Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
JUST PUBLISHED, And may be had of CKADOCK and JOY, I Paternoster Row, London; DAVCD JENKIN, Printer of this Paper; and all other Booksellers, In One Volume Octavo, WITH A MAP OF THE SEAT OF WAR, PRlCE 58. IX BOAS OS, A VIEW of the FRENCH CAMPAIGN In A' t? .?c RUSSIA, in the year 1812, collected from tire oiiicial and other Documents of both Nations, from the time of tile eutrance of the French into Kowiio to their vetveat fram ^loscovv; and thesubsequent disasters attending their march, from the time Bonaparte lied from his army at Smorgenie By an OFFICER. Of whom also may be had, in one vol. 12mo. 3s. boards, A PLEA for the Di V L\ STY of onr LORD JESUS CHRIST, in a Pastoral Letter addressed to a Congregation i ,r zt( I G ) It ('?on g ? iiioll of Protestant Dissenters at Cambridge by R. ROBINSON.— A new .edition. W Also, in one vol. post 8è'O. s. stitched, A DESCRIPTION of SWANSEA and its ENVIRONS, comprehending every thing worthy of notice for the infor- mation of the stranger. Y raae J. EVASS yn Iiysbysu i'w Gyd-wladwyr, fod y Moddion Meddygiuiaethol canlynol, ag sydd ai Werth gauddo cf, yn bar ac yn ddigymuiysg. EVANSES GJSXUINJB Patent Medicine Warehouse, Q All MA II THEN. JOHN EVANS, c, Printer, Bookseller', Stationer, and Music Seller, GUILDHALL SQUARE, SELLS THE FOLLOWING PATENT$PUBLIC MEDICINES. For Coughs, C?M,), A"Líwws, and Consumptions.  (I. £. s. d. ODBOLDVVEG kI j6 I LA 0 1s 0 J" LJaJ h V .1,,(.1 1, j 1). :J UIl. -f.¡\L'1 t) ( Dt? N" cl?l ',)Is S-r-) 01.1 0 Finland's expectorating Pills 0 2 9 -wndell's Balsam of lionev 0 1 9 <5rant's Drops. 0 J D Dawson's Loaenges ?? 01? )'lIrJ's ilaku:l of Horehonmi 0 1 9 Ryan's Essence of Coltsfoot 0 3 6 Choreics Cough Drops 0 2 9 "Walsh's ColtVfeot Lozenges 0 1 2 0-sfprd- Lozenges 0 2 6 Fvr Debility, and Nervous Disorders. Wail's. Restorative Medicine. 0 2 6 Dr. FothergiU's Restorative Nervous Cordud Drops 0 4 (i Dr. Sohmder's Senative Tea 0 2 9 Dr. Ryuier'sNervous Tincture ..■• 0 4 6 Detergent Pills 03 (i 0 3 0 'Solomon's Balm of Glkad () 11 0 Family Bottles i. 1:3 0 Smith's Restorative Drops 0 11 0 Disease* incident to I'erncdes. Dr. Sib] y's Lunar Tineta,c 0 10 youn-rxdrs Female Pilh; 0 2 9 "VVeEifs Ditto 029 'Trowbridge Golden Pills 0 1 2 For the Rheumatism, JTemacathartic Tincture 0 4 0 Whitehead's Essence of Mustard 0 2 9 Dr. Batenian's Pectoral Drops 0 I fi Essence or J amaicaf 'linger 2s. 9d. and 0 4 6 Cumberland's Bituminous Fluid 0 2 9 j For Scorbutic Complaints. Spilsbury's Drops 0 6 0 Dr. Solomon's Anti-impc.tigines Oil 0 For Cutaneous Eruptions. Barclay's Ointment 019 Pike's Ointment 0 19 Solomon's Abstergent Lotion 0 2 9 (,pwlaud's Vf.??taMc Lotion 2<. Dd. and 0 5 6 Dr.Wheadey'sOmt?p!:t 0 1 9 ) W ?cne."et? ?ec/MM. Walker's Jesuit's Drops 0 2 9 l\.k¿'s Pills 0 2 9 !?s&e'.t Purifying Drops 0 2 9 Bilious Complaints. Barclay's Antibi'ious Fills •• •••• 0 5 6 Dickson's Autibilious Pills 0 .2' 9 Dr. James's Analeptic Pills 0 4 6 Dr. (Jail's Pills 0 12 Dr. orris's Antbnonial Drops 0 2 9 Disorders of Ute Bowels. Dicev's True Daily's Elixir 2s. id. and 0 2 9 01 0 American Soothing Sirup 0 2 9 Iladcliif's Elixir 0 12 Bostoek's Elixir 02 6 ?Sqtiire?,,s Llixir 02 0 Essence of Pc?pcrHunt 0 1 4 .Bourne de V ie 0 ? & A tidcr?on's Scots Pills 0 1 2 'f ?}? ,f)aU!y' (annjn:tivc • • • • 0 H 1v o2 IlilgIiili?s Scots Pills   DMO)'Jerxf? Children. 61 Glass s Ma?Hesia  11nry's Calcined Magnesia, in Hotdes nor (I \V d 0 <) (\ t.htngsWwmL.zpn? .1 Is. ?d. -iii d 0 9 Wort,, T, 012 .Magnesia Lozenges, for Heartburn ,01? ?''C?M, ?/<MC?, ??MnA, Sc. ? Sc.t? eer? 's O?. nodptdoc 0 2 9 Dr. Betton's British Oil ? ? 0 19 Robert ? s Medi_ cated Vegetable ?Vat?r, an Effectual MISCEhLAXEOVS. Remedy for t? Scrophuta or K\ll's EVIL. 0 6 0 Hunt s Aperient Family Pills 0 12 Lavender Lozenges, for Lownc,s of Spirits 0 1 2 ?relay's A sthm:Ltic('??? 012 naM. Restorative, or Str:'nthPning PiUs 0 1 6 ^rmee's Russian Oil, for the Growin of Hair 0 8 0 -"???-OH, for Ditto 0?6 -'??Pms, t- I tile 012 9 J!c,ma,n's Pills, for the Stoi?n.:d Gravel 0 2 9 'hcit'nn:nn Salts 0 9 8 Universal Cerate, for Burns, Scalds, Chil- «' blains, kc. 0 1 2 Pariand's Cerate, for Di'to ?? 012 bu)?tetons<f<)]d?)KypQi.???? 0 2 0 Dr. Jamcs? Fever Pc?df.- 0 2 ) Turli.ngton's Ba?ain of Life 02 0 C'ti?er i.oxena:?s ? 0 1 2 ?eppermuit Ditio .?. '? 01? 0 4 0 H.'?it?sEtnhroca?on.fortIteiIoai.inxCou?t 0 4 0 C()Ilvuhwn Drops 0 5 0 l^utch Ditto 012 Kennedy's Corn P!?tcr 0 1 2 koUins;\ eepha.Jk SnulV -0 1 2 ewh"ry'g hm Piabter 0 1 0 SOIO'?-oti". A t Oiritittent 0 4 6 Dr. ?Mey's Powder 0?6 I)ZIN,ies's Infalible German Corn Pbbter 0 ? 2 ?y!or? !?,??.?,.?,,?-? 0 8 6 *1^roi«atic Vinegar 0 2 9 Steer s P'Lr- I 0 1 <) R f ¡" MO. IC .o7.ellges 0 2 ?X<?:nLed?f?qu?? ? 0 0 6 HULon s lileilchin<r!' *■»* J I ') ?Ath.it?KatP:)sM h .lqlH "1.. 0 2 o(} ?S?-????sRatPo??????????? 026 ?nu? Hero 1\'b<tc:;Q u N j CARIuA RTIIEM Si! RE. Tow,y Bridge, near JJangadock. ANOTICF, hav ing appeared in the Carmarthen • Journal—11 That ;'Ill AppHcalion isinteadcd h) be made to Parliament, in the ensuing Session, for leave to bring in a Hill, in order to obtah: an Act of Parliament for erecting a Stone Bridge over the River Towy, in the fa id county, at or near a certain Turnpike Gate,willed Aiter- marlais Gate, frojn that Bank of the said River w hieh lie, in the parish of LSanvulvvj n, to the oopos'ilo Hank of the same River which fici in the several parishes of Llansadwrn and Llangadock, in the said county; and for erecting a Gate on the said Bridge, for taking Tolls for Horses, ÜiÜlc, Carts, aud all manner of Carriages passing the same;" sizGtite ill ptrebp gtlien, That a MEET IN G will be HELD at the CASTLE INN, in the town of Uangadock, in the said county, on MONDAY, theiiistdny of OCTOBKU instant, at 11 o'clock in the fore- noon, for the purpose of taking into consideration the expe- diency of OPPOSING the said intended Application in Parliament, nn the ground of the serious injury that would result theretrom to the neighbouring parishes, on each side d all ilitei,esttd of the said River; at which Meeting all persons interested are requested fo attend. Llangadock, October 10, 1811. NEWYDD El GYHOEDDI, Ac ur werth gait £ ). JENKIX, virgraphydd y Papit" liwn, ac amryw Ddosjmthwyr Llyfrm yng Nghymru, PIllS IVY Til C KINIOG, ???'Ami PRYDYDDOL Stox Lr.KWFXY.N, M o Gocd-y-Cymmer, yn y Fay nor, sir Frcciieanog, Sv r, DiTyrrwcii diniwaid, I blaat i\v h.ystyriaid, I'w cvvnnu ar gynnydd, Me-.vn dee.il a ciirefydd Sef Deiuiaw o (sauiadau, Ar amryw destunau: WEDI EU OYFANSODDI AR llESljR CEEDD. GYDA. NAW 0 HYMNAU DUWIOL AR AMRYW DESTUNAU, Cymmwys i'w canu mewn A-ddoliad cylioeddns. Cyhoeddir he/yd ynfmny gun yr un Argraphydd, j I'UIS VVVTSI CF.1KIOG, Flares Poetarum SEF, BLODEUOG WAITIf Y PRYDYDDIOX BRY- TANAIDD. o Gasg'iitdy diweddar Barch.Dr. J■ Daristacercill. Y mac y" n cynnwys hefyd LLYFR BARUOOKIA^TH O y CajiteuWIU-IAMjMmiiLETON; ynghyd ag ExGiATNioivr gan aiuryiv A wdurnil, a DCRCFAU ar amryw Dcstnnau, er iiiwyn y rhai sy'n caru synwyr yn fwy na chynghancdd, gmt Lio-o ai) Dewi.
IIYS BY SI AD. I
IIYS BY SI AD. At Gancjiv Di/noliaelh, a Chi/feiHion Ci/m- d::itlwsau CCJilwdul. ydys yn bwriadu ffurfio CYMDEiTHAS jL GENUA DOL y BED V DD W V R, yn fuan yn ABI-R- TAWE, ac i CYFARFOD J.LIOSOG ar yrachos yn -r 11AF NESAF, lie y disgwylir amryw o'r Pregeth- wyrmwyaf doniol yn Lloegr ac yng Nghyinru i bregetiuiar yr actios. Diben y rhyhudd cynnar hwn yw rhoddi mnser ryfaddas i Weinidogion yr amryniol Eglwysi i wneuthur Casgliadau crbyn yr amser, a gvvahodd pob ewyllvsiwr da galluog i roddi ei cow fel tansgriliwr (subscriber) biynyddol, i gyniial y gorchwyi camnoladwy o efengyleiddio Eilun-addohvyi, ac i ddymuno ar y rhai sydd yn cfengylu tangr.efedd, a phob cefnogwr gwaith ccnhadol, i ystyried pa un gymhwysaf fy ddai uno hoii Ddeheubarth Cymrn yn un Gymdeitiias fawr, neu ynte i bob sir liurtio Cyrrideitlias Genhadol ar ci piien ei hun. Mewn trefn i annog Cristianogion i ymdreclui yn ol eu g:illll i ddanfon y ncwyddion da o laweoydd inawr i'w cyd- greaduriaid y rhai ydynt yn cefnu ar amser ac yn brysio i drag:,ywyd¡\oidei>, ¡;i'th raid i ni ond eu hadgníio mai Cris- tianogion ydynt—fod y Grefydd Gristianogol wedi cael ei harfacthu i todiyn grefydd gyllredinol, gan fod cyrrau pcilaf y ddaear wedi eu rlwddi mewn addew id, yr lion nisgelijr ei syllyd o'i lie, i'r Gwaredwr, yr hwn a ragdystioiaetiiodd, y bvddai i'r efengyl gael ei phregethu t;il, y'r holl fyd er tyst- ioiaeth i'r holl Genliedloedd, ac a yshrydolodd ei was i ragddywedyd udganiad udgorn y seithfcd angel, yr hwii a ddyv.cd ar yr amser pemiodedig, Aeth holl deyrnasoedd y hyri yn eiddo'n llarg'Jwydd Iii a'i Gl'ht ef. "Ychydig liyddy?grwydd mewn hanesvddiaeth ysgrythurol ac eg- Iw-ysig, sydd ddigan i ddangos mai trny olferynau ac ym- ari'er a'r moddioi) trefnedig, y mae'r Hoilalluog arferol a ddwyn ei holl waith arfacthedig i ben, a chytiawni ei holl addewidion grasol. Trw y bregethu'r cfengyl y mac gwy- bodaeth o'r Gwarcdwr i leuwi'rddaear; er nad yw moddion diliin hebddo ef. etto gan mai tnvy foddion y bwriadodd ddwyn ci amcanion i ben, ni wna vnttf l(idiiii heb y cyl- ryngau hyn. N id yw'r drefn addas yma ddim yn byclmnu gogoniant ei ras, gan nail oes dim yn fwy cymmvvys nag i'r rhai ydYllt o du Ddnw i gael cytle i ddangos y tuedd hwnnw. Y mac cymmaiiit o law redd y Jeiiofah yn ym ddangos yi, ei waitit yn peri i'r yd dyfu a tfrvvytho, wedi gwaith a llafur caled triniwr y ddaear, a plitt bliasii -vii lluiiiaci.li i ddynion heb eu traficrth a u helbul iuvy canys wrtli wneuthur y cyntaf, rhoddir pniwl diymwad <j'i alliu>g- rvvydd i gytlaw'ni'r ail. iechydw riaeth dynion, y mae yn amlygu ei ras yn gymmaiut, < 3 ijid-yii fwy, a phc buasai y11 ennill pawb i wybodaeth o'r gwirionetld heb ymdrechiadau dynol i ledu'r efengyl; o. herwydd ni buasai'r peth yn ol yr ystyriaeth (daf iiyn yn gadael evile i ddynion ddangos yf un graddau o barril a scrchavvgrwydd at y Goruchaf. Dylcin goiio mai trwy ddanfon pregetliwyr y gellir pregetisu, ac am nid angylum ydynt, rhaid eu cynnal, a rhoddi Biblau yu rhad i ciiun-addolwyr y rhai ni's gvvyddant eu sjwerth. Yn ol y eyfril" cyvviraf a ledrwyd wneuthur o drigolion y byd, nid oes ourl uti o bymtheg o honynt yn myncd clan yr enif Crsstianogion Protcstanaidd 5 deneys hyn fod y maes yn helaeth, a digoIl o Ie i hob enw o (iristianogion ytil Mrydain, ie, a holl Europ iirotc«i.{aiiai<W, i wcrtbio, Jicj, adHB i Ull gyfynu ar. y adl; ni'th raid i neb olni y dan- fonir gormodd 0 brcgethW'yr, neu y cc-glir gormodd 0 ariau i mddi Biblau i Eilun-addolwyr a M?ho-nefaninid tra lydd- on! hwy by w. 1\ c nill cySW;¡ yw í ÍI('ÎJ dd'y\d:d cu' bod yn ?weddio vn ddu'?rit.h am IvvydJiaut ?'cu:?:o?:'eth y tm fyddont yn esgeuiu,:o dchnddi?'r un'? ?ddhi? a drefnwyd i helaethu'r deyrnas uefol, yn m-iliduol pan fyddo Rhag-Juujaeth yn eglitr ddangos fod yn ago red, y wawr yn torri, yr iinialvvch yu dcchrcu blodeno, L'il bro- dyr ytii nihartliau pellaf y byd mewll peryglon yn s;ahv arnom gan ddywcdyd, Gristianogion, cynnortlnvywch ili;" a chyflwr y byd givsynol yn croch-fioeddio, Chwi wyr hyddysg yn nhrefit jcchyuwriaetii, tosturiweh wrthym ui." N ill -N i,- oes hon na llwvr oresgyn yr.holl fyd Paganaldd, ordifygu trwy Ddii'.v y rhyfel wedi dcclireti; rhy ddiweddar yw gofyn yn awr, ai doethiucb yw cynnyg efengvieiddio'r Eilun-addohvyr ai peidio ?—rhy ùdiweddar yw codi gwrth- ddadleuoll a dywedyd nad yw'r amser wed: dyfod, a -hoiiiii hawl i'r enw Cristianogol. Yr 11 nig ofynsad teiiwng yn av.r yw, Pa un ai o du Paganiaeth neu Gristianogaetfi yr ydynl? Os y blaenaf, hoed i nisefyll i fynu fel dynion, a dadlu yn erbyn poh ymdrech i eanill yr i fiydd Crist, ac ymorchestwn i baganciddio holl wiedydd crC-d; trwy haeru yn gadarn nad yw r dengyl o werth ei cbiie!—mai gwell 'yw byw mewn g-wlad He yr aberthir y plant i'r Sharks a'r Aligators, lie y ilosgir cannoedd o weddwon yn llynyddol, ac y dinystrir lluoedd dirif dan olwynion pwysig c.erbyd yr angherdilaidd Juggernaut; end os II du'r efengyl, daugoswn hynny tnvy bob ymdrccl1 oÏ phiaid yn ol ein gnlhi; nid actios yw hwn i fod yn arn- Mcidgar yn ei gylch; melldigwyd Meroz am fod yn am- hleidgar mewn achos llawer llai ei bwys; os felly Pa fodd y diangwn ni, os esgeuluswn ymeguioo blaid iecbydwriaeth gymmaint." Ym mhlith amrywiol Gristianogion ercill, ni bu'r Ik- dyduwyr yn Lloegr gyda'r olaf i lid dlro i ai y gorelvwyl teihvng hivi). ynghytamanfa Nuttin?ham, yn y I1ny(:dyn list, ar fod lQjyfarfod gweddi ?arl ei gynnal ar jnyr y dydd 1.1 un cyntaf o bob mis, i ynibil am ledauiad yr eMigyl yn gyfiredin, yn yr boll eghvjsi, ac yn hyn yr ym- unodd Cristianogion o enw au ereill yn fuan, ac hyd y dydd Inn! y trite gweddiau yn cael eu cynnal ar yr amser dywededig tnvy Loegr, ac men 11 llawer o eglwysi yng Nghymm, megis Abertawe, a lleoeild ereill. YroeJ.d Mr. Carey, (Hr. Carey yn.avvr), (Jtveinidog yr Eghvys yn Moulton, yn niynych ddywcdyd, V inae eisiau gwncuthur rhywbeth gyda gweddio." Vn v llwyddyn 1793, tiriodd ef a Mr. Thomas yn Bengal; ac aeth ceuitadon ereill ar eu Jto;, air. Ward," Mr. Ashman (Dr. Mnrshinan yn aur), I\rr. Fountain, Mr. Grunt, a Mr. Bruusdon. Buout yn dysgu'r iaith, cylieithu'r Bibl, a phregfthu i'r brodorion dros amryw iiynyddau c.yn i'r w einidogaeth Iwyddo. Wedi. isir lafurio dryiliwyd cadwyn y cast, bedyddiwyd rhar o't Bramins, neu oticiriaid yr eilun-dditwiau, y rhai ydvnt vo awr yn bregethwyr o'r efengyl. Y m&c cenlutdon y (Jyia- dcitlms hon wedi ymwasgaru ym mhell o.idivvi tii eu gilydd, ac yn prcget.hu mew 11 deuiuw o waSiauol ardaloedd, He y mae o 30 i 40 o bregethwyr yn ddyfol yn cfengylu tang- ncfedd; y mae ychwancg nil pauinp canto Hindoos, JMaho- metaniaid,Anneriiaid (trigoHon gwlad Armenia), Porhi- gtiese, ac ereill, ?edi caci en bedyddm ar bro.'Z??; o'u f'ydd aau'yv. ?aunix.du o blant y brudonon yn ca?t cu dy??u mewn ysgoiion rhad; yr ysgryt'uiirau tvedi cael eu cyileitiia i amryw 'kiUwedd, trwy fawr ddtwydrwydd ac uchel dvr.?- cidiaeth y cenhadon; dewiswyd Dr. Carey i fod yn Athraw Cadciriog (Professor) ym Mhrif A throUrC^Icutta; a gosodir yr boll genhafiou ar waith i gyfieithu- ac :argiu.phu cyfan- i-Mddi?aumt'.yafdys?cdi? yr Hindoos, gan y ?yHtdetutas cmvoccaf yn y byd am udysgeiiiiaeth Dwyreiniol, aclodau Cill%'Occ-,If yii y 1)'d aiii acloii,' Li Marshman, Mr. Ward, ac ert>ill, yn ennill rhai miloedd o bunnau yn iiynyddcd, trwy eu dssgelOadIJ, eilhr md ydyni. yn cad", ceiniog at cu hachos eu huuain, ond rhoddrr cwbt at achos y (iennadwri. H;i« dd fuasai i Dr. Carey ddanfon ei feibion adrcf i brynu tirocdd helaeth, a byvv meivn rliod- I n' fel bnnhcddigiou goludog, ond ya iif hynny, y macnt, nior ewyllysgar a'u tad, yn pcry?u eu bywydau ym mhlith cUHn-addoiwyr; auti?wdd caniod y fath aml'yh;\au o hunan-ymwadiad yn ein dyddiau ni. Dcn?ys y pi?iun can- lyriol fatvr ddhvydrwydd a m?dru?rwydd Cenha(JH y CJym- deithas hon, wrth y gorchv/yl o gyfieithu'r ysgrytharau:— Y argraphiad mawr o'r Testament IScwydd yi] y Taniul, trwy ddivvvdrwydd (yr hwn sydd agos a bod yn angliredadV.y) y Cenhadon yn Serampore, wedi ci ?vb! bel:¡;eithi" Md oedd y Cenhadon yn Serampore wedi II mYilt'd r;¡:gddynt ym mheil i wneuthnr !!yt!:y!?nnau i'r Bibl Annei:aidd (yo JT llyn y dywcdir ei! bod nedi Iiwyddo mewn mcùd rhyfeddol), pan dJaeth gahvad o'r newydd am y:udrcc!;iadan Bibi Gymdeitiias Calcutta 0 barth arall."— Y mac deg pore, phrin y mae diwrncd yn myned heibio heb fod rhy w brawf-len (proof sheet) o'r ysgr.vthurau yn myned trwy ddwy1aw eu hysgrif-raglaw. —'Y m?' eich gw?ithn-dwyr j (ccw??'??), ?an ddeali*fod mynedfa trwy Huoja i mcr- odraedi China, wedi gyrru am yr ysgrytnurau (yu iaith y Chinese) o Canton a Seramj-ore." Llytkyr n&diwrtk y Dr. Carey, Calcutta, Rhag, 10, 1813." Y mae'r cats ychwanegol a thaer am yr ysgrythurau sanctaidd morfawr, fel na; gcilir ei atteb, er toJ genoym ddeg argraphwarg ar waith yn gysson. Yr Jilym liel) lyfr o'r l estainent Newydd yn y Bengalaeg a'r Ilindaeg, er ys i chvech 1-n i y gii i ,.vitd-- agos i chwech mis; y gaIwa(hu mynych a thaerion am da- isy nt o amryw harthau o'r wkul ydynt yn gyfryVe fel yr ydym yu gorfod. rhoidi llyfrau'r Efengylwyr ymailh cyn argraphu y rhanau erciii. lleblaw'r cyiicithiadau a ddygir II ym mlaeo dan ein arolygiaeth cin hunain (y rhai ydynt yn awr yn un-ar hugain o rifedi, o'r rhai y mae un ar bymtheg yn y wasg), yr ydym yn argniphu'r Testament Newydd yn I, y Cingalese, ac argraphiad jlindoostanaidd a Uythyrennau Pcrsiaidd, gan y diweddar Air. Martyn; ac yr vdym vng- hylch dcchrcu dan arhraphiad ol"ihl Ma!ay, UIl mewn liy'hvrennau Rnnfeiiug i Ainboyna, a'r llall yn yr. Arabaeg I idrigolion Java: ac y mae llytiiyretiiiau yn cdel eu gwneu- tliur i n,, hoB Fibl yn iaith yr Armeniaid. Er yr holl gyiieitiiiadau hyn, yr wyf yn gwybod am sait's'i neu w\th o ieithoedd ar gyfandir Asia, i'r rhai r.id oes sill wedi ei gyheidiu; ac at y rhai hyn geliir ychwauegu o ieiaf deg neu ddeuddeg yn yr ynysoedd. Am hynny, y mae rhifedi'r ieitiioedd, i'r rhai nid ydys wedi dcchrcu cytieitha gair. Dtnv, mor lliosog yn y Dwyrain a'r rhai ag y mac ynddynt.—Pa fodd bytmag, dygir y gwaith ym miaen yn ddiamineu, hyd dm chlywo r holl genliedloedd, yn eu hicith- oedd cu hunain, fawrion weithredoedd Du\Y.Tcntk He- purl of the British and Foreign llibte Socitly, pake 18, 19, HcbJaw'r amrywiol gy?cith?dau uch?d o,r y?rythurat', cyhoeddodd Dr. Carey y HaB?aynu? o N'almecki y'?hyd a )cLyi!eit!ad Sacsnog, y. driMyrr pedwar-]dy.<r—Icii'iadur ? (??Mw/<?) ac ymddiddanion yn y hcn?a!?-?pithadur yn iÜH1 MahatU"—Geijriadnr Maaattra—ac Ieithadur -Sn:!?- krit, pcdwar-plyg. Ac,n»cddai Arghvydd Miuto, Hh?'a-.v India, o tiaen ArgJwydd M»ira, yn ei areeth wrth ganu'n iach i ?ndia, yrhou a draeUiwydganddo, Medi 20,1S13,— n y mae efe (Dr. Carey) newydd gorpheu ar^rap'iu Ieithadar yn iaith y Punjee; ac y mac ganddo yn aW yn y wa?g Ceithaduron y Tciinga a'r Carnatic. Ac y mae lie- IU I-, jHiiHochcc.?'tOn.?a. A?.vnydnvanc?ad?yUafurhc' aeth ac amrywiol hyn, l»ydd i'r Gweinidog duwio), a'r I ysgolhaig diludded hwn, orphen ci Eiria<bir Bengalaeg I mewn dwy ilvnedd ym inhcllach. Y mae Ieithadur yn iaitn Burmah, gan ei fahFdix Carey, vr hwn sydd eisoes yn dHyn llWYbr;U duwiol a dy-.ged? ei dad, yn alraÜ\nl;g y Cennadon yn Serampore. Y mae Dr. Marshman wedi dechreu cvhoeddi.gwaith Confucius, ynghyd a ehyfieithiad ac esl>oniad. C'yfausodd- odd walth rlan yr enw Claris Shiica. nett Ailwedd i Iaith China; cyhoedlwyd y rhan gyntaf, a bydd y cwbl o 4 i 500 0 du-dalenuau pedwar plyg. Y mae yr naeg wedi eu hargraftu arlythyreimuu symmudoJ, yr liyn a ddygwyd gan y Dr. Marshman a'i gydweiihwyr, tiWY y cy*vrcinrwydd a'r dyfal barhau mwyaf clodfaiyr, i'r fath berlfeithrwydd ag oeddyn tiiii or blaen. Cyhoeddodd Mr. Ward, yi ail ¡ argraphiad o waith ar Grefydd, Ysgrife.nnadau, a Moesau'r Hindoos, yn bed war lIyir pc,1war pJyg. Yr v.yf yn prnlïr dywenydd mwyaf dirlwyll wrtb j ddwyn teilyngdod ysgolheigaidd Mr. Marshman, ac aelodau ]>archcrtig ereill Cennadwri Serampore, i sylw'r cyft'redin; a fy nhystiolaeth i'r gwaith mawr ac anarferol, ag y ?nUnnsv.yd y Gymdcithas ddiueheigais a chyfrifol yin? i y gyyawni. Ac nid iiai boddhaol gennyf yw y cylie'a rydtl ¡ ('ucyt?i?niadau dygcdig i mi amlygu fy sylw o'werth ua- trynol eu bywydau, a'r cgvvyddor fuddiol sydd yn rhcoii yr | amrytv st-fydliadau defnyddiol a iTmfhvyd ganddynt. a'r {- I rhai a ddygir ym mlaen ganddvnt en hunaii!—Lord /?/.? ?a/?'/c??? ??rM.<, Sp I. Wedi dangos o tiouom yn y modd hyn gyflwr grcsynol i I' rhan fwy:if o drigolion y byd, cymhwysdcr y Cenhadau a I dd.mfonwyjl allan, a ihvyddiaut eu iiymdrcciiiadau. yr ydym yn gobeititio na bydd i neb o gyfeilliou Cymdeit'nas Genhadol y* Bcdyddwyr trwy'r Dywysogaeth, a swydd Mynwy, es»;eulu.o cas^lu a thansgrilio yn helaeth yn 01 eu a dwyn eu trysorau i Abertawe, i'r Cyfarfod cyitrcdin yr Haf liesaf, pryd yr ystyrir^y dull a'r modd a yI ndtlar,i)so oreii i ddwyn ym mlaen aciiosiou y Gymdci- I thas. ■ Rhoddir rhybudd amserol am amser y Cyfarfod evil j y ■cvmrnero le. Gelwir yu ueliel ar drigolion Cymrn i ddilyn anghreifRiau eu brodyr y 11 Lloegr; am (?'hya?ii eu brodyr yn India Oid gwiw yn?an, canys tyhia ILuvcr na fn ymddygiadau ac ym  drech iieintiiawr yn deilw i'w cysfadlu a'r eiddynt hw y wodtyruc?a.p?tolaidd. Anhawddgwybodam?cit i elks-, i eic:i huuain drysorau yn y nef," na thrwy gynual Cennadon a dospartlia Biblau ytn miilith eilun-addolw yr. Yr ydym ni yn casgiu aria 11, ac yu gyrru geiriau'r bywyda phregethwyr 1 India, a'r rhai hynny yn gyrru'r trigolion i'r ncfoedd, a pha drysor gweil a allun fod y 11 uîlcrynol j'n ddaafou yno.
I ....-"::_ ,- - - - I T 71°…
T 71° 1 ° New-ifddion Lhimhthi^ Spc. DYDD I Air, IIY DREF 13. THAt'Y bapmau Upland, y rhai a dderbyn- I -t v,yd heudyw i'r DLd o'r mis hwn, yr ydym yn dys?u f"d y Count Uostopchin wedi coisio cennad i rodùi Rhaglawiaelh Morrow i fynu, c II achos ei aliechjd; o herwydd pa liamy mae .ofnau y sawl a dybient fod yr Ymerawdr Alex* ¡ ander, yn groes gymmeriad cyiFredin, wedi ymddwyn mewn modd anniolchgar tuag at yr lien was llyddlon hwnnw, a'i droi aiUn-i o'i wus- anacth, yn hollol ddisylfaen. Er fod Prv. ssia wedi ymnvymo i weled Denmark yn cael ei digolledu am roddi Norway i fynu i Sweden, yr j ydys yn deall yn awr, y bydd Sweden i sefyll ar i gadw Pomerania, hyd oni gaffo ei thalu am y draul yr ac'U? idd! I ddaroi?w:g Norway, o her- wydd na fediodd Denmark ei rhoddi i fynu yn ddiymdrech dieulfawr yn ol ei chyHundeb. Cyuhwysir yr hanesion canlynol yr.ihanurau Paris, am ddydd Liu 11 d'nveddaf, y riiai a dtlcr- bynwyd y bore hwn. Daliasom syIw ddoe, nad ocdd Brcniti Saxony ym mys y Fl'JlIla.dl1riaiù I BrehinoI, y rhai ydynt wpdi cyrhaodd Vienna. Ac liysbyoir dan y pen Leipsic, fod amryw o swyddogion mil vvraidd Saxony, a dau Gadfiido^, y rhai a ahvasant gymmanfa o'r sWj:dd?glOí1 i i t Maibourg, I r wben i anncrch cymtnanfa Vienna, aLlf-Lriid ei I'awrhydi, wedi caol eu da'a, a'u danfou yn garcharorion i amddW\-nL¡ Torgnu; y mae'r amgylchiad liwii11 gwneuthnr I ei adferiad yn fwy auobeithiol iiit dim arall a j giybuwyd o'r blat^n., Y nevvyddion o'r Yspaeti ydvnt yn cyrhaedd i'r cyntal 0 r mls Y ddynion wedi cael en careharu o'r newydd yn Madrid. Ac lei v sylwyd o'r blaen, y meitii*"Iil hyn yn beniiaf yn erbyn y Seiri llhyddiou, i'r rhai y dywedir fo(i c)feillioii y Cortes a cbyf- eilHon y Ffrangcod yn perthyu, y rhai oil a ys- tyrir gan yr ailwyl Fferdinand, yn elynion iddo ef. Dangosodd talaeth Catalonia ei hanfoddlou- rwydd i'r mosurau hyn, i raddau mor bell a dan- fou cenhadau i Madiid i arddehvi (rfe/iumd) ihyddisad y rhai hynny o'i chynr.yrciiiolwyr yn 01 T .J •y Cortes, y rhai a &iiw gan y Llywod- J "T" "1 .i racth. O du Navar/e y mae'r antoodlonrwydd yn fwy brawychus, ae wedi torn allan i wrth- ryfel gwcifhredoK Y ddau TUina, tywyswyr rnedrus y Guerillas yn y rhyfel diwecitkif a'r i* frangeod, ydynt yn blaeuori ar y g'.vithryto!- wyr, y rhai, fel y <i) wedir, ydynt dra iiiosog. í T' '1 "I' 3n l' Mync-r dan y pr-n Vittona;, Modi 30, eu bed wedi myned o'r gohvg, ac na wyddid beth oedd eu liysbyoir mewn llythyr anghy- oedd o Ffraingc, fod urt o itctsynt wedi cynnyg I 1" cymmeryd St. Sebastian yn daisynitmvth ar y I I '25am, ond Iddo fet?u,? GClOS braùwriaeth 'rhai e'i swyd?cg'on. Ei*'?' pr'? y medrwn gredu l hyn, o her?ydd p,? g'??a?-?nd y fath gynnyg, ?'r  ga  fcj  ydym yn meddwf nas gallasai fod yi, anhysbys I yn Vi?crL? ar y 30ai! g?n if;J yud?u Ip cyn agosed at cu gilydd; o?d )ud yw'r hysbvsiaeth odd: yno yn evnuwys dim o'r fath. Ychwaiseg'ir niewa iiyU^.y r; fed y Cadfndog Miaa, can i ar lawer o liioeud o ddytno:i, wedi cyiiocddi ei huno blaid y Ffurf-lywodraeth a lUnwyd gan y Cortes yn yr spaen, yr hw:; a ^yminoradwy- wyd gan y Llvwodraeth FrytasnUdd, a Calla- oedd Lwropasdd ereill, cyn uefnu'r mesu?uu annedwyddy gwanwyn diwcduaf yn Valencia. Arnlygir mewn llythyrau o Vienna, nm y ■'oOain OIT rnis diweddaf, fod Ymerawdr Awslria- (-i goroni yn Y nera wùr Germany znv. v Pennacturiaid cyfnnol, at- y o'r mis L.vr., sef cylchwyl ei etiedigaeth. o Fedi, dywedir fod ansawdd y Ci f I i;, L (Exchange) yno wedi gwclla cymnuih t iidi- .ena cymm?;? ,?  weddar, o herwydd fod liawer iaivi a t WiiWS wedi cael eu dwyn yno gan ddieithriaid, fel Y: ydys yu tybied y derfydd gwasgaru asian p' > :r yuo yn lied fuan ond Y mae hyn yn yiwd.i bynnu i raddau mawrion ar y mesurau a drefc-.ir ynchylch y fyddin Awstraidd, cynnaiiaeth yi* hon sydd dra threulfawr, o herwx'dd ei bod hyd yma, yu llawn lol yn amser rhyfel. .1 .J 01 Derbynwyd llyihyr oddiwrth swydd-'ucl.-el yrn myddiu Syr j. C. Siierbrook, a ysgriiei;w> cennadiaefchau diweddar oddtWitii v Ca<i' fridog uchod. Ar yr aniscr Iiivi-.iiiv, N, fyddin clan Syr J. C. Sherbrook. vn^hvlci: vn- adael o Penobscot, a myncd i Ppstsmptitis h Hampshire Newydd, gyda IJ\¡-¡M¡ i ddji.yhtn'o Hong newydd o 7 1 mangnel ag sydd yn caej "i hadeiladu yno, yn gysUi a rhyw g bychaiu ereill. 0I. Dengys yr liysbysiaeth diweddof o Gi bralrnr. ff)dycicfydi)eiutu?wrd:ii?ii.auc'-yi.'??ci- yno; nid ?dd y rnarwoJarttnu ychw:neg ná piled>yar neu bob dydJ, yr amser hynny, sef, Medi 1*2, 1 r ydym yn clywed fod yr arian dros ben. a gynnuilwyd gan swyddogion y fyddin y-i ddi- weddar, i roddi aIJ7 d d D, Dyd eu y miiwy.- a an- allaogwyd ya yr Orynys. Danfouodd Brenin Spain Urdd St. Carlos, o'r ?i'?dd i'r Tywysog B?ch?'. lI.'A' j: fc, i ;'r "16: A:I: cY1;:a;y(1 s:\vieddoedd mawrion yn yr.ys Eiba; rhnddocid l1o!l\HJarte v,tl1 i'IY filv'\r chafod¡! V dv\vpn? ydd i'w clywed yn gwaeddu Vive E!pt'¡rr!' Eawyd rhai heolvdd o'r np?ydd yn ol en-A?u h¡o<o!;d'l n""I'" _r'U¡l'('fJ'I' u Gcnnu:ri) 1..1 'l. .la Lt t. t l, \)f/¡ "'¡G/ Y mac pris y glo yn ychwaue^a yr. L undid; Soddcdd ba,d? yn cynnwys pedair gv, raig, a phump o ?'7? dydd Sul di\ved?af, rhw;.? Ram: gate a Clialais, < i;<rengasant oil yn y dyfii-Jpr. Pob I Ffraingc --daynt, y rhai a ddaethoat i'r wiad hon a. nwyr. '^u i wcrthu. Dechreuwyu r, re.rtiiu moddion Tywysoges Cymru ddoe, yn nhy Connaught. Met;>wyd i v r arwerthydd ei I i u i 1, 15,000 o guineas aai (utBl, dC nid gwiw i neb gynnyg Ilai. Lladdwyd dyn yngardd yr Anrhydeddus Sir. Herbert, o Mitcham, bore dydd Mawrth, gan ddryll Uamlafn (sj)ring gun). Yr oedd rhybudd rheolaidd wedi cael ei rfJddi o'r dryll; ac yr oedd y troseddwr wedi cael ei gUvy fo cyn hyn nsewti ga.rdd arall, y-i bona yspeiliai; ond er y rhybndd prydlawu hwrnnw, cfe a yrnrcudcdd dilyn y grellt o yspedio ues cad ei hiyr at,.a'UO L gaa angau.
[No title]
OWENEI?, 14. Yr vdytn wedi cael papurau York Newydd i'r 4ydd o'r mis diweddaf. Nid ydynt yn cynnwys ucaimawr hysbysiaeth hcblaw'r hwn a fynegwyd eisoes, ynghylch gweithred.iadau'r BrytaniaUl pan ymosodasant ar Washington. Dywedaut fod y rhan fwyaf o'u milwyr yn y frwydr wrtli Blandensburgii yn rai newydå gdi; ymbJdmld rhai o honynt yn dra gwrol, eithr ciliodtl c■ eiI!, o herwydd gwangnloildid, cyn bod achos, ac am hynny collasant y frwydr. Daeth y Cadfridog Armstrong i Baltimore, ac hysbysiaetli i'r trigo'ion fod ysg,if-rag!aw'j' Llv- wodraeth wedi uerbyn ceuuadiaelUau cddiwrtli eu cennadon yn Ewrop, y rhai a ddar-fona/id i gynnad!eddu am heddweh, a'r r)?u n geisasent ?nwdurdod o'r newydd, ?cu gyfarwyddndau N'urdo(I o'r new)dLi, I"eU nad vw'r hwn sydd ganddynt dd?onc? i ddwyn y gyniiadledd ymheliach ymlaen. Mynegir mewn pigion o'r popur a Hwir tionai iutcliigencer, am y laf o'r mis diwedid-'U", fod y Brytaniaid wedi esgyn j'w ilongau yn .C^- nedicf, ar y dydd Mawrfh cyn hynny, i> "d vn bwriadu n!y'?d i wared ai hyd ,n ?''?n. 'v'i S ?ddynt g'Ho o ??as!)in?t:ou. D?Wt-'d?nt fc',j: i- ? wvryt'A'ner.c ynp?rhauymj?nn'.jn f' y J.5 "?nj-<?n'. ddyfc.diT.e\n ?hon?o, gau ob c''h't? y i. t' f' pryd i wrthwynebu'r g?Jvuc! end cfer fu'r gcbaith 11 w n t Datgana'r National Intelligencer yrohelhich, eu hod yn gobeithic- yn -r i ,in» v ()(',( lO..f\\) ,( .w L\: n Y'. ,J,I Y sarhad a gy3.awnodd ) Ih v tanrtul av «efvitfn eu Llyvt odraeth. Yr oedd v Cadfridri a'r Mor-raglaw Rogeri-. v: i Wa- yr 3,iu o Ays, o Bait!- •ore, a'r Mor-iaa..vf Porter, ar y dyed cuuiyuci.