Seren Gomer

SADWKN*, ISi YSGAFAELIAD Y PRESIDENT—NEW YD DION PWYSIG 0 VIENNA—LLWYDDIANT YN ORLEANS NEWYDD. Bore heddyw daeth papurau Brussels i'r 15fcd, ac eiddo Paris i'r 16eg o'r mis hwn i'r dditias. Yr hysbysiaeth o Vienna sydd i'r 16eg b'r mis. Daeth Dti-g AVelitigtoti yno ar y Itaf. Dywedir fod y Cyrigreirwyr yn ymroddi cynnadleddu a r Tywysog Antony o Saxony ynghylch y deyrnas honno, os bydd i'r Brenin sefyll yn gyndyn yn erbyn ymadael i rhan o'r wlad i (idigoiledli er. eill. Yr erthyglau canlynol a'n tueddant i ob- eithio yn gryf fod gwaith pennat y gymmanfa. wedi ei derfynu ar y 5ed:- dugshurgh,, (Jnrtef. 'S.-Sicrhawyd i ni gan frysnegesydd Brytanaidd, yr hwn a actli 11n dinas y nos hon, fed y cynnadleddwyr YI1 Vi- enna wedi ysgrifnodi Cyttundeb, yr hwn a reol- eiddia achosion cytFiedin Ewrop, ar y 5ed tlydd o Chwefror. Paris, Chzcef. 14.-Daetb brysnegesydd Bry- tanaidd yma heddyw am hanner awr wedi un, a. Jchennadiaethau i Lnndain, ac amryw lythyrau Ianghyoedd, y rhai a hyshysant fod y cwht wedi Lei sefydlu yn derfyuol ynghymmanfa Vienna: yn ol pob ymddangcsiad y mae'r ammodan a ddiogelant heddweh cyffredin Kwrop yn cael eu hysgrifuodi yn awr.-Jotti-?icil des Dcbals. Brussels, ChlCf. 13.—Gorchymmynwyd yn ddiweddar iawn i'r swyddogion perthynol i'r fy- ddin JbYytanaidd ynBclgium i fyned at eu cat- rodau perthynol ym Mrydain. Ystyrir y gorch- ymyn hwn fel yn arwyddo fod amser ymadawiad y Brytaniaid gerllaw, yr hyn a ddangosai yn y modd egluraf fod auynvldibyniaeth ciii gwlad wedi ei ddiogelu. Yr oedd Ymerodrcs Russia i fyned allan tua Carlsrush'e ary 15fed; yr hyn oll a duedda yn gryf o blaidyr hanes fod y gymmanfa yoghy leh terfynu yn heddychol. Nid oedd lluyddwyr Naples wedi myned i Rhufain ar ycyiitaf o'rmjs lrwlI, ond yr oeddynt wedi ymledu ar hyd y wlad oddiamgvlch^ yr hyn a frawyohai y trigolion gan beri iddynt fföj am noddfa i'r ddinas. Neithi>Vyr derbyniwyd cennadiaethau yn y Morlysyn mynegu fod y Ffreigad Americaidd y Presideut, Mor-raglaw Decatur, wedicael ei hysgafaelu gan y Ffreigad Frytanaidd yr Eudy- mion, Cadpen Hope. Dygwyd y llythyr swyddol am hyn i Dy y Cyffredin neithiwyr gan Mr* Croker, yr hwn a'i dangosodd i amryw gyfeill- ion. Dygwyd yr hysbysiaeth dymunol hwn tro- sodd gan y Picton, yr bon a ddaeth i'r wlad ddoc a cheiia-diaethao ocidiwrth y Llyngesydd Hotham. I ir oedd y President wedi diangc o York INew- ydd, a dywedir iddi gael ei hymlid drannoeth gan lynges o eiddo eiFawrhydi, ond trwy dorri ymaith ei hangorion, a bwrw ei tbi-ysorau aii lluniaeth i'r mor, yroeddyn gallu hwylio mor fuaned fel na ellasai un o'r llongau ond yr En- dymion, yr hon a hwylia yn dra buan, ei gor- ddiwes. Yniladdodd y ddwy long a'u tiaws- hwylbrenni (yards) yn cyhwrdd a'li gilydd, ac yn y cyfryw agwedd parhaodd y frwydr yn ffyrnig dros ddwy awr o amser, pan ddaeth y Ffreigad Frytanaidd Pomone i'r golwg, ac ar hynny gwaeddodd y Mor-raglaw Decatur ei fod wedi rhoddi i fynu'r ymdrcch. Yr oedd chwech troedfedd o ddwfr y pryd hwn yngheudod y President, ac yr oedd wedi colli llawer o'i gnvyr, Drylliwyd cryn lawer ar hwylian a thaclau yr Endymiori, lladdwyd 10, a chlwyfwyd 14eg o'i gwyr. Y r Endxmion a ddwg 44ain o fangnelau, a'r President sydd un o Ffreigadau mwyaf yr Unol Daleithiau. Cyfrifir y fuddugoliaeth hon yn dra gwerthfawr ar derfyniad y rhyfel, yn tseillduol am fod yr Americiaid wedi bod mor liwyddiannus ar y rnor o'r blaen. Darlunir llwyddiant y milwyr Brytanaidd yn Canada hefyd, ynghennad-iaethau y Llyngesydd Hotharw, a mynegant fod ymosodiad y Llynges- ydd Cochrane ar Orleans Newydd wedi troi allan yn dra liwyddiannus. Ymddengys fod yr holl fangnel-fadau yn y Mississippi, ynghyd a'r Ffrcigaxl Louisiana wedi cael eu distrywio. Dy- wedant hefyd fod Orleans Newydd, prif ddinas Louisiana, wedi cael ei chymmeryd, yr hyn sydd ddigon tcbyg oddiwrth yr hancsion a dderbyn- iasom cyn liyn, y i-hai a fynegant fod y 1 In oedd j Brytanaidd wedi ymddaugos ger brOn y dref honno ar y 24ain o Ragfyr, ac yr oeddid yn dis- gwyl ei chwymp buan y pryd hynny. Daeth y Picton trosodd o Lundain Newydd mewn 22ain o ddyddiau. 1 Milwraidd ar 8yr John MurrayYr oedd Syr John dan dri o gYhuddiadau ]. Tirio, a gada?! ar y tir o'r 7fed i'r 12fed o Fehpun, 1814, amryw fangnelau a phethaq ereill, pan yr oedd ganddo reswm da i gredu nas gallasent fod un gwasanaeth. 2. Anufudd-dod i oichymyn Dug Welington. 3. Esgeuluso ei ddyledswydd trwy ddanfon y Imlwyr ar frys i'r llongau, a gadael amryw fangnelau a chad-drysorau ar ei ol, pan y gallasid eu dwyn oddi yno. Cyttun- odd y Llys fod Syr John Murray yn ddieuog o'r ddau gyhuddiad cynfaf, ac yn cuag o gyrnmaint a fynegir uchod o'r (rydydd: a barnwyd iddo gael ei b I)' geryddu am hynny gan v cnetwdod yn y modd y barnai efe yn addas ond am fod y LtJs yn ptyried yrymddygiad beius yn ftrwyth camsyn- iGd?/?HH?, nid oedd yn ymddangos i'w Uchder Brenhinoi ei fod yn galw am beliach sylw.

YR ARCH A DAG ON, j 1 SAM. iV, A V. Getymon anghymmodlon Israel oedd y Philist- hid, yroedd y brwydrau llofruddiog a gvm- meredd le rhyngddynt yn dralliosog. Yn yj pennodau uchod cawn hanes ymladdfa newydd rhyngddynt, ynghyd a'r canlyniadau gwaeth wyd j Israel ar ddechreu'r ymdrech, a syrthiodd yng- I hylch pedair mil o honynt—ar hyn ymgynghorodd y Blaenoriaid ynghylch achos eu dytnchweliad; canys rhaid i ni ddeall fod rhyw achos heblaw j ditfyg cywreinrwydd yn Nhywysyddion eu llu- oedd, gwrolder a medrusrwydd y gwyr, a bycli- andra eu rhifedi, neu fod eu gelynion yn meddu y pethau hyn i raddau helaethach, yn peri i Israel, "pobl gadvvedig gan yr Arglwpld," i droi eu cefnau yn nydd y frwydrupcnderfynwyd mai Arch yr Arglwydd yr hon oedd yn Shiloh, oedd yr unig beth angenrheidiol i ddwyn buddu- goliaeth 6'u tucyrhwyd yr Arch; bloeddiodd plant Israel o orfoledd ar ei dyfodiad, megis pe buasent sicr o'r oruchafiaeth, a dychrynodd y' Pliilistiaid yn dùirfawr-pa fodd bynnag, wedi i'r frwydr gael ei hadnewyddu gorchfygwyd plant Abraham, y rb-ai a ii'oisant i'w pebyll; lladdwyd meibion EH y.r])L)i oeddytit g),dA'i. Arch, a chymmeryd yr arwydd yma o'r dwyfol gydrycbokleb yn garcharor, a dygwyd hi mewn modd buddugol i Philistia, gan ci gosod ynheml Dagon Diixv,r Philistiaid yn Ashdod.—Gwnawn ychydig sylwadau addysgiadol oddiwrth yr am- gylchiad o gymmeryd yr arch, ynghyd a'r Gan- lyniadau o hynny. I. DicJiyn yr Hollalluog oddef i'w achos tC-i- enw ei hiiii fyned yn dra isel yn y byd hwn, a gaùaeI i'w bobl neillduol fyned i gyfyngderau inawrion., GweIwn Israel yn lladdedigion, neu yn a'r arch, arw ydd o,i g ,yelioldet.) cf, yn myned yn gaoth tuag Ashdod, a'r gelynion yn barod i. bticdoli hyn i wen did y Gorucliaf; canys y maent yn dywcdpl mai Duw'Isnd oedd yrarch; yr oeddynt wedi buddugDliaethu ill' Y\ n Hwyth rai gweithiau o'r blaen, eithr yn awr dychymmygant eu bod wedi maeddu Dii w"'l Israeliaid ei hun. "ywedai gwraig Ph?ehast wrth farw, fod y gogoniant wedi ymadaei o Israel, eithr tybiai'r Philistiaid fod y gogoniant wedi cilio addiwrth wrthddrych addoliad hiliogaeth Jacob--Dagon a gorwychder Philistia oedd testun yr holl orfoledd y pryd hynny—felly y mae amser wedi bod. pan oedd tywyll weh dudew yn gorelig(ldio'r lioll genhedloedd, ac eilunaddol- iaeth mewn bri mawr trwy'r holl wledydd cen* hedlig; eithr raegis y gyrwyd yr arch yn 01 o dir Philistia, felly ynghy tiawnder yr amser gorfu ar yr anwybodeeth caddugol floi a rheddi lIe i'r gwir oleuni—-bu'r Pab a phabyddiaeth mewn cymmaint cymmeriad yn yr yliys hon, fel yr oedd rhydd-did cydwybod yn cael ei alltudio o'r deyrnas, a holl echrysdod erledigaeth yn cael ei fawrygu gatt beniniethiad y bobl, hyd oni ymrysonodd un Pab a'r Hallj set', Ilarl,i,r VlII. a'r Pttbo Rufain, ac felly mewn modd annvs- jgwyliadwy rhyddliftwyd y gwirionedd yn caddol ¡ o d'daeardai'r Chwil-lys, blagurodd achosiawn- ¡ derau cy dwy bod trwy'r deyruas-ynghylch 20 mlynedd a aetliant lieibio, mavvr oedd y clodfori ar Twm Pain nn lawnderau dyn, a'i Oes rhes- wm," hyd oni thybiai'r gwir grefyddol y gor- i fyddai Cristianogaeth i ffoi o (jaen Deistiaeth ac anghrediniaeth, eithr gosododd Duw ynghalon y Cymro teiiwng) y diweddar Barch. T. Charles, B. A. o'r Bala, i ynnyg sefydlu Bibl Gym- deithas yn y Brif-ddinas; Hwyddodd y cynnyg, a dcrbynwyd y cynilun.gan Foneddigion, Pcri- detigion, Tywysogion, Brenhinoedd, ac Ytner- awdwyr, ac ebrwydd gorfu ar Oes Illieswm" T; Pain, roddi Hbi-dd i I Oes Biblau' T. Charles, gwas y nef. Dichyn anfoesoldeb fod yn fuddu- gol dros ychydig; geill y goreu o ddyniongncl i achos i ofyn a angliofiodd yr Arglwydd drugar* hau a dywedyd, "0 na wypwn pa le y cawn ef," &c. Er hyiiny nid byth y JTynna trawsder, gwirionedd ac uiiiondeb calon fydd ar y tir uchaf j yn y diwedd. AnhtHvdd yw i ni wybod bob" amser pa ham y caniatteir llwyddiant amserol drygioni, ac y goddefir i'r cyfiawn fud mewn trallod, eithr nia gawn wybod ar ol hyn"— Ac os goddefodd ein Lluniwr i'w Arch fyned i Philistia, ac i'w cnw ei hun fyned dan Warth; ni ddylid rhyfeddu am fod ei bobl amherflaith yn cael ei dwyn i gyfyngdcrau weithiam 2. Pan welo Duw Israel yn dda i gadw yn ol ei alluVi'lywodraeth attaliol ar y byd, nid oes i ni ddisgwyl end y golygfeydd mwyaf annym- mol a phoenus; cyliawnder yn enel ei chaeth. iwo gan gretilonder, alltudio trugaredd gan anhynawsder, a dirmygu rheswm gan ei fcddian- nydd, canys w-ele'r arch yn cael ei hebrwng i gadwracth eilun mud, cerubiaid yn Hedu eu hadenydd ger bron flieidd-dra Philistia,' ac arglwyddi dienwaededig y genedl dJiras yn buddugotiaethu ar y drugareddfa a Heciau'r cyfammod, ac yn barod a dywedyd efe yw y Duw cadarn arbeded ei arch.'—-Wedi hynny bu Tywysog y bywyd yn wrthddrych givawd a dirmyg y wcrin, y rhai a ddywedent wrtll bur- deb ei hun, Os tydt yw y Crist disgyn, oddi ar y groes, a ni a gredwn ynot.—Llusgwyd rhai rhagorol y ddneal" i garcharau, a gosodwyd llawer o honynt i'r marwolaethau mwyaf poenus a gwarthus, am eu cymrawyna-sgarwch, yn dan- gos llwybr bywyd i grwydriaid geJynol-ooi byddai llywodraerh attaliol Llywydd y bydoedd, torrai llygredd calon dyn allan fel dilyf gorch- uddiol, gan ddwyn diniweidrwydd ei hun yn ysglyfaeth gydig ef; ac ni allai'r goedwig ddwyn allan y fath anghenfil a dyn dan lywod- raeth ei anwydau diuystriol ymddahgosai y byd yn fuan fel (fai o lewod neu drigfa dreigiau, byddai cyfiawnder ddisglaer mewn perygl o gael ei llofruddio ymhob heol a phresw) Ifa. Ac wrth fyned heibio, nid hawdd gennyf ymattal rhag crybwyll, fod y rJwj a enllibant, ac a ddrwgliwiallt eu cymmydogion yn euog o dclau ddrwg mawr, niweidio cyd-g :)dur a chYllnyg lladd cyfiawnder—ef allai fod gwrthddrycii yr cnllib yn ddyn drwg, ac o herwydd hynny dyw- edir yn fynych, rii's Lettir dywedya yn rhy ddrwg am dano ef.'—Gwir, os efe a haedda yr hyn all a ddywedir am dano, ond cofied pob absenwr, fod pob dryg-air a ddywedir dros ben y gwirionedd am y gwaethaf 0' ddynion, Ïe'r diafol ei hun, yn cyfeiiio at fywyd cywirdeb ac hanfed cyfiawnder eu hunain; er fody dyn yn ddrwg, ac yn eithaf atgas, erchyll waith fyddai lladd cyfiawnder ddiniwed, er mwyn y fath ddi hi ry n ag ef; ceisied pawb ras gan Dduw i arbed cyfiawnder tra fyddont yn euro dyniou beius; os amgen dialeddir am ei llofruddiad gan Dad y goleuni. IIcfytl y mae pob ymdrech i ddistcwi rhybuddion cywir cydwybod eifro, yn crgydio at hanfod gwirionedd ac uniondeb. 3. Pan gatlo drygioni ei Hordd yn rhydd, nid oes un dratferth yn ormodd i'w achleswyr wrth ddwyn ei achosion ymlaen. Gwelwn yma fod y Philistiaid, er mwyn gwneutliur buddug- oliaeth Dagon yn fwy gogoneddus, yn mmer- yd y boen i arwcdd arch Duw Israel i Demi en heiljin eu hunain a hyn oil cr mwyn gwag ogoniant yn unig, canys ni allasai eu bod yn golygu buddioji eu hunain trwy hynny; os lIa allasai'r arch achub Israel a'u llwyddo, na diogolu ei hun rhag myncd yn wrthddrych gwawd iddynt hwy, afresymol fuasai tybied y diogelasai hi bpft^wylwyr Philistia. Eithr os aethant hwy ,i H^allerth o ddwyn yr arch am ddim i'r lie ddylasai fod, dylai hyn ein hanog ni ilynu Wrthi (neu wrth achos y Goruchaf) yn y man y dylai fod, yn neillduol gan fed bendithion aneirif yn cael eu mwynhan yn ei hymyl. Bu yn ddinystr i'r Philistiaid, ond diogelwch a fydd i ni. Dylai brys y d rygionus i fyned i ddinystr i gael ei ystyried gennym fel rhybudd i frysio tua pharadwys.—Pan weloch ddyn yn caddugo ei gymmeriad, newynuei deu- lu, aberthu ei amser alli ie,ciiyd, a llofruddio ei enaid wrth ddilyn meddwon, a phob drygioni, on id yw hyn yn llefaru wrthych mewn ctfaith, mai gwarth i chwi fydddai peidio hebgor ychydig amser a golud iddwyn ymlaen achos Tywysog y Tangnefedd. Pan glywoch ddyn yn tyngu a rhegu yn echryslon, onid yw yn dwyn ar gof i chwi y dylech daer weddio.-Os efe a eihv ar Ddnw elch damnio cluvi, not! ei enaid ei hun, beth yw hyn amgen na'ch adgofio y dyleeh chwi ddymuoo ar y Jehofah i'eh beudithio eich dau? 4. Y mae Duw Israel yn meddu'r fath reol aeth ar bob peth yn y byd, fel nad oes raid iddp ef liosogi oHeryuaH i gospi ei elynion a cheryddti ei feibion, eithr yn fynych efe a wua i'r un offeryn, neu weithred i wgksanaethu'r ddau f.1di.. ben dywededig. Trwy ganiatau i'r Philistiaid gymmeryd yr arch yh garcharor, efe a gory dda odd Israel ac a gospodd y Philistiaid, fel y den.; gys rhan olaf yr hanes; galarai'r naill am goiied y gogoniant ymadnwedig, a graddfanai'r lleili dan bwys cospedigaethau angheuol, ac felly attebwyd dau ddibon trwy un weithred. Os gofynir pa eisiau ceryddu Israel oedd, gan en bod wedi cyichu yr arch mewn cyfytigdcr, ft gorfoleddu pan ddneth i'w mysg ? Yr attob yw byderasant yn yr arch, ac aid yn Nuvv'r arch; a thrvvy hynny gwnaethant gymmaint eilun o'r arch ag a wnaeth eu gelynion o Dagon. Yr un peth yw gorphwys ar y moddiqn, i'e'r rhai ydynt o ddwyfol osodiyd, a phe ymddiricdem fel eilunaddohv) r mewn coed—yr un peth yw addoli y naill eilun a'r ilall; gvvelwvd yr arch, gan lawer o'r rhai na charr-sant Ddnw eiioed; a llawer a ymlynaut wrth di-cfniadau efengy laidd heb fod fymryn gwell er hynny, yn g^rando bob amser, ond un amser heb cldyfod i wybod- actli o'r gwirionedd.— Yr oedd angen cospi trigolion beilchion PUlistia am orfoleddu o honynt ar Lywydd 71" bydoedd, a thybicd fod Duw Israel wed} ci faeddu, o hcrwydd iddynt lnry gymmeryd yr arch; angenrhaid oedd profi mai efe oedd Dduw, megis y gwna ere i bob gwrthwynebwr cyndyn yu gynt neu yu hwyrach* (I'W BARHAfi)

I OL-YSGRIFHN. ■Pnjilnhawn DyddLLUN, CIKVEF. '26. rb3-iw3,d papurau Paris ddoe a heddyw i'r lSfed. Nid ydynt yti cynnwys hysbysiaeth di- j weddarach o Vienna na.'r hyn a gryhwyllwyd. eisoes. Dywedant nad yw DllgWellington yu cael ei ddisgwyl yn Pa ris drachefn, end y bydd Arglwydd Gower yn debyg i gymmeryd ei le yn Paris. Crybwyllasom ei soes fod y Sultan wedi dyfcd trosodd o Jamaica ag hysbysiaeth o'r Americ. SWill yr hyn a ddygodd ynghylch yr ymosodiad ar Orleans Newydd, sydd fel hyn; deallwyd fod y Dictator wedi gadaci Syr Alexander Coch- rane ar y 4y'dd o lonawr; ac ar y pryd hynny yr oedd y fyddin Frytanaidd o fewn pum milldir i Orleans Nevvydd, ac yu ymbarettoi i ymosod ami, yr hon a amddiffyuid gan y Cadfridog Jacksona 15,000 o \yyr. Llicliodd yi, Americiaid yn fawr wrth ein llwyddiant," a dywedir iddynt osod rhai o'n swyddogion i farwolaeth a gymmerwyd ganddvnt yn garchaiorion. Yr oeddym wedi cymmeryd majignelfa noiindwy, ag ocdd yn dwyn 30 mang- nel, a Myngcsan o sait.li Cadlong ereill, wedi brwydr waedlyd yn yr hon y collasom ynghylch 90 o wyr. ———— Cynnwysir yr hanes swyddolam ysgafaeliad V President, tfreigad Americaidd, yn Llys-argraph nos Sadwm, yr hwn sydd gyti'elyb i'r banes a welir mewn parth arall o'r papur hwn gydil hyn o wahaniaeth, fody frwydr wedi pnrhau dwy awr a hanner, ac nid dwy awr, a hod 11, ac nid dcg-, wedi cael eu lladd yn y llong Frytanaidd,-— Hwyliodd y President o Y ork, ynghyd a'r Ilong arfog Macedonian, dan dywysiad y Mor-raglaw Decatur, pan oedd rhyferthwy wedi gyrru ein llongau ni, ag oeddynt yn gwarchae'r port!), oddi yno. Deallwyd yn lied ebrwydd patFordd yr oedd hi wedi myned, a thrannoeth hwyliod<l y Uyngea ar ei hoi, sef v.Majestic, Cadpen Hayes; Tenedos, Cadpen Hyde Parker; Endymion, Cad. Hope; a'r Pomona, Cadpen Lumley. Gwnacth y President yr hyn olla fedrai i ddiangc, trwy dorri ymaith ei hangorion a thallu pob peth hep- goradwy dros y bwrdd i'r mor, ac ymdr('('ho(H pob nn o'r llongau Brytanaidd hyd yr eithaf.iM* gorddhves; ond 'n fedrodd yr un end yr Endy. tniou o 48 mangnel (nid 44) neshau atti, yr borl a'i gorddiwesodd ynghylch pump o'r gloch yn V prydnawn, ac- vvedi y-mladd yn agos i'w gilydd dros yr yspaid uchod, sef dw.y awr a hanner, pryd y dangoswyd llawer. o wrolder o'r ddau to, torwyd hwylian yr Endymion odclinrth ei thraw- hwy lbreni, aeth y President ych)dig o'i blaen, a thra'r oedd y Cadpen Hope yn de fnyddio'r cytfe hwn i osod hwyliau newyddion i fynu i'r diben i'w alluogi i fYlled i'w hyml drachcfn, a pheidiodd y frwydr, hyd lies daeth y Pomone i fynu am hanner a.wr wedi 11 o'r nos, ac wedi saetbu o honi ycliydig ergydion, gwaeddodd Decatur allan ei fod cf wedi rhoddi'r ymdrech i fynu eisoes, Yr oedd y President yn un o'r llongau mwyaí a yrrodd yr Unol Dnleithau hyd yn hyn all all i'r mor, ac yn cael ei thywys gan un o'u swf- ddogion goreu; nid oedd yr Endymion yn gyf'" artal iddi nac mewn rhifedi dynion, mangnelfy! na phwysau'r pelau; ni's gellir, o hCl'\fyd,C distawrwydd y gelynion, wybod yn gyV.ir faint oedd eu colled hwy; eithr yr ydys Y" casgru ivi-iii gymharl1 llyfrau'r llong a rhifedi gwyr a adawyd, eu bod gant yn ?' "?S ddechreu'r frwydr. Neidiodd l^eg 0 ld '1" 'J d(h'chrcu'r fr.dr. Neic1iodd 13eg 0 L eld!lJ cncDiedig Prydain i'r mor oddi ar fwrdd 1. President cyngyn?edag y gorfu ami roddi ^$' fynu, i'r diben i ddiangc rhag marwolaeth nt? -gwartlius. c Rhifedi mangnelau'r President oedd 59, ¡t o'r rhai hynny yr oedd 20 yn cymmer),d peli'll o 42 pwys: tra nad oedd un gan yr EndymiOfl gymmerai fwy na 32 pwys o bel, a'r Ileill yn llai mewn modd cyfattebol.—Gwyr y l'll sident oeddynt 490 o rifedi tra nad oe dd yr Endymion ond' 340. Y President Oc 1600 o dunelli, a'r Endymion 1377. ,d1f Co/?s o'r ?Mt a ?J?:fya! ac a glwvfivyd ar ?!(.v? yr -?? MMH, miwn brwydr ?'r /'rcMjfM? 7<w. 5, 18J.5- ? /.M?f-t/? J.eed, S. Mnrphy, J. Fn!r, W. AShcow Norton, H. Jenkms, R. Mitchell, R. ikniiard) APs,l'C,ol)- nel), W. Hope, a J. Smith oU, H.C7?M'y? >■ vair,J.?nsHtey, R. Lyons, J. Bailey, J. Cole, a J-1*icc, vn !!ymdost: T. Dtik a W. Lane. yn arswyd, Mitford, J.GoodaU, J. Ea?a?R.Jutlm?T.?' J, Evans, yn ytg?'a; aU, 14. 4

tuww—. Park ad o Sezcyddion lJunaain, 6jc. tn ddigon cyfoethog, gan ei fod wedi trysori llawer o olud yn amser ei Iwyddjant, tra'r oedd Bo naparte, ci hen feistr av uche-lderan mwyaf ci egoniaut. Nid vw Ardalyddes byglod o'r Alban, er bod yn awr mewn gwlad estronol, wedi anghotio tlodion ei gwlad ci hun yn ddiweddar parodd i banner can puut gael eu rhannu rhwng tlodion Aberdeen. Yr ydys yn cyfrif fod deuddeg bonyw yh Aivr yn Ffraingc am bob gwrryw dianaf, ac incivil i maintioli. Ymdddngosodd yn y Llys-argraph ncithhvyr waharddiad i drogl wyddo o'r deyrnas, ncu ar I y rnvr gydi'r tir, uu math o arfau rhyfel, pylor, neitr (saltpetre) ac arlwy rhyfel, dros chwech mis, ond yn unol ir gorcliymyn am yr 20fed o Fai, 1813, i dueddau'r Afl'ric-. Corchymmvn arall yn yr un Llys-argt-aph sydd yn gwarafun trosglwyddo o'r deyrnas hon, haiarn, cywarch, pyg, pyg-gw!yb ??)'?). ystawr Cro?!? turpant, aughor!on, rha?tau, hwyl- brenni, rhwyfau, a thrysorau Hyngesoi ereiU, gyda'r eithradau (exceptions) cyft'rediiij dros chwech mis.