Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

11 erthygl ar y dudalen hon

-—;—' I CYWYDD Y GREABIGsAETH.

At Arg-rapkiaiiydd Seren Gomer.…

r" At Argraphiadycld Seren…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

r" At Argraphiadycld Seren Gomer. Sytt,Gan fod llawer yn ei gymmeryd yn ganiattaol fod y gair myrddhtm yn y Gymraeg yn arwyddo yr un peth a'r gair million yn y Saesneg, meddyliais y gaHasai y llinellaa canlynol fod yn dderbyniol gan rai o'ch dar- llenwyr. Mae cyfieithwvr y Bib1 yn nrfcryd y gair myrddiwn rai prydiau i arwyddo torf aneirif, ond yn fwyaf cyff- redin mae yn dynodi rhifo ddeng mil. Gen. xxiv. 60. Bydd di fil fyrddiicn, See. Be tliou the mother of thou- sonds of millions, &c. Mae yma lawer o wahaniaeth rhwng y Cymraeg a'r Saesneg, ond fe debygid nad yw yrymadrodd yn pennodi un i Iiifneilituol. Niiin x. 36. Dychwel, Arghvydd, at fyrddiwn miloedd Israel. Return, 0 Lord, unto the many tkouscmds of Israel. Nid yw yrymadrodd hyn yn peilnodi Jin rhif bendant, ond yn unigeu bed yn llawer o iiioodd. Dent, xxxiii. 2. Ac efe a drtaeth gyda myrddiwn b'i saint, a thanllyd gyfraith ei ddeheulaW iddynt. And lie came with ten thousands of bis sa ints; from his righnd went a fiery law for them. l Sam. xviii. 7. Ll iddodd Saul ei Jilneddy a Dafydd ei lyrddium. Saul hath slain his thml- sands, and David his ten thousands. Gwel hefyd adnod 8, a peii. xxi. ii. Sahn iii. 6. Nid ofnaf fyrddiwn o bobl, &c. I will not be afraid often thousunds of people, &c. Salm cxliv. 13. A'n defaid yn dwyn miloedd a myrddhen, yn ein heolydd. That our sheep may bring forth thousands and ten thousands in our streets. Micah vi. 7. Afoddlonir yr ArglwydJ. a miteedd o feheryn, nen a myrddium ..0 ffrydiau olewr Will the Lord be pleased with thousands of rams, or with ten thousands of rivers of oil? Loc xii. 1. Yn y cyfamser wcdi i fyrddiwn o bobl ymgasgln, &c. In the mean time when there were ga- thered together an innumerable multitude. Mae myrdd- iirn yma yn dynodi llu mawr o bobl heb benderfynu en rhif. Act. xxi. 20. Ti weli, frawd, pa sawl myrddiwn sydd o'r Iuddewon y rhai a gredasant, &c. Tlion seest, brother, how many thousands of Jews there arc which 'believe, &c, !ae yn amlwg wrth yr ymadrodd hyn fod nailt ai'r Cymro neu'r Sais wedi camsynied, canys ainhosibl fod mil a myrddiwn yn arwyddo yr un rhif. I Cor. xiy. 19. Na myrddiwn o eiriau mewn tarod dieithr. Than ten, thousands words in an unknown tongue. Heb. xii. 22. Ac at fyrddiwn o angylion. And to an innumer- (lble.company of angels. Dat. v. 11. A'u rhifedi hwynt ocdd Iyrtldiynml o fyrddiyiuai a miloedd o filoedd. And r the number of them was ten thousand times ten thousand and thousand of thousands. Pen. ix. 16. A rhifedi y lin o wyr meirch oedd ddiryfyrddiu-n o fyrddiynau a miloedd a filoedd. And the nnmber of the army of horsemen were two hundred thousand thousands. Mae'n ymddangos i mi fod cyfieithwyr yr ysgrvthurau yn fynych yn ar- feryd y geiriau mil a. filoedd, milo fyrddiynau neu fyrdd- iynau o &e. i arwyddo torf nell In ancirif, ac Did i arwyddo un rhifedi pendant. Ond beth bynnag, mac yn hysbys ddigon bod cymmaint o wahaniaeth rhwng my-, dditt-n a iniiju-a (million) a bod un y can cym- maint a'r Hall; canys can myrddiwn a wna un filiwn. Rhif o ddeg mil yw 7nyrddiu-n, ond miliwu sydd rif o ddeg can mil; ac y mae'n rhyfedd i un dyn erioed gym- meryd un o honynt yn He' JIaB. Gwel pa beth a ddywaid yr awdwyr caalyool am ar- wyddoccad y ddau air. Myrddiwn, ten thousand, a myriad (Gr..Myrias). T. Richards. Myriad, myrddiwn, myrdd, deg mil. W. Richards. Million, buna, miliwn, rhifo gan myrddiwn,neu ddeg fhnallu, nett til o filoedd. W. Richards. Myriad, myrdd, myrddiwn. Million, miliwn, buna, rhif o gan myrddiwn neu ddeg can mil. W. Evans. Myriad, the number of 10,000. Million, [Millione, Ital.) the number of ten hundred thousand. N. Bailey. Myriad (ten thousand), myrdd, myrddiwn, deng mil. Million (a thousand times thousand), mil o filoedd, deg can mil, deg cant o filoedd, cant myrdd (myrdd- iwn), can myrdd, deg rhuallu, buna; t-ulg. a iiliwil. Walters. W. O. yn ei Eiriadur yw vr nnig awdwr yn yr oes- oedd diweddaf sydd wedi cymmeryd deg mil yn lie deg can mil, ond pe byddai hwnnw yr unig gawsynied o'i eiddo, buasai deUwng o bob parch gan ei gydwlad- wyr. Os gwelwch y llinollan lichod yn deilwng o le yn eich Seren, wele hwynt at eich gwasanaeth. Ilyn yn breseinol oddfwrtli Eich ufndd was, Rhandir y Mwyn, Q. At Argraphiadydd Seren Gomèr. j Rta. GOMER,.».With syllu ar rifyn 56 o'ch Seren, mi a welais achwyniad Cywir, oblegid fod rhai o'i gym- mydogion yn haeru nad oedd dim dynion o gynneddfau godidog (genius) yn Nghymru. Amlwg yw nad ydynt hwy eu huuain yn odidog iaurn yn hanes eu gwlad (Lloegr). Nid ydwyf, fe allai, yn gwybod am y ddegfed rhan o'r dynion envvog ag sydd wedi tynnu eu hanadl cyntaf yn y Dy ond gobeithiaf y bydd y rhai a enwaf yn ddigon i brofi nad oedd, ac nad oes, prinder o'r fatttyríêiõ gwtâd. Fel Deddfwyr, yr oedd Hywel dda, a Haril .4e}fhfecl, brenin Lloegr, yn en- wog. Cyfl-eitilia,il .y. cyiitaf sydd mor gall, a bwrw go- lwg aryr oes dyvvyll yr oedd yn byw ynddi, fel y mae yn cael yr enw o'v Wrlsh Justinian. Yn nheyrnasiad y llall dechreuodd gwybodaeth daenu ei hesgyll; iddo ef yr oeddynt yn ddyledus am rai o'r cyfreithiau goreu, o blegid caetli-wasanaeth (vassalage) a masnach. Fel Gwladwriaethwyr ac Ysgrifenwyr yr oedd y diweddar Dr. R. Price a Dr. J. Tucker, Deon Caerlcyw, ymysg y rhai mwyaf cyfi-ifol; David Williams, a wdwr Hanes swydd Fynwy, Darllead ar Egwyddorion Gwladwr- iaethol, Llythyrau at Dywysog ieuangc, ac amryw lyf- ran ereill, sydd yn cael ei gyfrif gan y Saeson yn ddyn o dalentau anghyffredin. Fel Barnwyr, yr oedd Da- vid Jenkins o Bendwyllwn, a'r diweddar Arghvydd Kenyon yn rhyfeddol. Edward Llwyd, Humphrey Llwyd, David Powell, Sir John Price, a Henry Row- land, oeddynt hynod fel Hynafiaethwyr. Yn yr oes bresennol y mae Edward Williams, ym mysg amryw ercill, i'w nodi: nid all y senwyr y mae Cywir yn aeh- vvyn arnynt wadll nad yw ef yn berchen o gynneddfau godidog gwreiddiol (original genius) pan ystyriant y cymmylau yr oedd yn gorphwys ar ei darddiad. Fel Gwroniaid y mae Harri y pummed, Owain Glyndyfr- dwy, David Gam, yn ddigon i'w nodi; ernad oes diffyg yn yr oes bresennol, yn enwedig y Llyngesvvr Matthews o Landaf, Arglwydd Comber mere, a Syr Thomas Pie- ton. Fel Duwinyddwyr yr oedd Charles Owen, Henry Owen, John Evans o Wrexham, Daniel Williams, a Dr. Morgan; ac yu yr oes bresennol y mac John Evans, ;avvdwr Hanes Pleidiau ac amryw lyfral1 cyfrifol ereill. Syr Charles Hanbury Williams, John Owen, a John Dyer, oeddynt Brydyddion enwog yn Saesneg. Wilson y Lluniwr ocdd mor odidog fel y gahvyd ef The Eng- lish Claude. Fel Swyddwyr gwlatlol, Syr Leoline Jen- kins, yr Archesgob Williams, ac Arglwydd Herbert o Cherbury, awdwr Hanes y Brenin Harri yr wythfed, oeddent yn fawr en hystyriaeth. Fel Icithwyr y mae William Salisbury, Richard Jones, John David Rees, William Owen, ac Edward Walters, ym mysg amryw ereill i'w henwi. Fel Hanesydd yr oedd y diweddar Mr. Pennant yn sefyll yn nchel. Mae llawer o ddynion cyfrifol iawn yn Lloegr o liil Gomer, fel Mr. Waitliinaii, Mr. Wardie, &c. &c. Nid wyf yn son am y dirif cnwan o Brydyddion, Ha- neswyr, Dnwinwyr, Gwroniaid, &c. y sydd ac a fu yn Nghymru, gwaith y rhai a barha eyhyd a'r iaith; ond vn unig yn enwi y rhai ag y mae pob Sais, ag sydd ryw faint yn gyfarwydd o hanes ei wlad, yn gwybod am danynt.. Hawdd iawn fyddai nodi lliaws yn rhagor, ond gobeithiaf y bydd yr enwau uchod yn ddígOlJ i ddangos fod rhai yn ein gwlad heblaw diiynwyr cre- adwriaid. Ydwyf eich ufadd wasanaethwr, Caciifili. E.

i ? Jb-?-i'cp/t?ycM &rcK Gomer,

I At Argrapkiadydd Seren Gomer.

IAt Argrapkiadydd Sei-en Gomer.I

[No title]

-.LLONG-NEWYDDION. - I

 ..  !? % P3 o P3 * ?s -…

———""——'"  GORUCHWYLWYR.…

Advertising