Seren Gomer

OL-YSGMFEN. Pryilnhawn Dydd l'tJERCIiER, TICII. 16. Y mse'r gair yn ymdnenu fed ymddygiad Mr. Madison, yn esgeuluso darparu amddiii'yn <ifgc!io! Washington, wedi cae! ei wneuthur yn syii'aen cyhuddiad yn ei erbyn yn yr Americ. Ysgafaehvyd herw-loug fawt' 0'1' Americ, gan y Medi%a)T, a dygwyd hi i'r C'pH of G d 1 '¡- Good Hope. Yr oedd yr hprw-Iong wedi cym- meryd amryw o'n llcngan ru (-yn hYilny. Cynnwysir yr hysbygiapth can!ynol mewl !!y. thyr o Exeter, Tachwedd 1.5 :-44 Derbyniasom y cym:n\vynas can!ynol cddiwrth gyfaiH tra chyfrifot yn DadmoutJ!, ac yr ydym yn ei ddan- fail mpgis ag y cawsom ef-' Y iiiae un Cadpen Duncan, yr hwn a adwaenir ytna, newydd ddy- fod t dir, ac yn hysbysu i ni fod y iFreigad Gra- Mcus wedi rhedeg ei long ef i'r gwaelod, ar y '27a'I ii o't' mis diweddat; ac iddo ef oresgyn bwrdd Hong ammhieidic}. o'r Amet'!c, ychydig cyn hynny, yr hon a. hysbysödd iddo '6f fod y fheigad Macedonian, perthynol i'r Dnol Daleithau, wedi cael ei dinystrio gan ein gwyr ni, yn Liundain Newydd, a bod y l.¡y\rydd Americaidd, Madison, wed! Hoi na \vyddid [ ba Ie, a Seneddr yr U'lot Dalpithau yn ybrawa'ranrhefnmwyaf. Yroedd dwy tong Werthfawr o'r Americ wedi diangcmewn diogel. 'eh i Lisbon. Dbrby,ni. om bapurau o noland ;'r tOfed o'r tms hwn; cynnwysant hanes agoriad Eisteddfod y 'F,,ileithi lu yn gyifredin, gan y Tywysog Go- Tuchat yu bersono}. Mynega'r Tywyscg yn ei araeth ei fod yn diswyl gydà thawelwch am der- lyniad y gynaadtedd yn Vienna, ynghy!c.h y Ta- leIthiau perthyno! iddoef, ei fed yn gondio am na llasai fyncgu helaethrwydd ei derfynau cat trefoi thramor ynawr,ymhR!iach,na'ifodyngan!ynoI .1 gyttulldeb a. Phrydain, wedi trefni mesurau i adfeddiannu y rhanKU helaethaf o hen diriog- aetliau ),r Unol Daleithau; gan ychwancgu. y bydd Inasnach y wlacl i n'ynnu yn ebrwydd, ac y bydd Java, i gynnorthwyo'r Mwyddiant. Derbyniodd y L!ywodracth gennadiaethau Oddnvrth byr George Prevost, y rhai a ddygwyd Portsmouth gan yr Antelope. Amserwyd hwy IYdref 9, a chynnwysant dJarluniad amgylch- dol o fin Hyngesan ar lyn j ? tnptaHl, a gwrthgychwyniad pin byddin ni o 11 ¡ttsburg!>J. Ni choHwyd na gwyr na mang- e a.Q .1' 1 Ar NNrtli gilio yn ot. glaway 17eg rhuthrodd y gelynion o warch- ter ) d Erie, ac ymosodasant ar fangne!fa (ba., Ytaiiaid(I ar gyfer y He, yr hon a ddi- ¡laSa d 11 'd cl I1t. Cyfrinr fod colled y Brytaniaid, a catrod ,r atteVlle, yu 800 o wyr, yn j ,¡ yrl1 red. hon. I

TOTM FREEHOLDERS OFTHE 'COUNTY OF GLAMOP-,GAN.. GENTLEMEN, i IN consequEmce of the dea.th of yout ihuch respf-cted ltel)resentat -ive, AI.r. WYtDHAM, I am induced, at the instance and request of many of my friends, to oiFer mysp!fto your notice. Should I he fortunate enough to meet with your confidence and support, I pledge myself to an active, constant, and zca!ous discharge of the duties that may attend the situation tn the best of my and to use my ezidl-avours to promote the we!fa.re and prosperity of the County. I have the honor to be, with great respect, Your faithful and obedient servant, Nov. 16,181!. BENJ. HALL. At RyclI-Ddcitiaid 8wydd Fùrganwg. FoNEOD!GtO!f, 0 achos marwo)aeth etch Cynddrychtohvr tra pharchus, Mr. IVYN[)IIA-VI, fe'm tueddtr i, ar annos;aeth a deisynad Ilawero''tMCyf('H!ton,igynnygfyhunt'c:tsyhv. Os dcdwydd ddigqn a fyddaF t gad cich ymddtried a'ch cynnorthwy, yr wyf yn yinrwyino fy hun i gySawnt dy!ed- swyddcufr sd'yilfa yn egniûl, yn :t.wyddus, a chysson, yn o! eithaf fy ngaiiu, :). gwueu'.hur fy ngoreu i ddwyu ymlaen ;1' fudd a Hwyddiant y Sh'. Meddwyfyr anrhydedd i fod. gydâ pharch mawr, Eich A'yddlon a/ch gostyngedigwasana.edtwr, T:ich.16,1811. HENJ.HALL. Ar FEIRDD A P fIR YIYYDDI0N Y DYWYSOGAETH. ?YNII?HR CADAm ac EISTEDDFOD, ?-? hpnyydd y)- iicn Ddcf<)d.m, ar FEIUDD a Plitti'l),- YODK)?, nri)onn CoEo-PHN-MAt?f, :un?\ich y MAK?- CHWYF, wr<.h y!n lVLORGANWG, yr AmAN ARfHAN, sei'yr 2iain o RAGFVR, 181 L r TESTUiVA U. 1. Rhagoro!deb Ca'-iad br;w- 5. Heddwch t'r Hvd. do!. H.CIaddm.dyC!edd. 2. Rimgoroldch y Gymrae?. 7. Y Aiaen-chwyf. 3. Goiw? ar y G.don ddt-w?. ? 8. Cwy?ip Y ("ybyddion. 4. Synwyr iiaturiol. j 9. Datom a 'Chariafi Huw. G. MORGAN WC. Pont-y-Ty-Pndd, Tach. 14,1S14. Cjl,rizdeithas -4 ina etitil (Idol C!J 1!l'edÙwl Illol-g(inivg. lt11'lfE\VN CYFARFOD o WE!THREDWYR 1VA CYM!)L;!THAS AMAKTiIYDDOL CYFFR.E- DtA'OL MORGANWG, yr linen a gyniwliwyd yjt y BON'l'FAE, ar y27amo MYOREF, 18H; yn hregennol yr cedd y GwirAnrhydeddusW. B.Grcy, y Llywydd, yn y Gadatf; H. J. Grant. Walter CoiKn, Evan Thomas, a \Vm. Vaughau, Ysweinodd, Mr. Edward Lewi, a Mr. Richard Davics. Ran fod I\Ir. John Bradlcy wedi gwrthod cymmcryd amo sydd Ysgrífralaw, ialiles i fod yo Z.?Mn/'M?'M?K)!/?, Fod Mr. MHes i fod yn Ysa;rifra?aw, p/'ù lefilpiJ/"c, hyd oni ddcal!ir me[hlwl y Cyfarfod Cytrredin ar y p("n hwn, a bod i boh Uythyr gael ei gyieirio alto ef, Aberthit), gfrliaw'r Hontfacn. Fod i'r GWobrall canZynol gael eu cyni.yg amy flw.ydd!/n 1815: AM GKYDtAU A GIVELLIAVT TH!. I'r Ffermwr a fyddo yn rhentu gwerth .£ 100 neu ychwa- lie, y" y <!wyddyj), yr hwn a godo'r cnwdoreu o Ertin ar 10 erw o dir, wcdi ei chwyngt'ibto (hoed) a'i atnmaeti.u yn dda, deg gilti; am yrait saith giiii. 1'1' F¡'ennwr a fyddo yn ,'hentu werth f) £00 I £10) y !iwyddyn, yr iivvfi 't gol!o'r cnwd goreq.i o Erhn ar bu'n prw o dii., wcdi ei ChWYligcibio ya ada, gtM<; am yr ait ?,Jwd orcn, ti-i giii i. I'r Ffei'mwr a fyddo yn r. ti(-iitu nat na gWt'rth ?50 y .}'dJyn, yr Invn a cnwd goren 0 ErJin ar erw ofi:r,wedieichwyng'ibioa.'ua:T:naaet..iU yn ddi), t,-i giiii; a, tiii yr iiii giivy4tgoj,(,u, (tait gi?zi. D. S. H.it:t!<! gyrru'r haw i-honuiad i'r Gwohrau uchod at. yr Ysgrifragiaw, cyn nt'u ar y itaf o Hydref, yr hwn a .fprnirynTachwedd,iMl5. Y mae'r Gymdeithas yn ymrwymo cynnysgaoddu'r sir as; amrywiaeth phodol o iladau Erfin, atu brisoedd is'Iafyf:jrchuad. Rhoddir deg, pM/M/j, a tltri girlÏ am y cnydiau gorcu o SGlint- /u! a godir gan y graddau o Ftermwyr a grybwyllwyd yn ert¡¡y-r.;1 am Li-tiil !r pcr;jo:t a ddiysbyddo ac a arllocso, yn y modd mwyaf efreit,itiol, yr hciacthrwydd mwyafo Dir du, mawnog, a caorbiyd, tra na fyddo yn tLu na th.it.ir prw, nac ychwancg y:! cact ei daJu a:M U CtW, .1 yr erw. Rhoddir cleg, ptunp, a thri gini am y cnwd 0 fres- ych a gndir gan y g:raddau o Ffermwyr a. gry- bwyllwyd ya yr crthygl yns:hylch yr Er6u. AMANJFEttJAtO. I*ir hwn a ddangoso'r Tarw b!wydd goren, o wir rywos;- afUt Morganwg, ac a fag'.vyd yn y s'r, cicl-)paii a/'M/t, o wprth pH/M g'M: npn'r arian, yr un a fynoo. fr hw)) a ddangoso'r Tarw hlwydd gorcu o ryw rywos:- aptit, a agwyd yn y sir, cwppan arian, o werUt pum gini, nen r arian, yr uu a fynno. i'r hwn a ddangos't'r March Mwvdd goren, at wasanafth Hwsmf)naetit yn gytfredin, ac a fagwyd yn y sir, cwpparl i1.rÙn, gwerth purn gini, neu'r arian, Yr uu a fynno. Ii> hwn a ddan¡;os;¡'r AnneI' Cl'rei,í;ld) oreu, 0 ddwy iiwydd oed, ac a fagwyd yn y sir, cwpj)aii a<'MM, gweri.h t,.i f[iIi, neu'¡- arian, yruna fy!(no. 1 [' IIwn a Hwrdù goreti, a tna;wyd yn y sir, cwppim arMm, gwcrth tri gini, neu'f SLrian,yrunafynno. i'r hwn a dd.H)s;oso'r Hvvrdd bhvydd I)yr-Nvlano,- gorei, a f:)gwyd yn y sir, cluppan a/'M/t, gwertit tri gini, iieu'r arian, yr nn a fynno. I'r hwH a IidJlngoso'r Gor!an oreu o d(kg Dafad fhvydd hir-wianog, l fagwyd ynysir, cwppan arian, o werth <)-t g':M: neu'r arian, yr un a fynnn. I'r hwn a ddangoso'r (torlan oreu o ddeg Dafad 0wydd byi-ivi,ino, a fagwyd yn y sir, cwppan Mia/ o werth tri glf/l,' neu'r arian, yr un a fynno. I'r hwn a ddangoso'r Bacdd dwy TI.wydd gorcu, a fagwyd yn y sir, c<eppay< a<<tK, gwerd) tPi gini, neu'r arian, yr uu a.fynno. b. S. Rhaid i'r rhai a honnant hawl i'r Gwohrau uchod ddwyn ty;;t-ysgrifat\ (eertiJicales) mat hwy fagodd yr a.n'tci!iaid. I'r ttwn a ddangoso'r Tarw goreu, civpl)att a¡.iun" gwcrth pum gini, nfu'r arian, yr un a fynno; ac ain yr a;i Darw gorcH, cloppetit at-iati, gwerth M gini, neu'r arian, yr un a t'yniio. I'r hwn a ddangoso'r March go rcii at wasanacth Hws- monaeth yn gytfredin, czLI)pan a;ax, gwctth pum gird, ncU'r arian,ymn.t.fynno. t'r hwn a ddangoso'r flwrdd goreu, cwppan arMtt, gwerth tri ,!tini, npu'r arian, yr uu a fynno. i'r hwn a ddangoso'r Hapdd gorcu, c!oppaM arMy:, gwerth ti-i g!'H!, neu'r anan, yr un a fynno. D. S. Riiaid i'r Crcadnriotid uchod fod ym mcddta.nt yr ymhonwyrdrosddeuddcg 'nis, acwedicyfebru (MUe¡') yn y sir dros yr ho!i Hwyddyn ttaenoro!. I WEtTHWYR A GWASANAl1:THWYR. I'r Gwpithiwr mewn Hwsmonaeth, yr hwn a ddygodd y rhifpdi mw'yaf o b!ant i fynu, heh gynnorthwy o'r ptwyr, pedwat gini; am yr ail rifedi mwyar, trigÙâ; am y tryd- ydd rhiiedi mwyaf, a'aM gini; a.m y pedwarydd rlllied1- D. S. Khaid i achns pob honnwr hawl gae! Pi ygnf- dystio i'r Ysgrifragtaw gan "l'1l11dog, Gwarcheidwr yr Egtwys n("Il "YNV ddau o honynt, y ptwyftte byddo'r cyfryw honwyr hawl yn trigo, cyn y Itafo FeheHn, ISla. i'r Gweithiwr Cymreig, yr hwn fydd wfdi chwyngeib.o wrth y darn yn y 'tiwyddyn dim llai na phum crw o Enm, yn y rÎwdd goren, d{tlt g¿ni; i'r ail };oreu, llngini. i'r Gymracs, yr hon fvddo Wfdi chwyneihio wrth y dan yn y ilwyddyn dim !ia) na dwy erw u Ernn) yn y modd gorcu, dd?i gini; ac i'r ail orcu, t/K gini. a Rhoddir pum gini i Ddau Was Dafurwaith, y rha' a fyddont dan 25aiu opd, ac w cdi derhyn cynog dros y rhdcdi mwyaf o Hynyddoedd, dim tiai na ph'ump yn yr un gwasan- acth, ac a ddvgont dyst-ysghfau boddionol oddiwrta eu t j mristrimia, a-n cti hk,tnddN,Ziad da parhaus; i'rcyHtaf, dri f gird; i't'a.n, ddau gini. R.iioddiryMMg'tK: i Ddwy Wasanaediyddpsmewn Hafur- waif.h, y rhai a iyddont dan S.3 oed, ac wcdt derbyn cyftog y rhifedi mwyaf o tiynyddoedd, dim iiai na phump yn yr t)H gwasaaaettt, ac a ddyg!)'it oddtHrUt eu mfisih;fid,ain eu hymddygiad da pa.fhaus; t'r cynt;lf, liti gini; j'r ail, ddalllgini. Wwdtlir d" gipii i Wcdhwyr tn6wn Llafurwaitll; y rhru fyddont. wedi phodi;, ac wed) aros y rhitedi mwyaf u 9yn- yddau, dun Uat na stuth, :).r yr un it'ei'm, gyda'run meistr, ac a ddyg.nt d'yst-ysgrifauboddlonol oddiwrth eu mcistriaid, am eu iiyiiidily-iatt da i'r ait, tri gini; i't trydydd, </aM giui; a.c i'r pedwarydd, un g'M:t. RHEOLAU A GWOBRAU AitRYiVrAM.TlfOL. I'r Ftcrmw)' y!' !)wn, yx g-yfattcl{)l i heiaethrwydd ei dir a 0 erwi, dim Ilai nag- ugain, a phar o gctiylau, hcb yrriedydd (driver), ptiiii gilit. i'r ai) ¡!:orcu, tri ghti. 1 getttogt'r t'tei'mwyr hychain ar y Bryniau i godt Eriin t bonlH eu DeLtld Haliifeiliaid yn y gauaf, rhoddir y Gw"br i'r ,lil gradd dan yn ddwbt; hynr.y y\v, y cyiietyb yn y Fro aa; ar y Hryntau, ".rth y ri'ai y dwJhr y rhatt fiyiiny o'f sh' ag sydd yn cy'i;)H ys ac yn gor- wcdd rra:0irledu t"t- cctti u frvniau ai-rsyddo Uaf-dv Runera i Lantwit-Garth, Tref Llantrisatttt, "Llauhar,w-G,lrth, My- nydd-y-Gaer, Mynydd-Baydan, Mynydd-y-Brombit, Fr dwyrain a'rgogiedd i Faenor (De2?te,;7ie) y Gnot, Mynydd- Drymma, tna'r gogiedd i Egiwys Ltangeielach, tua'r gog- Icdd i Ht'nlic'rgaer, a Citefn-Bryn. Y mao'r hott Wobrau a gynnygir gan y Gymdeithas hon i'w hystyricd yn ddwbi, yrnn modd i'r parthau gorlicwinol I r a1'ol1 Ogwr yw'r rhail-le, ae Hid yw'r Y""y yn nan pen y sir i gael eu gosod i ymgys- tadlu a'ngtiydd. D.S. JSifydd hawlgan yr un dyn i Wobrwy am yr un fath <) Anifediaid dwy ilynedd o!y:ioi, nac am yr un tat!) o Gnwd o fewn tair biynedd .vedt derbyn o houo'r cyfryw Wobr. Hcfyd, y mae'r Gymdeithas yn cadw iddynt eu hunain y galJu o roddi, ym mhob aciios, y cyt'ryw ran yn unig o'r Cwobfag y berni)' fod y cyHa\vtttad yu i:aeddu, neu i attal y cwb!, os na bydd iit'tyd, am tody Hwobrau uchod yn perthyn t'rHwyddyn a ga.[uyn, dcaUa' fod y Gwobrau a honntr itawi iddynt e¡sues i g"el t-u bariin a'U taiu fel arieruL (Arwyddwyd) W.B.GHEY,Cadeirwr. J OHN MILES, Ysgrifragin.w GwemyddoL Cofi-es TVyddoiOl o Daiisgi-?firyr, Ilydref4, 181L £. $, d. Misses BassPtt,oLany!a.Tat)sgriitadbtaenoroI ..1 00 Rtt'hard Hiackmor!oFpiin(tri!m.h, Y sw. 3 30 J. B. Brucc, o Dyffryn, Abprdart-, Y sw. 1 10 Walter CoNt), o Gwr!: Llandaf, Ysw. 1 10 1 1 0 Mi'. Evan David, o Fairwatcr 1 1 0 Parch. Thomas Davies,') Wcnfoe 1 10 Mr. Richard Davies, o Wenfoc .1 10 Thomas Edmonde.-t, o'r Bontfaen, Ysw. 1 10 John Edwards, o {{hioia, Ysw. 3 S 0 JUl'. En'ward Edwards, o Pcnrhosiy. 1 10 .J olin Frank!en, o Lanmihangte, Ysw. 2 20 Thomas Franklin, o Baglan. Ysw. 1 1C H.J.Grant,oGastellyGnol,Ysw.2 20 Anrhyd. W. B. Grey, o'r DvitrYn 5 .0 U Richard GriHiths, o Guerdydd. 'Ysw. 1 10 Parch. J. Hardinx, u Coychurch 1 10 Richard Hilt, o Plymouth Lodge, Ysw. 2 20 Rarch. Dr. Hunt, o Fat-gam 2 20 Mr. James Jacob, o La.ttrisaint 1 10 Robert Jones, o Gasteii Fonmon, Ysw. 5 50 Henry Knight, o Tythegston, Ysw.2 20 Mr. Petef Lauder, o Gaerdydd. 1 10 Mr. Edward Lewis, o Caira 1 10 Mr. William Lewis, o'r Ty-mawr. 1 10 GriCi'h HewcHyn, Bag!an-Han, Ysw. 1 10 Thomas Markham, o Nash, Ysw. 2 20 JohnMi)es,oAberthin,Ysgnf-ragiawGweiHyddoI 110 Thomas Morgai), o At)vi-tiiiii, Ysw 1 10 Gwir Anrhyd. Syr John MchoU, o'r Merthyr-mawr, TansgriBad hiaenorol 3 30 Parch/Robert J'S'ichf)I), o Duitilands. 1 10 A nrhyd. Windham Qu'n 3 3U Theophitns Richards, o Aberdar, Ysw. 1 10 T. B. Rous, o Gwrt-yr-Aia, Ysw. 2 20 Et.fpddion T. AL T:Jbot, o Gast.el)-P<-nrice, Ysw. 10 10 0 Francis Tappendei), o Abernant, Ysw. 1 10 Evan Thomas, o S))Hy, Ysw. 3 30 Mr. Edward Thorny L)ewftyi)Traherne,o Saint rlitary, Ysw. 1 10 Parch. 'R. \Vatsoll 1 1 0 Wdiiam WiUiams, o Aberpergwm, Ysw. 2 2 U Messrs. WiUta)tis&Bryant,oMcr!hyrTydhi 1 10 10 0. WtHiam Vaughan, o Lantrisaint, Ysw. 1 10! Ert'ynir Tansg'inadan ychwann'got, a geHir eu hysbysu ti-w-y iythyr i'r Ysgrifraglaw Gweinyddol. BIBLE SOCIETY. ? MEETING ?ni he heM on Mo?DAY, the ?JBL 28th Instant, at the BoAR's-HEAu I?N, in the Town ofCAERpiuf.LY, to commence at the hour of Eieven in the forenoon, to take into consideration the means of carrying into effect the Establishment of a BIBLE SOCIETY, as an Anxiiiary to the Parent one in London, for the EASTERN PAUT of GLAMORGAN, and fie WESTERN PART ()f Mo!<- MoUTHstuaE, where tle attt-ndance of persons of aH per- suations, who appreciate the importance of the object, is earnestly requested. JAMES EDMUNDS. CaerphiHy, November 16,1814. JA-NIES BIBL GYMDE1THAS CVNHAUR CYFA RFOD Dydd LLU?f, yr28aino'r!\Hs hwn, yn y Bo,lI'HBdD ?A'v, yn .Nhref CAERFrtL!, i ddechrcn am 11 o'r gtoch yn ybore, igymmeryd iystyr- iaeth y modd gorcu t ddwyn ymtapn Sefydiiad BiBL GYMDmTn\8, fe! un Gynnorthwyo! i'r Fam Gym- deitÍ1as yn Ltuiidain, dros BARTH i.)))tVYPE:N!0[, SwYOD MORUANWG, a I'HARTH ORLLEWtNOL SWYHO AlYNWY, lie y taererfynirarddynion o bob barn, ag ydynt yu gwerth- fawrogi pwys y gwrthddrych, i d(!yfod. JAMES EDMUNDS. CaerSii, Tach. 16, 1814.

At Al'graplâadyd([ 5'<')'f?: Gomcy. I SVR,Cofns yw gennyf, fed ca:s mewn rhyw Rtfyn o'r ciddoch, i Feirdd y Dy\vysogapth i anibn at,toch Fedd-eirgrciph cyfaddas i'w gosod ar Fedd'Iecu yr en- wog a'awenyddgar Thomas Edwards, o'r Nant; a char) nas gwelais ddim yn ymddangos hyd yn hyn, weie ti yn anfon attach y ddau Enghn caulynoi a gyfnnsf)d(hvvd geiiiiyfv bore hwn. yn ty Ot-tau eifro, neu yn absennoideb fy nghwsg, cyn codi o'm gorwedd-!e. Ac os na byddant dderbynio!, byddaf fi boddlon i ch\i cu claddu dan y gan'eg yn He eu hargraphu ami. Fe aliai y cynhyri'ant ryw rai mwy medrus i dynnu y I!aw o'r Hawes. Ydwyfelch siho! gyiai)], DAFYDU DYWODWR, Hen Tach. 8,1814. DAFYDB GLAN TElpi. BEDD-ARGRAPII THOMAS EDWARDS. I Dyma )Ie mae y)' hen Domùs.Edwarù, I Ddynodiaethyn:nos: Oedd i ni ar ddydd a cos A'fawenfclyreos.. Er doethdcr, a dewrder dyrn.er crefa I Erct'ytedyr*esgytn; Rhydd ange' a'i ciiwm-'e chwyrn Gwdwm 1 bob rhyw gedyrn. Daliodd ei esgyrn ef heh doni ryw hryd, pa.n Rpth cl- ) wyn pedroifenn tawr drosto.—Gwel Ga.rdd o Gerddi.

Boston, yn yr Amer!c, yn ol Ct hae!ioi3JL arferot, anrheg o wlybwr y cocca, slwgr, &e. i'r Parch. Dr. U, gan ddymuno avHO ei dder- byn fe! esponiad ar GaL vj, 6. "A chyftan:i"d yr hwn a ddysgwydyn y gair, a'r h'-vn sydd yn ei ddysgu, y:nhob peth da." Dychwslodd y Doctor, yr hv/n_o€dd ar yr amser wedi ei gaethiwo gan afiechyd, pi am,erd1Îad i ]\1.. W. a dioiciwdd yH fawr jLddo am ei esponiwr teuiu. aidd rllagörol; a dymnnodd ai'no roddi iddo espon!ad ymarferolarMat.xxv.36. "Bum gJat ac ymwclsoeh ami." Dan gyfai! wedi cyfarfod yn ddtweddan yn agos i'r GeHy, ar o! iddynt gyfarch en gitydd, gufyn.vyd hehnt y naiil i'r Ua!). Yr wyfwedi priodi wedi i mi etch gwe- !!ed,ebeunohonynt; Ncwydd da—Nid mor ddtt; yr oedd ganddi (I;tfo(I (ii-w-. Dynadrueni; N'd cynmnunt o d'-ueni; o ho'wydd mi gefais ddwy fil o hunau o waddol gydahi. I3ynagysur;Nid-<'ymmamt:; prynaisudefaid a itv.ynt, a')' defaid oU a drengasant. Dyna dmt)od Nid yw y tratlod gymmaint ag i ctiwt yu debyg; ccfais i\\v am y crwyn nag y datais am y defaid. Wrth hyntly, yr ydyeh yn ddigoltcd. 0, nag ydwyf, o blegid Hosgodd y ty, a'r hoil arian ynddo, Och y n, dyna anwydd ercli'll Syr, yroedd !!c fed ynwaeU); cefais wared o'r wra:g a'i thafodd ar unwaith, yn y tan. Gwt' o't' Amwythig, oedd yn sefýH wrth bont Abet'* honddu, a ofyncdd i un oedd yn myned licibio, pa beth i c!i\vi yn galw yr arbn honf ei ga)w, ebe y dvn, ni atwais i ddiin arnt, ac ni chiywais i ueb a.ral!, y mne bob amser yu dyfod heb ei galw.

ESGORODD, Ar y Itafo'r mis hwn, yu Wynnstay, yrAnrhydeddhs M)s. H.WiIiiamsWynne,arfei'ch. Yn y Dytfi'YlJ, gerf!a\v Liandiio, Bonhedd'ges Wm. Lewes,Yswa;n,ar fab. Yn Abe) tawe, Boneddlges Arthur T. Rttby, Yswain, o Lanelii, ar t'erch. Yng Ngli-,istellnewvdd-y.n-EiiiINn Pi,idliam, gwraig Mr. Pridham, ar ferch. PRIODODD, Yn ddi\veddar, ynTa)garth, swydd Frechcunog; Mr. T!)omas Proser, o Porthante}, a Mary Ann, merch hcnat' M. DaA ies, Ysv.-aiii ?o Abergcrrig, yn yr un sn-. Wyt})nos 1'r Mawrth diweddaf, Mr. Joiui Wiilsains, C CMrnf;-), a Mary, ail ferch Mr. ThOs. Lew's, Bottaswrc EsgHiwr, y ddun o Gaerr\'rddih. Yn Halkin, Mr. Pugh, Periysieuwr, o Wrexham, ? Miss E. Jone. ait ferch Mr. Jones, o Blas-Bnckley, M- E. loil,il ail fereli INlr. J oiies, o Bl, is-Bi?"ekley, Dydd Hun wythno?i'rdttVRddar' yn Candovei', gan y yn Condover, gan y Parch.Henry BHrt')n, JohnSa!Hsb))ry P!OxxiSa!usbury, Yswatn, oBrynbp)!a, swydd Fdint, a Harriet, aH fcrch Edu'ard Pembf-rtox, Yswain, a nith i'r diweddar Owea Smythe Owcn Y wain, o CoudoverPark. BUFARW, Yn ddiwcddar, yn Cambridge, yn 41ain oed, Mr! Wiiiiams, boaeddiges George W:H:ams, Y.sw. o L!wynywcrmo<gG!-naw.Lianymddyfr{. Yi'ocdd!ti yn toneddigesyr hon a berchidyn gytTtedin, hydd cofia am ga.rucicldrwyùd ct thueddtadau, haeHoni et chttiftn, a'i riloddton t'r ttodion, yn achos i'w cholied gad ei deunio, a galaru o'i herwydd, gan bawb o'tchydnabod. Ar y 5pd o'r mis hwn, yn ddisymmwth, yn y 22aia flwydù o'ihoedran,Mrs.Yaugt)an,o GaprSHi,T\Iorganwir. Mrs. Hnghes, s\veddw y dhveddar Mr. Hughes, Gwirodvdd, o GroesoswaUt. Mr. Robert Sackett, o'r Ty-Uchaf, ger]Jaw Liany. mynych, yn 80 miwydd oed. Yn swydd Berks, James Hamilton, Yswain, o Bangor, swydd Cacrnarfon. Yn ddisymmwUi, yn ei Hetty yn y H<lth, Miss Hum" phreys, chwaer ieuangaf John Humphreys, Yswain, o Liswyn,s\vvddDret'aidwyn. Yn ddiweddar, yn Gt'osvenor Sqnare, Unndain, yn 80 miwydd oed,Mattin VanButchei!,yrh\vt),y)nhitt!i pethu\I hvnorlion ereill, a gadw<1ai ei farflJfu ei ti10rri dros SOaiu mlynedd. ac a gadwodd gorph ei wraig gyn- tat'n:e\vn perarogiau hyd aiuser ei farwoia.eth.

LLOXG-EWYDDIOX. j ARERTAwE. Dy[udiaid, Fame, Iod(', o ?? Gioccster; P!CSHer,Hbte,oMnT?head; C\Ym- 3 ? t S symlog, Lancey, o Barnstapie, amrv'.viaethan; a bnan-tomr (c!<tf<?)) e: Fa'.vrhvdi, yr Oiyrnpia, Heut. Windyer, o Dea!, ? dodrefn y Hyngesydf! Foiey;Joker? Thomas, o Guernsey, hen ratiat); Nancy, Cognn, o Plymouth, hen ha't:u'n; George <Sc Ann, CAi'keek, Far- mers Sus<m and Mary,Evaus; HirmiHgh.Dn, Gt)I; Mary, Rees: Johii Strouti,W)iinns; Integrity, Rosset',0 St.Ives; Viliers, Da!ton, o Pty mouth Bouito)), Sannders, o T: in'o, m\wrt coppr; Join) <'k Betsey, Sannders; W'tiiam Henry, \Vitiia)ns, o Bideforcl; Frances, Roberts, o Soh'a; Jane, Lnsco)nb,o Ptymouth; Btt'd, Ware, o Pro- vidence, Jones; Concord, Bnse, o Y ong:ila n; Fleece, WHkinson; Li!y,Griniths, oWaterford; Nctson, Da- vid, o Wext'ord Britannia, WhUftdd, o Cork; Jane & Ann.Hoskin, o Dnb)in, baiasarn. ,f}fYIlP;liu.ÙI, Betsey, i Gtocestpr; Devon- shire, Day Vu!ers, Daitun, i PiynoHth Shytock, Wiiiiams; Dasher, W[!na:ns; Betsey, Lewis; Jane <'e Mary, Reynotds, i St. I\es; Carditt', Lewis, i Abe!. thaw; F:m;e, Evans; nird, \Fare, i Bridg-t>water; Tho- iiias & Mary, Vaienrtne.i Fahnonth; Francis, Roberts, i Miiford; John &r Betsey, Sanndcrs; WiIliam Henry, WtHiams.iBKiejoid; Neison, David,! Cardman; Ge- neral Moore, Hoai'p, i We\fo'<}; Expedition, MnUow. ney; Ceres, Geo'nc; New Fieece, Wttkinson; Eiten,Vaiigban, i Wa- terford, glo.

fENLLANW'R.MOHYN MIIORTHLADDOEDD A PHRtFABEROEDD CYMKU. DUOS YH WYTHNOS G.\NLYNOr<. s It is S«f £ ?-?'? i- '-i |l nvumAU. sT-S'^S   <s 21.| ?? I ? s s |? ??.' Ð,OOIAU. bH.d íH ? J f h In ht n n 11 Vi s i Its ■» |2# g3 «* |05« ? 5 ? 5 ? ???S? < ? <! ? ?' u ? ? ? ? K 2 co ■ TACHWKUU. fA. M. A. M. A. M. A. M.IA. M. A. M. M. A. M. V. M.|A. M. Sadwrn 1910 51 H 16 11 3612 612 36 1 f 2 6 2 4?? 3 361 3 56 Sot ?011 39 11 5112 21|12 Mil 24 1 .? 2 54 3 81 4 24' 4 44 ?),,n ?t 12 27 H 42 1 12 1 42 2 12 2 4? 3 42 4 22 5 12 5 32 Mawrtli 22 1 1-? 1 30 2 0 2 30 3 0 3 30 4 30 5 10 6 0 ? 6 20 Mcrcher ?'? 33 2 3 2 lB] 2 48 3 ,13 48 4 18 5 5 58 6 J¡ 7 8 r-m ""1 4 2 A! 3 6 3 :kijl 4 6 4 36 5 C¡ 6 6 6 46 7 36 ? 7 56 Gwener ?.. ?. 3 39 3 5,C 1 ? 4 21 4 54 5 24 5 54 6 54 7 34 8 24 8 44

MARCHNADOEDD CARTREFOL. ABERTAWE.-—Gwen:th,67s.8d. Haidd, 33s. Gd. Ceirch, 248. Sd: y grynog. ABERYSTWYTH.—Gwerilth, 74.s. Haidd, 40s. Ceu-ch, d v 18 wjis. ggs.ysryno.s'. Ymenyt],is.jd. y pVf-ys,18wns. BRYSTo.—Gwenidt, —s. i 84, Raidd, 2.5s. i sg.). Ceirch, 24s. i 30s. y gcyj;og. PeiHiaid têg, 67s. i 78s. ac Fnion, a9s. i 69s. y sachaid, LIVERPOOL.—Grwemth, lls. 5d. i Us. 9d. y 70 pwys. H!ndd,5s.6u.it;s.ud.y(;upwys. Ceircn,3s.7d.i Pys at ferwi,' 5(). (id. i 56s. od. y Pe;llinid tkg, 5.?s.Cd. i 566. Od. ac Eilion, COs. ()d. i OOs. od. y 23c pwys. Ffa, 40s. Od. i 48s. Od. y gryaog. Bt-ag, lls. 6d. i lls. 9d. y 9 g&lwyn.

g:a.d ..Ferdinand o'r Yspacn yn erUd y gwMgarwyr f):lny, y rhai a dyv'aUtasant en gwaed i'r diben i cnndt ? rydd-did tddo cf, yr oedd ymddygtad Hywodmeth am beidiO rhoddi yr niaid gwrol a iToiscntam noddf1 i Paits i fynu i't- t'ertidwyr ac yr oedd Uywodi-aeth Prydau! yn deiiwng ío giod ant ymddygiad cyfattebol yiign%-yneb yr un am- [.gytchiadau, ond yroeddefe yngobcitbio y byddai i j'l,H!.Ínidogion y Br"!]in c!i\vi!io i yrnddygiad y swyddos B)'ytanai<id yn Gtbraha! yrhwn a roddodd ddait ddyn agoeddyiitwedtdiange yno t'haget'iedigaeth,tfynu, i gadwraeth cyf.tUion y ChwiMys arswydus. Attcbjdd M)'. Vausittart nad oedd efe wedi clywed son am ymddygmd y swyddog dywedcdig yn Gibraltar hyd ypryd h'.vnnw; a sylwodd ar ygwahanot byngciau y.i HrapHiMr. Whithrcad. Dywedodd M)'.Tiernpy,y)i ystod ei araeth, ei fod yn edrych ar drefniad Mr. Can- 11ing i fod yn Gcunadwr yn Lisbon, yn orchwyiyn 'gWê\l'thus-ac v.edi iMr. Harmg, Mt-.Bathurst, a Mr. C. Grant, areithio ychydig, cyttunwyd ar yr annereh- !ad heb yinraHiad. Merch. 7«?/, 9, lO.—Vmddiddanwyd ychydigynghylch fod mHwyr Prydain wedi cael en gosod yn y Nether- lands da!) dywysiad Tywysog Orange, yr hwn nas diciion fod yn attebo) i'n Liywodrueth ni :un ci ymddygiad tu ag attynt. Tcrfynwyd yr ymddiddan ar waith y Gweinidogion yn addaw gosod swm y cyttundeb nr y Pen hwn ger bron y Tv. GK'cHe/ 11 —Darlienwyd ysgrif a ddygwyd FrTv gan Mr. Croker, i'r diben i wobt'wyo a chefnogi swyddos:ion isel a gwyr'y morfilwyr, y waith s:yutaf. Rhoddod<) y Mi!wnnd Palmer rybudd, y byddai iddo ef gynnyg, dydd Linn, ar fod i weithrediadau y I!ya milwraidd ar y Milwriad Quintin, g.iel eu gosod ger hron y Tv.— Ynacyttnnodd yTy ar fed i ddettgmytddiwn gaelcn caniattuu i datu gweddiil cyHog-yfyddin. Ig.—Cynnygodd Mr. Brogden ar fod i ayncan- bris (csiimate) traul y Dynges, amddiffynfeydd, tnnug- nehm, a chynnal carcharorion rhyfet yn y tiwyddyn 1815, i gac! ei osod ger hron y Ty, ynghyd a. chytrif o'r hyu a roJdwyd yn gynnothwy, neu a addawyd roddt i Yn!era\vdr Russia.- -Cyttuuwyd. Llun, 14,Parwyd gyrrn ysgrifan newydd:on aHan amAeiodsn drosMorganwg, yu!!eMr. Wyndham; a Newport, yn He Mr. Hotmes, y rhat a H:antfci)w. Cynnygodd Syr George Wardncr ar fod t 70,000 o forwyi', gan gynnwys 15,000 o foriiiwyr, a swm o 'l,G15,21jL tiiag ateucyiina],sef U. 15s. 6d. y mis i bob d\n, i gae! eu caniattau dros y tiwyddyn mi5, ac \vedi cryn-ddadlu, ynyrhwn y cyfranogodd Mr. Pon- sonby, Cangheitawry Trysorlys, Mr. Baring, Mr. Tter. nay, a Mr. Protheroe, cyttunwyd ar y cynnyg heb ym. raniad. Wcdi hyuny cyttunwyd ar gamattau 2,2a6,oooI. at y lIona\1, ar fwrdd y rhai y mas y dywededig to) wyr t Avasanaethu. Ac 1,9.56,0001. tuag at d) au! a chyweu'iad ycyfry'.v!onguu. A 318,5001. tungat fangutian yng- \asanaqh y mor. A 8,000,COOi. i da'n dyledton y JiyngGS. A 1,650,000!. i da!u yrysgrifan yrndduiedoia ganiatawyd i Russia a Prussia. A i dah) ysgrifau y Trysor!ys (Excheql!et Bills) a ffnJ'tlwyd dan y 54ain o dc.yrhnsiad ei Fawrhydi. Ynghyd a 15,000,000). a 10,000,0001, i dain ysgrifau y Trysoiiys ag oeddynt Viedi sefyll yo hwy na'r amser, ac a ffurfiwyd ganam- ryw weithredocdd o e:ddo y Seneddr. Ar annogaeth Cangheiiawr y Trysorlys, cyttunwyd ar lod i ani-tei-eiiiaci i, ar fed i annerchiad gostyngedig gad ei gyflwyno i'r Tywysog Rhagiaw, i yHibit arno ben i Adait Uotiadwr- iactholgael ei chyfbdi i'r diweddar Gadtridog Ross, yn eglwys gadch'io! St. Paul. Hctacthodd y CangheHawr, ac aclodan ereIH, gryn iawer ar tvi-olcleb & nicdrusrwydd yrenwogRoss. Ac yn ystod €iaTaet!),wrthgyfftriO <tt ddinyscr yr adeiladau cyhoedd yn Washington, dyw- cdodd Mr. VansittaM na fyddai i ymosodiadau dinys- triol ar di'efi v getynion i gac! eu gwneHtuur ond hynny oddi euhr iddynt hwy rcddi aehos o'r uewydd.