Seren Gomer

fl1" Parhad o -N,zoildt-lioii Lititidaiii, c. amser. Y mae chwech cant o wyr ar waith bob dydd ar uchelderau Montmarte, ei rhifedi sydd yn cynnyddu yn feunyddiol, a dywedir y byddant yn ddeng mil yn fuan, i gadarnhau'r Heoedd crybwylledig, a pharthau ereill o'r Seine islaw Paris hyd y Marne. Achwynodd llawer o drigolion St. Antoine wrth ei Fawrhydi yr Ymerawdr, iddynt fethu cael arfau yn 1814 i yinladd a, hwy dros eu gwlad a'u pennadur; dywedodd ei Fawrhydi mewn attebiad, ei fed vii gobeithio na fyddai i'r estron gyffwrdd a'r c) ffitiiitu y flwyddyn lion, ond doed a ddelo, efe a gadvvai 40,000 o ddrylliau yn Paris, a mil 0 swyddogion y gadres, y rhai oil a fuont mewn rhyfel. i arfogi a chyfarwyddo'r diuasyddion yn eu hamddiifyn. Trefnwyd yr un mesurau i ddinas Lyons; a dywedir yn y papnrau hyn, fed y rhyfel a'r hwn y bygwthir y Ffrangcod yn rhyfel yn erbyn anymddibyniaeth gwiedydd ac os bydd iddo gymmeryd lie, ymddygai'r Galluoedd Cyfunol tuag at Ffraingc yn yr un modd ag y gwnaethaut tuag at Saxony, Genoa, a theyrnas yr Eidal; ond bydd iddynt gyfarfod a rhwystrau ereill a dynion newyddion. Eu cyhoeddiadau a'u bygwthion oil ydynt yn anamserol; nis gallant cin daduiio yn fwy nag y gallant eill gorchfygu; caent ddysgu er en gwarth yr hyn a ddichon 28,000,000 o Ffrangcod, 500,000 o filwyr profedig, a 30,000 o Swyddogion, y rhai ydynt wedi buddugol- iaethu mewn banner cant o frwydrau, ei wneu- thur, Yn ol yr hanesicn a gynriwysir yn y Moniteur ymddengys fod holl Duleithsa Flrainc yn ymroddi sefyll dros yr hyn a elwir eu han- ymddihyniaetli, ond trigoliou tiriogaeth Gog- leddol yr Ymerodraeth honno, ar hwyrfrydig- l'wydd y rhai yr achwyuir. Mewn llythyr o Liie (ond yr hwn a gyfan- aoddwyd yn ddigoll tcbyg yn Paris) dywedir fod y Saxoniaid yn bleidgar i'r Ffrangcod, y Prus- giaid yn atgas yn en golwg, a bod rhai o filwyr Belgium wedi cael eu gyrru it, tu ol i'r fyddin gyngteh'!o? o herwydd amlygu o honynt duedd- iadau i encilio at y Ffrangcod; ac ychwanegir y byddai i agos holl fil wy-r Belgium, a Mawer o'r Itanoveriaid fyned trosodd at fyddin Bonaparte, pe caent cytle. Yr oedd y Cadfridog Blueiier yn y dref uchod ar y fifed, ekhr dywedir gan ys- grifenyttd y llythyr dywedcJig ei fod efe yn dra ten a methedig, ac felly yn analloog i ddwyn lludded y rhyfel; ac er fed pawb yn ymdyrru ym Mlirydain, er mwyn cael ei weled, nid oedd neb yn sylwi arno yno. Addefrr gaB. y Moniteur fod hysbysiaeth o Milan yn mynegu fod byddin Murat yn yr an- nhrefn iwyaf^ac mewn llythy r o'r ddinas honno yn yr un pa pur, dywedir fod brwydr wedi cym- meryd He rhwng yr Awstriaid ag ef wrth y Itoneo, yn yr hon y maeddwyd y Neapolitiaid, y rlpi a •^ynnygasant orphwys wedi hynny yn Cesena, a g yrrasant swyddog Ù, llythyr at y Count Nie-p- perg; gwrthod wyd derbyn y swyddo, a cliiliodd ib y d d; fl, Murat yn ol gyda'r brys mwyaf, a medd- iainvyd Ce-ena gan yr Awstriaid. Aeth 10,000 »'r AwstrVaid i Florence i dorri yma-ith gorph o jjhvyr iNapIes, y rhai ydynt mcrrn amgloddiau yn y Musone; olll nid oedd yr ysgvifetvvdd v?r Igwybod beth a ddigvfyddasai yn Castiglione, lie y gwyddys i'r Awstriaid gyfarfod a'r Neapo- Jitiaid. Mewn erthygf o R;igusa, arwyddir fod y wlad lionrio mewn terfysg mawr, o herwydd clywed fod yr Awstriaid ynghylch daw?on lluytldwyr yno, ac mai rhyfel gwaedlyd fydd y canlyniad o hynny, o herwydd fod holl wyr ieuarngc- yy ardaloedd hynny dan arfau, ac yn lfawn casineb at Lywodiaefh Awstria. Ilhoddodd synago"ij y ddinas gymrnaiut a 40,000 o sequins i'r esgcb, yr iwn sydd yn ennrlr y Monregrilliaid drosodd at ei blaid. Ond mewn erthygl arall o Basle dy- "nedir fod brysnegesydd wedi myned tnryTr dref bouno, a. chennadiaethau oddiwrth Ymerawdr Awstria at yr Ymerawdr Napoleon,. a bod pawb yno yn ystyried hyn fel blaeu-biawf o fesui-au tangnefyddus^ • IIeddyw yn y bore cTacth papu-rau Brussels am yr mis hwn i law t y peth mwyaf pwysig a gynnwysant yw cyhoeddiad Louis XVI11. i drigolion Ffsa-ingc, yn yr Ilwii y mae efe yn eu i galvr yn ddeiliaid iddo cf, gan ddywedyd fod gwrthryfel y rhaii amlaf o'r milwyr, y rhai a dwyllwyd gan ychydig ftaenoriard, wedi galluogi trawsfeddianydd y goroM j fuddagoliaethii ar yrneiodragth gyfiawn y cyfreithau T m bod ym- drechiudaa ei ddeiliaid fl'ydcflon, mawsliydi'r f)rsehl" a ehynddrychioMeb y genedf, wsdi rho- ddi i fJtfu i tfyrnigrwydd mriwyr givi-tliryfe4gar, y rhai a hudwyd gan lhsencwiaid bradwrus, twyM- edFas, ac anudonlyd. Y Uwyddiant beius hwn, ?e?det Fawrhydi, sydd wedi creu bmw yn Ew- J'0{1, byddiuoedd cedyrn ydyrtt yn cychwyn tua Ffraingc, a'r holl alluoedd ydynt wedi pender- fynn ar ddinystr y Gormeswr; éthr yn y rhyfel eymmrrir gofal i wahajniaethu rh wng aflonyddwF ) yr keddweh aTr genedl Ffreng-rg orthrymedig. Tystsolaetkodd yr holl Gjngreirwyr bydd idd- ynt barefoa anymddrbyniaeth Ffranvgc, ac na byrfd iddynt hwy ymyraeth a'r Llywodraeth .,A,ul,- iv nol, a car yr ammodau hyn Uawnfwriadodd ei Fawrfrydr i dderbyn eu cynnorthwy. Yn ofer yr ymdrecliodd y trawsfeddiannydd i has anghydfod yn eu mysg (y CiFngreirreyi-Y. Wedi byuny helaetha ei Fawrhydi ar amryw ddicheJII- ion Botrapa)rte, yr hwn a ffugia fod yn gi-nil.-Ped- rol iawJJ, gan gymmeryd arno ddileu arferion y rhai a fernir yn orthrymus, er eu bod wedi eu dileu e jsoes, a gaiw yngbyd holl gynghoriaid y T;4ei^hau, i'r hyn a elwir Maes Mai, i liosogi rhifediTr cydfwriadwy r; gan addaw cyhoeddi yno yrrghanol gwnfidogion, d(iynwarediad o'r Ftrf-ly wodraeth ag sydd wedi 25 o flynyddau j o drallod ac aunhrefn wedi diogelu rhydd-did Ft raingc ari dedwyddweh. Dywedir hefyd, fod yr IlolI wfedydd yn gvs- tal a'r Brenin yn hysbys o dueddiadau pleTdiol y wlad iV fawrhydi; a therfynir y cyhoeddiad yn y modd hyn: "Ffrangcod! Ymaflwch yu y uaoddion gwaredigaetli a gynnygiv iTeh gwroldeb; Cynnullwch o gytch eich Dreviin, eich Tad, ac amddiffynydd eich holl iawnderau hrpiwch atto, i'w gynnorthwyo wrth eich achub chwi, i osod terfyn ar wrthryfel; gohiriad yr hwn a ellai fod yn dditiylsti-iol ['n gwlad, a thrwy gospedigaeth awdur cynnifer o ddrygau i gvflymu adgymmodiad c y'cl'i,editi.Ar%vy,dd- wyd y Cyhoeddiad yn Ghent ar yr aU o'r mis j hwn. Ar y 6fed o'r mis hwn aeth Dug Welington wedi ciniaw o Brussels, ar hyd y ilordd tua Ghent. Gwrihddywedir yr hanes diweddar ynghylch fod y gymmydogaeth o amgyich Ostcud wedi cael ei gorchuddio gan ddwfr. Dywedir fed Dug Weihtgfon yn gofyn am holl Iii wyr hebgoradwy y deyrnas hot i'r Cyf- andir. Yr ydys wedi ymosod ar dy Mrs. BJIamore, Kensington, dair o weithiau yn ddiweddar, gan amry\v ysbeilwyr. Bore ddoc ynghylch dau o'r gloch gwnawd cynnyg jfyrnig arno drachefn, tor wyd drws y gegin a. chyllell fawr, a thrd yr oeddynt yn gwiteuthui- hyn, dihunwyd y gwas, yr hwn a gododd ac a wisgodd; a phan ddaeth yn ddistaw at y lie ag oedd yr ystwr ynddo, yr oedd twll mawr yn y drws, a gwelodd wynpb dyn trwyddo, ar hyn saethodd lawddryll atto, dychwelwyd y tan gan un o'r lladron ac aeth y belen yn erbyn coler ei hugan, a'i wddf-liain, lie y trigodd; wedi hynny efe a saethodd lawddryll arall, a ffodd y lladron; yr oedd llawer o waed or tu allan i'r drws, eithr dygwyd y lleidr chvyfedig yroaith gan y 1 lei 11.

Papurau Paris am y Qfed a ddaethant i law iy bore hwn; y iiiae't Ti,ysoi-feydcl yi, adfywio ychydig drachefn d\ dd Llun diweddaf yr oedd y Consols 5 y cant yn 57Dychwel- odd Lucien Bonaparte i Paris oddi ar ei gennad- wriaeth i Switzerland; a dyweclir foci brys- negeswyr yn myned ag yn dyfod o Vienna i Paris; ac haerir yn hyderus fod Bonaparte wedi dywedyd, mewn cyfrinach a Carnet, ei fod efe yn gobeithio na fyddai i heddwch gael ei aflon- yddu ac ei- ein bad yn dra ambeus o gywirdeb yr hanes uchod, ymddengys fod pobl Ffraingc yn gosod ychydig bwys arno, pe amgen ni flllsii,y Trysorfeydd yn codi yn y wlad honno. Dy wedir fod anghydfod wedi cymmeryd lie rhwng Ty wysog Orange a.'r Dug De Berri. Cynnwysir yn y Moniteur a^ysgrrf o gyttun- deb y Cyugreirwyr yn fiennn, ynghych achosion Switzerland; yn yr el-thn, (Ti cyntaf cydnabyddir anymddibyniaeth y 19eg Talaeth, mcgis y tFuif1- wyd hwy yn gorlf gwladwriaethol ar y 29ain o Ragfyr, 1813, a chorffolir y Pays de Yaud, tiriogaeth Geneva, a Thywysogaeth Neufchatel gydit Switzerbnd, y rhai a ilurnant (fair talaeth olr Y DapbenthaJ, ag oedd gynt yn rhan o Dalaeth Yaud a adferir iddi. Esgobaeth Bale, a dinas a thiriogaeth Bienne, gyda rhyw eitkr^da.u (exceptions) ydynt iberthyn i Dalaeth Berne. Kehhwys daelh Tlythyr-god Kambwrgh i'r ddinas, a. phapurau o Frankfort am. y 5fod ac eiddo Brussels i'r 8fed. Ar y prydiaia hyaiiy, ni-d oedd neb arwyddion yn danges y byddai i frwydro gymmesyd He yn fuan. Llenwir y papurau cylsoedd a'r flvthyrsi? cyfrinarhol ag hanesion o ymlyniad trigolion gogleddol Ffrainc wrth y Boui fioiiiaid dywediv fgd trigolion Lile yn flyrnig yn erbyn Bonaparte, a bod sel y fyddin tuag atto yn oeri, ac yn cael ei ganlyn gan ddifatterwch ac eaciliadau lliosog. Yr oedd Dug Welington wedi dyehwelyd i BruseeLs o Ghent ar yr 8fed. Cynnwysir erthjgl go faith ymhapurau Fnmk- fart, yr hwn a amdditfyn gyhoeddiad y Gajiuoedd cyfunal ar y 13eg o Fa ntlr, yn erbyn Ktma- parte, yn yr hwn y dywedir ita ddyTairr gormes- wr hwntiw gael nawddie ymhellach ymhlith gwiedydd gwa'rieiddiedfg: yr oedd cyttundeb wedi cael ei wneuthur yn Paris, yr li-xii a gym- modai holl daleithau Kwrop a'u gilydd, torwyd y I cyttundeb hwnllw gan Bonaparte, a thrwy hynny y mae yn eyog o ddwyn i mewn i fynwes hedd- ychol y partli hwn o'r byd holl ddychryniadau rhyfel a'i ganlyniadau. Y nine Europ yn dy- niutio heddi%-cli, a diammeu fod arni ei eisieu; eithr ni bydd iddi dybied ei bod wedi ei gael hyd oni fyddo wedi ei sefydlu ar yr egwyddojiion anghyfnewidioi tldaioiii cytfrediii, &e. Mynegir gan bapur boreol, 11 fod Gweriwlogfo-n ei Fawrhydi wedi derbyn cennadiaethau oddi- wrth Ly wodraeth llwssia,, gan hysbysu fodanian pobl Poland yn gyfryw fel nas gellir symmud y fyddin sydd yno tua'r Rhine, hyd oni ddelo rhifesir cyfaiial o Ilwssia yno i lanw en lieoedd yr hyn nis gsllir i wneuthur yn fuan, ae ni ddichon Llywodiaeth Rwssia gyivnal traul cych- wyniad y lluoedd o barthau tufewnol y wlad heb arian cymmorth Nid Jdym yn gwybv/d ar ba sBiili y mae'r dywediad uchod yn gorphwys. Eterbynwyd hysbysiaefh o St. Domingo, a serwyd Mawrth y 22ainT 1S15. Nid oedd neh Huoedd Ffrengig wed) ymddangos yna ar yr amser nwrrnw i gefnogi hawl honniadau Louis XVIII. irr ynys. Yr oedd masnach mewn cyflwr llwyddiannu-s; eithr nid oedd y Brenin Ilenry a"r Llywydd Petion wedi cymmodr a'u gilydd. ———— Bore dydd Mercher llwyr ddinystrwyd Tai Siwgr helaeth Mr. Krudge, yu lleol George, Christchurch. Cyttunwyd ar ddeisyfiad i'r Seneddr yn erbyrv I adnewyddiad y rhyfel, gan drigolion Carlrle. I il lcib/&?7%/r Offciriaid—Dd&e cynnalwyd cylch- wyl meibioH yr otVciriad ya eglwys gadeiriol St. Paul; yr oedd yr egl%vys -,vedi ei goi,lej..twi n-,tti ddynion o'r cytrifoldeb mwyaf) Dugiaid York a Devonshire, Archesgob Canterbury, esgobion Caerlleoa Gawr, Bangorj Henffordd, Tyddewij. 'I I ac amryw ereill; Argl. Palmerston, Argtwydd j I Maer Llundain, a Phendefigion ereill; yr oedd y beroriaeth yn ardderchog, a phregethwyd pre- I' geth ragorol gany Parch. Geo. Mathew; a chasgl- wyd 4991. j Is, 8d. ar yrr achos.

f SNEDD YMERODROt. TY YR ARGLJVYjDDt. j Lílln, Mai Û.¡.bal'lIenwyd dret ÚfecldiäiJt Llun, Mai 8.—-barllemvytl Ys<'i if y dreth ar feddiant yr ailwaith, ac amryw Ysg-rifau ereill portliynol i brif flvrdd meftn gwahanol barthau o'r devrnas. Mawrth, 9.Cymivgodd Ardat!ydd Lansdûwne ar fod i'r ysgrif dros hclatfthn gwellialit yr Habeas Corpus i gael ei darlleti yr hit waith. Gwrthwynebwyd yr ail ddariieniad gan Arghvydd Eleiiboi-o a'r Arglwydd C'anghellawr, o herwydd nad oedd flngen am y eyfryw ysgrif; ac wedi hynny par- wyd i'r ysgrif gael ei dai lien yr ail waith chwech mis i lieddyw, (li< y. gwrthodwyd hi). Mercher, io.Gwrtliwynebodd Tarll Stanhope ail ddariieniad ysgrif y dreth ar feddiant, o herwydd ei bod yn tueddii It i i',ilu Wynehau y tlodion," Esay iii. 15. Nid oedd efe yn erbyft y (firth 0 herwydd ei fod yn berchen tit., ond o hehvydd ei bod vn pwyso yn drwm ar y deiliaid, ac yn gq¡¡{ynol ai- gorph y bOhl, ac yn y modd hyn yy oedd yn gwasgu y Oodiou, ttwy gfldi pi is y bara. Dywedodd Arghvydd Lerpwl nad oedd y dteth hon yn pwyso ar y tlodion, and ar y eyfoelliogion, o her- wytld yr oedd y tlodion yn rliydd oddiwrth ei gweiih- rediadau. Tystiodd Iarll Grey, er ei fod yn ystyi-ied y dreth hon yn anghyfartal, yn drallodns a g&rthrymns, na fy- ddai iddo cf ei gwrthwynebu o herwydd ei fod yn gwybod y byddai ei wrthwynebiad Yl) aíiwyddiannns, Wedí dadlen yr ysgrif yriii waith, dywedodd Dug Norfolk ei fod ef yn cyttuno ynghylch anrjenrheid- rwydd o barotoi erbyzi rhyfel, and yroedd yn pobeitbio yr arferid pob moddion i gael heddweh trwy gynnad- leddn. Yn lie ystyricd y dreth yn anghyfartal a gorth- i-ynitts, yr oedd efe yn ei hystyried y mwyaf tei? a chyf- artal ag a ddyfeiswvderioed; ond yroedd yn gobeithio na esgenlusid yr arfcriad doth o fyned yn Eisteddfod arni. Ystyriai Arglwvdd Lerpwl y byddai hynrry yn achos gohiyiad afreidiol, gan fod y dreth yn cael ei hadnew- yddn dros un flwyddyn yn IInig. Annogodd Ardalydd Buckingham y Ty fyned "vji Eis- teddfod, yr llyn a wrthodwyd gan t'O yn erbyn ti, Gohiriodd enllarglwyddiaethan hyd ddJdtilau:ne3<lf. TY Y CYFFREDIN. j IJun, ilfai 8.Cyttunwyd ar Ysgrif dilcad gwobrsui carcharau, ac hebryngwvd hi trwy'r Tv. At- annogacth Mr. Lushington, caniatawyd y SWlll o S.%3841. at amrywiol achosion. Darllenwyd Ysgrif y Llythyrdy Newydd (yn LInn- dairr) yr ail waith. Cyfoffodd Mr. Tierney, a gvmaeth rawer o sylwadan ar dvauL y Tenlu Brenhinol, d»n olygiaeth yy Arghvydd Ystafellydd, gan gyfeirio at dranl y dodrcfir at Dy Carlton dros ddwy flynedd a Raw mis; yr hyn oedd yii 160,000,1.; beiodd yn llvsa ar yr Arghvydd1 Ystaf- ellydd, a dywedodd na allasid fyth chwilio i gyfrifon inoi- helaeth mewn modd d'yfadwy, heb i'r Ty fyned yn eisteddfod ac lioli tystion; ae nid oedd yn canfod dim grym yngwrthadl y rhai a wrthwyncbent hyn, set' y byddai i hynny ddolwrio teunlasWr Tom hi.. Brenhinol; ei amcan of oedd gasod arolygiaeth y drau! deuluaidd ar ddynion a fyddent attebol am eu hym- ddygiad yn y pcth hwn. Nid oedd neb yn fwy ewyll- ysgar i addet y d'ykti rhwysgfawredd berthyn. i'r got-on nag efe, pe byddai hynny i gael ei drefim yati'dyladwy. \i oedd efe yn credn pe buasai g.-ea y Tywvsog j Rhaglaw Gynghoriaid onest o'i awgyl'ck, y rhai a'i j g-osotlent mcwn cof wi-tli geisio dodrefn o bris ditfawr, ei fo(i nivi)e(i i dralll ag a allai alw am sylvvadau ranhyfryd, y gallasid arbetl Mawer ian-ii ti-ivy liyiiiiy. Nid oedd efe yn cb1.ennych ymyraeth it threfuiadau tlifewnol y Teuln Brenhinol, nac i lioli cogytkJiom a'r cyflfelyb; eithr yr oedd efe yn hydcru na fyddai i'r gyauaeradwyo y draul ddiriiiwr a (ii(i itg y soniai'r p,-ipiti-,tii -itii dani. Efe a derfynodd ei araetll trwy gynnyg ar fod i'r Ek^eddfod' gzel ei awdnrdocli i ahv am, ac lioli, Mr. Marsh o Swyddfa yr Arghvydd YstafeHydd. Dywedodd Argl. Castlereagh y dylai'r Ty dderbyn cynnyg y Konheddig Anihydedd;i«s gyda llawer o oehel- iad, g-<m nad oedd amgen nag apeliad y fanj. a amlyga^ant ar nos flaenorol ynghylch pwngc pei ffadth debyg i hwn. Wedi hynny darkiniodd yr 4rgiwydd dyledog yr holl syman a drenhvyd gaiSt y Teullftl Brcn- hinol, ac a grybvvyllwyd gan Mr. Tierney, gan roddi rhesymau Qglri, t,l'iilS bob. un o honynt; a dangosodd y buasai'r draul yn lie bod yn fwy na'r hyn a ganiattansid gan y Senedd, vn llai na hynny, oni Iwasai dyfattiad yr ymwehvyr Brenhinol. Ni dderbyniodd y Ty wysog Rhaglaw gymmaint a swllt oddiwrth y wlad yn y fhvy- ddyn gynlaf o'i Raglawiaeth am ei wasanaeth i'r wlad. Am y- ibanl wrth brynu llestri swian, dywedadd ei Aiglwyddiae.th na allasai'r Tywysog Rhaglaw ddef- nvddio Jfestri ei dad, nac \'speilio'¡' Tenln Brenhiaol o honynt; ac yn wir nid oedd llestri'r Brewin yn ddigonol jngwyneb y rkwysgfawredti g-g oe(f(L yn angenrkcidiol i'\v Uchder Krenhinol amlygu yn ddiw- eddar ar am&sr yr ymweliad Brenhinol.. Yr oedd y dranl ar Dy Carlton ac yn Windsor o fewn i'r amcau bris a osodwyd ger bron y Senedd, neu ynte fe'i talwyd o drysor priodol y Rhag-jaw ei hun. Ac felly, oddi eithr 17,0001. am dd'odrefir, nid ()c(hl> HeocWù ei drigfa cf wedi costio dim ilr wlad; ac yn avwr yr ocdd efe yn gobeithio nad oedd dim wedi cael ei wneuthur ag oedd" yn galw am gyfryngiad y Senedd; o herwydd paham gobcithïai na fyddai i'r Ty alw yn ol eu tcr-, fyiiiad blaenorol; ac mewn diwrnod nen ddau i-iii)ddid pob hysbysiaeth. ger Cll. hronau a. berthynai i'r p-wnge hwn* Cadaruhawyd y mynegiad cyffredia uchod gan Arglwydd Yarmouth, a sylwodd mai tra anaddas fyddai fod llestri Peniiadur y deyrnas yu waelaclr nag eiddo amryw Bendefigian. Llefarodd- amryw aelodau ar yr un testun, a, d'vw- edodd Mr. Tierney nad oedd efe yn dealt fod un attebiail wedi cael ei roddi i'r hyn a ddy wedasai efe, yn ddig.on i wweuthur cyfryngiad y y yn aft-eidiol Yna ymranodd y Ty, dros y cynnyg 119—yn ei erbyn 11,5 gwahaiii-actli 56, Muwrih 9.C_vnnygodd Mr. II. Addington ar fod i weithred y 53ain o'r Brenin, yr,hon sydd yn galluogi ei Fawrhydi i dderbyn cynnygion gwirfoddol y Mei- ivyl- Ileol i uno a'r gadres, i'r diben i gynnydda liuofcdd lieligor,,idwy'.c wltd, i gael ei derbyn a'Lbarferyd, dros ysbaid deuddeg mis. ILlefarodd amryw o a>e?odau yn eibyn y cynnyg hwn; pa fodd bynnag darllenwyd yr ysgrif y waith gyntaf, a goichymynwyd iddi gad ei darllen yr ail waith ddydd Gwenev nesaf.. Mercher, To.Gofynodd Mr. Whitbreatf pa un a aeddid wedi derbyn rheoleiddiadau terfynol y Cyng- reiywyr ai p-eidio, ac ar ba ddiw mod, cyn neit wedi'r gwyliau, y gallasid disgwyl cennadwri oddiwrth y Ty- wysog Rhaglaw i'r Ty ar y pei hwn i Attebodd Argl. Castlereagh, nad eedld eadarnhad cyttundeb diweddaf y CyngYeirwyr wedi caet ei dder- byn o Vienna^ ac nid oedd yiL debyg y byddsti idda 1 ddyfod i taw cyn dydd GvPener; ac ani yr nodol i ddwyn cennadwri oddiwtth y itliagia,,v nid oedd yn gweled yn gymhwys i'w fynegu yn aVlr. lau, i t.—Cyflwynwyd deisyfiad y Pabyddion gan Syr IL Parnel, yn yt hwn y deisyfant. l,'Uel elf rhyddliaa oddiwrth y cyffeithau cospawl a wnacd ) erbyn y cofph hwnnw o ddeiliaid ei Fiiwrbydi. Chivennychai Mr. Tierney wybod pwy oedd y dy\1íØ C ?, ? eniiy?hai IL?li ag y derbvniodd y Barwnig Anrhydeddus yr iaeth gandclyM ag yr oedd, fel yr oedd efe (Tierney))| deall yn bwriadu sylfaeni liswtifwiaiiau gey bron y 1 arno, j'n trili y pwngc yn gyffredin. Dywedodd Syr H. Parnel iddo dderbyn ei hysbJ3, iacth oddiwrth y deisyfwyr eu hurrain; -Ili fod ef ",rl yn bwriadu cynnyg rhai llawnfwriadau ger bron y 11 ar y pwngc hwn, cyn trin y testnn yn gyffredin. Ystyrmi Mr. Banks y pwngc o gymmaint pwp, ? byddai iddo gynnyg ar fod ïr Tv ?ad ei alw ?ir y d) pan ddetafr testun hwn i g,ýê} ei vstyried. Nid oedd Syr J. C. Hippesley yn meddwl sy?w»-af^ deisytlad yn awr; eithr efe a barortoiai ei hun i wynebu rhydd-freiniad diarnniodol i'y Pabyddion, 05 byddai i hynny gal ei gynny?. y gapt ei gyiln ,y!  fi Rhoddodd Syr H. Pai-iiel cynnygai efe ?. fod i'r Ty fyned yn eisteddfod i gymmeryd y pwng<; hvstniaeth pytkefnos i heddyw, ac v gModai e? ? lawnfwriadan ger bron y T? wythnos i hcdJyw.?" gokirwyd y Ty. ■■

HANES GWA HANOI# G Y FIE IT HIA I) AT J Ac ARGRAPHIADAU R BIBL, VN YR I AIT II GYMIIEIG; I Gan THOMAS LLEWELYN,, LL. D. Yr litm a argraphisyd yn y Saesneg yn .Brysio, yn 9 Jhcyddyn 1768. I [PAIUIAD O'U HUIFYN I Yr argrafTiad hwn oedd li^r/cach nag un Oft. try wir y llyfrau a gynnwysai, eithr dywedir wf- thym gan Calaniy (Account of Eject. Mi/fisted vol. 11. p. 920.) fod ynghylch dcng mil wedi dosparthu yng Nghymru, g;?n y r argraffied}'0 Mr. David Jones, yr hwn, fel y (iyw, e' diy -,I roerodd lawer sawn o draHerth wrth argrnii^ f gwasgaru Cymreig- Ymddeugys 1J\ prif noddwr y crhoeddia.d hwn oedd ArgJwyd dy4rtlsg o deulu'r Wharton, Thomas. J3a', Wharton, fel y tybiaf, wedi hynny Isiarll ¡II- chendon, larll, ac Ardalydd Wharton ProteS- taniad setogy a chefnogwr i'r Chwyldroad I sanaethwr ffyddlon i'r Brenin Wiliarn, ac ILI" 0 Weinklogiou y Aan, yn y rhan ogOil: eddus o'¡ theyrnasiad. Koddvvyd Jones Vn gorehwyl hwn gan wyr urddasoi ereill heb Arglwydd Wharton, a chynnorthvsy wyd ef haelionus fodd gan rai gweinidogien a dinasy;u( ion Llundain.—(Calamy ubi supra,) Yr a rgra (fiad yn t690 oedd y d i weddaf y• ddwy fed ganrif ar bumtheg. Hwn oedd y wa'-ydd aygra?ad wylhplyg, a'r seithfed o'r h rai o'r Ilyfr hwn cyn yr amsPr hwnnw. N'? JII wedi e argralfu mor hardd, nac ar gysta-l pal)tl r0 na lIythyrell inor dlos a'r uti blaeaoiol; Od mewn pethau ereill, megis maintioli, mai'i^ f llythyren, rhifedi y papurlenni, y maen-t yn 0 elyb i'w gilydd, a'c i amryw argralRadau o'r Bibl ytighylcll yr amser liAvnr y maent ,re j en hasgraffu yn lied agos, aYr llyiihyren hi rach yn fechan, ac felly nid gwbl eystal i'? ty' gad; olld etto y nite"r llyfr mor liogelhul)!^ mor gyfleus, mewn amryw ystyiiaeHjauy dymunais- yn fynyeh gael. yr oni Myfr wedi eia5' gnsSu drachefn y" y dulli kwiij JI1 Gymraeg a yn Saesneg. Os sylwn ar y pwngc hwn yrr yr oes hoP, sawn weled fod ei ansawdd wedi cyfnewid 1^' wer er gwell. Tieuliwyd miliyuau o bllnnoed ar werthredoedd haelionus yn y wleaf hon we" 1700. Pe byddai i ryw un a mm eu' hyn, a. t,hy"b' ied: fed y swm helaeth hwn JI1> rhy ddirfa^ byckled i'r cyfryw ystyried rhifedi yr ysbyttai sefydlwyd mewn tref agwliid; gwnaed ameal" gyfrif ar antur o'r draul i godi a cliyitiial yr byttai hyn; ychwaneged at hyn ein ilys",Olio" eiiisengar, er hyfforddiad a chynnaliactb i Irialit y tlodion a'r augkenus at y rhai hyn e-Hu waneged ein cymdeithasao a'n sefydliadau liaell ionus a lliosog (rhai o honynt a ddo-sbarthaat 0* oedd o buunau yn flynyddol); ac keblaw by' cyfrauiadau anghyoedd unigolion: pan y$ty,lf hyn oil, ni ellir tybied fed yr baetiati, uci,od 9 fod miliyuau wedi cael eu treulio mewn. oddiar ddechreu yr oes hon yn uwch narr gwir" ionedd" er fod, yti rliaid i'r &wm ymddangos y" dra mawr. Y mae cynaiysgaeddu cenedl o Brotestaidai'' cenedl yll,'n h. VMD)j,dog,aetil Llundain a rhan (JJ Prydaiii cenedl yn cynnwys, ysgatfydd, .dt"tt gain mil o deuluoedd, ueu ddim HaL l tbri bedwar can' mil o ullio,Olion il gy n 11 y S9),aeddli cyrniifer o ddynion a Biblau sydd rhagorol ac mor ardderchog fel na elhvsai lai tJø c'hyfarfod a sylw a cliefiiogaetli, yn yr oes bo1* o baelioui, yn yr -trddigolicdq hwn 0 e4uaell" garwcb. 0 fewn i'r deng mlynedd ? det?a!a ?ve?f? hyn, argraH'wyd y llyfr hwn bedair gwaith. CY? hoeddwyd y cyntaf yn 171&. YraHyn 17'?? y nesaf yn 1746, a'r olaf yn 1752. Y maent o" ym wythplyg. YraHsydd yn hytrach yn !? na?'r UeiH? ac hefyd heb gynnwysiad y penso au, ac heb gyfeiriadau as ymyl y dail; ac a? 1, rheswm hwnw, ni P.hri5iwyd d erioed gymrnatJJ, gan.y bob! i'r rh{y cyhoeddwyd ef;, y f,,th'rt? eu Fhs?f&rn o d,r cynnwysiadau a'r cyfei''?' hyn; ac ?rrhai?ond y waith hon yn nt]ig7,y cynnysgaddwyd hwy. Y tri argraffiad ere,.ll ? ydynt ly ftau wythptyg helajeth a hardd- ? ?? yr Apocrypha, cynnwysiad; a chyfeir!st? ? ? ddynt, y mae oed y byd ar ben uchf y ? ?Hen tUthian'r Eglwys wedt cael ea? nodi yn Yr f! Destamenf? a'r Salmau at ygwasanaethbo? ? phpydnawaol, am bob dydd o? mts. ? 'J1 yn cynnwys hefyd ddangoseg n?u amse?y?'? ?{t ?ysg?y?hurQ! (y dangoseg yma syddgryMO?? ?mseryddi?eth yr Archesgob Usher?g?n Yr 0 ¡ Ll:yd-fe'i cymmerwy?o"r argra?xd- u"r,J> ?ff< Fi4i S&esnBg 1701,. aQ a gyRe?hwyd g??' ?t'* iam?), y Salmau Can, a rh?! Emyn?ti a f r0*' Gweddi. (Nid oeddyr Apocrypha yn ? 175-2.) (i'W CARHAU.^ t U