Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
....Parhad o Newyddion Llundain,…
Parhad o Newyddion Llundain, lie. ) Denmark, Bandholm, Natskow, a Badbye, na11 y mae neb yn cono, trengudd o ill i fit a chant o 1 anifeiliaid yn y dyffoedd llifeiriol, y rhai a orch- uddiasant y tir. Claddwyd dau bentref gan fynydd gerllaw Ampezzo, yn Tyrol, yr hwn a syrthiodd arnynt yn ddiweddar, a choJiodd 352 o ddynion eu bywydau. Damzcain athrist.—Brytjnawn dydd Mawrth, rhwng pedwar a phuinp o'r gloch, sef dydd y flair fawr yn y Moss Balloch, (Scotland) dig- wyddodd da m w a in b r u d d a id d i'r trosglwydd-fâd Wrth y Balloch, ar yr afon Leven. Rhuthrodd gormodd o ddynion i'r bad, yn wrthwyneb i gyngor y badwr, yr oedd ynddo 3-tf agos i gant o d-iynion heblaw llawer o gelfylall, a thybir i I ysbardynau un o'r marchogwyr gytfwrdd a rhai o'r ccltyiaa trwy ddamwain, y rhai a ymwasg- asant i blith y tlynion, ar livii rhedodd y bobl i'r un ochr i'r bad, t'el na setbrid hwy gan y ceffylau, a gofidus mynegu, dymchwelodd y bad, mewn deuddeg troedfedd o ddwfr, ac nis gellir mynegu yn awr pa gynnifer o ddyuion a gollasant eu. bywydau yn y dyfroedd; pa fodd bynnag, caf- wyd cyrph dau wr yn ebrwydd wedi hyn, aCyr oeddid yn ofni fod ilawer ereill wedi cwrdd a'r un dynged, daeth ceffyl i dir heb neb yn ei ar. ddel, a gwelwyd ci yn rhedeg trwy'r ffair yn ol ac ymlaeij dan udo, megis pe buasai gwedi colli ei ie?str, a nofiodd y creadur flyddlon amryw ?Pithlau dros yr afon i chwilio am dano. Cyfarfu'r Cadpen Milne, o Aberdeen, i Hong morladron (p?'«? gerllaw Colokytha, y mis diweddaf, yr hon a gynnvgodd ei gpnmeryd efl' a'i long, end am fod 10 o fangnelau gan y Cad- pen Milne, a lIlIg yr yspeilwyp, er ei bod yn 11awn o wyr, yn amrldifaid 0 fangnelau, ffodd yr estrones i gilfach cyn gynted ag yr ymosododd ef ami a mangnelau. Hysbyswvd i'r Cadpen cyn iddo adael Smyrna, fod amryw o for-ladron yn llechu ymhlith yr ynysoedd hyny, y rhai wedi lladd o honynt wyr y llongau a gymmerir gan. ddynt, a dwvti eu llwythn i air, a ddinystriaut y llollgau, fel ni ellir eu cael allan. ¡
[No title]
GWENER, 23. Cynhwysir v llythyr canlynol, yr hwn a am- servvyd Halifax, Awst 25, mewn ail argraphiad o'r Plymouth Chronicle, am ddydd Mawrth diweddaf:— 44 Y mae cennadiaethau newydd dyfod yma. Ymosododd Syr A. Cochrane yn ddisymmwth nr, a chymmerodd Baltimore! (y dref fwyaf yn nhalaeth Maryland, yn yr Americ). Llawer o longau Aeth dydoliad o fiiwyr i'r llongau heddyw, i ymosod ar ryw barth arall o wlad v geiynion. Y mae Syr J. 8he; broke, a'r Llynges- ydd Griffiths yn myned, yr hollalluog a wyr i hale! nid ydvs yn gwybotl, eithr tybir n ai i Lundain Newydcl (Prif-ddiins gwlad o'r un enw -N-r, Connecticut)-rhaid i Jonathan ddechreu drvch o'i amgylchyn fanwl, efe a gailf ddigQn i'w wneuthur. Wrth bapurau'r America yr ydym "Vo cieal" fod Stoning ton (yn Connecticut) wedi ei 11-wyr ddinystrio! ii" DisgwyHr hysbysiaeth ar well sylfaen na' un I t cwbl goel i'r mynegiad ynghylch ysgafaeliad Bal- timore. Daeth papurau Brussels a Frankfort i'r ddinas -fieifhiwyr. Mynegant fod son yn ymdnenu jnghyich fod yr ynysocdd Ionaidd (Ionian) i gael eu rhoddi i Urdd Malta, a llafarant gyda èhryn ddigHonedd am y cyntiygion a wneir gan y papurau Ffrengig i fagu eiddigedd ac anym- ddiried j n Germany. Derbyniasom baparau Paris i'r 2lain o'r mis hwn. Cyihvyuant ddarluniad athrist o gyOsvr yr Yspaen. Gyrrodd Llywydd Cadiz gyhoedd- iad allau ar yr 28ain o'r mis diweddaf, yn yr j'ivvn y mae yn achwyn ar aneiieithioldeb ei gy- hoeddiad diwcddaf, i ddarostwng bsadwyr ac ?Hofydduyr y Honyddwch a'r tawetwch cyff- ?du) ac am ei fod yn vstyried ei hun mcwn j cv-flwr e yyfel, y mae gwedi trefni Ltys Milwr- aidd i brofi yr iioll rai a gyhuddir 0 unrhyw drosfedd, mewn gair neu weitlired, yn ('I byn Llywodiaeth Fferdinand y VII. G(>scdir llawcr 0 bwys yn y cyhGéddiad hwn ar waith y Cyng- TCivwyf yn cydnabod Fferdiuaxvd y-n Frenin cy-f- reithlon yr Yspaen yr hyn sydd ddigon i (idangos eu bod yn vstyried ei Lvwodnietfi a awdurdod ef yno mt-wn perygl, ac yn ofni bod ym roryd Siail IV. i adhouni ci haul i'r goron, pe amgen ni buasai eisieu, ac ni buasent yn ym- estwngi udefnyddio awdurdod enwau estVoniaid i broli cyfreithlondeb ei Lywodraeth. Y mddengys fod Murat, Bren'n Naples, yn methu eistedd yn esnvwylh ar ei orsedd. 0 her.. "y(:d fC,d Ferdinand IV. y Brenin cyfreithlon I yn hotmi ei liawl i'r Lywodraeth honno, y mac J Murat wedi cael ei frawychu, ac wedi gyrru allan gyhoeddiad i beri i bob dyn milwraidd ag syddyn ddeiliad i Lywodraeth Naples, i ddych- -welyd yno o Sicity cyn y lofed o llydref; dan y hGnyd i gael eu lialitudio-di-as fyth o'u gwiad eneaigol. Ymddengys hefyd ei fodyn cael ei "trawy chu o herwydd y dyb ei fod yncyfrinachu :ri frawd Jnghyfraith, Bonaparte, yn Elba, fie! am bynny gyrrodd allan gyhoeddiad arall, i fy- negu na bu cyfrinach swyddo! erioed rhyngddo ef a'rYIIYS honno. Hyshysirmewn erthygl o Cologne, fod Prussia i gael y rhan fwyaf o Saxony, mevru ffordd o ddigollediad am ei rhan o Poland, yr hon a roddir i fpIU i'rdeyrnas newydd vno, o herwydd fod yr merawdr Alexander wedi addaw ad- feriad y deyrnas honno. Cyhuddvvyd cyhoeddwr papurau Paris, o gy- lioeddi newyddion o'u gwaith eu hunain, dan y fifug o'u bod wedi eu derbyn o wledydd ereill ar y Cyfandir, tueitl y rhai oedd i fagu ciddigedd, anghydfod, ac anyniddiiied ym mysgy galluoedd cyfunol; mewn attebiad Frcyhuddlad hwn, hys- bysirgau y Journal de Paris, fod yr hanesion uchod wedi cael eu gyrru attynt mewn llvthyrau anghyoedd oddiwrth eu cohebwyr, enwau y rhai, fel y uugiantj a fyddai yn anweddus i'w cyhceddi. ■ Ac felly nid ywlr attebiad ond cadarnhau'r dyb l flaenorol, mai yn Paris y lluniwyd hwynt. Mynegir dan y pen Naples, fod llaAver o Jdefnyddiau, a wnawd yn Ffraingc, wedi cael eu trosglwyddo i Naples, a'u bod yn rhagori ymhell ar nwvddau Prydain o'r un rhyw. Y mae gweitlired gyfunol newydd Switzer- land wedi cael ei chymmeradwyo gan y gym- manfa gy ffredin. Daeth y Canwriad Travers, Cadweinydd i Raglaw Java, i'r ddinas ddoe, a chennadiaethau o bwys i'r Llywodraeth. Efe a hwy liodd o Batavia, yn y Uythyr-long Isabella, ar y 27ain o Ebrill, yr hon a ddug lythyrau a pliapurau ilr amser uchod ganddi. YVrtli v rhai hyn yr vdvm yn deall fod y trefniadau newyddion yn Java, i godi'r trethu a gweinyddu'r cyfreithau, wedi llwyddo yn y modd goreu; bod yr ynys yn ber- ffaith dawel ac esmwyth, a bod y drethwriaeth wedi cynnyddu cryn lawer. Y mae'r lluydd- wyr, hyd yn oed y rhai ydynt agos i Batavia, yu fwy iachus na'r rhai ydynt ar gyfandir India; ac er fod yr ynys yn dioddef llawer o ddiffyg masnach tramor, a marchnad barod i'w chyn- nyrch, vr hyn sydd yn peri prinder arian; nid yw'r gydlidiaeth yrn ddilfygiol, ac y mae'r fasnach a'r ynysoedd cyfagos yn cynnyddu. Cynnalwyd cyfarfodydd Pabaidd yn deliw- eddar yn Cork, LimBfick, a Kerry, yn nelieu- barth yr Iwerddon, i'r diben i gyttuno ar y me- surau goreu i ddvvyn ymlaen eu hachos yn eisteddfod ncsaf y Seneddr. Llawnfwriadwyd | ynghyfarfod Cork ar fod i'r deisyfiadau gael eu hymddiried i Iarll Donoughmore, a Mr. Grattan, j ar yr ammod iddynt hwv fod yn tanHI i ddesbyn hyllorddiadau gan y deisyfwyr ynghylch y niodd I fyned rhagddynt ar yr actios, a'r ammodau ar yr rhai yroeddynt yn foddlon derbyn eu rhyddid. j Gwrthododd Iarll Dononglimore a Mr. Grattan dderhyny swydd o gyflwyno eu deisyfiadaa i'r Seneddr ar yr ammodau hyn, o herwydd en bod yn eu hystyrted yn anghysson a'u dyledswyddau Seneddol; wedi hyn cYllualiwydcyfarfod dra- chefn, yn yr hwn y cyttunwyd ar fod i'r lcjs- j yiiadau gael eu hyniddiiied i'r Iarll Donough- more, a Mr. Grattan, heb y dywededig am- modau. j
[No title]
——————. SADWRN, 24. | Dygwyd papurau'r Ampi-ic i'r 28aiu o'r nii, diweddaf, i Dartmouth o ynys Rhode, gan y Jenny, Cadpen Myers. Cynhwpant yr hys- bysiaeth anhyfryd, fod y iiuopdd Brytanaidd wedi ymosod ar warchglawdd Erie, ar y 15fed 0 Awst, am ddau o'r gloch yn y bore, ond meth- asant a llwyddo, a gorfu arlii,iit gilio, Avedi colli COO o wyr mewn lhuld, clwyfo, a chymmeryd yn garcharorion. Ym mysg y lladdedigion y mae'r Milwriad Drummond, perthynas i'r Cad- fridog Brytanaidd or enw hwnnw. Mynegir gan y papurau hyn ymhellach fod y Mor-raglaw Chauncey yn givircliae ar y llynges Frytanaidd at y Llynnoecld. Cydnabyddir gan yr un pa- puraii fod y Liyngesydd Cochrane .yn y Chcsa- peake, ynghyd ii 4G o longatt rhyfel a thros- glwydd-longau, a'i fod ef wedi gyrru 4,000 o wl l" i dir, gyda'r bwriad t gychwyn yn erbyn Washington; ond ar yr un pryd dy wedant fod Llywodraeth yr Americ wedi cyiinuiil 7.000 o | vvy r i f-N-tied i gyfarfod hwy. I I 1'lor:n,VI1.1j JJaUic,-Cyfrgoll wyd yr Alex- andei-, l,Iizabetli, iilicbides, Cau! Apn? à UongaraH.yrhaiocddyntynrhwymi Lundain; y George, yn rhwym i Leith y Fio- rentina, vu rhwym i nnll; Jurger Jaul, vn rhwym i Lerpwl: y John 0 risioti, o ltitici,iiii yn angorfVydd Dantzic, mewII ystorm ar y 4ydd o'i- mis Imn. Yr ydym wedi de:byn hysbysiaeth o Sr. Do- mingo, i'r ail o'r mis diweddaf. Y mae vn cyn- hwys llythyr anghy oedd o Port-au-Prince, Pi if. ddinas Potion, a, phigion o gennadiaeth anghy- i oedd oddiwrth Y.igrif-raglaw Christophe, pen- naeth rhan arall yr ynys. Bengys yr hanesion hyn fod y dy-wediadau diweddar i-li-ii t ddangosasant ym mhapnran Parisj ynghylch i,]aeiiot,iai(i i ymost- i liywodracth ddisyl- j facn; canys i'r gwrthwyneb y mae'r ddyu bell- nadur, wedi clyw^ed o honynt am fwriadau'r j fam-wlad i'w darostwng, yn parottoi i'w gwrfh- wynebu. Dvwedant eu bod yn dra pharod i dderbyji llongau masnachol Ffraingc mewn modd caredigol, fel llongau gwlcdydd ereill, oud na delcroyuir un cyunyg o'r wlad honno ag a fyddo I yn anghysson ag anymddibyniaelh yr yny s. I Dichyn Cnistophe a Petion ddvvyn GO,COO o wyr arfog i'r macs, y rlmi a aberlIiaiit eu by- j wydau, yn hytrach na rhyddid eu gwlad. Y mae'r Llywodraethau s\ dd yno yn awr wedi gorchymyn i'r dinascedd a'r treii, a phob peth na ellir ei drosglwyddo i'r mynyddau, i gael eu gosod ar dan cyn gynted ag yr geiynion ar eu tiriogaeth. Y mae'l' arfdai wedi eu llanw cisoes a defnyddiau hylosg, fcl y bydd- ont bared wrth y rhybudd Ileiaf i ose(I y cwbl ar dan. Cyfeirir at ddinystr Moscow, yr hyn a achlysurodd gwymp Bonaparte, fel rheswm dros eu hymddygiad. Nid gorchwyl hawdd i'r nattur ) ddynol, wedi profi melusder rhyddid, yw ym- ost wng yn ddiwrthwynebiad i orthrymder a chaethivved.
[No title]
1, L Vi -N-, Q 1 Y mae'r Tywysog Rhaglaw yn enw ei Fawr-I hydi, wedi gohirio cynnuliiad Aclodau'r Seneddr, i drin acliosion y deyrnas, hyd yr 8fed o fis ¡ Tachwedd nesaf. Ar y 2,lain o'r mls hwn, tyngwyd yr An rhy d- eddus Syr Charles Stewart, i fod yn un o ddirgel gynghorwyr anrhydeddus ei Fawrhydi, a chym- merodd ei le yn gyfattebol ym mysg yr Aelodau. Cynhwvsir llythyrau oddiwrth y Cadpen Syr T. Troubridge, o long ei Fawrhydi'i- Armidc, yn Llys-argraph nos Sadwrn, ynhysbysu i'r Endymion ysgafaelu ar y lofed o Awst, wedi pedair awr oymlidiad, yrherw-long Americaidd, yr Herald, Cadpen Miller, o 17 o fai^gnelau, a 100 o wyr; ac ar yr 16eg efe it ysgafaelodd yr Invincible, o'r Americ (gynt yr Invincible Na- poleon) Cadpen Destebecho, o 16 o fangnelau, a 60 o wyr. A llythyr arall oddiwrth y Cadpen Lake, o'i- Heron, yn mynegu, iddo ef ysgafaelu, ar y 7fed o'r mis hwn, y Mary, o York Newydd, o bump mangtiel, a 32 o wyr. Cynhwysir yr hysbysiaeth çanlynol ym mha- purau'r Anieric, ynghylch ymosodiad atlwydd- iannus y Brytaniaid ar warchglawdd Erie, ar y 15fed o Awst. Ymosododd y gelynion (Bry- taniaid) ar Warchglawdd Erie rhwng un a dau o'r gloch yn y bore, a'r dryll-fidogau ar amryw barthau; yr oedd eu hysgolion yn rhy fyrrion i ddringo dros y muriau, a gyrwyd dinystr i'w mysg. Saethcdd ein mangnelwyr i'r cud-drysor (magazine), cymmerodd y pylor dan, tra yr oedd ynghylch dan cant o'r geiynion uwchlaw iddo, y rhai a lwyr ddinystriwyd. Dymchwel- wyd hwy yn hollol. Y mae eu colled o 600 i 1000 mewl1lladd chryfo, a chymmeryd yn gar- charO) iou o'r ddau olaf y"g!? Ich 300. Dacth chwech o encilwyr i mewn y bore hwn, y rhai a gyfrifant fod eu colled yn 1000. Nis dichon fod yn llai. Nid yw ein coiled ni, ysgatfydd, Yft fwy na 30. Nid ydym yn gwybod an ych- waneg na deg wedi caet eu lladd. Y ],,iae r ddaear wedi ei gorchviddio gan feirwon y geiyn- ion. Lladdwyd y. Milwriad Drummond, cefnder i'r Cadfridog o'r .enw hwnnw. Mynegir gan lythyrau ereill yn yr un papurau, mai 600 oedd colled y Brytaniaid, mewn lladd, clwyfau, a dlymmeryd yn garcharorion. Ond yr ydym yn gcbeithio nad yw gymmnint a hyn. i Yr ydym wedi derbyn hysbysiaethau o Halifax i'r 26aia o'r mis diweddaf, ond nid oes air o son am y frwydr hon ynddynt. Dywedir fod yr Americiaid wedi derbyn cyfnpydnadau cyn yr ymosodiad ar Eiie, y rhai oeddynt >vedi gwneu- thur i fymi yr hoil golledion a gawsant ar y 25ain o Orphenaf. Ymddengys with y papurau hyn fod dyfodiad y Liyngesydd Cochrane i'r Chesapeake wodi peri braw mawr, ond ymffrost- iant fod ganddynt ddigon o wjr i amddiifyii Washington, yn erbyn yrhon y tybid yr ocdd y 4000 o wyr a ddanfonodd y Liyngesydd i dir yn cy cliwyu. — Dydd Mawrth, daeth y llreigad Americaidd gynt, y Chesapeake, i'r wlad o Halifax, yr hon a ysgafaelwyd yn ddiweddar gan Syr Phillip Broke, a swyddogion a gnvyi- ereill y Shannon. Hi a hwyjiodd gyda'r La Hogue, 74, yr Or- pheus, a'r Indian, ar yr 21ain o'r mis diweddaf: y mae'r llongau llyn, ac ereill, wedi bod ytt dra diwyd oddmr ddechreu'r rhyfel a'r Americ ys- gafaelodd a clinystriodd y Cadpen Burdett, n'r Maidstone, (i jiunan gymmaint a 300 o longau ar oror yr Americ. Halifax, A-zi'st 25.—Y mae Iluoedd arfog wedi hwylio oddiyma, dan ]yvV_; ddiaeth ein Rhaglaw a'r Poiih-Iyngesydd, Syr Jú.hn Sherbj-ooke a'r ijlyt>g- ydd Griliith. Ym mliKth yr catrodau y n ao'r 29ain a'r ()2ain, y rhai a dcbethant yma ar iiiilivi-r ynghylch 3000. 1,1, iiiioiail Nev. ydd,; fel y tybir, yw gwrthdtlrycli eu hymosodiad lie y gwarchaeir ar y llongau Americaidd United States, Macedonian, a'r .(lornet, gan y Superb, Ramilies, 101 th, PactollJS, Pomoive, a'r r,-ir. \mosodwyd gan y chydig longau ar Stonington, trefyn agos i Lundain Newydd, yn yr hwn ym- osodiad lladdwyd dau, a chlwyfwyd 14, o wyr y Dispatch. Y fine f»yr Alexander Cochrane a'r Liyngcsydd Malcojm yn y Chesapeake. d i'r Iia Hague fyned i Chat- ham, i gael eith?Iu ymaith, a'r.Chesapeake a'r Orpheus i Biymouth. j Ilysbysir mown llythyr eddiwrth swyddog yn | Chesapeake, fod ychvdig o for-aiwyr <hin lywyddiaetli yr Uchgadpen Nicholas, i fy- ned o'r angrrfa honno ar ryw wasanaetii IIcill- duel; yr coddid vn tybied mae'r diben redd rheofeiJdi.o II wyth o'r lndiaid Cherokee, gan fod ynghylcli pedair mil 0 honynt wedi ymaifogi yn erbyn yr Americ, rhwr.g Georgia a'r Florida Mynegir gan lythvr o Dref York, ar lyn On- tario; fod y llong Frytanaidd newydd o dri uch- der 71Wydd ei gollwng i'r mor ar y Cfod o Awst, | yr ?iwn aryddi? mcr?yr )u cruc!):))!:)t'<h tu'iawm y geiynionnbinw. Y?nchospaham yn? Mcwnrh:fedt tnana;nclnu? ac sydd w(di !np- ?ad oedd dim wedi ei ??euUiur ar y llyn yn dd'- weddar oedd? fod y JMo)-ra?!aw Chauncey yn earn lkchu yn lIongborth Sackett. Yr ocdd gwaith yr Americiaid" yn galw'r Meiwyr i'r maps wedi peri llawer o golledion i lafjrwyr ac ereill, o herwydd fed y gwair a chynnyrch y tir yn pydru o eisiau (ly iiioii i'w drin; ac yr oeddid yn ofni y buasai liawc.- o'i- gweiiltli yn dioddef yn yrun modd, ac o ganlyniad y byddai llawer o I' gyfvngder i ddyfod ar deuluoedd yn y sefyllfa- oedd L'cliel ) ii gauaf. Derbyniasom bapurau Paris i'r 2-lain o'r mis hwn. Cy 11 wy 11 wy-d amryw ddeisv fiadan ar y 22ain i Dy'r Dirprwywyr oddiwrth lafurwyr ta- laeth y Rhine isaf, yn ymbil ar fod i fyglys (to- bacco) i gael ei arnmaethu yn ddidreth ac oddi wrth amryw faelierwy r yn Paris, i ymbil ar fod i fesuiau gael eu trefnu i siwgr puredig i Ffraingc. luddia s PL[I-le d i,- i Pan orfu ar filvvj-r Ffraingc, cyn diwedd y rhyfel diweddar, gilio o Spain, canlynwyd hwy gan lawer o Y spaeniaid o bob graddau, yn wyr, gwragedd, a phlant, y rhai a geisiasant nawddle- oedd yn y dosparthiadau cylliniol. Ac am eu bod yn hollol amddifad o gynnaliaeth, caniatta- odd y Llywodraeth ryw gynnorthwy iddynt hyd onitl aeth y gyllidiaetii mor dla-wd fel nadallesid eu cynnal yn hvvy, o herwydd hynny daethant yn faich ar ddau neu dri o'r dosparthiadau lie y gosodwyd hwy gyntaf; goddefwyd hynny dros b -J' 1'[ l' 'd" yéhydig, gan dybied y, caiiiattaisllii i Fferdinand i'r gresynolion liyn ddychwelyd i'w gwlad; ond am fod ei ddedd.fau cyhoeddedig d'iwecldar wedi alitudio pob gobaith ar y pen hwn, cyttunwyd yn Nhy'r Dirpiwy wyr ar fod i "annerciiiad gael ei gyllwyno i'r Brenin, i ymbil arno gynnyg cyn- llun cvfraith i ymgeleddu'r trueiniaid hyn, hyd oni thiefnir yn derfyuol eu tynged, j Crybwyllir goruchafiaeth Hyngesol Prydain, yn y papurau hyn, dan y pen Augsburg, fel tes- tun teilwng o syiw'r gymmanfa yu V ienna. Ond, attolwg, beth sydd a fynno Augsburg, di- nas ymhell oddiwrth y. mor, ynghalon Ger- many, a'r pwngc. hwn ? Nid yw yr erthygl yma ddim amgen nag awgryni oddiwrth oruchwiliwr y Llywodraeth Ffrengig, yr hwn sydd yn parotoi y papur, yn yr hwn y cyhoeddwyd ef, i'r wasg; Yr oedd yr ymddygiad twyllodrus a cliynligenus hwn yn gweddu yn burion i lywodraeth fradwrus Bonaparte, and y mae yn dra annheilwng o'r hon a ganlynodd yr eiddo cr. Derbyniasom bapurau Ffrankfort i'r lSfed, a phapurau Brussels a Holland i'r 22ain o'r mis 1, w ii. Dygir hysbysiaeth o Ghent, gan bapurau Brussels, i'r Rhoddodd Dirjirwywyr yr Americ giniaw mawr-wych i Ddirprwvwyr Pry- dain ar y dydd uchod. A daeth dun wr dyeithr Pendeligaidd attynt dydd lau diweddaf, y rhai a dybir oeddynt gyfryngwyr 0 Russia. Dengys hyn fod y gynuadledd yn myned rhagddi, er na's gwyddom beth sydcl wedi cael ei wneuthur gan- ddynt. Llenwir papurau Holland yn agos ag hanesion hirioll ynghylch y derbytdad a gafodd y Tywysog Gorucliaf yn yr amry wiol leoedd ag y bu yn ym- weled a. hwy ar ei daitli vn ddiweddar. Derbyiiwyd hysbysiaeth yn y ddilla (lydd Sa- d w 11 it 0 dwrn o Gibraltar, yr hwn a fynega fad c. 1 e f3 d heintus wedi ymddangos viio o'r newydd. Dydd Sadwrn terfynodd rr amsera drefnwyd gan y Llywodraeth, ar y 7fed o Fawrth, i gan- iattau trosglwyddiad lluniaeth i'r wlad hon heb dalu toll, a gyrwyd hyshysiaeth i'r holl dolldai ar lan y mor 11a byddai i'r caniattad hynliy gael ei adnewyddu. Yr ydys yn tybied nad y w hyn yn perthyn i hmiaetii a drosglwyddir o'r Iwer- j ddon.
[No title]
I MA V, UTH, 127. I DYMCIIWELIAD YR AMERICIAID YSGA- FAELIAD A DINYSTR WASHINGTON. Daeth y 1freigad Iphigenia, Cadpen. Andrew • King, i Portsmouth ddoe, o'r Chesapeake, ac a osododd y Cadpen Wainwiighf, ynghyd a Cliad- weinydd i'r Cadfiidog Sherbroke, ar y tir, yr hwn a ddygodd gennadiaethau i'r JJywodraetli, ,J ac a gyriiaeddodd y Mor-lys yn y ddinas yng- hylch dau o'r gloch y bore, ac am dri o'r gloch cyhoeddwyd yr hysbysiaeth byr canlynol:— Sirjidilfa'r Morlys, Mali 27. Y mae Cadpen Wainwright, o long ei Fawr- hydi y Tmmant, wedi dyfod i'r Swpldfa hoi)? â chennadiaethau oddiwrth Syr A. Cochrane, y rhai a fynegant. fod dillas Washington wedi cael ei chymmcryd a'i dinystrio gan y milwyr a'r morwy r dan dywysiad y Cadfridog floss Liyngesydd Cockburn, wedi brwydr tra gogon- eddns a therfyno'l y 11 Biawden-burgh, o llaen Washitigion. Diuystiiwyd llyngesan y Mor-raglaw T.Jar- nev (Americiad) yr hwn hefyd a glwyfwydac a gymmerwyd yn garcharor. Ni chollodd y Bry- ji taniaid ond ychydig wyr." "Wedi Jlynny gyrwyd llythyr i'r Arglwydd I Maer, a chyhoeddwyd yr hysbysiaeth lnauwl: canlynol :— HYSBYSIAETH. Mwjif-i, Medi 27. | "Daeth y Cadpen Wainwright, o long ei Fa wrhydiy l'olitilili, i'i- !oil,vil fote heddyw, a chennadiaethau oddiwrth y Rhag- lyngesydd Syr A. Cochrane, Pensiwdcd mewn sefyllfa Americaidd, ynghyd a hanes ysgafaeliad a dillystr dinas Washington, ar y 2lain o'r mis diweddaf, wedi brwydrgaled (ond y nidieeh tra arddercliog), yn yr lion y maeddwyd y geiynion, | gyda c hoi led fawr. Ar y 19eg? tii iwyd y fyddin dan y Cadfrid. Ross, a rlian-gatrod o a dydoliad o forwy r,a chorlt'y tan-belau {rockets) y nBenedict, ar lan ddehsu'r Patuxent. j Ar yr 21ain, cychwynodd y fyddin i Not- tingham, yn uwcli i i'ynu ar hyd glan YI' un afoll, j a'r badau arfog- a gweinyddion (tenders) y llynges yn symud yn gyfattebol, a ehynniweirfa -it, y tir, ac yn ymlid y [ Mor-raidaw Barney, yr hwn, ynghyd a'i lynges- an, sef 170 fangnel-longau,oedd vn cilio o'u blaen. Ar v 22ain, symmndr tid y fyddin i Marlbo- rough, i-a i, o c, (I a (I a Li yn. yrolid y llynges- au ac ar eu dynesiad, gwelwyd y llong ag oedd yn dwyn baner y Mor-iaglaw Barney, ar dan, a chwythwyd yr holl lyugesan i fynu, y nail I ar ol y Hall, ond y mangnel-l'ad olaf, yr hwn, ynghyd a 17 o longau maelierwyr, a chryn lawer o fcdd- iannau, a gymmerwyd, it dygwyd ymaith yr hyn oil oedd o werth i'w drosglwyddo oddi yno. Y11 ganlynol i'r llwyddiant hwn dicgehvyd ystlys ddehau y fyddin, a llawufwriadodd y Cad- fridog Ross a'r Liyngesydd Cockburn i gychwyn ymlaen tua dinas Washington. Ar y 23ain, gwnawd pob parotcadau ang- enrheidiol i gychwyn; tiriodd rhifedi chwanegol o foi-w)-r a ixioi--fiiivN,-i- o'l- lioii(-,tu, ac yii nawn aethant rhagddynt ynghyich chwech mill- dir tua Washivigton, lie y gorphwysasant ar eu harfau di-os y, iiosoit Loiiiio. uAr y ? ?a]n cych wynodd yr holl eN-(l Cad- frideg, Llyn gesydd, Cadpó Wait1\Tíght 0'1' TOIl-I nant, Cadp. Palmer o'r Hcbrus, a'r Cad p. Money o'r Trave, i Bladcnsburgh, pentref a sefyllfa ga- I I)eiitre f t sefy -Ilfa ga- darn ynghylch pum milldir 0 Washing (on, He yr 'I oedd byddin y geiynion, yr hOll a gyfrifir oedd y" ?000 o wyr, a'r Mor-raglaw Jiansey a gwe- ddd gwyr C1 !yngpsan, yn arcs ar sefyllfa gad- arn iawn, gan gael eu hamddiftyn gan ddwy fang- nelfa (batteries). Er holl ludded y gwyr, yr hwn a achlysurwyd gan ansawdd y tywydd, a'u cychwyniad a'u llafur blaenorol, amlygasant y calondid mwyaf; a thra nad oedd ond un rhau o'r fyddin wedi dyfod i fynu, gan fod y Cadfri- dog Ross yn gweled cyfle teg i ruthro ar y geiyn- ion, C, fe a la'wnfwriadodd i beiaio ocdi; a chych- i-Wynodd ynghylch 1500 o wyr yn crbyn y gelyn- ioii, y rhai a gymmerasant eu sefyllfa. trvvy thais, ac a'u gyrasant yn llwyr ar ffo, gan gymmeryd eu holl fangnelau, lladd llawer, a gwucuthur rhifedi helaeth yn garcharorion; ymhlith yr olaf yr oedd BarncY. y' yr oedd y Mor-raglaw Barney, yr hwn hefyd a | glwyfwyd. 44 Dywedir fod Mr. Madison, y Llywydd, is- grif-raglaw'r Itti) fel, ac Ysgrif-raglawiaid V VVladwriaeth a'r Llynges, ynlwy ddlodol (pre- sent), o leiaf ar ddechreu'r frwydr. "Colled y Brytaniaid yn yr ymdrceh derfynol hon oedd-Iladdwyd ynghylch 43, a chivvy I wyd 193. Clwyfwyd y Milwriad Thornton o'r 8.3aio; y Milwriad Wood, a'r Uchgadpen Brown, o'r un catrod yr isgadpen John Stavely, a'r nerwr James Buchanan, o'r 4ydd catrod a M'Daniel, Canol-longydd 0'" Tonnaut. u Yn ddiattreg wedi'r frwydr'ciliodd gweddill byddin yr Americ trvvy Washington, a fhros y Potowmac i Virginia, uc aeth y fyddinvFryta»- a idd ymlaen; ac wedi ychydig wrth wynebiatl dibwys gan rai ergydion o'r tai eyutaf, cyniniar- odd feddiant o ddinas Washington. Defnyddiwyd vr amser trwy'r prydnliawn a'r nos honno i ddinystrio holl adeiiadau a medd- iannau y wladwriaeth (neu'r llywodraeth). Yr oedd y ge.lyirion with gilio yn ol wedi gosod tau yn y ilong-ga'dlas a'r cad-drysorfa (arsenal), a jllosgwjd li'seigad o'r mainfioli mv.yaf, yr hou oedd yn agos a bod yn barod i'w goll wng i'r mor, a chadlollg arall. yr hon oedd eisoes vn nofio. Perileithiwyd y dinystr gan y morw yr bove dra- noeth a phob adeilad gyhoedd, a thrysorau neu j feddiannau cyhoedd a lwyr ddinystriwyd yn ys- tod y 25aill; ac ymhrydllawlI y dydd hnnnvr dechrcuodd y fyddin ddychwelyd, heb gael yr adonyddweh Heiafgan y geiynion. Ar y 26ain, ej'i'lmeddasant Marlborough drachefn ar y 27aiu yr oeddynt yf 1 Nottingham, ac ar y 20ain yr aethant i -Benedict, lie yr aethant i'r llongau drachefn, wedi cyflawni dibcn eu mynediad aliaii gydti'r llwyddiant mwyaf perffaitii, a chyda i cliolled focirau. "Tra yr oedd y prif ymosodiad hyn yn myrncd y y Idvngesydd Syr A. Cochrane wedi peri i ddau ymosodiad ereili i gael eu gwnout.ur i ddenn syhv v celynion, un tua BaU timoie gan y Menalaus, Cadpen Syr P. Parker, a'i- I ,i r y j'otovvmac, yn cthyn gwarchg'awdil Washington, dan y Cadpen Gordon, o'r Sea- horse; cafodd y ddau yr cHaith a ddynunvasii, ond clwyfwyd Syr P. Parker yn angheuol wrth ymosod ar wersyll y g>lynicn ar y tir. Nid oeddid Wt di derbyn ha; pg y ^w.-ithredind ;u vn, y Potowmac, oi.'d* yr oedd pobl y v, lad yn dyw- edyd fod y llyi gos wedi llwyd-'o yn berffaith ya ninystriad gwr.rohgl iwdd Washington." Cafodd y newyi'd o'r Americ eilaith dda ar y Trysorfeydd y boie hwn^ Mynegir g:;n b- 1)u, u d ?ptbyn- iasom y bore hwn i'r 25 iin, f< "d N r a%- ni lasom y bc}'e hWII 1'1' 25 in, f( d N r ay m wa cynwt-tcrfyg'yd; f' d Dia.fi?m. rct.?n?!. phrif barthau ereill o'r wlad yn diardd(!yg..r? nadledd (rhwng Sweden a Nnr?ay) a: yn g? i- a?, yii 9 thod danfon adG('au I'r se if ddr rg >ydd i gvf- arfcdayy7ffdo?yd)Rf. Ymac C!FS!)au?(? brif ddinas) hefy d mewn eyilwr terfyS!.lvd • a dywedir fod blaenor newydd wedi codi i'fyp.u, ??-e(]; codti'fyliu, Y mac brnii.i Saxony yn sicr o fyned i.gym- manta Vicn na. Os na adsrfydHr ef yn Saxony (I (i i i, b) tl (I iddo gael'digollediad yn Baden- Ilysbysir mewn llythyr anghyoedd o Rufain y Son ynghylch adhonniad hawl i goron yr Ys- pa^ gan Siarl IV. yn ddyledus i lYad-gyftinach y i ywysog Ileddwcli (Prince of Peace).
W,-TSG!IIFEN. .
W,-TSG!IIFEN.  JVufcuni Ofd)I MEItCUER, UEDI »8. Cyhoeddwyd y cennadiaethau pwysig o'r Americ, ynghylch ysgafaeliad a dinystr Wash- iugton, mcvrn Llysargraph Anai feroj neithiwyi. Bydd i bvvysigrwydd y gorchwyl hwn, pan ys- tyrir perfi'oithrwydd y wch a y go lied, i ddisgleirio mewn hasiesy dd'uieth fel gwaith mil- wraidd o'r gradd mwya'f. Ni(I o(,(Iil N-i, ii-aiii, .cynllun a ragbarotoisid yn Iijj- odu'i buddrgol- iaethwr, cyllwynwyd yr amgyffrediad, yr hwn ;s anvyddwyd gall y cylle, gan y Liyngesydd i'r Cadtridog, yr hwii a'i mabwysiodd yn ddiocdj a thrwy gydynidiech cyJlawnwyd y bwriad yn eb- rwvdd. O'r in arall, ni ddichon y geiynion ddadla iddynt gael eu cy mmeryd yn dciiswmmwth, IH'lt, eu gorchfygu gan fiosrccach Iluoedd, iialti brad- ychu, gan gyfieill on lhigicl. iJenavs eu pa- puran newyddion en lnmain, eu bo('/ yn ym- barottoi, yinllrostiei/i yn iiir yn nigon<yirv«-ydd f mesurau a drdlnvyd ganddynt, i pob ymosodiad o'r cytl'elyb. Ymddeissys nadb oedd y llong a'r mangnel gynt yn wi th tidrycha'-a: mwy dychiynUyd i'r Peruviaid, nag oedd y tan- bclau a'r drj'll-fidog i amddiliynwy'r Washingtoiu Aethant yn ebrwydd i annhrefn, a lFoisant gyda mawr fiys. Yroedd Mr. Madison a'i l^iiedd- wyr yn gymdeithion iddyut yn eu ffoedi^aeA dros y Potowmac i Virginia, lIe y ceisiasant ddiogelfa. Nid ) w yn ymadsngos fod un rharin o'r ddinaS wedi cael ei dmysfrio ond yr adeilad.au cyhoedil a berthynent i'r Llywodraeth; Uosgwyd y cad- drysorfa, y llong-gadlas, a'r gwaith rhaiTau, ga» y geiynion eu hunain, fel na byddan i'r trysoratf syrthioi'n dwylaw ni. Gosodwyd y Seiiedd-dy, Ty". eynnyrchiolwyr y bob!, a rhai adeila-aziu er- .11 dl. eill ar dan gan y iluoedd i?!'}rtauai( ld, yn ad-d ai- edigaeth am y rhysedd a gyiiawinvyd gan y ge- iynion yn Canada. Dywedir fed y Iluoedd Brytanaidd, wedi dychwelyd o honynt o Washington, ynghylch ymadael o'r Chesapeake, o herwydd fed y 1 ym- hor n fiaehus yn ncsitu; ond y mae rhai ya tybierl yr ymwelanta Baltimore yn gyntaf. Ilysbysir ym mhapur Poulston o Philadelphia am y itaf olr mis hwn, i'r ty o'r hwn y S, ar ein Iluoedd ni, pan acthant gyntaf i'r ddinas^ gael ei losgi, a'r gwyr ag oeddynt ynddo gael em- b (' Ù 1. cymmeryd yn garcharorion. Gosodwyd ty y Llywydd (President) hefy d ar dan. Derbyniasom bapurau Paris i'r 26ain o'r lrwn. CyttuncdJ Ty'r Dirprwywyr ar yi, ar fod i annherchiad gad ei gyflwyno i'r BfcnO i ddymniio arno i osod -cynllun eyfraith ger «« l)roidnau, i ganiattau trosglwyddiad liyrddod Me- <!) ,I ¡ Ia gwliiu wlad. frwy- dalu to 11 henn^de-- I