Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
- -,-__--OL-YSGRIF R N.
OL-YSGRIF R N. Pnjdnhawn lhjdd LLUN, MEII. 12. YD DION DIWEDDARAF 0 FFRAINGC. Hn-K I ? uyiuaj,orn oapurau raris am yr 8f(da'r 9fpd nli hwn. Agoi'odd Bonaparte yr Eisteddfod jy?? .Mel'chcr gydag araeth o'r ? ^i0 d do^ d>'dd ^erc'lcr gvdag araeth o'r Qtdd Jroha y "?? y» dywedyd, -F'??e ?? &o?/???'??V? ?? dyledswydd cyutarrywyso? fy ?'gah? '?'??Gr i ilaenori ar feibion y wladwr- laeth." HWll y\V yr u?g grybwy'.Had?ym- ?awiadb??' ? y fyddm, ac Ý": oedd:cr yn f°ddbI ynnao- V^' ddYdd ?.e.e. dl?ddaf; pa fo(id !,I t,l vw ua oedir ci ymadawHHl Iii\VPr 0 ??.a?,.???' y?  -"?? Y 1^ cad?raeUi Paris i ?1 ei hymddu-ied 1 ()fal y 1 °^fordd'°!| Gwbubviiaethol yn absen- Joldeb menuvdr, dan lywyddiaeth Gwein- ?oa- v tji !l (y C<>d-lywydd Davoust) fel Rh"!aw C?-ti,re(Iiii Mae HonapH,?c yn cvfrif Y distl'ywiai y S?'' ??" Paris yn hyÜach ?'t 1'hodù' f' C y r. Pl¿; III 0 uth., !.Ic/¡('Ncit]¡iwYI' dact j 10.—Neithiwyr dacth i 1CWII yma a' ??"c"g ?'mbio, Jsgan?nad Thompson, i^t dau swyddog 1<(reuS1^ y Is-g?.. Nrl'i,,i d ( l e GoLii, b ii i on, vi, n yr 0 ?-'? de Gon ??"? yr ? hwn ydd yn perthyn 'ft vdf'I"n??.?.y?y???? vrArdaiyddde la Ito (?h(' Gadrridog llyddin }; l'en- ?cJ?? ?'? ??f-rldog Byddm Fren- 'n°laidfi I J f ?'t \e"dee' ?r CadP«n \VaUer. Y ??r -g,vr  I  f yti ai-wci( ] ( I wr "°'????'S cyntaf yn arweddwr ??"'?d?ej ?"? y ?'?' ydynt o gryn bwys; y ^aeyrol ?" ?'?? ei glwyfo, ac yn dyfod i ?ae yr?. wedi cael ei fTh"'y'fo He yn d y fod i ,oe,gr am ?''?y m?ddygot. Ymadawodd y svvyddooio1?" ° Glllies prydnawn dydd 113'tl o St. (?'illies pry(IllINVII (1)'f-l(l Sul Ia, y nia(, chod(li liaiie, niwy (iv-.iiLiiiol ?ynediad ymla'? 'i??''? ?'-6?i''oi yn La ?nde? ?. weled yu y papumu I ^renori ? Ar yV 2x !L "?? y" y p?? freng'g. Ar yr 2Hain ?'' ?? <?'?af, "1m-¡ ?rod? brw dr 1? ? y n? un y cafodd CadA'idoir Bonaparte (Trr.yot) ynghyd a. 3,000 0 wyr, gu dymchweiyd gyda. cholled mawr, ac y cyntaf a'r trydydd o'r mis hwn, cafodd y gelynion eu dymchwelyd drachefn, yn eu hymdrechiadau i rwystro tiriad y mangnelau, arfau, ac arlvvy rhyict a ddanfonwyd o'r wlad hoti."—Dywed y Swyddogion hyn fod 65,000 o gynnorthvvywyr arfog yn L1. Vendee yn unig; a hod y faner wen } n. chwifto yu Bourdeaux, ac amryw drefi ereill ar yr oror Ffrengig.—-Mewu canlyniad i ddyfodiad y cennadiaethau hyn, hwyliodd saith o longau ei Fawrhydi ar wasanaeth dirgel. Falmouth, Mehe/in <S.—Oneth y llythyr-lorig Fox yma o Surinam hi a hwyliodd oddi yno ar yr 8fed o Ebrill; Demarara, 20fed ac Antigua, Mai U ego Derbynwyd hysbysiaeth yn Anti- gna, ar y 3ydd o Fai, o Martinique a Guadal- oupe, fod y byddinoedd Ffrengig yn ymddangos allan a'r hedrosyn fri-lliw, ac wedi cyhoeddt eu hunain dros Bonaparte. Y mae y Lly wodraeth- wyr wedi ymbilam gynnorthwy o'r Ynysocdd Brytanaidd. Llvthyrau o Ghent am y )e(I o Feheftn, a fy* negant i frwydr llyniig gymmeryd Hear y '27 a in. o Fai, rhwng dwy gatrod Ffrengig; amlygodd un dros Louis XVHI. a'r Halt dros Bonaparte. l,ladd v?, ) d Itaivei, o bol) -oclir y?n Lladdwyd llawcr o bob ochr yn yr^mdrech. Cymmervvyd y llythyr-long Windsor Castle, ar y lie,, o Fawrth diweddaf, ar ei mordaith AmeriC, a. llythyr-godtui am lonawr a Chvvefror, gan yr herw-long Rosser, o Norfolk, ar ol brwydr tlyrnig 0 ddau iuwrnod; ymha i amser, er fod grym y gelynion yn llavver mwy na'r eiddom ni, profodd vmdrochiadau gwyr y llythyr-long yn allwyddiannus; eithr cadvvasant j eu cymmeriad ardderchog a. gwroJ. Y mac ym- ddygiad Mr. Foster yn deilwng osylw neillduol nnalluogwyd ef yn yr ynidrech y diwriiod cyntaf gan glwvf, yr ewn a fu agos a distry wio ei benliu, ond ni oddefai ei rwystro yn y modd drylliedig llyn rhng myned i'r lan i fwrdd y llong bore dranoeth, pan y clwyfvvyd ef ddwy waith yn rhagor, ac arweddwyd ef i'r llong yn ddideimlad. Y canlyuiad o'r ysgafaeliad hyn (yr Invn yn anlfodiog a gymmerodd to oii(I pedwar iuwrnod cyn terfyniad yr amser a appwyntwyd gan y cyttundeb heddweh a'r Americ), a deimlir yn y distryvviad o gohebiaeth faunae,hoi v,erthfawr ar fwrdd y llythyr-long, o herwydd i'r llythyr- godau gael eu soddi (fel y mae yn aiferol yn achosion ysgafaeliadau), yn gystal gan faelierwyr yr Unol Daleithiau a'r rhai o'r vviad hon yr oedd y Hythyron i'r Americ yn lied liosog.
Advertising
ClYNNALIR CYFAPi FOD BLYNYDDOL ) CVMDEITII AS yr UN DO 1)1 AID CYM-REIG y ihvydflyn [ion rii ar Ddydd lAn, y (ired o Orphemtaf, ae aid ar y dydd arfVre.Ti" £ an fod at:)^v!fiii-i:iau cartrefol yn gwneud y cyfncwidiad yn angiairhoidioJ. llca'dj/rc y Cyhocddrcyd, Y lillAN G YNTAF (PIUS SWLLT) o it 1-1YF F OR D D W11 MEDDYGOL. Le gyiunvysir y (nvaith rncun vvyihneu naw o raanau misol. _Morfhyr- Tydfil: argraflwyd, ae ar' worth yno, gan \y IIXI.Y il ILL! !\>rs. (jdf Fc roddir chu da i nocrthwyr drac/iefn. EAGLE INSURANCE OFFICE, TJUYY ACT Y SliMEDD. LLUNDAIN. LLUNi)AIN. 'T Manteision a geir yu y ddiogelfa nchod 1. syddjgynwystMlig yn Nhaledigacth y HIkmiIo un rhyw Dai neti be'trt;¡,u erciil a los^is; gan' J}an,'ac yii lcihad o'r adegied rlici.ii o'r VVobr (Premium) a dclir yn arforol i Swydd-dai er:Li! (ivviicir yn dda polled trwv Ledicd. -D:(Iol!e(ii.ci(I likesirnwl. Aiiiewyddir poh y?grifen Ddio^diad ( Policy) a ddcrfydd y '.Main o Fchetin, o fewn pyinf.iieg diwniod ar oi hynny. GOR'OC rtWIfilVVR, Mr. David Jeiikin, A rg;ra¡rydd y Papur hwn; Mr. Lev,"is Davis, Perlysieuwr, Abergele. GENERAL POST-OFFICE, October, 1814. CAUTION. • TO Carriers, Masters of Stage Coaches, Coach- ) men, Watermen and Bargemen, Masters of Vessels or Passage Boats, either Coastwavs within Great Britain, or to or from Ireland, or to or from Parts beyond the Seas, against unlawfully collecting, carrying, or conveying Let- A ?N i ) '1'0 X 1, 1., 11 r ii c ters; AM I) TO ALL PERSON K whatsoever, against send- ing Letters otherwise than by the Post. Ihj the Act of 9th Queen Anne, c. 10. No persons whatsoever shall receive, take up, order, dis- patch, convey, carry, re-carry, or deliver any Letters, or Packets of Letters, or make any Collection of Letters, or employ any vec;el or boat, or othei- conveyance hy sea or land, cither coastways within Great Britain, or to or from Ireland, or beyond the seas, on pain of forfeiting. £ b for every otrence, and also CIOO for every week that- the prac- tice is continued. This Act renders Carriers, Masters of Coaches, Coach- men, Watermen, Bargemen, and Msisters..of Vessels, liable to the Penalties, even if they carry Letters witiioat hire or reward. /?,/ Jet t./YidUeu. JTI. r.Pl. No person whatsoever shall send or cause to be sent, or tender or deliver in order to be sent, otherwise than bv the post, or to the nearest Post-Town, to be forwarded by Post, 1)()' 1, to I)C f,)rln zir(l?ed liv [lost, ?itin, or on paiii of ft)rfei',jiig 4-" 5 These penalties may he recovered with costs by any per- son who will inform and sue for the same; one mowtyto the King, and the other to the Informer. There is an exception as to Letters which concern Goods sent by Common Carriers, so as they are sent with and for the purpose of being delivered with the goods, without hire, reward, or advantage. Also as to Letters sent by any pri- vate friend on his journey, or by any messenger on purpose. Under this law a person carrying a Letter may inform against a person sending one. By aiiAtl ofiAth Geo. Ill, c. 169. For farther regulating the conveyance of Ship Letters, it is enacted. That if any person whatsoever shall send any Letter or Packet by any ship or vessel of which he shall not be owner, without having paid the postage, and without having the official mark put thereon under the authority of the Postmaster-General, and in the manner directed by this Act; or if any Master of any ship or vessel shall carry or have on board auy Letter, not helllthe Letter of his owners, every person so offending will forfeit £5 for every such Letter, to be recovered as before directed. j Tue Postmaster-General will feel it his duty to enforce payment of the several penalties imposed, on breach of any of the laws above referred to. By Command of She PŒtmasí(:ï-G,ncra],  1TIANCIS FUDDLING, Secretary' .i
I  IA'I' 11,IINL, (11,011111,13111-YR..…
 A'I' 11,IINL, (11,011111,13111-YR.. I ( £ fT Derbyninsom Lythyrau J. M.—I; P.—AnWybodt!?— I LlewelYIl i Llewelyn () I Drefaldwyn—ac eiddo Y C. Gwan.
[No title]
OdT.Yr vdym wcdi cael achwyniadaa o rai parthau fod rtiai o'n cefnogwyr yn methu cael Seren (Vomer, er talu aim dani; deisyl'wu ar ein Goruclnvilwyr i beidio esseu- luso danfon attorn pan fyddiryn ceisio ein Ncwyddiadur ganddyiit. Gyda dywcnydrl yr ydym yn mynegu i rydd-ddciliaid swydd Forganwg, fod yrysgrifdros scfyJluar Hcnybollt i fod yn sefyiifn eliioiiad aelod o'r Senedd dros y sir hon, wedi myned trwy'r ddan Senedd-dv ac yr ydym yn ystyried fod y sir yn dra rhwymedig i Mr. Hail citi Cynddrychiolwr teilwng. Rhyngodd bodd i'r Tywysog Rhaglaw yn enw a throe; ei Fawrhydi, i Parch. Hugh Wynn Jones, i Beryglonaeth Aberffraw, swylld Fon, Kcesgobaethy Bangor, yn lie y diweddar Barch. Evan Lloyd. Dydd Gwener wythuos i'r diweddaf rhoddwyd gores- gyn i'r Parch. Lewis Jones Howel, o Bery^loriaeth Fenhow,swydd Mynwy, ar unnogaeth Samuel Andrews Lloyd, Yswain. Y mae R. W. Thomas, Yswain, i fod yn Ganwriad vn yr ail gatrod o l'eiwyr Lleol swydd Gaerfyrddin, yn lie Hopkins, yr hwn sydd wedi rhoddi ei swydd i fynu. —-Amserwyd. Mai 27, 181.5. Mewn cyfarfod 0 wyi- cyfrifoi V:J dciiweddar yn RILtl- tliun, cytlunwyd i roddi Hestr aiian mwy ardderchog a phrisfawr i'r gwladgarwr.-enwg. Syr Watkiu Wiliam Wynn, nag oeddid yn fwriauti ar yr aluser y cannalw vd cytartod ar yr achos o'r blaen, o herwydd fod y svvniau a dansgrifwyd lawer helaethach nag oeddid yn ddis- i gwyl, j^-hai ydynt eisoes yn 16001. Y mue'r carcharorion yngharchar swydd Caerfyr-ddin, yn dychvvelyd dioich i George Bonsai, Ysw. am nil bunt a roddodd efe yn llaw'r C'eidwad i ddyratmn yn mysg y mwyaf teiJ\\lIg 0 honYlJt Boddiiawyd Mr. B. yn t'awr gan drcfmisrwydd a glendid y lie. Cadwyd cytarfod triinisol gan yr AIIVM Mihynvvr yn Pcnmaen, swydd Fyuwv, ar y dydd olafo Fcii a'r cyntaf o lehefin, y Uwyddyn hon. Dechreuwyd yr addoliad dydd Mcrcher am dri gan y Parch. James Vviliams, o Gaerlleon, trwy ddarllen, niawl, a gweddi; prcgethodd y Parch. Rees Davies, o'r Casnewydd, oddiwrth Job xxvii. 10. a'r Parch. Ebcnezer Jones, 0 Bontypwl, oddi vvrth Salm cii.16. a therfynodd drvvy vveddi. Piesetli- wyd yn y gymmydogaeth yn yr hwyr gan y Parchedig Methusalem Jones, o a'r Parchedig Griffith Hughes, o'r Groeswen. Dydd Ian, am ddeg o'r gloch, dechrciivvyd gan y Parch. Emanuel Davies, o Hanover, trwy ddarllen, niawl, a gvveddi, a phregethodd oddi- wrth Col. i. 13. pregethodd y Parch. Griffith Hughes o'r Groeswen, oddiwrth Mat. xxii. 5. a'r Pai-C]j. Jetikin Lewis, o'r Casuewydd, oddiwrth 2 Cor. iii. If:, a thcr- fynodd trwy vveddu; pregethodd y Parchedig V7i 1 iasis 1 Harries, o'r Fenni, y.ug Nghvniraeg ac yn Saesneg, am Yr oedd y gwran- dawvr yn t'.v i Ihosog, a chafwyd ai vvyddion neillduol o bresennoldeb yr Arglwydd. Ymadavvyd mewn hiraeth mawr i gael cylai'j<ul o'r fatli drachcfn os yr Arghwdd rrimyn. Digwyddodd y (id am wain anghettol ganlynol yn Glaiiyriiyd, gerilaw Arbcrth, Dyfed, wythnos i ech" doe;—Yr oedd Mr. Richard KiI-Ia o'r Rhosgoch, Eglvvys Cyinimm, swydd Gaelfyrddin, yn dychvvelyd i ndref o iiair Arberth, ac fel yr arferir yn rhy fynych gan ein gwladvvyr, yn gyrrn nerth traed.y ceffyl, lie, daeth yn erbyn. 111611 ag oedd A, ry aros yn y i-livil tra ocdd y cefl'ylau yn yfed dwfr, trwy yr hyn v bwriwyd V marchogvvr annedwydd oddi ar ei geffy"l, fel ybn farw yn y fan. A'mddengys fod y fen a'r ceffylau yn cadw agos yr boll fynedfa trwy v i-.Iiv(l, fel opdd YII y fath tfrvvst, heb claro yn erbyn y fen. Blin genijvin fod y trengedig \cdi "'adaêl.twl'aj," ae aml'n\' bj¡¡¡¡t i b b b b alarn ar ei ol. Yr ydym yn deall fod cynHuiiiad IMr. Polito 0 anifeil- laid ac adar dieithr, yr hwn sydd yn rhagori ar ddim a welwyd erioed yng Ngliyniro, wedi myncd o Gael"- fyrddin tua swydd Berifto; a chwcnnychem rybnddio'r sawlag ydynt ynghjleh myned i'w gweled rhag dynesu yn rhy agos at y Hew; yr hwn, er ei ymddallgosiad mavvryddig, sydd dra niweidioi. Acth dyn wythnos i echdne yn lied agos atto, yng Nghaerfyrddin, er fod y ceidwad wedi ei rybuddio i beidio; ac estynodd v creadur ei balf allan a rhvvygodd law'r dyn anystyriol j mewn modd gresynol. 4 iivvertlnad lied farwaicld ocdd ar yr amreihaid yn ifair Caerfyrddin dydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf a hynny yn hytrach am bris gostyngol. Gwcrtlnvyd y ceffylau da am brisoedd uchel. Y mae adeiladaeth pont Casgwent yn cael ei ddwYD ymlaen gyda brys a tlirefri ganmoladwy. Yr ydys wedi gwneutlmr bad haiarn yn swydd Lancaster, yr hwn sydd i'w fordwyo ar yrafon Mersey, 0 Lerpwt i Runcorn, trwy agcrdd (steam). Mewn cyhoeddiad Seisnig diwcddar cyfrifir fod Iv pobIiadCwyddeligagydynt yn siaiad y WYddelaegcl gysseffn yn ,ooo,OOO; y Cymry yn 600,000; a'r Alban- iaid ag ydynt yn siarad y Gaulaeg 400,000; a'r Mank. iaid yn 15,000. !I Danfonwyd hysbysiaeth oddiwrth Swyddfa'r Trethi at y golygwyr, na fydd ddim cyfnewidiad i gymmeryd lie yn y trethi y flwyddyn hou. ¡ V Frech- ¡Ven.Yn y Brawdlys Brenliinol, am ddydd Mercher, dedfrydwyd Mr. Gilbert Burnett,Llawfeddyir, 1 chwech mis o garcbar, am beri i blant, ar v rhai v gosododd ef y fitecli wen, i ymddangos yn yr lieolydci cyfiredm, &e, er niwed i fvnedolion ereill, Dywedir nad yw'r Llywodraeth yn bwriadu ineivvyr lleol ynghyd y flwyddyn hon. Dibeu yr ys^rif a gymmeradwywyd yn ddiweddar gan y Ty Cyiiiedin, ydyw i. allnogi ei Fawrhydi i gymmeryd cynnygion grrlrfoddol v catrodan, paill ai mewn neu allan o'n sir- oedd, i gyflawni rhan o'r gwaith ag sydd yn ddyladwy ar y meivvyr rheolaidd, os bydd iddynt gael eu oynnull. Nid oes dim llai na 2d 0 tongan ynaw)- yn gorwedd yn Lerpwl, yn llwyfhog, &g amryw fath o faelieriaeth, i wahanol borthladdoedd yr. yr Americ. Gyrwyd i garcliar Stafford, Jane Evans, dan y cy- huddiad 0 ladd ei phlentyn bastarddaidd a'i gladdu yn dtlilcl gerllaw W o!vcrlJampton. Yn Lcrpwl, ychydig ddyddian yn ol, dahvyd saith 0 ladron ienaingc, y rhai oeddynt wedi vspeilio Ty xMrd. Taylor a Pritt, o dair punt a rhyw betlfau ereill, a diangasant y vvaiih honno, ond trwy ddiwidrwydd swyddogion y dref cafwyd gafael ynddynt drachefn; yr oeddynt wedi cymmeryd pedroryn o wydr all an oli- ffenestr, trvvy'r hon yr aethant i lll(,,Nvii nid oedd yr henaf o lionynt oud un ar ddeg mhvydd oed, a'r ieuangaf yn saith. 0 herwydd eu hiengtyd traddodwyd hwy i'w rhieni i gael eu ceryddu ganddyiit. Y Graianwst (Gravel).Y mae dyngarydd yn ewyll* vsio mynegu i'r cylfredin, y ffordd hawdd ganlyiiul i wella'r graianwst ;Cymmei wch gfed tau dair gwaith (o drachm) 0 nitr wr-di ei bafMtoi ('prepared i.,),e ;t I i i o (I ti Ni c ii iii, -,v n t o o;,i-; banner hyn mewn divvrnod.; parheweb wneiithur felly dros rai dyddiaa, a symudir y ctolur pr/eniis hwn"; gellir ei gynnneryd ar "vr amser-a fynaach, on-1 wedi prydiaii o fwyd y mae oreu. Cjlfttrti-ifddfd i mneu.thur ajfi Ulgantvh.—Y11 Hanes Nattnriol Pliny yr ydym yncacl cyfarwyddvd Ued hyncd i vvneuthnr cyfeiligarv ch Rhafeinig; y (Hfhydd- iatr pchnaf ydynt, nndeb calonau, blodeuyn ag oedd yn tvfu mewn amryw barthau o'r Ynserodraeth; cyw- irdeb, rhwydd-galoniwydd, dihunanotrwydd, tosturi, tiriundeb; maintioli rvfartal o hob un; yr oedd v i-iiii hyn yn cael en gwneuthur i fynu mewn dan olew tra gwet'thfawr, V l'Lai a :dwcl!t addfwYlHier 1) 1 ialis a sirioldeb tv miner: ac yr oedd y nlhl wedi ei berar oglu yn dda gan Udymuniad i foddhau, vi- livii a loddodd iddo arogi tra dymunoi a hyt'ryd, ac yr oedd yn adfer- iadvdd si"r oddi with bob math o fygdarth. Y medd- yglyn hyn wedi ci barottoi yn y modd yma, oedd o nattur mor bariums, fel na allasai amser ei dreulio; a'r pethhynottaf on, modd eiu hawdwr, yw, ei fod yn cyiiiiyddu mewn pwysau a gwerth pa fwyaf y cedwid ef. Meddyginiaelh ddifeth rhag amseroedd caled.—-Rhag-gyf- rifyvch-yr hyn a duel i mewn i chwi, a bydJwch sicr i bcidio gallael i'cti traul fod yn gvvbl gymmaint; gosod- wch ychvdig heibio erbyn dlwrnod gwlavvog; 11a ddi- Iynvvch ddefodau (fashions.)i&ii\\r gadewch iddynt hwy eich dilyn chwi; hynny yw, tr'efnwch eich gorchwylion a'ch traul, yn oi eicii barn eich htin, ac nid yn ol arferion lfyliaid, y rhai a dreuliant vchvvaneg nag sydd yn dyfod i mewn iddynt. Na wrandeweh fytll ar chwedlau ach- vvynwyr, y riiai a dreuliant eu hanadl vvrth waeddu, amser caled imcn, ac heb vvneuthnr dim i'xv wella. Dichon pob dyn fyw o fewn i'r hyn sydd y 11 dyfod i mewn iddo, a thrwy hynny gadw ei Os yw g\vr' yn dlavvd ei drethi vdynt ycliydig, oddi eithr ei fod yn cadw tai neu diroedd nas -dichon dalu am danvnt; yn y cyfryw amgylchiad nid efe y-W eu mcddiannydd, a dylai adael i'w perehen eu cael. Diwytirwydd a chynnildcb a fuddiigoliaethant agos bob pryd ar amseroedd celyd, ac a siom"ut dllJd¿ ci Imll. Ac am hyuny y ma,r lief gyff.. redin, ailwn ni ddim taiu'r trethi a byw;" yn ang- hywir.
ATTEBIAD BETII YW AD DO LI,
ATTEBIAD BETII YW AD DO LI, Set'ynfyr yr Addoliad Efcngy'uidd, yr hwn ni chyfyngir i un llg, ond ym mkob tie ag y byddo Llhagluniaetk yn tywys, rnewu umaer ac allan 0 amser. Ysbryd yw Dnw, ac y mae y gwir addoliad yn cael ei gyflawni mewn ysbryd a gwirionedd, canys y eyfrywy mae Crist yn ei geisio i'w addoli ef. Gan mai nid cvm- meradvvy gan Duw ddim yn ci addoliad ond ffrvvyth ei ysbryd; o herwydd pa ham y dywedodd Cnst wrth Nicodemns, fod yn rhaid geiii dyn drachefn, "Cauys vi* livii a aned c'i cnawd sydd gnawd, a'r hyn a aned ysbryd sydd ysbryd." Gan hynny, y rhai sydd yn rhodio yn ol y cnawd, ni allant ryngu bodd Duw, am iiiiti bethan y cnawd y niaeut yn synio, "Canys syniad y cnawd marwolaeth yw, oblegid ei fod yn elyniaeth yn erbyn Duw; Ond syniad yr ysbryd by- vvyd a thangnefedd yw," mcgis y mae'l' rhai sydd yn rhodio vn ol y cnawd yn synio pethau cnavvdol, yr 1111 modd y mae' l'hai lIydd yn rhodio yn ol yr ysbryd yn synio am bcthau yr ysbryd. Felly Duw sydd yn gweithio yn y gwii addolwyr i ewyliysio a gwneuthur, a hynny c'i ewyllys da ef; Canys hebof ti ui ellwch chwi vvneutiiur dim," ebe Cri.t, "Ondtrwy Grist usi allaf bob peth," ebe yr apostol. 1-:i addoli tf mewn ysbryd a gwirionedd, gan fod yn rhaid i'r rhai a'i haJdolant cfaddoli mewn ysbryd a gwirionedd. YA vi, addoliad yma y mae undeb a ChYiHlludeb a Christ, ae ynidrech yn y dyn oddi mewn, y Cristion yn ymaflyd yn yr hyn beth yr ymafhvyd ynddo gau Grist, gan ddyrchafn a clilodfori ei Greawdvvr, ei Brj-nwr, a'i lackawdwr, Ylliaith y gaioii, yn y distawrvvydd oddi With bob svVn cnavvdol, a rhesymau cig a gwaed, fel y galtpnt, yn v tawelwh a'r amyuedd, feddiannu eu heneidiau; gan eisted'l dan ddysgeidiaeth yr encinniad, yr InnJ y maent vil, ei dderbyn oddi vvrth y Sanctaidu liwimvv; gan fwrw dychymygion i lawr, a chan gaethiwo pob mcddwl i ufudd-dod Crist; trwy ffydd yn ymbortiii ar y gwir fata, ac yn yfed o tirwyth y wir winwvdden, ar y bwnld cfengy!aidd, Cynnydda y dyn nevwdd, gan cn bod yn cael eu bedyddio i Grist lesu, y maent yn ei wisgo t a thrw:, fwyta o'i gnawd ef, ac yfed o'i wacd ef, y maent yn aros ynddo ef, ae yntan ynddynt I hwythau; yn derbyn trwy y pen, o'r hwn y mac yr boll I gorph, trwy y cymhalau a'r cyssvlltiadau, yn derbyn Ihmiaeth, ac wedi ei gyd-gyssytltn yn cynnyddn gan gynnyddDiivv; yn eu tlodi vsbrydol y maent yn cael ell llenwi a llavvndcr Dow, maent yw dlawd am nad oes ganddyiit ddim wedi ei ragbarottoi. Gwyn eu byd y tlociion yn yr ysbryd. JOSEPH POLI.AHD. [Gadawsoni dùwy linell o'r lIythyrhWn allan rhag y I buasai en hargraffu yn achos o ddadl ar destuii ag yr ewyllysiem ei gadw o'r Seren.—Argraffiedydd].
! MWYN COPPR,
MWYN COPPR, I A wcrthryd yn Cdmborm, dydd fan, Mehefm 1. Mieyngladd. luncll, i'rymcyr. tvi-th g Diiiiell. Dolcoath 193 Patten and Co. and Vivian and Sons e43 6 ditto 116 Birmingham Co. 7 (i (i ditto 107 Rose Co. 7 8 0 dilto Birmingham Co. Hit 6 ditto 9L2 Brass Wire Co. 8 18 0 ditto .Patten and Co. and Vivian aiiii, Soils 1 3 6 ditto 89 Crown Co. 9 1 6 Wheal ( ions l2$Patten 'and Co. and Vivian and Sons 5 5 6 V-Abraham 128 Mines itoyal 8 Ki 0 ditto -120 Daniell and Co. 4 tl 0 ditto 107 W illiams and Grenfell 519 0 ditto 90 Birmingiiam Co. 61,3 6 dirto 80 I>«»niell aiid Co. .3 3 6 Crenver 74 Mines Royal, English, and Union Cos. 11 0 0 diito 58 Willim\b and Grenfell 3 1 0 Oatfiekl fiG Daniell and Co. 5 2 6 Wheal Fantiv 7! Crown Co. 1 8 1:3 e ditto 61 ditto í G U r.. Wheal Bassett H Patten and Co. and Vivian and Sons 8 17 0 ditto 61 ditto 11 11 0 Godoipi.un III Cornish Co. 7 II 0 Cook's Kitchen 91 \Villiams and Grenfell 5 1 G Tiu Crofl SO Rose Co. 7 8 0 Wheal Sparuon 78 ditto 7 7 0 Trehoweth (i7 Daniell and Co. 3 18 0 Wheal Orphn 45 Williams and Grenfell 4 14 0 Wheal Music 31 Mines Royal 8 It 0 St. Georpe 2(j Patten and Co. and Vivian Sons 10 6 0 Y cwbl J::3.) tunell.—Cyfartalwch sefydlog 11-11.
Family Notices
• ESGORODD, Yn nhy ei brawd, Mr. Elearer Williams, Llawfcddyg, yng Nghaerfyrddin, Mrs. Morris, gwraig y Ebeuezer Morris, Curad parhaus Lianon, swydd Gaev- fyrddin. Wythnos i heddyw, gwraig dlawd, n'r enw Margaret Steele, yr hon sydd yn byw yn Rhif, 8, New Street, Chapel Street, Westminster, gwr yr hon sydd vn y gatrod gyntaf 0 Osgorddion Traed, yn awr ar vvasanaeth dall Ddug Wclington, ar bedtvav ofcckgjin} dau 0 ba rai, ynghyd a'r fam, ydynt yn ty vv, FRIODODD, Mr. Nathaniel French yr Ieuangaf, LlieiiiiV/l", k Mi-; Brooks, v ddau o Gacrdydd. Jones, merch Mr. Thomas Jones, Gwerthwr IJieiuiau teg, Caerdydd. Ym Mynwy, Mn Thomas -Dov. ding, a .Miss Harries, y ddau o'r dref 'nchod. Edward Evans, Ysw. o Eiiiwvs Eairlcj T; Jane, merch ieuangRf y diweddar M m. A\ iliains. Yswain,o Geln-erfan, Meiriosi. Wythnos ¡ ddoe, _yn Kgh;:¡ergyb¡, I\IÙn, \Ir. :Edward Edwards, nai y diweddar Mrs. Witiams, Mashachwraig, a Miss Margaret Kdwtaud, 0 Benyrorsedd, yn yr un ile. BC FARW, Ynghaerdydd, Mr,«. Mary Wiliams, gweddvv y diw- eddar Mr. Henry Witiams, Dirprwywr. Mr. Tiiomas I.ewis, Morganwg;. AV ythnos i ddoe, Catherine, ail ferch y diweddar Thos. Davies, Yswain, o'r Blinc, swydd. Caerfyrddin. Cofir yn hir am elusengarwch ac liaelfrydedd v fenechi- iges hon, gan dlociion ei cbviunivdosaeth; galluo^wvd hi i gyfarfod a'r gclyn diweddaf, gyda sirioldeb; treal- iodii ei bywyd mevVn liiinwedd a chrefydd, a'r ifrwyth oedd felus yn ei hymddattodiad. At- y ltaf o'r mis hwn, yn 79 oed. y Parch, Edward Hughes, o Eandysulas, swydd Eon, at o KinnIe! Park, ,I?ii Ffiintabnnbcch/ 0 -lI  l l ?, Sirs. Nott, 'gweddvv y diweddar Mr. Benjamin Xott, o Gaergybi, MCLI, u, Yn Molingtoijj yn agos i Gaerlleon Gawr, ar yr nn amser, ac yn y 75aiu miwvdd o'n hoedran, Dale a Ili-s. Dale, ei wraig, ar oi bod yu briod ragor uil banner canrif. Dydd Linn wythnos i'r diweddaf, yn liliO Mr. Steel, Llavvfeddyg, yn y Fenni. Samuel Hopkins, Y sw. un o berchenogion gwaith haiarn Blaenafcn, lie y bit ef yn drefnwr (manager) medrus dros fwy na 30 0 tiyn- yddau; gwr bonheddig serchog u c, d d mewn parch ac urddas mawr gan fonheddig a gwreng: coliodd y wlad Ddiiprv.ywr trethi hawddgar a" chyf- 1 iawn, a'r ac ymgeleddwr tiriou, yn enwedig ei weithwyr liiosog, pa rai gan-vvylo a allant dystio mewn gwirionedd na wclsont. ac na welant fyth mwy, v fath feistr addfwvii ac-haelionus; bydd ei i iaeth yn barchus dros yr. oes hon gan bawb a'i had- vvaenodd. Wythnos i ddoe, yn yr nn drcf, yn mlouan ci 0(-2.11, 0 I- Mr. Leniuel Hiley, Cyffeithivvr Lfedr (Currier j; gwr i?tan?csym'! a hardd t? fnehedd, I fe ymadawodd a"r anialwch trafferthus h it :>.ewn ;iii:l x-Iad w(?ll, lie i!?t v,7'et cui?aefh mwy.—Ac ar ddydd Sad?rn wvthnos i'r diweddaf, esgorodd ei \uaig er'?. fcrch. Yn Mlmntvpwl, yn y GHaic miwydd oedran, y Parch. J. Wiliams, M. A. yr hwn a fa fwy na dengain mlynedd yn Ficar Llanover, Trevethinj a Ma-nhilad, a Cliiiraa parhaus Llanvrechva, oil yn swydd Fvnwv. I Yn West-town, yn agos i Brysto, Natk'-iiei Pomfret Wiliams, LL. D. o Goieg J'rasenose, Rhydychen.
I M Aii CIIN ADOEDD. ; -1-...L…
I M Aii CIIN ADOEDD. -1-L I.t.J>t.j' JL":i. CrFSEifiDFA YD, JILOL <.V MARC, 3/EIT. 12. Yr oerJd yma gyflavvndcr helacth o Yrcnith Lloegr y bore hwn, a chan nad oeddynt gan mwyaf ond cymmerwyd y gorenon ymaith am yn agos yr un pris- oedd ag wythnos i heddyw; ac ldd oedd prvnvvyr i'r rhai gwaelion. Yr oedd Pys at ferwi a l ays Llwydion yn rhattach. Yr oedd y fasnach Ccirch yn farw. idd, yn is 0 diieutn is. y grynog. Nid oedd ond ychydig gwahunlaeth ytt: nthnsoc-id y Ehyg, yr IJaidd, a'r Ffä. 7?.?<;f;?y Jer?'i/??M.'??/r Yd, y Grtjnos. Gwcnith corn 4s i 61s rfaco?l.t! )'e?'. 53= S.? Gwejiith gwyn 50? i 7'? Hen Hac<*i:au- So-. S73 Rh\? -—- g? .'?s Ff?coiom<-u<)Jue?.J3s i 3Ss ll;ii( Rhyg 'hl ?/??/??- 9?.s i Hen /ia ooloincnod .?-. 42s Brag-gwehv i 08s Pys at ferw i 46s 32s Ccirch 19s i ll5 s j PysUHydtui: Jj" i Sos- Polamls i L'rts f i Prk cyfurtul yr Yd-yn Grynog ( Eight JVi!lchcs ?<- ?'"?/?.,). ?.vr??y?.!H.J.dd Ccirch s. d. s, d. s. d. s. d, Swydd Forgnnwg 74 5 0 0 32 0 27 0 Gaerfvrtkiin tibi U 1 0 tu '>4 2 J7 10 i 7 4 — A bcrtciti 8 0 0 p io 6 Frechciniog 79 1 51 0 S3 0 2'2 9 Facs,fct! 73 0 0 0 31 0 S 32 0 ———- Fynvvv i2 0 0 0 M (j ( 0 0 — Drefafdwvn HI 0 U9 ij 5 0 ——— 1 0 29 0 ——— 74 8 0 0 37 3 24 j ——— Ddimbech 7d 9 0 0 37 9 iS U I'aernarfou 71 2 0 0 30 ———— FOil (il D 0 0 28 Ú 19 0 I Pris Peiltiaid (Flour), y Sachaid o 280 picys. | Peilliaid teg, 60s "i 65s j Eilion, 00s 1 bus I I Prisy Barayn JAuudain. f uvdn jii.ni rtl: oiweridat gorchyjnynodrt yr Argi. "Haer 1 r dorth bedwarail (quartern ) wenith i barhau am llll. Pris cyfartal Siicgr Gwinsu (Brown), » in ol y cyfrif a wnawd yr wythnos a derfynodd Men. v, Ileblaw yr Ai-(Ir,,tti a )-(!, -,r ei drosglwyddiad i Bryilain I. awr. Pris y Cig, heblaw y Briw-fu-yd, y Maen 0 8 pwys. Cig Eidion 4s 4d i 3s -Id Cig Llo 4* 4d i 3s Id Cig Maliaren 4s 8d i 5s wl Cig Tyrchyn 5s Od i (is 6d CigOen Gs i 7s 6d. Pris yr Ilopys (Hops), yn SouthicarJ:. CYOAlJ (BA(.S). Kent 61 10s i 81 10s Sussex 6l 65 i 81 (b c Cl 6?, i Si ()s Essex 71 0s i SI Or. ¡ HANNER SACHAU (POCKETS). iKcit 7! 0,i9i 91 s-.t-x 61 In i 81 8s Farnham 121 0s i 151 Os Pris y Lledr yn Leadenhall. CrwvnGwunnau (Z?? 50 i 56 p? ys vr un,90? 22J. Ih eiil, .'ild 1 24 id. Gwirod-gylfcithgrvvyn (' Merchants' Backs), 19Jd i 20d. Crwyn ?ctiafcd (Dressing Hides), 19d i 20d. C-i)Y<{-?rwYM teg, 2i)jd i 22d. ('rw ya Lloi, 30 i -10 pwys, 3iKl i ?i?-ld Ereill, 50 i 70 pwys, 33d i 83d. r.?;H, 7') i 80 i. 3M S.M. Crwvn Morloi by chain, (SeaÜ UrCUlland), 45i 4f'd. Er?i!i, mawrion, y dv.'sui, 130s i 180s. Crwyn Cetfylau cyft'eitiiicdig (<A;<,?d) —d i-d. Pris y Gwryn L'ur.dain. s. d. MarehnadWhitechapel 1 i st. James- 0 0 Clare 0 0   4 ?,I Cyfartalivch -4 51 j s. d. G wcr y dref v cant 73 6 —— melyn ^v-sia — 0 —— gvvyn Prussia — 0 Sebon — 0 Deuiydd toddedig 58 0 garw ■ 0 Greaves 20 0 Rhytion !a (Dregs), 10 0 Sehov: CoitVao 104 Y ———— Melvn 90 0 Pris CanwyllaH—Motdian 14s Od v ddw>in. Ereill 12s Gd y ddw;i». MARCHNADOEDD CARTREFOL. ■ Abfrtavve. GwenUli, 73s,8d. Haidd, 40s. ad. Od, Caebfvr-ddik.—Gwenith, 64s. Haidd, 30s. Ceirch, 18s. y grynog. Y menyn, lOd. y pwys 0 16 WliS. Ab-ekystwytji.—Gwenith, 60s. Haidd, :85. Ceirch, 18s. y grynog. Brvsto.—Gwenitli, 68s. i 71s. flaidd, 26s. i Peilliaid teg, 55s. i T-. s Etc Eilion, 60s, i6Cs. y sachaid.
HANES GWAHANOL GYFIEITHIADAU…
ddp))? ?? ?? ? V? amscrhwn; acym- df,pn/f' ?'" ?"?? ? amcau y'Dyw- o d rap f f u ?' fl,tAci'i-dibetihyti, .?"?c'?'ed p?-'?uedd, a grybwyil?yd !f-rc? v,. ^°VVn ^blau Sersmg a llyfrau'r ??dd'iG%??" ?? ?'??" Seising a Hyfrau?r ?"6<n yn SaeSn8! i gael cH gosod i fynu a" ?. ? y?'?? eglwys a chapel trwy'r wlad bonno (CY!11l'u). i\ chydil. golw ar hy.ycy?- .llner\Vrd sy!w ar ??'adau cyUuniedig a cbyn- n y I.gali awduf eofu a gwladgarol y Con- dder LIT* tke illt??'(Ilit 'clc/- "Y? men iua!'iicd zcith the JVdsh, &c. ? ? ?????-,?c-? ?-? ?? ??/ &C-. y M"le ?wn y'i bi-if ac y mae ?-edi '■^ffeitr"° ??' y matter h? o'r dechreu 1 r diwedd. Y ? "??" gwi'-ionedd v.cdi difuddio'r bob! I, n3 ? weillYddiad cyfiawnder yn eu iu?Iih eu .??"' ? b? 11 dol)>S °'a rhwystro fyth rhag ? 'le  a bu y,it %v)-stl,o f?,tli I' h ',I!- cl" y\v|°h°yfre5thau Duw ac efengyl Crist yn gystal a ??."r 'c't?'?rHr,yn eu l;ith eu hunaiu. ? ? Pdtr fed hyn ? edi cael ei ddadlu mewn modd &rl > Ir,?vvu eisteddfod dra anrnydeddus yn atnS' i y Frenhutes Elizubeth. Oddi wrth gau- jy \CU ????' '?"' ? oddiwrth lyt'n r cyn?yu ? ??'?f ''?' yr wyf yn ca?glu fod ei'M?vrhydi I 0 yniru ar "yi' ach0s hwn. Sangodd ei chan- i ] ftwn. Sn'?'o d d ei clian-  yn et II wybrau. Er ?.a yrrodd y ^reni ?r go ??an neb gorchymmynion ynghykh y .V>mrei« niegis ag y gwnaeth mewn per- t!  i i. ei tjw.,??"?'snig et?o rhyngodd bodd yu ei o y R1focid!oiti yn y cyhoeddiad o 'I'v w ymfodJ!oni ynycyhoeddmd Caergaint mai iodd, 0 leilf, dclau 0 'n11 )a! J-m? hwys op?j ?? Cymry gael Beibl. Enwir un KH ^iUl Wr eÙwo, a phende?g dytcdog, amryw 'esgOI)io" «io;U' a ''uv"ei' 0 foneddigion fel noddwyr a ch? ? Rog?y,. ??. odn- hoti rr ddadi; chwennycha? ???J?"'echais gael aHan crent o'r un tu, end ni  y mac hn.nosy d d!Hpth.yn d dista.Y? therats yma y mae hanesyddiaeth yn ddistaw, n ? '?? i minneu fod yn ddistaw hefyd. 1'1 "'j' ?yf'yd m), a nnry cyttunoJ a'm hamcao  syn?d, cs galtHf, y bt;fwdhdda-Jlh?nyu e"b h J I' ¡', e-h C>;hoeddi'r Brvtauaidd. I'r diben fie ?lmyZa( ddaMor's—(tttfiiddioldcb y dib-in a  J ? y"'?—M?:?-?M?-?i/? ? -ancffaUnioh (U t ,?/ mesuraa a gynnyzir yma } ■attcb ,y diben ?,?M??'?—M ??? ?-??/?- c.?'/??/?c?- M?'?C/ a itttcy <?'?M ?? i ??e? ? diben ?.?. Gan nad pa gymmaint a barch a ddichon fod geunyf ?a-.th fy mam, i hen .aid. andvg.?o! a SO\liarus; ?th gys:?. ac utiwii-L'li1  han, acvVsgalfydd hull Ewrop, e?u r?.dd'.u '¡. lu 1 "VnU ar ya ewy'lysgar gyfrif vstyriaethau ? ?? ys'g a gu exthfawr. Yma?r.?Yrtndd.idi yu ?nuyg angh?ad y C ?,?eg a dy?d y S tes? rli?-w b(,th dtt ta yr hy? sydd ? ?"" ?-??d i nl gan 1!)y ysiyned ? y uanie.?n cydfy.edol a hyu. a '.?y- sydd hy"; i'i"'i}"s)dd dd  .dichon' y mantc?!on Jiyn gyrltaedd ho!l  J hJ 'i?"?'ciFa\vr!?di graslonaf y Brenin S;0r tnvy hoH barthau ei Lywodraetli cang. Nid U n o fwy catdyniad i'r cyffrodinolrv?ydd 0 ?'?''?"?Sy?t?rigoUott Mesopotamia neu 1) h "0. ,'Jtagonía. Hob son am ein trefcdigion }nlne- ^id r 1n' fel y crcdaf nad ydyntyu primo fawl' pa ?)th sydd mewu atfcnadymy?gmynyddcpdd ? ?"'n, heb ddywedyd dim am ein c?-d-ddeilin ?"?"g. PawahaniapthY?-iddaua vddoy!? \V ?9w,?d(I York, yu Llundain, 1\' fl't" ''??J" ??? Y" ?''ysto? paun a fyddo tri- ??"?" ?scyrtd-tawr. ncu Benmaen-imiwr yn Cll(!"l .'INV lait'?l arall wrth eu tuulu- Op!] 'J.! a lvc( 1J' ar o? '?? ?y??ydogiof ? 1'a un a weddiont ar ?Uw'?'??' s! !m' a tnit euhachosron g\Vladol yn ..r eu ?"?". "cu yn y Saesneg ? Pe ?H'? "? "g?n o ieithosdd, npn wneuthur en ?, ). ¡ l' UCII )--loll iaith, :'? yw hynny ddim !'r .a?? ? "? °es gyfruiach na gohebiaeth i- h y,j„iC, ,Uta '1VV^- i ddyaion teithiol yn Ilwy. I teitliiol vii iaethmeddyg'niaeth, neu dduwinydd- *11 11 os fruitI, 'll I Tied(ly,i.Ieth., i'leth 11(2i a, '?'?i,)s niasi-tcii neti iiou i-iit iieges, i bvddai yu "S?y."h<L G.iiatfodyndd?a? ,s ,doynt hwy PG M*1"" iio!i d()m, ?? "??''??i V)!s:hy?ru yn Sacs on pa fOdd b"tJl "I rro'ln(11 ?odd h ?y"'?g,prit) y?inrdymu'ioi genc.d! n-f* ?"????ouhu.ainady.g. <tJ'RI1er P\1 mWyn !'?;a'un? Horddr.sy?o', ftaivfH' J sJm! y ?"ghy?'?dra h?n, (vdda; i'r }  11 %v I I cyfr ddynion o[alu i d(lys,Lt Cymracg cyn ?i?SL? ? ??-? ?——— ? ?" (l'W liARIIAi.) ""An.r-- )