Seren Gomer

This Day is Published, price 2s. A NEW SERIES OF The Agricultural Magazine; OR, THE FARMER'S MONTHLY JOURNAL OF HUSBANDRY & RURAL AFFAIRS, FOR JANUARY, 1815. THIS Number contains a variety of Essays, -*L LeUers' &e. and other useful matter, on Agricul?ure in gcner?-The Young Farmer's Vade-meoun?G?era] port and State of the Country—Monthly Register of Agricultural Meetings-Tables of the prices of all kinds of -farming Produce, &c. &c, London: Published by V. GRIFFITHS, No. 1, Paternoster now; and sold by all Booksellers. February 1, 1815. SUBSCRIPTIONS 0f the WOMEN of GL '? MORGAN, for an OFFERING of PLATE to their ?ntryR?n Lieut.-Gen. Sir THOMAS PICTON, as a tr'Ümony of ???' ?'? sense of his great service* to his Country. Amount Advertised £ 233 12s. 6d. ? ? ?.??.! ?.?.f7. Irs. Jenner. X. 00 Mrs. Burnell, Mer- d. :Mrs. ?,i!.ams,He? thvr 0 10 5 dredenny 0 10 6 Da vies, do. 0 10 6 I dredenuy 0 10 6 Mrs.Davics, do. 0 10 6 3' 7tilyrl 10 Mer- G- Overton, 1 0 SMrr s. { L. -Rpeece, do 1 0 0 Gwlydgarth 1 10 NEWYDD El GYIIOEDDI, AC AR WERTH Gan D. JENKIN, Argraphvdd y Papur hwn, ac aiuryw Ddosbarthwvr LlyfVau yng Nghymru, PRIS WYTH CEINIOG, Gwaith Prydyddol Sion Llewc-Iyn, 0 Goad-y-Cymmer, Sicydd Frecheiniog, SEF, Difyrrwcli diniwaid, 1 olant i'w hystyriaid, Iw ewnuu ar gynnydd, Mewn deall a enrefydd Sef Deunaw o Guniadau, Ar amryw destunau. G YDA NA TV 0 HYMNAU DtJWIOL, AR AMRYW DESTUNAU, Cymmwys i'w canu mewn Addoliad cyhoeddus. IIEFYD, PRIS WYTH CEINIOG, Flore s Pott arum Brilannicorum SEP, BLOIJEUOG WAlTH Y PRYDYDDION BUY- TANAIDD. o C'??? ?,?,. Uarch. ?? ? DAVIS, ac ereill. .L 'Y, mae yn ynnw.yshefyd LLYFR BA R.DDONIATII 0 waith :t, Cdpen  5'°Shyd .? EN.LY.?N fan amryw Awduron ',UIRIFAW ar amryw Destunau, er BM?y???????synwyr yufv.y na chynghanedd, gan lago ab Dptn HYSBYSIAD. Y Mae GWfLYn MOIWANWO, yo gyf,ooog 1 '1" â ,J<HN.J EXKINS, "?"S?cd, yn c?-cdtg annerch eu ?rodyryC\!r?nv ai? ) ?'? o r Dvwysogaeth, ?" ?r- iadu Car (i;ivrr,^]-?,i iadu(?r ?- °'u Cymmyd<?.on) gŒod yn f?nyny'?T? '? ? '?f?ydd, nawetwyd o'if?therto?d o'r laen yu yr hoywedd a'r hyguf Gymraeg-iaith, sef Gciriadur a Fharthsyllydd (Dictionary § Gazetteer) CYMRA EG. Rydd T LÍyfr wM yn cynnwYs—L Y Gair; 2. Rhan ym^rnf!.i)ob Gilir? 3. EgtuSo wrSdd H?i' ?'' ???? ?' ?e<in a chyfasoddol; 4. Bydd it Hen Eiriau ?"?y??'' yr hybarch Frytaniaid ?ael eu be"ii.v» trwy "?" ?"??a?ach a hawddach i'r anghyf- "vyadiwdeaH. rhan f^^iisyllaidd o'r L!yfr uchod vn cynnwys L'Illi,allrteyi-na.soedd, I)inasoecld, Triii, Hynoedd, A fonydd, .)"??,?' ?? ?C- hefyd hysbysiad pa le y maent; Y)— h\d ? ??".?"??' ?y"?o<'?? a Dinasoedd; rhifedi eu tr?- 'Oti.ot.?'" ?'?'?u o'r pethau hYHottaf me?n, ac yn pertli ? boh't?"y ?UFyttadnabyddus. Bydd Y Oemau yn \r un drefn ac mewn Gciriadurau ?''?eift '??yrA,B,C;&c. r: Ar,,ri AMMODAU. I.Ar?aph? ? ??? y." bedwar-plyg, ar bapur da a llythyren egU f D"lNir Y J i „r allan yn rlianau, gwerth swUt, bob mis. Bad i 1)1)b rhag(liiii,r ro?i?i ''? '? vda I enw, yn dal y rhan olaf- „t.Hilu am y rlianau ereill wrth eu derbyn. IV B a naIl! am y rlianau erell! wrt 1 ell er Iyn. ofalo 'am eu dosh? ?y"? a S??? ddeuddeg cnw, ac a traderth en dosbarthu, a'?ti-iail, gael un am ei ?'-atterth. ari.?"? 'f y elw cy^cdin i'r Gwcrmwyr Dyfrau 4 ?S dderbyn y Llyfr i tyd"1'- ydtl pob rhagdalwl' yn rhwym dlerbyn y I Iyfr i gy?d. Th^|geno^rj^ned iV W? ?r gynted ag y ceffir ,O10 enw<u. Wydogaet^l»5'r bod iun, pwy bynnag, ymhobfvin- gYlmlerYd  Yll ewyllysiwr da i byn oorchwyl, i A iiinier krno ar fl'Ys ^a^lu yr euwau, a'r sylltau rhag- r frys <l,t Mr, 'l'olll' baw b ag a ^atio enwau eu danfon h Wy 2r frys at ir "A" W Williams, IN'ctvfiriti. g e, tteat- Cut-(III] I- at Rev. Joti? i r,% tj I Cardiff; ?AYtDj?m?, ?.???c.?,.? ,?.C?/ Itcuat !)A hefyd gan Oru<-h,' Swansea.~Derbynir er'r, l llcfy? gan Or,hW' 3'in'yi- y ?" hwn. D. S. Dis??div3,lir i tl,,iI'In ? ddan[ono Iythyr âr¡ enwau am J Elyfr uchod, i ddanf0,u yn ddidraul, oni b 1. ugain, ''sn ycii?anc?. Y? ??:dra;?, ouL by?lf am Mgv.? GweI?nnercA,draspr?.t ?'? ?. ?iad, -C?ymry, Ac amryw hyitbrddS Geiriadur gy?ir hcdiad, "??''???thedyddrhad ??S'X.r''°'?' ramwywr III)re'104,1,wyc,h yn bwrw gwawl Ar Bydetv'r;I?,ybod;lwl' U nion drv()r ia'  d t-on dr?y?or 'U?.?? "-???  hob ii?, iniiercil erbyn ralia wYddfa lIen seren,  G, Al, Walnut, Ash, Lime, and Birch TIMBER. TO BE SOLD BY AUCTION, NEAR GWYDIR CASTLE, On Wednesday, the 22d of February, 1815, 4 QUANTITY of the above TIMBER, in Lots the Walnut Timber is of very large dimensions, and of excellent quality; the other Timbers are sound and well hearted, lit for various purposes of Husbandry, &c. The sale will commence at 10 o'clock in the forenoon. Gwydir, Llanrwst, Jan. 31,1815. WHEREAS I, CHARLOTTE REES, of the V V parish of Eglwysilan, lizive spoken several things with an intention to traduce and injure the character, of the Rev. GRIFFITH HUGHES, of Grooswen, I do hereby ac- knowledge that all I said of him is false and groundless, and hereby sincerely ask his pardon. The mark-of January 25, 1S15. CIIA RLOTTE X REES. Witnesses,—V?ow??f? ??MM. Esq. Edward Lewis, 1 John Morgan, ?/O?MSm:<;A, Evan Morgan.  Yn gymmaint a'm bod i, CHARLOTTE REES, o hlwyf Eglwysilan, wedi llefaru amryw betliau gyda hwriad i ddrwgliwio a niweidio cymmeriad y Parehèdig GRIFFITH HUGUES, o'r Groeswen, yr ydwyf trwy hyn vn cydnahod. fod yr hyn on a ddvWeSais am dano ef yn anw ireddus ac yn ,Ylfaen, ac yr wyf yn y modd hyn 'yn deisyf ei fadd- euant. Nod Ionawr 25, 1815. CHARLOTTE X REES. Tystion,-Rowlurul TVilliams, Yste. Edicard -feivis, John Morgan, Ilopkin Smith, Evan Morgan, POPULAR SCHOOL BOOKS PUBLISHED BY C. CRADOC& w. JOY, No. 32, Paternoster-Row, London And may be had of D. JENKIN, Printer of this Paper and J. HAIIUIES, Swansea; EVANS, and HARRIS, Carmsuthen WSLLIAMS, Mcrthyr-Tvdfi!; LEWIS, Cardigan; GEE, Denbigh PHILLIPS, Ruthin JONES, Dolgelieu; SAUNOERSON, Bala; LEW IS, Newport; and all other Booksellers, 1. The SECOND EDITION, with numerous Cuts, enlarged and much improved, price (id. sewed, GUY'S NRW BRITISH PRIMER, for Jr Children of an early A?e; intended to precede the NEW BRITISH SPELLING-IJOOK^ and other similar Reading Books. 2. The SEVENTH EDITION, on fine paper, corrected and much improved in the arrangement, with 40 new Cuts added, price Is. 6d. hound, GUY's NEW BRITISH SPELLING-BOOK, or an Introduction to Spelling and Reading, in Seven Parts, con- taining a great variety of easy Lessons exactly adapted to theeapacities of Youth, and arranged in a new, easy, and pleasing order; the Tables of Words are divided and ac- cented according to the purest modes of pronunciation. 3. On fine paper, and handsomely printed, price 4s. neatly bound, GU\ s NEW BRITISH READER, or SEQUEL to his N KW BRITISH SPELLING-BOOK, containing a great variety of easy Lessons, selected from the most approved Authors; exhibiting a very easy gradation, and adapted to the junior classes of Ladies' and Gentlemen's Schools. 4. Just published, the Tumi) EDITION, enlarged, Very con- siderably improved, and handsomely printed, price Is. Gd. bound in red, GUY's ENGLISH SCHOOL GRAMMAR; in which Practical Illustration is, in every step, blended with Theory, by Rules* Examples, and Exercises; adapted throughout to the Use of Schools and Private Teachers. 5. SECOND EDITION, enlarged and much improved, royal IHmo. with seven handsome Maps,, price 3s. bound in red, GUY s SCHOOL GEOGRAPHY; on a hew, easy, and highly approved plan; comprising not only a complete general Description, but much Topographical Information, it a well digested order; exhibiting three distinct Parts, and yet forming one connected Whole. Expressly adapted to every Age and Capacity, and to every Class of Learners, both in Ladies' and Gentlemen's Schools. The Maps on a handsome drawing paper, neatly co- loured, are sold separate for the convenience of Teachers, price 2s. sewed. 6. GUY's SCHOOL CIPHERING-ROOK for Begin- ners Containing a complete Set of Sums in the first four Rules of Arithmetic, printed in large Figures, the Copy- book Size, having all the Sums set, and all the Lines ruled on excellent writing paper, SECOND EDITION, price 3s. 6d. 4to, half-bound. Also, A KEY to the above Sums, price Gd. 7. SIXTH EDITION, on fine paper, handsomely printed, with near two hundred new articles added, and the whole carefully corrected, and much improved, price 7s. boards, or 7s. (id. neatly bound, GUY's POCKET CYCLOPAEDIA or, Miscellany of Useful Knowledge, from the latest and best Authorities, designed for senior Scholars in Schools, and for young; Per- sons in general; containing much useful Information on various Subjects necessary to be known by all Persons, and yet not to be found in Books of general Use in Schools. By JOSEPH GUY, late Professor of Geography, &c. Royal Mi- litary College, Great Marlow. 8. GUY's CHAR.Tof GENERAL HISTORY.Ancient and Modern; on a large sheet of Columbier drawing paper, the SECOND EDITION, corrected, price 7s. coloured; on canvas and rollers, 10s. 6d.; and varnished, price lis. 9. In royal 4to. price 18s. neatly half-bound; or full co- loured, ei Is. OSTELL's NEW GENERAL ATEA/i; containing dis- tinct Maps of all the principal States and Kingdoms through- out the World, from the latest and best Authorities, includ- ing a Map of ancient Greece, and of the Roman Empire; the whole correctly engraved upon 3t) plates, royal itù. and beatitifully coloured outlines. 10. The FOURTH EDITION, just published, with considera- ble Additions and Improvements, price 7s. 6d. 12inq. neatly bound, An 1 NTJtODUCTION to GEOGRAPHY and AS- IRONOIVI Y, by the Use of Globes and Maps; to which are added, the Construction of Maps, and a Table of Lati- tudes and Longitudes. By E. and j. BrwcE, of Newcastle- tti)oii-Tyiie.- in this edition the population of towns in Great Britain is taken from the Population Returns of 1811. 11. Now first published, price 2a. 6d. sewed, A KEY to BRUCE's GEOGRAPHY; containingAn- swers to the Problems in the Geography. By J BRUCE. 12. Just published, the FIFTit EDITION, corrected and much improved, with a Geographical Frontispiece, price 4s. bound, A SYSTEM of ANCIENT and MODERN GEOGRA- PHY, with a series of Geographical Examinations.By JOHN HOLLAND, of Manchester, Author of many elemen- tary Books. 13. SECOND EDITION, illustrated with Copper Plates and Wood Cuts, price 3s. 6d. A TREATISE on the CONSTRUCTING and COPY- ING all Kinds of GEOGRAPHICAL MAPS, in Four Parts. By THOMAS DIX, Master of North Walsham Aca- demy, and Author of a Treatise on Land Surveying, &c.- Part I. Elucidates the Globular, Stereographic, and Mcrea- tor's Projections of the World.—Part II. On the Projection of Maps of particular parts of the World.—Part III. A Description of Instruments, by the help of which the Me- ridians and Parallels of Latitude may be drawn with great facility.-Part IV. Directions for inserting places, drawing rivers, sea-coasts, and other boundaries, and for copying, colouring, mounting, and other minutias for Mapping. 14. Price 4s. bound, the FOURTH EDITION, (with consi- dcrable Improvements), ARITHMETIC; adapted to different. Classes of Learn- ers, but more particularly to the Use of lare Schools. In Three Parts, arranged in a new manner, and enlivened with numerous original Examples on interesting subjects. With an Appendix, containing Five Classes of Recapitulatory Exercises. By ROBERT GOODACRE, of Standard Hill Aca- demy, Nottingham. 15. The TIIIRD EDITION, very much enlarged, price 5s. 6d. neatly bound, A KEY to GOODACRE's ARITHMETIC; coutain- 4n,g Answers to every Question in that Work, with the Solu- tions, nearly at full length, of more than one thousand of the most important Examples, interspersed with explanatory Notes and Observasions by the Author of the Arithmetic. 16. An ABRIDGMENT of GOODACRE's ARITH- METIC, for the Use of Ladies' Schools and junior Classes, price Is. 6d. half-hound. Also, the necessary TABLES in ARITHMETIC and MENSURATION, arranged in one page, post 4to. ana small type, and on fine stout paper, price tad, 17. Duodecimo, price 4s. bound, A TREATISE on BOOK-KEEPING, adapted to the Use of Schools; containing two Sets of Books by Single Entry, one by Double Entry, and an Outline Set to be filled up by either method; to which is added, a Familiar J Dissertation on the various Bills and Notes used in Com- i¡ merce as Substitutes for Cash. By ROBERT GOODACRE. 18. The Turn;) EDITION, very much altered and improved, just published, price 3s. (id. bound, I The TUTOR'S ASSISTANT MODERNIZED, or a regular System of Practical Arithineiic; comprising all the modern Improvements in that Art which are necessary for the Man of Business, and the practical Scholar. By the'Rev. I TnoMAS PEACOSIC, Denton, near Darlington$Durham. 19. The SECOND EDITION, illustrated with Plates, price 4s. 6d. 12mo. bound, The PRACTICAL MEASURER: containing the Uses of Logarithms, Gunter's Scale, the Carpenter's Rule, and the Sliding Rule; the best and most approved Modes of drawing Geometrical Figures; the Doctrine of Plane Tri- gonometry, and its application to Heights and Distances; j tile Mensuration of Superfices, Solids, and Artificer's Work, and the Methods of Surveying, Planning, and Dividnv Land. The whole illustrated with a great Variety of Ex- ampies and Figures, adapted to the Capacities of young Scholars, andsuited to real Business. Ry the Rev. THOMAS PEACOCK. 20. In 8vo. with numerous Wood Cuts hy Bewick, and dedi- cated to the Lord Bp. of Durham, price 10s. 6d. boards, The PRACTICAL SURVEYOR; being a Treatise on Surveying, designed for the Use of Schools. By the Rev J OHN FURNESS, Ponteland, Northumberland. 21. In a handsome thick 12mo. volume, with an elegant I Frontispiece, price 85. (id. bound; or on large paper for Families, forming a large Svo. volume, "price 12s. 6d. boards, The WORLD DISPLAYED; or the Characteristic Features of Nature and Art exhibited. On a new plan, in- tended for Youth in general, as an Outline of the most striking Parts of Human Knowledge, and as a Remem- brancer to those of riper Years; being a concise View of Geography, particularly the British Isles: their History, Laws, Constitutions, &e. Of Maps, their Varieties. Cu- rious Animals, Vegetables, Fossils, &c. Extraordinary Efforts of Human Art and Industry, Mechanical Powers; various Philosophical Subjects. On the Aurora Borealis, Thunder, Lightning, Earthquakes, Winds, Springs, Saltnens of the Sea, &c.; the Links that join the animated and ina- niinated parts of the Creation; Biography, Foreign and Domestic, Lives of the Heroes at the Siege of Troy, &c. By JOHN GREIG, Private Teacher of Geography; Author of an Introduction to the Use of the Globes, Ladies' Arith- metic, Heavens Displayed, Expeditious Instructor, &c. 22. The EIGHTH EDITION, price Is. in coloured paper, The CATECHISM of NATURE; for the Use of Chil- dren. By Dr. M ARTINET, Professor of Philosophy at Zut- phein Translated from the Dutch, by the Rev. JOHN HALL, of the English Ctiuiv.ii at Rotterdam. Read nature, nature is a friend to truth." Yotirg, 23. SIXTH EDITION, price 2s. neatly bound, M. CORDERII COLLOQUIORUM CENTURIA SELECTA; or, a Select Century of M. Corderius' Collo- quies: in Four Books; the two first accompanied with a Literal Translation. To which are added. Two Vocabula- ries, the first of which contains the Conjunctions, Preposi- tions, Inter jections, and the more common Adverbs that oc- cur in this Selection; the second, the Nouns, Pronouns, Verbs, Participles, and the less common Adverbs. Also a Scheme of Latin Numbers. BY the Rev. JOHN FARRER formerly Master of Wilton-le-Wear School, in the county of Durham, and late Vicar of Stanwix, Cumberland. 24. A NEW EDITION, doue up in coloured paper, with a head of the Author, price 2s. 6d. sewed, The ARCANA of SHORT HAND; or, Expeditions Writing made Easy. By H. EWINOTON. To which are now added, Regular Lessons, for want of which few have gained a perfect knowledge therein.

Newyddion Ijhmdain, Spc. I DY DD 1\1 A WRTH, IONAWR 31. DAETH papurau Paris am y27a:n? a'r28a:n?  ,'rddinas neithiwyr a'r bore hwn. Hys. bysir dau y pen Vienna, lonawr 16 fod Ymer- avvdr Rwssia wedi cael ei gyhoeddi yn y gym- manfa yn Ddug Warsaw: y bydd y rhan fwyaf o Saxony i gael el chyssylltu wrth Prwssia; a bod achosion yr Eidal wedi eu terfynu, oddi eithr yr hyn sydd mewn dadl rhwng Murat Brenin Naples a'r. Pab. Yngwyneb yr amgylehiadau hyn yr oeddid yn meddwl y pryd nynny y byddai j'r gynnadledd derfynu mewn mödd heddycholmewn tair wythnos o amser. Ych- waoegir mewn un o'r papurau Ffrengig, fod Ffraingc, yn ganiynol i fedrusrwydd ei gwein- idog yn y gynnadleddfa, i gael helaethu ei thirfogaeth tua thueddau Belgium. Eithr nid ywhyn yn ymddngos yn debygol iawn, gan fodFffaingc wedi gwneuthur cyttundeb ar ei phen ei hun a'r CypgreirWyr tra yr oeddynt I hwy yn Paris. Dywedir fod rhyw ymddygiadau terfysglyd wedi cymmeryd lie yn Calabria. Y max Tywysoges Cymru yn aros yn Naples, He disgwylir iddi aros hyd y.mis Mai. Ysgrifenodd Ystafellwr y Pab lythyr llym, yn eilw ei Sancteiddrwydd, at Gennadwr Naples yn Rhufain; yn yr hwn y cyhuddir ef o fod yn Ysbiwr, yr hwn a yradreclia i reoleiddio terfysg a meithrin brad wriaeth yn y wladwriaeth a therfynir y llytliyr trwy hysbysu iddo y bydd efe dan olygiaeth y Swyddogion gwladoi fra parhao ei arosiad yuo. Galerir yn rawr yn Llys-argraff Madrid, ar ol y Cadfridog Arthur O'Neill, o Tyrone, yr Ardalydd du Nord, yrhwn sydd wedi marw yn y 78ain ralwydd o'i oedran, wedi bod o hono yn milwrio yn yr holl ryfeloedd yn Ewrop a'r Americ a ddigwyddasant yn amser ei fywyd ef. Gwyddcl wrth enedigcieth oedd efe. Dy-weder gan yr Yspaeniaid, lriai Gwyddelod, Snissiaid, Fllemingiaid^ neu Ffrangcod, oedd yr holl swyddogion milwraidd a enwogasant eu huuain ym myddin yr Ispaen, yn y can miynedd diweddafi Cawsom bapurau Brussels i'r 29ain y bore hwn. Yr hysbysiaeth o Vienna yu yrhai hyn a gyrhaedd iT 17eg o'r mis hwn, yr hwn sydd ddiwrnod yn ddiweddarach na'r hwn a gyn- nwysir ymhapurau Paris. Mynegant fod cen- nadwr wedi dyfod yno y nos o'r blaen a chen- nadiaethau i Arglwydd Castlereagh. yr haii oedd ynghylch ymadael o Vienna a dychwelvd adref. Dywedir fod y farn gytfredin yn dra amrywiol, rhai yn sou am heddweh, ereill am ryfel pa fodd bynnag, sicr yw, meddant, fod brys-neges- wyr wedi cael eu danfon ar yr hwyr o'r blaen at holl Dywyswyr y lluoedd arfog yn Germany, a'r Eidal, a. chyfarwyddiadau tra phwysig.— Ffugir fod cyngrair wedi cael ei wneuthurrhwng y Ffrangcod a'r Tyrciaid, cyn i'r Cadfridog An- dreossi adael Constantinople. Piomeino. Ionazcr 5.— Y mae creigiau ynys Elba yn annyfodadwy; ymddengys fod ei Liv- wydd yn barnu yn addas i dorri ymaitii pob cy f- rinach a'r Cyfandir. Gyrwyd allan ddeddf gan ynadon Porth Porto Ferrajo, i wahardd dyfodiad un long estronol, heb i gadpen y porth ymweled a hi yn gyntaf; ac nid oes i un estron gael dyfod i dir hyd oni fynego ddiben ei ddyfodiad, a chael caniattad, ac ni roddir caniattad i aros ychwaueg na thri mwrnod, heb ysgrif-oddef enwedigol oddi wrth Lywydd cynghorfa'r wladwriaeth. Y mae y gyfrinaCh a. Phrydain yn fwy anaml nag arferol. ————- Daeth y trosglwyddlongau y Briton, Minerva, a Boitito, ? meAn i Bortsmouth o for y Canoldir: luvyliasant o Lisbon ar y lOfed o'r mis hwn, ynghyd a nawdd-lynges, o 40 Hong dan ilnigel, edd y Bermuda, y rhai a wasgarwyd mewn ty- wydd cymmylog. Cyfarfu'r Briton ag herwlong Americaidd fawr ddydd Gwener, ar gyrer y Start, a'r hon y bu hi yn brwydro dan redeg o hanner awr wedi unarddeg hyd hanner awr wedi tri; yr herwlong yn saethu mangnelau ei pharth blaen i barth 61 y Briton trwy'r amser, trwy'r hyn y niweidwyd llawer ar hwyliau, triedau, a pharth ot y Briton, yn yr hon yr oedd agos i 300 o filwyr, oil islaw'r bwrdd parwyd i gant o honynt lwytho eu diylliati, a phan wiiaethant hyn trowyd ochor y Briton at yr herulong, (yr hon oedd yn awr yn go agos) neidiodd y milwyr ar eu traed ar y bwrdd, a gollyngasant gafod o ergydion i'r herwlong, yr hyn a wnaefh gryn lawer o effaith, a pharodd iddi hwylio ymaiih gyda'r brys mwyaf, mewn llawer o anhrefnus- rwydd. Lladdwyd un o'r milwyr ar fwrdd y Briton. ———-— Trwy'r llythyratl a dderbynwyd ddoe o Ja- maica, yr ydym yn dysgu fod y milwyr Brytan- aidd a fwriadesid ddanfon yn crbyn Orleans Newydd yn yr Americ; sef, ynghylch 10,000 o wyr dan reolaeth y Cadfridog Kean a'r Hynges- ydd Cochrane, wedi hwylio o angorfa Negil, yn yr ynys honno, ar yr 28ain o DachWedd. Y r amser cytTredin a dreulir ar y fordaith oddi yno i Orleans Newydd yw ynghylch pythefnos, ac fclly gallesid eu disgwyl o llaen y ddioas kanno ar y 12fed o Ragfyr, ac, ef allai, eu bod wedi ei meddiannu ar y 24ain, sef y dydd yr arwyddwyd cyttundeb heddwch Ghent. Bu ystorm ddychrynllyd yn y Castel- tionvydd, yngogledd Lloegr a'r y 25*ain hyd y 27airi o'r mis hwn, collwyd amryw longau,a rhai bywydan ar y 27ain, dictli Hong i dir gerllaw Sunderland, heb neb ynddi ond bachgenyn yr hwn oedd wedi rhewl i farwolaeth yn y caban.

MERCH ER; CHWEFROR 1. 1 C 1 Daeth yr Orontes9 o 36 mangne l Cadpen- Cochrane, i Blymouth ddoe o St. Thomas, yr hon ynys a adawyd ganddi ar y 1 leg o Ragfyr, gyda llynges o 55airi o longau, dan ei nawdd hi a'r cadlongau Patnia, Hazard, a'r Columbine gwasgarwyd y llynges mewn ystorm: ymhci ychydig ddyddiau wedi iddynt hwy lio o'r ynys. Y r oedd y tywydd yn dra thy wyll ac ystormlyá tra parhaodd y fordaith. mae y Patma wedi myned i fyuu i for Hafren (Bristol Channel). Ni welodd gwyr y llongau hyn, na chlywed dim am y Ffreigadaa Americaidd, y rhai a ddy- wedir ydynt ar y rnor; ac am hynny yr ydys yn hydern eu bod yiahell o'r Mor Udd (British Channel), j Cyhoeddwyd erthvgl hir yn yr Augsburg I Gazette, papurGermariaidd, yr hwn a ddarhmia Gazette, plpur Gerina Ha i d( l It I'. c l ri ii it ik y berthynas rhwng y Brenin Murat a'r Gallo- oedd Cyngreiriol, oddi ar y pryd yr ymwrth. ododd efe am achos Bonaparte hyd yr amser hwn. Diben y cyhocdwad yw dangcs fod Awstria trwy gyttundeb wedi" cadarnhaa r I meddiant norsedd Naples i'r Breniu Murat, a. bod Prydain a Rwsia ya rbwym mewlI cuest* rwydd, neu gleufiydedd i wnenthur yr un peth. Y mae Murat wedi gwneuthur ilw aches ym- j ddangos yn dda yn yrysgrif uchod. Yr ydym yn deall wrth y panurau Americ- aidd, dyfodiad y rhai i'r wind hon a grybwviU asom cisoes, fod y Cadfridog Americaidd M'Arthur wedi goresgyn Canada dros "ychydig j amser, a maeddu eorff o'r Meiwyr ag oedd yn ei wrthwynebu yno. Pa foei(I ni chan- lynwyd y llwyddiant parthol hwn ag un f¡Hltais o bwys neillduol. Yr cedd v mynegiad a wnaefh lVIr. Dlas ar ansawdd isel y svlHdiacU) Amer- icaidd wedi peri llawer o lwfrdra. Ond nid oedd y gofid hwn i fod o hirbarhad, gan ei bod yn debyg y byddai cyttundeb yr heddwch i gyrhaedd Washington, yn dra ebrwydd wedi y mynegiad crybwylledig. Cvnnalwyd cyfarfod o breswvlwyr swvdd Essex ddoe, yn 3 1, y eyttunwyd," heb ych- waneg na dan Itis gwrthwynebol, ar ddeisyftad i'r Seneddr yn erbyn pafhad y dreth ar fcddiant. Ilwyliodd herw-Iong Americaidd o Brest ar yr 8fed o lonawr, a dywedir ci bod yn swib- hwylio yn y Mor Udd. Ilysbysir mewn hanesion o Ilarannah, y rhai a amserwya y 9fed o Ragfy-r, ac a cidygwyd tros.. odd i Guernsey gan y Sandwich, mewn 39 o ddyddiau, fod lloug newydd dyfod i mewn yvo, yr hon a gwrddasai a riitithr ft. 1 yn erbyn parthan deheuol yr A-nei a bod y llynges yn ymddangos yn dra Uicsog. Y mae'r Cadfirdog Lofvoy, o swydd Limerick, yn yr Iwerddon, wedi lleihau ardreth ei ddeiiiaid. g yuimaint ag 20 swllt vr ervy. =>. 11' Da genuym em bod yn aliuog i fynegu fcd larll Li a r drethau y rhai hynny o'i ddeiiiaid ag "ydynt wedi cymmeryd daUsgriiau (leases) ya ddlweddar. -Leinstcr Journal. Mewn cyfarfod o Bendefigion, Boneddicrion, t &c. o swydd Meath, yr hwn a gyaualwvd yn Prim, ar y 24ain o'r mis diweddaf, llaw^fvn-- iadwyd ar fod i ddeisyfiad gae! ei gyflwYlIo i'r Seneddr, i ymbii ar gynddrychiolwyr y bobl i gymroeryd pris yr ydau dan eu hystyriaeth ya ddioed. -———— L!cfru(ldiae(herchijlU.}M\n gennym fynegu fod li.Oi! uddiaeth aiswydus weeli ei gyilawui ar Barnes Murdoch, Masnachwr, yn L'langrig, pentref bychan gerllaw Whitburn, yn yr Aiban, dydd Mercher (Ii woddäf. Yr amgylehiadau ydynt fei Y ean!_yn :—-Yr ydym yn dall i hen gydnabod i'r dyn annedwydd hwn o'r un enw ag if ei hun, a r hwn a fuasai yn iilwr, ymweled ef yn" hylch wyth niwrnod yn ol. Derbynwyd y mil- wr yn y modd mwyaf llettyeugnr gan y trengedig, yr tWII a gadwai dSe vrrtho ei hun yn y partli unig hynny o'r wlad. Synnodd y cymrnydogioa pa fodd nad oedd y masnachdy wedi agor ddydd Mercher fel arferoI; ac yn r prydnawn ymgyn- IIullodd amryw o honynt ynghyd a gwthiasant y drws yn agored, ac er eu syndod cawsant yr ymwelwr, neu'r cyfaill fFugiol yn y ty, j'r hwn y gofynasant am y trengedig, ynteu a ddywed- cdd ei fod wedi myned i Whitburn, ac v Luasai • iddo ddychwelyd yn yr hwyr. Ni wnaeth yr atteb hwn ond magu drwgdyb ynddynt. Rhuthr- asant ym!aen? a gwelsant yr oiyjrfa arswydus, y corph iiofrnddiedig Cynnygoud y dyn i ddi- ) angc yn ddioed, eithr gorddiweswyd a daliwyd ef yn eb.rwydd. Dywcdir mai'r offpryn a ddefn- yddwyd i gyflawni'r weitlired erchyil lion oedd neddai, neu fwyall gam, saer Coed, a'r hon yr holltodd hen y trengedig. Cafwyd ei oriawr, rhai ysgrifau Ariaudy, ac ychydig arian ym. meddiant y carcharor pan ddaliwvd ef. Gyr- wyd ef yn ddioed i garchar Lithlaw.