyclig ardreth, vr hyn aleihawyd neu a gyn- nyddwyd yn gytàtebol i r,ifedi y Cirefivgs a fyddai vuq yn pori; yr oedd hyn heb yr ardreth yn rhodd; i'r dcil- iaid holl.fudd trofa gyffrcdin, a dynion nad oedt} gan- ddynt hawl i'r drofa \cotnmon) a droient eu liamfeiliaid i'r Forest yn enw ac ar yr un telerau a'r deiUaid, yr hyn a berai i'r drofa gael goi-niod o greadnriaid arnrn fynych. Nid yw yn pel,tilyllilili.,Vnaivri-drin liaivl- Goron i'r drofa, yn neiilduol gnnfy mod wedi caeHy hyffordtii ei bod wedi cael ei rhoddi i'r Goron.lai cymhwys yw i'r deiliaid droi cynnifer o anifciliaid i'f?§vSfa ag a fyddo en gwahanol (lyd,-Ivttatiln i-hoi lia%l icidyiitj-^c addichon ydrofa gvnnal trWy y ganaf. Y mae y daiwyl1 U cyfl- iiijol yn sefyll ar hyn, fod yr hawl i'r drota ag s, Jd yn avssylltiedig wrth eu tyddynau perthynol iiior werth. fkwr iddynt hwy a'r tyddynan en i hunain. Yi wyf yn ,tneddn yn hytrach i fedtiwl, mai yn at y dun y gwnaiit a'n tyddynau yn bresentiol, ychydig ydynt yn well mÚ (i?ofa. Y ?lad yn gynrrcd?nsyddfryaiog, gyda rhai ciytiau o dir gwastad mewd rhai scfyii?oedd, ond yn anh?.Ydd dyfod ato c dJ?ygiIyrdd adda? ac vn boHol 1 ( dan ddwfr. Y ty.ddyiiau ydynt wefti en rhanu i af.pi" m ion by chain,- ac a feddietmir yu y j^tuaf (oddi eitlu ^rM ychydig erwi sydd ganddynt dan yd;, yu lied gyifeiy IK i'r drofa, gan fod yr a^'feiliaid yn cap! c.ii trwy gydsyniad cythedinoi, i redegar hyd y tir eaedig, hyd j oni allhogir hwy gan ddychwcliad y gwanwYl) t Sefvll. en tii-ar y mynyddoedd; ac felly ymddengys: yn hens pa r.n a: yw biHldioiJeb y drofa yn yr liaf ddim yn cael ei wrtlibwyso i'r liawr gany niwed agsydd vtT cyfodi oduiar ddyfodiad yr anifeiliaid i wared yn y gin?af. Gan fy mod yn ewyllysio galw ystyriaeth Bo neddigion a Rbydd-ddalwvr y wlad at yr oftfg Inn i't' pvvnc, hwy a farnant ynghylch cywirdeb yr bvn a j)J negais, end a gadael ei fod yn wir, fa jaai itiKr,' [ hf, fod diffyg dyfodfa nen tfyrdd i'r tir, diffyg dvvti- fiôyd, ac o herwydd analluedigrwvdd i ddiosrelu v' cnydiau ganaf rhag yr anifeiliaid o'r mynyddau, yu lhwystrau i tm gwelihad o bwys. Y mae cryn lawer o fwnws yn angenrheidiol yn inT, i osodhen dvdtlynaii caedig y wlad mewn ansawdd addas i arddwriaetli, heblaw y symau gofynedig ig,oryllir trysor lawer helaethach o nnelHheiùrwydj i welia y I'or est, ac mewn jjwiad lie y mae arian dechrouol r(ll ? syi?pnut mor bmted, rh?d fbd pob m?ddion a enir ddyfeisio i gylienwi y diffyg^a gadael i'r h WSII10n v modd I sydd ganddo ei h)? i fyned yn?!aen a'i orchw'.Hor) C LgynnorUtwy mawr iddo ef? ac yh Jrynnon clw i be?he? tiroedd, ac yn fudd i'r cyffredha. Y moddion gan hyny a ynnygaf, gydA pliai-eli mawr, fr Goron ac i'm gwladwyr, yfighyleh y defnydd gorea a5 e!!ir wisentlnir o'r'Fojw^ sydd fel y canivn. Bod i wt ithred caeadigaeth gael ei cheisio, a hoed iddi gyn- n-ivys yn ei galluoedd yt holl diroedd ag- sydd yn y plwyfau cyiffniol, neu mor ago? i'r Forest, ag a aJluogo' y IJi.rprvvywyr i barbau. ffyrdd dyfodol i fanan peuodol o^draiitvtV-feydd, y fath a tholl-flyrddd (turnpike) can- liaw-rfiytdd, (rail-roads) camlasan,- ac afonydd llyngcsol —-I Atnedthur yr helaethiad hyn o.diriogaeth yn ddar- V ostyngediir i ddarpariadau y Weithrev, cydsyniad Ynad orefyddol (Ordinary) yr Esgobaeth, ArglwyddC' Maenolafi,~Noddwyr a pherchenogion Eglwy'si a deg- j mau, (lynion ei-eill a fyddo a fynont a'r pwnc. Nid wyf yn myned i ddarlunio petban yn neiilduol ynghvlch y digollediad a ellai gael ei Ofyi-i naill ai yn ragddar- bodol nen yn barhaus, er diorgehveb iLc,,Iioeti(L,, neu n:ugo!ionanghyoedd, nes effeithir y bndd a? sydd i  ddyfod oddi wrth y eynl'?,,in, yi?in yn meddwl ond dangos yr cgwyddM yo IInig a fynwn eyn- ilyo, y pethau ereill a herthymuit i'r ded-lfroddwyr^ a'r dynion cyfrifol sydd a fynont yit bcnaf a'r gorchwy!. Y rhesyimui a dywysant at yr hehiethiad hyn o'r cvll- lltui tu hwnt i derfynau y Forest y(flitit, am na bydhti cae! dyfodfa i'r Forest i'w.gwellhan, ay tiroedfl cyfagos, neu v rhai ag y.gellai yr ychwanegiad bert!- YLuiddynt heb ddyfodfa ac hcb eu gwellhan, ond gad- ael rhwystr i aros yr hyn a ddinystria effaith ddaionus yr hyn a wneir. Wcdi i'r rhan arferol a digonoi o'r tlncd, a, clryfJawni galluoedd cyffredin Ysgrif-y caed- igaeth, dylairhan ycliwanegol gaefei neill.luo i'w gwei- thn, fd y gellir Cael trysor t. o'i' banistylch a -Ir i 0 (), i chynnal y ffyrud angenrheidiol, He byddo cu^ieis' trwy y tiroedd sydd yiv awr yn ganedig i'r Ileoedd y eyfeirwyd atyht eisoes, ac iiefyd i rfdlyibyddti yr hull diviogaeth a gynnwyslr yn y wcithred, cyn belled ag y geliai gyila^ni hyny; ac o dan y pen- hwm dylai y weitfcred gynnwys* ^'alhioedd i gyfne- ?x,v,i 4 vr h(,n a i-lieLi i' wi^ yr hen gloddiaa a rhedieydd j dwfr He byddo y c> fryw yn wrtliwyneb; i gyulhnrryffredinol y ffyrdd a'r dwfr-ffosydd. Yr un rhesymuu ag ydynt yn dangos n«ae cymhwys yw i'r tiroedd eyfagos gael badd gweii- Ladau Cynny^edig y Drofa, a ddangosgjjt- hefyd, mai ■dymnnel tyddai i'r heir diroedd caedig, yn <rvst.t! a'r ttroedd caedig newydd fod yn rhvdd oddi wrth d' Mnan can?s dy,ai y rhaniw. tyWedig o'r F?.e? ynm')? p v\^t,-gael en eaa, eu HÜuiÚ; en diysbyddn, n'? ?H?io ga?l ed eu i-ilailill o'r trysor cya"?' ed¡. Ymddengys y cwbl o'r ?br<!d hyh ar y cynM' yn gyii!!tin lied lielaetii,- ond ar ohvg inwy niyfvriol, ni .bydtl iddo ymddangos, dyblaf fi, nac yn afresymol, nat; yn anwr.eiithiirol. Ef allai v geliai helaethrwvdd y Forest .ofyn- plwyf ycliwanegol, ac os felly bydd v dar- .}.t J ,1 01 pariadau ar ei fedr yn anymddibynol ar biwyfau eieiii, ac ar y telerau arferok • Ya y/an bon gorphwysaf, i alw ystyriaethau difrifot dynion hyddyse mewn achosiori o'r fath hyn, i ddyw- i oii ol*A-- t t t i t livii, i d( l )-v,- edyd, pa un a fyddai y Forest o fV.y gwerth i'; wlad yis gySVedm, ac i's..nntgoliou a berthynant yn fwy'nti; i dUQI iddi, 0s gellid ci gwnc-8ttn;r yn fodd yn unig i'r gwclliadaa a arwyddwyd, a cliyini«e*yd i ysiyriHeth t toI .¿ ¥ anfanteision i'r wlad gauedig, nae-yrr y nioddy medd- ieonir hi yn awr. Nidoes yr amheuactb llciaf genyf, yn ol y dull a gynnygit i'w drin, aa byddai cryn lawer o vi:ertli dros ben, yn aros i'w v;al,.u ri,wijg y 601-oll a [ gwyr y drofa. aiiiat,,t Llywo .a( Ih ei F; i i'r gwelliadaa crybv. ylladig gymmeryd Lie, bydtlai idd- t yrit hwy wedi'n gael haner y gwedditl, yr byn (vddai yu ran Hod helaeth i'? gwcrthn, a cha?i mwy nu t?a) an» 'yr abet-Uu? ya J gweUhad cyr.nyddol o'r tmognetit <-yf?os canedig? yr hon a gyniiyddai.nte.wn rllIJuh y trigohcn ac inewu tretlii. Yma geliir sylwi, mai o* > rhoddai y Llywodraeth i fyn? c* hawl i'r mwyn y)t rhana? y pridian ereill (yr hyn wyf ynd?caH sy?d <? wecth .mewn' enw yn unig, er fod yr hawl i.ehwiiio yw riyniad-yn ol-o bwys ynmliob tiviozzietit) b-yddai'f• ang" hyfai talwch yn naliad yr hen diroedd a'r rhai car.edig o'r neWYd d bid iO" y rhai,, trwy gyflawniadau'r Weltii- red, a aiiavvt- ddyfod yn etifeddiaethau hoilcl. Cauady Forest yn ol y cyulluu a gynnygvtfyd a. ymddengys i fod ,y defi'ydd goren a ellir wneirthvir i ,u Os bydd iddi., (iarhaU tr;vy awdurdwd riiyw bendefig usu wr boiiliecid- ig, yn drofa mcgys y mai yn.awr, am ardreth iseo, gellai hyn fod yil foddlsaol i deiinladan ychydig hw myn cyffiniol, end o anfantaisd'u wlad yn !j din, ac a rwystra i raddaif pell vsbryd ymofyniad a di- w-ygiad, yr ln?n yr wyf yu obeithio »ydd. yn awr ytt cynnygyn deg i dywys y Cy.mry i gael y bmltl, hyny oddiwrth eu tir ag y Inac eu gwy'bodaeth a; sefyllf^ ddedwydd eu gwlad yn addaw. Gafidns yw, ptv & dd' bynag, mai yngbynlluniau hwsmonaoti; er d.wygiatl 0 1 cyifredinol, ei bod yn aualluedig i fyncd i,ii," rling-- farnau, ac ysgatfydd i ddwyn i mevvn arferion i., (;yt: newid rhai o ddefodau hen drigoliou y wlad, hyd y nod )an gynrygil. csmwythau arnynt hwy eu hunaUwy II)ao liawer o barch yn ddyledus i'r hyu sydd yn itev ac yn ddiniwed, am ei fod yn ^y fired in yn gymmyscedig a'r iiyn.sytld fuddiol a daionns; cito oni buasai y fath gyf- tiewidiudau, buasai y Brytaniaid yn awr yr byn ag ee- ddynt pan ddaefh y Jlhufciniaid i'w gwlad. Pel hyn rhoddais grynodeb 9 gynlhin, rhan o.'r hwn a arwydd» I wyd, ac yr wyf yn clywed a ddvgwyd i ben yn llwydd. iannus gan vVrbonheddig yr hwn syddgyfaill gwresog i welliadau yn swydd Gueifyrddin. Yn sicr y mae elw llawer i gael ei ystyried, a llawer o ragfarnau i ynidre- chu ft hwy, ond yn Neheubarth Cymru, lie y mae cym- maint wedi ei vvneuthur eisoes i wneuthur rhan yn unig o r wlad yn ddyfodadwy, ymddengys nad yw belaetW ( | rvvydd y gorchwyl cynrfygedig ond petli by< ban, os yvf fy ymresymiadgostyngedig i yn gywir, ac i'w gytlavvpi a'r hyn a anturiaf i'w alw yft awr ariangyff (capital) dielw. Ydwyf, syr; eich gostyngedig wasanaeth wr, •- UA 0 w?n TpOFA'X FCKSST, AberhoadJUt A???- 11SI4. /lqF:" Fe" A;
-:l ";:.f. ! LLUNDAIN, SADWRNj…
-:l "f. LLUNDAIN, SADWRNj AVYST 6. II EI)DYI"V -Paris i'r beuwarydd o'r ■tois. hwn; cynnwySant 1, o drefniacau y Seneddr y ng- Liy wodraeth 1, y I di-Li i'r teulu i )-- Ffrewgig, vr hyn nadvw o fatvr budd i'n dar- lieuwjr. Y nitre gotchymmv:i Breninol yn y -bc-d uli athrofa filwr- aidd yn cidigGn ar yr amser hwn iV g wasanaeth, ac am hyny dkidvrr ir tarr atiirofa Sf. Cy r, St. Germain, a La Fieche, acadsefydlir hen athsefa iilwraldd Fr-eiuriol Paiis. Y rheswm a rod .ir yn y papurau h'yn tiros drcsgTwvddc yd o'r wlad ho.>o i wiedydd tiamor, y-w, f, d pris y-r yilmor is e led fel nad fces anrfúg- aetii digotiol i liwsniyn lafurio y ddaear. e it fir gofelir uabyddo y frosglwyruliad dywededig yn tfoddion i gadi pris vmb.-rth hngcnrheidiol yn rhy ucirel, canys- dywedii- y gwarafunlr y trcs- glw) ddicld cyn gynted ag y byddo ai wyddioti al-I Y mcdellgys fop. "Brenin yr Yspaen yn bwriadu cadw ■byddiu dan arfau yn ymyl y PyreiHieeSj fel ar amser rhytei. Ilysbydr mewn .erthygl o Berlin, fod Prwssia ynghvlch cymmeryd n-fddlant o'r rhan fwyaf" os 11id o hoP, Saxony. Dywedir dan y pea Cop- j enhas;cn, Gorph. Hi. eu b d yn sicr yn awryrad- | ferr ei hynysoedd Gor'v nol i Denmark, ar y cv ntaf o Awst, a bod y rfre'gad La Perle, a dwy diosgWydd lung JIll barodi hwylio iddyiit. Leipsic, Gorph. 25.— Y mae y i-on.yn adfywio- fod Brenia Norway (y TyWy og Christian) wedi eeisio Haw Tywysoges Prydain. Y mae y Ty- wysog hwn wedi ei goroui eisoes. Ac yr. ydytn J'n sicr fod y goron a'r deyrn-wialen wedi cacel eu gwueuthur yn Lloegr. DysgwyUr Brenin Prussia yroa ar y cytitaf o Awst. Derbyntasom bapuraU ElImynaiddy bore hwn, i'r trydydd o'r mis gw.vddfodol (present). Ar yr Slain o'r mis diwVdd if -daeth Tywysog Gr- ange i B usse's, ac ar y dydd canlyiu 1 cymmer- odd Lywodtaeth Belgium arno ei hun. Ilys- bysir dan y pen Cope.i.'lagen, fod y gy nnadledd A Norway wedi el haduewyddu a'u bod yn dys- gwyi iddi derfynu mewn nipdd elliol. Ond H b sylÚeu yr honir hyn nis gwyddom iii. With y 13eg a'r 14')g & thyglau o'r gynnad- -1edd heddweh, a fy y (I y it I-z,- i-: s'i! r ya i I I o Fai, trefu'r fod yr haw! i byegota wrtli New, foiiUdland, i fod yr un ag cccd a bod i'r a'r gweitinau a berth- 6 y pryd hy.ty 'i Ffias«;c. v" J feru ,Y "'¡'i\t )' nf)'d hY'tvi eu h.ld'ferul gviiyni us i; e.\n Li mis wedi ysgrif.ncdi y cyi- u; dob; sef y 30ain.o>r mis hw-n-; onii-y rnae y Maeliev wyr. oryta.,R!c.,c y rhai sydd yu ymyr- a'r pysgodieydd hyny, yn gwelrd yr amser yn rhy tyr, am u-d ydynt wedi medru tymheru eu it i raddaa digonol i'w dwyn eddi J no, ac am hyuy y maent wedi ymbil ar fod i'r amser ea 1 ei hwyiiau. Yr ydys yn tybied ybyddi rTal eihw\Chau.' Yr }dlisyn .tvbi¡¿,d v b'dd i l"> .1. ,¡. D 'Lprwywyr yr Am?tic ymdr -chu yn ga led* gael hawl 1 !)\ <g<.ta yn Nev. fjin;dlaiid^ yn y Htylaifod sydd igyKimeijd lie yn iuau yn Ghent. Pa haii- i siarad nad yw Napoleon M edi rhotldi pob g'obalth i fymi i ddyehwelyd i'w avvdurdod etto; gof/i oud un o i Gadlridogion, yr hwn a'i d» iyiicda i ElLa, id-do; osoedd efe yn meddwi ri w, beth am hyny, ei ateb oedd, u bu Louis y XVill. ddwy iiynedd ar hugain mewn gwlad ddvethr." — Yr oedd y pla yn aunrheitLio Smyrna mewn -medd tra flyehrynllyd ar ddiwedd lUehehn, set, i pan ddaeih yr hysbyjsiaeth diweddaf oddi yno; cnd dV\lP;y\'d gen"i11 f-n'2£1 ei fod we<1i  otid genvm fynegu ei fod wedi pekiio yn hoUfd y n ynys Malta cyn yr aUd?ydd o'r mis dnveddaf. T)8 d'?one??g<? ieuanc bn dweddol ei hun i eaniivs Cae St íago yn L'undain, prydnawii dydj Mer.her, a buasai we t syrthio yn ab^'rth; j w byrbwylidra, cni buasai i un o'r- bad wyr ddyfod yn ebrwydd i'w chynnorttiwyo. Yr cedti yn hollol amddif iid o'i sytiwyrau pa i ddygwyd iii i dir, ei,:h., ati ei hun mewn ychydig fy- nydau, a tuorodd illm mewn dagrau wrtii we- "lod dyeithriaid o'i hamgyUh. Wedi fair gym- hell ami i fynegu yr aciios n'i tueddodd i gyi- l;iw:t! y Y.e'(!pd dchbwyd; hi a ddywcd dd ei "bod Vedi -gwelcd -gwr .icaanc y1' hwn oedd wedi ix d yu hh yn ei caa n., yn dang -s n wy o serch- ■"owgrw-'ydd -i ferch arall nag iddi hi. Gydi Hawer o anhawsdra -caf^-yd gaiael yay gwr ieuanc, yr iiwn a fuasai yn hir yn chwnio am ei atiwyiyti, a'r hwu a ymos'yng-^dd hyd y-r eithaf am ymddstngos dros fynyd yn negy- pe' biiasai yn ii!ircii Li i,,eb yn fwy na hi ac aethant adref -gyda'u gilydd wedi.ymgymmcdi. Brawychwyd trigolion Birmingham dydd lau wyUmos i'r diweddaf, yn ddirfawr, ac yir dden- gys fed y stoiom wedi cyrhaedd cryn lawe-r o bellder rd fi imgylch oinai trigolipn Uttexeter y byddai i'w chioclidy newydd, yr hwn a fwr- iwydilawryn y gwanwyn gan folit, gael ei ddinystrio dsachefn, ond ni ^ddygwyddodd dini ni wed id do y waith i.yn. Ynghymmvdogaeth Litchfield, I'addwyd tair buwch i lVlr. Ward o Fisbeiwkd), ac un fuwch i Mr. Pym o Elford a iiaddwyd 18 o ddefaid Mr. Fowler o Felinau Aider, tra yr oedd ei fab yn sefyll yn y tfenesfr ac yn ediych arnynt. Dryl!i°dd y meilt nen ty Mr, Bissett, yn Leamington, end gan i lif o w'aw ddyscyn wedi'r daran ddychrynHyd ddar. I fod rhuo, nid llavyer o niweid ycbwanegol a wnaeth i'-r ty. Cyhoeddwyd dodfvyd nYarWolaeih ar Thomas pryat!. yn mrawdlys Stafford, Awst yr ail, am Irfruddi'-ieth gwi foddn! Mary Bryan ei wraig. Tsid oedd un tyst-wedi ei weled yn ei liadd, ond gwelv/yd ef yu ymdrech A fci, gan Geo. Leveft, uai i'r c.archaror, yr hwn a dybiai mat cliW 'rae yr oedrlynt, ftl yr arfereiit wneuthur yn lied fy- y, h iiid oedd y tyst wedi gweled diin yn ei law if ile yr oedd yn meddwl pe buasai cyllell y.-I (-i Inv y buasai efe (y tyst) yn ei gweled, eifhr ) n niwedd yr ymdrech efe a glywodd ys- grech, c ar hyn efe a gyfododd ac a dynodd y c ■ v; haro. yu ol; yr oedd y wraig* wedi ysgreeh- am tiair gwaith cyn i'r tyst gael gafael yn y car- '1 r c, jhyny gwelod^'waed yn mfo, ?r. gys pe buasai yn (iyfod o dau draed Mrs. Bryan, yr hoil a ddy wedodd, u Oh, dear! oh, (.1eqr!" ond ni ddy wedodtl un gnir aralK Ynghylch c20 mynyd wedi hyn y bu 1 fi byw-. Pan ddy wedodd .,y wedi ei ddyfodiad i'r <y, wrth y earchator, fed ei wrsig Vedi marw, ni atebodd efe iddo un gair. Dy wed odd y ineddyg, en bod yti (lywedyd iddo ef e; Ibdd, and ni wnaeth efe un at eo i ltyii pia gofynodd y meddyg iddot betli aall-asai ei dLiedCtii i gyflavvni y fatli wei- thred ^rchyll; yiitef a atebodd, iX Eiddigedd." D,y\vedodd.y edd):npd GHld <Je yn ty bied fod ganddo achos i eiduigedxUi, u Oh, Syr," ebe cf, I u y mae iii gwedi bod gyda dyn. arall."—-Dyg- w)d ynghylch ugain o dystion gei- bron, y rhai I oil a ddy wedasant fod y rarchardv a'i wraig yn ai wain b) wyd tra thangnefyddus a dedwydd, ei fod ef yn wr tra thyner a serchus, ac nad oedd neb wedi eL chlywed hi yn achwVn arno ef e<ioed-r-wedi i'r rheithwyr ei gael yn euog o'r Mcfruddiaethij ac i tkledfryd mar wo iaeth gael ei chyhoeddi, dywededdy ilarnwr y buasai y di. henyddi d gael oi ohirio, hyd oni ddealltd me- dd wi y TyWysog Rhagtaw ar y p\vnc.—Gwilia ddatlletiydd yn erbyn meddwded (yr cedd y-gwr ucllbd yn feddw iawn) a thymherau gwylltibn. LLOrKUDDIAr.TH ECHRYDUS YN HEOL Y MOCNT LLU DAIN. CyOawnwyd llofruddiaeth'o'r mwyaf erchyll a gly wyd sou erioed, am ddeuddeg o'r gloch nos iau diweddaf, yn n'hy Mary Macey, Rilif. 27, Heol Mount, ar berson Miss Mary Ann Welsh- man,. bo-eddiges ieuanc o dyhvyth cvfi-ifol, yn swydd Gvvlad yr Haf, gan frad-lofi add, .t!I)r enw James Mitchell, alias James MitchelL'Smith, alias Owen Smith. Baeth yr adyn hwn i gyf- eiilach y foneddiges ieuanc hon al- brydnavyn gwl-awieg i ddal gwlaw-lcn (umbrella) uwch ei phem ac wedi hyny aeth atij gan Ifugio ei fod yn B-wrswr mewn llong a berthynai i fasnach yr iindii Bdvvyreiniol, i'r dybeti i'w charu, ond wedi hy ny dealiwyd nad oedd ond gwas drwg ailan o wasanacth, ac yn 01 gwybod hyn hi a wrthodridd gyfrinachu ag cf. '11  Dy??yd y dystiolae?h gan!ynol ?er bjon yr Ye ad llofruddiaeth a'r iU.f:th?yr, pan.?adwyd iymofyniad ar ge-rli' Miss Welshman. Yr oedd t mit; ) n pa i-li a u dyfod at Miss Welshman, er ei bod hi wedi pallu eymdeithasu ag ef, a dywedyd ¡ yn eglur nad oedd a fynai hi ag ef. Yr oedd efe wedi gaiw yno nos lau, end yr oedd Mr. Wat- kinsy tyst, yr hwn oedd yn byw mewn parth o'r un t^, wedi vnyned i'r gwc-ly. Yr oedd Miss Welshman weitbiau yn arfer siarad ychydig eiriau ag ef yn y ddy fed fa (entry). Pan fraw- ychwyd y tyst evil 12 o'r gloch, dymutnvyd arno gan wraig y ty i gyfodi, ac yr cedd efe cyn hyn "Wfcdi cly.wed ychydig eiriau rhwng Smith a'r ¡ t engeuig, Lfe a glywocld swn llawddryll yn eg!n:, wedi clywed c JlOuaw y hengedig yn ys- grechain yn uchel; a clitywojl(l sain cylt'elyb yn ebrwydd wcdi ?y'?y. Arfn?odd y tyst d hun a .?feii, a rhedodd i'r iio?? a -eh? ?L f 0cld S'li mci ni gwaedu, mewn ymddangosiad yn farw yr- oedd ffenestri yr .ysiafell yn agored, trwy un o'r rhai y dihangodd y brad-Iofrudd, gan adael ei a dau lawddry'll yn yrystafell. ran gy rchwyd ilaw-feddyg at Miss Welshman, eafodd dau glwyf-yn ei phen, sef archolion.pefa-u y ddau lawddiyil a saeihodd y diifeithwr ati. Ac wrth dystiolaethau: ereill, ymddangosai yn eglur ei fod wedi 11a WII fwriadu cy tlawni yr .w^ithred- erchyll. Yr oedd y trengedig yn fon- eddiges ieuanc hardd, ynghylch o '24 i 25 oed. B'fn genym fyaegu nsd yw y llofrudd wfdi ei ddril hyd ymn. Y mae efeyoghylch pum trocd- fedd a haner o uchder, gwynebpry'd ty wyll, Hy- gid duon, ac yn ymddangos fel gwr bcuheddig gorwael, yn hytrach nag fel gwas.