Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
I- - -0 EN..
I- 0 EN. P"ydnhawn Ddd LLUS, lON, so" ,?o:od.vyd yriiol N, boi-c lt%,vii l?n arniwg .yn iNhy L'oyd Hw'vnod<l Hongau ¡ Fa ÙrhydL y Chtlw m, Bombay, Larnc? a I ?P''Y? 'o Pot-mnuthddoe,: chwiHoamy -ifr( Americaidd. Gynvyd y IVongau a "'?y!'asant oBlymcuth ch?iMo am y <rrcigadau ?citod yn oirrltou?hofth h?vnnw ddyddSadwrn .?n wyn?edd g?v?hwy?ebas. Yr ocdd Syr G. '??'' ?'?L?r, y'N-?vcastic, a'r Acasta, ar gy for I' ;? ?i ar } r i ]';g o'r mis hwn ac yr oúdd y 'cigud Euphrates ynFayalarylScg." „ V y?yi? wcdi dc.bya pup?rau Germany a ??'?!rr'2::un,ap!)apuiau Paris i'r l27ain o'r hwn. 'Yr h.vbyiadh 0 Vicuna a .i "^ared iYltieg; end nid ocs neb hanesion swy- ?ol oddi yno yn yr un 0 honynh Ye vdys yn Y.s?wyi yu gyffrcdii) nn fydd gau Dd? WcU hn.?n!, nenmiawr i'w wneuthur wedi mvned Pr "•i1 d im is ooi:od, hcbluw yegrifnodPr cvltun- Lic;iod, F?ej)l?t-,v 'dd y i iia fwyaf o Poland i a?'rfto tcyrnas c'1 ei hnn?ntewnyriiddao?osia.d yuany?-! ??'?yno!.o!,d mnrn gwirionedd dan reolaoth ??'ss,. ?? yw cyteitiio)) mwyaf?wrcscg a'u Saxony yn dhgwy] ond adferiad rhan' o'i <icy mas iddo ef; ?an?dr'tp? yg\vodd:))? yn?hyda T'!yw dinogaet.'au by chain ere.ill, i l'mssia* Dy? pdir nad ?pd(? A:g!wydd Castlcreagh wcdi ?y?cd o Vie n.) ar \l.?do'f mis, ond haerir ei :f o'd y: i C a l' I (' i d d is L; ;'nl Y i I ?h]ndaiuary?fod .?" in? ne af; oud yr ydym yn doall fod Cwci.n '.ùogion y Liy w^draelli \'nci ddtS?wy? CVi) CIS. ?ddfod y S^noddr. J ? ? ma;"r merodres ddiwoddar Maria Lotdsa ?-pdi gyrru ysgrif achwyniadol i'r gymnianfa, ?'a arcidciw! ei hiawndeiau ei hun á ciddo ci yr hyn a .wuaeth beth cyfiVo ym mysg v j t'y'-??'??'wyr. Prnf,q;d ¡t'hnlc1hrnrvd y C-.?Frido? Ffrengig hxc?intR! ?? ;1' hw), ycj'vh?v!!asom\'n ddiw- €dd?r:ycyhuddiadanvn ?prbvnoeddvnt.,c; fod wl:(\i r.ynnl\ cO¡lebi;th ;l'r ?y'o"!?'!??- du?.od o,dt ?-.h.c. ?-hradd, ci !'od'ed¡ ysg;r,ifcnu ?. ALurat fynt?"r iddo fod m'doedd o swyddog- iOllt'liWO:: ?? oeddynt ?cdi cad Cll dwyn i fynu t l iv y ll ?iC!\?fL :i.i!iat) ei ctygiapth cf e' bun, yn J cil i (iti) iod .i'w gyiiuortii^-yo os byddat i j ethau droi ailari yu annynuinol iddo, &c. Mynog? y Hythyrau a ddFrbvnwvd o Vienna !,ia' Dtigili,,tolll., ??.? fyn?d' (!rill yr nelios <Uo liar.. ;'an ?dy'Pcn!:aduna!d ?vf-! ?"'? ?cdt pcur.odr.- dy(M ar yr hwn yr ymad- !it o(ldi vtio. ,I,r Mv 'b"rntr yn aur a 11 '-fdd- yr lonawr luvn. A dvw?d!r' „ ( po j peth porthyno] i derfyniad lieddvcliol y   ?edi ci drcfuu cyn yiruida\viad Arg. f-?i (I,-e f illi cy-ti, 3-iy!;tdaNi i tid nysbyh?r vrnh?lachfod spfyd].A? S?itMr!and I ? lIfO,n. Cadan.hair d han.? mddibvulacth, ?- Y f T- l' gynnwys .?? ? Da!cithiau. Rhoddir Bi- p! i' •iJl' y'yd «g csgoh¡1(tJ¡ Ba+;le,>YIJ > 3'tl V->et!i a-vs de ^a,Kl. Deibynwyd hysbys- yn mynogu fod pleiduyr yr hen T'.H.. n i'.cr<'inand yn amliiau yn'feunyddiol, a j. ,1 ° 1 rTl''u } r XVt'di euciiio oddiwrtli fyddin \i iU ond dy?pdirfcdy fydd.n ?n ?y?rpdin (T! ..J J.I) :-0., 11 ?" dra ffyddIon with eu Ureuia ?iaf, ti ?"I ¡ dtIa 11 ythyr osgobawl pabaidd new- L I) J I:' r), ynn g isi y I ;ib ar y cyntaf o'r mis. hwn yn IUiuf» j :),111, y hwn a yinddengys vn hynod 0 herwydd t 'd yu awduidodi yi:gl\vys\V,p' i halogi h wyr ) tra y inaent yncad eu rlnv.ymo i Y ,34ain crihygl sydd fed ]I N-ii wahciddir i bob gwr cglwysig, deacon, &c. i y j* 'c claugos mown un chwaraed)" yn eu gwisg- llhaid i bob chvvaraedy fod Yghauad bob dydd GWCUCf tiAvy'r flwyddyn. Id oes i \yr eglwysig,'mewn un math o wisg, rLcd i chwaraedy, ar^tlydd Mercher na dydd Sadwrn eithr dichoi^fyned ar y Suiiau." Y » ?ythnos ddm-cddaf yr o00d dyn o'r cnW ??"?t yu y feHn newy(,d yn Sittingboume, j ,!Y tY[i y feliti tieiv;(Id vii Sittiiifl)oui,t)e. ic' gcrUaw LiLmdain?, a'i fa!!ad o )?(i j r hyn d' J yr liyn ????'?ysai y cwbl ag ocdd wed! ei ad ae 0'1' C' < I III ?rth v ?'??d'wp(!daf, ac efo a ddywedodd  Wrt 1 Y IT J ael o'r ^1". 1^1'^1 ^yina )' ma''ad diweddaf a d we 1 I fill') d 1 I f.. ¡ ftli ??"' P,!n y?n'h?'o?d lefaru y Smriau uchml C3 iddo syrthio i'r I?w, a bu i faar,„. >vn n dl d.attreg. c] ^01! fe, o J" CT6'0(lodd y ?sganwriad 0;Ke?, o Fci?-yr V. 1 ^Werd d on, ddiwodd ar ei eiidoes yn dd!? ??' ??c:ddou, ddnv?dd ar pt ciniocs Y dd!l\'eddar, trwy s?ethu ei hun à HawddryH ?y?ydo?Gth KeHarec.. Yr ccdd y s?- tra h ^C(li ???!'? ?y? ?'an o'r enw Sullivan t ,a r t),(I(l yn ei ivas;iilaeil)u ;'t tosfed3t1 hynny, ?? wditroi i ochelyd i!ym- Ct weithl'Hd dda.wl y gyfnuth, efe a gynaMnodd .J, a.n 0' I t 11 .11' iveitfd ,In-,S ?'?y"cddmewnenc;lfa. tUyrl(l ^orthamPton? gwen- ?ynwyd Hu????y?? Northampton, gwon- 1'\ t IErt C-ve a'i "?'S' ?'' fwytta .,0 an, j'1I n' IOn d ) Pote-it I]loll yr oed(i ttl?lliw f<?'??"'?? yr )I%vn a O'rmmVsrra S. I  1 ^>di gu neuthur P?''? y ?''?'S ??? gii-llclitliur 3' botte,13 fol P' ^eUreuodd ygxvr ?' ??ytta, efe a ddywcdodd lod Kinc i ? ?i f?.?aodd gyn.. ac »i fwyitaodd gym. '"oec^ y wraig yn h\ d eru llad ocmM fl* 'T n 1 ??y"bod. abwyttaodd I ;I b Y g ii- r v d(lati 'y,ti ?'? cb'?ydd, I)ont,f' J. a buon^f°'rW !1 P°n ?h ??- Mptinv)a bodl1' ])1" ,r ¡' ?tdY??? y ?'??Yr pan gad wyù i 010 yn- ? cur :l Llotr,ucldla ('th ?' y <-y'-P? ? un a ??d oJ r ()Urlhw ]' > 0ur 111w wpr ra! ei osod vu achhsurol gan o'r I-lT0"g0di|?' 1,eQ ? '??' ^^ihirvn ?wneuthuroi'?r:ad. RIIN-W 11
Advertising
lIYSDYSIAD. HYSBYSIAI). YMae Gvilym "N fiatiiio, a Jotiiv Jenkins, llenpocd, yir caredi»''ann«»rch eu brodvr y Cymrv, ynih*>b parih n'r 0 all Iwr- iadu (ar ddymuniad amiryw o'u yu fuan yu y AVasg- Lyfr Ncw.vdd, nawohvyd t:, fath erioed o'r ;wn yn yr hoywcdd a'r liy,of Gymraeg-iaith, sef Oeiriadur a Pharthsyllydd (Dictionary § Gazetteer) CY.MRA-E G« Bydd 1 y Idyfr ucliod yn cynmvvs —1. Y Gairt 2. Rh;Ùl ymadrodd a rhvwogaoth pnh Gair; ?. Ejdurliad 0 w-raidd a tbardd1adan yr holl Eirí;w cysf?t) a cliylausoddoJ; 4. )?d<) i Hen EiriaW cyiihwysfaur yr livbarcli I'rvtaniaid nj lieglViro, trvs y Eiriau diwcddarach a hawtltlach i Iraiiiliyf- arvvydd i'w deal I. l»ydd y rlian Bartlisyllaidd o'r Llyfr ucliod yn cvntrt vs Kii\vart I t\vrnasoedd, Dinasoodd, Trcii, Ll" ynood'd, Aibiivdil Mynyddoodd, &c. &c. hefyd hysbys.iad pale v maenti Vfi* hyd fj maiutioli Teyruasocdd a Dinasoedd; rliifWIi (:1\ trig- olion ainlygiadau o'r pcttum hytxtttuf incwii, ac ynpertli"vh i bob Ho yn yr holl liyd aduaMddus. Rydd y (it'iriau yn yr un drefn ac menn Gciriadurau orrill, yn ol.yr A, B, C, &c.  L AMMODAU.. ..? v" I. A?rfiphir y L]yfr yH bedwa)-p!v? ar bapur da a IIyOfyro) oplttr. lL D m y Lljfr alian yn rhanau, gwortli swllt,- bob mis. 1 HI-Hod i bob rflajcdahvr roddi swllt syda'i cmv, yn dill ani y rban olal; a thaiu am y rhanan crcill wrtli cu dcrbyn, 1" Bydd. bny hynnag a ddeuddoR enw, ac a I V. I o enin ae t oralo ain a chasj» lu \r nriao. «r;tel un ^uri ri draflcrdj; a rhoddir yr rln cyllredin i'r Guerthwyr Hvfrau ag addantono am dauvnt.—i»vdd pob rhaffdalwr' Vn" l ddrrb_> n y IdylV'i jrytl. Y.Caifl' y (;aith (\'(Jed i'r IVasg mor srvnted a^ •y ceffir ■ri hif.edr i dri^ono! o e;wau. Uvnuinir- b-id.i -r\ un. bynnac, Vraliob n-m. ruydogiicto ag .yddo yn da i IINti o orchwyl, i- Kyuiiuf>ryd a.-no ar iry- ira^^ln yr envan, a'r llt;m rh.'i"- dahad. IrvnuSilirar I; a a ;.raiJi) emvan eu danfont'iiwv arirvsat Mr. !,ho>ias V, n.i,! u». A nt-brhl^ nt-nr Cardiff- at Kt-v. John exkixs, Quaker,an!, Uair Cardiff; neu at ;).% vi j) J KXIUV-, Pr¡h"'r,Ca''ll(-stl.,et. Swim.Dcrbvnic ciiwau-ltcfyd gan Oruelnvyhvyr y Papur Ir.vn. J), Si I)i^« ylir.i bob tin a ddanfono lyflivr fig ernvau am y l.lytr ucfiod, l ddaa^n \n ddldraul; (Jill bjda am 1igatll, nca ■ycltvvancg. d lion v,, drwsiad—C'ymry, Ac Gririeidtir gywiivli^diad, A. • Phurthsyllydd rhedydd rhad. lihctlydd a Syllydd, wcrs hollawl,—tremydd hanoaawl, Boreuoir gwycli yn Innw gwawl ,A r rI)odawl. U nion drysor iaii-m draserch,—tra Iluiiiaidd, bob llannerch Dorbvn Jl alia swyddfa serob,- lieu unaul, hyn o Annerclu G.M.
..I-I - * AT EIN COHE-liM'YR.
I AT EIN COHE-liM'YR. ? Vmddcn^ys llanos v, a Phcnnillion i'r, Marn C lr.vyF' n¡ fUiln. ^.ss.rifcn. <PUi"]cthos,—ac Altcbiad E. i Cyn ir, yn y ncsaf. Cvhocadir Atteb Llewelyn i Amvybodus-, yn y nesaf, Os g-cilir. ■, Toilynpr ymddairgosiad buan gan Farwnad R.hyfd v J::Ú-¡j Ii Cf()lf |)orbyniasotn Gan Orfolt,(Iclg,-ir, &c. E. C.; Svhvadau ein Cyfaill o t>-oc^r (riid of.sIvilivrc,ni.ii It(.. bmcf;-) ar Ti a C/wi: Q. ar MynhliwlI; acEnsrtynion loan i'r Palas Alian.
IIAT BDARLtEKWYR SEREN GOMER,
AT BDARLtEKWYR SEREN GOMER, Gydri gofui caJoh yfydym yn gorfod hysbysn i chwi. nas jicllir myrted ymlaen yng ngbyhoeddiad cin Scrcn nennnawr yn hwy. Pan ymroddasoin gyntaf at y gorchwyh yr oeddym yn gobcithio y cawsem ein rlian o Iiysbysiadaii, niegis,.cyhocddiada-u ereill o'r lath niewu iaith arall, (o bicgitl nid ocs dim arall a iviia i Bapbrau Kewyddion, o hciwydd yr aid re tli droin sydd al-lin iiti i dahi en ffoi-cf(i), ond yn hyn fc'n sioniwyd yn iiollol. DisgWyliasom, gob- cithiasom, gwalioddasom, ac erfyniasom am gyrn- iidrthwy, ond ein holl ymdrcchiadan mewn niodd anncdwydd a luont aflwyddianmis. Y mac'r Per- fliennogion ar en c'ollcd o amryw bunnau bob wytlmos, a cliymia'eryd hii gyda'r Hall, oddi ar y dcchreh. Yr ydym yn ofni fod y ltifer amlat' o r 15oncddigion ag ydynt aifero' o ddanfon Hysbvs- iadau i Bapurau Nevvyddioii, yn holli marwolacth yr Omeraeg ac ymlediad y Sacsneg; ac nad yw cyffrcdinrwydd y Hrythoniaid cu hnnain yn prisio cadwedigacth ell hialtli yn ddyladwy. Pa fodd byunag, yr ydym yn dra rhwyrnedig i ldwer o'n (iwiadwyr am en" cefnogaeth a'ii ffyddlondeb di- ysgog i ni oddi ar y dcchrcu ac or anrlij dedd u cblod i'n cenedl ga|lwn ddyweclyd, niai iiiii dillyg derbvnwyr, neu ddarllenwyr, ond p-rinder Hvsbys- j iudau t'n galluogi i datn am waitli, nwydilau, a theyrnged, yw'r achosein bod yn gorfoll gyda ochcticidiau i roddi'n gorcliwvl lnvn heibio; or fod lliaws y lhai ag sydd fi gWaed yr hen Frython yn liifo yiÍ en gwythicnati yn dra chyfnewidio], ac yn | ddiystyr ganddynt iaith y rlwi a yinddujr arnynt ac I- 0 (1(1 c s Sugn iddynt, yr ydym yn ddiysgog o'r fai n fod rhifedi digoiiol o blant jlyddlon Goiner yu y ) Deyrnas i gynnal cyhoeddiad o'r fatli tra fyddont, pc uicdrid dyfeisio rhyw ffordd i draul; u phc byddal irai o'n cyfeiilion Cymreig mewn rhyw barth o'r DywysogÙcth, lie vbyddai cyfic gwell am Jlysbysiadau, i godi o'r nevvydd y Seren, yr hon sydd yn awr yn brysio i fachjudo, Bell ar fyncd i fro angof, nyni a'u cynnorthwyem hyd eithaf ein j gallu i ddwyn eu gorchwyl clo(ifa\vr i ben. f Parhauir y cyhoeddiad hyd ddcchren y mis Mawrth nesaf, ac ar y dydd cyntaf o'r mis hwnnvv y.dcngys Seren Gomer y waith olaf. Ac wedi hynny yr ydym yn gobeithio y biysia cin goruclnvylwyr a'a darlleinvy r i dùanton yr lioll arian fyddo ddyicdus arnynt oddiar y dechreu, cyn gyntod <If! y byddo allnedig, fel na ycliwaneger at y golled a gufodd y Perchenogion cisocs. Gymry inwyl! byddvvch wych, a Ihvydded Llywydd y bydoedd chwi yndiob ymosodiad. buddiol. Buom yn meddwl cynnyg codi pris y Seren i wyth cei- j niog, ond wrth ystyried y byddai hynny i leihau cryn iawer o angenrheidrwydd ar rifedi y derbyii- wyr, dealhvyd y byddai y pris hwnnvv yn rhy fach i ditlit pob tranl, a phenderfynwyd mai gwell fyddai dioddcf y loes wrth ganu yn iach iddi ar ynwaith na pharhau y teiniladau poeuas trvvy oiiiriad. a a r "¡;'  n Carcliarwyd (is-iles ietialite, o sir gymmydogol, yn y drefhon dydd Ian diwedttaf, am gyinmeryd amryw wddf-liciniau tra phrisfawr mewn model twvllodrus oddi wrth wurthwr Hieinicu-teg, y nos Sadwrn cyu feyuny. Actit i'r masnacitdy, a dywedbdd fod ci meis- trcs, gwraig g\vestdyr cyhoedd yn yr Ileol-tawr, yn [1 cbwennych gweled amryw wddf-lieiniau i'r diben i ddewis yr un a hoftai fwyaf; yr oedd" ygwcrthwr yivghylch en rhoddi iddi, pan ddaeth i'w feddwl y gallasai y ddynes, yr hon oedd ddieithr iddo ef, t'od yn dvvyliodrus, <lc 'am .hynnv efe a ddywedoddy danfonai ei htngc gyda hi-, i'r diben i ddwyn y rlizii na lioffiti y ¡ feistres yn ol, o'r gorea,' eb hithau; aethant yngliyd hyd ddrWs y gwestdy, a dyvvedodd y ddynes w-rth v llangc am aros nninud. wnh. y drws ra fyddai hi 37n dangos y gwddf-lieinian i'\v meistres: yuteu a vviiacfli telly, Clod wedi disgwyl yn liir wrth y drws,heb argoel am ddychwcliad y ilangces, efe -a acth: iniewn ac ymholodd am dani; cithr nid obdd; uft dyn yno wedi j ci gwclcd, nac yn ci haduabod; ac yn He myned i'r ty I hi a aethai alian trwy y drwscein,at?rwv yrardd i'r lleol-gefn, heb i neb syhvi ami eithr vvedi hir a dyfal ;i chwiHo cahvyd ga-fael ynddi ar y'dydd uch()d a thradd- 'bd?ydhju'rtytywyJJ. Cafwyd y try?or a yspethyyd yn ?d?-e(!dar oddi-at y I 1.41(l.lear vit, iijort',i Criijilin i ??vi)on, 'I;Y ddacar yn njorfa Cruaiin, t?wng Abfrtaw? n.thros- ?wyddfaUansawcI; pcrU;ynns agos un o fetched y Colloilwr oedd wedi myned a'r aur.a'r arian, yr hwn a diieti.d?v,?-(] i gyfttd(lef I  Y ca'charonon yngharchar Gaerdydd vd'?nt dra di'ôkhgri, U. Gnttiths, Ysw. 3i:Ùldwy dda?da rhyw I gyiimmiut'o gioron, a welodd^V-fod-y?,<lda;i.roddi i'w ¡, rhannU 'hyiigdUytitaryNadc'iigUiwcddaf.. Wythnos i ht;ddyw, otdd nwy!??adwriactho! am ddy?h?Uad St. Patd; t) acthwyd prpgeth ar yrach ¡Jysll\ y.?c?wys Caorfyt-ddm; ?u y Paj-d!. Mr, Evans, .y Cnraa. ? ?y)tidt-it)tas am hctaethtt gwybodaeth I (Tristtaua?o! & dwyn ymlaen nt)(hb cghYs¡: sydd? ?cdi trcfuu i ddau ?itH ?ac) eu r?oddi am bregcth ar! j ddychwciicd a tt?ithinu Kt. Paul, ar-ddydd cr ddvch- weiiad, nghaertyiddin, Hwlifordd, Abcrtci6, ac ¡ Aberhonddu. Ac am fod yrawf cvn Cghired ng sydd o mi poth mewlv lianesyddiaeth td St. Paul wedi bod yn pregcthii yn yr ynys lion, y mac gan Frytlioniaid achos neillduol i gofio ci ddychweliad gvda pharch. Ar yr un dydd gyrwyd David Thomas i garchar Hvvlffordd, dan y cyhuddiad o yspeilio Mr. "Charles Price, New Inn, Abcrdaugh-ddyf, 061, Oriawr arian, a phethan ereill, gan H. Leach, Yswain. ™ yfhnos i eclvdoe c'ynnahvyd cyfarfod t-ra i-ii yo bresvvylwyr swydd Caerfyrddin, yn Llysdy trcf Cacr- fyrddin, i gymmcryd i'w bystyriaeth y cyndiwysder o ddanfod Dcisyfiad i'r Seneddr yn eí-bvn parhad v drcth ai: feddiant.; Ñ. B. Jones, Yswain, tJhd Sirydd, yn y gadair—pan y cyttunWyd ar amryw lawntVriadan a barotoisid gan J. Joiicsj Ysw'. ac ar'Ddcisyfiad i'r Sen- eddr yn'erbyn parhad y dreth." j Cynnalwyd ail Lvs-freyrol v Gwir Anrhydeddus Ar- 1 gIwydd CaNv4lor ar yr 17cg o'r mis diweddaf, yn 01 y cynllun d.'wygiedig, Llew Coêh, yn Llan- debie, ger broil John Brown, Yswain, y gornchvvilwr, yrhwn a draethodd aracth arddercho<j i'r Dirprwywyr, ar yr angcnrhcidrvvydd i ddwyn y Llys butUliol hwn i'w burdeb dcchreuql. Ysgrifau am ddeg swllt.—Ar v 5cd o'r mis diweddaf dedfrydwyd Mr. Morwent Baron, o Culet"ord; swyddi Caerloyw, i dalu y ddirwy leiliaol o bum punt am ^vn- nyg ysgrif am lai o SWill nag ugairi swHt y n dal yn lie arian, Ymddengys mai aincanV Llvwodraoth yw go. ¡ sod diWedd ar y defnydd a wnciro bob ysgrif a tyddo lai ha phitnt, Nos Fcrchcr diweddaf, cafwyd Sam?l Burke, morwr a bcrthynai i long ei Fawrhydi, v ?Jyrt!c', yn Abei'dan- j gleddyf, wedi boddi, gerllaw*'r dirta (llluding place). fybir iddo syrthio alian o fad agoedd dau e.i Ot;,I; ac amei fod yn nllii trengodd o ddítryg cynnorthwy. Y mae achos Ysgolion Sabbathol; yjv ffynnu i raddau I tra dyniunol Yngogledd Cymru, yr ydym yn clvwed fod y Tvddynwyr yn NyfFryn Clwyd yn agpr en dt-ysat) ¡ i dderbyn yr Ysgolion ar ainseroetld cytleus ar ySab- i bathau; ac amryw yn ymgasginiddysgudajJIen ga<t- yr iechydwriaeth. Wythnos i'r tatt diWcddaf, cvnhatwnl cyfarfod lliosog a ch.yfrifo! o Fdneddigion Wrexham all- gy* in- niydogacth, yngwestdy yrEryr, yn y dref honrio, i'r diben i gymmeryd i'w hystyriacth y modd goren i (Iil)eii i gyiiiiiici-vd i'?v ll\Styl-i-,Aetli illo(ill goi-eii i hwn sydd ar ddycliwelyd i'w yvlad enedigol. Air. Parry ocdd yn y gadair; ac wedi tbiethu amryw 0 yiiia(li,o(ldioii c o i garol y Barwnig teihviig, cyttuiiwyd ar fod ciniaw cyhoedd fod yng NgwrexhanVi i'r hwn y gWahoddir ef cyn gyntod ag v byddo yn gytlcus wedi ei ddyfodiad. Y gwr bonheddig tra chyfrifol, F. R. Price, Yswain, o Fryn y I'ys, sydd i llaenori ar yr achlysur. Rhybudd i'r Offdriaid.—Yn nheyrnasiad Sior II. gwnavVd cyfraith yn y Seneddr yn el b.yn tyngu a rhegu, yr Ilona ofyn i bob Dfl'ciriad I)Iwivfot i'kv darllen bedair gwaith yn y fhVyddyn, ncu gael ei ddarostwng i bnmp punt 0 ddirWy, am bob esgcuhisnd. Ar y bummed o'r mis diweddaf, dirWywyd Oficiriad yn sWydd RhHt. yehen yn liawn, o herwydd y cyfryW esgenlusadf er I nad ocdd wybodns o rwyinedigaethau y weithrpd._ Gofyinad; Ai anWeddus fyddai i «thrawon plcidialli ercill grybwyll, neil ddarlien y dy.tved.edig "W eithrod yn gyhoeddiis hê!yd Ai ctmhwys fod -wyr lleyg y,, j fwy gofalus am fo;esau y wlad na gWvr Ien, neu ath- fawofi cristianogaeth? ;¡
DIGW?DDIADAU JIY?OTTAF Y FLWYDDYN…
DIGW?DDIADAU JIY?OTTAF Y FLWYDDYN I  1811. GOIIPIIENIIAP. I 1. YmttUan?osodd Dug Wchngtnn yn ?h? yC\n'! redin, i dalu dioleli i'r aelodau amdtefnu Eisteddfod y'!t'" plith eu hunain i'w annerch ef mewn modd ?-11 ell C'li lillt),kill i'%v (?f lllt%vll illocl(.1? ddihangol. aclios, ei tt4ycliNveiiitd iidref yn, 2. Cylbvynwvd annerchiadau cydlawenychol y chlali SellNhi-dy i'r Tywysog Rhaglaw, ar ei orsedd, yn achos adferiad Hedd wch.  Cy?redin 1,1-o?vy(i Arg. Cochrane alian o'r T0, Cyffredin gan noo Icisiau yn erbyn 4?l y?hai ueddynt dros ei arosiad. • 'ddait 7, Acth y Tywysog Rha?aw ae Ke!odan v ddan Scnedd-dy iEghvysGudom?St. pm,? i roddi diolch am adto-iad heddwch. Cynnahvyd gwledd hedd weh )' yn Rhydychen, a chiniawodd pllm miji ac uchod o ddynion alian ar fyrddau amserol. 9. Rhoddwyd ciniaw ardderchog i Ddug Welincton gan Fvvrdeisiaid dinas Llnndain, yn achos dychweliad ei Arglw.yddiaeth i'w wlad. I It. Ail ddewiswyd Arg, Cochrane i fod yn aclod o-r Seneddr Kati. cli-igotioll Westminster. Rhoddwyd gwledd ardderchog gan Gymdoithas vr India Ddtvy- reiniol i Ddug Welington. :ii. ew:cdda?rfo!cddmawt- yn N)? Carlton, yn achos dychweliad Arglwydd Welington, .A'WST. I i. Gwledd fawr Jnbili yn achos hcddweh a thevr ) (iAA-le4ld fa-?vi- Jiibili yn yr y,,yS hopdros gn! uasiad tetilu BruiisNvick vli 3-1- y'llys llcp 11?o,$ g' ni!  m lynedd. GweithiSu tan ym tnhsxk St. James, See. darluniad o iii- N-i- afon Serpentine. Flair, yr hon a barhaodd 1'2 niwrnod yn Hyde Park; a Mr. Sadler yn csgvn i'r awyr, ar amser y wledd. 0. Terfysg yn yr Yspaen, ac amryw o aelodau y Cortes yn cael eu carehai ii ar OrdlymVn Fferdinand. 7. Gyrrodvi y Pah lythyr ailau i adsefydlu urdd y Jestiitiaid. 8. Cyfarfod cyntaf rhwng Cvnnadieddwyr Prydain a'r Amerie i gylafaveddu am heddweh yn Ghent. 9. Hwyliodd Tvwysoges Cymnv o Worthing, yn y Ffreigad Jason, tua v Cyfandir. 12, Ar?. Cochhuie yn cael eidtlifnddio yn ffuiliol o ¡ tlrdd y Bath. feddhmivu amVvw leoedd ccdyru yn Norway r}¡oddodd y Tywysog Christian ei h-awl i'r goron i fynu, Noi-xviN, Sweden. Cyttnndeb xiyngreiriol Taleithiau Switzer- land wedi ei derfynu a'i gymmeradwyo. i 18. Torredd ctyd poeth dyclnyullyd alian yn Gibralter. 20. Cylioeddwyit teddweh ym Mndrid rlnvng Ffrainge a'r Yspa'Cirl .24. lHaeddwyil by-ddin yr Amcric yn IlladeRsbn'fffh; j cyminerwyd dinas Washington any Erytaniaid; lUnystrtwyd yr adeiladau cyhoedd; dan dywysactli v Cadfridog-Ross. N1 choilodd y Iir> taniaid ond 26 mcwn UaJd, a 155 mewn chvyfo. Dug Welington yn ymddahgos ger bron Louis XVIII. fel cennadwr- Prydain. "1 25. ArWvduwyd cyttnndeb heddweh yn Berlin rhyvng l'hvssia a Dcriinarki 27. Cyllawnwyd y i Dug- Cumberland a ThyWyroges y-ahn, yn Strditz Newydd. 29. Gwledd faWr yft Paris Vn achos adferiad" Brenin. MEBI, 1. Y Anterit-nidd yh Castine, yn y Penobsrott, ac amryw leoedd ereill wedi cael en cyinuieryd- • a'r Ffrcigad Ainerieaidd". Admu5, wedi cae! ei dinystrio gan ruthr-tintai dan dyVVysaedi Syr J. C. Sherbrcok, a'r Ol-lyngeSydd Griffith.—Vr hudoles adnubyddus Joanna Southcott, wedi gwneutlmr ei bun yn ddigon cyhoedd trwy H'tigio-beichiogrwvdd "wyrtli- iol, a symndodd ynghylch yr amser hwn o'i Hetty yn I Battle bridge i Manchester Square, lie y gwnaeth I, barotoadau erbyn amstr ei tliymp. Cyhocddodd Dr. Reecc a rhyw feddygon erciit'eu tybiau i gadarulmu V son am ci beichiogiad. 8. Bu tarw Breiiiiiiies Sicily yn ddisymmwth • viv Vienna. it Maeddwyd y Hyngesan Frytanaidd ar Ivn ¡ Clianiplaiii, vr honadytvyswyd gan y Cadpcn Dowtuc., gan y Hyngesan Americaidd dan dyWysaeth v Cadpen M'Donongh, Ciliodd byddin Syr George Prevost yn ol wedi ymosod ar y sefyllfa Americaidd yu Pittsburgh, t o achos dymchweliad y liyngesan. 1 12i Maeddwyd Jlaoedd yr Americ o flaen Baltimore; ¡ eithr lladdwyd y Cadfridog Ross yn y frwydr. Coil- odd Ilawer o wladgarWyr Yspacnaidd eu bvwydau yn Cadiz, H'wv :mdnrdod v Llywodraeth'. ??. Cynny?wyd cyMUon gyfraith yn Seneddr r Ffrainge i ad fern yr holl feddiaIltag ocdd heb ei ¡ wertlin, i'r mudwyr (emigrants) yr h\vn a enmliwyd o'r I j-liwedd. J 21. (hvisgtvyd Ymeravvdir AtVstria ftg arWvddion Urdd y gardas Xtir yn Vienna, gan Arg. CasUereagh r, ac ereill. 12(it Waeth Yinefawdr Rwssia a'r PCnnaduriaid i 1 Yienna i ffurlio cynimanfa. ii v mi i. Cynnnhvyd cynnadledd ragbafotoawl pan weiti- 1 logion y (iallnoedd mawrion, Awstria, Rwssia, Prws- sia, Prydain, Ffrainge, a'r Yspaen. 5. Cyttnnwyd ar lawnfwriadan trail Dalaeth Alassa- ehnsetts, yn yr Americ, i ddanfon 1) arlbd ag eidddy Taleithau ereill yn Lloegr Newydd, i gynnygdiwygiad yn FfurHywodraetlfyr tlnol Daleithan. 12. -Cyflwyuodd y Count Miinster ysgrif yii Vienna i eglirro y rhesymau a dueddodd Rhaglaw Prydain i rödtli yr em\> tcyrnas iHalJOYer 17. Torcodd dtvy gertvyn o faintioli dirfawr yn; harllawdy (breithmtse) Henry Meaux, yn ddi^yininwth,' thyllwyd muriau tai gan y dylif ewrw, a chcllwyd amryw lyWydain 2<k Mynegvvyd ymhapurau Dublin, fod "rargarct Collins, gwraig gweitliiwr, Wetli esgor ar ierch, yn"g- hylch yr amser hwn, yn y 59ain mhvydd o'i hoedran. TACHWEDl). 1. Gtvahoddwvd yr lioif weinidogiot rperfliVnbl i'r Galluoedd ag oedd a fynnelita'r gynnadledd yn Yienna, i ddyfod a'i- ysgrifau ag oeddynt yn dangos en bod wedi en hawdnrdodi i gyhnadleddu, t'r swyddta a bennodwyd yn y ddiuas t)Chod. 4. Cyhoeddtvyd Brenin Sweden yn Frenin Norway, yn Chritiaua, an Seneddr Norway-, S. Agortvyd eisteddfod y Seneddr an y 'Tywysog Rhaglaw, ag araeth oddi at* yr orsedd. j 26. Attaliwyd Arg. Rhydychen gan y Swyddogion Ffrengig, gerllatv Fontaineblieu; rfyinmerwyd ei bapurau oddi arno, ac wedi hynny goddefwyd iddo fyned rhagdJo., UlIAGV-VRi 10. Rhoddwyd pnmthcg mil o btmnau gatl y rheitb- wyr yn Llys y Sirydd, i larll Roscbetly, yn iawn am gyfrinach rlnweddUs Jhwng gwraig yr achwyiiydd a Syr Henry MildmaVi 15. Heddyw yr agorwyd cyfarfod cyntaf dirprwywyr Taleithau Teyrnas newydd Hanover, can ei Udíder j Brenhinol Dti'g Cambridge, yr hWtl a awdiirdodwyd gan Dvwysog Rbaglaw Prydain. 20. Rhyterthwy nerthol, yr lvWn a Wnaeth* lawcr o niwed arian y mor. I I zt. YsgriiiiodtVyd y Cy-ttimdeb heddweh rhwng Prydain a'r Americ y Dirprwywyr Uerthvnol yn Ghent; yr hwn a gadamhawyd o dn Prydain gan y Tywysog Rhaglaw. 1 27. IVbre heddyw7, am bed war o'r gloch, Ini farw yr hudoles- Joanna SOHtheottt, er mawr siomedigacth i'w ehanlynwyr lliosog a hurt, ttClt ddiegwyddor, Cadwyd ei ciioi-tf yn Wresog, yn ol ei gorchymyn crhun dros bed war diwrnod a phed.iir nos, gan artvyddo y denai hi yn fyw yn hyvmy o amser clrachefn; ond yu He hynny llygru a drewi a wnaeth. > > -v: • r
FFEIRIAU CYMRU YM MIS CHWF.FROR.…
FFEIRIAU CYMRU YM MIS CHWF.FROR. &<'?/<< J?/j?MMy.— LhH'Jaf; Iau, 9, Llanthsaint, ¡ f bin. I >. Su-i/dd CaerfyrddinLlandilo^lawr, J\lercher,2?; j Swydd }'cnjr<j.—A ber^wain, Lkin, 6; Camros, Llun, 13. S&ydd Abertclfi,-Cappel,S,t'T Silin, Mawrth 7; Llan. dysul, Sadwrn, 11 Aberteih, Llun, 13, Swydd Frfx-ltcrnu'g.-Talgarth, Ian, 2 LUmfaivmaailL Llun, 20; Aberhonddu, Llun, 27. i. Swydd Maesyfed.—Havvay, Llun, 11. Swydd Ffiint.-—Mawrth, 14; Rhydd}an, Ian, 2 Yi Wyddgrug, Llun, 13. .SM-?(/ Dinlych.—Bettws Ahergelen, L!nn 20; Eg-¡ Iwn.taeh"Gwcner,i'} \Vnnll, GWèllcr, ?? Sll"ydd Cae/'lIàI:j(i{¡,C"acl'narfon, Gwener,'2't. Sv ydd .V?M.?-Hpaumaris, Unn? 13; Llanerchmedd4 I?'? 2 ■ I,la«teci.-di,. Sadwvn,
Family Notices
ESGGRonn, Dydd Sul, wythnos i'r diweddaf, yn Lacharn, Bon- eddiges W)K. Skynnc, Ysw. urfab ac etifedd. PRIODODD, Mr Win; fin) Dcs, ir.orwr, it Miss Phillips; y dUau o (raerfyrddin. \V vtinios icbi'oe,'yn NhVefdraeth, Ilyfed. y Cadpen Llewelyn Davies, o'r Ilong ddiweddar yr Alliance, a Mary Harries, merch y Cadpen Owen Harries, SanlpsOn. I, > n Nolgeiinu, Mr. John Pnh, a merch :Cf.I- anguf Mr. Oliver, o'r Angei yn y dref h'oiino. BU FARW, Dydd Sul diweddaf. yn gynnar me^n bvwvd, wedi hir gvstudd nyclllyd, Mrs. Jlorri?. gwratg-Mr! Morris. Vsgrvfeuydtl, yn y dref h<»n. L -\v,\t i I I o sr diVreddaf. yn 13 mlwvdn Saruh IJoyd Harford, merch ieuantaf K. S. I In l- l'ord,-Yswain, Dy(i"ryn"Eb\V. gerlhlw Pontvpw;. n Maciian, gerilaw'r Casteihicvydti, s;. Fynwv, Elizabeth Tlvomas, yn nilwvd«ioed. yr bona gafod\T ieelivd da, nes oedd u v divvrnotl i'w mai- wolaeth-. Yn UatfercJ* ftroch.wel, Trefaldwyn. Margaret, diwcched ine-reh (a dr t'-fed pientyn) ,]•■ Lloyd. T. Jones, Yswain, o'r Pias grI- n t Vii y I.oivt Newydd, gerllaw Caernarfon, John By. water,-athraw y?gol> yu 12 mlwydd oed v«hyd;g fnnn- dau cyn ei ymaclawiad ef, trengodd mel-Vh Yeefian' eiddo, tr-wy'r. freeh wen. Y Parch. R. W. B. Hill, mab henaf y Parch. Robert Hill, "o Hough, swydd (iaerlieon, a. plier\i:!or \Vate!> CptOIl, sWydd.y Mwythig. • Yn Nehewdir Ffrainge, Mis. Devi nes, o Lr.nds»in> IIi a^datyodd. yn ]icv, i wr uonheu-.hg r.g nad ov?ld yn Vrthyf. yn a?s iawn ?ddi, o herwvdilyi' stmgylfthjad catilynolYngbvlch .4;iith- mlynedd v?o! derbynjOild lythyrcddiwrtii t-i mii. swy-AojiVu v f\>Hi», i'wcL ys'.)ro,' yn ei'chlV'fvd, v h?;. a dyht;u' o??i beryghij^a'r h»;'h aTbriedoiod :l dE i A.?f\;f uh rbokld-. Odd hya'd'u'!)!.rwy?d, hi.,l .hko:ù:L d he\v\Hvs. vn ýr In(Ù' !VI¡aci!¡p""Jtt' f'Y!4, etifedd, a tliOn\2.:(e:¡' ?tnaidi?t-th ?00(?..
II.-IMAltCIINADOKDJX
I I. MAltCIINADOKDJX C?f-y;;?f-nr?l'?./?;:o?.f'?,r.?oy..T.1. .?idopddyht:iond.ychyd?o Zenith J?'o??rvi?rf hwh. a daeth i mewn ychwaneg.n? chr.?ch mil o »rv- nogau o Wenith Trarnor yr wythnos ddiweddaf; gwertii- y goretioll o'r ddau yn gryn fuan,. am 0 !s. i y grynog yn d\Vy iii phi-isoe4,141 dydd iJun di\vc".iuaf? ae nidb'dd<)nd yehydig o brynwyi- i'r gwaeiion. Gan nad 0edd:ond ychydig o'Kaidd I.loe^r, yr oedd vi ddjut- tachv Yr oedd Pvs at ferWi a Pbys Li-Yydiou vn lhat- tachi Gwerthwyd y Ccirch am brisoed l yr wythnos ddvtj'pddaf. Rliyg a ITa, gwer'duad marwaidd. Nid betid cyfnctvidiad yiis mhrisoedd yr Hadan. Prisoedilttcrbynaihey yr Yd. r/ Grynng. Gvrenith Corli '1, i5 ?-Ff?ce?\)an new. 25- i SD f'.?pn:t.)' ??'y;t-?'?)7?- I lien Hi, cl'li\lal1 i .')S Rh;j!; :1:s i i;J 1- ta eo!onven«»;l new. 'jls J1 n:udd C?<t?/?-?!)si;.?.,j)ffn(!'a<"?<))"<'?n.? ¡' 10 };r?-s?<n?P/??'t)!s ) 68s P?satfcru; 0 12? i 'Ids (-cjrfh -18x)5?!P?M\v\d;un-?si?ts Pd!and,- -?i?t Pris cyfartal yr Yd yn Nghymnry Gri/niig ( FJghf irinthes* tcr thisJich). Gtvon-i Rhyg. Ifaidd Coireh s. ,1. s. d. | «. d. s, d. Swydd Forsjnnwg 71 8 0 U 30 S 22 0 — Gaerfyrddin (18 >.} j 0 0 j .'11 ;-) 21 }) —- Bellfr;) (i2 10 j D 0 i S21 0 ,-——— -Aberseirt 77 0 n 0 3-1 0 21 0 h I'reclieiniog 772 51 0 i] 6 If. S ■J Faesyfed ) (59 .0 i U 0 i 30 9 30 -1 Fynwv VO li i li 0 0 Drefalrlwyn 69 7 38 0 32 0 25 0 MeirlOn .78 5 0 (I 11 S 32 fi • FHint l 0 (\11) (5 0 0 i —•—Ddhnhech 71 2 j 0 0!37 9 2S 0. Caernarfon (i9 0 0 | 33 0 21 0 :— Fon j 0 0 j 0 0; 23 0 > 19 ii Pris Pfill'itut IVdliaid trg-, 55s i 60s { Eilion, 50s i 5.'s Pris y Bare yn JAundttin. Dydd Ma.vvr.th diM'cddaf porcliyinynodd vr .\«-irl. Maer i'r doKh bedwaran (qnart-enij tveintb i bar'ian am-lldi Pris ryfartal Siicgr Gtcim-r. ( Tt ,.mell ); YIi rd yeyfrifa wnawd yr wynmos a dcrtynodd Ion. 25t yw £ .'i_ 15 IJ y cant o 112 pwys, lleblaw yr Ardivth a daltv vd, neu fvdd i'w thaln ar ei dro-glwyddiad i Urydain l avvr* Pris y Cig, keblaw y Britt-ftvyd, y Mnch n R pwys. Fig Eidion 4s 4d i 5s 8d j Cig Ido ?Odi7<M (..g Maharen 5s Od i (Js 0d j CigT^rcliyn 6s?t7sUd Prisyrllopys (Hops), yn Xotlthwark, CYn\U -?i). t;NVplt PTS) 7 K?t- :;1 0- 1 81 Ss Kent W 10s i 91 9; o, i 81 1K?eiit (ii I'?k i91. 7< Essex (it os i 71 7" I 1?1 ? 6? U:? Fii-iitizttti 101 (',6 i131 ,14- Crtvyn Gwadtisu (Butts) 50 i 56 pnys yr tin. 2fld i 22<L Ereill 24d 25d. Gw 1 rod-gytleitligrwy 11 ( Merchants' Hacks), i 20'd. Crwyn ¡21M. Ceriiyd-grwyii teg, 1 2dd i 2Ud. Crtyy 11 Llui, 30 i -SO vs 3:id i 3Hd. Li-edl. nO ) 70 pwys, 31 d i 3Sd. Ereill, 70 i HO pwys, ;|iJ j ^7,^ Crwyn Mdrloi Ereiil. Crwyn Gellylan cyll'eiiliiedig (tanned j' —d 1 — d. '■ Prisy Gwcryn IJaridain. ° K d. MardinadWhitrehapel 5 0 Gwor-y drff y rant S6 l. Sti-James 5 0 ¡lll' h I' ¡'it:;ja 85 0 C iare 0 .0. t-—?yt)!?? ? 0 j Sc?on t-. ?Uu 10 0 i Defnydd toddedig 72 0 V- i —gan* If (I C^ yfartai nvch 5 0 | Grwcs < 26 0 —-—— "ii^Mon da I />• <•<*> ), 12 0 Sfbaii Cnifi.uj » 111 0 ——— Bryrhlvd iti) Melyu y8 0 Erodl. lis 0d y ddwaia. MAJKCHNADOEDD CARTREFOL. Abertam-p:—-Gwenitl:, ois. Gd. Ha-idd, 23s. Od, Bitwro.—Gwenith, (52s. i Ha!dd. 28.. ;1" C'eireln 22s. i 27s. v gi-ynog. Pcilliaid teg, 60s. i 733, 6.3s. Lit tupoOL.—Gwijnith, 2s. Od. 1 Ps, Pm. v 70 tivvts, Haidd, 4s. 6d. i 5s. ud. y (5" pwys. Ceirci:, 3s. Od. y 45 pwys. Pys at l'erwi, 5os. o«i. i ;;0,. (Îtl. y gryneg. Pcilliaid i 55s. od. ac FiUou 4/s. Od. i 50s. od. y 230 pw\s. Ffa, 40s. (><1. t Qtl, y gryUog. Brag, iOs. Ott. i 10s. 9d. v ) gwHvyn. 4
/ Y DYN CALL.
?hcdd ei PH?dd!?cth vn cnpl o: ihynnu ?ch-' J.aW, ¡slaw, ae or1diamg}l iddo. Ynclaf.? f P ei Iveclc N?, i d,,l o dichondg.d?, ? wcrthrawro?/a't ddcf- 'll' v' "d J >( f to. V Hia.0 efo yn gyfreithwr iddo ei huu '?ct?scrf:.g?y???: Tn 01 ad y cyn?hnr; he!> fed yn dd?H yn achos ueb ond -ii canfod J'??'urachyn?mchosei lmn. I 'L- "—- I I