Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
&;;.-,-,.",,-,.-...-:-:- -…
& i'orhad o Ldunuam, 6jc. Dywpdir fid yniddygi&d pobl Alexandria, y fbai a roddaant lifoli eiddo'r Llywodraeth Ante- ncaidd II piielhau ereill, i fvny ir IItlyddwyr Br} Uiiiajik;, wedi peri aufoddlonrwydd cy tired in trwy'r Uuol Daleithiu. Dywedir fed y-Llyng- e.>ydd Cochrane wedi irynegu fod ei vmclltiiioli oii wedi cael eu ci tlaiviii, ac y byddai iYilytiges da a ei lywyddiaeth ef ymadael o'r afon yn ddiced. S'jii am ryfel tit- Yspaen.~—Yr oedd y dref mewn eyffro mawr y bore hwn, o achos goti a,, cedd yn tfynna, fod y Llywodraeth wedi danfon gorchymniyn i'r tolldy i attal yr hoil feddiantiau Yspaenaidd yn y llougbortH hwn rhag myned i'r nor, o herwydd disgwyliad fod rhyfel a'r Ys- paen ynghylch torri allan: end wedi chwilio i'r pth, cawsom fod y son yn ddisyifaen.—Papnr York Nczydd, Medi 4. Dygwyd papurau i'r 1 leg o'r mis hwn, gan y llythyr- god Ellmynaidd, yr hon a ddaeth I r ddiiias heddy w. Derby ni wyd hysbysiaeth o St. Petersburgh, fod y Count Rostopchin, gynt Rhaglaw Moscow, a'r Llyngesydd Tschischagoff, wedi cael eu pennodi i fod yn Aelodau o'r Cyng. bar Ymerodrol, am exi gwasanaeth hir ac haedd- iannol. Y mae Bibl Gymdeithas St. Petersburgh i gaei ei galw o hyn allan, yn unol a gorchymyn yr Ymerawdr, yn Fib! Gymdeithas Russia, a'i gwahaacl ddosharthiadau, neu ganghenau, i grael en gahv yn ol enwau'Y trefi yn y rhai y sefydlir hwy ut. Gorchymmynodd yr Ymerawdr ar fod l i ddiolchgarvvch gael ei roddi i'r Hollalluog D(uw, bob blwyddyn o hyn allan, ar y 25ain o Jtagfyr. A bod i'r dydd hwnnw gael ei nodi rhag I law yn nydd-lyfrau'r eglwys fel hyn:— Genedigaeth ein Ilarglwydd lesu Grit; a gwyl er cotradwriaetb am waredigaeth eglwys Russia a'r ymerodraeth, rhag goresgyniad y Gauliaid, ac llaiu cenedt ereill, eu Cy ng eirwyr. Hysbysir, mewn erthygl o Brussels, ei bod yn debygol fod plaid yn haufedi yn Ffraingc, yr hon a chwennychai fyned i rhyfel er nnvy n ad- ennill glan aswy'r Rhine, ac y byddai i'r blaid hon dderbyn llawer o gefnogaeth gaii liaws o frl- wyr, y rhai na allant fyw niewn amser heddweh. Cvhceddwyd hir-draith mewn un o bipurau FtVaiiigc, i'r diben i brofi nad oes y fath blaid yn y wlad honno: ond y nae hyd yn oed ei enw yn ddigon i ddiddymitiu'r amcan ac wrdi'r hysbys- iaeth hwn o Brussels, yr ydym o'r farn nad oes raid i un an.heu ietli aros ar y pwngc; ond yr ydym yn gobeithio y bytld doethioeb a chyin- liedroider y Uywodraeth Ffrengig ddwyneu hamcanion yn c'dieffaith. Pa fodd bynnag, ym- ddensys fed y galluoedd cyngreiriol yn hollol bnrod i sefyll yn erbyn y fyfryw gynnyg, os bydd raid canys, mc; n ychwanegiad at y cyrph jmlvn'aidd iiioseg yn Belgium, y mae byddin Russaidd o 30,000 o wyr yn arcs gerilaw i Bambnrgh. A gellir syhvi gyda tlyiveiiydd fod y swyildogion Ffrcn<jig mv/yaf flVrtiig wed: cael L eu gosod ar hanner-tu],a'r mwyafanghymmodlon o"r n ilwyr wedi cael eu gyrru i wasaHaetli yr ynysocdd. Bydd i luyddwyr hwylio yn lied ebrwydd o Rdtodam, (Holland) i gpnmeryd meddiant o (,Iioilaiid) g)-rame:,? d me d diarit o Papurau Paris am ddydd Mavvrth a ddaefliant i law. Y mae'r hysbysiaeth o Vienna i'r 30ain or mis diweddaf. Dywedir y buasai guailh y Gym man fa i ddechreu ar y dydd canlynol, sef y ] af o'r mis hwn ac y bvdd i'r hull ymdriniaethau a'r gwahanol byngciau a ddelo dan ystyiiaeth y i'vnuadleddwyr fod thc»vii ysgvifen, mewn tvefn i ochelyd meithder cyfrinach ymddiddanol. Go- beithirfod y pyngciau dan vstyriaeth Medi cyt- tuno arnyut yn barod, ond bodangeu eu cadarn- liau mewlI modd ffurfiol. Ily&bysir, dan y pen lerlin, y 30nin, na fydd i Dywysog Coronog ¡ Sweden fyned i'r Gymmanfa, am na wahoddwyd ef. Ac yr ydys ) n deall ei fod ef wedi (frommi yn nruthf o herwydd yr esgeidusdia hvn. A dywedir ei fod wedi cael siomedigaeth arall, o berwydd pan anfonodd i Frydain yn ddiweddar am ganiattad i ymosod ar Zealand, gwrthodwyd ei gais mewn modd pendant. Nid oes dim newydd o bwys wedi cymmeryd lie yn Ghent. Y mae'r cynnadleddwyr Brytan- aidd ac Americaidd wedi bod yn ymweled a'r cyiiiGudogaethau (yn lIe cynnadleddu). Cym- Eiercdd yr oediad hwn le, o aches danfon, o'r (v midieddwyr Bryfanaidd i Lundaill, am gyfar-i •wyddiadnu ychanego!. Y mae cynnadleddwyr yr Ameiic wedi Uidio yn fawr wedi clywed o 0, nt am ddiny<;tr Washington, a tliybir y by d i'r (lerfvtiti, Os bydd i'r iJyw- cdr'eth I rylanakld i sefyll aryr ammcdau, a geiiwyd gantldi yu ddiweddar. Yr ydym yn deaH fod TV-Virl-Sog Rhoterli* Per- tugol wedi ysgvifennu at ein Tywysog Rhaglaw pi, ddeisyf ar fed i lynges Frytanaidd gael ei danfon i'w drosglwyddo ef o'r Brazils i Lisbon. Derbyy.iwyd hysbysiaeth o Cadiz, yn mynegu fod trosglwydd-longau a miiwyr yn agos a bod yn barod i hwy lio oddi yno tua'r Americ Dde- beuol; rhifedi'r miiwyr yw", o 7 i 8,000. Ond wrth ystyried ansawdd cyllidiaeth (finance) y wiad honno, cid llwyddiant lawer eliir ddisgwyl iT fath gyntluniau. Yr ydys wedi methu taltJ'r drydeddran o long-logv trosglwydd-longau hyd yma; o herwydd pa ham y iliac attaliad wedi ei roddi av yr hoil longau yn y porth hwn- n-v., hyd oni cheffir y swm angeurheidiol. Tra anghvsson y-w'r hysbysiaeth o Gibraltar. liewtl Uythyr a dd<3rb}?nwyd oddi yno, ac a an.serwyd, Mcdi 22ain, dywedir fotl y cryd heictos yn cytihyddu yn gyflym, ac ofnid y bu- asai yn ychwanegu i raddau mwy brawychus; yr oefki y margneHvyr JlIgwersyllu ar y graig, ac tuny w o bony?; YIi gieiÜon, ac y mae'r detrd "1Íi eyrhaedd catrodaa ereill yn yr un amddi- fsyrifa. Ar yr 21ain ba feirw 15, a chlcfvch- 50. Yr ydym yn dy?gu o Rofain fod Haer o'r tri- golioa ya myacd o'r ddioas honno i wiadychu. i)I«gvrylir gin rart y bydd Ymerodres Russia i j ymweled a'r wlod hon cyn dychwelyd i St. Pe- tcrsburgh, ac y bydd i LJduges Oldeuburgh ym- weled a. ni diachtfn. Deibyniodd dydoliad o'r 78ain calrod, ac un arall o'r 25aii!, orchymmyn i hwylio o Aberdeen a iieiwick (lie y maent yn awr) i Ostend, ( Fllallders). G iC a I lgot fr :rj; ddJfirgioL-—Dangoswyd yn ddi- weddar, ynghaichar Kly, p, Iliff g) wraill y gellir tiugio gwallgcfvwydd pan fyddo diben i gael ei atteb trwy hynny. Daliwyd dyn am lediatla ceifylau ac yn ebrwydd wedi ei garchariad efe a ymddaegosodd fel gwr periiaith orphwyllog; efe a wnaeth lun o'r gwellt ar yr hwn y gor- wedd.Bi, y ddelw a elwai yii I Twm ei fab;' yr oedd bob amser yn siarad â'r lJu n hwn, chw;;rae cardiau, rhannu ei ymborth, cynhennu ac ym- 1 ladd ag ef, ae er yn waethaf i bob gwrthwyneb- j iad, efe a ymddiosgai yn noethlymun, tra par- haodd y gauaf af rywio gan roddi ei d Jillad am II I Wm (y gwellt). Pa fodd bynnag 1\1 esgeulus- wyd neb mesurau i'w gadw yn ddiogel, end yr oedd pob dyn byw yn hollol gred u fod ei wall- go frwydd yn anfeddyginiaethol. Ond ar un bore, cafwyd fod Twm a'i dad wedi myned yn eisiau a deallwyd fod y dyn a dybid yn orph- wyllog wedi llilo'r heiym oddi am ei diaed, a'r rhai oedd ar ftenestr ei ystafell, ac wedi gwneu- thur rhaff a Twm, wrth yr- hon y gollyngodd ei t hun i waredoddt ar y mur; ac acth ar hyd y wlad, i Cheshire, Uedrattodd ddefaid, daliwyd ef drachefn, euog-farnwyd ef i ddioddef ma> wol- aeth yn y brawdlys nesaf, a chyfaddefodd mai iiug wallgofrwydd cedd y cwbl. Y ddgnes Fj'rengig a'i bzizcch, (a gymmerwyd o bapur Ft'rer.gig).—Pan aeth y Cyngreirwyr i Paris, canlynwyd hwy gan y Cossacks, y rhai a yrrent lawer o anifeiliaid, y rhai a gymmerasant oddi ar bobi y wlad, o'u biaen. Yr oedd gwraig o gymmydogaeth St. Denis, yn dra galarus ar ol un fuwch, yr lion cedd yn sylwi yn ueillduol ami; aeth y wraig i wersyll y Hu said, a gwel- odd ei buwch wcdi ei chlymmu gcrfydd ei chyrn wrth bren; cynnygodd i uu o swyddogion y Russiaid dalu cymmaint a ofynai'r miiwr a'i cymmerodd am dani, gan ddywedyd gwelwch fel y iiiae'r anifail truan yn edrych arnaf." Dy- wedodd y swyddog mai ei phris oedd 20 coron talodd y wraig y swm i lawr, ac acth adref a'r l'uwch ) n 11awen, ac wrth dynnu rhyw gadachau, a ioddasai'r Cossack am ei chyrn ymaith, cafodd hanner cant o ddamau aur ynddynt, y rhai a guddiasai'i Cossock yno. Hi redodd a'r arian yu ol at y swyddog Russaidd, yr hwn a synnodd ac a foddhawyd am y fath amlygiad anarferol o onestrwydd, ac a ddywedodd withi am eu fy eiddo i ydynt,' cbe hi, I ni buont erioed yn cidrlo i mi, am hynny nid oes gennJf hawl iddynt." A metLnld y swydd'g a llwyddo g} dà hi i gyrmiieryd ychwanog nag 20 Coron, yr hvn adalaai am ei bu weh yn ol. Eithr parodd iddi redder gweddtll i Faer ei thref, i'w dos- baithu ymhiith y ir.wyaf anghenus yno. Cy.feiliornad" lied gyffredin yw tybied fod amser dpg yn perthyn i ieuengctyd yn unig. Oud yr hw„ a fyddo addas o lan ei gynheddfau a'i duedd i nil; i yd dy g yn 10 oed, a geidw'r un galiucedd dros ei iywyd (oddi citlir i an- hwyideb neu rN -*v ddigwyddiad ei anghymhwyso) -ac er fod b (.ed(i cvntaf o oedian gwr o werth annhraethae wy iddc, a dylai eu defi.yddio gyda'r diwydrwydd mwyaf, i pse(I i lawr sylJaen gtcybodaeih, etto eamsy niad dinystrif 1 ) w credu mai gwaith ofer fyddai ymostd yughylch dys- geidiaeth wedi canol oed rah. Dywedir i larll Camfen, unwaith Arglwydd Canliellawr Pry- dain, ddysgu iaith yr Yspaeniaid pan oedd mcwn gwth oedran. Dvsgcdd Cato'r iaith Roeg pan oedd yn GO mlkv ydel oed. A dysgodd yr hyglod Esgol) Bedel, y NVyddcIaeg wedi ei ddyrchafiad i Esgobaeth Kilmore, i'r diben i drosglwyddo trysorau gwerthfawr yr ysgrythurau i bobl yr Iwerddon.
[No title]
SADWK-N, 15. ITysbysir mewn erthygl dan y pen V ienna, ym mlmpmau Pads am ddydd Mercther, y rhai a ddefbyiiiwyd y l ore hwn, fod gweinidegion Awstiia, Russia, Prussia, Prydain, Ffraingc, a'r spaen, wedi cynnal c) nnadledd ragbarcttoawl ar y d)dd c'r blaen. Derbynir Sweden a-Phor- tugal i'r gynnadledd gyffredin. Tybir yn awr na fydd ond achosion mawrion a gwladol Kuj rope i gael eu trefnu yn y gymmanfa gyffredill; ac y bydd achosion Germany i gael eu sefydlu drachefn, gan yr amryw Dywysogton a'r Gallu. oedd pertiiynol i'r parth hynny o'r byd, yi) eu plith eu hunain. Achosion Poland a Saxony, fel y tybir, fydd y rhai mwyaf anhawdd cytuuo yn eu cylch. Y mae erthygl arall, dan y pen Vi. enna, ym mhapurau Paris, yr hwn fel y dywed.. ant a gymmerwyd o ryw bapur a gyhoeddwyd ar lan y Rhine; ond gan fod ynddo gymmaint o bethau yn cael eu hannelu at Piydain Fawr, ac mor gydunol ag uchclfrydedd y Ffrangcod, gellir hacru heb betrusomai cyfansoddiad rhyw un agesdeh at argrafl'dy papur Paris na'r Rhine, yw y dywededig erthygl; hawdd fuasai enwi'r papur ar lan y RlJinc o'r hwn y cymmerwyd ef, pe bu- asai hynny yn bod. Y mae yn lFugio darlunio'r egwyddorion cyfl'redin, yn gyfattebol i'r rhai y mae'r gwahanol Alluoedd yn bwriadu sefydlu ar gyfiaith gwiedydd, am yr hon y mae pawb yn. son, end nid oes neb end y gwiedydd gwalluaf yu ei chad-w. Mae'n dweud fod Ffrainc a Russia yn enw dynoliaetli (y ddynoliaeth sydd yn am- ddi tfyn y lasnach mewn caethion, ysgatfydd), yn [ ymrwymo i noddi masnach gwiedydd amhleidgar yn amser rhyfel; ac na byddai i ryfel ga-l ei gy- hoeddi heb rybudd blaenorol, ae amser petmodol i gyunadleddu; a'u bod hef) d yn bwriadu llei- hau y byddinoedd sefydlog i'r hanner, trwy holl wledydd Europe; ac y bydd diddymiad gruddol y fasnach mewn caethion i fod yn rhan o'r cyt- tundeb cyffredin (er fod Ffraingc wedi ymrwymo ynghynnadledd Paris i Izcjjr ddiddjjmu y fasnach honno mewn pum mlynedd. j Y rnddengys fod y IJywcdraeth Ffrengig yn j awyddus am ryddhau ei hun rhag cap! ei drwg- dybio o gynimeradwyo erthyglau o'r fath uclwd, gan ei bod wedicyhoeddi yr ymadrodd canlynoL yn y Moniteur:—^u Gan fod amryw gr^oedd- iadau tramor, a rhai dyuion gartrcf, y rha: a gam hylforddwyd ganddyht, wedi fluriio amgylired- ion lied anghywir am tiattui- a chymmeriad pa- purau Ffraingc, yr ydym yn gweled yn addas i fynegu, mai'r Moniteur yw yr unig bapur swy- d'dol." Enwjr achos newydd am angwyddfodoldeb •Tywysog Coronog Sweden yn y Gymmanfa gyiliedinol. Dywedir yn awr na ddichon efe fyned iddi o herwydd ansawdd ap5e!ydlog pe- thau yn Norwa y, He y dywedir fod meddyiiau y bobl yn gyfiredlll yn wrthwynebol i Sweden. Yr oeddid yn disgwyl i gynnyrchiclWyr y bobl yip.gyniiull ity, y seitl-lfl r mis hwn, sef ) dydd a bennodwyd-gyntaf; ond dywedir na bydd y seneddr YII JIawn, o herwydd fod y ddwy brif dalaeth yn grvrthod danf6n cynny rchiolvvy r iddi. Nid oeddid y n gwybod pa bryd yr oedd y TJ wysog Christian yn ymadael i fyned i Den- mark. Ymddengys fod mynediad y Tywysog Enter- hazy, cennadwri yr hWII a gyhoeddwyd gyda llawer o ymffrost ym mhapuvau Naples, wedi myned yno mewn niodd anghyoedd, ac ar neges lled anhyfryd i'r Breuiu Murat; ond ni ddywedir beth oedd ei sylwedd. I Yr ydym wedi derby n papurau Frankfort a Brussels, yr olaf ir 12fed o'r mis hwn. Nid J ydynt yn cynnwys hysbysiaeth yehwanegol o Ghent. Crybwyllant fod cryn derCysg wedi cymmeryd lie yu rhai o daleithiau Switzerland, a bod i hai bywydau wedi cu colli. I Dywedir mewn llythyr o gymmydogaeth Bal- timore, yr hwn a gyhoeddwyd ym mhapur York ) Newydd am y cy;ntaf o Fedi; ei lwcl yn tybicd mai Lancaster fydd sefyllfa bai-liaus y Seneddr o hyn allan, er fod yr aelodau wedi dychwelyd i ^ashuigton, wpd!rd!frod. Myupgaut ymhell. ach, fod mangnelau yr Arnericiaid yn gwneuthur heolydd yin mydclin y BrytaniaiJ ivrtli bont Bladcnsburg, ond nad oedd hynuy yn iriedru at. tal diai arnynt rhag myned ymlaeu. Ein llythyr o Portsmouth ddoe a hysbysa ddyfodiad y fl'reigad Iris, o'r Brazils; nid ocdd Tywysog Rhaglaw Portugal, yn ol tystiolaeth cadpeu yr Iris, yn meddwi dychwelyd i Europe, pan hwyliodd (Ofe o'r parlhaii hynny, ynghylch dau fis yn ol, gan ei fod mewn yniddaiigosiad yn lhvyr ymfoddlcni ar ei feddiaut yn yr Americ ddeheuol.
[No title]
LLLN, 17. Mynegir mewn llythyr oddiwrth swyddog yn un o'r llongau ar yr afon Penobscot, Yll yr Americ, yr hwn a ilfedi 10, l8l4, fod y Brytaniaid yn amgaeru Castinc, gyda'r bwriad i gadw meddiant o honi, grin fod yr hoil wyr ar ochr ddwyreiuiol y Penobscot wedi ochru gyda'r Brytaniaid..—wrth ystyried unsawdd mc- ddyliau'r Americiaid yn gyfiredin, (os gellir baniu wrth hynny) nid oedd dim i'w ddisgwyl ond heddweh buan—yr oeddynt yn Uefain yn gryf yn erbyn Mr. Madison. Y mae papurau Paris, yn cynhwyshysbysiaeth i'r 1 Jeg o'r mis hwn, Mcdi dyfod rr ddinas. Yr hauesion diweddaf o Vienna, yn y papurau hyn, ydynt yn cvrhaedd i'r ail o'r mis. Nid oedd y gynnadledd wedi dechreu y pryd hynny, er fod pawb yn disgwyl iddi ddechreu ar y ltaf, ac er tod yr hoil gennadon ag oeddynt angen- j rheuliol i ddwyn y gynnadtcdd ymlaen wedi dyfod yno. Nid oes un rheswm yn cael ei roddi dros y gohiriad. ] Cadarnhair y son diweddnr yn gyflawn, yng- hylch gwrthryfel. cyhoedd y blaenor enweg Mina, yn erbyn yr anvvyiyd Ferdinand, yn J: papurau hyn. Eitbr nid St. Sebastian, ond Pam- peluna oedd y lle acynnygodd efe ei gymmeryd yn ddiyymrawth. Gwnawd yr ymosodifld ar y 27ain o'r mis diweddaf, gan Mina acamryw fi!. wyr, ond methasant a llwyddo, o herwydd, me- i ddant, fod llawer o'i swyddogion wedi amiygu | anfoddlonrwydd i gyfla wni y fath anturwaith, am yr hwn nis gwyddent nes oeddynt ar eu | cychwyniad tuag yno; gorfu arno itci a gadael i y 1'p, a chan'ynwyd ef gan y rhai a. arosasent yn ffyddlon iddo; Haddw) d a chhvyfwyd rhai o'i swyddogion ar eu gwaith yn cilio yn ol. Wedi methu o ltoiio yn y cynnyg hwn, efe a gychwyuodd tua Puente de la Heyna, lie y dyw- edir fed rhan o'i fyddin yn aros, yr hon sydd led adarn mewn rhifedi. Prif ddinas Navarre, w Pampeluna. Dywedir hefyd ei fod ef mewn medfliaiitoai-nddiffyiifii Jaca, yn Nhalaeth Ar. ragon, a'i fod wedi gosod digon o luniaeth ynddi dros flwyddyn. Mynegir ymhellach fod y car- charau yn cael eu llenwi a dynion a gyhuddir o'r trosedd o gynnal cyfrinach ag ef, a thybir nad yw ei weithrediadau milwraidd ef ond rhan o gynlluii gwrtliryfel mwy cy ffredin, yr hwn a gynnwys Arragon a Chatalonia, gan gyrhaedd oddi yno i Cadiz. Y mae rheswm cryf i feddwl fod rhan helaeth o drigolicn yr Yspaen yn cyf- raniiogi o feddyliau ac amcanion y Cadfridog Mina ond dywedir yn y papurau hyn fod liiaws y bobl o du FLi' d inaii d y bobl o du Ferdinand a'i fesurau; a sicr yw fod pawb ag ydynt dan reolaeth yr ofifeiriaid pab- aidd o'i blaid ef. Ilysbysir gan un o bapumu Paris mai nid o achos diflyg gwahoddiad (megis y dywedent o'r blaen) y mae Tywysog Coronog Sweden yn pei- 1 dio myned il. r gy ii Paclieddfa yn Vienna, end mai sefyllfa derfysglyd Norway yn unig sydd yn ei rwystro i fyned yno. | Daeth llythvr-god o Hamburgh i'r ddinas ddoe. Ymddengys fod terfysg w edi cymn.cryd lIe yn Hanover, yr hvvn a ysfyrid o nattur mor bw-ysiggan Ddug Cambridge,'fel y odd efe am gynnorthwy'r miiwyr i gefnoof' y mdreciiiadau yr awdurdodau gwladol, a plspri i farchluocdd i fyned oddi amgylch yr heolydd, i'r coedydd, &c. a dwyn yr hoil grwydriaid, ac ereill addi wg. dy bir o fradwriaeth, ger bron'yr Ynadon. Cyhoeddwyd llythyr o Paris yn 011 n bapuran kGermany, yr hwJJ. a gynuwys yr haeriad gwrth. un, mai mewn caiilytiiad gynghor Dug Welling- ton, dros Lywodraeth Prydain Fawr, y gwrtL. ododd Ferdiiiand y ft'urf-lywodraetti a wnawd gan y Cortes. Peth tra hyuod i'r Cohebwr yn Paris fyned hfeibio i'r hoil bapurau yn ei wlad a'i ddinas ei hun, a chwilo am bapur o Germany i gyhoeddi ei hysbysiaeth gvverthfawr. Tebyg ddigon yw i Ddug Wellington nodi allan rai o ddilfygiadau y lywodraeth a barotowyd gan y Cortes, ond y mae yn lhvyr anghredadwy itldo ef gynghori y Brenhin i'w lwn: ddilpu, a gosod y cyfundraith gormesol o eiddo Ferdinand yn ei le. Yr ydym yn deall fod y Llywodraeth wedi derbyn cesuiadiaethau o Ghent, y rhai a -yrwyd oddi ynoaryrllpg o'ruiishwn. Y mae an- sa wdd y gynnadledd yn y ddinas honno, cyn. belled ag y mae wedi ei amlygu, y n caclei ddai- imiio rneun ilythyrau anghyoedd. Ar y 2Gain o'r mis divveddaf, ceisiodd Dirprwywyr yr Ame- ric wybod os oedd y gynnadledd i gaei ei thorri y maith, o herwydd fodyr aroinodau sylfaenol a gynnygwyd gan y Llywodraeth Fiytanaifid yn •wrt.hodedig. Sicrheir i ni fod hy: bysiaeth i'r perwyl hyn wedi cael ei dderbyn yma ar yr 2bain, a bod cennad wedi cael ei ddanfon i Ghent ar yr un dydd, gall arwyddo y byddai atteb i gael ei roddi yn ebrwy dd. YII y modd hyn yr arosodd •pethau hyd ddydd Gwenery 7fed o'r mis hwn, pryd y danfonwyd cyttuudeb Gweinidogien y i>renin i'r Americiaid ac ar y lOfed, sef dydd Liun diweddaf, danfouwyd cennadiaethau ereill, y rhai a dybid oeddynt i ddiwygio neu i gym- mesuro y rhai blaenorol. Tybir yn gyfhedin fod Gweinidogion y Brenhin.wedi rhoddi fynu eu hammodau ym mhcrthynas i gaeI rhan o dirxeg- aeth yr Ameiic ar lan y llynnoedd, ac mai mewn canlyniad i hyn y bydd i r gynuadiedd gad ei hadnewyddu gydii gobaith da am lwyddiant yn y diwedd. Dy wedir fod Ymerawdr Russia wedi hysbysu i gynnadleddvryr yr Americ na fydd iddo ef yn y Gymmanfa ymyracth a. ddadl I rhwng Prydain Fawr a'r Unol Daleithiau. Y mae amrywiol gpiigliciilu rN,,Soi,ft'r L!yw- jodraeth wedi bod yn hynod o Iwyddianmis yn y I tri mis a derfynasant ar y 10fed oi, iiiis hWII; gan ddwyn i mewn y swm o 10,954,9001. sef 800,0001. yn ych wan eg nag yn y trimiscyfat- tebol yn y flwyddyn ddiweddaf. Y mae'r tretbi rhyfel amy tri mis hyn yn ychwancg na 8,215,0001. o'r swm hyn, dygodd y dreth ar feddiant (property tax) 5,212,0001. i'r Drvsorfa. Y mae'r dreth hon yn unig dros y flwyddyn a derfynoddary lOfed o'r mis hwn, yu 1-4,189,(jt)Ol. a hoil drothi'r rhyfel yn ychwaneg na23,470,0001. Y swm a dybiai Canhellwr y Tiysorlys a ddyg- ent i mewn ar ddiwedd y flwyddyn ddiweddaf, oedd 21,000,0001. Aeth Mr. Croker tua Paris; diben ei fyned- iad, meddant, yw ymholi yn fanwl plghylch y groesavr, yr linvii a ddywedir fod herwlongaa yr Americ yn ei gael yn llonghyrth F ImlIlgc, ac i achwyn wrth y Lly wodraeth yn ol y byddo pr- thau yn ymddangos wedi manwl chwiliad, ac i gyttuno ar ammodau, y rhai a rag fh en a- t ymry- son rhwng y ddwy wlad a'r ddwy lywodraeth. Atiafacliad (seizure) anar/erol.— C ymtn.ei odd yr amgylchiad hynod canlynol le dydd Sadwrn —Ar ddyfodiad llythyr-gerbyd Dover i Roches- ter, ar ei ifordd i'r ddinas, gahryd ar y Gu iliwr (Guard) gan Sharp, swyddog y Tolldy, i roddi syppvn swy cklol ag oedd daneiofal efi fynu, yr hwn a gyfarwyddwyd at Arglwydd.Castlereagh, ac ymddangosai megis pe buasai yn dyfod oddi wrth Ddllg Wellington; yr hyn a wnaeth y jGwiliwr, gyda liawer o ofu ac amharodrwvdd lac wedi ei agor, cnfwyd ynddo, yn lIe ceunad- I iethau l'wysig, amryw sypynau (parcels) bych- lam; yn cynnwys nvvyddau anghyfreitidon (wedi dyfod o Ffraingc heb dalu r toil), wedi eu cyf- arwyddo at amryw ddynion enwog yu y wlad hon. Cad wodd Sharke yr yslmil, oml goddefodd i'r cetbyd fyned rliagddo.—Nis dichon y dar- ilenydd dybied, drcs funud, fod Haw gan ein Dug clodfawr, nac Ysgrif. raglaw'r Llyvvc'draeth, at yr hwn y cyfarwyddwyd y cennadiaethau fl'ngiol, yn Ityn o orchwyl. Yr ydym yn cofio, yn ebrwydd wedi heddweh Amiens, i'r llythyr- get byd a'r celfylau gael eu hattafaelu, ar eu dy- fodiad i'r Llythyrdy Cyftredsn, a dygwyd hwy i Gyllid:teth (Excise Oj/ice) o .her- wydd fod blwell yn cynnwys nwyddau anghyf- reithlon yn y cerbyd. I Cododd un ar ddeg o ddynion, y rhai a ber- thynent i'r Albion, o 74 mangnel, yn erbyn yr Isgadpen ag ocdd yn blaenori arnynt, pan ddan- fomvyd hwy i ynys Watt, yn y Chesapeake, i dorri trosoiion a phethau ereill i godi gwarch- glawdd, ac enciliasant at y gelynion. Ymddangosodd Cyhoeddiad o eiddo y Tyw- ysog Rhaglaw yn Llys-argraff nos Sadwrn, i ddangos y caiff iioll gatrodau y gadrcs, ond y catrodau profedi(veteran battalions) eu rhydd- hau pan derfyno amser eu cyttundeb, er y guil- esid hwyhau eu gwasanaeth clair blynedd ym- hellach, o achos y rhyfel a'r Americ. L r;
[No title]
MAWliTH, 18. LLYS.ARGRAFF ANARFEROL LLUNDAIN. Heel-Downing, Hydref 17. ,ozi,,n i n f,, Daeth y Cafiwriad Macdougall yma yn fore heddyw, a chennadiaeth, yr hvvu a gyfarwydd- wyd at larll Bathurst, un o Brif Ysgrif^raglaw- iaid ei Fawrhydi. gall y MilvVriad Brook, o'r Invn y mae yr hyn a ganlyn yn bigion:— Ar fwrddllong ei Fawrhydi Tonnmt, Chesapeake, Medi 17, 1814. Fv A ÍWT;WYO D, Yr vvyf yn meddo yr an. rhvdedd i hysbysu i'ch Arglwyddia(>th, i'r niiiwyr dan dywysaeth y Cadfridog Hoss fyned i dir ar fore y 12fed o Fedi, gerilaw North Point, yng- hylch tair mil'-dir ar ddeg o Baltimore, mewn trefn i gymmeryd golwg, mewn eydweithredhd A' n galluoedd llyngesol, ary dref honno, ac wedi v i i ymddwyn yn y fath fodd ag y byddai ,grym a sefyllfa y gelynion yn ein galluogi. Yr, ioedd y gelynion wedi amgloddio eu hunain vng- j h'lch lair milidir o North Point, a phsn cedd ein j'luoedd yn cyc)j\vyn yr oeddyut yn ddyfal wrth y gorchwy 1 o ddyfnhau eu ffo-ydd, a phef; ffeithio eu hamgloddiau (intrenchments); cud ar o I' t Udyufesiad ein ysgarmesivyr, hwy a'u gadavvsant mevni brys, gau Udael ycliydig farchliioedd yn eiu dwy law ni; Ynghylch dH'y filldir o'r sefyllfa hon, yr oedd ein bla&n-fyddiii mewn ymdrech; yr oedd y wlad yfya yn gOedog, a galluogwyd rhych- ddryllwyr (rijlemen) y gelynion i ddirgelu ctf. hunain. Ar y munud hwn, cafodd y gwroi ,"l r- ol yii ?- i f y 'liwes, Ili Gadfridog Rossglwy f niarn ol yn ei fynwes, ui chafodd end amser i orchymmyh ei deulu i ym- geledd ei Frenhiu a'i wlad cyn tiengu. Yn y modd hyn y syithiodd, yn fore iawn o ran oedrdri, un o adduruiadau diEgieiriaf oi ahv,,}; unig fai yr hwn oedd (os gellir ei gyfrif yn fai), go uiodd dewrder, anturiaeth, ac y mreddiad.i'r gwasanaeth. Yn y modd tiy;) y daeth yr anrhy- dedd oannerch eich Arglwyddiaeth, a s y fyddin, i'm rhan i; dyledswyddau, y rhai n ewrt amgylchiadau ereill, a allusid eu derbyn fel y peiinaf o roddion tynged. Tra yr oedd ein biaen fyddin yn parhnu ym- %vtl i -o ymlaen, gyrwyd miiwyr cyiiyni y gelynioti o fewn pum milidir i Baltimore, ile yr oedd gan- ddynt fyddin yn cynnwys ynghyich chwcch zi,.it olia' c. .dd o farchluordd, dan gygod gailt o goed, w< d? gwersyllu mewn He cadarn. Perais i'r trefuLduri a ddas tuag at ymoscdiad arnynt i gael eu gwneu- thur yn ddioed. Gyrrodd y R' avvter Gytiym, dan dywysaeth yr Uchgadpen Jones, o'r 4) cd catrod (y rhai a gyunwyseut yr 85ain cat rod, dan yr Uchgadpen Gibbuus,a minteioedd cyflym y fyddin dan yr Uchgadpen Pringle), ysgarmes- wyi y gelynion i mewn at ell hyddin, gydn cho- lIed lawr. Aeth y 4ydd catrod ar hyd rhyw Hyrdd ceuon, ac ennillaT?aut sefyllfa ages ar du aswy y gelynion, cyn iddynt eu can fori, a iluif- iodd y rhan arall o'r fyddin, cf y 4 lain catrod, moriilwyr y llynges, a dydoiiad o'r mcrwyr, yri rlies o ilaen y gelyiiion, tra yr oedd y rhawter (brigade) aswy, dan y Milwriad Patterson, sef yr 121aiii catrod, ail rangatrod y moriilwyr, yn sefyll yn rhesi ar y ffordd, i'r diben i yrncsod ar adenddcheu'r gelynion, cyn gynted agy byddai y tir yn ddigon helaeth iddynt wneuthur felly. Yn y drefn hy,), wedi i;r anrydd gael ei roddi, cychwynodd yr hollluyddwyr yn gyilym i ym- osod a'' y gelynion, ac mewn IIai na 15 munud yr oedd iluoedd y gwrthwynebwyr wedi eu llwyr dorri ac ymwasgaru, gall i!'oi i 1)( b fforcld ar hyd y wlad, a gadael dau faes-fangnel, a rhifeui gi-yn helaeth o laddedigion, chvyfedigion, a charchar- orion ar eu hot. Collodd y gelynion yn yr ymdrrch fer odidog hon obump i chwe' cant mewn lladd a chlwyfo, ac y mac mil o lciaf wedi eu Lallalluogi. Dyw- edir fod r 5ed catrcd o'u meiwyr agos a eliael eu llwyr ddinystno. Am fod y dydd yn awr wedi cerdded ymhell, a'r Iluoedd yn dra blinedig, gorphwysasom dros y nos ar y tir a feddiaunasid gau y gelynion. Derbyniais hysbysiaeth yma oddiwrth y Llyng- esy dd Syr Alexander Cochrane, yn mynegu r buasai i'r llcjigau gymmeryd eu sefyllfa ar V bore canlynol yn gyfattebol i'n cynllun cynlaf; ae. ar dorriad y dydd drannoetji dechreuodd V fyddin gychwyn drachefn, DC am '10 o'r gloch meddiennais sefyllfa gyIleus o du y dwvrain 1 Baltimore, o'r hon y galiaswn gynimeryd ,gc;- lwg ar amddiffynfeydd y dref yu rhwydd. Y mae Baltimore wedi ei hamgy lchynu gall frynniau cedyrn, ar y rhai yr oedd y gelynion wedi gwneuthur amddiffynfey dd go gry iion, ond y mae gennyf bob rheswm i gredu fod v rhai 0 du'r gogledd a'r gorllcwin mewn ansawdd lied amherffaith. Yr oedd y gweithiau hyo, yn 01 yr hysbysiaeth cywiraf a allascm ni gael, yncaol eu hamddilfyn gan ynghylch pumtheg mil o wyr, a llawer o fangnelau ond o herwydd fy mod yu ystyiied fod buddugoliaefh yu gyi haeddadwy, fath luoedd ag oeddynt dan fy s- aeth, gwuaethum drefniadau i ymosod arnynt yn y nos, am na fuasai rhagoriaeth y gelyuiolllllewn j rhifedi mangnelau yncael ei dcimlo gymmaint ar i yr amser hwnnw. Pa fodd bynnag, yn y pryd- nawn derbyniais hysbysiaeth oddiwrth Brif Dy- wysydd y galluocdd lIyngesol, fod y gelynion wedi soddi llongau w rth eniwj'r llongboith, i'r (libeit i rwystro dyfodiad eiu Uynges, ac o her- wydd hynny na ailasai y llotigau gydweithredu a'r fyddin yn erbyn y dref a'r gwersyll. Yngwyneb yr amgylchiadau hyn, a chan gadw cyfnrwyddiadau eich Arglwyddiaeth mewn cof, cyttunodd y Llyngesydd a minnau na buasai ysgafaeliad y dref yn ddigon o dal am y golled a allasem gael wrth gymmeryd yr uchelderaa cedyrn oddiar y gelynion. Ac wedi ífuriio y llawn-f,wriad hwn, ac wedi peri o honom i'r ge- lynion soddi ychwaneg nag ugain o'u llongaa mewn amryw b.!rth;t ti o'r poi-th, a I)hei-i i'r diiia, yddion symmud, yn agos eu hoil feddiannaa i leoedd mwy diogel ymharthau tufewnol y a pheri i'r Llyw odraeth i gynnuIl yr holI luoedd arfog, o'r Taleithau oddi amgylch i'r lie hwn, illo-.i)-d(luii, meiwyr, a phcri iddynt ymgynnuil a barthau pellenig; peri i'r gelynion losgi riiafl- rodfa (rope zculk) worth fawr, ac a(teilidau redin ereill, mewn trefn i wne-uthur 11^ i'w hamgtoddtau h(--blaw e\1li1,léWdd\1., tt' gY1'r ar ffo, mewn brwydr gy ffredi", dychwelais ar y 14eg, dairmiiijjj. 0'r sefyllfa a feddiaiiiiais, Ile yr arosais dros ychydig oriaut Symmudasom yn y modd llesg hyn, gan ddiii. gwy 1 y bitasiili- gelvilioli yn dyfod allan o'u ham- gloddiau PIl dilyn ni, ond gwnaethant y defnyddl goreu o'raddys^ a dderby uiasant ar y 12fed ac felly yn y prydnawn symmudais y llucedd y ng- hylch iair milidir a hanner ymhellach, Hey cym- merais fy sefyllfa dros y nos, Ac wedi deali o honof, yn ddiweddarar y; I5fed, nad oedd duedd, yn y gelynion i y madael a'u hamgloddiau, sym. mudais i wared, a gosodais y mil w yr yn y llongai* drachefn, yn North Point, heb adael gymmaint a dyn ar ol, a dwyn gennyf ynghylch dau l.dlt v garcl-.arorion, y rhai a i'r teulaoedd' mwyaf cyfrifol yn y dref; a buasai eu rhifedi yo i lawer mwy, oni buasai fod ludded a blinder 1 ml I wyr yn beth oedd yn neillduol i'w ochelyd« [Ymay caniyn canmoliaeth yr Udhgadpen ° yniddygiad»u'r hoi) swyddogion a'r mil^y1"? f