Seren Gomer

I ATEIN GOHEBWYR. I Yr ydym wed; derbyn (Mender.—laan o Fynwyyn y Ilu-af.Nidyvv GAenl;vyswrNiedi ei ebargoti-. GORUCmVYLWYR. I ?asteU]\edd ?- David Thomas,Siop"wr ?er?n})y Parch. J.Edmonds ?'yt?titarOg?r D. B.Jones ?'an dissent Walter Morgan l'outfaen Tnas.t.tewelyn, Postmaster C, r dti Post-OiSce h1erthyr-1'ydtil —— W.M.Da? is, Postmaster C??? John Bynon, Postmaster tl\ertyrddin J. EvaHS, ArgratFydd, &c. (::lanelJy Joh)i Roberts, Siopwr H?dii,??y??y" Timothy Thomas iin Ilo FredcnckEvans ilia 11 Yniddyt. r' S" I' ??"g<tdoc D. R. Rpps, Stop Issa Abe,Ql Thomas Thomas Crv"'í;u<wu,- <?. North 1 Iti? N,QU John Price, Postmastef TretdtMth Jampt; Thomas Abfrgwaun I — David Thomas ?Ar?prth UI Henry E vans Aberystwit' h ?'?ch.\Vi!liam Thomas Abel' 'ILl Parch. John J ames L leu) Caleb Lewis ?Rh??'?.r???'- ? ? ? ?.?ter '??''?' David Richards Rh;iiacir Edward Jones, Postmaster ?oded?rn ? ?— Parch. Joh? Ev?ns c.r ? Owen ?il'iams, Postmaster .rgIJ1": ?c?j?mtn Jones Lianprehy?me?r — Kvat) Thomas, P?tmastet- Bry?ica Irý USI('.uCYl1, W. Roberts LJ<ll1getnl Ridlafd Joa<-s lhwg,or"" I arch. Arthur Jones wll;¡el.'i, ?rch Benjamin Jones ?TiOtD.?? ?f ?'? <!o"<'s '}¡:CluadQc.. WimLm WiJliams. Thos.Gec,Argr?'ydd,&e. ?c-?? J. Palter, Hy?werthwr R??'T' ?iniam D?vies ?ut. John Ph;nips, L? frwerthwr ? ??oMn en John pd?ards :t)la -'R,Sanderson,Arg:rau'ydd b gell-,IuItiel?.iard Jones,'Ar?,,?rai?,?dd ???? Par?h. John Jones 1\1o\Vn. Plrh," olm J.ones ?? ? Richard Jones ?'??* Edward Price ?, '? Abei?o-ueii ?ttew-??a.rWysc E??Lewis,MyfrwPrthwr,a POIlT JobnTibbins,Arg)'at{ydd Pi.Trii. LI)ejiezer J t' )nts > (Lq,ln .M?wt?n & Ho. Warwick- Square; J.White. FIeet- ttreet;aM.Jones,No.5; eW,,Stfect. Go?odwyd. y Parchedig Morgan Price o JLanbadarn fnwr, swydd Faesyfed (gynt o Ciiycwm, swydd Caer- fyrddin) :newn meddiant o Berygtoriaeth Talachdn, swydd Frccheiniog,gan Arglwydd Esgob Tyddewi. Yt- ydym yn c!ywed y bydd i'r ffordd newyddd rhwng Abertawe a ,t,J;ùÙ.lilo gâd ei hagor mewn ychydig wythnosau etto. Wythnos i ddoe, cadwyd ymofyniad Ynad Llofrudd- íacth"gn Y,Di'. J. C. Coilins, o'r drefhon, yn y Forth Einióil, Moianvg,al: gOI:tf,'homas Cox" gweithiwr, yr hwn ar ei fdrdaittto App!edore i'r He uchod, (yr hwn ynghyd a thri erai!: oeddynt yn bwriadu myned i Cyd- wciy i weithio ary camtas i)ewyddyno) a ddaliwyd gan gtcfyd y n)&r, ac am iddo orwedd i lawr ar fwrdd y !!ong tybid ei fod yn cysgu, end fc'i cafwyd vn amddifad o fywyd.—Rheithfarn—jSM jiu'/v tri.oy ,ymweliad Duw: Yr oedd gwraigaphlentyn y trengediggydngc,fyny Hong, y rttai a ddaethent o gymmydogaethCaerloyw. Ym Mrawdlys ddiweddaf, yr wythilo .s ddiwe(I(L-i f, rhyddhawyd John WiUiams, Y1' h\Y,n a gyhuddasiad o dorii ac anafu Evan Evans, mewh dwrn.trwydr a gynt- mer'odd te rhyngddynt yng yn y nits Mai¡Ji\Ve(hlat a rhyddhawydThoinas I)aN,ies, yi- hwn a gvhuddasid o iedratta Aefiiitl.. Dedfrydwyd Thomas Jones am Iedratta het,ac Isaac Rfes am Iedratta 'p-í.!ùe'Il fydd(br{/ss), i ddio"ddef chwçch miso ga.rchar. Ym yr Haf, cyhuddwyd Mary Ad tamoiofruddiaeth gwnfoddot ei gwr; ,H. A. Adtam, yn Caei-badiloii (Bitilt) y ISfpd o Fai.Ymddangosa: trwy dystioiacth y tyst)6n, fbd geiriau tcynrrous wedi cymmeryd Ue rhyngddynt ar y bore tMhod, rhwng 8 a 9 o'r g!och. Corodd Mr. Adtam ben ei w't-iig yn erbyn v mHramrywweittuan,'ac weùi Iíynny efe 'aeth'allan, ac addychwe!p<!d rhwng pump a chwecjt o'y gtoch yn y pryd,iawn: Yr ocdd ']n q'r tystion'a Mrs. Adiam y nryd hynny yn dartbd yfed tea mewn ystafcR wrth y mas- I nach-dý. Pan ddaeth y ttengedig i mewn yr oedd y He?.n tea, y bma a'r ymenyn, heb en symmud oddtar y hwrdd. Efe a ddywedodd fod a! no eisie'u cae? tea; a chelsiodd Mrs. Adtam ganddo fyned i'r rhan-dv ag oe?i islaw'r grisian a'i gymmeryd yno, T) herwydd fod ami etsien'r bwrdd. D:ywcdodd yntef" y'cymme'l'ai 'è'te ei ddamnio os na fyn,!lai dea." Ac fe! yr oedd y wraig yn estynyUestnteai'rtyst,efea'i tynnodd ynotgerfydd eigwn, ac a dyngodd na chati'r Uestri tea eu symmud i oddi yno. Ac ynn efe a ganodd y g!och yn nyrnig i alw ar y wasanaethyddes i roddi <!wfr ar ei dea: daeth i Bpttufynn ynddiaros, athra'roedd Mrs. A. yn rhoddt yilcstrnddi, cymmcrodd y tyst hwynt oddrwrtM, ai gosododd hwyntarfwrdd arati, ar hyn tarawoddAdiam .ei wraig i !awr, ac n'i gatwodd yn butt..n ddam. Cyt'ododd y wraig, a gofynnodd iddo—" A darewch chwi n etto?"—Etea'itarawodd ynfFyrnigdrachefn—ac a ail dl'aethodd y geirian cy<irous, ac a ddywedodd 11 y gaHasai tyned i Lun'!ain at en chyfeiUasau." Wedi hynny adh y trengedig i'r masnach-dy aeth Mrs. Adian] areio),ganddywedyd, "A e!wch chwi bron fy mod yn gyfrwy? Pa ham yrydych yn'byw gyda mi a gadae) imteifil cynnal ?"Yr oedd hi mewn tyinher gwyllt- boeth dros ben.—We'di hynny symmndodd Adiam tua chano! y masnach-dv, ac acth y wraig oddi yno i'r vs- tafeit, aca ddychweiodd yn dùiattreg a chyiiel! yn ei !taw, a chan ei dal i <ynu yn ei Haw, gofynodd wrth ger- ddedtu ag atto, A etwch chwi'r enw hwnnw amaf drachefn?" Yntefa fynychodd y gpiriau cynrons, ac ar hyn aeth Mrs. A. tu ag atto, ae yntef a waeddodd aUan Y niae l1i \vedi torri fy ngwddf," gan cstyn allan ci ft-a!chaswy,agwelwyd y gwaed yn tlifo o'r Owyf, a I)ti-,ti-haocri, Nvn6uthtfr fettyhyd nes bn faiw-—rhoddwvd gair dx i'r wraig gaNnmryw, o run ei hymddygiad cvn'- redin, tystioddhithaunad oedd yn bwriadu ei tadd ond ei bod wedi cae: ei chynhyrfn i'r futh raddan, fei na wyddai beth oedd yn wnenthur; cytunodd y Rheith- I W)-I' aI")' farn-Llôji'lldd¿aeth cÚifw.iadol. Rhanolythyr y dysgedig MrJ Lewis Morris, at y Parch. Evan Evans, &amserwyd, .LiandHo-iawr, Ebrin 23,1752: Y mae Mr. Gronow Owen wedi bod dros rai M\n- yddat! yn gosod sy!faeH i Ieit!uidur Cymreig rhesynol, nid yn o! cyn!Iun y Groeg na'r Liadin, end yn ot ycyn- i Uun a gyttuna a'r iaith. Byddai yn af.esymmot dis- gwy!. i hen Archesgob ddawinsio llaiiiildiwns a chrychneidiogydabechgyn a merchcd; ac ymae yn sicrtbd y Groeg a'r L:adih yn gyfryw, pan gymhmir hwy a'r Ccitaeg" (Gymraeg). GeUir disgwyl aH-yrnddangbsiad Guineas vn y wlad yn fuan, canys y mae daman seith syUtan, y rhai a ddylidedrych arnyntfeleH Maen-redwyr, yn dechreu ymddangos, ncu fei y dywed rhai, yn dechreu dangos eupigan. Yr ydys yn disgwy! !!awcr o wenith i afbn Unndain yn fennyddiot, o Bayonne, a pharthan eraHtb F'fraing('" 'r Y mae pris y bara yn Uundain yn fwy na ddau cym- maintagywyn Paris. Rltybudd i Daf;Arnwyi, cc r>reill.Dirwywyd Morris Witiams, tafarnwr, o Ty'n y rlwt, ym mhiwyfUandegai, a Witiam Parry, morwr, gan yr Ynadon yr wythnos I. cynyddiweddaf.amfeddwdod. Y mae Ariandy Messrs. Young & Co. Taunton, wedi methu tain, oddi ar yr wythnos cyn y diweddnf, ond yr ydys yn gobcithio y medrant dain etto ymhen ychydig. Syrthiodd Abraham Thomas) o Casgwent, dros fur y Hwythfa (quay) yn Brysto, prydnawn dydd Merchcr wythnos i'r diweddaf, a threngodd yn y dyfroedd. Gadawodd wraig a saith o b!ant i alar;! ar ei ol; y mae pedwar o'r plant yn efeittiaid. Aeth merch fcchan, eiddo gweithiwr yn y Mwythig, ar gpn nos lau wythnos i'r diweddaf; ymddengys fod y fam we<!t myned a!!an ar negcs, gan adaet y ferch fechan a dan Mentyn ereiU dan otal brawd ag oedd yn h&nach; eit.hr aeth y ferch a)!an i chwarae, ac ni wet- wyd ei heisieu dros gryn amser. Ymofynwyd am dani Yl;faríw), O'l1çÍ yn anen?eithiot, a mawr oeddgon'? ei rhicni. ?MeddyUd ar y cyntaffpd y pientyn wedi syrtbio i't- He y buwyd yn chwiiio am dani );näflw'd'-anl1us. O'r dhvedd c!ywyd hanes y p!entyn gau wraig a fuasai yn EItesmere ychydig dd-yddiait cyn hynny, yr hon a glywsai ddwy ivi-aig mewn "ctty yn cynhennu &'u gitydd, ac un yn edUw i'r !!aH ci bod wedicymmeryd pletttvn yn Hedradaidd o'r Mwythig. Ymddengys ymheHach i ddynes alw, tna diwedd yr wythnos cyn y diweddaf, wrth dy yn mon- went Bangor, swydd FUnt, gan geisio ccnnad i adael y plentyn oedd ganddi yno dros y,(.Iiydig amser: ac am naddychwetodd' y ddynes dechreuodd swyddogion y plwyfymholiynghylchy ptentyn. Yn y cyfamseryr oedd y fam wedi myned i Euesmere, a thrwy ryw hys- hysiaeth amhernaith a gafodd, hi a'i ditynodd i Bangor, ue y cafodd ef er mawr lawenydd a syndod. Cym- merwyd y wraig, yr hon a dybir a'i gada.wodd yn Bango!' ger bron Hedd-ynad, ac y mae mewn cadwracth hyd oni hoHr hi ymheMach. Y mae yn ddyues hardd, ynghytch 19 oed. Dydd Mawrth wythnos i'r diweddaf, yspciliwyd y bachgenyn yrtnvn sydd yn arwedd y !!ythyr-god o'j. Mwythig i EUesmere, gan ddan yspeiliwr traed, rhwng Atbrington a Preston Gubbats, \Vedi yspeilio o hon- ynt y bachgen o'i arian yr oeddynt yn dechreu agor y ttythyr-god, ond ar y pryd nesaodd dwy fen yr hynafrawychodd yUadron,ahwy a fIOlsant; y mue gwobr wedi cael ei gynD' am eu data. Cyi,Cyral-iotl tra ehyfj-IM dydd Lhui, o gytL e!l!ionyGymdeitbasi'he!aethn Gwybodacth GristiaH- ogol yn Tannton. Gwedi: i Odeon hyba!-c}i Welts gael ei alw i'r gadaii-, efe a annet-chodd y cyfl1'fod 19 aratth led faith, yn ystod yrhon y dywedodd,—et fad wedi bod m&rannedwyddagwahaniaetim mewn barn odd[ wrth iawer o'i gyd-aet&dM o'r.Eghvys Scfydiedig, cymme:adwya<;tn y thai a chwennychai efe yn fnur i'w feddiannu, yn acbossefydlmd ara)), yr i.wn a ymdrcch- asai ofe i ddwyn ym m!aen end yr oedJ efe yn cym- meryd y cyfle hyn i fyiiegiei; fod yn teimlo ei hun dan y rbwymau mwyafi ddwyn ymmlaen acha'ston y Gym- de:t;hasihdaethug\vybodaedtGristiat!ogol. BIBL GYMDEITHAS GYNNORTHWYOL SWYDDFEIRION. Ar ddydd Lltin, y 82ain o'rmis diwedd?f? cynha iwyd yr An Cylchwyl o'r Gymdeithas hon yn Mysdy y Bala. Difnddiwyd y Cyfarfod o bresennoMeb y gwladgarwr enwoghwnnw, SyrWatkinWiUiams Wynne, Barwnig, Liywydd y Gymdeithss, yr hwn sydd yn awr arGyfan- dir Ewrop end trwy anneÙ1iad oddiwrth y Dirprwy li,Yr, *darl'ti i'rScneddwr ardderehog, Charles W. W. Wynne, Yswain,anrhydcdduy Cyfatfed trwy gym- merydyGadmr. Ar ol iddo ymgadcMo, agorodd waith y diwrnod' mewn Maeth gH-yno, eghtr, ahyawdt; cginrhaodd nattur adibenton Cytarfbdy-dd Btbt-Gymdeithasau, gan sy'wi; j gyda.g hyfrydwch, bodYJ'\ms:t: 'ed,imyfe helbio, pan 1 yi- oedd yn aagentheidiormewn Cyfai-f6ilytio. -cyly;oedd o'rfath a'r ptesenno!, i wrthsefyH a gwrthwynebu yr I' ho!!wrthddad!euon a'r cyhuddiadau disatt a ddygwyd ynnaen gan wi- tlivt,ylle6wyGyi-ndeitlias.. Ymhe- iaethodd Jiefyd, gyda gwresogrWyt!d, ar yr el9e:tinau bendithto] ac amt?g a darddodd eisoes oddiw! th ,ym-I d?chiadau y Fam Gymdeithas, nid yn umg yn y wiad I hon, ond hefyd mown gwledydd tramor. Ymhiith yr ciMdiian yn y w!ad hon, nid ylleiafyw nogion o amrywioi en*aii Yi. meyh eai-ifid brawdot a'u gitydd y i.-ha. 'il, pah Mdaethant 1 gydym- drech ym mhtaid y ft'ydd>á Toddwyd t)H waith i'r saint a eu gilydd jJ1 weH, ac V,-h, gantyno! a ga r- asanteu gUydd yn fwy;, ac yna yn lia vdd gandáY"f'!t gyd-ddwyh a'u gitydd ya y pethaH y mae=nt yn methu cydwe!ed. Yna daritenodd Adroddiad y Dirprwywyr am y Hwyddyn ddiweddaf, yr !twa a roddodd t'oddlon- "cbt&awb. Oddlwrthgyfl'if y Trys-orYt1ù, dal1f\'oswydid(fu anfon Ltindai-ii y nwyddyn hon 7o3i. l8s. lid. Arol danlcn yr Adroddiad, cyfododd DaiyddAnwv], Yswain, (V.P.) ac mewn araeth gryno syiwodd, nad allai efe ddi'n Hat nag anncrch y Cytat-fod ar y Ihvvdd- 'ant sydd eisoes \"edi'êà;rr!yn ymdrechiadatt y (;y!), deithas, ganddyntunoiddi.bobJtiyni-aHtjhagHaw vn ei hamcan gorchestot; adibenoild trwy gyning ar fod !'r Adroddiad a ddarllenwyd gael ei dderbyn a'i argrafiu dan gyfarwyddyd y Dirprwywyr.  Y cynnygiad hwn a gefnogwyd gaR Grifnth Richards, Yswain. Yroedd amryw gynnyg!adau yn cae! pn gcsQd gcr bron, y thai a gymmeradwywyd -yn unHais ?n y Cy- bron, y i'liai a gyiii!iierad?NyvTvd utillails gancy- Dar!!enodd y Parch?dig Mr. Reynolds, o GaGr?con, lythyroddiwrth y Parch. Thomas C!)artes,Trysorydd v Gymdeithas, yn cwyno yn fawr fod ei anhwytdeb pre- senhot yn iiuddias iddo y pieser o fod yn y Cyfat fod. Arcitlnodd Mr. Reynoids yn dra eliang ar y nattur a'r digyttciy)) iwyddiant sydd yn caniyji Cy* mdcithas "v Bibian. Ac ar ei 01 ef gwnaeth y Parch. Thomas Jones, o Bdinbych, araeth yn Gymracg i'r nn pc! \vyi. Yna cytiwynwyd diotchgarwph gWl'esogà diffnmÙ y Cyfaribd i C. W. W, Wynuc, Yswain, ant ei barod- rwyddiddyfodynuaeniar!wyog\vaith y diwrnod, a'i ymddygiad add'as aboneddtgaidd yn y Gadair. Cydnabyddodd y cyflwyiii-,td hwn mewn modd tra hawddgar, gan sytwi nad oedd dioich yn perthyn i neb ar y fath achos gogodeddns; na wnaethai neb ond ei ddyledswydd wrth gynnorthwyo seiydtiad mor t.hagorol a Terfynwyd y Cyfarfod, ac ymadawodd pawb a gwen sh-iot a4- eu I¡wynebau'arwdd annaeledig iddynt gaei eu boddhau ar yr achos. Fe!yt opddT.B. Child, Gwerthwr Ilyfi-aii, gynt o GasteUnedd,swyddForganwg,ac yn yn ddíwedchu o Hwinbrdd, yn dychwe!yd o'r Bath i Brysto,. nos Lnn diweddaf, gyda thri o ddynion y rhai 6ed<!ynt wedi ymdrwsiofetdymoH gwtedig, ynghylch aOO o tatheni ;yngliylcli 30() o latlic?ii i o'r Globe, yn Newton, tarawsant et' hyd y llatvi-, torras- ant un o'i ddannedd a phat, arihj6llasant ef yn ddychryn- Hyd dan ei en, gan amcanu, fel y tybir, dorri ei wddf. WediyspeHioeiIogeUi, (yrbsddynt wedi rhwymo ci freichian) hwy a'i gadawsan't yn honot ddi-deim)ad. EithrefeaadrywiodddraMtoeth,ac addaeth i Brysto mewn cynwr tra briwedig Y mae itawer o ddieithnaid wedi ymweIed âg ym; olchfa Towyn, yng Ngogledd Cymru, y tymhor hwn. Cynnu!!odd Rchwynwyr Arian-dy Mr. Ffrench a'i Gymdeithion yn ddiweddar yn Dublin pan osodwvd mynegiado'uhachosger bronyrEchwynwyr. Y c]Vieciion -ydyiit \C2S9,616 410 Y gwerth i'w Wlu 3.,53, 198 13 4 Dros bentalnpawb. 113,;)8 86 Dywcdodd Atg. Ft'rcnch, er fod y trysot an yn he)aeth etto os oedd rhyw un o'r Echwynwyr heb ei fodd!oni, y rhoddaiefeifynnbob njodfedd o dir a feddai i ym. ddiriedwyr, a byw ar yr hyn a ganiataid iddo. DaHwyd bachgenyn wrth y weithred o yspeHIollog- eHau anuyw ddynion ar yrfeydd Henifordd yr wythnos ddiweddaf, eyttunwyd yn ebrwydd ar fod iddo gael ei drochi mewn dwf!- annyw we¡¡;hiau, -1 mewn itoidd o gosp am ci dtoseddau, ac yn ddtoed.brysiwyd i osod y cyttundeb mewnymarfenad. Cymmerwydefi'r Tan- brock; a thra yr oedd yn myned dany bnredigaeth an- nymunot, ymdyrrodd Uawer o ddymon i'rfan t edrych I ar gyHawmad y ddefbd, y rha! a bwysasaut ar ganUaw ag oedd ar lan yr afon, yr hon a: oddes ifordd, ac aetltant o fewn i ychydig oH i'r atbn, yn gymdeithion i'r tros- eddwr ynyretfen ddwMIyd,er mawr ddigrifwch i'r rhai a gadwyd gan gaUineb neu ddamwain o'r fan an- hftppus; end mewn dedwydd fpdd ni chafuddneben mweidio; a gottyngwyd y drwgwetthredwr yn rhydd wedi cap! o bouo drochiad gwych,. ac addoeditarhau a diwygio.. ?' Ei:ledigaethau crpMJ'oM y Pabyddion-. '-Y mae hanes dto- ddefaint y Merthyron yn Hawn anghreitFtiau o'r creu- londeraumwyafdientg aart'erwyd gan y Pabyddion tu ag at y Protestaniatd trnain, yn amser y Frenhmes Fair, o gotfadwriaeth wacdtyd. Ar yr amser hwa yr oedd y Pabyddion yn y deyrnas hon yn Hosgt cynntfer o'r Protestanitiud ag a allcnt brof; eu bod yn gwadu Traws-sylweddiad,ncufod y bgra a-i- gwin ynycymmun, yn troi yn wi'' gnawd a gwaed Crtst, cyn gynted ag yr adrocidailr'o,i. 'eii-iad gaUuog y geiriau cyssegroL Eu- og-farnwydMndyntIawd, yrli,*n oedd wedi ei argy. hoeddi o at'resyn'oHeb egwydttorion Egtwys Rhufain, ond yr hwn oedd heb gaett;i wroU ddtgou gan y gwir- ionedd i'w alinogi i ddioddefdrosto yn ddi-gryn; a dedfrydwyd ef gau y Hys Hoiruddiog tnH,'n, i gaet ei losgi yii fyw., TrLtIr oeddynt yn ei lusgoi'r ddtben- I yddfa yr ,aedd yn dya phmddaidd ac i1 f'eud't!, a ph'M'f ddaeth i oiwg y pawi a'r defnyddiau a ba-oto-isid i'w iosgi, efe n orchfygwyd gan ofn ae arswyd. ac a Icibdd, "Qb! nisg:alltflosf{q nis :g!lI!.aflosgi!" Tybiodd rhaij o't- OiTeiriaid fod arno chwant'gahv ei eu'iau yn oj, a cheisiasant gaHddo wneuthm- i'e!!y. Ond urn fod yf! ystrnan etto yu credo'r gwu'ionedd, nid oedd ynddo (1-1;etta er pa's gailesai broti y fath amhgMd l yn e! enaid o ?ymmeradwyaeth et Wncuthnrw! ag i'w nerthuHhrwdt-osto. Efe a barhaodd mewn in? dir- fawr, ,iàn detmlohoitchwerwedd angau,a galw ar v)') b Arglwyddiddatgnddio ei hnn iddo trwy ci Fab. Tra'r oeddfcl'hyn yngweddio, Uanwydei i'eddwi a than-I nefedd à gorfû1e'dù; a ch&H gui-o ei ddwyhw ynghyd! efe alefodd aitais uchpl, "Mi allaflosgi! nu allaflo s,,i! a Hosgodd 'yu ogOucddus, ga'n ortbleddu yn Nitw trwy'i- cyùwwù. -i JOHANNA SOLTHCOTTE. I Cynhw'ysir Hythyr at y Cy!)oeddwr, yn y ,s1indtry 'Rp-1 mw am ddoe, oddi wttii y Dr. Recce, yn yr hwn V! mae yn dyWedyd iddo 'cf ymwe1ed a Johanna Southcotte I dyddMercher diweddaf, a chaei a!in trwy cbwitiad [personol ei hod hiyn ddiamman ynfeichiog; ac wedi iddo gael boddlonrwYthlynghylch ei beicaiogrwydd, efe a aet!) geiso tyst-ysgrif (cert{ficate) o'i uoedran, yr. ityn a gafodd foredyddSn'i, yno) yi- iioii feli cof-13- fi-Nvy (I Eghvys Fair- OMe;ry, Devon, yMed o Fehefin, 750, ac o gan!yniad, y ma.e hi yn 64.,Qed oddi ar y M,ehe'fiuiliweddM. '¡ Nit! yw'r Dr. Recce yn yStyried &eichiog!-wydd Jo- Manna Sonthcotteyn hynod ou.d yn ahvadol (prûfJ'eS!ÛlJ1litl). Am ei piuophwydohaethau ni's gwyr efddim, ond y mae yn b.uod i. estyn cynnorthwy ga'ei aHan yr hyu a ystynr s:Rnddo ef yn dwyH o'r' I mwyafgw'arthu&. j Pan ddywcdwyd wrth ddyn digrif vn y t?-if ddinas 1 fed Joanna SoHthcote yn .Ieichi;g, Ydyw," eb efe, <' ar dwyll, ond nis dic!)on fod ar dd;m maH." Ymgasgtodd Hiaws o ddynom i ymy; tý Cyfarfod, JO:¡lélI11la SMthcote, dydd Sui diweddat', ? yr oedd y Paicb. Mt. Cotston, botaswr, wedicyhoeddi'ydangosai efe wendid, ffoledd, a thwyli ègwyddol:iob' Johanna, ac ygahvaiar y Paréh. Mr. Tozer, gwnentrturwr DeUt (Laths) tieu Archofleiriad y b'-ophwydes. i amddiifyn ei athrawtaeth os medrai. Daetit Mr. Coiston i'r fan, a bu yn hit yn ga!w ar Mr. Tozer i ddyfod sefyll dros cieg<vyddononmewndadj,ondyintofcr; ac \na efe a ymrcsymodd yn cH herbm, ac a ymadawcdd ;wedt 11-yi) aeth son '"r ted fÙdybrophwyd-es ei hiiii yn y Ty Cyt- ai fud, ar hYl'lNg'y")I'!1l1odd Unoedd o dtiyiiioii \n"hyd y rhai a wasgasant ar y porth trwy'r hwn yi- oeddid vn myncd i'r gyssegrfa, yr hyn a barodd i Wei-ti,v(lLlwr yr yniosododd ar v dyrfa a'i ffonyn dta guroi a bywion cithr dyswvd vi otferyn hwn ag nedd ganddo i geryddu'r tKtiogcdig oddi arno, ac wedi ychyd:g amser acth y trwydr yn g)'lri-e- din, maeddw'yd di.sgybtion Jo&asna gan v iiiaws, vrhar a wdnasant i mcwn i'f Sanctetddiohir—cittodtt Mr. Toxer, a gaiwyd am hbdd-geidwcid i aMcrti heddwci:. Mewn can!yn!ad i'r iie!net!u'wydd o garpia'n(m,g;) I tranioradrosttiwyddwyd i't'v.l.tdhon, wedi cael agor-j iad i Hambittgh, y mac eu pim wedt gootwng Uawer/ac etto yn gc.si:wng. Y mae parottoada'! yn cae: c': gw-nenthur i effeithioli tiawniwriadau Ynadon swydd Fynwy a swydd loy w, i osod pont hatarn dros yr Wv with Gasgwent. Cydcdrauiad f'arw vn New Orleans, vn yrAmeric, ar y 4yddo EbnH d.weddar, Mr. BcrthK GyrnM, Maetierwr, yn 74 miwydd oed, ac un o dri. gclton henat' y ddinas honno. Pan ddeaHodd ei fod vn anhwyins yngltanoi y nos, t;f'e a ddanfoHodd am y Me. I ddyg Domingo }.'l(,ytas, yr !iwn mewo dau munnd wedt tehn!o o hono arddwrn (-i gytaitt, o syrthiodd i tawt, a thrpngodd y ddau ar yr ua njmmdyu Gwetodd dynes diawd, gwraig gwneuthurwr rhanTa)! yn Hong-gadias P!ymouth, yn ddiweddar, ryw both dis. glaer mewn eitnin, fet yr oedd yn myned trwy fvnedfa gul, hi a Mygodd i edrych, a chafodd neidr dorchedig, acamfod ywraig ynhoHoI anwyboduso'i nattur be- !-yg!us, ht a'i eymmerodd t iynn ag tm o'i dwyiaw; a tina yr oedd yn ei symmnd i'r !)aH, cnowyd bys canol ei i!aw ddehau gan yr ymtusgiad. Cynghorwyd bt gan ryw hm wraig i !add y creadur, a gosod ci chroen o gyk-h y ctwyf fci math o swyn-gyfarcdd, yr hvn a y wnacth, dnd yu ddieff'aitli, cuny ymhen tri niwrnod yr oedd y gwenwyn wedi treiddio i'r fraich yn ages i'r ys gwydd, yr hyna'i 'gwnaeth cyn dducd a du ysgrifennu" .ac yn freisgach chwech o weitbiau nag arferoiL Ofnf wyd y cymmerasai marw-!ygriad !e, ond trwy rvm mo- y ma-e'r chwydd wedi tieihau, ac y mae y dioddcfyddyn we!t, a gobeithir yn awr na fydd raid torri ei braich ymaitth AU:l'lo'1îs,c.Y1' awrlais cyntafawyddomni amdano yn y w!ad hon, a roddwyd i fynu mewn hen dwr vn West- minster Hall, yn y Qwyddyn 1288; ac yn y nwyddyn 1292 YI' o('d<l un)'u {g¡WYs gadeiriol Canterbury. Yr oedd y thai hyo ysgatfydd wedi cael eu gwcithio san estronlaid ac y mae yu umheus fod nn dyn yn Lloegr ar yr amser hwn, yn dilyft y gwaith 0 wncuttllU' aWl' !cisiau fel gaiwad neu greH't. Yr oedd, pa tbdd bvn- nag, nn ceifyddydwr tra chyw1'ain, Riciiard o WaHing- ford, Abbad St. Aiban, yr bwn a n'hrnodd awrlais yn daHunio gyrfeyddyrhau!, y!!enad, a'rser, atianw a thrai'r !n&)\ Ac fet y gaUasai'r oit'eryn cywrain a rhv- feddol hwn fod o fudd parhaus i'w fynachtos efe a ys- grifennodd tyft yn cynnwys hynTorddiadau i'w drin. A dywed Leiand, yrhwa felyrymddengys a'i gwelodd, na-aitasai hoU Ewrop yn ei dyb efddungosei gytfctyb. itanes mewn ttythyr a amser- wyd Ardeat, swydd Argyle, yn Scotland, am fÚl'.forwyn (mermaid) a wel wyd gerlla w yno amryw NA-eitliiati.gaii amryw ddynion, y rhai a ddywedant fod ei pharth nchaf yn ho!Iol gyfleIyb i fenyw, y croen yn dra gwyn, a chryn !a.wer o tiw ar ei bocimu, y gwaUt yn ddu a thv. wyU parth nchafy breichiau yn dra chyfattebot i fain. tioli'r corph, ond yn meinhau Hawer toa'r dwyl&w, v rbai nid oeddynt fwy nag eiddo pientyn o wyth i dden" mlwydd oed ei chyn<tbn yn gytietyb i eiddo pysgodyn tnawr.—-BcM'$ lJIesscn;¡er. GK-CMMM L{lrai-Gv.ahoddodd Syr Richard Steeie ar un diwrnod tawer o foneddigion o'r gradd uchetaf i giniawa gydag ef, y rhai a synnasant wrth ganfod cyn- nifcr o ddynion mewn Hfrai yn amgytchu'r tw'l'dd; ac wedi cinio pan oedd gwin a digrit'wch wedi ex rhyddhan oddiw rth ddefodau caethion, gofynodd un o houynt i Syr Richard, pa fodd y geHasai'r fath osgordd dreuU'awt fod yn gysson a'i etw biynydde- Addefodd 8yr Rich- ard yn rhwydd, en bod yn ddynion ag y byddni ef yn dra pharod i ymadae! a hwy; a phan ot)uwyd iddo pn ham na buasai yn eu talu nwrdd; efe a ddywedodd mat ceisbyuaid (btiilifs) oeddynt, y rhai a ddaethept yno a gw'ys ac am na allasai efe eu troi ymmaith, yr oedd wedi tybied eu bod yn gyueus i'w haddnrno a tifrai, fet y gattasent fad er anrhydedd iddo tra'r oedd- ynt yn arcs. Difyrw-yd ei gyfeiUion gan y ddyfais, y rhai trwy dalu'r ddyled, a oliyngasani en gweinyddton ymaith; gwedi peri o honynt i Syr Richard ymrwymo na byddai iddynt fyth and hynay i'w- v'clcd ef yn cael ei ur(lcl,,ibu & gosgordd o' fath. j

PRIÖP.übD; Pyt!fefhos i heddyw, Mr. r.fssnac-h. Llandebie.Swydd Cacrt'yrddin, a M!-s. Lctticc Jt.h yr hob yn ddiwf'ddar ocdd deuiuyJJes (hlJ!1se-kù'i'¿' ytig l1ghustt'1I Dyfptar. Edward Hai], o Aan Wihasns. :u-rc.. Mt-. Davtd Wdiams, o' Newtun. Yn y Fenni, Mr. Jehu trsttcf.c Wtnn:i!'s H'!i, naw Colforfi, Ai,i. diwcddar i', TheopiiHusJoHC;) J;UFAK\V, Bore ddoe, merell iC!li:Ü1gc CarJpcn StevptiB, t/ hon. Dydd Su! d"wed(laf, yn ap:os i Gtyd;:ch, ger! diet' hct), bachgenyn y)ghykh i'miwydd oed, WiUiamMayberi'y, yrhY\n, vu tten?yned Hp. oadJo! !n<i, a aetii t gncua, Q .'yrt.hiodd oddtar !wyM cn.'u i i. bwi! glo as i-r, af-r.-)s i't f3n,a.thetfynodd ei e.J<<. yu y dwfr ng uedd yngwadod y pwH. !Ilylivcll c.h 'v. am ddamwciniau atigbcuol .n canl\1 haiugiad bath. PytheftJOs t heddyw. Miss {euaiigafy di\Veddm-'Mr. Recs Rees,o Gas's :Hne<d. Yr wythaos ddiweddaf, y.t SOani ced, c'! Da!i\. igaeth,Dt'.Jutt)cs,o A'bet'th; c\t! ei ?nM<?aw.ad (1,111illitilodd ai- t,)(!, i'i- Ilai-cil. Wm. idos breath)! yn am!add.o idt at Jon, :< '2. Fei bludeityn y dawad.m, ac y tonit- et' Y!)..?; ?c cfe a giiia fel cysgdd, ac u. s?i' r hvn a ?-? ? \n Qj ei ddeisyfiad. Yn y mis Rh.'sfy!' ..David Hppkhis, Ysw. cv'nHKt-chwvui sefydiiad Jknzal. Yr ocdd yn f¡nt/of o neu swydd Abo'teifi, a ch)l!l1nl1odù, cr)'l1 iawer o t: octh Wythnostddoe.ynSOmIwyddoed, Mr. Rockc, t GeUi, swydd Fl'ecrleiniog, yr livtn a \'n g;, tfL" :noi. Ei y'tnada\viad efarydd andlraifh niai! oans:< wydd bywyd. Yr eedd wedt )ny!ied od'U t angtadd ryfai!) mynwcsot o't ciddo, ac yr opdd \<: j ¡ :l.1no a'r dorf erllaw Bredwardine, He y svidnodd \'i gorph marw ar y doii-fiordd!' Mr. E.an Rohc.:rts, LLmbrynnfair, swydd yn y 8:' mtwydd o'i oedran. Yn ddiweddar, yn dd;symmwth, Mr. Hnnh Da\ Ie-, f Clan-Ahvpn, geriiaw Corwen, swydd Meti'.OH vn 'r 4oatnmhvyddo'ioe't. Achefyd yn yr un mo:IJ, g-w¡" araJl, scf ¡Hr. En" Fc\t!kes, Pfn-tt-uHiad y Mi!wi'iad Vangllan, o Rùg, Coi-wei- Yr ocdd y ddau wt- hyn yn agos i'w gitydd. Ynghanol by\\yd' yr ydvm angen." DyddL!nn, y g2<un o't- mis diweddaf, Mrs.0\'rr. gwraig M r. Robet-t Owen, tan arwydd Y Tarw, yM iiii!' y Ba!a, ar ot yr anhwy! o ddan d.tydd.' Yn Pershore, Sarah, gwrai Parch. W. Prohvn. :< mc!'ch y dtwed<tar Rtchard \'ilis; Ysw. o d)-ct' lIngh Meredith, Y\o'r I>las Dhrbych;,yn7jammi\yyddGed.

I.l.ClXG-NE'V YD) ION. AREHTAwz.Dyfodiilitl, Nevr Expe,,Iili,- .r;I!1. Hawki1:s, 0 Frvsto; E1iuor & Grace, rho;; b. o Yarmouth, anirvwiacthrU!; Ancient B; Lioyd, Minehead, peHhaid; Reso!ut;oo, (raernarfon, Hechfein!; RoscinJ'nir, Jones; Con!< r-' H))g;ies; Lady Penrhvn, Mary & Jane, G íi¡J¡s; F.tvo!t<' o Ctu-ster, pr;dJfcmi, o Ja:iH& M.)' Rpvno!ds; r..r: tufie,Sm.t[i;Let:ti.i, Catstock, Mov- Henry, Davies; Hedrnth, Rowe, 0 St. Tnck) 0 Fowny, nnfyn fop' Ma?n?-t. W?tinm-- Burnstapje', FeHcity, Davies? o t?'!hg<iarf); N:!?.?- jMots;:ni; jL?titia,Kecs; E:?ie,Lew<s; U;iit'v,L-? J Catherine, RichM-ds, o C?rd.gun; EhM, ?")n,)i' ? Henry, D?v.es, o?ewpot; Sisters, Austin; P'o' Hoskins; Pro?dKncH.CfM?; Dnsh?,B'?f)-y, TiM;?;. f\UB; Eliza, Barr\'tt, 0 llideford; C.ephehs, Wilso1) Exeter; Goodlntcitt, Pout?ain; Good h.tent, Sr't' Hope, Carter; Robert mid Mary, Pouton, o Industry, Lannmead, o Looc! Constuut, Coi!c' Dartmouth; Margaret, Leadueate;, o i'o-jie; N;\1ít, Pat('r"(m, o Luiidain Jane, AdltlUson, o ¡Y.b,- sarn. ,I.Tgnediitid, Mary.Ha'-ris; Phoemx. Diamond: Fatm- Withams Swauxey Tmder, i Fr\xto, a:r.- rywiaethuu; Mary, W.Us; Thotniy, Blyth; MiHs; NeatitTrader, Eaton; Cepheus,Whson; Gu!) Intent, Po¡¡¡gra:u; Margaret, Leadbbate); Dinn, Fish; Hope, Coliins; Good hü'nt, Scott, iPtymoniit, Active, Penhor\.ood,i Cork; Ca'\dinc,Conk; S'.s Hah, Rydderch, i Padstow; G,.od lutent, Lain!e. Coticord, Hit); Mangnet, Wi:Haus,i Bnrnst:.ptf; A:4:, Hawkms; Fr-endship, Wlleddau;- Ancient Hi;'o Uoyd, i Minehead; Venus, LowU:er; V:ctorv, Eva' Active, Paynter, i Watertord Thomas, Ann, &: Eh; BarrcT; EUen.BevaH, Mary, BYnou; Sisters, Ae< Providence, Gibbs; Dashe)-, Berry; Pe.n-e, Jew Bfietbrd; Lydia, Cooper; Cardiff Cas'!e Crcct.e Betsey, Lewis, Binnuighatn, G.)L. Friends, D\ss Susannah, Harvey ;Maraxion, May; IIi: huish; Devonshire, Day; Spe<-<UMtor, PI'Vallt Bryant; Friends, Tucker; Susan oc Esans, Ives; Nancy, Bryant; Henry, Da. ies; Cath,riue, i: Ives N-,tncv, Bi-yaiit; I-1 I)a, ies; C a't chards; Unity, L!oyd; Let.tia, Hees; c, Lew; i Cardigan; Atbion, Warren, i Yarmouth; Thon. Prance, i Bnda:ewater; Ehza, WtiLat.is, Newpo¡; Dove. Co!Hns, i Dartmouth; Industry, Lan.rmca-L l Looe Concord, Hushes Rose tn June, Jones L- Penrhyn, Jones; Favorite, GriHiths, iPwn.;e' !.=- nor and Grace, Brown, i Dt:b!in; Brisk, H'lrdm, t Truro) Mat-y & Susxnnah, Barret, t YonghaU, g!o.

MOR YN MHORTlILAnDOEDD A PHRIF AUEROJEDD CYMRU. DROS YR WYTHKOS GANLYNOI..     1J Q.) « |<! I J 1 2 o f £ £ L? £ I |-g i It- == i;- -:Jt '= æ r. °-5 8 0 1 -r DYBO!AU. S-?y?5?????t???? -C???M?.?SS?o??'S?.?E-s???H?.?g???? ? r?Z. r~~ 5~ i!C, iiW!«srs«^ ø: :J .) .0 <! < :1.1 r;) -< u ?? ?-?'s < < 'l, Ç..¡ ? K Q ? -I- A "¡-. MEM. A. M.A. M.?. M.A. M.A. M.A. M. M.A. MA. M.A. M. Sadwn/ ? 8 27 8 42 9 12 9 42 10 1210 4" 11 42 12 2' 1 13? 1 S3 Sttl 4: 9 IT) 9 30 10 0)0 :3011 Oil 30 U 30 1 10 2 0 2 20 Hun 10 ?10 IB 10 4311 18 11 481'2 Hi 1 18 1 ? 2 48:3 8 Mawrth 6 10 .5111 16 11 3612 6? 36 1 6 2 6 2 4i 3 36 3 56 Mercber 7 H 39 11 54 12 2412 54: 1 2'J11 54 2 54 3 34 4 4 4 44 IVIercher 711 27 12 42 1; 12 1 42= 2 12 2 4i ,3 42 4 22 5 12 5 32 IV 2 4c, :-1 4,2 4 2 ?e 5 20 wener 15 ?l 5 2 01 2 301,3 0 3 0 4 Su 5 101 6 0. 6

MARCHNADOEDD CARTREFOL. ABERTAWE.——Gwenith, 84s. 8d. Haidd, Ceh'ch,27s.0d.yaryno?. ABEHYSTWYTnJ—Gwcnith,'709. Haidd, S6?. C?rc? ?20s.Ygrvnog.' h