Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

5 erthygl ar y dudalen hon

j?? BARDDONIAETH.

At A,-g..ophu.tydd (Edttor)…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

At A,-g..ophu.tydd (Edttor) Seren Goner. I SvR.—Amcan rhat o'n cydwtadwyr i arfcru marcau yn Ue Uythyt'ennau sydd yn ymddangos i mi yn egwy- ddorneu yn ddechreuad terfysg. Er fy mod yn ewyll- ysio dangos pob parch dylcdus i bawb sy'n amrywio oddiwrthyf 6 Mewn barn, his gauaf ond cyhoeddi fy rhyfeddod, fod y fath gyfnewidiad p!entynnaidd yn caet ei chynnyg gan bobi o ddysga. synwyr. Mac y Hythyrennau a ddisodlant gan eu harnodan yn anheb- gotol i iawn ddya!i a pharabtu amrafaei o euian. Os nachynawys gair o liaws-sill fwy nag un gydsain, y si!!af gyntaf a barebUr yn hirHaes, megis port, génau, caMM, glynu ond y geiriau sy a'u sillatau yn fyrrion, ac i'w parabin felly, yr ydym ya eu gwabaniaethu trwy ddyblu ycydseiniatd, megis torri, gyrru, penitaii, lwnno. Pa fodd y gwahaniaethh' ac yr adwaenir y fath eiriau a'r rhai'n—AoMM, that woman, oddiwrth hono, that man, or that thing caimu, to bleach, oddhvrtit caMM, to sing, os ys- grtfennhhwynt y naiH fel yUaH gydag in gy(isa Pan fyddo oad un gydsain rhwng dwy fogai!, em hat fer ni ydyw paraMu y siUaf gyntaf yn hn Uaes: ac os na ddybiir y gydsain yn y sUtafau byi-i-ion, megis t&t-?,il pcKMOM, &c. ac yt' ysg-ritenril' hwynt gydag un yn unig, <<Mt, penau, oni bydd mid i ni en parabtu a Hcferydd hir Uaes, pôri, génau l Pe cyfarfyddem a'r fath ymadrqdd a hwn, Ni adawai cf mo hono yn llonydd" pa fcdd y deallir ei arwyddoccad, os gwrthodif y dull sefydiedig o wahaniaethn honno oddiwrthAf)Ho, U'wy ddybtn yr n? Heb hyn nis gwyddom ei yty, pa un ydyw al he woulti Mt let (hion) (her) ( it) al(nie. Yn Scien Gomer, ac amrywio! tyfrau erei!I,He yr at,fei-wyt] y newidiad hwn, ni wahantaethir Mnno oddiwrth &ono gydag un Hod neu tare, I Mae dwy K yn hanfbdo! i'rgeirian ltynny R AM'?!w< nid ywensHtanaethyngyBawnhebddyBt. Yn o! rheoiau barddon!aetb, tf ac y ydynt fogcHiaid tawdd, i'et y syhva I Dr.J.D.Rhysyn ei Ramadeg, tn daL 130.?'Ni ddichon K? sefyH mewn diwedd gair taigrwa heb nerth?ythyren ara!< gydat hi,naMt ai boca!, megis ow, a! atyntau cyd. sam, fct y mae hictinw. Tynner ymaHh un <o'r ddwy gydsain, a dyweder A'CM)p, ac nn siHafdalgrwn fydd." Tta y mae eglurder a deaHnsrwydd mewn pcrthynas i ciriau ac ymadroddion yn ddymunol a bnddio), rhaid i ni wytto rhag ttysu gwasanaeth y cyds&inimd i't' cyt*- ryw ddiben. A ydyw ;ein Dysgawdwyi' newydd yn amcanu diddymu pob gwahaniaeth rhwng si!)at'au yn eu parabiiad? Os nad ydynt, pahani yr ymwrthodant a'r dull sefydledig o'n gwaliaiiiaetliti P Ym-a yr attebant, Yr ydys yn eu gwaílaniaethu trwy wasanaeth bachau amarcian yn Kecydsc:niai< Osymhouyr ydym ai 'aarcian neu lythyrennan sy fwyafgwasanaethgar i gyf.. ansoddigeiriau; yn ol iymarni, ni raid hir ddadlu' .vn,,J,ylclj y fath both. Ynoi tref:] gyfiredin <h'i:oh'yw, yr ydym ai-terol o ddym!)o fod pob peth yn veld eL gyfiitwni yn y tnodd mwyaf pttcithioi. Os ydyw yn M)geHtheidiotwahan!aethu y naiU oddiwrthy UnH, onid dtddad! yw fed dwy gydsain yn gwneuthur llyn yn ?&- wer niwy rhagorc! Ha nmrc, o ran rhwyddlncb i'r dar- iienydd a.'r argt'aphycM? Mac profiad a ba:'K y docthion a'r dysgadig!on, yn en det'nydd o'r argraphwasg. yn cyltoeddi aficsrwydd mm'ctan i gyft.-awnulle uythyrennau. Adgyfoùiad yw y d!)il yma o arferein hynanaid yj! nos tywyHwch, yr hon a gtaddwyd ar o! tomad y wawr ti wy weittired- iitdan y getfyddyd o ar,-i-aptiii, Yn y ityfran cyntaf a argraphwyd, amrywio! o nodau neu fztrcitit a arfpnvyd ya he ilythyrenaau. Er eu bod yn fttddiot ac yn gvf-; lens-l'r ei hnn, cyn cuet gwybodaetk o'r Hordd o liosogi Hyfran trwy argrnphH, eu 'hanesrwydd a'u hanhwytusdra mewn Uyfrau a argrephid a wnacth i bawb en gwrthod, ae ysgrifennu y gcil'iany.n gynawn 11 nythyrennau heb ddiu! marctau. Chwi awyddoch, cyn amser Aldus Mtnntms, yr graphydd godidoccaf yn y bymthegfed ganrir, attend -cyrnimaint o <<trcj<m s. &alfyriadau mewn gelrian ncs oedd -,qgoi-iad gyda'r iiyfryn angcndteidio! er en hiawn ddeal!. Am hynny efe a ymroes i weflhan ar Y dduU homw tr\ yargraphu geiriau yn gynawnaHythyrennau. Rhagi'w !yft-au chwyddo i faintiohmawr (obtcgi<t nad oedd braidd un gair mewn pump heb ei datt'yrru) cfe a luniodd ein Hythyrennau Itaixidd, y thai o herwydd cu meindcr oejdylit yn myncd a dim mwy lie na';¡, tM!i:'Vl\ tadau yny Uythyronnan Rhufetnaidd. Ac.wedi hyn canodd pawb vn iaeliti'rt-alfyl'iti(lati. Aocs aches yn awr, Mr. GoHMr., l.adfywio duU eu) hYllafiail1 ym tuab- andod celfy!.htyd a gwybodaeth, set yr cgwyddor o ifurfio gcinan a marcmu yn i!c Uythyrpnnan? a ydyw profiad oesoedd o ddim gwet'th:' Pc buasai marciau yn hwyhts i ddibenion dar!!en neu hvyddiant dysg, ni! chawsent mo'u gwrthod yn gyflre(.Iin trwy y byd dysg- i edig. Ac yn awr os dechreu:r arfern marciau ar ua aclios yn He Hythyrenna' onL fyn yspryd newidiad ll.;osogi ? ac yn y dhvedd yr itoU egr;yd(loi- yma a gais i'n boH tythyreg breseiiiiol wneuthur lie i'r duM newydd a g!y\vaf son am dani, o 3,sgi-ifennu gy dug attaliadau heb wasanaoth un Ilytliyi-cil. Yn awr cyn dlweddn, myft a ewyUys!wn ymofyn, Ai amhossib! yw dwyn ein baraan t gyttundeb o unfrnrf- taeth mewn arf-eria(l O't' cydsciniaid? LNlyfi a t'ynnwn ochelyd a'fem 3r cydsciniaid yn ormodoi ary naH! !aw, cyn gystal ag yn rhy fychan ar y !taw arat!. Gai!wn fodditoni! ysgritennu geirian unsUiaf o barabtiad buat) ag un gydsain, megis g'M'yM, yn dyn, glllll, a'n gwahaniaethu gyda chron!fach pan y maent i'w parabtu yn huHacs, megts gu'ýn, gMM, 42t, &e. Dyb!u'r cydseiniaid yn y fatb eh'tau a g-oi-chy)niityiiio)t, gely?tiiio)t, &c.. a eUu- eu hebcor, a'u hysgrifcttnu go,:chymynioll, gelynioJ/, er nuvyn boddhau gwrthwyncbwyr y -cyaseiniaid, ac ynnill en cydsynmd a'r iawnscrif sefydledig mewn pyngciatt <M'ai! i Od oes uc jpcth yn ansefydtedig yn yr :awnscnf ncn i orgraph eygi-tiim, myn a feddyuwn mai cystrawen Maenddodasu a drctgUr i Kg-mewn ymllrodd cytnmhieth yw, megts yn Alg-hrist, yKg- 111-ist, Yllllvinllall. Yn fy marn wae! i, o flaen enwau priod, y dyJid ysgrifennu y hasddod yn Uawn Hythyr, sef yng Nghrist; end yn b!ethedlgmewn geiriau eyffrwlin, ydoH mwyafcytH- meradwy gan em betrnt&M yw eu scrifennu yn un gnh- GYSS,\ lltidig, megl's yngolug, YJ/gwínllall. Ac yn fy Me. ddwl i, beLnuad ptentynnatdd yw chwanegu nod y sl!- go!J yn y cyfryw eh'Mn, megis yngolwg, yn'fJlCiltlllln. Nid atnmherthynarol i'r pvviige yn !iawfy(!d ystyried barn y Parch. E. Evans arno: Y mac eraill o,l- Cymry aysghfennaatyn fwyamryfns ygeh-tauaganlyn a'r cyneiyb mewn e-ymrnuetli ymadroddj sef yn n'!JlIg 4y,igar, yug/¡y'¿nulleicljà, yngQJwg, hwy a ysgTii'pna.mt yiig llgh!jllgor,yng 1IÇJi.1Ill1&4llleidj'a,Yllg ngelag, pa tiriau & ys- i grifê'rmiJ ikynt "g cyngor, yng gotice, fe-I y mae yn eglnr oddiwrth dduH ysgrifen ncK orgraph y Llyfr C<M-A a' Llyf?- GM-yn o Hengest, ac amryw 6ra:U o hen lyfrau ar Femrwn. Ond yr oeddynt er !tyn 011 yn eu Hafaru yr un modd ag y byddwn ni arferoty dydd heddyw. Ond gatt en bod yn wascawd tythyr, iawn yw eu deot ymaib; canys os !/ng' llghyngor, yng 7ighyiz- uitlkidfa, a ysgnfennid, ni byddcnt mwy yn wascawd I\'Hw. namyn yn Mawn Uythy! J. LL-. I

PARHAD O'R TRAETHAWD AR YR…

[No title]

MARCHNADO-EDD.