Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
Ddoe daeth cennad 0 Dramor, Ileol Dovviiing, a chonuadiaethau oddi- wrth y Dirprwywyr Americaidd yn Ghent. Efe a ddaeth gyda phob brys o Aldborough, o her- wydd naaliasai'r Hong ddyfod i mewn i Dover, argyfrif ansawdd ystormus y tywydd. Wedi hynnv gyrwyd Mr. Hunter, cennadwr y Brenin, ymaith a cheanadiaethau o'r Swyddfa Drarnor. ymaith a d iaethau o'r S w d d fa D ramor. Gan nad beth y w ansawdd y gynnadledd yn awr yn Ghent, pa uii t'i tyvvyll neu eglur, ym- ddengys fod amryvv yn ysryried parottoadau helaeth am ymdrech deifynol, ar dir a dwfr, yn angenriieidioh yn y Canada uchaf, o herwydd mai llynges gadarn a byddin wrol, fedrus a ili- osog yn gytiredin a ystyrir fel y rhesymau ca- darnaf wrth gynnadleddu rhwng teyrnasoedd a'u gilydd, i'r diben i ddwyn heddweh anrhydeddus i -bon. Ddoe cynnaiiodd. y Mor-raglaw Owen gyfrinach faith a blaenoriaid y Morlys, ac wedi iiynny cymmerodd ei gennad.* Ar ol hytiny efe a aeth o'r ddinas tua Phortsmouth, yngliyd ag aniryw swyddogion ereiii, y rhai ydynt 1 liwylio gydag f-fi Canada, yn y ifreigad Niobe, yr hon sydd i ddechrerl ei mordaMh eve. gynled ag y by- ddo'r gwynt yn deg. Ymadawodd Syr George Murray a'r ddinas ddoe hefyd, j'r dihen i fyned i r un lie. Yr ydys wedi cael ychydig hysbys- iaeth ychwanegol o'r Americ, yr hwn a ddygvvyd gan y cadlong Zealous i Portsmouth. Pan hwyliodd y llong hon oddi yno, yr oedd y gauaf wedi dy rod i mewn yn dra ufrywiog yn Canada, ac yr oeddid yn meddvvl na fuasai i neb gweith- redcedd milwreidd i gael eu eyflavvtu yn y.parth hynny cyn y ti tiosif. Pa fodd bynnag, ni ddichen gerwiiuleii y tymhor luddias y rhyfel yn' y deheu, ac yr ydys yn disgwvl y hydd rhyvv botn o s i gaol ei gyllawni tua thuedd:w I'Jorida tra parhao'r gauaf; ac o herwydd fod yr Americ yn wlad mor helaeth, m ddichou rhyfel fod byth yn anhymliorol mewn un cvvr ]let-i'i- o lio[ii. Yr ydyin wedt clywed fed Syr A; ex and or Cochrane wedi gyrru at y Llvwodraeth am rai llongau o dri uchder (three deckers), i ddivvyn y gwasanaeth Brytanaidd ymlaen yn yr Americ. Y mae y?orm gadarn wedi chwythu o'r D??-- Oi]!e?i'?c'r ys am ry w ddyddiau niweidiwyd llawer o longau. Aeth pump o'r iiongan a gyu- nygasant ddoe i red?g o'r D?wm i Ramsgate yn erbyn y tir. Yr oedd fair liythyr-ged i Fraingc yn disgwyl am dywydd yn Dover, i fyned tros- odd ac am yr un rheswm yr oedd dwy lythyr- god o I fraingc i'r wlad lioii yn dd) iedus ddoe. Tiriwyd dydoliadan o'r catrodau eanlynol yn ddiwcddar yn Ostend, sef y Itaf a'r (I cl o'r Marchluoedd Ideng (iermanaidd y Brenin; ltaf a'r ail 11 tis- sais ltaf a'r ail rhan-gafrodau (battalions) o'r gwvr traod cyfiym; y ltaf, yr aii, Sydd, 5fed, a'r Sled o'r gwyr traed cyllym o'r gad res, a rhan o'r gat rod brofedig dramor gyutaf. Y r wy the.os ddiweddaf yr oedd y Parch. Syr v.aarios iiicli, Barwnig, yn deibyn ei ardreth am cs niroedd, yn lieeuham a'r plwyfau cyrnmyd- <'gf? yn swydd Berks, cfe; o bono ?i hun, a ici. haoud yn Vvjrloddol ?.');u? yn y cant, neu'r bed- vvaredd ran o ardreth ei ddoiliaid, o achos y cyf- ]?a,,l o(?i o ac?llos ?- c)-f Ysgafaelwyd yr Hiram, o Lerpwl i Brunswick Xewy dd, gan herwlong o'r Americ, yr hon wedi 0 h?bpiito o'r Inn agcedd ynddt at eu g\\asan- aefli, a'i rhoddodd i fynu i'r gwyr; ac ):mae id wedi cyrhaedd Halifax. I'? 'ILL i,i* ac y mae ]3i,ion o I o (' r eibav ) a amser- Y munud hwn derbvniaom yr hysbysiaeth canlyncl gan un o'r mynedolion yn y llong iscd :—-Tiriodd o'r llong ilussaidd Estoria, wedi chwech diwrnod o fordaith, v Milwriad Pym, o fyddin Portugal. Y mae'r mynedolion yn y llong hon yn dywedyd fod y gair yn yn gyilredin yn Oporto, fod Ferdinand VII. wedi I gadacl ei brif ddinas, a'u bod yn ei ddisgwyl yn Salamanca, ac wedi hynny yn Almeida, yn Por- tugal. Ym mrawdlvs Bombay, Gorph. 16, 181 1, profwyd y Cadpcn Campbell yn euog o lofrudd- iaeth difwriad yr Isgadpen Russel (y ddau o'r 74ain catrod), mewn gornest. CyItwynuyd ef gan y Rheithwvr i drugaredd y Llys a dirwy- wyd ef gan y Barnwr mevvn un rupee (2s. 3d.), ac wedi hynny efe a ryddhawyd. Ym mrawdlys y idynges, cafwyd William Donovan, un o ddeiliaid genedigol ei Fawrhydi, vn euog o enciiio o long ei Fawrhydi y Proser- pine, at y gejynion, a phan gymnierwyd y Pro- serpine gan fiVeigad Ffrengig, yr oedd efe yn dra diwyd yn y HVeigad yn ymladd yn erbyn ei wladwyr, ac wedi hynny ynulrechodd ddenu aniry w o wyr y Proserpine i wasanaeih Ffraingc wedi hynny cafwyd ef yn yr herwlong Ffrengig Edouard, yr lioll a ysgofaelwyd ar dueddau Afl'rica gan yr Apollo, ac yn y modd hvn dvg- wyd ef i Loegr, (Gwyddyl ydoedd).—JDediryd — Mar:oola(h. Yn yr un Llys dedfrydwyd pedwar morwr o'r India i ddioddef marwolaeth, am godi, ynghyd ag ereill o'u eyfeillioit, yn erbyn swyddogion llong o'r India, lladd un dyn, clwyfo ereill, ac ennill y Hong (sef y Governor Rallies) dros en- iiyd, tra yr oedd v Cadpen a'i gyfeillion wedi eu I ,,¡ v. caethi\l'o¡shw'r bwrdd eu luimcan oedd myned ymaith a'r llong a'i IIwythgwerthfawr, fel y buasai iddi fod yn eiddo iddynt hwy. VV'edi i'r Cadpen a'i gyfeillion dorri allan, adennillasant lywyddiaeth y Hong wedi ymdrech galed. Yn ganlynoi i'w dedfryd crogvvyd y pedwar dydd lau, ac y maent i gael eu hongiaa mewn heiyrn. Malays oeddynt. T<,rfJJsg yn -[-J!i?n,Pi-vdiia%irn dydd Gwener y Dfed o'r mis hwn, brawychwyd trigolion dinas Xorwich gan ddyfodiad amryvv farchluoedd yn ddisymmwth, ac yn Ilawri arfau i'r farcLnadfa, o herw) dd clywed fod terfysg yn Lynn ond wedi chwiiio i'r achos, deallwyd fod y Maer wedi gyrru am eu cynnorthwy, o herwydd foil terfysg wedi torri allan ym mysgy morwyr a bea-thyneut i'r Maelier-iorigau, o biegid fod eu meistriaid wedi arwyddo, brydnawn dydd lau, eu bod yn bwriadu lleihau eu cyllog o bump punt i bedair punt y fordaith; gwrthwynebodd y monryr y cynnyg, ac arferasant eiriau cylfrous ar yr achos, ac am hynny gyrwyd clau o honynt i garchar; ond bore dydd Gwener, ymgynuullodd rhai cannoedd o honynt, ac wedi dirmygu y Maer cychwynasant tua'r carchar, torrasanty drwsyri agored, rhyddhausant y ddau garcharor, a rhwystrasant y llongau fyned i'r mor, gan beri i'r gwyr eu gadael.. Aro-i. French ei einioes yn ystafeil un o'i feibion yn Dublin, pythefnos i heddyw, o achos, fel y tybir, i'r Arian-dy yn Dublin yh-ddiweddar fethn athalu, i'r hwn y perthynai efe efe a saethodd ei hun yn ei ben a llaw-ddryll.—Rheilhfam—Gicall- giJn'cijdd. Y chydig ddyddiau yn ol, cyfododd Mr. H. Brooker, gwallt-driniwr, yng nghymmydogaeth Doctor's Commons (Llundain), yn dra boreu, a thybiwyd ei fod wedi myned allan eithr caf- ii-yd y drws wedi ei gloi, a phan aethpwyd i wared, canfuwyd Mr. Brooker yn y diod-gell (cellar) yn crogi wrth drawst yno; yr oedd yn 48 mlwydd oed, a gadawodd wraig a phump o blant or ei ol.—Rheithfarn—Gzcallgofncydd. Y -fliaer Brenin Ferdiuannd, o herwydd ei ddiwydrwydd wrtii ddal a charcharu dynion, yn cact ei alvv yn Brif Geispiol y Cyfandir. Trueni oedd i Syr Henry Mildmay hudo gzoraig ei gyfaill er mwyn gwneuthur ei hun yn hijnod, gan y gallasai wneuthur hynny gystal pe buasai yn ymgregi.
[No title]
J. L 1) X, 1 9, LLYS-AR GRAPH NOS SADWRN. j Morlys, Rhagfyr 17, 1814. Danfonvvyd y llythyrau eanlynol gan yLlyng- esydd Ilotham, at' J. W. Croker, Yswain:— Oddiwrth y Cadpcn Syr W. Bolton, o long ei Fawrhydi y Forth, a amserwyd ar gyfer Sandy Hook, Medi 22, yn mynegu i fadau'r llong uchod, ar y 19eg, ysgafaelu a dinystrio'r cad long Americaidd Regent, o bum mangnel a 35 o wyr ehvyfwyd dau o'r morwyr Brytanaidd lladd- wyd dau a chivvyfwyd dau o'r Americiaid. Oddiwrfh y Cadpen Pym, o'r Niemen, a am- sorwyd ar gyfer yr afon Delaware, Medi 30, yn mynegu iddo ef ysgafaelu ar y 18fed, y cadlong Americaidd Dedalus, o ddau mangnel. Ac pddiwrth y Cadpen Lundey, o'r Narcis- sus, a amserwyd ar gyfer Negro Head, Uydref 13, yn hysbysu i fadau y llong uchod a'r Dis- pa tell, dan dywysaeth yr Isgadpen Scott, ddwyn allan o dap. dan gwarchglawdd, ac amryw o'r Melwyr Americaidd, y cadlong Eagle, o 10 mangnel, ond nid oedd ond dau ar ei bwrdd. [Yon canlyn cofrcs o 82 o longau yr Americ a gymmerwyd, neu a ddinystrivvyd gau y llynges dau y Llyngesydd Hotham, o'r Sled o Awst i'r tifod o Ilydref. rCynnwysir Gorchymmyn mewn Cvnghorfa (Order in Council) yn y LlysargralF hwn hefyd, dros adnewyddu dros un il wydclyn Orcbymmyn blaenorol, yr hwn a d'erfyna ar yr 3\.ain o'r mis hwn, dros dalu ced-arian (bounty) erannogaeth i forwyr a thirwyr i ddyfod i wasanaeth Hyuges ei Fawrhydi; a gwobrwyonam hysbysu morwyr y rhai a alleut fod yn dirgelu eu hunain; hefyd, t, %N'Oi)rw),oil i'ri'liai adcl (Y-,ttlt ereill yn wirfoddol at wasanaeth llyngesol ei Fawrhydi. A goreh- yrnmyni ddangos fod llongborth Lerpwl yn un. addas i xlderbyn nwyddau o'r India.-IIefyd, rhybudd am Alar Llysol dros y diweddar Dug Sleswick-IIolstein-Augusfenburg; i ddechreu ar y 22ain o liagfyr, ac i derfynu ar y 12fed o lonawr, 1815.] Y mac ysbryd pleidiol mewn rhyysg mawr yn yr Americ nid oes un iaith yn rhy arw na | geiriau rhy gy 11 rous i'w defnyddio gan y iiaill blaid yn erbyn y Hall. Y mae rhydd-did yr argraphwasg yno yn dirmygu pob aftalfa, ac yn rhoddi her i awdurdod y Llywodraeth; Y, iiaill blaid a bregefhant yr ufudd-dod mwyaf gwasaidd a direswm i'r Llywodraeth, a'r llall a gyhoedda ymadroddion ag ydynt yn cyHinio yn agos ar vvrthryfel cyhoedd. Mewn amryvv gyfarfodydd Taleithol cyhoedd, gosodir allan Lywodraeth Mr. Madison yn y l'iwiau mwyaf atgas, a gwa- hoddir rhai o'r Taleithau cyfunol i ymneillduo oddivvrth y lleill, ac vmdrechu drostynt eu hunain, yn hytrach nagymostvvng i fesurau dyn a gyfrilir gauddant yn anfedrus ac an addas i flaenon yn y Llywodraeth, yr hwn sydd o ys- bryd rhyfelgar agormesol. Cynhwysir yr hysbysiaeth eanlynol mewn llythvrau o Bermuda (ynys yn y gorllewin, yng- hy leh 500 mil Idir o Carolina) y rbaia ddygwyd i trosodd gan y Diadem, yr hon a gyljjyrddodd a'r vnys honno ar ei dyfodiad o'r Chesapeake i Plymouth :— Bermuda, Tach, ô, 1814.—Y mac'r Llynges- 1 ydd Cockburn yn ymbarottoi ynm i fyned i'r I mor, yn yr Albion, 74, gyda phob brys. Dy- wedir oi fod yn gyutaf yn myned i'r Chesapeake, ac wedi hynny yn erbyn Savannah, ynghyd a'r catrod o forlilwyr a adawyd ganddo ef yn y Chesapeake, a gweddill y lluoedd a ddygvvyd trosodd o Bourdeaux. Daeth y cadlong Portia jyroa ar y 3ydd o'r mis hvvn: yr ydym yn deall ei bod yn rhagfiaenu y liuoedd a hvvyliasant 0 Portsmouth a Piilyraouth tuag yma ynghanol y mis Medi, yr ydys yn disgwyl eu dyfodiad bob awr; a'r- dyb sydd yn flynnu yma yw, y bydd i'r Llyngesydd Cockburn hwyJio gyda'r liuoedd hyn yn erbyn parthau Deheuol yr Americ. Ar y laf o'r mis hwn daeth yr Armide i meWIl yma, o Halifax; hi adgymmerodd dair o longau ar ei mordaith, yr oedd un o honynt yn long- tra gwerthfawr, wedi ei llwytho a. diUad a pheirian- nau i'r fyddin. Ilysbysirgan y Quebec Mercury, am yr 8fed o Dachwedd, fod yr hanes ynghylch ymadawiad yr Americiaid o Eric ynghynt na'r amser yr oedd y Cadfridog Brown yn meddianu yr amddiftynfa honno y pryd hynny, ond yr oedd Izard wedi croesi'r Niagara, a thybir y bydd yn galed ar Brown luestai gauaf yno, am ei fod wedi ei amgylchu gan y Brytauiaid, Cyfrgollwyd y trosglwydd-long Sovereign, yr hon oedd yn rhwym oFrvdain i Quebec, ar ynys St. Paul, ym Morgaingc St. Lawrence. Yroedd naw swyddog, 186 o filwyr perthynol i'r 49ain, 51ain, a'r Slain catrodau, dau was, ac 21 o wragedd a phlant ynddi; y cwbl, gan gynhwys gwyr y-llong) yn 239, ac o'r rhai hyn ni achub- wyd ond 37 o fywydau, y rhai a gymmerwyd oddi ar yr ynys ymhen dau ddivvruod wedi hyn- ny, gan y Champion; yr Is-ganwriad Rolfe o'r 58ain yw'r unig swyddog a achubwyd. Ysgaf- 1 aelwyd y trosglwydd-long Champion gan yr hervv-long Mammoth, o'r Americ, wedi brwydr j o un awr ac 20 munud, pan ddifuddiwyd y Champion o'i holl fangnelau wedi i'r gelvnion ei hysbeilio o'r hyn a ddewisent rhoddasaut hi i fynu i'r Cadpeu, yr hwn wrth hwylio tua Ber- muda a ganfu fwg ar ynys St. Paul, ac a ddy- nesodd tuag atti, ac a waredodd y gwyr uchod o'i sefyllfa resyuol mewn aniser addas. Ysgaf- aelwyd y trosglwydd-long Mentor hefyd gan y Mammoth, ar y 7fed o Ilydref. Y mae parhad y gwyntoedd De-orllewinol yn rhwystro dyfodiad pob hysbysiaeth o'r Cyfandir. Y mae papurau Paris am bum uiwrIlotÎyn ddy- ledus yn ét\n;. Gwnawd llawer o niwed ar lan y morgan yr ystorm, syrthiodd rhai tai, a llawer o fygdyllau. Lladd wyd gwraia; dydd G wener, ar yr heol yn y Castellnewydd (Lloegr). Derbyniwyd papurau Jamaica i'r 25ain o Hydrd. Cynhwysallt ychydig Itysbysiaeth )lIg- Yspaeniaid a'r 'I'refedigion (Co- lonists) ymharthau GogIcddol yr Americ Dde- heuol. Dywedir fod y Cadfridog Boliuar wedi dyfod i Carthagena, a myned i'r wlad i godi milwyr, i gynnorthwyo, fel y tybid, yn yr ym- osodiad bwriadol ar Santa Martha. Yr oedd y gair yn ymdaenu fod Rhaglaw Margaretta wedi ■ dala Boliuar a Rebas, gan eu gosod mewn hei- yrn, a chynnyg en traddodi i Lywodraeth yr Yspaen, eithr y mae hyn yn amheus. Dywedir ymhellach fod y Brenhinoliaid (Royalists) yn llawer anamlach yn y Caraccas na'r Gwerin- lywodraethwyr. Yr oedd y rhyfel yn waedly d, ac yn myned rhagddo heb laesu dim yu ei il'v r- nigrwydd. Ffrwyth y fuddugoliaeth ddiweddaf a enniUodd y Brenhinoliaid, y» ol eu hanes hwy, oedd dcg: pedrolfen ag arlwy rhyfel, 4 mangnel, a 1,500 oddrylliuu; a'u colled oedd 300 mewlI lladd a chlwyfo. Gwnawd cryn lawor o niwed Pn masnach gan y llong Americaidd Saucy Jack; ond y mae y Barrosa wedi cymmeryd dwy o gadlo/igati yr Americ, uiewn un o honyut yr oedd mil o faril- eidau o beilliaid. Terfynodd Gweinidogiou y Brenin o'r diwcdd ar fod i lywyddiaeth y fyddin yn Canada i gael ei gymmeryd oddivvrth Sy-r George Prevost, a'i roddi i'r Cadfridog Drummond, yr hwn sydd wedi enwogi ei hun wrth llaenori ar y fyddinan yn y Canada uchaf; eithr y mae Syr George Prevost i aros yu y swydd o Raglaw Gwladol Canada, a Syr George Murray, yr hwn sydd yn awr ynghylch hwylio i'r wlad honno, i fod yn [sraglaw, ac i llaenori ar y Huoedd yn y Ganada Uchaf. Y mae'r son am gyfnewidiad C weinidogion yn pa rhan; yr achos. meddant, yw, nad yw yr holl Weinidogiou ag ydynt yn awr mewn swydd yn pernaith gyttuno ynghylch y rhyfel a'r Americ. Gollyngir y llong nevvydd Redoubtable, 74, i'r mor ar y 2Jaiu o lis lonawr nesaf, yn Wool- wich. Y mae amryw herwlongau Americaidd yn ym- barottoi i hwylio o Boston, a lleoedd ereill, ac yrydysyn dywettyd fod y ffreigadau President a'r Constitution ar y mor. j Cyuualwyd llys milwraidd dydd Mawrth di- weddaf ar fwrdd y Crladiator yn Portsmouth ar yr Isgadpen T. Evans (2), o iong ei Fawrhydi yr Havoc, am feddwdod, yr hyn a biofwyd. Ded- fryd wyd ef i gael ei ollwng ymaith o'r Havoc, a'i osod yngwaelod cofres yr lsgadpalliaid, I
[No title]
MAWRTH, 20. Derbyniasom harman Paris o'r diwedd, eithr hwy a siomant ddisgw yliadau y cy IIred in yn fawr. Y papurau diweddaf a dderbynwyd o'r ddinas honno cyn y rhai hyn oeddynt am yr lleg, a'r rhai hyn am yr lGfg; y mae yr holl bapurau yn y cyfwng rhwng y rnai hyn yn eisiau. Yr oedd y papurau diweddaf yndwynyr hysbys- iaeth o V ienna i'r 30ain o r m's diweddaf, a'r i-h-ii liyn t'i dygant i'r sred o'r mis hwn, eithr nid oes gennym neb hanesion swyddol etto yiig. hylch y gynnadledd yno. Ac yn wif y mae dy- chymmygion wedi myned i orphwys i raddau peil, a dywedir fod llawer iawn o'r hyn a gy- hoeddwyd eisoes ar y pwngc hwn yn annheil wng o sylw. Dirmygir y papur a elwir Chronicle y Gymmanfa yn neillduol, o herwydd ei fod yn cymmeryd arno mewn modd twyllodrus i fod yn wybodus o weithredoedd y cynnadleddwyr yn hytrach nag ereill. Nid oes air o son am y Pen- naduriaid cyfunol yn y papurau hyn dan y pen Vienna, nac mewn un parth arali; ac o ganlyn- iad, y mae'r newydd am ymadawiad Alexander yn aros heb ei wrthddywedyd na'i gadarnhau ond yr ydym yu casglu y gellai fod yr hyu sydd yn ymddangos yn ddifTyglol yn y papurau 1;yn i'w gael yn y rhai cyfryngol ag ydym heb en gwcled. Madrid, Rhag. 3.—- Y r ydys wedi dala dynion o'r newydd yma yr wythnos hon. Nibydd i nl gyhoeddi enwau y dynion, y rhai fcl y dywedir a gaethiwir yn eu tai eu hunain. Diehyn iiyr. gael ei symud, neu i'r ymddygiad gael ei dynern yn fuan. Nid yw y llymdostedd a ddangosir tu ag at rai teuluoedd yn rhwystro ereill i dddyn eu difyrweh arferol. Mae yma laWer o ddaws- gymmanfeydd a chyfarfodydd o vvyr Cnldas..d yn nhai y Cennad wyr dieithrol.. Am yr Yspaeti, yr ydym yn tybied nad yw yu debyg y cymmer un cyfnewidiad llyvvodraetuol le yn ein plith yr ydym yn anarcholladu y, gan gae! ein it ,aii y Pyrenees, v mor, ac ysbryd ein cenedl, y mae gennym (hefil o'r ei ddym ein hunain, a'r hon sydd wedi ei haddasn i IIi yn unig. Nid oes un cyssylhiad rhyngom ag un wlad ond Portugal, ac nid yw honno ya. peri un math o ancsmwythder i ni. Gellai Prv- dain yn amser rhyfel dorri ymaith ein masnach h'ti ti-efedigaeth,i ii ond yr ydym wedi ymarfer a'r amgyffrediad ynghylch llwyr ymraniad odd! wrthynt, ac nid ydym wedi ymarfer a'r amgyff- rediad ynghylch liwyr ymraniad oddi wrthynt, ac liid ydym yn llwfrhau trwy hynny. Yr Jpdd yr Yspaen yn rymus ynddi ei hun cyn i'r Ameiic ddyfod i'r amI wg; y mae yr ystyriaeth hyn yn ein cysuro. Perchir y Brenin yn fawr gan y rhan amlaf O'l, tri,,olioii y mae yr olfeiriaid mewn undeb hollol I ac y mae rhifcdi v r an- foddlonH)." yn Ilcihau bob dydd, ac felly yn Ilai i'w hofni. Nid oes arnorn ofn dim, and an^awdd ein cyllidilleth; y mae estroniaid yn ifurjio am- gyllredion anghyvvir am danorn ni. Diclion yr Yspaeniaid fyw ar ychydig; heb ymarfer a moe- tllau, Hid ydyut yn gofidio o eisiau eu cacl. Derbyniasom bapurau 0 T to laud i'r I Sfcd o'r mis hwn. Hysbysir dan y pen Brussels y Ijy dd i Ffruinge gynnal byddin gref ar y cyfiiniau hyd j 6ni therfyno y gynnadledd. A dywedir fod V j swyddogion Ffrengig y rhai a dderbyniaseufc drwyddedi i fyned i'r Americ, wedi cael eu yn ol trwy gyfryngdod Dug Wellington. Hwyliodd llythyrlong 0 Dover tua Ffraingc, llythyr-godan a theithvvyr, dydd Sul diweddaf: j yr oedd y ey nnyg yu a 1I | herwydd ansawdd y tywydd, ond yr ydys y11 j tybied i'r eynnyg lvvyddo. Y mae lly thyr-Iong pcrthynol i Ffraingc, yrhon a adawodd Calais thair Jlythyr-god dydd Sadwrn, af goll, ac yr ydys yn ofni ei bod wedi ei chy frgolii. Dacth brys-npgesydd yn gynnar bore ddoe V- IIeol Downing, a chenuadiaethau oddivvrth gyn*. nadieddwyr yr Americ yn Ghent. Yr oeddid yn ystyried eu bod ogymmaint pwy s, fel y gyr- wyd i bob p?rth yn ddioed i ahv (?\pi!tido?'?'? y L!y\vod!'Mth yghyd, a c!iynn;iHwyd cyg' horfa am ddau o'r gloch yr ydym yr, credu f?"' holl Aelodau y cynghor, olld Argl nydd C:)s{!f reagh, wedi dyfod yghyd, er fod rkd o hony!'? j wedi myned ymhell i'r wlad. Ei-,jeddodd cynghor hyd bed war o'r gloch, IHyd y danfon- wyd Mr. Avis, Cennadwr y Breniil, ymnith, ag atteb y Cynghor i'r cemftuliaethau. Taenodf^ t son trwy y ddinas neithiwyr fed y cennadiaefh;i 11 j a'r attebiad iddynt o nattur derfYlIol }I\ghylch y gynnadlcdd yn Ghent, er nad cesneb yn gwy". bod pa un ai dros heddweh neu ryfel oeddyrd- Daeth y negesydd o Glwnt trosodd o Calais p, buasai efe yn hwylio o Ostend, buasai ) I debyg ogyfranogi yn uhynged y myned<dion yn Y Hy thyrloiig British Queen, o'r porth Inviinw, yr hon a ddrylliwyd ar Goodwin's Sands nos e- ner diweddaf, mcwn tywydd tra t hymhestiog, nC yr ydys yn ofni i bob dyn oedd ynddi drc-ngu y y dyfroedd. Cafwyd darnau o'r llong ar y ino[> cithr nid oes son am un o'r dynion. Ana nil .v gwelvvyd y fiitli hafog ar longau yn y Duwns ;Ig ar y dyddiau hyn. Gyrwyd yr Elizabeth, Owens; Lady Flol rence, Bishop; Jane, M'Couchy, a'r ArgllSl Carr, i'r tir, gerllaw Lerpwl, bore dydd Gwener» laravvodd y Mourick, Dunn, o'r Castelhiewy^'j (Lloegr) i Plymouth, ar Newcomb Sand, (I IA i,eiicti, Lerpwl i Bourdeanx, ar y tir gerllaw DUllca\ non; ysgafaelwyd y St. Andrew gan yr her" long Americaidd Yankee, o 15 mangnel; ar 0 brwydr o 20 munud. TYMHESTL DDYCHRYNLLYD.. II Glasgow, Rhag. 17.—Bore tyrnhestl gref a chwythu o'r De-Orllewin, hyd a gwlaw, yr hyn a barhaodd agos trw')'f dydd. Gyrwyd amryAv longau o'r afon ar 1 llwythfa (quay), yn Broomieiaw. Mae y (i) liestl wedi bod yn dra dinystriol yn Greenfl 1 Oit Glasgow; y mae'r Montreal, o Jamaica, ay y tir yno, wedi coMi ei angcnon a'i chablau. Greenocl?, -P.,hag. 16.-Cliwyttiodd cadarn yma netthi?yr, ac y mae e<to yn parh??'!  IIa wrr 0 fel It a tharanau,? yn y bore yr oc'dd Ita?or o ffHt a thara"au,? gwlaw anarferol; yn cbrwyd( wedi hating dydd cododd y dwfr a Hifodd dros y 11 W)rf feydd, Uanwyd llawer o'r daiar-gelloedd, a êdi:} ystriwyd gwerth mawr o nwyddati yr 1"'? Ot'Uewmo? a golchwyd ymaith !awfr 0 fe d(l, ¡annau oddmr y Uwythfpydd; md yw yn 11 y edig mynegu pa faint yw'r golled a gafwy^/rp mae amryw Iongau wcdi torri yn rhyd(i wrth eu hangorion; gyrwyd y rhai canlyn° j Nvrth eu hangoi,i oti; !"nyrwyd y riiai caniy"o >r dir, sef y Mary, Moore; y Jane, Wilso? .? Elizabeth, M??ride. Nid ydym wedi c??) ? fod neb bywydau wedi eu colli yn y d y e,, hon. Curwyd rhai liongau bycha!n yn (I'l?y1!  o Leid' '?'f iau; soddodd llong un hwylbren o Leitfo *1" Haw y Uwythfa newydd, achubodd y 91-Y" bywydau trwy !a\ver o anhaws d ra; curwg?y'? ,?' bywydau ti?wy lavver 0 anhawsdra; curwy"' ryw o furiau y gerddi gerllaw y môr i ta?''? t y mae llong ar y tir islaw y Lazaretto. fC,oge Y mae ei Hnhder Brenhinol, y Dy?'?? )? Charlotte o Gymru, wedi dychwelyd C"a", bo?.  Lodge o'r ymotchfeydd, a.'i htechy' d ?s? feru vu bef?uth. ? i a
[No title]
Farhad o Nezin/cldiori Llunaain, l?TySiu d'?ge?wch Ewrop; y map amddiifyn?yr y d\ b hon yn cyfeirio at ddur?unLenui C????J, ac )!'?odtaiLaayl?uoedd du'fawrag ydynt yn gw;^gu ar Ewrop o'r dwyrain; ac os bydd i'r unig deyrnas sydd yn y cyfrwng ddarfod, byddai yn uiluedig iddynt 011 ymgyssylltu yn un corph na"; r, a pharottoi i ddinystrio Germany. Ac am hynny, meddant, rfiaid i Poland fod mor (ids rusty ngedig ag sydd alluedig i Germany, yr .yn ganlynoi i hynny, a arbedir rhag yr i anghyfiawuder-o lyngcu Saxony i fynu Laera'r blaid araH, nad yw pethau yn bed f?Uj. gan ddywcdyd—? yr hyn a chwennychech ei r:igflaenu Üwy hyn, a ddygwch i ben—y mae y bryd unü1iaeth wedi codi vn Poland—cariad at aiiymddibyuiaeth, yr hwn sydd heb ei wanhau gan gynnifer o ilynyddoedd o resynoldeb a gwarth, end yn hytrach a gryfhawyd ac a gadarnhawyd. A fynnwch ell wi rwygo'r corph hwn yncldarnau, tra y mae mor llawned o fy- wyd? bydd i'r aelodau gwaedlyd, yn y rhai His geiiweh fogu'r wrechionen fywioi, ddjfod lug- hyci drachefn, ac ymiachant heb wybod i c'iw Ar Y cytfroad lleiaf yn Ewrop, adnewyddir yr hiraeth am anymddibyniaeth yno; bydd i dri- golion y Dwyiaiu wneuthur defnydd o'r ysbryd o a •fcddlom wydd, ac yn ganlynoi bydd i'r hyn ag ydych chwi yn eich doethineb yn ceisid ei 1 ;?<•< £ ias i gvmmeryd lie. V tnae nattur wedi gosod yma, megis ymhob lie araIl, y felldith lion, y bydd i bwy bynnag a hauo anghyiiawnder feci ailwvddiant. Y cleddyf a'r hWIl y rhenweh Poland, a dyr y» drylliauj^ymyn eich undeb tufewnol, yr hwn oedd agv^s a'ch civmrnu chwi yn un." Yr ydym ni oddi ar y dechrcu yn cyt- tuno a'r olaf, o lierwydd yn'ein tvb ni, y mae gvvaeu-thur uniondeb a. gweini cvii a wilder yn rhagori ar bob eynllun arail o ddoethineb. An. ailuedig yw cael allan un egwyddor arall a ddichou fod yn rheol ymddygiadau cyhoedd ac angtivoedd, Iia.'I' llais hwnnw ag sydd ym mvn- pob un, y Tywysog, y Gweinidog, a'r Dines- A. J ..1 \-1", Û ) (ld. Gwarthruddir eich holl- ddoethineb, yr h n a truga gy rhacdd hyd at oes arail, os ym- adowch a'r rheol honno o uniondeb a.chyiiayvn- der a raadwyd i chwi g:ui Dduw. YiI eich .cychwyniad yn sicr gelhrch grwydro i'r de ac. i'r aswy; eithr cyfWrir cieddyfau noethion attoch yn y tywyllweh; a phan fyddo eich hserllugrwydd iiuuan-yinddibyiiol yn breu- ddwydio mewn diogelwch, y dur a a i cliinin-n- wesau, a'r Nimesis dialeddol a'ch gorddiwes. Dosparthiad Poland ocdd pechod ieuengctyd yr oes hon; ond yn wir wedi hynny y mac wedi peodlwyddo mewn pechod, ond na f (Icicd i Iii oddef i'r amser nodedig ng sydd yn \r r }ndrchreu, i gvrnmervd arrio ^rhun feiau ei ragilacnydd. liliaid i ni fyned yn ol at v.rciddyn y drwg, i w¡¡euthnr iachaù perifaith alluedig. Boed i Poland gael Tywysog iiassaidd os mynwch, a ellyn yr el dwv gcnlied- laeih heibio efe a fydd yn berHaifh Bolid ei him, ac a yrarydd i ddwyn ymlaen fudd y vlad, yr lion y bydd yn gtvmedig wrthi; ac cs bydd efe ( yn Frenin yn oi y Ffurf-iywodraeth, fe ddigwydd jiyn yn gynt. Os erys Poland yn rhanedig. I Lydd Prussia yn dalaeth gymmysgeclig o chla- foniaid a Germ an laid, heb un rhwymyn nafnriol i'w huno yngliyd. Pa fodd y diclion Prussia nniddifiyn cviliniau dwvresniol Germany, ag hau- lier coned! Schlafonaidd chyflwr yn erbyn yr lianuer a rail, a chefnogaefh o'r tu hwr.t i'r afon Vistula? Rhaid i'r Gegiedd fod ar y cymu hwnnvv fe! gallu Gormanaidd anghj-fan-awdd, ac i'r dibsu y mae yn angenrheidiol i Saxony fod mewn cyssyiltiud a ag ef. Nid ops dim nnghy fia\vnder n yr undeb liwri gosododd Crenin y ei dvsiged ar llaen ei gleddyf, ac efe a orchfygwyd mewn ymdrech deg, hyd yn oed yn erbyn ei bohi ei hun. Efe a aehubodd ei fywyd, o herwydd 11a wyddai pa fodd i farw, eilhr rhaid iddo ef golli ei goron, o I Jiervvydd fod barnedigaethau'r Duwiau wcdi bct1 yn ei erby n. Y mae gaa Prussia hawl i Saxony, ac y mae diogeiwch Germany yn gofyn iddi ei chael; pwy bynnag a gynghero i'r gvvrthwyueb sydd wedi ei ddaUu gan die he! lion Ffraingc; a'r ]iwn sydd gyda Ffraingc sydd yn erbyn Ger- mClny, ae wcdi ci andvvyo ym main y cyifredin. Gan nail beth fvddo barn deifynol Prydaiii, xhaid i Germany edrych atti ei hun. j Cynhwysir ilydir oddiwrth y Cadfiideg .Amc- ricaidd Brown, at y M or-vagi aw Chauncey, yn y papurau diweddaf a gawsom o'r Americ, beiir yn dra 11 yiii ar y Mor-raglaw am beidio cydweitli- redu a'r fyddin dy wed v Cadfridog fod rheswm y Mor-rag law dros ei esgeulcisdod yn dda, pc buasai'r llynges ar Lyn Ontario-yn ciddo iddo ef ei hun, ond am ei bed yn pcrthyn i'r Unol Da- leithau, dylasai gvdvveithredu a byddin yr Unol Daleithau, yn unol a charyr,ddiadau v L'ywod- raeth. Ysgrifenwyd y Uythyr yn y cad-lys, Bniralo, Modi 4. Dvwedir fod yr lioll wlad o St. George hyd uehelderau -Burlington, ym meddiant yr Americiaid o'r 9fed i'r 14eg o Orphfinhaf, ac y buasant yn ennill yr uehelderau Lvuny heb gvfiverthiadau, pe buasarr llynges yn trosglwyddo iddynt yr angenrheidiau ag oeddynt yn y cadrysorfeydd ar launau jilyn Ontario, i of.d o herwydd y difiV^o Iiynny rhaid oedd i'r fyddin giiio yn ol, heb lvvyddo yn ei hamcanion. Yn ol gweithred o eiddo'r Seneddr Frytanaidd, I a wnavvd yn y mis Taehwedd 1813, sef na by- Vldai ) ncdcju (tokens) arian, a nodau aur i gael eu eynnyg na'u derbyn yn lie arian y deyrnas, yn daledigaeil) am unrhyw nwyddau, weddi yr e!ai chwoch wvthnos h?ibio, ar ol dechreu ad eisteddfod nesaf y Seneddr: yr ydym yn fod'defnyddio neb o'r dywededig nodau, oddi eithr 'v rhai a yrvvyd allan o Ariaedai a'r Iwerddon, megis y darnau .5s. 6d. 3s. a IS. (3d. yn waharddedig wedi dydd Lluri hWII, sef chwech wythnoseddi ar ddechreuad yr eisteddfod luvn o eiddo'r Seneddr, yr hon a ym- fivfarfu ar yr Kfed o T u hwedd. Yn 01 y wqith- red r'arostY"¡,Îr poh un a gvtinl,,Io!r (ty-- • M-ededig nodau wedi'r amser crybwyHcdig; i dah: d!r?'y., md !Ia! na phum punf, ac nid mWJ' I na deg punt, megis, y barno'r Yuad? ger bron yr hwn y dygir achos y troseddwr, yn addas, am I bob nod o'r fath a deHr ganddo yn lie arian y Llywedraeth, neu Aiiandy Lloegr a'r l werddon. Eithr y maB'r dyuion a yrasant y dywededig arian-nodau allan i'r wlad, yn cael eu rhwymo gan y weithrcd i'w derbyn yn ol am y cyllawn werth a arwyddent eu bod, sef swllt am arian- nod swllt, &c. mewn arian neu ysgrifau Ariaudy cymmeradwy. Yr ydym yn deall fod amryw swyddogion Bryianaidd o'r newydd, y rhai a berthynellt i fyddin yr Ispaen, wedi rhoddi eu swyddi i f) tiu. ——————- -¿.