Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

11 erthygl ar y dudalen hon

[No title]

.. OL-YS'GMFEN. , Y,<-F."…

Advertising

GORUC11WYLWY.R...

Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu

GORUC11WYLWY.R. Co-tell Nedd David Thom:!s, Siopwr Caerphilly Parch, J. Edmonds P.enybontar Ogwr I>. B.Jones Llanlnssent Walter Morgan Pontfaen Titos. Llewelyn, Postmaster Caerdydd post-Omce l?let- ?'i til AV. ),]. Dtvis, Postniaster Aberdare John Bynon. Postmaster Caerfyrddin .1. Evans, A)?-atrydd,&c. UaucHy Jolm Roberts, Siup?r (.'astellnewydd yn Lnilyn Timothy Thomas LlandHo ?- Frederivk Evans Lhmymddyfri — -It ces, Si,)i) Issa H:u)?adoc' — Thomas Thomas Abcrkonddu, G. North j Crvghywel John Price, Postmaster ('I'? ?)' ?A lo,?n Postinaster it ?Jinies Tiioiji-?ts A bergwaun Honi-y Evam A Parch. William Theinas r Aberystwith Parch.. John James Aberieiti Caleb Lewis Llanbedr pont Stephen Hugh Jones, Post-master (i!auywern-\strad David Richards Rhaiadr Edward Jones, Postmaster Amlwch I-,vzitis • I Itodedern•<- Owen Williams, Postmaster Caergvbi Benjamin Jones '■ Llanerehymedd Evan Thomas, Postmaster Brynsiengcyn W'. Roberts Richard J ones Bangor Parch. Arthur Jones Pwllhely Parch. Benjamin Jones Caernarfon Rice Jones IrellI William Williams Himbych Thos. Gee, Argraifydd, &c. J. 1,1;tiiiter, Llyfri%-ei?tli?vr Llau'.wst William Davies Ruthin .Tohn PhilJips, Lhfrwerthwr J"I? :?NN;ti-ds ,I Bala R. Sanderson, Argraflydd I" icitai?(I 3 A li,?,r. ISo?t<nvn- Parch. John Jones VN t,i N%. ii J oilli i olle  Llanl yllin Edward Price Llanidloes Abel Jones Casnewydd ar Wrysc Evan Lewis, LlyfrwcrthwT a JohnTihhins,Ar?rni!'ydd PontYf?t Parch. Ebene?,er Jones Llundain jSewton & Co. Warwick- Square; J. White, Fleet- x street; a M. Jones, No. 5, N ewgate-Street. Yr ydym yn do nil fod Arg. Evelyn Stuart yn cynnyg ei Imu yn aelod o'r Seneddr dros drefi bwrdeisiol Morganwg, yn He ei Anrhydqddus frawd, yr hwn a tu farw yn ddiweddar, Y mae'r tra dysgedig a hynaws Esgob Llandiif, wedi cael ei flino o'r uewydtl gan ei anhwyldeb pariysaidd. Y mae amryw Foncddtgcsau yn swydd Forganwg, wedi dcchren tnuscnf!0 i roddi Hcstr arian i SyrThos'l Picton, ein Gwiadwr, fel arwydd 0'n cydnabyddiacth o wcrth gwasanaeth v Swyddog cnwog h\vnnw yn yr 0)yny?,(????MM<'Lt? ac fel y gano ein hoB gydwladesan prydweddol gad cyHe i ddangos yrnn parch i'r gwron, derbynir cyn leied a phnmp swllt ar yr achos. Urddwyd y personau canlynol yn ddiweddar yn EglwVs Vetir, Caerfyrddin:- Offd'ritii(l.—\Ym. Jenkins, Curad Pcnderin, a Wralter Evans, Cuvad Elywel, swydd Freebeiniog; David Davie, Curad Rosilly, ac Ebenezer Morris, Curad Llandeilo-Talyb'ont, swydd Forganwg; Daniel Evans, Curad Nan'tmel, Benjamin Maddy, Curad Houghrood, Walter Williams, Curad LUinll—— Nantmelan, a Thomas Davies, Curad Creginia, swydd Faesyfed; Thomas Edwards, Curad Liancleniol, a Griffith Thomas, Cnrad Llangoedmore, swydd Aberteiii; Thomas Evans, Curad St. Pedr, Caerfyrddin; Will., Phillip, Curad Grantston, a John Jones, Curad Manordeify, swydd Penfro. 'I Deaconiaid,.—Isaac Davies, 0 blivyf Llanlleonfel, swvdd Frecheiniog; John Davies, o Gaerfyrddin; Wm. Richardson, 0 Dyddewi, Dyfed; Lewis Matliias, o St.'Martin, Hwlffordd, a John Bowen o Lanwrda, )1 swydil Penfro. Mab i'r diweddar Syr Robert Cotton, 0 Lleweney, swydd Dinbych, y w'r Cadfridog hyglod, Syr S. Cotton, ( vn awr Arg". Combcrmere) Ue y ganwyd ef, ac nid yn Combermere,jgwydd Carlleon pawr, fel y tybir yn gyffredin; iie, o ganlyniad, y mae'r milwr. PClldefigaidd uchod. yr hwn a elwir gan y Saeson yn Wron swsdd II Carlleon Gawr," yn Wron Cijmreig. Dydd laii, gollyngwyd llong unlnvylbren newydd i'r mor, o long-gadlas y Cynno tra medrus mewn llong- saerniaeth, Mr. Llewelyn,, o'r dref hon; cymmerodd y I dwfryn y modd gorwychaf, ym mysg bloeddtadau gor- foledd y iluoedd a gynnuilasant i ganfod. yr olygfa fodd- haol. Datmvmn anghcuolWythnos tneithiw-yr, fel yr oedd dyn o'r enw Wm. Hopkin, yn ymdrechu croesi camlas (canal) Llansamblet, yn agos i'r dref hon, mewn trefn i fvrhau ciftordd adicf, i Lanbran, plwyf Lausamblet, efe a syrthiodd i'r camlas; pan glywodd Wm. Morgan, (yr hwn oedd yn byw gerllaw'r fan) y-swn efe a aeth allan yn ddioed iweled bethanidig?yddodd, pan acth i'r fan He a ganfu het ar' wyneb y dwfr, yr hyn a i bfawyehodd, ac efe a redodd i R? ?i gyn'?y?g? yr hwn a?yfododd o'tW?y. aaaeth gydagi gyrchu bad ag oedd gerllaw i'r fan. a chyfodasant y dywededig ¡ l \v Ul. I-iÚ¡>Jl 0')' wadod? end yr odd yr aDadl f'WlOl J Wm. Hopkin o'r gwa;-lod, end yr oedd yr auadl fy vaol wedi ymiidael dros fyth. Cynnaliwyd vn]ofyniad| Ynad Llofruddiaeth ar ei gorffbrydnawn dydd Gyvencr. RhcithÜlrn-c-Ji]arwolaeth (/ilmmvéi'niof. Y mae gennym brawf ychwanegol o ansicrwydd bywyd dyh, vm marwolaeth Thomas Davids o'r Drefor- ris, gerilaw'r dref hon, yrhyn a ddigwyddodd ferydnawn dydd Sabbath diWedddf. Yr oedd efe yh ddigon iacli a chalonog yi rbwytta ei giuiaw; ac o lierwydd ei fod yn teimlo ei litin yn lied drymaidd wedi ciniaw, efe a acth ac a orweddodd ar y gwely, a phan atttv ei wrdig i'w ddihuno yrnhen awr neu ddvvv wedi hynny, deallodd fod cwsg angan wedi ei feddiannn, o'r hwn nid oes modd. diliuno neb ond gan floedd yr lidgorn diweddaf. C'eisiwyd cyhnorthWy meddygol iddo, end yn ofer ac aiJdfeithioh Tra'r oeddyin yn sgi-ifeiiiiii,r hanesion nehod cly w- som am farwolaeth ddisyinmwth William Hoskin o'r dicfhon/yrhyua ddigwyddodd dydd Liviii diweddaf. Yr oedd efe Wedi myned allan o'i dy i'r lieoli, t'r diben i fyned at ei orchwyl, a thra'r oedd yn pesyelin torrodd y gwaed allan o'i enau, ac el ei arwedd i d_v' Meddyg, yr hwn oedd yn agos i'r fan, efe a drengodd mewn ychydig tunndan. Gwvii ei fyd y gweision parod, ag ydynt bobaniser yn disgwyl dyfocliad en Harglwydd. Dydd LInn wythnos i'r diweddaf, dewiswyd diaries Morgan, Ysw. M. D. yn nufi-yd i fod yn Faer Caer- fyrddin dros y Hwyddyn ganhno); ac ar yr nn dydd (i?wiswyd Mr.' B. Adams' a Mr. J. Thomas  yn un-fryd i fod yn siryddod. • Bu prifs?yddog y dref uchod yn v swydd o'r blaen, oc am hynny y mae yn hoilol gydnab- yddus à'l' dyicdswyddanv perthynol iddi; ac o lierwydd ei fawr serch at ei dref enedigol, disgwylir llavver o fudd i ganlyu.ei ddewisiad i'r gwydd di-itelt(fti. A ngorodd pestr â glo yn Hong-borth Aberdauglcddyf, nos Sadwrn wythnos i'r diweddaf, ac aeth y ddau ddyn i ortrwys dros-y ,nos i'wf caban, ond mewn rhyw fodd soddodd y llougig yn y tywyllvvch, a gofidus yw adrodd boddodd y ddau ddyn wrth bob tcbygoliacth yn y caban. Saiiy?ei* o long--bot-tli Ysgrifenodd y Lhngesydd Sawyer, 0 longborth Cork, yn ddiweddar, i Abei--?lati-?tedd?f? i hysbysu y bydd iddo ef ddanton nawdd-long i'r aber uchod cvn I gynted ag yrymgynnullo ynoddeg o longau, i'r diben hv auiddillyn ar eu mor-daith oddi yuo i'r Iwerddon, i'w aiii(iditlyii ,ir cii iii6i--daitli od(li ?,iio i'r l?verdLIoli, Cyfrifir fod rhife.d'i'r dyiiion mewn oedran ag ydynt yn byw yn y brif ddinas wrth geisio elu.sen, ynghylch 6,000; a'r plant yn 9,283; a'r arian a dynnir gan eu taerineb oddi ar y fcyffredin ju liynyddol, ydynt o leiaf j 3711 Dydd Mercher a dydd Ian diweddaf; cymialiwvd Cymnianfa banner blynydddi y Bedyddwvr, ynghys- segrfa Seion, wrth Langadog, swydd Caerfyrddin. Am ddau brydnawn dydd Merclier, gweddtodd 3Ir. J. Jones, o Bcn-y-bont Liandvsul, a phregethodd Mr. J. James, 6 A bergwaun, ar yr addewid o roddi ysbryd a ehijlori newydd i bechaduriaid a Sir. D. Davies, o'r Felinfoel, ar waith y Gwaredwr yn myned oddi avngylcli gan tVneuthur daioni, a phregethu efengyl y deyrnas; at: itm chwech O'l- gluell, gweddiodd un o'r frawdoliaet'h (ang- liofiwyd yr enw) a phregethodd Mr. D. Evans, o Gaer- fyrddin, ar nertholrwydd di-fau'r filwriaeth Gristi'anogol. Cynnaliwyd cynnadledd anghyocdd gan v gweinidogiori am wyth o'r gloch bore dydd Ian, v Mr. J. Davies, 6 Gaerfyrddin, ac y cyttiitiwvd yn enfryd aryrangcnriieidrwyddi ymdrechu dros achos cenhadoi; gan ystyried fod yr amser ag yeviii yn by.w ynddo yn dra hyiiod- ocs hanysgatfydd' yrhyiiottaf, o r::n heiaethrwydd grveithrediadau crcfyddol Cristian- ogion, nag nn wedi'r bes apostolaidd. Am ddeg o'r gloch gweddiodd Mn M. Evan) 0 Banty Celyn, a Mr. T. W illiams, 0 Salem Meidrish, pregethodd -Mr. J. Herring, 0 Aberteiif, ar y ti;ydydd gorchyniinyrf, neu'i  perygl 0 gymmeryd enw yi (?il) 111tiNi, vil otr; a Mr. H. Davies, yr hcnaf, o Lansk-ifun, ar fFyddlbn- deb Duw yngwyiieb fod dynion yu aras heb gredu, gan na's dichon wadu ei hun. Yn v prydnawn, gweddiodd 1 Mr. D. Davies, o Aberduar, pregethodd Mr. J. Davis, o swydd Penfro, ar ddaiontr Hollalluog; a Mr. J; Harries, o Abcrtawe, ar athrawiaeth iachus, a therfyn- odd waith y gymmanfa trwy weddi a mawl; nid vdyin yn cofio gwtled y gwrandawyr a'r llefarwvr yn gyf- redin yn llawer mwy bywiog mewn un gymmanfa eriocd. Bu amryw o'r gweinidogion yn Ilefaru mewn gwahanol leoedd yn y gyhnnydogaeth nos Fercher a nos Ian. Ymddygodd trigolion Llangadog a'r gymmy- dogaeth yn y modd mwyaf caredig a llettyeugar tuag, at y gweinidogion a'r i y rhai ydynt dra dioiehgar iddynt am cn cymmwynasgarwch ar yr achos. Yr ydym yn deall fod Mr. Harries, o AbertaWe, yi1 bwriadu argralfu ei bregeth, ar atlirawiaetli' iachus. MARWOLAETH Y PARCH. T. CHARLES, A.B. Dydd Mercher, y bore, banner awr wedi deg o'r gloch, 5ed o Hydrcf, 1814, y bn farw, er mawr golled i'w deulu, tref y Bala, ac i Gymru oil, y Parchedig Thomas Chailes, A. B. yn y59a¡n tlwyddyn o'i oedran. Y mae yn amlug i bawb mai un Hafnrus a diwyd yn ei ddydd oedd—yn ymhyfrydu yn gwneutliur daioni. Iddo ef ni-ic lioil henafgwyr ae ieuengctyd Cymru yn rhwym- edig am yr Ysgolion Sabbothol, am en cyfarwyddo vn ffordd dinvioldeb—-ym mhyngciau crefydd Crist—ac vn yr iaitli Gymreig. Yr oedd yn gweled ei (ÚiylccJswvdd i wneuthur ei oreu i bawb, yminhoo efyUfa. Byddai yn ddyfal yn cynghori, yn ysgrifennu, mewn amser ac ailan o amscr, gan draethu boll gyngor Daw. Un nerthol iawn yn ei ysgrifeniadan hefyd oedd; a dylem ddiolch am i'r Arglwydd dneddu ei i'eddyliau i ysgrifennu yn ein hiaitb. Y mae ei Eiriadur Ysgrythurol yn rhagori ar ddim ysgrjfen a welsom ni etto yn Gymraeg, lieblavv y Bibl, ac y mae o werth i bt",Alb,eli gael, yn neillduol i weinidogion yr efengyl. Ei bifur pcnnaf dros y deu- ddeng mlynedd diweddaf oedd am i Gymru fod yn fediaiinol o air Duw; ac edrychodd DiiNv ar ei lafur- waith yn gymmaint, ag vi- annogddd lawor ereill hefyd yn Lloegr i'r cyfry w orchwyl; felly hawdd y gallwft ddywedyd ei fod yn dad. i'r Bibl Gymdeitha Fry- tanaidd a Thraniorae at y golygiad hyn y mae holl wledydd y byd dan rwyman iddo. Yr oedd hefyd gyda y blaenaf o'r rhai hynny ag oedd am ddantbn cenuudon dros y moroedd; ac nid oes agos un Gymdeithas gre- fyddol ym Mrydain nad yw ei.enw i Weled ymidith v cynnalwyr. Mae achos i Oymru wylo, o,, bit achos erioed i Gymru wylo yn awr y mae. Gallaswn ys grifennu llawer am y gwas enwog hwn i Grist; ond rhaid i mi ddiweddu trwy ddywedyd mai y Ditw hwn- nw, yn yr hwn y gobeithiodd, a'i cynnaliodd ef yn rhyfeddynystodei oriau diweddaf; a chauodd ei lygaid gan adael tystiolaeth ddiamheuol ar ei ol ei fod wed; myned i'r orphwysfa netol honno, lie 11a ddaw un gelyn i'w flino mwy i dragywyddoldeb Ystyr y perffaith, ac edrych ar yr uniawn, canys divsedd y gwr hwnnw fydd tangnefedd." J. S. Mae'r seintiau yn gwenu mewn gwynfyd, 'Nol gad'^1EU badfyd o'u hoi, Yr lesu, o gvrhaedd en gormes A'n galwo'dd i'w gynnes wiw gÖI; I orphwys o'u llafur a'u lludded, V11 llawen tan nodded eu ^er, Yn feini ei goron drag'wyddol, ■Rhyftjddol in siriol fei ser." W. E. ar yr achos uchod. Cynnaliwyd trydedd cylcliwy! Cymdeitlias Gvd- weithiol Penybont, swydd Forganwg, er addy.-giad i'r tlodion, ar ddydd G-wener y 7fed o'r mis hwn. Yr oedd y cyfarfod yn dra llibsog a Aeth yr-ae)(}t}an gyda'r plant, i eglwys y Castellne.wydd, lie y traethwyd pregeth dra rhagorol a pherthvnasol, gan y I>arehedig Thos. Hancoriie, y Ficer; a givnawd casgiiad haelionus er cynnorthwyo'r s.efydiiad. Holwyd y plant yn g-y- hoeddus yn ysgoldy'r genethod, y rhai a gyfiawnasant eu swydd gyda'r hyfedrngrwydd, buandra, a mauyhveh, ag sydd yri ddarlnniadbl o ddull hyfforddiadol Madrass. Gwobrwyyvyd y dysgawdwvr a'r plant teilwng. a. gwisg- oedd Mewyddton, fel annogaeih i ddiwydrwydd ac ym- ddygiad da. Wcdi i'r gwaith o holi ddarfod, hwy a lonwyd (yn 330 o nifer) d digon o gig eidion da a phot- ten fras, a therfynasant yr olygfa foddhaolà Dnw gadwo'r Rrenin,' i ttiaii- waith lair. Nis-gallwa lai iiit syhvi ar yniddygitid dymunol a gostyugedig y Bon- eduigesau ar yr achns, mor yr oeddvnl i weini i gyssnron y plant, nid i gap! gwasanaeth, ond i wasaa- aethn" oedd treflt ydydd, a phawb yn cael eu hannog gan yr un ystyriaethau, scf gwellhan amgylchiadau'r tlodion. Ciniawodd yr aelodau yn y)- Wyndham's Anns. Ym mysg y gymdeithas yr oedd y Gwir Ani-hydeddus, Syr John N'icholls, y LlywVdd Thos. Wyndham, Ysw. A. S. (Aelod o'r Sencddr), Is-lywydd; Yr Anrhydeddns Windham Quin, A. S.; Mr. Grant, yr.-lienaf a'r ien- angaf5 Mr. Bennett, yr henaf n'f ieuangaf; Mr. Haw- kins; y Parch. J. y Parch. R. Richard; Cadpen Tinberville; Johu HieIJanlsoll, Y swam, &c. &e.

CYFARFOD. MtSOL Y GWYNEDDIGIOX.J

IMYNEGIAD AMAETlIYDDIOL AM…

[No title]

Family Notices

-Lt.O??-?EWY:)mo'

ol .t K" X r r*  ?ll 1 S…

\MARCHNADOEDD CARTREFOL.