Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
I . • BIBLE SÖCIÈTY.
I BIBLE SÖCIÈTY. A T a ??RRAL MEETING of FRIENDS  A ??RiT?H and FOREIGN BIBLE SO- t<1ETY, l.'t'Id pnr:i\t¡mt ?' -??-tt?-tnent. at the B()A's- HAI, in the I'Ow?! ofCAHRt'tULLY, OU TUE?AY, the lth j C??? ? f ÜECW¡IBER, i8H I ?B2V????y II ALU E?. ?. P? I 17r I,, I1 I?THECHAIR; tT1- Ii-JiU>wing Resolutions were moved and unammously l' aúopted;- t t ?? ?!0t.?t7,, a.'ioptcd:—  1. *10 and constitution of the British and W* V-* Society have the coniia! approbation of this  ?''???y be formed, to be caHed The Branch g i; f Ci', for ttit! of ef)-oper;ttitiI,- BiM. ".oc? "■/ Cmrp hilly,n for the purpose of C(H)peratn ,??t!tc ?n'i-h and Foreign iJhk Society, in promotiug, ,t- j^trt5)Ulii,B of the Ho!y SCrIptures both at home amI ;], ™n?drmabiy to the principles of the British and T oioigu hibie Society; the Bibles and Testaments to be cwuiated by this Society shall be without comment, and ill the languages of the United Kingdom, of the au 101 Ised verpioti only. 4. That ?? perso s subscribing One Guinea per ammHl, or i»wards, or Tn Guineas, or upward", m one time, sh:dl be ^einbrrs 0f Society. ??'ai the business of this Hnciet" shaU he con.'Hct?d by ), p'. esident, Vice-Presidente, a Treasurer, Secrciari?, and "i-t?ittpp, coD?'tin? of twentv-four oUler Members, half of -,II-L',i be Members of tuc Established Church; and tlJat hve Members of this Committee COl1titute a Quorum. 6. That every Clergyman, or other Minister, who is a i lember of the Society, shall be entitled to attend and vote tue Meetings of this Committee. I. That the Committee shail meet once a month, orof- t<Mlcr> on SOllie day to be iixed by themselves. ::1. That the Committee divide this neighbourhood into districts, and zippoiiit raoce, oflieir for nwh <iistnct, who nuty associate with themselves any Subscribers, lor the purpose of soliciting Subscriptions and Donations troni the tiihabttKuts thereof; and tliat fiiev establish oropcr Agents and Correspondents in difi'creut parts wilhin 'the li- toi'.ts of this Branch Society. 9. That toe. whole of the Sabseriutions and Donations ? ?'c?i-d by this Society s'?U !? reiiiiitt-d after 1'dn'¡H 'pp^'tal expeaees, to th< Auxiliary Bible So £ .lV-jot Bridgend, on condition of such Süeid} !'a)till to  ¡hc .:unc p.? iic?-t? ??;nn.-d iu mch ca.cs t? "its Auxiliary ''Soviet' 0 ,(). ?''? ?'? Committee shall make it eH'ir Lusin?? to ¡iÍ ff')i! '?tf'-Lmi!t.? (?r )1:1g 7S:f;:i: !j t¡:¡J!:¡:r J.fc?, :?c in want oi Bibles or Testaments and tuiable (& t'? .'curc themand that it s;!aH b,? the duty of the Com 'nH,tt('e t? furnish thein therewith at prime cu?? reduced P"?, or graf.b, according to their ch'cmmtanct?. 11. That such persons as may n?t find it f-osy?ni?nt to h. *6».»Iembcrs of this Society, shall, upon forming themselves ?"?) Bible As.?atio:?, be rtitl,-d to ourchasc at the deno- "wy afuiis Society, under the dircclion of the Committer-, t ?_p?s ot the Scripture at pdiM cost, for gratuitous distribn- tion, or mle at prime cost or reduced ?icM, among their roarer neighbours. Jf-11 Clergymen, and other Ministers, within the ? <w ? miS ocie'y, makin CoHeciiolJS in their r?pcc- t\(, COi:gn'¡::ll1ons m ???'t' the t?titution, sha!! b<.<-? ?<?j jf.' ? ?''? "f;' C?'?c'"?? b the Treasurer of this £ iv «teive lu>ii>les and Testaments to an ?-u.t, not t-,CL,US o.¡c halt Of the ?'? respective CoHcetions, t-sti- i)'r:t??"? t?r= ? ?'' as '?'! he ?"?' to be needed by the pom in the vi«Si Such return of ^W«and IVstaner.t, n,e daimM f? ?S-?'? ??" ? ?-K-sand T<tai.r.ts t¡ 'e d.aunccl within óne Year fr.¡tn the remitt.lnce of the Co'lection it :ccui!1f in this, and iH ail other ca to rrcfVM- '"( 'C ?'?!y?' of the poor by sale, rather ?anbYg ,13."i;;taGcn('ral M('etin of the Subscribers be held at C?-?'prhdty 011 tae Ihursday before th Michaelmas Quarter tu7, in adl year, w1wï1 the accounts shaH he presented, :Jt'  the past ??' stated, a '?? C??itiec i'm-r" ai'fU ???? "?'? "?? to be printed under ?? 'rt'rtHn of t11C Committee, and circulated among the lU??c? Coiuiuittee, ?ud circuLied Muoag tile t H. Teat in the form:Üion of H- DeW Committee, the i reasurers, the Secretaries, and such three-fourfhs of the oher Members as have most fVequenily attended the Com- In:ttt'{" shaH be n-dii[)k for the ensuing year. rcwtl.5f the Reverend the Hi?on of Hlb nioecsche I rt'?1130stOd to I)a-lro stif, Y??'??S-!?! 1?. M. P. be President: Wyndham I 1..(' ¡ :.q. H. ?'cc? Escj. ?ev. (;corge Thoma. nd  ?,t'n., Ew. he Yicc-PresidenH; Me?r. Davies, I).V Ibder> be Treasurers; Rev. Da?iet f)a- ?t?.h??'' "? ?'?he=, Rev. James Edmund. Rev. Thfs- M'i Th,p' an^ir: ^vau Evans, besee retaries, V. i)i, ? ?'it!ia.n Mor?u., Esq. Rev. Howell YYil- lh ?'?? ?. ?vaa Parrv, and Mea-rs. Edward ?ihnutids, •i i i' ■ « i. „ 4'Jac(,I) T Hopiuns, N?-iiii?tm Lewis, Thomas j) t? ? '!)iam? Y, ii!j::m caters, Thomas Wiiiiams, ?????cn.O! Hichard Ev?ns/rhomasJoMes.Wiiiiam I f?' d::ard J\1urgan" IbviSI Morgan, Thomas Mori!u,u, Jt.J-?um iHomas, atid Lvan Edwards, be Members of the ? '«o->W!' 'HJ?U:t1e1 e ? the year ensuing. Tt *^nn''la' Sfibseriptioiis and Donations be now I v'-tete?' -?M?! S!!b<cytpi.o. ?.nd Dona'io;? h? no? SU.CR. ?"? ??? ?-y n?o Le r,?ecive(? l by the Trea- 18. 'I'ha.t these R r r' t.. C l' be publi^'ied in the Cambrian '^ncl Seren Gom.M. a Col)Y o them  V <lte -ChaSu^ Kf^5 rf \CoZ? o{*™ sfu^fd A»^«iwy Bib)c ?' a,-fi) the llrc.ideiit of tile nJ:).,Tha> the C(}nmittce ?'?t?'c 5th of January, at the Hi'???h, ?'? town «f Caerphilly, at 12 0 d(('k,  tie,I; ofthU&de? circuh?te aa Add" on the °U^Ct Ii J Hen:, of ttl! oeict y.. 'BENJ. HALL, Chairman. —That the Thanks of the Meeting he given to I Caairman, for attendance and conduct in the Chair. SUBSCRIPTIONS AND DONATIONS. Annual J1. D.wa/M??. SM?cy-?. ?.??- ?m- tn THT ?U11 Esq. M. „ P ^JiO 10 0 ?.? 5 0 ?? '.?'Jha.t!< L("iVM, 1-,q 1 1 0 Ji'SS R. T.cw is ? ? oS ft (V Gran! t, hrsq. ? ?? J» 'hn iiaiford, Esq 3 3 0 ,r- John Vanghan 0 10 6 aiin Wilkins, Esq 1 1 0 1 1 0 tv^re. Davies, .Davies, and Co. 2 2 0  '?n !):?, Esq. 1 1 0 ?\?:WtHin!!M. 1 1Q 1 10 ^• G T°mas' ?s<t. 1 1 0 "'JJ" .1:nonl" 1 1 0 1 1 0 1 0 ??"'Ksq 1 0 ???v..??? 110 Thoin' ',Is' 'piloiiias 0 Mrs. E. Good ,homas 1 1 All.s. 1). r? I t is -A Bird 1 1 0 ?''  S?W??n ?? 1 1 0 \\iJ'j'¡'¡p: '(';Vl. 1 1 0  '? P nc?" 1, 1 1 ?0 n. Bruf<< I 1 1° i?  ? ?g? i ol  l ?rry ? ? alr; *h°maS 1)?lViCF 1 { y ?: {^omas Williams 1 1 n MMr r! fevan David 1 1 0 Mr, 1 1 y Hev. ??'? Thomas 1 ? ? *^»K 'ehaV i [In;'hc3 110 ll¥' 'i'liomS l:vaus 1 1 0 Air, ''?'i???- 1 ?' t\¡ .ITn \y. 1 1 0 f r. David iRaters. 1 10 S???V???- 1 L 0  t.. D?? ]\1 ???-?-. 1 1 0 &?. Li-8 ?-?n?" ['0,'  1 1 0 tpy hI I ard. 1 1 0 1\{". ;[:h nt's ':IIrIll\uds. ? ? 0 1\1 ,tnas 1\1 0" Ill  iS??P''? ? 1 0 ??'A??.cjLd.e?M.-? e ? i i ? 0 NNI    1 10 ?'???- I 1 0 M Siel rfi'wards' ? ? 0 fr. l;V;>n t- 0 6 :1\1 l' }'<II\ 1: %i* ,L d 0 1 6 ?-' t;i«ienans' ??' ?? o Mrifc^Ah Vnvis 0 10 6' ().h 11 ? 0 5 0 ?M?.  ???-. 0?0  Ft h 0 5? 0 5 0  lar\I S ?.-?- 5 0 T' d.1( \Vill¡rk¡n 1 0 Ba4cfafecr^tS!?:.s and Donations are to be paid at the a Bo? l\ess.lfIs ?-nd 1)011"ItioI? 'Ire toP'nt tllc ,Vies, I)Ztvi('S, Co. (',a(-I'P" il'? tio11"" r. kPPt OjH'n to ?'"?'' ?v f«rther Subserip- ??.?ics. \l1uö wul he also received by tha difiereat ??r''?'?'a?)n?? ?iit i.e ai? rc?-i.cd by t h diaer<-at
Advertising
I. n ,f r. r 6n the 19th Instant, at I POCK E'l' BOOK, con?hnn? ?..e CER- TinCATE of R I' (If thR Sloop V ALIANT, Master Notice 'is Hereby Given, That a Reward of THREE GUINEAS will be given to any person Who will brini; the said Certificate of to CALIFS LEWIS, Bookseller, Cardigan; Dated Dec. til, 181): SUBSCRIPTION of the WOMEN of G f, A M ORG A N, for an O F F E R! N G of P L A TE to their Countryniau Lieut-General Sir THOMAS PI (.TON, as a testimony of tlieir high sense of his great Services to his Country. I Amount Advertised C2129 14s. 6d. £ s. el. Mrs. Bennett, Lale- ston 1 10 rv ii 2 2 0 5 U T .1 (" i -E. s. d. Mrs. Spencer, St. Athan's 0 50 iMiss Mary Jotses, Bridgend 0 5 0 I. ji. o lniursu u ui;- nunscnpiioris may ne pa141 imme- diately into either Messrs. WILLIA.Hf» and Guoisrow's Bank, i at Swansea; or Messrs. WOOD'S, at Cardiif; as it iswihed to be Closed. SWANSEA. Chimney Pieces. CHARLES WALLtS R ESPECTFULLY informs his Fricnds and -M.? th<-Pu))ik-,th;?hcstiitc<!nti)mc.t<) MA NUl'M CTUIi ii TU E ABOVE BEAUTIFUL MARBLE, and has now by him a great Quantity, which could be made ready on fit- shortest notice, from Eive to Ten Guineas: or executed on reasonable terms to any design. A Sample or the Stone, and Specimen of the AYorkman- ship, may be seen at his house, in W ind-sireet, wluye any | aiders addressed will be punctually attended to. V essels are sailing from Swansea to almost every port in the .Kingdom, therefore a greater o i- is aiVo.rded irom thence than from any other port ia tue Prin- eipality. I S (rwraig LEWIS J^EWJS, o Banwain Burtltlin, Swydd Forganwg. yehydig ddyddiau a aethant heibio, yn genfj^enllvd a'dd\wedais! drirwg-eiriau am fy nghy iixnydog Dafydd* Philip, "vr hyn oerid yn tttcddii i ysg-ar rhvngddo t I wraig, os nid it j I) wyd hetyd, ydwyt yn awr yn cyhoeddi fy hun yn euog o erchyll fai, ac o drosedd yn ei erhyn, ac yn cyfaddcf nil chefais erioed aehos i ddweud y fatil beth am dano. — O (jan fy Ikuv yr 20fed dydd o Ragfyr, 181-1, Tystion, ANN w LEWIS. Morgan Lcwdyn, Evan Jenkin, Charles lvii, .1)?-vi(i 11, Edv..anl  Edward Mor ?H!, r Richard W. John, I John David, John Lewis, David Lewelyn. i LLFS rlUYROL y (iwir. Amhydeddus lOAN ARGLIV FDD CA WDOR, DKOSHOLf, ARGLWYDDIAETU CYDYrELY. M HOD DIR. Hhyhudd trwy'r Ysgrif hon, y J S bydd j'r LI.J S NESAF gaei ei gynnal dros y tly- vvededig Arghvyddiaeth, yn Nhy-nnitcdd DAVID EVAXS, Gw("steiwr, ym mhetitref Llandebye, ar Ddydd MAWJITII, y 1'2 o'r gloch hanner dydd; He y disgwyiir i Erfynwyr v dywededig Lys i ddyfod, i gvf- }a¡;i;r :,Iol iddo.—Riioddwyd « dan'fy Haw y 'iitio o Itagf) r, 1811. ROGER EYNON, iVif Wysiwr y dywededig ArglwyddiaMli.
AT I
AT I gdT Ymddengys Ail Lythyr -,Ic ciddo loan, o Rumney ,—yn y r.esaf. Jiwall yn y Khifyn diw-eddaf, yn llythyr Sirrom, Hindi 4 i, yn lie ai dyu yu unig yvv ef," dtrilett "aidynywef." <'>=- Dywcnydd gennyni hysbysu fod Bibl Gymdcithas wedi cael ei ffurfio a'i sofvdlu yn Caerphilly, dydd y 27,lin o Ragfyr, J811, mewn Cytartcd cy- boedd, yr hWII a anrhydeddwyd a pbresennoldeb a gwasanaetb ainryw o Foneddigion, Offeiriaid, a Phre- getnwyr o ainryw bleidiuu, yngbyd a llawer ercili o <2ngoiiou y gymmydogaeth. Agorwyd y Cyfavfod sran y Cadeirwr, Benjamin Hall, Yswain, A. S. mew!! araeth synwyrol acuddas, yn gosod allaxs natur a mawr ddef- nyddioldeb y Bibl Gymdeitbasau; ac annerebodd y Parch. Grifiitb Hughes, o Grocswen, y Gomeriaid yn ei hen fain iaith, mevvn syhvadau bywiog achyn- hwyslawr, ar wertlifawrogr\*ydd yr ysgrytlmrau sanct- aidd. Yn ganlynol, siifydhvyd rlieolau y Gynideitbas, vsgrifennwyd ei bwriadan, derbynwyd enwau y tan- sgritwvr am svvm helaeth o arian, a therfynwyd y Cyf- arfod trwy araetb hyawdl a phriodol iawn i'r achlysur gan y Parch. Jenkin Thomas, Astudiwr Duwinvddiacth yn Athrofa y Bedyddwyr yn Brysto.—Gwel IIyah. Y mac yr ymadrodd canlynol yn cynnwys sylyvadau mor gywir, ac yn gymniaiiit yn y dull Stanhopaidd o lefarn, tel y'n denwyd i'w o bapnr dychliol: Y Ulac Arg. Cawdor mewn haclionus fodd Wedi lliaowysio casliad ardderchog o reolau, y rhai a gymmilivvyd i gael en cymmeradwyo gan ei Arglwydd- iaetii, çr trehuad barnol ei Lys-freyrol Ynghymru, fel Pen Arglwydd; trwy yr hyn yr attelir ymddygiad gwartlius ciwh-Gyfieithiryr, ae. y symudir yn drwyadl y gormes prhans oddi vvrth ddynion o isel-radd."—Pilot, R/i:igfyr< 20, 18l4. Cy hoeddvvyd yh Llvs-argraffy 24ain o't- mis diweddaf, fod c.i Uelider Brenbinol y Tywysog Rhagiaw, yu ciinv ei Fawrhydi, wedi gweled yn dda i osod Edward Davids, Yswain, yn swydd a swyddau Ystafeliydd ( Chamberlain) i'w Fawrhydi, ac YstafeHydd Cyichdaith Caerfyrddin, vn lie N, diwcddar Hcrbert Lloyù, yughyd a'r boll gyiiog a breintiau o bob math perthynoi i'r swyddau, megis ag y niwynhawvd Imy gun y dvw- ecledig Herbert Lloyd: lictl ereill o'i (laen ef, Wythnos i thloe eyiSavvnwyd y ddefod o osod sylfaen colofii goii'advvriaetbol er anrhydedd i Arg. Hill, i lawr yn y Mwythig, yn ol rheolau Saeruiaidd, gan Letty y Mwythig o Seiri Rhyddion a chyninieradwy, dan gyl- arebwyliaetb eu blaetior y Maer, y rhai a gynnorthwyid gan eu brodyr o letiyati ereill. Dygir tystiolaeth gennym yn wytbnosol i baeiionu Peadefigion ein gvvlad, ond y mac yr anghraitrt gau- lynol o haeledd parbaus mevvn dvn o is gradd, yn dm theihvng o sylw. RUoddwyd bara, caws, a chig eidion i vclmaueg na dau cant o ddynion tlo<t;on, ar ddydd Nadolig diweddaf, gan Mr. WilliaratB, deiiiud Castellor, Mon; ac y mae efe wedi gwneuthur.'mewn cyfreIvb foiSJ bob biwyddyn oddi ar pan. gafodd y tyddyu nchuu, yr hyn sydd ddeng mlynedd. Yr ydym yn deail fod y Llywodraeth yn pavottol swm digonol a arian bathol, yn lle'r arian-nodaa ag ydynt yu awr yn anghyfreitblon. Yr y?ys yn tansgri?o yn? N?wynedd mewn modd tra chanmoladwy tnag at gynnaiiaeth y t?uluoedd tlod- I iou, a ?oHasaut cu gwaith o achos dinystr y gweiUuau yn Llungollen. I Rhybudd.—Y mae gwraig o gorpbolaetii lied fawr, ynghyd a geneth ynghyieli 14 tied, ac hi y frech yn ei o?i 3, fi-ecti hwynebj yr hon a ddywed y wraig sydd fercli iddij vn arfcr riiyned odcli amgylch i'r dref hon gyda'r nos, gan ¡ gynnyg arian titigiol. Y mae hi; neirr cneth (eanys nid I ydynt gyda'u gilydd bob amser) yn mvned i'r niasnacb- daiac yn ceisio gwertb ctir.iog^ieu ddwy o nwyddau, a thrvvy bynny vH fynycli yn Uwydifo yn y cynnyg i newid- swllt neu ciiWecb cbeiuiog ifugiol. Arhwyr y dydd lau diweddaf, ond Ull, ordliiniwyd tri o Gennadon Cristianogol, y rlrti ydynt i hwylio i'r India, yn y TabernacI, Brysto, sef y Parch. Mr. Skinner, Dawson, a I--cigol-i ar awydd bywiog, a'r yniroddiad teimladwy i ddyiiitiuo yn dda i'r Cennadon, a amlygwytl gan y gynnulleidfa ar yr aehos iiwii; dechrenodd y gwasanaetii usn hanner avvr wedi pump o'r gloch; yr oedd y lie yn agos a bod yn hawn am bedwar, ond cyn dechreuad yr addoliad yr oedd pob cwr eyn lawned aphc buasai y lliaws wedi eu geingio ynghyd. Ymddcngys fod y Cennadon yn ddynion o fcddyliau eedyrn, wcdi cn irysori yn dda ft boll athrawiaethan pwysig Cristianogaeth; ac ynddynt bwy ymddengys fod y diysgogrwydd mwysf ived; ei gyssylltu a'r tynerwch mwyaf haeliomss, yr hyn a ditedda i'w-gwneuthur va anwyi i ganlynwyr yr Hwn a roddodd ei bun yn bri-Jworth dros bechaduriaid. Yr ocdd yr hanes a roddasant golygiadau crefyddol, a'r hyn a'u hannogodd i antnrio at- y gorchwv! pwysig, y dia boddhaol i'r gynnulleidfa liosog. i.)anfoiiir v gwyr duwiol hyn allan gan Gymdeitlias Genhadawl Ehmdaiu. Y gweinidogion a ddygasant yr Ordeiniad yinlaen trwy weddi a gosouiad dwylaw, oedd y Parch. ,Ilr. Lowell, Young, Thorp, Sibree, Daniell, &e. ac er i'r gwasar.aeth barhati peuair awr a hanner, nift oedd ond ychvdig ar nad oeddyat yugofidio o berwydd iddo ddari'bd mor gynted. Cynnaliwyd cyfarfod cyfrifol a lliosogo ddinasyddion Westminster yr wytlmos ddiweddaf, i y.styricd gorth- rymder y dreth arfcddiiitit, H c vi i i-i i-; N. (I i'r Seneddr yn erbyn ei pharhad. A chadwyd cyforfod ai ait gall drigolion Chippingnorton, swydd Rhydychen, ar yr mi achos, a chyttunwvd yu unfryd ar fod i gyill elyb ddeisyfiad gael eiyvrn i'r Seneddr. Digwyddodd y ddamwain alar us gatiiynol ynghym- mydogaeth Cafr(yn¡din yn ddiweddar. FQI yr oedtl John Lewis, Cigydd, o biwyf Abergwiii, yn dychwelyd adref ofarchnad y dref uchod, mevvn cyflwr o feddw-! dod, efe a gollodd y fiordd, a thybir iddo gwympo yn fynych a methu codi o'r diwedd heb gvnnorthwv, ac i afrywiogrwydp y tyvvydd, gan gydvveithio a'rgwtrodan a yfodd, fod yii acitos oli farwolaeth. Dywedir rod rhyw ddynion wrthfyned i Addolfa, yn ago; i'r fan lie y cafvvyd ei gorph wcdi hynny, yn clywe-i griddfanau gweiniou, ond o berwydd ell cred ddiysgog mewn trychiolaethau, iddynt oihi dynesn i'r lie, ond brysio i'r eyssegr rhagddynt, ac felly gadawsant gydgreadur yn ei fill., Y mae y Milford, Cadpen Foy/ker, o Lcrpwl i Teignmonth, ar y tir gerllaw Wexford. Act!) y Vittoria, Cadpcn Mathews, 0 Leghorn i i mewn i Beaumaris, wedi bod o honi ar y tir. o adIOs yr eira mawr a ddisgynodd dydd Mercher, methodd cerbyd Leicester a chyri:aed<l Stamford ar y dydd hwnnw, eitltr acta rhagddo ddydd lau, pan yr oedd y iIordd yn rhydd. Yspeiliwyd y Mihvriad R. J. Harvey, o fyddin Portugal, fd yr oelld yn myncd ar ftys o Bayonne i Lisbon, o'r hyn oil an- a fed da i, ar y IFordd fawr, yng- hyteh lleg o'r gloch yn y dydd, yngliyieli ehwech wythuos yn ol, gan ehwech o'ddynion arfoK ar geliylan. Yspeiliwyd Thomas Davies yn Aberdaugjeddyf yn ddiweddar o'r hyn oedd ganddo, sef 17s. gan ddyn "ag oedd yn mvned wi th yr enw M'm. Morgan, ac a f1"ngiai ei fod yn was i Syr John Owen, Barwnig, yr hwn a'i tarawodd a phron nes svrtliiodd i'r Hawr, ac yna a ledrattodd ei arian, ac a tiocid. Fel yr oedd Isaac Graves, nicisti- y Itorig Thomas a Susan, wythnos i neit.hivvyr yn ceisio myned i'w long yn Bristo, Hithrodd ei droedfel y tybir, efe a syrthiodd i'r dwfr ae a drengodd. Dydd Mercher wythnos i'r diweddaf, fei yr oedd dan bysgottwr yn pysgotta am ysgadan yn augorfa Bridgwater, dymchweiwyd y bad gan ystonn, a boddodd y ddau. Dydd Llun, y 19eg o'r mis dnveddaf, y damweiniodd marwolaeth echrydus i blentyn Titomas W.iiiiatns ú Langollen, gan dan. Deisvfasai ei mam arni ei ehan- IYIl i dy yn y gymmydogaetii, ond hi a neccaodd, ac erbyn i'w mam ddyehwelyd yn ol, cafodd ei phlentyn, er ei mawr ddychryn a gaiar, wcdi llosgi agos i farwol- aeth ynghanol ilagiiii tan ei diliad! Bu y pK-ntyn farw y prydnawn hwnnw o'r dydd. "Y plant, ufuddhewch rhieni yn yr Arglwydd, canys hyn sydd gyfiawn." Anrhydedda dy dad a'th fam (yr hwn yw y gorchym- myn cyntaf mewn addewid) fel y bviido dda i ti, ac fel y bytltiech hir hoedlog ar y ddaear." _1 '1.e.J: .1_= uwiiawii ItaH:¡ u mwcu I uiu a Hongitis gan yr ystorm ddiweddar yng Ngwynedd, yn neiHauol ar yr Slain a'r 22ain o'r mis diweddaf, yn y Bangor a Beaumaris, yng- hyd a UeOedd ereill, chwythwyd ainrvw longau i'r tir; y mae'r Abercomvay, Cadpen Pritehard, wedi myned yn ol heb niwed; gorfu ar y Vv'illiam, Cadpen Owen, o Ler- pwl, ddadlwytlio, ac y mac hi yn liavvn o ddwfr, 0 herwydd twll yn ei gwaelod; soddcdd y Success, Cad. pen Hughes; yr Unity, C-,itli)en o Ciiiw-.i-r i Waterford, wedi ei drygu yn fawr, a'r llwyth wediei dylinu allan a gorfu ar y Madina, Cadpen May, o Bly- mouth, i ddadhvytho, ac yr ydys yn Ofili y eyfrgollir iii ynbollol. Tra'r oedd dau ddyn, iii- yi- un noswaith, vn myned ar bwylbren gogwydclcdig (bowsprit) y Lamb o Bwliheii, Cadpen B. Owen, golchwyd hwy yinaith &gan .1 yinaitli gill for trwm, a galarus udrodd, boddodd y ddau Ar y 17eg o'r mis diweddnf, rhoddodd Mrs. Williams a Mrs. Puleston, o Benbedw, gerllaw Dinbycb, ddau eidion tew rhwng tlodion y gymmydoguetln Ac ar ddydd Nadolig cyfranodd F. R. Price, Ysw. Brynyp* vs, ei rodd arferol o gig eidion, bara, ac arian i 233 o deuluoedd tlodion yn v gymmydogaeth honno. Gyrwyd rhai o hadan y pren Bamboo o'r India, gan Arg. Moira yn ddiweddar, i Gynideitbas Dublin, i'r diben i'w godi yn yr Iwerddoll; nid oedd y coed hyn wedi badu yn India er ys banner can mlynedd o'r bliieii; y mae en tyfiant ebrwydd yn dra rhyfedd; ac os geliir codi ond dau nen dri oddi wrth yr hadau, bydd hynny yn ùlligol1 i lanw y wlad mewn yehydig amsei', o berwydd y tyf pob cangen u. dorrir ymaitli heb wreiddiau dechreuol, yn gyffelyb i helygen, j Ysgrifennir o Vienna tod yr Atbronyddioh yno yn dra diwyd yn ystyried ereadur hynod, yr hwn sydd wedi achlysuri liavycr o siarad. Ymddengys fod ci a chath. yn yr till ty wedi byw yn hir yn dra ehyfeillgar ZL,kl gil- ydd, ac YTI fed y gath wedi dwyn dau o rai byehatn, y rhai ydynt wedi eu ffnrfio gan mwyaf fel cj, ond etto yn dvvyn nodau digonol i brotieu perthynus a'r rbyvvogaeth gathaidd. Y mae eu barf ac ewinedd cn I traed blaen yn gyffelyb i gath, eithr cyfarthant fel ci, ac mewn pethau ereill y niaent wedi ell muDQ yn gyif. elybigi* Ynd diweddar,fel yr oerld y Si?tsrton. Cndp.'Wcb?ter. ar ei thaith o Bridgwater, i'r Casgvvent, hi a aeth ar Dywod Gore yn angorfa Bridgwater, ae mewn cwthwni o wynt ton-odd y dwfr dro8ti, a bu farw yr hoU ddynion ag oeddyat yuddi. Llygud F/reA^ig.CymvAev^'yii y cyfarwyddyd cah- lynol, vr hwn a gymmeradwyir fel y uiodd mwyaf effeitbiol u ddyfeiswyd erioed i ddinysti'io'r pryfed rheibus hvn, o'r European Magazine, -am y HI isTachvVedd I diweddaf;Cymmerwch werth deg ceiniog o mix vomica, wedi ei falu, neu ei guro yn filii, nn chi.vart (cvvrw, llawn fesnr) o ilawd ceirch, nti peint ri gloron (potatoes) wedi ei berwi: banner iHVYS o gwineu (brown) a chymmaint o I iic Ili (I (1 evvbl, wedi eu cyminySgn ynghyd, yn does; gosodweh y toes yn at- neu dair nos ni byud llygodeii fyw yu yr boll lei iiyu ynghyd ag j Chwaticgsad o yehydig o olew lhodiuni, yw dirgel- weh y llygodwvr nnvvat ciodtawr. Codwchy toes rhasr ti. %V. Yti y fiwvddyn 1272 cyflog gweithivvr dros ddiwrnod oedd ceiniog a dimmai: yn 1274 pris Bibl ac esboniad < byr wcdi ei ysgrifennu yn dda oedd So punt, o gun. lyniad buasai raid i vveithiwr weithio tair ar ddeg a phymtheg a deugain o ddyddiau, heb goili un trwy atieehyd, ney gadw dydd gvvyl, cyn y gailasai bijnu Bibl a i uoll gyflog yn y dyddiau hynny. HYlJod fel y mac pc than wedi cyfnewid er gwell, yii awr di- chon rhai gweithwyr ennill y trysor hwn ain waith diwniod a hanner, (yn neillduol y rhai iselaf brts per- thynoi i'r Bibl Gynuieithas.) Y mae liefyd yn deilwng o sylw fod adeiladu dau fwa ym nihont Lluudaiu yn y tlwyddyn 12-10, wedi costio pum punt vn llai nit phns BibI. Lrdonacb.— I ra r oedd y Mihvriad Tatham, yr hwn a ymarferai a'r gyfraith, yn perthyn i Lywodraeth y 1 enessee, efe n gyhoeddodd, ymhlith pethaii ereill, y rheolau cauivnol;— | I'iat Jitfiiiia." } 1 i,. ll(.11, (-Vll IWCCIl m:it)\v;.s!o o bonot yr ai vvyddair ndwd, ryn gynted ag y cei'ai.s yr anrhydedd o'm derbyn i'r ddad- leu fa, 111) Ii a gyfaiumodais a mi fy hun, na fyddai mi byth yinadael ag cf yn wybodtis ac ar y sylfaen hon yr ydwyf wedi adeiladu yehydig reolau, y rhai a roddant i'ni hadfvi'yrdodau foddlonrwydd aurhaethol. 1. YmaiTeraf a'r gyfraith, o blegid fod hynny vn rhoddi i mi gvileusderau i toll yn aelod o gymdeithas fwy defuyddioi. 2. Ni bydd i mi di-oili-gltist fvddar at nn dyn, o her- wydd fod ei god yn wag. "3. Ni wnaf gyughori neb mewnpethau tu hwnt rm Ila IU'i actios. "4. Ni ( i gylreitlni o'r rhai ag y dywed fy nghydwy bod wrthyf y dyiwn eu cadw alian. 5. Ni byddaf fyth anghofus o achos dynoliueth; ac y mae hyn yn eynnwys yr amddifaid, v gweddwon, a'r 6. Byddaf ffvddlon i'r hwn a'm gosodo i ddadlen drosto, end I i (I fyth moraidfyddloui mi fy hun a bod vn gyfrannog o'i fai. 7. Bytli ni chvdnabyddaf bollalluogrwydd deddf- weinyddiad, nac ystyried un weitlued yn gyfraith a fydilo y tu hwnt i ysbryd y Ffurf-lywodi-aeth. 8. Xi chaiij mawredd un d>'i; ei ddercliatn yn tnvch eytiawnder dyiedus i'r hwn a'm gosodo yn ddad- leuvr drosto. 9. Ni chydsyniaf a ( hyttundeb rhwng plcidiau pnn ystyrjcd cytriioldcb neu ddiogelw't^h fy nhaledigwr rbagllaw yn gof'yn dedfryd o'i du canys am hyn ni ddichon efe fod yn farnwr cyliawn ci hun. 10. Myfi a gynghorat v terfysglyd mewn tegvveh ac os aut hwy i gyfnytii yn wrthwyneb i'm cvngor i, rhaid iddvnt faddeu i mi amtilwrio yn en herbvn. 11. Cydnabvddaf liawl pob dyn (Itlitdleti ei achos ei hun, os ewyllysia efe. Y ritat uchod yw fy rheolau ymarferol, ae er na bydd i wii addaw, ar yr amser ambydluvn, i o c ii t'v ngorclnvylioii yn bersonOl, eithr os bydd lies y cy If red in yn £ &fyfl~fy symudiad oddi ymn, myii a wnaf bob peth yn t'v i']' SdN? I a sioilt fy ngosod ar waith. ac ymdreehaf eu gadael mewn dwylaw udd?s pe dli?? wyddai i mi fod yn angwvddfodoL ?vyddai i iii? to(! yri Knoxviiie, Mawrth 21, 1793," LIAV 0 yMWHTHOUtAl), "anr ])»ERnvN PROTES- TAMAD 1 EGIAVYS R11CFAI.V SEF, Myfi Edward mab Edward 0 Rye, Y11 Lloegr, yn y íhlydd o'm hoedran, wvfyn yiu- ddango.s yn bersonol mewn vil eich broil ch'.vi j'icar ehwil-lys cyffredin y taleitluui—a'r efengylau ger bron t'y llygaid, y a llaw; a ehau wybod na ddichon neb fod yu gadwediir allan o'r ttytld sanctaidd gatholig, yr hon a ddelir, a biegethir, ac a ddvsgir gan y fam sanctaidd, set' yr Eglwys Gatholic, Apostolaidd a Rhufeinig; pen a phrif athraw yr hon vii ttxvi-, yw ei Uchder ac vn erbya yr hon fiydd, yr wyf yn addcf gyda galar, i mi gyfeiliorni yu ii in, o berwydd cuel o honof fy ngeni o Kieiu hereticaidd, y rtiai yciynt Jsrorestani.au, o Eglwys Loegr, a'r rhai a'm dygasant i fvnu ac a'm hyfforddusur.t yngliyfeiliornadau ac heresiau, y blaid annuwiol honno 0 hereticiaid, myfi a'u deliais ac a'u crcdais oil, ac yn neillduol, nad oes end dan sacrament yn yr eglwy, sef bcdydd a swpperyr Arglwydd nad yw corph a gwaed Crist yn wirioneddo1 yn y swpper, oud yn gysgodol; nad oedd y delv.au sanctaidd i'w parchu; nad vw'r saint yn y nefoedd yn gweddio trosoni, ac am hviiny na tldy- ni alw arnynt; nad oes un purdan wedi'r bywvd hwn; nad pao yn wir Ficar Crist, nac yn wir ben gweledig eghvys Dduw; niai dyfais noeth o ciddo'r Pab- yddionyw cyfaddefiad sacramentaidd, y fieren, a ma- ddeuiiut (gan yr y fwytta cig bob dydd yn ddiwahaniaeth: ynghyd ag heresiau aehyfeiliornadau cyffelyb. Ond yn awr, yr wyf fi yn sicr o wirionedd y ffydd gatholic Sanctaidd, ac hefyd o anghywdrdeb y sect ddywededig, yr wyf ii chalou gywir a ffydd ddidwyl] yn ymwrthod a, yn melldithio, yii damnib, ac yn al- eiddio y rhagddywededig heresiau, cyfeiliornadau a sectan, a phob hercsi a rail, a sect ag sydd yn gwrth- ddywedyd y ctiiz ac yr wyf yn tyngn na bydd i rui na chredu nac arddel yr heresiau dywededig na neb ereill; ac ni bydd i mi gyfVinachu, ua chymdeithasu, mewn achos ion perthynoi i'r d Saiict-,iid(l, it, iici-eti(,iaid, ii,.ig h i'r I;):dd Sanctaiùd, iig hereticiaid, nag a dyuion a ddr^vg-dybir yu euog o hefesi: yr wyf hetyd yn tyngu ac yn addaw cadw, a chyflawni yn hoilol, yr holl ben- ydau y rhai a osodwyd neu aoscdir arnaf gan y s \v y f i^i Sanctaidd; at; os bydd i fill droseddu neb o'r addewid. ion a'r llwon ilyri (yr hyu na attoDmv) yr wyf yn fy rhwyir.o (v htni, i ddioddet poh cosp a clieiydd a Osodir arnaf galj y rheol Sanctaidd, a chan bob scfvdiiad cyffredinot a neillduol avail yn erbyc y cyfryw dros- eddan; ac felly cynnorthwyed Duw ii, a'r cfengviau hyn, y thai yr wyfynjgyflVrdd a hwy a'm lbw fy hun. -"Myfi, Edward-—s wyf wedi ymwrthod, tyngn, addaw, a rhwymo fy hon yn y modd uchod ac yr wyf wedi ail-adrodd gair yngair, y papur presennel o'm hysnwrthediad, yr b.v.n n ysgrifcuwyd liuw fv lwu,"
Family Notices
FFEIRrAU CYMRtl Ml Slis I')NAWR. Sir yd d tiac ifyrdd in—New7 Inn, Mavvith, 10; Liali- gyiinyg, Gweuer, 13; lJuuviiWdyfri, Mercher, HI. .Swydd Llaabedr Pont Stephen, Mercher, li Llaiiai th; lau, ii; Llanwenuog. Sadwrn, Su-ydd Frecheiniog—Ti-ec;;stel!, Mawrth, 17. Swydd Diuuy-h..i.Llangollen, Gwener, 27. KSGOKODJ), fSGOFODj), Dydd Tilnwrtli, y iTain o'r mi« diweddaf, \n Beaui maris, boneddiges Joseph Goddarcj,. Ysw. arfcrch. PRIODODJ), Wythnos i Heddyw, M'r. Augustus Radrliffe, Perl-w oil. di ef hon, a Sarah, ail fercii Mr. Allgood" 0 Boiit y Pvvl, swvikl Fvnwy. Y Cadf'ridbg joliu Manners Ker; a Miss 0 r Pins Iflsa, Mcirion. "S n ddiweddar, Mr. John Wilsoii, h Miss Betty CI hi ton (a elwid yn gyti'rvdin y foneddiges Clinton) y ddau o Preston; bu y briodas hon yn adibs i al\V ynghyd dyrfafawr o edrycltwyr; o herwydd vr oedd y priodrab yu bedair ar hitgaiii. a'r briodferch ond tntgain u denvdig-, BU FARlY; Wythnos iheddyw, yn Nghastell y (jnoll, Morganws Elizabeth, merch Henry Grant, Ysifaiiu Wythnos i eehdoe, yng Nirhaerfvrddin, wedi hir gys- tudd poenus, Mrs. E. Morgati, srweddw y diweddar John Mc?.tn, Yswain, a pberthymis agos i'r Parchedia ?vr Mcnry Bate DwHc\ Bah',i\;g, Yh ddis\mi)t'.Tt!:?n' ei d\dd\ n gerllaw Manvmddy?-! oed.?8,5h-.D.)n'eIP)'ice,oP?n'!nw. Aryr nn dydd, yn v Briwnaut, plwyf Ca;ø, swydd Gaerf'rddin, y P:u'c)hJ?imL!c.\d, o r Hc Imnnw, ar 01 yr hwn y jtalerir yn drwm gan ei wpddvr dellwnu', d gyfeilliog lliosi>g, a ehau y rhai: amlaf o'r rhai a'1 had- v,"a e, e, t. Yn dd?eddai-, Ir. Joshua HowcU, Pantdas (oud a c l wir yn y gyrumyihigaeth Tv Issa) plw"va f j. ianboidv ll\¿1;1,:lI'J;II:lY l:l fl::¿ I;:l\, ac 'a o;,¡¡;'i: Iuwer o'r rhai a': hadwaeimi. f. Yn ddiweddar, yn Aberystwyth, yii y C5ain mlwvdt! o'i oedran, BIr. William Pierce, ?, frwvwr y? Y dref honno, \r hwn am <d fuciiedrl add.'s, ei wladirarwcU cunmoladwy, :4? if''yddi?ndfb d'YS?h;.? i Lvvvodfacth LÍ Miad, a b-i'chid ?ii fawr gau ei ?'d.'adduHoi? a ch;a: 'Í ticli:; raud.i i ion. Yn Ngwestdy arwydd yr Eryr, yn v'r un He, Edward Humphreys, yr hwd a sidnebyddid yn :í''ed;H wrth r enw Llyngesydd liawke, o herwydd ei JÙd wedi dait?H llawer o vvroldeb mewn Haver o frwydra*? y Llj ngesy-id o'r enw- hwnnw. Efe oedd y brmvylydd henaf 'vn Aberystwyth; yr oedd yn y 99ain nilwvdd oe d ac erei fod wed. coin ei olygon, efe a aeth i A berteiri, ac a ro- ddes ei lais dros ddewisiad Aelbd i'r Seneddr yno yu ddiweddar. Yn Llanrwst, Mrs. Mason, gwraig Mr. Mason, Ar- oJ\T y (}\i!)di.i?Ht. H'iJ(.yst¡¡dd) Sn?r:, mcrch ieuancaf Mrs. Hughes, o'r Fein;.
MAIiCllNADOEDD.
MAIiCllNADOEDD. R«, UKOT. LV 31 .•AN, lay. 2. *»' o^id vnia ycnydig 0 W emth Lloea-r v bore hwrj a daeth yeiiwaneg ua ;>.=),oo0 crynog o Weuith Tramor rrddmus\t\tim? diweddaf yr hyn a barodd i'r gwcrtbiau fod ynfarwuidd, ac law n ao.Vn ihu n? dydd Llun diweddaf. Gostyngod'd pris yr H.aidd yni'hvlcR 3s. y grynog. Y:-?d?R!'y.,Py.?Fnj,aCheirchY)! Y gU!?- am Hadau Llin ac Er h n gwyiitioii. Prisoedd dc-rbynadKgyr Ytl, y Grytibgi Gwenitli coch -12<i i h8s j n'cn){hcoch-l? ?? ftbvg — ii-s i 37s ( Barley)— :>!s i 3os j Brag-gwf Uv ( I'tdi } G8s i 72s I Ceircii ÇiJs i 27s j Polauds 2is i 30s j FftlC?i:U!)CM.-3;?i3i? Hcnti? \-c!'rt;au-SS.-i?? Ffaooloinenod new. i :m: < {en iia r.o'omenotl i.is i 4^3 Pys «i ferwi 5t;s i u0s i-'?il??n<m-?i4!? Pris cyfdried yr I t ?j; i .7 Oryrioe ( Eisrht Winches- ter liHtiiich ): Gweu. | Rhyg. lb¡¡Jd Ceirch ¡ d. d: s.d. s (1. 'Swyddror?n? 7'?U' Oo??fi' 24 8 (Jacri'yrddhi 70 8 1 0 0 j 0 () I 20 y  BeniVo ti'j 4 j 0 0 -11 8 17 d A berieiti « i 0 0 0 ?8 0 1 0 '-5 Preciu'iiiiog ?7 8 0 0 ? G 6 H Faesyfed t 81) i 0 0 3d 1 33 4 ?——— 1'\ n;\V ??? 0 0 33 6 0 0 Drei'aUlwy" n 77 7 4-)C??6 9 29 :j 1 ?——— Mcirion 89 8 0 47 8 ? Filint SO (t 0 0 -16 fi 0 o 0 0, 43 9 27 2 ——— Caernarfon G9 4 0 0; 3bi 0 j 24 0 Foil 0 0 0 0 > 31 0 j J9 ti I P'p"r"o.l'J'1 '1 0 280 pir?. i I ''I' el""7I.:«,I.I¡.iI,,>C:i[l/('(I-[) r)¡r:2I' i Pe;lli?lid ? (iO-; i 6?:)? 1 ?iliolij ?. ? ?i603 j 1 D-<h! Mawrtli dirvddaf gorchymynodd yr Arg!. dorUi bcdw.'ii'an (yi?t..v:??.?.??,;???????Ad. P, i, cyfurtal Sitvgr Gn-hicn (Prnic-!i ), Yii ?,?liio?ld Piliar,. 2?, yw-?'Jiti??ycnftfoli??ys, j | llebhuv yr Ardreth a dahvyd, neu ;ydd i'w tlialu ar ei <ii'?.?<td!adtB)\<!uiu 'Ln. r. 1 —— -.1- _u l i t-; i Pris a Cig, heb hi is y Britc-fxcud. v Macn 0 S Cig Ei.lion bs Od i 6s 4d tag Maharen 5s -id i 6s 8d I Cig Lio 6s Od i 7s 0d Cig Tyrchyn 7s Od i 8s 0d Pris yr Ilopys (Hops), yn i CYUATJ (SAGS). Kmt 61 0s i 81 8, Siisset 61 0s i 61 10s Essex 81 Os i 91 0s u,d, ER SACH.lu ('POCKETsli < Kent 6i 10s i 91 is Sussex (ii u j 71 10s I Farnhain 151 UttHl 03 Pris y Lleilryn I,eadcnhaU; rwyn Gadnau (?f<?) 50 i 56 pWJs ?r un, 20d i 22d. 1 J'.reill, ..2ki i 26d, r (1 w:rod-gytreithgrw vn ( Merchants' /j«,7.v,, ?iMi?d. t Crwyn I'chafed (Dressing llidcs), 2dd i 21d. ('er'ovd-grWyh teg, 21d i 2Ud! r¡t:tf:?1f¡;iI. 2t:((;¡ !t Ereill, 50 i 70 pwys, &jd .joa Ereill, <0 1 80 pw ys, 344 i 3Sd. Crwyn Morloi by'cham, [Seals Greenland).. 4;ld i )<.ij? Hn'i''h mawrion.y dwsin,\ i ??)? Crwyn Celfylau c" yll'eitliiedig (tunned) -d ? -J -d i -a. ( rl*ls y (; Iiceryti Llundain. s. d: Marc'hnadWhiteehapd 5 5 St. James- 5 7h C lare 0 0 11 OA Cyfartalwch 5 6 5; d. r Gwer y dref y cant 98 6 ——tufiynRu?i? 90 0 gwy<l Russia 84 ()  84 0 Detuydd toddedig 15 0 — — gartv 4S 0 (r reaves 2,t (1 1 Rhytion da (Dregs), 12 0 Sebon Colfran 114 0 > -———- Hrvc?yd 110 0 — Melyn 98 0 Pris Canw-yilau—Moldiau. l.;s 0d v dtUvsin. Ereill 14s Ud y ddwsiiu "II Ó 1'16 J l (. .,llh MARCIINADOEDD CARTPvEFOL. AnEKTAWH.-—Gv?}.?!7?s.Cd. Huidd,S"sO.! Cptrch,?4s.cd.y?ryi)o?, BR\sTO.—Gw<-m,i? (,?. i 18s. Ffaidd, 8s. i ?.?s Ceiu-ii, ??'s. i ?.?. y :,? ?o. Pe?nm.J t<?. 67?. i 7?. ac r;¡¡¡vn, J: i. 70s. ¥ adøid, l?YEKp??.Gv.c!tif(], 1?. 3d. i ??s. 7(. Y 70 pwvs. RaLdd, 58. 6d. i ?..?d. y GO pwys. C.?i-d.?.t"'i. i y grynog. Peilliaid teg, 5Bs.od, i 60s. od. ac FMlon, 53s. Od. i 54s. od. y 2JO pvvvs. Ffa, 12s. od. i 48s. Oil. v grysog. Brag, lux. 6d. i lis. od. y 9 galw ytl.