Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

5 erthygl ar y dudalen hon

[No title]

[No title]

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

LI.UX, 21. -1 LLYS-ARGRAPH NOS SADWRN. Heol-Dotsningy Tach. 16. I Derbynivvyd cennadiaethaii, o'r rhai y maeV hyn a ganlyn yn adysgrifau a phigion, y dydd hwn, oddiwrth Syr Geo. Prevost, Barwnig, y rhai a gyfarwyddwyd at lartt Bathurst, un o brif ysgrifrawlawiad ei Fawrhydi. Cyfrif o'r gwyr a laddwyd, a glwyfwyd, ac a aethant ar goll, mewn brwydrau a'r gelynion o'r &fed i'r 14eg oFedi, 1814, a ddanfonwyd mewn cennadiaeth oddiwrth Syr Geo. Prevost, amser- wyd, yn y cadlys, Plattsburgh, Talaeth Yorfe Newydd, Medi 14:— Llacldwyd, 2 ganwriad, 1 banefrwr, 4 rlitng-yll, 30 baranres, ac ceffyl. Clwyfwyd, 1 Cad- weinydd, 1 canwriad, (j is-ganwriad, 7 rhingyll, 135 baranres, a 2 geftyl. Ar goll, 4 is-ganwriad, 2 ringyll, 1 tabyrddwr, 48 baranres, a 6 ceffyl. Cynnwysir pigion o gennadiaeth arall oddi- wrth Syr Geo. Prevost, llythyr oddiwrth y Cad- fridog Drummond at Syr Geo. Prevost, ac un arall oddiwrth y Cadfridog Wattrille at y Cad- fridog Drummond, yn y Llys-argraph, y rhai a ddarluniant yr ymdrech a gymmerodd Ie ar y 17eg o Fedi, rhyngddyiita, gelynion, gerllaw gwarchglawdd Erie. Am dri o'r gloch ymhrydnawn y dydd uchod, rhuthrodd y gelynion alfan o'u hamddiffynfa yn finteioedd lliosog, ynghylch pum mil o wyr, tra nad oedd ond dwy gatrod, yr 8fed ac eiddo de Wattville, i'w gwrthwynebu dros amser; llwydd- add y gelynion i droi'r ochr ddeheu i'r flaen fy- ddin cyn iddynt gael eu canfod ac ar yr un amser ymosododd rhan arall o'r fyddin elynol ar y gwarchgloddiau Brytanaidd rhuthfasant heibio'r gwarchglawdd rhif. 4, ac ymosodasant yn ffvrnig ar rhif. 2, yr hwn wedi hir ymdrech a gymmerasant, gan osod y-pylor ar dan, a di- fuddio'r.matiglielau; troiodd rhai o'u Iluyddwyr tua'r aswy, ac felly amgylchasant ein haden dde- heu, a buont agos a meddiannu'r gwarchglawdd rhif 3. <:I Daeth yr Albaniaid Brenhinol (Royal Scots) yr 82ain a'r 89ain catrodau ymlaen i gynnorth- wyo ei brodyr, cwrddasant a'r gelynion ar du deheu'r gwarchglawdd, rhif. 3, brwydrasant a. hwy, a rhwystrasant iddynt gychwyn yn nes ym- laen tra'r oedd yr 82ain a rhan o'r Gfed catrod yn myned i gynnorthwyo eu brodyr Wrth y fgwarchgloddiau, rhif, 1, a rhif. 2, yr oedd yr olaf yhi meddiant y gelyinon, y rhai beddynt I etto yn cychwyn ymlaen; aeth y 22ain, a rhan arall y 6fed catrodj dan yr Uchganwriad Proctor a Taylor, a rhiithrasant arnynt a'r gwnfidog,. parasant iddynt gHio o bob parth, gyrasant hwy dros ein hamgloddiau, adgymmerasant y gwarch- glawdd (rhif 2), ac ymlidiasant y gelynion, y rhai oeddynt lawer lliosocach uâ hwy, yu ol i'w hamddifiynfa, gan gymmeryd 200 0 hon yut yn garcharorion, ynghyd a. lladd a chlwyfo ytig- hylch yr un rhifedi. Meddiannwyd yr am-j gloddiau drachefn ynghylch pump o'r gllch gan y Brytaniaid; ymddygodd yr holl swyddogion a'r gwyr yn y modd dewraf a ffyddionaf yn yr ymdrech. Ar-ar yr 21ain o'r un mis barnodd y Cadfridog I)i umniond yn addas i symmud ei lu- oedd tua'r Chippawa, lie y mae gandclynt I uestai cysarus, a'r lie yr oedd y Cadfridog yn bwriadu iddynt gael. gorphwys dros rai dyddiau. Pan ddeallodd y gelynion fed ein byddin ni yn sym- mud, gyrasant ran o'u byddin allan i'w haflon- yddu, ond wedi cyfnewid ychyjjg ergydion cil- iasant yn ol yn dawel. Colled y fyddin Frytanaidd yn yr ymdrech a'r j gelynion wrth Warchglawdd Erie, Medi 17eg, 1814. Li*addw,yd, .I- caiiwriad, 2 isgauwriad, 7 rhingyll, 105 baranres. Clwyfwyd, 3 milwriad, 3 canwriad, 1$isganwriad, 1 banerwr, 13 rhing- yll, 1 tabyrddwr, 147 baranres. Ar goll, 2 uch- ganwriad^ 4 "canwriad, 3 isganwriad, 2 fanerwr, 1 cyfnerthydd, 1 Hawfcddyg cynnorthwyol, 21 rhingyll, 2 dabyjrddwr, 280 baranres. [Cynnwysir cemtadiaeth ynyLIYBlrgraff hwn hefytl oddiwrth. y Milwriad M'Donai at y Cadf. Drummond, yn rhoddi hanes am Orchfygiad y gelynion pan ymosodasant arno yn inlaebitiic; ac ysgafaeiiad y: cadlongau Scorpion a Tigress, y rhai a dywysid gan yr Isganwriad Turner, o'r Iiynges: Americaidd^ yr hyn sydd wedi rhoddi i ni yr oruchatiaeth-ar lynhoedd Huron a Micli- higan. Y golled Fiyianaidd wrth gytlaw ni hyn cedd lladdwyd dau forwr, a ehlwyfwyd wyth o forwyr a mil wyr yn ysgafn. [Hefyd, hanes ysgafaeiiad cadlong yr Americ, y Syren, o 16 mangneLa 137 o wyr, wedi ym- lidiad o lleg o oriau, gan long ei Fawrhydi y Medway Cadpen Brine. Yr oedd y Syren wedi tafiu ei lioil fangnelau a'i badau, &c. ymaith yn ei tlbedigaeth.l Ar y lofed, 'r'mis diweddaf gr^ododd Mr. Madison, IJywy<ld yr Unoi Daleithiau, hanes y gynnadledd yn Ghent, swm yr hwn sydd nsrwn rhan ilaenorol o'r papur hwn, ger bron y Seneddr a Ya ol yr hanes hwn ymddengys fod y Lrywodraeth Frytanaidd yn ce;sjo gan yr Ui'Ql.DaJefthiati i ynmvynvo na byddo iddynt .wneuthur na ciiadvy neb llongau rhy fel ar y llynnoedd ag ydj nt rlnvng en tiriog- aeth hwy ng eiddo ei Fawrhydi yn yrAmenl;, na gwneuthur amddiffynfey-dd yn eu tfiiogaeth eu hunain, ar lannau y llynnoedd hynny, nac sr laniiau yr afonydd ag ydynt yti llifo iddynt, tra y mae Prydain yn honni hawl i gadw llongau arfog ar y llynuoedd dywededig, a clic-di am. ddtflyafeydd yn ei thiriogaeth ei hun, ar eu glannauj y rhesymau a iYuldir dros hyn yw, y bydd heddwch yn ansefydlog tra fy del o'r ddwy wlad yn honni hawl i feddiant cyfartal o'r llyn- oedd, acyn parottoi i'r eithaf i ennill uchafiaeth arnynt, ac felly nas dichon yr heddwch fod yu barhaus, oddi eithr cyttuno ar fod y llynnoedd i berthyn i un wlad, aciiid i fod ar y cyd rhyng- ddynt; ac am ei bod yn amlwg y dylent fod ym meddiant yr un ivlad, rhesymol yw y dylai Pry- daia eu meddiannu er diogelweh i'w thiriogaeth Americaidd, yr hwn fyddai mewn perygl o gael ei oresgyn gan yr Americiaid yn 01 eu hewyllys, tra fyddai y llynnoedd dywededig yn eu medd- iant; ond ni byddai'r perygl lleiaf i'r Unol Da- leithiau gael en goresgyn gan y Brytaniaid, o herwydd nad y w ea tiriogaeth end ychydig, a'u lierwydid iia d yw cu gallu ond bychan yn y parthap hynny, mewn cymhariaeth i eiddo'r Taleithiam Cyfunol. Dywedir fod cyhoeddiad yr hanes uchod yn yr Americ wedi effeithio cryn lawer ar feddyliau y trigoliorn, a'tt dwyn i fodyn fwy pleidiol i Mr. Madison: yr oedd cyfurlodydd wedi cael eu cynnal mewn amryw .ù'r Taleithiau Gogleddol, i'r diben i ùrefnu. tnésurau addas i ymneillduo oddiwrth y Taleithiau ereill (o herwydd nad oe- ddynt yn cydfynctnrtnesurau rhyfelgar y Lly- wodraeth) a gweithrcdn dtostynt cu hunain, ond wedi cyhoeddiad yr ammodan sylfaenol i hedd- wch agynnygwyd gan Prydain Fawr, ymunasant oil o blaid y Llywodraeth. Y mae y darluniad o'r gynnadledd yn Ghent wedi ei gyhoeddi I mewn modd swydclol ytn mhapurau yr Americ, ond nis gwyddom ni ar bar sylfaen y mae'r hanes 11 diweddaf hwn yn garphwys, Hysbysign y New York Columbian am y 19eg o'r niia divveddaf fod y Cadfridog Americ- aidd Izard wedi cymmeryd Gwarchgla.wdd George, a'r tri charinwr äg oeddynt ynddo.— Yr oeddid yndisgwyl brwydr i gymmeryd lie yn Chippawa a Queenstovyn yn fuan- Yr oedd Syr James Yeo wedi hwyIio allan i Lyn Ontario hi long fawr newyddy ac wedi peri i'r Mor-raglaw Chamicey i gilio drachefn i tongborth Sacket. Aeth llynges Syr Alexander Cochrane i'r afon Patuxent drachefn, ac yr oedd yr Americiaid yn ofni ei fod yn bwriaduymosodar Baltimore yr ail waith. Cadarnhair yr hysbysiaeth diweddar yng. hylch fod holl gynnygion Talleyrand yn Vienna ynghylch y tiriogaeth ar lannau y Rhme; wedi cael eu gwrthod, gan bapilrau Brussels am yr 16eg o'r mis hwn; eithr nid yw yr hanes yn swyddol. Dengys papurau Paris am y 18fed fod y gyf- raith dros drosglwyddo yd o F/raitigc mewn gtym.—IJosgodd chwareudy Breda ar yr Bfed, a dinystriwyd traian o bentrefi Pera, ar gyfer Constantinople, gan dan, ar y 5ed o'r mis diw- eddaf.

[No title]

SENEDD YMERODROL.

[No title]