Seren Gomer

? Prydnhmcn Diid JIERCIIER, llyn; ,5. Derbymnsom bapurau Pans am y 3ydd, y rhai haera:;): ti'wyawdurdod papurau Germany, fod holl Francon'a i gnel ei rhodd! i Bavaria, fcl teyrnas walianbi, a Brenin Bavaria I gymmeryd y' t'tl o Fi-eiiiii Bavaria a F'rancouia. Yrocdd Brpnin YVirtembcrg hefyd i gyfnewid el ditl 1') hwn 0 Frenin Suabia. IDaeth Hythyrgodo Hamburgh t law y bore llwn, & phapurau i'r dydd cyntaf o'r m:s hwn. Yr oedd Ymerawdwr Russia wedldpch'-eii ci O.atth o Petersburgh i Vieona ar y 13eg o'r mis dJweddaf. Cyn ei fyned tad, efe a yn-odd a! ian gyhoeddiad ymerodroI, yn rhoddi maddeuant i droseddwyr o rai graddau, ac esmwythud o gosp eraiil. T- mae IIythyrau anghyhoedd o Cadiz yn my-. tiPgu fod y Brctun Fferdinand/er mwyn dangos ci ddiclchgai-wch tuagat ydeyrnas hon) wedt gwahardd dygtadi me\Vn bob m?th o waitlicoi. -t.wn odd: yma i Spain. DX'yèd uu o'r Hythyrau' na. chanmtteir dim rhagcr naphedwar mt&oddia.r y 20am o'r nus diweddaf, i iverthu v cottwn ag syddynawr yn Spain mewn Haw; ehhr dywed Ilythyr araU y rhoddic iuit mis yn ychwanp%.i- drosglwyddo aUan y pcth a- fyddoyn sefyll-arol': lieb Gi Nvoi-thu ar ol hynny, attafaellr un rhyw 1uniaeth o'r fath a ddelo yn amiwg. y mae Cadiz yn rhyddcddiwrth ydwytnyn heintus; ojtd y mae yn ddrwg gGnnym fynegu, oddi wrth lythyrau 0 Gibraltar, fod y dwymyu yu Hyrmg la.wnyn y dref honno. Dywed papurau Naples fod amryw berchen- Rogion cyfoethog yn arcs ynddiamyneddgar am <Iderbyuiad y cytundcb masnac¡lola,gyn"¡Y'\i:yd i Frenin Prydain i ddechreu gorchwylion mhwr- ¡PH. Yr oedd Brcnin Naples wedi amiygu ei fivri,ati. o fod yn gyfrannog oraiohonyHt/ ac nedi cyhoeddi y buasai pfyn rhoddi gwobrau ar drosglwydJiad aUan obob math o weithydd-iàeth awneiiryn y wiad honno. Yr oedd llawer o ddieithnaid yn ninas Na- ples. CylfoeddHyd dyfodiad Monsieur Doria, Œlmad oddiwrth y rab: y¡: oeddidy,n crpdu fod ei getlhaùwri yn perthyn i ordinha-d y/pab o ochr y Jesuitiaid: eithr ymddengys yn annh€- !)ygo), os nid yn amtiiliosilil, y bydd i'r gynidei! thas honno gapl pi baU-n'urSo ynnheyt'nas Na- ples: pufodd bymtag, nidy'w y'Hywodrapth "'cdi' cj'hoddi dim yn swyddol ar y ':qy,,çd llrfI¡;-r oi'ric1j,yil S',iÜ,e.rranil;fod 'jsted9fod w edi cyn'1eryd Ue ar Y t7ce; o't Ti-i-T- ,diweddaf ;,d<lnfonodd swyddogiori" Awstria, Rus- ,'a,'Ilocgr, lytbyrau,o gydlawcnhad ar gyt.- tundeb y rhan fwyafo Switzerland, oblait! y cyfammod cyngreirioL Myupgodd y pwerau liyiitiy eu gobaith y buasai y cyttundeb.yn gyd- pyuiol ar fyi-der, ac y buasai y dynion hynny, y .rha.i sydd yn aw;' yn sefyH ar wahau, yagwclcd c'? camsyuicd. Ar nos Hun diweddaf 1)u trais-gvmmeri?d rnmex,i4(i twymarafon Thames; dywedir fod 800 o wyr -wpdi cap) eu dodi o fewi? i'r hril-fad (?/M/cr; t:'wy fywiogrwydd y"caet!t-giudwyr. Pwrpas y illes'u ,-invit, m!n''ft debyg, yw i'llodd! pwer Vil t!aw y Mor-lys i Janw rhai o gad-longau y Bre- t)'i), a Mongau bychain erciil t eriid ymaith yr herw-}ongau Amcricaidd, y rhai sy'n gwneuthur cymmaint'o ddistryw i'r fasnach gyffrc(Un.. Cyflawllwyd lJofruddiacth eeh,rysh.Hl prydn.; liaNvti-Adoe mewii ty a clwir Mil1eldFalm, yn ag(M i Lundain, ar gorph hen ,Úaig diawd o'r enw Dobbins, gamm Thomas Sharpe, yr hwn a ddaliwyd yn ebrwydd, ac a ddanfonyvyd i gar- char Cold Bath Fields.

This D/?'y is Published; price £s;, A NEW SERIES OF The Agricultural Magazine; OR THE FARMER'S MONTHLY JOURNAL OF HUSBANDRY & RURAL AFFAIRS, 1814. THIS Number contams, besides n Tnrietv of other us l'u] matùT, a.n Essay on. Votatoe Fioin-— Ou J.F:ises and letting nure as they. protnote V<-g<-U't.i<'ft—Rcs<.ricttous' to -Hx' hn- pruYempnt of tllt' tttt" PhUosophy of Ag-ricnlturc-Onthc B:g;qt in Hyc-On the diHerent SpM'ies Wl-I.eat.-On tlte'D('trnctiOIl of Ruts and Mu'e—Otr reaping Barley, ai)d on'Seeds ?ro?n wrtb ('(n-n—On hind- ? Onts and'Ha.riey, aud on ihe Haiuault Sevt-he, ?c.— trt' "?'?X Farmer? Vad?));e(n?n for (jtc Month ot'Oe- -)id??"?'? ??port o?' the State of the Cuuntr'.—Fir.t ??'o"<t Reports from the Cuinmittces of the i'iouse of LUf';lS, J??cUHa; the Corn Laws—Monthiy H?ister of .??Utural Meeting-Tables of the Pfices of aU kinds of ?.um)n?. traduce, &c.?e. z, f ? London. PnbHshed t?y V.RntFHTHs,No.l. Paternostcr How; and sold by aU ll"ooksel1crs., Octuberl,18t4.

AT EIN COHEBWYR. &5" Derbyniasom A(14-)Ivfria(1 Boda lcuanic, yr hwn a iœ lc yn ejn Rhityn nesaf. .(r3''DerbyniolywL)!yf!tyrI'euan. (Ç,i¡ Daeth Llythyrau Mcii-:un a Dew! yn cMiogc! i Itw. C.iff Cym.s, y Claf o Gari<:rt, gar! Daniel ab leuan dùu; Ie y cyfle c'nt..f.. GORtrcilWYLWYh.  1, Cast'DNedd' — -DavidTtiomns,Siopwr Caerphitty Parch.J.Edmonds PenyhontarOg'tYr -i!.B.Jones Pouttaen Ti!f?. Lieweiyu, Postmaster CacAhdd Post-Omce -?tcrthyr'TydfH- -W.At.Davis,Postma?fi\ Ahenhu;(' ,JohnBynon,Po:<timt'ittt: Ca.Frt'rdd{n- J.Evans,Argrali'ydd,&.c. LIanetty JohnR')hfrts,Siopwr -yti E)it]yn Thitot.hy Thomas Iitand![o Evans tjanyn'ddyfri D.R.Rc('s,SiopIgsa. Thoma.s't'homas Aberhonddn,- (i. :'>i mtll Cl' 'I ell J oliji -I'ric'e, Postmaster HwXtordd -Ja)uf's Trcfdt-aeth David T)u)!na,-i H\'nryi'A:'j)s Ai'hcft.h Parch.WHiiamThomas. Abcrtciti Catt'hLt'wis L)a)]!)ed!-p(U)tSt"i)))ptt I"Igh loll(-$, r t!)at)ywc'ru-\bt.ra(t- DavidRn'har<)s Rh.uadt- Amiwch Parch.ohn]'Aans —- 0\\pnWi!]ia))ts,Postmaster Ca<'rs;yb)- ? BexjaminJooes Dant?'chymedd—?-?- Kvan?r!)())))as,Postinaster Brynsicn?cytt ? ?\\Ro!)t'rts HatM;<'t'ni- -i{ichardJo))rs Ban?r -?- Parch.Ai'thUrJonPs Pw?hdy-' Parch:BenjainfuJone! ? Cacrnarfon tMee Jones TtNnadoc- -.WiHia)n\\i!)iams (..ti(?rna,rfori -— Th'i.()CP,A)?)-a<rydf!, &c. Ti-eiiitdoc -— J.PabttC)-Hvtnt'<*rthwjr. I. Llanfwst 'Yilliatn Davies Rttthu) — JohnPitiHips, Dyfrwerthwr Hat?oHpu -—JohhRdward.s Ba)a — R.SaHd?r?()u,Argratt'ydd I?i -e-bat-(I j(,ti(-o -?ri,t-a-ti'vdd Nc\vto?n- -Parch.JohnJoues I\Jaci)\nH''th Rtchard Junes t,latifyJ1il¡ 'Edward Price .?'asuewydd ar Wysc J?van L<?tis,Uyfrwprthwr,a. Joh)tTH)hi))s,Ar?rattydd I Pontypool -— Pardt.Eb 'rJ?nos HHudaiti Newton & t.' Warwick- Stjuai'e;J.Wh)t<\Fi<'ct-j street; aM.JoncB, No.N, Newgate-Street. ???@??? ¡ Dydd StU wythnos i'r dtweddaf, cynhahvyd t*rddiad cynredinot yn Egtwys St. Pedr, yn Nghacrfyrddin, gan Argtwydd EsgpbTy Dde\vi,Me yr nrddwyd tri ai- ddeg yn On'eiriadon, "I I)Iitiinp YiaD(liacoijiaid. Prcgcthodd y Parchcdig T. D. Evans ar yr achos, oddiwrth 1 Tim. iv. 16. Nos FaWrth diweddaf, fel yr oedd y Hong ddau-hwyl- -bren Fame, Cadpen Rogers, yn Uwythog-o to, ac yn '1:hwym'i Fl'ysto, yn myned aUan o'r porttdadd hwn, trwyi'ywcsgeulnsdrancH gUydd, hi a aeth ar dir, yn agos i !an y bad, n nlweidiv.'yd ei gwaelod gymmamt fei y gortu arnynt ei dad!wytho, 'a phyfriiH' fod y goMcd ynnto bunna.u,osnidrhagor. ',Hhylmdd i lleddgcidu:aid (Constables).Dil'wywyd I hcddgcldwad ynghantref LIangyi'elach, yn ddlweddar, mcwn 4Cs. am anufndd!]au i orchymmyn yr Ynadon. I Cv( hwynodd Mciwyr Drenhinol swydd Gacrfyrddm _dyd Sni wythnos i'r diweddaf, o Longford i r-ewry;, )'rlC"'1l tMfnfhwyiio oddiyno i Yn fTah- Liandtto, swydd ?h'dd Merchcr cvn y (Uwcddat', yr pedd nif<?!' fawr o a i iliaill comiog a chcnylan, ygórcnon"o 'ba rai a wertitwyd yu ebrwydd 'mn bnsoedd Hed nchet; cud gwerthlad Ucd farwaidd a ga&ddyrhaigwaet.ion.. I, (]níi'dl1sgcnn')111 fynegi i dya gwe!thdv David Tho- mH.s, h('tf:\vr,?o..Daniibrddg:ter, gerDaw ('ac)'fyrddu? ?acl -€? dtnystrto gan d?n:nos Lun ythno" t'r diwcd(}af. ./rra yr pcdd y gwr uc!md yn hosgi niawn ar y ¡ (('/11111f10îl) fyfago1 a'i wraig yn absennol, t)u o'r ph:nt a: Î.;y. I¡ÜÎld'Olllr dowyn o c.{thnt, ac a'igQ$ododd w rth ) \vc:Ht-ag oedd yn gorwcdd xvi-tii t*tir y ty; mcwn can- t-t ?)a.d i tiyn acth y tat,, ynghyd a Uawcr o wlan, ar dan, a(':a!yr ddystrywLwyd. '1C)'llnalwyd, eyfarfodYIH,htiweddar yn Abcrhonddn, j bwi'iad i.gyttuno arannochiadoswydd Frectiei- ni..g yn achos yrhcddwch diweddar, ae ari,lgylrhmtIau jETynnadwy'rwIad. DisgwyHwyd grynennyd am rywj nntddyfod ymtaen aganncrchiad; ond gan nad ym- ddangofodd un, cyfodc<)d ?lr. Watkins, o Hcnaur, ac a,l wrthwyhebodd antbn un annerchiad mewn aracth dra bywtog, gun bron nad oedd ansawdd ein gw!ad yn awr, gun nad beth a t'ydd ar ot?yn, yu Cef- yn nynnadwy. Cef- nogwyd Mr. Watkins gan Mr. WiUianis, o Henybont, yr ? ]j\Yn a. ddywcdodd, ymhittb pct!)au ereiH yn Ct araeth, 1 ci bod yn thy ddiweddar yn awr i ddaMfon annerchiad yn acttos yr heddwch; ac felty rhoddwyd hethio'r bw- riad o ddanion annerchiad, o iGiaf, hyd oni wypir yr hYll,agymmcr Ie ynghJnmanfa.Vienna. ,I Dydd Linn wythnos i'r diwed'tat, torodd tan dych- rynnyd ,allan yn nhy Mr. Jones, o Himbteton, swydd ?'I'llyd 'all4l) 311, ull? Ml-. Jones, o 1-iiinbleton, sw3,dd I odyn, dan ddas o wenith, a.das o fli gan yr eUcn ddi- nystrio). I Dydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf, cymmerodd ys- torn! ddyc!u ynl!yd o fe!tt a tharanau Ie yn Sttcrborne, t swydd Dorset, .a'i chymmydogaeth, yn ystod pa nn cwympodd pcien o dan ar dd&s o ha.dd o ciddo George Mayo.Yswatn, nc a'i Dwyr ddifethodd. Haddwyd' Ice-tfy] gwerthfm\T hefyd, oeiddoMr. J.Barttett, ym IMhhvyfEastChinnock.aryrunamser. .Aw'grym i'r saw! sy'n arfer dywedyd I Be'eh chi'n gatw,' a'p cy?elyb, yn'He enwi'r pfrson, tra. fyddo g<mddynt gyne i'wwybqd:—Daeth Gwladwr i Fas ,chI,A--iLC;eg, y.n y drefhon i geisio prynu Jlyfrçciniog ,ac wedi gofyn lawer gwaith, a oedd diin, n)6d<J i'wgac! am hu o.arian, neu gael rhyw beth dros ben, a dywedyd yn fvnvch treiwcH 'nawl' Hum, be't'tt chwi'n galw,'—' Hnst), alla'i ddnn corio'ch en\v Dywedwch, a'i dyna, ddimman iselaf,tit, -gai'cil- gktlw Gc,l,.i-c-h fi y petit a tynnoch,' jebeA. C. ond attolw'g peidiweh.gatw cich cnw eich t hnn a.mxf.'—' Pa'm hyny?'—'Q hcrwydd,' meddai A. C. ?nadwy'nhpiKcacIiyngaIwynddcibren.'

I' ? YSGIFl;:X-I<'EDD'¡,' ?' YSGRIFEN-IEDD. wc]. dd-ti-, fyr derfyn dy Yrfa,-i'r bedd .Hir-<)es:).nerihUcsni wna), Ond Dullvlii

?, I' ?7 I EGLUPHAD BVft -4; l: Cor; i:: 10. Am /f/MK</ rlytai v uwaig: fod ganddi aM'- I. dunlod arft ph en, o ltei,t,ytid yr aiig-ylion. Y mae yr apostot yn y cyd-adnodau yn ariio,, y gwra- gedd ci-efyddol ynCormthiymostwng i'wgwy' nc i ymddwyn yn wcddatdd yn yr addoHad cyhoeddus. Ac 9'eiU i'j dibenhynny, y mne tf yn dcfuvddioyrun agawu ynyradnod hon. Sylwn yn ¡";I' ? 1. Ar y Ddytcdswydd a ddynodir yma: Dylai-fe.d :gúil. ywraig awdllJ'dod a/ ciphen.' Am yt' NM'd?{)<<9Q! hyn I ttg a ddyiai fod guu y wraig aniphen, y mae duu fe- ddwl gwahalloLymhlith esponwyr' (t.) Myn rhai iddo mwyddoy gorclmdd ncuy pcHguwchnddyJaiLfodgaH 'yWi'atgaret phcn; felly y Dr. Hammond n'r Gy!i' ltian fa ytie. (2.) Barnaet'clHwiti) yt'awdurdod hyn yrawdurdod sydd gan y acidynHnyinaithctpten-orchttdd, megis ygwct'ai hi yn dda, yh oifel ag oer:hl amserau" Hefy{:id, a pl,ic,rsf)nart yn ci wneuttun' ynangenrhcidioL Maeyr am {') gvragedd gadw cu gd.t'chgndd am en penhatt yu yr addoUad cyhoeddus, i ddangos eu tjod yh dcfuyddio eHhawdordodaren pennau, mewn ffo:'(!doam)yniad o')t cyiaddefiad o awdu! dod en gwyi arnynt. Pc buas- ptityndinccthicu pcnnan, bnasent yn dango; en bod Km honm cyd-J,¡ddoldeb a'n g\vyr, acfcUy vn croesi y gosodtad gwrciddiot o ornehafiacthy"p:wrar y v.t'aig. 2'. Ai' y Rbes\Vm a ddcfnyddh' yma: Ö M''rK'(M yr. angylioii. Y mae Mawer o wahanot olygiadau ar y rite- siviii hyn. Un o'r ddan beth canlviiol sydd debyccaf i fod yn meddwt yr ysgrlfcunydd sanctnidd yn y !ic:— (L)'Vtth yr lIngyllon, meddyliarhai, gweintdogion Yi' 'c.fehgyl; Ccn]wclll1l I5uw, y rhat oedd yn b!aeno)'t yn yr addoliad i-ylioc(!(Iiis. Yr ocddy gwragedd, gan hynny, i wtsgo am en pennau o bart-h i'r Ccnhadan hyn; bu- asai dinoethi en pennau yn dramgwydd tddynt, yh d<!t ystyrwch o'n hyffonldiaduu, ac yn da! allan cu bod yn pron'e.su en hnnam nH'gis yn ogyfnwch a hwy. (3.) MeddyHa crcHI wrth yr ahgyHon, yr ysbrydion sunct- aidd a gitdavasaiit en'dechrcuad/y rhni sydd yn cae! en dant'on i wasanacthu ar y rhat a gant cttfcddu iachawd- wriaeth. Dyiasai y gwTagedd ystyricd fod y rhat hynny yn&ytwl ar eu hyniddvgiadau yn addoHad Dnw; nen yn hytraeh, hwy ddytasent ystyr!ed y(/;<M ag y gosodir/w-f/anan yn Gan fbd v bbdau sanctaidd a gogoneddus hyn yn cud(}fd cu hwynenau a'u Iiadenydd, dy!aseht hwythau ymde- bygoli iddynt, trwy wisgo gorchgudd am cu pennau yn y)'addoiiad cyhoeddus creryddoi, yn arwydd o'u gwyl- dera'uhymostyngtad. Dysgwn; y mac ein hyrnddygiadau, yn wyracynwragedd, yn" wcddaiddac yn sobr yn add- oliad Duw. Melli, WH. loANOFYKWY.

t-rAt1Ttt YX tJAWI'EDDYG IDJH EI HUN. Y mae Hunter, w rth drin achos psgyrn di'yUiedig, yn sylw),fodtiawt-) olawfeddygon wrth dun esgym bnw yn gwnenthnr Uawer o ddr\j ac yn ilidm'r c!wyf wrth eu dtdtswyddgara chcttvddc! o'i drin; o hcrwydd pa ham yr oedd efe yn annog a!' fod i ddryiHadau cymmysg I i gae) cu trin mor belied ag y bydJni n.I!uedtg yn yr nn modd a iiiai unigo!; ac cr cadai'Hhad o:'¡' ymai'fcriad !'yn,yroeddefe yn i'yttych yn adrodd yr amgylchiad hyuod canlynol, yt- hyn a'wrandawtJ yn fanwl bob amscr, o herwydd fod addysg yn cael ei drcsglwyddo mewn ifordd o ddii'yt-wch:— i Yr oedd dyn claf Ilcd ysmala, yr hwn a gaet!n\'nd mewn clafdv, yn JEdinbHrgh, y))ghy:ch SOmIynedda acthant-heibio (medd efe).yn ymddangos yn fwy tawel arhesymol yn ei teddwi, a chaniattawyd iddo fyned athm i'r awyr i rodio yn yr ardd wrtho ei hun. Yma daethi'w ben i ffoi, ac aethdrosfnr yr ardd. Wrth ddisgyn oddi at- y nuu', yr t:wn oedd di'H uc-hc], efe a oddi ar y mur gydag cf, yr hon a dor- rodd eigIinynarswydHS. Arweddwyd efPr c!afdv,i!e y Hettywyd efdracher'n yjl v cytiwr annedwy't!d '.nvn dygwyd Ua\vfeddyg attqyh ddiopd, yr hwn a osododd yr esgyrn yn en !le, ac a driniodd y clwyf, gan ei rwymo oU, gan fod y dioddefydd yn ymddangos yn Hed dawel, ymadawodd y !!awfedd\'g, gaa roddi ychydig hytrorddialall pa fo(Id i YJnthlwYll tuag at yr archo))cdig; yr hw)) a adawwyd i orphwys wrtho ei hnn, yn ol ei ddymmuniad. Cymmcrodd ei wa!)gofrwydd yn awr dro nsd y.smaia; efe a wyddai yn dda ddigon fad ganddo gMn ddryi!iedig dra gresynol ond parodd ei duychymmyg gorphwyUog id.to gredu fod y ilawfeddyg wedi camsynicd ei g!in, ac \vedi dcfn- yddio ci hoH fedrusrwydd ar y gtin iach, a gadaciv gtinddryniogtVfnetithu!' drosti ei !iun. Dan v grcd gadarn o hyH, a chan dyb!ed fod y Hawl'eddyg yn j'hv anwybodus i gantbd ci gamsynied, ac yn thy uchej- frydigigymntcrydfi argyheeddi, cfe adybiodd mat'r ffoi,(Id ddaethaf yn ei gythvr darostyngol hwn, iachau yr aelod anafus, oedd gwn-euthul' y def'nydd goreu o'r deat! a'r yr HollalIuog iddo. Am hynny efeasynnnndpdd yr hott ofi'cr oddiwrthy glin ddryHiedig, a chyda Hawer o fanytwch a ynnhcch- odd eu gosod wrth y HaU mor agos ag oedd at'ucjig yn ( r oe(iti al!i.,c(lig ? it yr nn modd, fel na byddat i'r Hawfcddyg aHu canfod y gwahaniacth, pan ddeiat i ymwcied ag ef; a rhag i un ddrwg-dyb gyfodi, yr hyn a dywysai at ymofyniad a I ch(ffacI aHan yr hyn a wnaettt, etc a dybiodd y buasai ynfwydioget fyth, trwy ddi)-gc)n y giin ara!! t'etna aHastd cact gafae! ynddi, ac ymddangos ohom yn d\s- t:olaeth yn ei erbyn: gan hynny efe a don-odd d\ ehang yn y lianlliam a'r gwcty plu., ac a gladdodd v glin g!\vyfusymmysgyp!u.. j 'P¡mymwclodd)' Hawfeddyg &g. cf drannopth, cfe a ddywcdodd iddo ychydig been ar v cvntaf, OBd nido gilto megis pe buasaitt'wyswyn-cyfarcdd wrth yssogiad damweiniol a dcdwydd o'F goes; ei fed yn berffaith c'-ntwyth wcdi hynny, o hetwydd pa ham yr ocdd wed: t!awn-f\vriadn ei cha'Jw morHonydd a oedd i allnedig yn yr unset'ynfa. Wcdt i'r lJavrfc'dJy!" ddealt ei fod yn csmwyth, y galoii, yn curo yn :'hco!a:dd, he!) 'nn arwydd o gryd-pocttt (.fez,-e,-), etc a asth at draed v g'wely, a chan godL'r dIHad f fynu, a ddywedodd, Ga dewch i ni edrych pa tbdd ymae'rdroed a'r:gliii yn 1 ymddangos." Yn<d<tang.osai'r <'Iar yn i'rawyctms \vrt)t y cynnys;, ac ymbttindd a.rno.fr lll\Vyn tl'l1garcdd i be:- dio; o herwydd, meddat.e.fe, fod y cyff'ro Mctat' yn v byd yn ddigon i'w haHpnyd.du a pheri i'w hoit bocna;l ddychweiyd dracttefn. Sici-haodd y meddy!; iddo nad oedd dniad y gwe!y yn cyfFwtdd a dim ond a'r offer o gyk-h ei goes, ac am hynny na aHasa: ca codi hwy I fynu gyn'i'o'r goes na't- droed.yn y mcsni' j:piaf; ac ar yr Mn pryd yroedd yn dywcdyd wrth ci ddisgybiion (medd- ygo)'t tenaingc), fod ymddangosiad y dtocd gystatag y ge!l¡¡saide ddymuno, ac \<cdt atntygn ci foddloiii-ii-),dtl etc a aeth ymaith. Yr oedd pob ymweliad dyddtol wedi hyn yn troi allan yr un nior t'oddlonns i'r uawfcddyg a'r dioddefydd, hyd y pummed.nen'r chwechfed dydd, pan yr oedd y U'awteddyg yn dra, awyddus am wclcd y cl\vyr, rhag y gella:ui fod i'li-viv ddrwg dh-gcl yn ilcchu yno, ac yr ocdd \vedi ymroddi i symmud y rhwyman oddi am ei goes. Gwrthwyncbwyd hyn ar y cyntafgan y dioddefydd, gyda gwcddian, ac v.Rdi hynny gyda jneHdithion, end o'r (!i\cdd gijifn aruo ymo.st'.vng.— Symmndodd ymeddyg gyda 'ia'.v ochctgara thyner y rhwyman; ac wrth fyncdrhagddoyrocddynamhgu ilawenyctd yr hwn ocdd yn dciniio wrth u-s!hd y croen uchiaw ac istaw'r clwyf yn ymd(h1.lgos mor natt.uriot. O'f diwedd efe a gododd yr.hyn a osodwvd nes-,if at v cIwyf yr hwn a'g-afodd yn ho!!ol rydd, ac wrth weled v giLn yn bern'aith iac!), yr hon a weisa: ycl'ydig ddyddinu yn ol yH y fath gyfhn gre:SY:101,gallwch chwi alllg:yffrcù yn \ve)i nag y ga!lf i: ddywcdyd y !nodd yr oe<!d yu edrYdl" Wcdi pwyllo ychydig, efe a o&ododd ci fyscdd' ? ar y ?M; (crinn')og) a dyv/edodd, < yr hn! betha wn i yn s..cr yr oedd yma ghyyf?c Hsgwrn drytliog, ac yn a?'ryrwyt'yn si<-r n:)d ccs yma na'r n::u!! na'r !!nH. Ond yn y man efe a gofiodd marr gf!H amH a dnniasat ac a rwymasai cfc? a gofynodd, y;n mhn !e mac'r g'in araH?' Gwydd:u'r dyn gwaligof yn a\( y invna'dd .-aligof --I!!I).it id gaiael yH et gi;H, nc ci? a'i lynnodd <U!an o'r ph: ?c?'? Uid inawr. a dywcdodd y'f an'dygai sfc ariwyb&da? th y b 6; 1 Hawf'cddyg i'r !.tyd; CL fod cfvn g\vybnd nr'u'?d tod y na\\i'Gddvgon yn haid o ddyhtonanwybodt. cr eu hod yn g?isgo n'ttgwaHtan ("E'??-mawrion, ac yn a\tr y proi'ai efe hynhy er boddlbnr\\ydd i bawb ag oedd yr; wyddfodol. Y mae'r goes hob (meddai efe, gan ddat al!an y goes ddryniog, a thorth o \vaed a pbhr wedt crawcnu ¡ j ar, ac o gy!ch y ciwyi') y mae'r goes hon, clod Pr Ho! :dh!ON: mor iached <t choes tiu-gwr; dyna, (gan yfe¡lio at y )!aU), y goes ddrylliedig, chwi wet'ch yn y far!) gythu anobetth!ot y ht.ip a phan ahvyd y dyn hwnuw, ui wnacth pfc ddim iddi g:d\vyd arnb ddytpd i osod coc's dd)y)Hedig yn ei Uc, yntcfa nvymodd hon i fym' \VCdi rhoddi o hono wynt i'w iid :i -N,ii(Idai-edd vil ntodd )iyn dros ychydig, efe a ddcisyfodd ar ra: o'r t mcdt1\ g:oll ip)):)in:;c i r\\y)no c! socs (gau tcddwt yr un iach) o het'wydd ci bnd nt<v(i po&)) nta\vr, ei fed w<di cae) ci afiotTyddu yu fawr garl yr yn)- ofyni4il aiiiiiei-tlik i)asol !nvn,'ac 6s na iiiiiie r(, d "-ofal am dano, y byddai yn ddyngrcsyuoi; ar ygorcuyn efrydd dros fywyd. dyf-Lymmysioneiddi-) oddcfydd mor bofth; acyn sict- yn ci tcddwi, o ?f-r?-ydd y (-yU'road a trododd y camsynied, mat a'\ve!! a:' y cyian oadd ei faddhau yn y nieddwt gonvyntlrwn, ac an] iiynny dymnmnodd ar y gwyr icuamgc t wneuttnu' yn cl j ei ddeisy1iad, a rhoddi'r oiTel' atn y goes iach. Wfd! ttyinty etc a ymdawelodd, ac ym !nhob peth araH yn j rhesymo!. Actit yr mchad rhagddo gyda phjfr fit j hvyddiant, ac 6'1' diwcdd..&yrt)uodd .Y.Pic.hclJ ytnaith, a' gwelwyd t'od ychvyfWtdi p(rirajtli\velIhan\ Yr hyn ) sydd addysg ttynod i lai-fe(l(lvgori, ae I)i.axvt-'iieiil- dno!owetidid r))eswni dynot, o aiohcrtifiHu'wyddcut cctfyddyd, yu yr lioii Nri- ytntt'tosttwn, aco rymttefn- iadau uattur. "I CYfrfiad hynod.Cyfritir fod tLoH (h'igolion y bydad- nabyddus yn 800,000.,000;o cpeidiau. ()s cy)'i-t<\vi) gYlla.r henafiaHl fed ccnhcd)aetti yn parhau dens; hdyn- eud a:' liugaiii, a chYlfimel"yd un ;;ydit'r itaH, yua yu yspaid hynny bydd t HOO,000,OU() 0 fodau dynot gael eu gcni, a yn myned i j dragywyddotdeb bob <tydd, :(H! bob awr, nellY1]gh.)11,!jt [51 bob munttd. Dar!}enydd-—mor dd\ct)ryn))yd yw'r ysty)-taeth!—0'r 800,000,000 hyn,tvbh- tod .181,000,000 i yn Ethm Addohvyr, 140,000,000 yn Fahometantaid,! 9/K)0,000 yn luddewon; dimond IT'0,000,000 n clwh-yn j Gristianogion, ac o'r rhai hyn nid oes yehwaneg naf .)0/)00,0('0 yn Bt'otestaniaid; ac o honynthwy, och! pa cyn leied ydynt wir grcfyddoL Yn oi y cyfrif hwilj nid oes ond ychydig iawn yn fwy na phedwaredd i-,tri dynoÍrywyn pl'offesu' Ct'tstianogaeth, ncn yH anneddn yn y gwicdydd a eiwir yn GristjanooL Ac nid oes ond un o bob pnuitheg o ddynolryw yn tnyncd dan yr en\v j CristianogionPt'otestanaidd' J, Yn Unndain y mac .502 o !coedd addoiiad, un.Pghvys gadciriot,un fy)iac!dos, 114 o ].30o gysseg)'- feydd pprthyno! 1'r grefyd<t sefyilledig, ,o7 o dai ¡ cy-t'ddan i'r YmneH!duwyr? 43 o gysse,rfcydd r Estron- iK;d, a 6 o Synagogau. Ynghylch 4,0j0 o ysgo!ion cy-! hocdd ac anghyocdd. Yng))y!ch 8 c gyjnddthasau L wc![a)noesau; 10 o gymdcithasau dysgeidiaeth a:'r ecl ) f)'dlydau ;1(! 0 nawddlcoedd j'r anght;llns,. ironawdd- cictnon a'r ciofnon 1;) o feddyg-dat; a ?'C4 p gymdeitltasan C) frinaclwl. Yr etusen a'gyifamr yn t!ynyddoi ynghytch 750,0001. Y ntae ynghyictt '?,)00 o ddyn!on yn caet fu pron am cu bywydau mown bi'a\\diysucdd yn nynyddol.yn Lhin- dam; yr hyn a yspeiUr yn nynyddot sydd ynghyich 2,l00,00ot. Y mae yno 18 o gat'ehanui, a .?,04 o data) n- dai o fcwn cy)ch yr ill;ii-Nvoldeb-N-1. wnen' yn nynyddot'yub sydd ynghytch 200,OOÖl. Yng-! hytcu 5,()(i0 o dderbynwyr rnoddion a icd)at\vyd; y)H;- j Intch 10/)00 o wasanaethwy)' hob amscrheh Icoedd ac ) ynghyk-h 20,000 yn codLbob bore heb wybod palodd Y\ matnttgael'cynnauaethat'hydy dydd. t Difair yn Vllndai.n yil fly,nydJoL 100,OO() o':):Chl, 776,000 o ddefaid ac wyn;10,COOoioi;00,000 o focit; j 10,000o fo<-)tsngno; 6,'J80,000 0 iitetti, cvtiiivre,i 8,5i)0 o warthcg; 10,000 o crwi o d¡r y'n cact en ti'nt a); tysKnU gerddi, a J,000 erw at Œrwytllyld; 700,000. crynog (cry-'j nog yw \vyth ff,-illchcstet.) o \\C))ith j,400,000 balTtlaHl ü j 1;) t:m; 1, U;íOO barril aid o gwrw a porter; gatwyn o \\irodau (spirits); .'j2,.500 tnnc!! o wijj '!(),600,000 p\vys o ynienyn, 21,100,000 p\vys o gaw$; a j I' 14,;)00 twytin badaN o e]Nvii- co(l. Tra'r ocdd gwr bonhcddig n caninoi Pcnn, tcithiwr traed nododig, yn ei HIyw,. voth foncddigt's o'i gvdna- bod, gan ddywedyd, "Madmn, ùyma:'r Pom digrifaj f:! yn cerddcd amy nnvyat'a Danversc a Dn))o, ac nid j y\v bfc yjt [tit ag ytnaeyn ymddaniros.— Madam, (mc¡hhti Pcnn) yn hynny y mac'r g\vahan-j ineth i'byngddo ci' a minnen yn gynnwyscdig." ?x'M.—Adroddai'r Rhagta'\y Dndtcy, yr hwn oedd mor gYllIahyddns it :thucddiadan'r Indiaid a )ich, ) yr hancs Citniynot yn fynych, t'cl prawf o'u sytmyrol- j deb :-—Yrocd d etc yn <tdei!adn ty yn ci btanfa, ac tcl yt' ocdd<\n cdt'ypti ar ei wetthwyr, efe a syl\odd !n' nn Indiad ncrtho!, yr htm, cr fod y tywydd yn d)'a per, -,ic yutci' yn noeth, oRdd yn edrychwr scgm-. Ghvv tr) Indiad," pa fodd nad ytlwytyn gwcithio, fcl y dynipn hyn, ac emuHdinad t't),) gntldio?-" "A phabamnadydych chwi yn gwcithio, .R.M!a\Y?" mcddai'i- Indiaù.YI' "if thyn gwdthio," mcd<!at't' Hhaglaw, gan osod elfys ar c; dalcen, a'rn pen, ac am hynny iu't)i raid i mi weittuo a'm dwy!aw'—" Ond, (ebe'r Indiad) os mynnwn \veithio, pa bcth sydd gen- nych i m! i'wwneuthurr" Dos, a !ia<!d lo-t tni. (me ddai'r Rhaghtw) a rhoddafi ti s\vnt." Etc t'etly, a gofyncdd v PIia _gl aNv a am nn bHasat yu c! Hhmo.a't (ti-iii Y 110 (t-h yr Indiad) rhoddwch t ii-A i mt m! ai-a)), a I ]{hadaw a hyn,& ?rdd u't'tndiadi daratn-dy a'i ddan s\viit ac yfodd werth un o o wired (spirit,) yn cbrwydd, ac y))a dychweh'dd at y Hhaglaw, gan ddy. wedyd, y mac eich switt yn ddrwg, ni chynmtcr y <)yn ef.' Crcdodd y Riiaglaw ef, a rhoddodd iddo nn araH; pithr et'e a ddychwcludd yn yr un mcdd a'r I!a]!, a dcatiodd y Rhaglaw mai (liffeitliwr oedd €it!n- efe a uewidodd liwiinNv hefyd, gan attal lei ddigterhyd r]iyw gyf!e and!, yrhwi) a dybiai a fyddai iddo i'w gaelheb anhawsder. Me\\n trcf'n i gyfla\vni hyn, y=g) ifenodd y Rhagiaw !yt)iyr at gcldwad y cospdy gwaith yn Boston, gan geisio ganddo i roddi fBangdliad gwych i'r alwcdd- ydd ac Avcdi ychydig ddyddian dae< y:- Indiad dracnefn i sy)!n ar y gwcii:hwyr. N1 wnaethy Rnaglaw sytw an:o dros rywgvmntaint o Rmser, on<{ o'r diwedd tynnodd y I!t!iyr atlan o'i logcl!, gan ddywedyd, Os dygi- df'r Hythyr hwn i Boston, rhoddafi ti banner coron.' Cyt- tanodd y:- Indiad a'r cynnyg, a chychwynodd ar ei d<uth. Nid oedd wedi myned ymhei) cyn cwrdd ag Indiad iira! yr hwn a berthynat Fr Rhagiaw. I'r hwn y rhoddodd cfe'r nythyr, gan ddywedyd fud etfeisn-wedi pen iddo t'ynedigyt'nrfcd ag ef, a gorchymmyn iddo t'yned a'r Hythy!' i Boston cyn gyuted ag y germi. Aeth !yr Indiad t'ua;1 a'r !lviIIVI' yn o'falns, a chaibd.d fnang- c!ad ti-wm amei boon; pan gtywodd y Rhaglaw hyn ar ddyc!nvelisd y dyn a. gospwyd, efe a synnodd lawcr. !Nj.<!daetiiyi indi:id-araU yn agos iddyut end hynny: ,iiid iiii {ryiarfod a'i ¡ó,;¡{edJ; wedi rh;i fyncd heibiù, s'iy"Jo;:d y Rhas-a'.v y dyn InTnj-m mysg y MfHL. a g&fyiic-dd iddo, Pi] fi'jdd y' g;;Ü;ai W;'pnthu!- y fathdroHgef'' A'Ind!idt;ar:edrych \yneb, a gosod ei fys iii' i::i ,ib1el'E ci hU:1, å ddy,.tcdodd, "(hvaitb pen, gwani; oed('i ii dryc:onns cc'r'c- fhkh, yr hWB a g-ydlI1Cra$a.i arnc''r swyd.j ynmyned i dclai-lici3 y.wasanaeih, mi'\n1l'urtlt pcii<iig ]a\Vt:i' o a!ih.t'A:.()ra i wisror Ni. h\\no(-id\v"di('t\vnc!4thur\nt:.iyr hen 1l'nrf- y!ig'h''og y b\ddo')' hen O¡r;renr. ImH. b!) C!H \\rt.h y y:vyfyn meddv*! ibd o dinfo! ynddu!' v yi- it-edi ei N-, is,7o ,i(! viia attci.'cdd incv.)i!nodd ce!!weirHc.yt-wyfynt\ b!edc' f<'d,s\).' 1' llo «"r.—Pan tlawd digrif, "n dlwrnod, yh myued tt('i)MO t ddr,s Athl'ùt'a e¡¡wog yiin Njs!tymm, yn hanno'meddw, Kofynudd y:' yss:b!h!igion iddo,gydtidibcn i'w wawdioJ pahn at tl.yü Dell ascIi oedd Y el-etldnr ag opdd yn sct'yil Rr yr hm! yn e)! cyfuf? ('Hwait!ipafodd ygwyddai nad as('Í1 yd;cdd? 'Cym- (attebodd yntau), g'ad(Wch t mi eich cwctiyno duvithnu bob yh ai!. Trwy eich cennad, pa un ai !!o mvri-yw ::eu fenyw oedd y t)o aur a \vnacth Aaron -ii N-1- yssoihetgion a -e -ti(lasatit, gan feddwt rnai nr! o'r c\vcstiyna.H rtbt anorpbcH a,, y mae St. Paul yn son am danynt ydacdd. Yuhtuynaiat'addywcdodd, 'Y r yd\- .fyn cotjo, pau ocddwn rnewt: ysgol yu saitii m!\vydd bed. i nii y geh'iau hyt! yn t'y Sal!'t'yi- L'd a yn Horeb, ac .daWdd: I';elly J trqÍ$ant en gooBial)t i Inn eidion (ux) yj.<. poj-i glaswelit, Sal. cvi. lir', ij0. yr hyu syt'1d ii pro?i inai lIo, g\nl') w yùoedd, gaucifc-d yucaerei nlw yd aiiiiei-

PRIODODJ3, Dydd ?u!cyn y d.:weddnf,yf Abert?-f\ Mr. Pindar, Cerddor.oBath?'aMissJeukiHs.or'ysto. YngS?h<icrfyrd'nn,a?n)yi?u-t;'?. H. "R:i'? f- Jantes Titomas, Ys\vain. o Cat;Hh)S,s'dd Gaert\<(!d! Caihprinp, chweched TayIor, .l\If\.elienvr, 0 Gaert\l'ddin." YnHaiifaiimnaH't,Mi-. t.C.Bntts. o Heo! Bet-np!. Lhm{IÚn, á SHah, merch ienangaf :>rh. DaY¡s, (I ar. ivy(lul King's Head, o'r di'et' uctiud. Ytn Mrysto, isan y Parch. Mr. Goodcnoueh, Mr.Wm Bev:in. u e, a i-i (-till. a :\liss o Crekc. swyddDurham. BUFARW, Dydd M:n'rtlidlweddaf, yn f4 oed, Critlith; mab I)yt)at' Mr. Jeukins, Atohgwr y Custom-House yu y drefhon. Yi- wythnns hon, yn Llundtin. M! Joseph Anthony Sinnms,o'r dt'et'hotn. Yt'g Ng))aerfyrddin, bore dydd L!nn div.-edd.if. yn dd'isym'mt th, Herbeit Hoyd, Ywain, Cyfrcitl:i\H) a Chdcn' yr Heddwchdrosswvdd Aberteiíi. Yn lHis: n't Bnisson, til]il- fcrch y díwe'ddar Peter I)n Yswam. Medi 1{!, yu ct dy y)!) Myuwy, mewu g\Vt!io &fdran, Yr wyrhnos cyn y ddiweddaf, yn ap:os i yn40m!\vydd oc;ti, v Parch. J. Lloyd; Curad Bettys GtH'mon&L)nMfa:rL;<'Hfr. ———- iIÎJ ————

ff AnEIl1:-n;t'Ð!I(odil1id, Vi!!cr> j)a![on,c & Truro, niwyn copr Unity, Stone, o Br'dgc- water, Driddfcmt; Funny, Pntstod; Frar:cis Sprilht" iy, Ht'ittoh; AssiduQPs, May, o Frysto; True Briton, ti)0)))KS,oSt.Ives. Dnshe)\ B('rr-, t1 môefonl; Pt'rse- M'it'ta; a Hfracd!hbe, ba!asat'n. ?/?f<<M?, New Expedition, H?w?ins; ramc,Lods-e .iFtysto; Good I?ntcnt, Mmctt, i (?iocester, atory?- Jaettum; Th.omas, Nichotson, ? Lundain, copt Frtend '\?iIUams; George and Ann, Caikpck; Shytod-, \Vii- tiams; Providence, Jones; Brist.bl, R¡-:es ¡ Gt>orge, Ri- chards; Etixabcth, Wn[ia)n- Marin, (jaiworthv; Leti. .i, Cftalleco. -iib-e Ly(ha, Cor.pc)'; Cardtti'Cu.stie, Ct-o- ker; .Betsey, Lewis Hebe, Carder; Go\ tre, Stephens, Agucss.Yco; UMcrhH), Ttick; ProyjcÍcncc, Owens; Trne Briton, Th'OiH.ts; June & Mary, ReynotJs, i-St. FmlllY, Plllsttmi, iMinehcad; Bec- Ridmrù, FavOH!'tp, Hf<rris; Atin, (hitiiUis, t Cardi- ;,Úm; Princess i P'ynt'ntHf; Anior.< EHis, i Carnarvon; Neptune, lA' Cros, i (fuct-nsey; Francis oo< Unity, Hone, i I. i-; water Sprihtly, Utiton I.iUh' Jo)))), Hernanmn, i Bidcford atefmollth, Cmiiifc; ]\Huin, }min;Thon):tS,Lovf. rms;, il!fra<-o)nbc; Ponioby, S.tUi-.an, i Duugarvun, ?\"w Thompt-on, Harvey, i Active, Pc)!KH'ood,i Cork: "¡¡¡¡am Ann, i\lunis; Harriett,. Richards William, Richards, Liity, Grif. ;Citlis t)ak\vo!t, Jones; Aenoría, ,James; ;:ew!ation, 'Haniinond Friends GoodvtiH. !h'ia.nt, g!<,

MARCHNAPOEDD CARTREFOL. ABERTAWE.—-Gw<'nith, 67s. Cd. H:udd, 33s. 4d. 1 ABEKYSTW\TH.—GweuLth, T'Os. Hatdd, 36s. Ceuch. 20s. y grynog. I"RYSTf).-GNveii;tli, SOs. i 8i.s. Haidd, 34s. i S(;s Ln ERPOOi..—?G\vt;H)\?12s. Od. i ISs. Cd. y 70pwys Haiùil, 5s. <id. i (js,od. y (;0 pwys. 38. 9d. y 4.1 pwys. Pys at ferwi, 4Ss. Od.. i .'5(.)s. <)d. i g'rynog. Peiliil,)i(i ,6s. od. i ;')7s.C'd. ac Eilioil, ¡ 0'. ¡-" t C0. -'t' 46 ) 1 8 d ',JS a.l :JbS. 0(1. 'JrUO p"ys. l' a, 46s.Od.i48s.Ud. y gryaog. Brag, 14. L;d. t ls. Jd. y 9galwyn. i