Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Parh:h: a Limitiahi,-:'. 
Parh:h: a Limitiahi,  or vv r t bai. i Louis: •ithr aroiygasant v digUoneud mwyni tuag at gVimwjsiad v liythyr, a c hyttuuasnut. yn unfryd nr lawnfwiiad iirbcunti dros anymdtuby maeth. yr hyn a.raid dinystrio am iytli bob gobauh y bvdd i'r Ffran^eod g?..?l rncddiuut heddvchol o'r vitvs, ac oddi ekhr sddynt ymwrthod a'u bwr- iadau ynghylch ei gorcseyniud, gellir disgwvl clywed am i'r w yd rau dychrynliyd a llofruddiog yn y parthau hyncyu hir. Pigion o lythyr 1.,a- "vr > s'su a g-nl) n :— Y mac pd) peth wedi ei ragweled, a'i rng- ddnrparu yn y cyttundeb htuluwch i hwng Peu- nuelhiaid Ewrop. Gau nad ydynt yn ddigon h'sbys o egwvddorlon eich urddaselrwydd, meddyliasant y ga'lai fod yn allucdig i chwi betruso y.ujhylch vr ymddygiad a ddyiech ddi- ly;t: ac anj hynny hwy a gvttunasant, i'r dibeu i adboblogi liayti, (yr lion cs na yinostyngai yn a lnorr ddibobiegid gan y II u- oedd dnfi'wr a ddanfonir i w herbyn) ar lod i Fft-aiitgc barbau'r fusnach mewn caethion dros amrvw Kvnvddau, gyda golwg, nid yn uuig i g-iiawu?"r diftyg mewn gweithwyr i aimnaethu'r yisys, ond hefyd i fl'urfio byddinoedd o ddyuion duou men n dynwared'ad oTr Saeson, Ni fvdd i chwi, Gadfridug, beri i ni d> u'iou duou hyun) ag ydynt.yit awr yn eu cyn- ar dueddau'r Afrrjc, yn hi wyr—;n fydd i e ni • in g-yrvs i ddefuyddio pob moddion allu. $ u. r; <•« ddiii\strio. Dili's gemiyf 'mai"m\vy dr- ,)i genuveh fyddai sefyllfa y-f as urddasol i Lt u lur gall nog y Ffraugccd, na oh) fl.wr au- p. unaetk (Jaefhion gtcrlhnjjl'lgar. Na t.r.v vii web cich hun, Gadfcridog. Diammsu cich b »d yr gwybodyr !:yn a wyr pcb dyn yo Ewrop, er n:u; y\v wodi ei gyhceddi mown niodd awy- i prif erthygl y oyttuode*>? a gadarn- i Bcmiaduriaid y pavth hynny o'r byd, a1: Br^nhir.ol y", "no cu barfau i ddi- i;y ioll Lywcdracthau a ti'nrihn d yn gan- ]v.i: i i ddig^'ydciiadau'i- Cuwyidroiad Fircngi^. Fi'.vrop, neu yn y Ni- (I (I. I)-. 0,1 J rydain !• aw:• y w cauo! bvyynt, y pi!fit' gynbyriydd y cyiigrasr yrna, i'r hun y ]■■ !d Mi riraid yni lig, 'i neu vii iuvy.-ach a piiob i>ly wodraotii LSonr.fidur a beidio ymobtwrig, a goa^yir fd bradwyr dC ys p Wedi darilon y liyihyr (■•ylhnuvyd yn unfryd, o ji lnuu'.do! o'u ilv, y n.roddiad i '•'artv, hyd y dYI di -v.; vi; eu nivsg.' » hytrach nag tnt»ii wug. .A ft!i r!"ai lio;;vnt dros y tieiiU y brre nesaf nt y fnvtnn, a': amlygiad hyn oru buriadau, a der- isyniasant yr atfob g\vr<d caniynoi:— iiHv')a'dI.??c::?!.?y'I:'c<?'.?:,ek!t na'nf?"- Tadau !»ao!wych, ydyiit deiiwng o h<umo!r ni i ul Brciiin a fydd bob ans^r yn ?k '71o iioaoch clm'ithau. il¡)::)cch cL\yithan. y gradd «c f nccd? J,1;: i':i' i: i:: I::¡/r, i. ,:£;): i ..);:?r: ytn b arottowH i ymd ?Fcb a'r gormeswyr y rhai a'vv bygwtinaut a chad ivy nau, caoth- 1', (\ Tlar"'olädh. vr :,r:lOm: ji:r 'i i n hj m l-'iygkid wajth'-fddo pin erjliibwyr. i 'd. 'av. th.:)U?-<\??'t Li a j}ur:iM?d am danosn I,, n u gon. ji'. ns r>u(: nn r.icci'hrl a dymuiiiad, sef, ilu vr d'ii- iCii o: •! r.K'su yr. Ar gydwcithrod.ad unfryd 14 fir l.nudob a?.» ii} nuircchiadanr yr yniddibvmi;< 1! t 1) Li a I I J I I SV I I gcucd a asigravftt ragoroi o ddeWidcr; boerf i ni ymdrc 'h d (I f cnel pin tii'esi 0 (I ddT yn hytrach nag ymwrUiod a ritydd-did ac anymddiby niaeth. Btenin, nvni a v, {k'oni pa lock! i i yw a lnarvv foi Hrrliin cfW'ii ein g>i c!rd bob an.scr v n b.'acnori (J i:n:l!i,) frauogi «>'ch hdl .hon gIon. J'e dlgwyddai i i ni beidio hanfodi ti iatvn scfydiu ofch Ll\¡;- •tlorau, «o!v.-ch i g) bydtiai i'r ■roi-'iu-swyr hvyddo i raddan raor bell a phervgia eich rh v dd-did a'ch anvnuldiby nlac-thy codwch iv esgyru b-odd; Invy a'ch tvwysant fyth i fuddiigoliaerh, ac a'ch It facddu | ••in gelynicti tragyiv} ddol ) Dyniasom ba p uran i .ty??' :'aHo'rn' i b hwn. | y }:(;) r. i!l:\¿:j: 7;:1 \¡ ¡ 'i ¡: 2 ,1:{i [ y J3n? Constantino aS'an o \Varsaw, 11 ddigon i i^ei'ydlu tviiged Poland, c )-,a anturia neb wrth- ivytifba bwrr id morawdr Itu s'a nv.viach ng- by Icli y wbd honno. XkI y u'r papurau hi n- vn rhoddi an gradd o c'cu yohwar.egoJ gailuoiii i gaitfod ansawdd y gynradictld pt \*ienna. Dy- -•<redir fod masnach uicwn awsawdd- resvnoi yn j Lachz, a 00<1 y prti laoii&rwyr yn bwriada mado i'r Amerio. Taenir sen inewn ihai paithan fod IVIurat, Brenhv ^apies, yn bwriadu bed uchben ci fyddin cy:\ v I5fed « Jonawr, a eefydlu ei i*adlys yi- iiolo-gna.; Siaradir .yu Jied gyffredin nLI b;ioda j i mmcryd lie rhwng Bilges Olden-- .c ..1 *:jjrgh, chWaer AiexaiidcV, a Tiiywysog Brcn- I :iin:">| i: r-. (iollyagvvyd nmryw d'rosglwy.dd-Ionga-u yn f, o lisp L'ywodraeth yr «-ythnos Jjon, o r°v'\vydd fod irgos yr hoH d. vsorau per- i r bvddm'ai wedi cHel eu divyn trosodd (J ( V v~u^'r w lon<;bvrth rr> y d?\ '? ) d;»„:»gr.a lod niv. t' d 'Tia?r\ved!ca.pi ci ■.vi-e-'ul.ur ar ) t;:c-r tra parhaoddyr ystorom ddU ?-?: d ar/ J->ryitiwyd <r<?.g 'w\ d d-)?!' g J-?hn. 0 Hdy vr h?'tt??:d ?n:'?vy?)!(.f!')!nUt;? linniarr! <bfy dd Mfwrfh uy^ hr.os i'r c!iwr»ddaf Dn; Irt'iijic! v lc C) g'.5-}', n.: i ddiicth ond tFi o wv? vn j'ywi dir. Yr yd- :i ?fa?yr?r'?y\v d ?!fh v 1!u- 'Of( l!r ,:1 ;I:¡ ¡: r1 :,((\a'¡11t1' :i :¡: l'r m01:d <?)'cs?mcr. Cynn¡>¡ir cy-fai-fod gan ,dc!nR:p{d¡nn LiU;Hbill ti* r 1 ■ v v iJiaglaw yu^yyidi yr iieddweh 'i'r Amouc, Garj <-in bod yn awr tncvai hrddivch a'r holi yr yn gobesthio y jhyduheir y tatrodau 1 "o'r ?t!?' ',r ag nhnt e??' vu Y p??sauaeth. yn •.V<j iuaa.  7? ;C'Ml?s.. Draiiir (od y Liy w'odriiotl; ynghy Ich: cynnull < | yr Iioii yspniia?'ymrrcr?'.d ?ddtcu y gciynion tne?namryw:'yfei. dyrnhorau, i'r diben i wob- a i,i rjc iv i-,? fe' (i.? li i, r (I Vr ydys ynghylch toddi un fii,u;t canLadeugam o'r niangnelau a gymmerwyd oddi arnynt, gwerth y rhai yu haiavu fel y rhag-gy fviiir sydd ynghylch chv/ech mil obunnau. • 1 r ydyni yn deall fod John Ijivesey, Yswain. o H-tourton Hall, swydd iilicolit, wecii hysbysu ei fod yn bwriadu tleihau'r drydedd ran o ardretb tir ei ddeiliaid, o achos gostyngiad pris yr ydau; a bod amrviv foneddigion ereill wed, Ileihau Crvll I iawer ar ir ardreth \n yr un niiii-% liost.,n (J-invtte. llosq- a chyfrifol o drigoiion Cambridge ar yr ail o'r mis, i ys-tyried y dreth ar ieddiant, ac ivedi auiryvv areiihiau cyttutl\vd at lawlltwliadall a ijeisyiiad i'r Seueddr yn erbyn ei pharliad.
[No title]
Yrvd'/mwedi dc-rbvn papurau Ffiankfort a Brussels, y ï euna Soniant etto am briodas rh wrlg yr Ardiddug a Awstria a'r i)duges Ardderchog Catharine o ilwssia. y rhai a gynnaiiaut eu Brenhinilys yn Warsaw, p«f cidina-s JPokind, ac os fellv gosodir -ii',ii!,is o,, goso(lir ac A'?stria!dd. Doges Oldcnbarg yw y Dduges Catharine 0 Ryvssia, yr iion a roddwyd gan b-sparau Paris yn ddiweddar i Dy wysog Bi eithinol () I f i" j' 1 Wirtemberg. Ond ef aliai mai y Dduges Ann o Russia, chwaer a rail i'r Ymerawdr Alexander, I. hOJ1 8. twricdir roddi i'r Arehddug Charles- j gan nad both am hyn ynífldcngys fod lynged Poland wedi ei sefydiu fod ) r Yoiera«d\vr Ab'-taader yn yniroddi cadw v vvlad honuo iiit'H'u cyngrair agos ag of ei linn ac o ganiyn- 1 iad. ni bydd Prussia ond mo'gis ditu ynghymmy- j dogactli gwlad ag sidd w<'di ei chadamhau fivy ychwanegr P1 n I and a Poland alii, oddi eiih. 'i Prw sia gael ei ch rv fba.u trwy ychiyangg- iadau e a c t if Icitti can- y rhai hyn oddi eitlir i j'-a-»ny gael ei cbys- sylltu wrtiii, er fod gwrlhddadleoon eedym vsi t I I 1 Ù eael eu codi n CiUyn y chwy ldroadau cy fandircd ¡ t 1) — j PAPURAU Fl-'KAIXGC. Dychwefodd >}'r iiowv W'eilesloy i Paris o I I I I o i. i i Ns, e ( Iii I II t ddirv.ystr o I ieg o ddyddiau, gan fvned .trwy Vit'osia. efe a alwedd ar wraig y Cadfrido^ Olava, i'r hon v rhoddedd e-fo rvw hys- bysinefh cysijUFet ynghylch ei gwr: cy farfu S> r Henry aga'mryw itntoioedd arfog-ar <-i <laj-th? y rhai, gan ddwll pwy ydoedd. a'i gollyngasaiU i yn ddirwys'-r, ond gvdag amryw i-ivas v mae efe gryn lav. or vr, dalach Illllld VVelington, ac yn ym- ddangos niewn iechvd gwych: X mae pofal yi geniHiciwri yu yr Yspaon wedi ei a da el i Charles 1 Vaughan, Vssvain,. dro« sims<»r, tra fvddo Syr fferij v y ii ni} ned i Fndaiji, ar liyd llbrdd i Brus-cls. Taenir son ar led fod yr Ymeiawdr Alexander j wedi peri i anymddibvsdaeth Poland, i e.1 gyhoeddi \n W arsaw. f r vdys yn parhau dywedyd ir ardderrhogir Belgium, trwy ych- u anegu ai Ci vr hoU wlad ag svdd rhvngddi a' r i Rhine. Ac hac-rir vA gadarn fed Brenhir.eedd f Prwssia a Bavaria wedi e\ Uuno ar un !yfn,m¡d v talcid"IU a ly wodrsielliid vn rag-: -ici a I, lanti-iLt'-j; l?ii' Ymdrechir yn barhaus gan awdurdodau Fru? sia yn Saxony i ai':iyhopd(i?i't)"?oliO!mai pu prif {Idiben a'n 1 If'! sivyiwyr y vviad, eitiir haerant vn v inodd tniv\f | uyderu.s fod Saxony a Prussia i N t U dan un Brenin. | (ivnvyd gorohymyn I'r Cad.fi idog- ag svdd yn | bla-enori ar v Muoedd Brvlanaidd- Vii (Jenea, i rodch'r L!.n"ødraeth i f}lIu i bwy b-mnag a | drefnid gan Frcnin Sardinia tw chvmmer\ d, vn t t y ovnuadleddu vr yn. Vienna; a (hrwy hvn cvssv lllir divy ger.e-dl gem- mydogel y it y naill y liaii, da»s ■ \y, \vodraet,h Breisin Sardiida ac y 111,h"r u:llkb hwn yn hoi'sd amgens heidiol er msvyn rvfaitai- j weh Hwdsardod ai vr i'lidtd. Hy-by sir mean ih tJsvrau o Ma-irld,, fod y »«ifri(!og Ballesteros, r hwn a wrthw) iieb^ud I'. t ) i r 511 Bi-si- tiwdod ar iij^yr vr Vspaen, yn atr.^or y rhyfel; diweddar, ivedi cael ei alw yn ol i Madrid. Yr illtiicii.;icth f N t-ii v. edi'r givrth wynebiad Dehorl hvd yn awr. J IJlenwir holl drcli arforol yr spaen 1- oraw. r gan y newydd o fod ymneiiidune-th holiol oru holl drefedigaetliau yu. yr Americ, wedi. neu yngh} Ich cy nirnei-yd lie, er nad yw'r banes am hyn yn swvddol, ac er v gallai fod yu airghywir, otto y I' Ull >2\v ilirv !>1 us a piie byddeut yn sicr o'i wirionedd. I"' J' r 1 1 I' • Dvwedir fod V i\. fundraith d'inystriol o erledig- ae!!i wladoi a cUrefyddol. yr hyn a achlysurodd yr hoil afl wydd hyn. yu dechreu cael ei ysfyried I yn dd.ifrifol gau gynghoviaid y Brenio, ond y tnae yn rhiy ddiweddar a thybir yr ymarferir a, • thirionacli meiurau rhag'.law. \r vdym vn deail nad n- Arghvydd. Casile- reagh a'i Arglwyddes yn disgsryl dychiielyd i'w gwlad cvn y P:>;g. Pan ddaelh dvdoliad o fi I, i gym- mcryd meddiant. o Martinique a Guadaloupe, yr oedd llawer o wyr y 60 fed cat rod wedi encilio, eitbr cytiunodd y Cadfridoa; Brytanaidd Lindsayr j a'r Llywydd f Ie n f d i eneilwyr o'r ddau tu gael eu rhoddi i fynu i'w Llvwod- j raei'hau perthynol, yr byu a bysbyswyd mewn-; | cj noeadsad yn Idvsargraph Martiniquo. | Dydd :v.favTrth diweddaf cyunaiiwyd eyfarfed i 1 i oso g a chyfrifol a drigoiion plwyf Cleikenwc-li, yu eglr/ys St. la go, yn yr hwn y cyttsuwwl ar ■ amryw lawnfiv iadau crylion, a i'r Kenediir, vn erbyn parhad y droth &r feddia-nt. 13yd d bu, cadw yd cy farfod ar yr un aci.e.; y.n }) ¡ 1 t' Plymouth, a chyttumvyd ar itt w r- [.iidaiu.tkc. T) Trwy ddyfodiad Hong o Qucbec i Grcenuock, t vr ydjmwedi derbyn lnpumu o'r lie blacnaf i'r '25ain o Tachwedd. Yr oedd yr holl vveithred- iadau m'iwratdd yny parthau hynny wedi peidio, a lluoedd wedi myrred i lue-tai gauaf, yr hyn svdd amgylchiad tra dedwydd yngwyneb yr iseddwch ÜiwcJdar, o herwyd mithdcry tfordd oddi yma i'r Americ, yr hvn a allasai b i i ii I oedd o ddynion gae-i en lladd wedi ysgrifnodiad heddvvchj o iierwydd Has lluyddwyr glywod am hynny mewn pryd. Quebec, munol ynghylch y madawiad v gelvnion o ware It- giawdd i'h'ie* a'u gwaith yn cilio vn ol.i'w hochor ell hunain o'r afon Niagara, yn deiTyniad tra dedwydd o'r-rhyfel dymhor, yn ncillduo], gan y gall-uogrr ein ilaoedd ni trwy hyn i fyned i laestai gauaf cysurus, wedi gwasanaeth hir a phoenus, y rhai oeddynt yn gorfod cychwvn yn f^-nycb trwy wladag cedd heb ei harloesi, ac yn ddarost- ynged;g i amryw glefydaa augheuol, ac N-11 and mewn- dillyg angenriieidiau bywyd, ac ad¡Df- tierthtadauati?piu'hc?dio!. J d Teimlir p at!hawsderau !!eo! hyn gan y dd?y blaid, y naill fel v llall, yr hyn a vveiihreda fel i:!nvy*itr i'r gelynion gyfodi hyddin gref a gorch- fygol, a'i dwyn i oresgyn ardalc*edd Canada: o herwydd, lieb daro ergv d, y mae yn wasanaeth tra dinystriol; ac am hynny, nid rhyfedd fed Uyw•ori'Vaeth yr Americ yn ei gueled yn angen- rlieidiol i gyunyg gwobr .helaeth mewn tiroedd i'r diben i ddcuu fhnion i'r r, it. Crybwyllasom eisoes wendid" ac aneffeithiol- aetii y cylry w c\ nnygiou, yn neillduol p&tt wneir hwyiit i'r diben i ddenu miiwyr Prydain i encilio ac am fod y pwngc YII dyfod yu ein fiordd dracheln, uyni a anturiwn ychydig eiriau arno mewn fiordd o rybudd i'r &awl a eikw gael eu tv>eddu i gymmeiyd en ffoleiddio ganddynt. Ac yma dylid sylwi fod gogh-dd yr Americ wedi ci britho a fbiroedd da ac a thiroedcl dillrwyth peth vn ct'.ei ei ddvvfrhhu yn wych, a phartiiau croi? yn ho!]o! ymd(ifcHl o ddwir. Am yr obf, yn nha'aetii Kuiitnch ev. V mae llawer 6 i'yrddi- ;) id.M'.icUi K?ttuc?pv.y !HaGnawc;-r<)y!'dd'- \??u?r?? a el wir di( yut I!wyr aiiammaefhaciwy, a'r rhai hyn yw'r tiroedda roddant vn wobvau i lilwyr. Gwerth- aut. eu tiroedd da am ddeg swllt yr erw. n lien! nc.key ac Ohio, i'r rhai y nuue'r mud wyr Qcmizratiix) diweddaf o wledydd pell wedi iryy-ned,ni.l ocjtldyn wedi, meddi-imru tir newydd liebgaei ei drefhu vn 11 yrndost chlefydau clill.p- triol, inegis v cry'd poeth, v cryd a'?? mwylh. kc. Bhag y cyfrvsv welrae, bio mae'r dyn sydd yn y meddiaut o'"i- synwyrrto, ar na ddywedai'r weddiv G wared ni Arglwv dd da Ion us Ptin oedd yr nfal a rienodd ein mam ayhtaf !P'chyf?n,a!- ?a'sys?ph, yn ?yUawt)acho ddrwg mwy dinystriol iu"r dmiadau Amehicai d d dùrwg 111W\ û¡ny'trio'¡ ¡1.1'r (1:)jHdal1 ¡\nwl'it'aidd hyn. Ac os i w^r Lnfd ?''??U'Hwpd!cyn- "yddn o herwydd mudiadau o B^ro p v mae hyu yn ddvlcdus i anwybodaelh y niudwyr o'r hyn ) ig ocddrut i (!d?ddof,a(-?'?'my!'?d i'i'a)im- ?ch Ufd oedd ?anddyM ifo'dd i ddych?oiyd. Wedi eistedd o honynfc uimaith y;v y gncd?ig, i eu hunig art re f oedd y fan henno, a rhaid oedd y lie, er gvvaeth ac er gwell, | rnegis with gyrnmcr)d ;"¡'(li, Dywedir fod 1 liv w long a ddacMi liyd attom heddyw wedi dvv\ n .hysbysiaeth fod ytfreigfld Americaidd Constitution, 'wedi cael ei chyrp- mervd. j Jfvsbysir r.ifwn Uythyrau angliyoedd a ddtfr- bynwvd yn ddiwe.ddar o'r Yspaen, fod y v.ia.d h-onno niel,, ii hanesion i o Barcolouiu yr ydym yn dysgu fod tri o drigoi- ion goludog V icli, y rhai ydynt yn perthyu i rai o'r Pendefrgioll psunaf yn yr s paell, wedi a-el eu bwnv i a r y ddinas lionno. a bed dau I, ri -1r wedi cael eu.carcharo y; 1 a¡!(lj Ifvn fa jo 'N Pa fodd bynnag, baerir mewn llyrhyrau anghyotfdd o Madrid, a amserw% d kl, end tawelwch pcrffaith y n tevruasu vn y bri-l dtimas honuo. Y r yd "m vn cael mili nid at Hart Davies, Ysw. on o aelo'iau'r' Seueddr <<ros Frysto., yn uuig y mae- iarii- LorrrA 1 v'vih ysgrilouu' i ar.yyddob?t'iad i-J weitdebyg'on ei t awriiy di i ba/rhau y dreth ar feddiaet dros ychydig; ond: oif.?r?c ? y ?r at ftjad^tone, oi Ferpw l .nrhai p! dhi a-vwv d do yr un i)C?h,i'i' diben I dai? i''?m y 1'1'1\- ¡ Y mae aches' yn yr Amt'r¡¡' deilwng o fwy svhv nag a feddyiir gan y cytl- redin. Prif ddinns y Fi'c?'iida .Orllewiiiol yw Pensacoia, vr hon, y ughvd a'r 1-florkla Ddwy- reinioi a berthvnuut i'r Vspaen, ac ni roddwyd hwyut i fynu- i'r lino! l):ileith;itn trwy un cyt- tnudob. G-:in hvnuy y mac L!ywodraethwyr yr Auieric trwy ei meddiaiuiu, mewn ellaitli, yn cyhoeddi rhyfd yn erbyn yt: Yspaen, a gallwn gallwu ddisgwyl (d) Wed am gyffelyb gyhoeddiad y" caci ei gan Lys Madrid yn ei'byn, idywodraeth yr Americ 'cyn hir. J.
MFDBWBQD-,
MFDBWBQD-, I;n o ddrwg etfeithiau cyntaf tr.ecldwdocl, ag sydd yn debyg a gydfyucd a'r meddwyn mcwu sefyllfa vchel yn y byd, yw esgeulusad o'i negesau, ac anghymvvysder i gyiiawnr duvlod- swyddau-- canys y mae ef yr un mot attebol i Dduw, am yr aniser ag y mae yn ofer dreulio, a'r ta!entau y mae yn eu chiddu, a-dyn aral^; am hynny tra gwrthun fyddai iddo ef honni haw! s fod yn rhvcld oddi wrth gyfrifiad o fai, o herwydel ri fod vn feddiannol ar o feddianuau. Geilw difFygibn cyrodeithas nynoiiaetri am ym- dreci.fad.au pob dyn, pa fodd gan hynny y geibr hebgor -m;! ? Os pcrthyn y meddwyn i rndd canolig d y nolryw, ni ddichon clo o herwydd esgejul'usv ei oreiiwylion, a'i ddull afra*jion o dreulio ei fy,vyd, synr.al el deulu 01 os Uuver o aniser yn y modd cyfrifol ag yr arfercnt f.r Nt; ci achosiou a waethygant yn ebrwydd, ac a derlyij. ant mewn din ystr: yn ebyw vil(t tlodi H clremia yn ei iygaid ie, tlodi o''r faBt wat-thafa mwjaf gwarthus, o herwydd iddo gael ei dd y n arno o achos ei fai ei hun, Ond PlIl ryddo yr hwn a r nad oes ganddo odd prln digon i'w gyunal ar yr anrser hwn yn yi]ifwynhau yn y fath ddrwg a hwu. efe a dreulia yr ychydig sydd gatiddo yn l 11 4w, L! 4..i dra buar,, ac a ddwg (Uruia i71 c\ iyngder lUtt yaf. V iBOSodis arno yu fuan gau nevvyii, s.rched, noethni, ac cerfel. Oddi- cartief, hallonyddir grtn ddinnyg pa-rliaus ei gymmydog- ion a'i gyditabod. á" chartref } mae yn ago red i achwyniadau gwraig a'i chalet! wedi ei thoni, ac a amgvlchir gan blant yn llefain am far a a gvvisgoedd. Ac i foddhau b!ys dirywiedig pi uuig v niao. efe yn fyddar i ahvadau nattur a dy- ledswydd. Yu wir, fe ddichon ei gyfeiaiou wrtii y cwppaa'i neu v gostrei ei ganmol am ei naltu-r *dda, a'i alw.vn. ddyn culo»-rwydd, ae yn gyfaill l la wen cithr pa both a ddywod syuwyr cyffre- din, pa beth a d.dvwech cvdwybod eliro, a pha bciii a ddywod g-air y l>uw byw? ond mai ang- heulil mewn'drygioni a chrcLdoudeb yw, yr hwn a fiirna Üu w. i>rwg a rail it, sydd yn glyno wrth y medd- wyll yw y dirmvg cyfired'm a dellir arno gan boh dyu bucheddol a sobr. Mae yu rhy wir fod y dyu tlawd yti cael ei ddibrisio yn fynyxh ] (ran y cvfoethog, pan na tyddo un cairryrnddygiad o'i esddo ei hun w«di ei (W\\ yn i amayidiiadau j cy fyng: pa faint mwy fydd ei amharcii pan fv- ddir yn hysbys y gallasai efe f;d mown amgylcfi- iadau da out buasai ei oferedd ei lurn yr hivn i cedd gynt yn anymddibynol sydd yn gorfod gweuieitho am y bam ag iiito yn fwytta; ac weithiau i ymostwng am yt'hvdig gwrw i fod yn wawd i b'■ i? cvmdeitlvas a'i derby-do. Olli buasai ei ei golli, buasai yn -edrych ar ea cynnygiot) ar y fa tli deleran gy dt dirmyg, a buasai gwavrd ei j !g\feiHiou fel mil o saetiiau yn ei tynwes. Nit; gel l i r vmaifer yn hir a'r h una it iwynhad hwn, hoi) anriieitlda llawer ;w iechyd gwr; y mae gallueedd bvwyd yn myned yn raddol yn wauach, a nn-itew yn go 1 fod rhoddi ifordd i ajig- hymniedrolder. Liawero an^iwylderau a y;gly.f- adhallt ar v meddwv'u oddiwrtii y rhai y mae y dyn sobr yn i liydd. u S bwy y mac gwae ? "I bwy y mae ochaiii: I bwy y mae cynnen ? 1 bwy y mae dadwrdd ? ac i bwy y mae Li (clwyfau) heb acisos Alteb. u Pr neb sy dd yn aios wrth y gwin (y gv.i,red, neu y cwrw). i'r neb sydd yn myned i ) molyn am y gwin cyni- my:g\e(!ig. i\ac edrych ;tr y gwgi pan fiddo coch, pan ddangoso ei liw yn y cvv|fpan, ymgynhyrfo yu iawn. Yn y diweddefea frath to! harph, ac a big a fed nenl r> Diar. xxiy. it I (to ar y cyntafj end pa fvvya-f y goh-iriant, mwyaf ffyruig fydd en hsmasodlad yn y diw«id, Naill ai a"i brysia-ut ar uuwaith i'r bedd. Weithiau y nwient yu dwyn g wend Ida u hen oedran y n anaoecrol, ac y y dyn yn rh-odlo odcii amgylch fe! cyhocr- aef.h i'r hyn a fit, a'i Iygaid yu gyfiely b i eiddo it y dilieithwchac y ntef wedi ei ddifiuIdio 0 nert ii ei gorph i«>u ei feddwl, os nid y ddau, vil. ir ('i Nil gresy noldeb, ac yn rhybudd brawyedus i bawb o'i amgylcli i ochelyd ei lwybrau- angheuol. Y drwig tyndiprol o'af a mwyaf dychrynliyd yw gwallgot'rw} dd, liell hollol ddiffyg I fuv-wm- IVl^e dyu yu ddyiedus a-m- ragoroldeb ei untUn" i regwm, trwy yr hw n y gvyrdianiaethir ef oddi, i wrrh anifeiliai^, y mae N,ii tc 1 u a I i m'g i adnabod Duw a'i. e-iriau yma, ac i ei dros fyth, wedi voynod oddi yma. Mae p«b dyn yu fwy der!wydd a chy surus yiuido ei luvn, yn fwy defnyddioi i er- cill, pa fwyaf o' res win iieu gynwyr da a ym- yrnddygia-dau. (ian Lynny ga H 'w n anturio dywedyd, na ddichon dim gwaeth, dim mwy anuedw yddwch i ddyn yn y byd hwn na cholli ei resv, m. Belli gan hynny a <ldyvvedwu am y dyn a ad ei la do ei ddedwyddwch ar vvallgofrwydd yr hwn a. an- f 11 ria ci icchyd, c.i fetidiant, a'i fyli.)7 d yr hwn a ym»ad a'i gymmerind a'i gydwybod er mny t'> "I:):>, ) xv (i 2 11 gau v meddwyn yn wirfoddol, y mae yo ei ddeuis: gan hynny y mae efe yn orphvvyllog o'i wirfed'd, ac am hynny yn attebol i gyfreithiau Duw a dynipn, ;im yj- holl ddrwga ilr ddichun fjd yn euog o honyut. Diclion perifa-ith wallgofiwydd ymddangos yn fwy dychrynliyd i ddyuiwn yn y III(", synwyrau,.na g i'r gorpJiwylivg gtesynul ei hun ac nis ciickon fod mor boenus iddo ef l'r hvn a livii y mae'r a dyn o. bryd 1 bryd yn deimlad'wy, i iaddau mwy neu lai, o'i a-nhw yhTer dyclnynllyd. Pan ddjfrvsy sgo efe, nid yw yn deli'roi ond i deimlo ei afiechyd a'i cyfyndcr ei hun a'i dpulu ac os na ellir tyccio'gydag ef i ddiwygio, efe a fi drachefn at y cwppaii neu'r gostrel, fel y gal Iff yno foddi'r gelyn hwiMiiw, ei gydwybod, a chyda hvnuy ei deiinlacl annioddefol o res- yiuddeb. Pe bydxlai gofidtau'r meddwyn wedi en terfynu oddi fewn i'r bywyd hwn, gallasai nn dybied fod hynuyfyn ddigon i'w gadw rha y fii ech- rydus.; oud beth yw y rhai hyn Wrth eu cymharu a'r gresynoldeb ysbrydol,yr hwn yw li'rwyth a chospe(^ £ raeth ci erchyll fail 0111-(i ar ei (lys ei huiu yr hyn, po rhane.sid, a ys- brvd llawer o'r rhai ag ydynt yn gorfod byw ar yuiborth tra gwacl, ametjiu cael digon o hwnnw, or rrciilio ei ncrth mewn caletach gwaith, ysgat- fydd, nac v darostyngwyd of iddo erioed? Oni raid ei i c I enasd ei nun, yn dra pliecii- cluruo ?. AV rth ddi- nystrio ei ieci.) d, y mae cyn belled a hynny yn byrhau el einioes, ac i'r un graodaiU- ) 11 euog o huuan laddied; gan adael y d y byddo ei Puniwr yn gaiw am dano. Ac wrth ddinystrio ei synwyrau," ym¡ yn gwneutluir ei"fyy¥yd yn ddiddefnydd iddo ei Tf f!uider i'r byd, ac o ran dibenion bywyd llliig WahaniaMh rhvngddo cf ag hunan-Seiddiad yw hyn 5' yr hnnan-leiddiad a symud iii hun trwv wenwyn | buan, a'r I{1pclclwyn tnvy un a n't yn ei efteithiau ■y cyntaf a fid y byd mewn nm-nudiyn pan maj ei ddyledswydd yw aros ymldo y Mali a. ddihiria ychydig diben i greu goiidiau iiewy..Idi-on, a gwncl11 iiup-mwy dry „,cni. Y'fath yvv'rdrwg hwn a'i yslyricd yi:ddo ci hun, a chyn o dclrygan a darddant o hoiio, fel Y byddai cYlluyg j'w 'darlntib oil yu ddigon i ftino amynqdd, reaeddu d I c ] iiy nmrg, a dvciivviiuV rr.eddwi u," "¡,; ::i;' mac vi un munuu \'n alUi-.iio cvwiivdd h P '"?" teimlad o fL't!Sga,\r.'b a ili'dneisrw vdd; ?'? j a'uadlu ar ee uwviiau t»;jT.ni allnu a 'l¡T\hJ 'l'¡"  gvdawui pnb nuuii y udi'U" ioui; pi 10'uolir yn >vita«-n iddo, Vuir^ ym!ad<!au, e-gvi n briw, peunau aeii y''5; lialegi diweivOtfi), vsbe'lio yr amddiia J V rud d io'r dunnt-dj, a ?h'.uy?'! y wod '??' f iY' ,iJJi£' ,tgi ::r i (iynion..Mow'h gair )' 'ilL vn ci vrru a'ia« b?yH'!iicynd(lei!!?gf<?''?A)?'?,yrh'.v:)'?'' dichon rhesymau ci dd<di, fac liyuawseda {l onni' gan' gyii.twm'r f: :](''JJ:i I: geliir eu traethu. Bid i \1,: ¡Ii lie ychwanfg, y mac''r bwy,(iii h;t n ar iun dy-V y!tKt?!s y u ei olwg ei hun pan d d :.d e;m>. ;J ,¡ ): 'f.J :¡, i: ¡:¡. Prin y dichon oddef meddvvl am v r.os a heib¡), ctin dü !t f..ddte!ad?cit? mc?'n gonlri1 g c o'r newydd. Yn y meddwyn galhtn gaufod camdilofnV^ i o bob cgwyddor dd», a giyvidread per {faith fl ho!! roddion .Bhagiunhseth !!a'?n):'us: :? h vnny gdlir (1y cd rd :vdÙ'i' nil;l} mwyaf wrtho of, R!iodc!odd Duw i chwi Rcswify j i'r diben i gyllawni rich di*iedsivvfhl,_ eithr efe- a'i hnrtiwch a. diod gadarn. 'Rhcddodd f ??i[anu()gich?ilp(-hyd,f.iy.?)!ucich?!i? 0?!i'\Y??-?i::?f!.Uef, a bed ovg\ sur i,chwi !? tculu. a'ch gydnabod, chwilhau a'i al)eilliwcl< i (Us anniwai!;idwy« ac i'r diafoi. Cynny aeddodd 'yp Arghvydd cliwi u modd i ddarpai'15 i'cri teulu a a'i treulia-soch ar fel us chwilut; -x\ tebygol \IV gcddef y Moistr holUddoetii hwn 1 chwi fyii#^ yn ddigosp, tra fyddoch yiv defnyddi-o un da left4 a mddwyd j'çh i ddinvitrio yr holl dakH1' tall v a ac mewn gair i drci. eich hun o fod yn greadiu' rliesymol i fed yn is a gwaclach na bwvstlilcd^ y maes Ond gwravrtSewu, both s-ydd gandd'O i d'dvV J 1 j I. 1 1 ,1 odyd drosto ei hen; canys dichi it liyd vn oc^ meddwyn- i fl'urlio rhyw esgusedion dros ci i:ií anwylaf. l>ichon ddadleu ei fod wedi alhvy ddiannus yu y b yn. annedwydd yu deu lu, wedi gwneuthur rhy sv ddrwg a rail ag chwennychai ei anghofro neu fod rhyw gyfeil'' ion wedi ei ddenu, a'i fod yn chvicnnveil ei hoi! gwrw cadarrt a cliyfeillach luwcn. I o wedi soddi yn nyfude^'oedd' grcsynQldeb- on?d I nud o ad'fyfyrclod yn-ddi&on i. (Tdangos i ti tfal- i inch dy yuuklygiad, a dynoethi gnendid vr c'g- wyddorion YI) ot A-)., ar fediorn ? A. ddichon med'd.Hdod' dy alluog' aiygholio dy flindcran. hyth ? Oni d^ychwvdav.t yn ebrwydd gycia grvm ychwauegoi f Bath y\f siieddwdod ond ndg) fnerthhulao i'th draHodioti- Anghofio dy gyfyngder yw'r H'ordd i ddinya-t'V ;ic nid y I bi (I fo,,i a!Ian o JJOISO, Ai gwe" I ddus yw jvrynu y fa III ebyrgofiad byro flinder a* ;I" 1 draul ieciiyd, deal!, a bywvd ei h.un ? Osydyc'1 eisees tu'euu cyfyngder, ac e.as geilwch ocido^ meddv, I am pall ddygo eich afiadibndeb clnvi i'r cyfvngdef eithal ? i>icli gwyncb nmr llvyyted o dditlyS eynnaliivoth ag eiddo eich gvrraig it, c I I t r I ICU, c,, al'-ai, yu terfynu'ejj dyddiau mewtf carehar neu wallgofdy ? A plJa fodd y meddv!" iwch sefyli gerbron eich i»a.riiwr, ac cupgrwyd^ eich cydwybod yn eunyn fel tan annilloddad^-)'' yn eich mynwes, heb gymnvVtuj; a d'afn o dd.vf'* oer i'ch syched anni walladvvy ? Ai boddlmi yd" 'ych i ddinystrio pob' peth gwerthfa-wr yn ei^ rnoddiaut, er tywyn boddro eich cyfeilUou tei* Iwng ? Neu ai add as yw i chwi alw y dyuiQ.^ gyfeiijion ag ydynt yu yiuroddi dinys" trio eu hunain a cliwithau. A yi) y geilwch fogi l!;ds :cydvvybod yn hir trwy'r mo«urau !>yn; Ile, ddai un pechod yn feddyginiacfh i'r Hal!, ac u«* trosedd yw iawn am ere;]], g¡d1(m gyda, rhyi<f yrnddangosiad o resvvm ymesgusodi am ein Iloll leiau « onccs v-v clnvaitcgu bai.at fa-i yn hau y t Iwyf dechreuol, gadewch heibio,. ac frys hc-fyd, Mosogi eich drygioni, os ydyeh '} •* iad o euogrwyd<I ac ofn ccsp a ddel,. wedi elf .tielnu i Lod yn rKvbuddion yn erbyu pechu, kd gr.lu.adau i edifeirwehr gan hynny nid ytf ceisio beddj llais cydwybod ond cyunyg i iadd f meddyggyn y fyriAves, i ddirniygu yr Hoi la I ■ trwy thiysteivi Hais ei oruchwiliwr yn yr en a id* ao i soddi eich hunain i ddyfnderoc¡ld grcs:rI1()J.. deb, mewn cymhar-iaeth i'r hwn y mae cnofe\ d^ mwyaf ttyrui-g cyd'wybod yn- berfiaith cstll;v) til, der. Mae un esgus arall ag y mae y byd, ynghyf" lawnder cu iyynawsedd, yn barod i'w wiweutln1* dros feddwyn, trwy ddywedyd ei fod yu ddyi1' diddichel!, o (lymherau' da, ac heb niw^dio II-elf ond ?? ei hun ac am ara! 1, ci fod )'n ddyit ? rhinweddol, oddiei'thr ?ui fyddomC'wn d'? Onda?wit- yw hyn? upu 11 h\ tia h, 0"if^ gwir yw yr hyn sydd berlSiiili wrthwyneb? A ydrw y cyfry? (?(?y?? byth v' P?eu!uso c? dc?"? l na'r dyledswydd.au sydd Jdyloclus arno i ddy''? oh'yw yn ??ffrcdi!), fc! gwas da i'w ?'st.r, a de'i^ liad da i'w Frenlde ? A ydyw efe allan e l;y!1 ?l dai'iv A ?,(IvNi efc, allaii 6 chon \Yrth guisic liordd i gael ciiod hcb arian ?'? yw c: dafod !)lcc?,bob :unser yu rhydd oddiw'? ddrwgHwio ei gymmydogion diniwed I Ai I, I)lo yw efe yn oestadol oddiwrth gyu.uenae yflila au diachos? Os ymrysongar y w efo mown cW^r C .'rt ac yr^dawel mewn sobrwydd, on-id yw hynuf Y '11'" bcawf y dv) 1 i fod yn sobr bob lunaer? Os yw mai dyn ymrysongar o neddfau yw efe, ond m füd" () hcrwvdd hynn" odd y byd at fedd vdod. yn rhoddi y bai hwn orchudd ar ei anisn ddieilig ? Ac yn ola-f, A j efe yn si v. nad y w yr angbraifft a rydd efe iiior C 1 f II" ymgyfeillachu ag ef ? Hyd oni attcbir y goO." iadau hyn o'i du ef, ofer fydd t'r I)vdl ,Lij,It dda, i baerll fod ei ddrygioyi yu torfynu .vn'v l<r, 'v. :I I! oi hun. 0oi wyddoch chw• na Chi11 P. ,rIC" ihyfiawu etifeddu teyrnas DduNv ? Na thjl.Qtl I", 1 "1' I I l)y.(1.í I C nn: ni chaiir na godinebwyr—11a chyby'^ na meddzec-n—etifoddu toyma.s Dùuw," 1 v, 9, IU. »