Seren Gomer

EAGLE INSURANCE OFFICE, IKWY ACT Y SENEDD. LLUNDAIN. Manteision a geir yn y ddiogelfa uchod T" sydd gynwysedig yn Ahaledigaeth y Rhent o nn rhyw 1),iineL, I)eC,iau ereill a losgir gan Dan, ac yn leihad o'r ttdegfed riian o'r Wobr (Premium) a delir yn arfcrol i 8wydd-dai craiB. Gwncir yn dda go I led trwy Leched. •DigoUediad Bywyd (Life Insurance) ar dilerau Ithnsymol. Adnewyddir pob ysgrifen Ddiogeliad (Polley) a ddcrfydd y 9zl4 ai.n o Fedi, o fewlI pymtheg diwruod ar ol hyny. GOttCCHWILWYR, Mr. David Jenkin, Argrall'ydd y Papurhwil; Mr. Lewis Davis, Pcrlysicuwr, Abergele. BALM 0 GILEAD SOLOMON. YMae yn amlwg fod amryw anhwylderau'r N- coifT dynol yn cael eu inagu gan afrHnollrwydd yn •Unser ieuenctyd, a throseddiad gwarthus t)'r riieol,iti ag y mae callineb yn eu nodi allan er diogehveh iechyd, ac er gosod syli'aen einiofshira dedwydd, gydag ansawdd gvef a cliadarn. ISid yw bendithion iechyd yucael eu colli yn Kynt nag y rnae profiadau poenus yn dangos eu gwerth; a I' "yoddctydd annedwydd yn edrycli o'iamgylch, yn rliyaitil, I)ch,fil yn ofer am foddion adweiliant. iki"le,r Dr. Solomon, o Liverpool, vn cymmeradwyo ci GORD 1.1 L HALM of 01 LEAD i bawb o'r rhai ag y mae ansawdd eu eyrir wedi adfeilio 0 Rthos angliallineb mewn jeuenctyd, aV holl rai sydd å'u gewynion yn Uin o aehos Hawcr o fyfyrio, neu vii-illi-fei- goi-iiioda it gw'irawd (spirits) cryfion, tea, neu gojfee,, yn gystal ag i'r rhai sydd wedi gvanau trwy liir breswylio mewn ardaloedd twymion ac attach; yn inhob un o'r cyfryw amgylchiadaw fe dry allan ,rn feddyginiacth Inwyaf enèithiol, gan dynau y gewynion ilg oeddynt wedi llacslI, a chryfau a bywioeau ansawdd y torw. Yr amrywiol anliwylderau pcrthynol i'r rhyw deg (fair 82x) a ddeuant yn ddigyfrwng dan awdurdod yr adferydd llwn; tc. y mae llawer o bendefigesau cyfrifol wedi proli ei tud yr yciiwanegiad meddygol gorau i'r hwrdd ymdrwsio a £ Wrddasant erioed ag ef; i gylnerthu'r ysbrydoedd adfeil- ledig, chwalu doim- y pen, hurtrwydd, a llesgedd ac wi th greu bywiogrwydd hyrryd, ac vmlid ymaith drymfrydedd, y mae yn rhoddi cysur a north i'r holl gortt". Y llu o glcfydaa trytntrydol ag sydd yn cystuddio'r corir dynol, dan yr enw Aninvylderau Gewynol, yw'r achosion penat o resynoldeb dyuioll ag sydd vn nmdditaid o iechyd. Y mat- i auhwylderau hyn yn iicilliaw o'r fath amrywiacth aHhncgoi a chyd-blethol ? achosion M y byddai yn an- Mhos)h', pe byddai hyny yn wastad yn an?enr))cidi'yn i'w cnwiiio allan i'r achns cywir o honynt. Pa fodd bynag, fe adweinir ac fc dcimlir eu helleithiau yn rhy dda, yn lnhlith all fawr o ddynolryw; ac ar gyfer yr efteitliiau hyn, gellir liacru heb fyneii y tu draw i'r gwir, na chafwyd un feddyg- miaeth erioed yn rliagori ar, neu yn twy ciodtfm r am ei ^ffeithioldcb na CORDIAL BALM if GILEAD y Dr. SOLOMON. TL mae llawer o'rgwelliadau agyminerasant Ie trwyddo wedi cm ha1"gralru yn 1111101) newyddion yn y deyrnas, er annogaeti t i'r cystuddiedig i ynmrfer, a pharau yn yr arfer o feddyginiaetii, yr hwn sydd mor odidog yn ,gwcini iachad tnvyadl inewn poll aclios o nychdod. mac tyb n llvnu fod aiihwylderau gewynawl yn fwy cyffredin yn yn awr nag y huont ar un ainscr as all, a ljuriodolir hyn yn uenaf i'r gormodd hunan fwynaad sydd yn |Vtt.yn J"r amscroedd gloddestgar hyn. Y mae yn wirion- ud sicr, {fta- pa bcllaf yr ymadmYom oddiwrth'sym'.edd a 'ymhedraider yn ein lluniaeth, a pha fwyaf a abcrtiiom o J^rferiadau iachus i'r anweiiiigarwch ag sydd yn cydfyned adifyrvvch teiHuaidd, nwyaf gyd fydd eliaith j>ob cyfeilior- nad meddygol, yn gwanau cglll'r col-it. Y mae aiihwyl- derau r ge-vvtlau yn ddygwydtiiadol i'rddauryw (gM rryw a anJw) iyda'r gwuhaniaeth hyn yn unig, eu bod yn y rhyw tc/to¿¡Wo;é('(j}d o herwydd tynenvch ansawdd eu cy) it a'u tlull 43-iici-ach t) fy Yn fwy ami a ftyrnig nag yn y rhyw arall. Achfy??n.r gwendid yn yr ansa?dd ewynawl, och n! yn rhy iyMych I-ai? afrcolusrwjdd yn y naiH )yw, a gonnoddau ?'ythyil yn y M!. r arwydd mwyaf cyu'rcdiii o'r an- nwylder hwn yw ofn angau yn baraus, yr hwn 'ydd yn cerddfd trwy'r hoU ansawdd wyna\1 a?i dlèithian iiiiiv? t I- mt, gan n,dd-drei?r gilt)ii 1,- anfynegol, ac yn eynhyrtu 3,11 crln\'yll,a.dall n?y? ar.swydus o'ddychryn ac auohaith 1 r my\¡rYdd 11 y rnac fniJoedd wedi syrtiiio yn abertliau yn .fYl'iJ,lgr\ydd d Ipsmair, yr hyn sydd yn gwneuthur y y hnnedwydcl sydd dan ei lywodraeth yn anynad, yn •anwaaj il, ac yn anamyneddgar, Yn dueddol i redeg odùiwrth nil meddyg at y Hall; a hyn yw'r rlteswm pa ham y maent mor an/ynych yn cael bndd oddiwrth «n feddyginiaeth, am na leddant hvyrfrydigi wydd digonol i lynu wrtli un nes cafro jimser i ddwyn ei eiiitith priodol. Y Cordial Balm of Gilead anghydmarol hwn yw'r feddyg- niaeth lwyaf ccindlws ac clleithiol a gafwyd erioed at an- awdd waii a chwilt'riw'r ('ortr, gwcndid gol wg, fieti wendid cOf, iseld °r ysbryd, cryndod a meddwl, Wtndid fstlenaidd (sexual), a pliob auhwylder arall ag sy'n cyfod i oddiar laesiad F ansawdd ewynawl, y rhai yn -uml ydynt yn e;inlyn anghymhcdroldcr, drwg fiichedd, a IIlyg 1 am angonrheuiiuii iechyd, gloddest, bywyd llo- lIyde, cisteiidol, a myfyrgar, y mac'r Cordial Balm hwn wcdt sefydiu, yn gylfredinol ei eliaith adferiadol, a gellir yn Syf-^f yiimhlUh y jicnaf o'r call'aeliadau a gafodd olr? "einiad m e?ddygol allan erioed, fel bendithion i ddynol- ryw, a gwrt iiweithydd i resynoldcb dynol. Y mae miloedd yrawr hon yn byw yn y tair tevrnas, i fendithio'r dydd y <techreuasar?t gymmeryd y meddygmi-tcth rhyfcddot hwn, yn mwymtu bcnd)th:on iechyd, y rhal mcwn modd amgen ? aUasent f od wedi syrthio i'r bedd yn anamsero!, yn aberth- ?"ghn JUneb bore ieuenctyd.  '? Y mae hanesion o'r Iwerddon, yr India Ddwyreiniol °A 'nc> Germany, Hamburgh, Bedin, Iloland, Ja- inol, Norway, litinl)tii-gh, Berlin, li.olz;iid, J.1- ?'?'??< Norway, Sw cden, a Denmark, y rhai oil a i'r gwled' ?chafodd un meddy?iniacthprioMiaddy??'yd i7r ilyny y ???' ?'<th'ad ehrwydd ac anarierol.— l,'(? (ideni"'yds d Totfeydd (Custom-houses) yn Liundaiii f,m^y °'rmcddyginiaetli hwn yii cael ei yru dros v m?,. "'? ?'' ?" feddygsaiacdmu crciH a'u rlioddi ynghyd. tfTlr CO.-dial Balm of GilC(l(l yn awr fel y canadiad m%v^ifa gafwy d 'ill'" f? '"?""???'y'? y mae y"?''?' yn ddiniwaitf acv 1 1,1, ??? buanac ychwancgo! aroddir i'w ?-Ni'dura'i i'w awdur a'i d?)'???"?'' ??' Sol?on.o Liverpool), yw yr .un?? i??n? n? ? ?' ?''?'n?'<? meddv?iniacth, yr hwn .\dwf ?'?' i'r graddau nchelaf a'r isch? o'r bobl, ??d. t f.1th hvyd?.ant ded?ydd a pharaus.—Y mae ?wcrt).- '1: r; ml'ddyi¡¡ ;at!J Inv:1, y' ?y"? lawer lliosocach irr IIIcthll Y1l fynydl a'í ????.?? .?*" '??"? y" "K'n yn fynvch a-i ?nd??y??'?y ?y'??'- ??? ? da?. ae y ,nae ?oscyM?"? ? ?streiaa y.) cael <??werthuyn a,rrc) s  nted  y IANV- ,gall eu bod wed. c'n rhao'- c?chi eyn?????.y ? ? I?< S?' eu bod wedi eu rhag- A,i- ivei-tli g-"n l)- Jl-"N-KIN, A,-raffv(ld y Pa pur hwn, ,ac 'L'vms: Cacrfndlnd' .at' ]"dmond, A hertHwe; ilef)-d b-?ranicalins ?'??'? ?''crt?wf; "11"'1' ,.Ic. Eyins, CaerfY"ddiii. > 'h,<>'ld<l"; 1.Puiltc^' ?Vi-exli.im; a I)IIoi) yd(i ddygin.aet^ aral11l pris it Is, y gostrclaid, neu beda r t,n c()strel dt'uhwi(ld a™ ? wr h yr hyn ? arbSr n'? ? ?;??'? '? l,iverpooll 11 yii l- *l» geir.rait feaml. •Solomon, jr:7 111aí.c ar .yra,P»'(stamp ). r I)r. ""Ioino"? 11 i)zkij )rir ?t?'y  ?' ,1, ?. ?"?ian'Y,fd (&???-?? am un •bttnt J 1^ !y!T' ur)! ?'KV?'-wyddo fcl hy. Mouey fitter T* r' bo/onion, tf, ileuu House, near lAverp^ol.—1'nid ???'" — Cuf ?'ey???M t??-?:HO< i ?/??:sr? ? Ct?-?M? B?? of GilecuL. ?"?h? ?chos ag y ?'emir yfyrdM Ba?: ? G??t', (oddi eithv LPan y ?orchymmynu i'r ?'?.'thwynch gan y Tyw tqddi *echyd"), eynuiiercr 0los).tid !;wy dG i lonaid Ilvvv b'rd\l ?<<!&? ,fatt?bot i ot?it ac an- sawddcorffv »?P^efy<W» banner esc cyn bore-fwyd (br ?/?- fast), vn»hvl 1,n*ar-ddcg <?i glnch, jnnnp yn y pr?d!Mwn/ uc vn;hylp ea Itil-ar-d(icg o?i, -locti, yi, y R'dgWin-w??''?'? vF-til() el iwti, nfn m?wit 1'on- ?HMtKcett???? oddwh-, gHUt gwyn, Made%a, | JUST PUBLISHED, And may be had of CHADOCK and Joy, Paternoster Row, Loudon; DAVID JENIV, Printer of this Paper; and all other Booksellers, In One Volume Octavo, WITH A MAP QF THE SEAT OF WAR, PRICE 5s. IN BOARDS, A VIEW of the FRENCH CAMPAIGN in RUSS r A, in the year 1812, collected from the official and other Documents of both Nations, from the time of the entrance of the French into Kowno to their retreat from Moscow; and the subsequent disasters attending their march, from the time Bonaparte tied from his army at Smorgenie; By an OFFICER. Of whom also may be had, in one vol. 12mo. 5s. boards, A PLEA for the DIVINITY of our LORD JESUS CHRIST, in a Pastoral Letter addressed to a Congregation of Protestant Dissenters at Cambridge by R. ROBINSON.— A new edition. Also, in one vol. post St-o. 2s. stitchctl, A DESCRIPTION of SWANSEA and its ENVIRONS, comprehending every thing worthy of notice for the infor- mation of the stranger.

HYSBYSIAD. At Gancjir Dilitoliaeth, a Chyfetlllon Cyin- deilhasau Cenhadvl. VR ydys yn bwriadu ffurfio CYMDEITIIAS I Jl. GKN II VDOL, cynnorthwyol i GYMDEITHAS GENI-IADOL y BET)Yf)DWYR, yn fuan yn ABER- TAWE, ac i gael CYFARFOD LLIOSOG ar yrachOs yn yr IIAF NESAF, lie y disgwylir amryw o'r Pregeth- wyr mwyaf doniol yn Lloegr ac yng Nghymru i bregethu ar yr aclios. Diben y rhyhlldd cynnar hwn yw rhoddi amser cyfaddas i Weinidogion yr amrywiol Eglwysi i wneuthur C'asgliadau erbyn yr nmser, a gwahodd pob ewyllysiwr da gatiuog i I.roddi ei enw fel tansgrifiwr (subscriber) blynyddol, i gynnal y gorchwyl canmoladwy o etengjleiddio CTuR-iiddolwyr, ac i ddyiriuno ar y rhai sydd yn efengylu tangnefedd, a phob cefnogwr gwaith cnhadol, i ystyried pa un gyinhwysaf fyddai uno holl Ddeheubarth Cymru yn un Gymdeithas fawr, neu ynte i bob sir ffurfio Cymdeithas Gcnhadol ar ei plicn ei hun. Mewn trefn i annog Cristianogion i ymdrechu yn ol cu gallu i ddanfon y newyddion da o lawenydd mawr i'w cyd- greaduriaid y rhai ydynt yn ccfnu ar amser ac yn brysio i dragywyddoldeb, ni'th raid i ni ond eu hadgofio rnai Cris- tianogion ydynt—fod y Grefydd Gristianogol wedi cael ei harfaethu i fod yn grefydd gyiri-e(liiiol, goan fod cyrraulwllaf y ddacar wedi eu rhoddi mewn addewid, yr hon nis gellir ei syflyd o'i lie, i'r Ciwaredwr, yrhwn a ragdystiolaethodd, y byddai i'r efengyl gael ei phregcthu trwy'r holl fyd cr tyst- ;ol,ieth i'r lioll Genhedloedd, ac a yshrydolodd ei was i ragddywedyd udganiad udgorn y seithfed angel, yr hwn a ddywed ar yr amser pennodedig, "Aethholl tleyrnasoedd y hyd yn eiddo'n Harglwydd ni a'i Grist ef." Y chydig hyddysgrwydd niewit hanesyddiaeth ysgrythurol ac eg- Iwysi. sydd ddigon i ddangos mai trwy ofterynal1 ac yr.L- arfer a'r moddion trefaedig, y mae'r Hollalluog arfevol o ddwyn ei holl waith arfaethedig i ben, a chytlawj'; ei holl addewidion grasol. Trwy bregethn'r efengyl Y mae gwy- bodaeth o'r Gwarcflwr i lenwi'rddaear; er liati yw moddion ddim hcbddo ef, etto gan mai trwy foddion y bwriadodd ddwyn ei amcanion i ben, ni wna yntef ddim heb y cyf- ryngau hyn. N id yw'r drefn addas yma ddim yn bychann gogollialltei ras, gan nad oes dim yn fwy cymmwys nag i'r rhai ydynt o dn Dduw i gael cytle i ddangos y tuedd liw Jinw. Y mae cymmaint o fawredd y Jehofah yn ymddangos yn ei waith yn peri i'r yd dyfu a llhvytho, wedi gwaith a llafur calcd triniw r y ddaear, a phe buasai yn cnydio'r ddaiar a lluiiiaeth i (Itlytiioii lict) eu traflerth a'u helbul hwy; canys wrth wneuthur y cyntaf, rlioddir prawf diymwad o'i alluog- n\ ydd i gyllawni'r ail. Trwy arddel a llwyddoV efengyl er iechydw riaeth dynion, y maeyn amlygu ei ras yn gyiiuoaint-, os nid yn fwy, a phe buasai yn ennill pawb i wybodaeth o'r gwirionedd heb ymdrechiadau dynol i ledu'r efengyl; o herwydd ni buasai'r peth yn ol yr ystyriaetli olaf hyn yn gadael cyfle i ddynion ddangos yr un graddaU o barch a scrchawgrwydd at y Goruchaf. Dylem gotio mai trwy ddanfon prcgethwyr y gellir pregethu, ac am mai nid angylion ydynt, rhaid cu cynnal, a rhoddi Biblau yn rhad i eilun-addolwyr y rhai ni's gwyddant en gwerth. YI1 ol y eyfrif cywiraf a fedrwyd wneuthur o drigolion y byd, nid odf ond un o bymtheg o honynt yn myncd dan yr enw Cristianogion Protestanaidd; dengys hyn fod y limes yn lielaeth, a digon o le i bob enw o Gvistianogion ym Mrydain, ïe, a holl Ewrop Brotestanaidd, i weithio, heb achos i un gyfyngu ar y Hall; ni'tli raid i neb ofni y dan- fonir gormodd o bregetlnvyr, neu y cesglir gormodd o arian i roddi Biblau i Eilun-addolwyr a Mahometaniaid tra fydd- ontliwy byw. Ac nid cysson yw i neb ddywedyd eu bod yn gweddio yn ddiragrith am lwyddiant gweinidogaeth y cymmod, tra fyddont yn esgeuluso defnyddio'r unig foddion a drefnwyd i helaethu'r deyrnas nefol, yn neilldnol pan fyddo Rhagluniaeth yn eglur ddangos fod y drws yn agored, Y wawr yn toni, yr anialwch yn dechreu blodeuo, a'n bro- j dyr ym mharthau pellaf y byd mewn perylon yn gulw arnom gan ddywcdyd, Gristianogion, cynnorthwyweh ni;" a ciiyflwr y byd gresynol yn cvoch-lloeddio, Chwi wyr hyddysg yn nlircfli iechydwriaeth, tosturiwch wrthym ni." Nid oes dimllai ym mwriad Cristianogion yr oes hon na Uwyr oresgyn yr holl fyd Paganaidd, a'i orchfygu trwy Dcluw; y niae'r rhyfel wedi dechreu; rhy ddiweddar yw gofyn yn awr, ai doethineb yw cynnyg efetigylt.i(id Eiiiiii-a(ldoiwyr-,ti peidio?-i-liy ddiweddar yw codi wrth- ddadleuon a dywedyd nad y vi"i* amser wedi dyfod, a lionni hawl i'r enw Cristianogol. Yr unig ofyniad tcilwng yn awr yw, Pa un ai o du paganiaeth neu Gristiauogaeth yr ydym ? Os y blaenaf, bocd i Ili setyll i fynu fel dyniou, a dadlu yn erbyn pob ymdrech i ennill Eilun-addolwyr i nydd Crist, ac ymorchestwn i haganeiddio holl wledydd cred; trwy haeru yn gadarn nad yw'r efengyl o werth ei chaeI,-mai gwell yw hyw mewn gwlad lie yr aberthir y plant i'r Sharks a'r A Jigators, lie y llosgir cannoedd o weddwon yn tiyiiyddol, ac y dinystrir lluoedd dirif dan olwynion pwysig eerbyd yr angheniilaidd Juggernaut; ond os o dti'r efeiigyl, dangoswn hynny trwy bol) ymdrech o'i phlaid yn ol ein gallu; nid achos yw hwn i tJd yn a in- hlcidgar yn ei gylch; melldigwyd Nicroz am fod yn am. hleidgar mewn achos lIawer llai ei bwys; os felly u todd y diangwn ni, os csgeuluswn ymegnio o blaid iechydw riaeth gyminaint." Ym mhlith amrywiol Cristianogion ercill, 1)1 bur Be- dyddwyr yn Lloegr gyda'r olaf i (idelfroi at y gorchw-yl teilwnghwn. Cyttuawyd ynghyninianfa Nottingham, YIy ilwyddyn 1784, ar fod i gyfarfod gweddi gtel ei gynnaI ar hwyr y dydd Linn cyntaf o bob mis, i ymbil am ledaniad yr efengyl yn gytiredi)), yn yr holl eglwysi, ac yn hyn yr ym- unodd Cristianogion o enwau ereill yn fuan, ac hyd y dydd lnvn y mae cyfarfodydd gweddiau yn cael eu cynnal ar yr amser dywededig trwy Loegr, ac mewn llawer o eglwysi yng Nghymru, megis Abertawe, alleoedd ereill. Yr oedd Mr. Carey, (Dr. Carey yn awr), Gweinidog yr Eglwys yn Moulton, yn mynych ddywedyd, Y mae eisiau gwncuthur rhywbeth gyda gweddio." Yn y flwyddyn 1793, tiriodd ef a Mr. Thomas yn Bengal; ac aeth cenhadon ereill ar eu liol, Mr. Ward, Mr. Marshman (Dr. Marshman yn awr), Mr. Fountain, Mr. Grant, a Mr. Brunsdon. Buont yn dysgu'r iaith, cynpithur BibI, a phregethu i'r brodorion dros amryw flynyddau cyn i'r weinidogaeth lwyddo. Wedi hir laturio drylliwyd cadwyn y cast, bedyddiwyd rliai o'r Bramins, neu offeiriaid yr eilun-dduwiau, y rhai ydynt yn awr yn breaethwvr o'r efcn<rvl. Y mae cenhadnn v Gvm- -1 ?, .1 ? deithas hon wedi ymwasgaru ym mhell oddiw rth eu gilydd, ac yn prcgcthu mewn dcunaw o wahanol ardaloedd, He y mae o 30 i 40 o bregetlnvyr yn ddyfal yn efengylu tang- nefedd; y mal" ychwallcg un phump canto Hindoos, Maho- metaniaid, Anneniaid (trigolion gwlrd Armenia), Portu- guese, ac ereill, wedi cad cu bedyddio ar broiles o'u fl'ydd amryw gannoedd o blant y brodorion yn cael eu dys-ni mewn ysgolion rhad; yr ysgrythurn,u wedi cael eu cyfieithu i amryw ieithoedd, trwy fawr ddiwydrwydd ac uchcl dysg- eirliaeth y cenhadon; dewiswyd Dr. Carey i fod yn Athraw Cadciriog (Profess'or) ym Mhrif Atlirola. Calcutta'; a gosodir yr holl genhadon ar waith i tc argraphu cyfan- soddiadau mwyaf dysgedig yr llindoos, gan y Gymdeithas enwoccaf yn y byd am ddysgeidiaeth Dwyreiniol, aelodau pcnnaf yr lion a drigant yn y He. Y mae Dr. Carey, Dr. Marshman, Mr. Ward, ac ereill, yn ennill rhai miloedd o bnnnau yn ilynyddol, trwy eu llysgeidiaeth, eithr nid ydynt yn cadw ceiniog at eu liachos eu huiiain, ond rtio adi'r cwbl at aehos y Gennadwri. Hawdd fuasai i Dr. Carey ddanfon ei feibion adref i brynu tiroedd helaeth, a byw mewn rhod- res fel bonheddigion goludog, ond yn He hynny, y maent, mor ew.yllysgar a'u tad, yn peryglu eu bywydau ym mhlith cilun-adwlolwyr; anlnwdù canfod y fath, amlygiadan 0 huuan-yanvadiad yn ein dyddiau ni. Dengys y jJigien can- lynol fa w r ddiwydrwydd a ine(IrtisriN,ydd Cenh. ie.,On y Gym- deithas hon, wrth y gorchwyl o gyfieithu'r ysgrl'thurau:- Y inae'r argraphiad mawr o'r Testament f (ewydd yn y Tamul, trwy ddiwydrvvydd (yr hwn sydd a,ros a bod yn anghredadwyr) y Cenhadon yn Serampore, wedi ci g\\h1 berlleithio."—" Nid oedd y Cenhadon yn !• frarupore wedi myncd rhagddyut ym mhell i wncutbva- llythyrcimau i'r Bibl Annenaidd (yn yr hyn y dywcjur cu bod wedi Ihvyddo mewn modd rhyfeddol), jian dd., od, gahvad oV ncwydd am ymdrechiadau Bihl Gymdeithas Calcutta o barth arall."— ,as (- a ctitta o I)artli Y mae deg argraphwasr ar waith yn gysson yn Seram- pore, a phrin y mae dnvvnod yn myned heibio heb fod rhyw brawf-len (proof shee\) olr ysgrytliurau yn myned trwy ddwylaw eu hysgrif--raglaw."—" Y mae eicli gweithredwyr (committee), gan 'ddcall fod mynedfa trivy Russia i Ymer- odraetli China, Vcdi gyrru am yr ysgrytliurau (VR iaith y Chinese) o Car, ton. a. Scramporp." Llythyr o<Jditr,rth y Dr. Carey, Calcutlh, Rhilg, 10, 1813." Y ma-c'r cais ychwanegol a tfiaer am yr ysgrythurau sanctaiMl ".Ior fawr, fel nas gdlir ei atteb, erfodgcnnyiu ddeg ur^raphwasg ar waith yu gysson. Yr ydym heb lyfr ° r testament Newydd yn y Bengalaeg a'r Hindaeg, er ys air;,)S i cliwech mis; y gfilWadau mynych a thaerion am da- nynt o amryw bartha'ife o'r wlad ydynt yn gyfryw fel yr ydym yn gorfod rhoddi Hyfrau'r Efengylwyr ymaith cyn argraphu y rhanau oreill-. Hcblaw'r cyfieithiadau a ddygir ym mlaen dan ein arolygiaeth ein littiiiii (y rhai ydynt yn awr yn un ar httgain o rifedi, o'r rhai y mae un ar bymtheg yn y wasg), yr ydym y\i argraphu'r Testament Newydd yn y Cingalese, ac argraphiad llindoostanaidd a llytliyrennau Persiaidd, gan y diweddar Ifr. Martyn; ac yr ydym yng- hylch dethreft dau argraphiad o Fibl i'lalay, un mewn Jlythyrennau Rhufeinig i Amboyna, a'r llall yn yr Arabaeg i drigolion Java: ac y mae llythyrainau yu cael eu gwneu- thur i argraphu'r holl Fibl yn iaith yr Aruici. ilid. 1:r yr holl gyfieithiadau hyn, yr wyf ytt gwybod am saith neu wvth o ieithoedd ar gyfandir Asia, i'r rhai nid oes sill wcdi ci gytieithu; ac at y rhai hyn gellir y^hwanegu o leiaf deg nett ddeuddcg yn yr ynysoedd. Am liy^ny, y mac rhifedi'r ieithoedd, i'r rliai nid ydys wedi dechreu cylieilhu gaiir nnW, mor lliosog yn y Dwyraiu a'r rhai ag- y mae ynddynt.Pa fodd bynnag, dygir y gwaith ym m'aen yn ddiammcu, hyd oni chlywo't' holl genhedloedd, yn cu hicith- oedd en hunain, fawrion welthredoedd Duw."—Tenth Re- port of the British and Foreign Bible Society, page 18,19, 20, 22, 132. Heblaw'r amrywiol gyfieithiadau uchod o'r ysgrythllran, cyhoeddodd Dr. Carey y Ramayuna o Valmeeki yngliyd a ciiylicithiad Saesneg, yn dri llyfr pedwar-plyg—Ieithadur (grammar) ac ymddiddanion yn y Bengalaeg—Ieithadur yn iaith Mahattra—Geiriadur Alaiiittrt-.tc Ieithadur Sungs- krit, pedwar-jilyg. Ac, meddai Arglwydd Minto, Rhaglaw India, o liaen Arglwydd Moira, yn ci aracth wrth ganu'n iach i India, yr hon a draethwyd ganddo, Medi 20,1813,- "Y mae efe (Dr. Carey) newydd gorphen argraphu Ieithadur yn iaith y Punjee; ac y mac ganddo yn awr yn y wasg leithaduron y Telinga a'r Carnatic. Ac y mae he- fyd yn ysgrifennu leithaduron i'r Kushmeere, y Pushna, y Ballochee, a'r Orissa. Mewn yciiwanegiad at y llafur hcl- aoth ac amrywiol Jiyn, bydd i'r Gweinidog duwiol, a'r ysgoliiaig diluddcd hwn, orphen ci Eiriadur Bengalaeg mewn dwy llynedd ym mhellach. Y mae Ieithadur yn iaith Burmah, gan ei fab Felix Carey, yr hwn sydd eisoes yn dilyn llwybrau duwiol a dysgedig ei dad, yn ajgrall'wasg y Ccnnadon yn Serampore, ¡' Y mac Dr. Marshman wedi dechreu cyhoeddi gwaith Confucius, ynghyd a chyfieithiad ac esboniad. Cyfansodd- (HM wailh dan yr enw C??M Sinica, ncu AUwcdd i Iaith China; cyhoeddwyd y rhan gyntaf, a bydd y cwbl o 4 i 500 o du-da!cnn?u pedwar ply: Y mae yr ymadroddion Chi. naeg wedi c* hargraflu ar lythyrcnnau symmudol, yr hvn a ddyg?yd g?n y Dr. Marshman a'i gydweith?yr, trwy y cywrcinrwydd a'r dyfitl barhau mwyaf clodfawr, i'r fttii bertleithrwydd ag oedd yn anhysbys o'r blaen. "CyllOeddodd Mr. Ward, hefyd, yn ddiweddar ail argraphiad o waith ar Grefydd, Ysgrifennadau, a Moesau'r Hindoos, yn bedwar llyfr pedwar plyg. Yr wyf yn proli'r dywcnydd mwyaf didwyll wrth ddwyn teilyngdod ysgolheigaidd Mr. Marshman, ac aelodau jiarchedig ercill Cennadwri Serampore, i sylw'r cytlredin; a dwyn fy ilhystiolaeth i'r gwaith mawr ac anarferol, ag y galluogwyd y Gymdeithas ddiuclielgais a chyfrifol ymli i gySawni. Ac nid liai boddhaol gennyf yw y cytle a rydd eu cyllawniadau dysgedig i mi ainlyxu fy sylw o werth pa- trynol eu bywydau, a'r egwyddor fuddiol sydd yn rheoli yr amryw scfydlludfii defnyddiol a flurfiwyd ganddynt, a'r rhai a ddygir ym m'aen ganddynt en huuain.Lord Minto's Valedictory Address, Sept, MQ, IS 13. Wedi dangos o honom yn y modd hyn gyfhvr gresynol rhan fwyaf o drigolion y byd, cymhwysder 'y Ccnhadau a ddanfonwyd allan, a lhvyddiant cu hvmdrechiadall yr ydym yn gobeithio na hydd. i neb o gyfeillion Cymdeithas Gcahadol y Bcdyddwyr trwy'r Dywysogacth, a swydd f Mynwy, csgeuluso casglu a dmns;rifioyn helaeth yn ol eu I sefyllfaoedd, a dwyn eu trysorau i Abertawe, i'r Cyfarfod cytlredin yr lIaf nesaf, pryd yr ystyrir y dull a'r modd. a | ymddangoso oreu i ddwyn ym miaen achosion y Gymdei- thas. Rlioddir rhybudd amserol am amser y Cyfarfod cyn y cymniero le. Gehvir yn ucliel ar drigolion Cymru i ddilyn anghreifftiau eu brodyr yn Lloegr; am debygoli eu brodyr yn India nid gwiw yngan, canys tybia llawer na fu ymddygiadall ac ym- drech nemmawr yn deilwng i'w cystadlu a'r eiddynt hwy wedi yr oes apostolaidd. Anhawdd gwybod am well tfordd i gytlawni y gorchymmyn, Try.sorwch i cliwi eich hunain drysorau yn y nef," na thrwy gynnal Cennadon a dosparthu Biblau ym miilith eilun-addolwyr. Yr ydym ni yn casglu arian, ac yn gyrru geiriau'r bywyd a phrcgcthw yr i India, a'r rhai hynny yn gyrru'r trigolion i'r ncfoedd, a pha drysor gwell a allwn fod yn ollerynol i'w ddanfon yno.