Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

5 erthygl ar y dudalen hon

frgggg^—1 \F"1i MWHBE5Ba^H

I A LT, 22.I BUDDUGOLIABTH…

[No title]

? :- ? ? 'I I ! 4 GWENE'R,…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

?  ? 4 GWENE'R, 23. DARLUNIAD YCHWANEGOL O FU- DDUGOLIAETH, FAWR Y 18. iI Yr oedd vr effaith a gafodfd cennadiaethau Dug Welington ddoe at- feddyli,,tu'r eyffredin yn ddi- gyffelyb. Ni fu erioed o'r blaen y fath alw am bapuraa newyddion; o hervrydd pa ham ni all- wyd argrafFa hanner cymmaint ag oedd eisieu. At yr hysbysiaeth a gyhoeddwyd eldoe yll- y Llysargraff anarferol, y mae gennym yn avvr hanesion ychwanegol a gymmerwyd o bapuran Paris ir 1ge9, ac eiddo Brussels irr 2kiin. Y mae hanesion y fyddin ym mhapuran Ffraingc yn cyrhaedd i'r 18eg; ac fel y gallasid di&gwyl y maent yn arddelwi buddugoliaeth ar y dydd hwnnw; ciliodd ein byddin ni yn ol i Waterloo wedi brwydr yr 16eg, yr hyn a gyfrifir gan y gelynion megis pe buasai wedi cael ei maeddn, Ar y 15fed dywedant fod amryw frwydrau wedi cymmeryd lie; ymosododd marchluoedd f fraingc ar eiddo Prwssia a chymmerasant 300 o honynt yn garcharorion; ar fore'r 16eg am un o'r gio.cli, lladdwyd dwy rangatrod o'r Prwssiaid, a chym- merwyd 400 o honynt yn garcharorion. Yn y prydffawn, enniIl wyd gorsaf y Prwssiaid yn Fieurus; gyrwyd tair o gat^odau Prvvssia arffo, lladdwyd o 4 i 500, a tl ymmerwyd 150 yn gar- chai-orion ac wrth eu hjmlid ar y S'ordd tua l Brussels c'ymmerwyd50 yn garcharorion, a meddianodd y Ffrangcod holl orsaf Fieurus. Yn yr hwyr aeth yr Ymei-awdr ilw gadlys i Char- leroi; a dywedir fod y dydd hwnnw wedi costi i'r gelynion (Prwssiaid) 2G00 o Wyr, o'r rhai y mae mil yn garcharorion, aphump mangnel, a cholled y Ffrangcod (meddant) oedd, lladdwyd 10 a chlwyfwyd SO ymhlith ereill clwyfwyd yn Ilymdost y Cadfridog Letort, Cadweinydd i'r Ymerawdr. Dywedir fod llawenydd trigolion Belgium wrth ganfod byddin Ffraingc yn dyfod i'w mysg yn anrhaethadwy. Addefir fod y Cad- fridog Bourmont, a rhai swyddogion ereill wedi encilio at y Cyngreirwyr. Mewn hysbysiaeth diweddarach mynegir fod yr Ymerawdr wedi ennill buddugoliaeth gyflawn ar y Brytaniaid a'r Prwssiaid ar yr lGeg, ac wedi cymmeryd 8000 o garcharorion, 40 mangnel, ac amryw fanerau yr aden aswy i'r fyddin oedd yn brwydro a'r Bry- taniaid, oddi ar' y rhai y cymmerasant fangnelau a banerau (ni ddywedir pa gynnifer) cyfrifir fod y Ffrangcod wedi colli 3000. Nid oes di- weddarach hanes na'r un uchod yn y papurau Ffrengig. pigion 0 Papurau Brussels am Y 19, Yr oedd y frwydr ddoe yn waedlyd; amdo- wyd byddin Dug Welingtdii a gogoniant. 11 wyr orchfygwyd y gelytiioti., Daeth e'i Uchder Bren- hinol Tywysog Orange i Brussols; áchÚbwyd oi fywyd yn y peryglon y bu ynddynt, eithr efe a glwyfwyd yn ei ysgwydd. Bute heddyw (19) daeth Dug Welington i Brussels; y mae gwe- ddill byddin y gelynion yn ffoi yn yr gunhreftt fwyaf, gan adael eu mangnelau, eu clud (úag- gage), a phethau ereill ym meddiant yr ymlid- wyr; cymmerwyd 150 mangnel gan Ddug Welington, a thrugain gan y Tywysog Blucher; i fedrusrwydd à gwrolder Dug Welington y mae y canlyniadau gogoneddus hyn i'r ymdrech yo ddyledus, ac iddo ef hefyd y byddwn ddyledus am weledy rhyfeI yn cael ei drosglwyddo yn fuan i diriogaeth y gelynion. Brydnawn ddoe daeth y dydoliad cyntaf o garcharoriofl, ynghylch 2500, i'r ddinas hon, ynghy d a banerau ac eryrod Ffrengig ac hedd- yw y mae carcharorion yn dyfod i mewn yn barhaus, ymhlith y rhai dywedir fod cadtridog- ion, i-riiiivriaid a 'eveill. Myiie(,ii- gan ddynion ag ydynt newydd ddyfod o faes y gWaed fod colled y gelynion yn ddirfawr, a bod amryw gadfridogioii vm mySg y lladdedigjon a'r clwyfedigion. Pnodonr dyfodiad yr enwog Ddug Welington i r ddinas hon i'w ddymunia-d i weled Tywysog Orange, a swyddogion ciwyfias nwogerem. Goleuir y ddiiias hon heno. Oddiar y bore h j'sbfswyd i drigollon r ddinas hon gan sain clychau y fuddugoliaeth fawr a en- lullodd y Cyngreirwyr ddoe ar fyddin y Ffrang- cod, yr hon a dyW) tid gan Bonaparte ei hun. Analluedig yw cynnull hanes holl amgylchiadau y frwydr; end sirr yw fod Bonaparte gyda'r 1. goreu o'i filwyr wedi lfurfio cynllun i dorri rhwng Dug Welington a'r Tywysog Blucher. Dechreuodd y frwydr am Ileg o'r gloch yn y bore, a pharhaodd yn ddihadnesoedd yn hwyr yn y nos. Yr oedd yr ymdrech yn hir, llof- ruddiog, a dychrynllyd, ond yn benderfynol. Amdowyd marchluoedd Prydaivy a. Phrwssia a gogoniant, a chynnalwyd atirhyded4 Belgium yn y modd ardderchocaf gan ei marchluoedd. Lladdwyd tri cheffyt daii y Tywysog Blocher. Y mae hall glud Bonaparte wedi ei gymmeryd eisoesj ei lestri gwerthfawr, ei ohebiaeth, JHaws o gyhoeddiadau, a'i gerbyd, &c. &c. Rhifedi y mangnelau a gymmerwyd hyd y pryd hwn yw o ddau i dri chant, a rhifedi dirfawr o bedrolfenni. Y mae'' Cadfridog Compans ym mysg y earchar- ion. Cadlys Dug Weiiiigton sydd y-Li Nivcrles, i'r hwn yr a. efe yn ddioed. Y mae byddinl Ffraingc yn, cilio yn ol gyda brys mawr, as yr ydym yn clywed fod y Prvyssiaid wedi niyned i Charleroy C-isoei -,I ,i cbymmeryd. Amfygwyd atgasrw ydd trigotion Brussels ddoe a heddyw yn y modd egluraf tuag at y Gormeswr. Ddoe tra parhaodd y frwydr yr oedd braw'n llywodraethu rob calon, end.heddyw y mae'r gorfoledd mwyaf bywiol yn arliwiedig ar bob wyncb. O bob parth y mae' dn'iasyddion yn rhedeg i gyfarfod a'r clw vfus, ac yn en hymgekddu tra y mae eu dw) law etto yn waedlyd. Pedzsar o'i- gfoch XI prydiumri.—■Brys-neges- wyr ydynt yn dyfod yma yn gyflym ar ol eu gi- lydd gan Kyebysu fod dymchw ei:ad y Ffrangcod yn gyflawn, a dydoliadau cyfain yn bvyrw ym-1 aith eu harfau, fel y gal lout ddiangc yn hawdd- ach, a'r. marchluoedd yn ca hymlid. Brussels, Mehefin 19.—Fe'n hachnbwyd-— buddugoliaeth i'iygof. a g'oronodd ymdrechiadau dn byddiiioedd—lladdwyd a chlwyfwyd yng- hylch deug;ain, mil o'r ddau tL1-2.500 fangnelau" I ac- 0 r2 i 14 mil o garchai orion, wedi ea cym- meryd oddi ar y gelytiioti-ioll osgorddiou Bonaparte weti-i wedi: ei glwyfo—un q frodyr bonaparte wed, c, ladd —mewn gair yr ydym oil wedi ein gorchfygu gan orfolctl(f. Yi- enwog Billow a wnaeth piolch i Dduw am ein barbed 1 oedd ydynt etto yrt ymiid y gelynion. Erioed ni bu buddugoliaeth beiffeithiach, nac Wedi ei hennill am bri3 mwy dychrynllyd. Sicrhiiir wrthym fod yr Aw stria id we-oj myned i Alsace; ymunodd y Swissiaid a'r Cyngeirwyr a 40 mil o | wyr. Bellach nyrii a rillwn anadlu, o herwydd gosodwyd ni, gan ddyddiau iiygef y 15fed, yr 16eg, y 17eg, a'r 18feil o Fehefiri, yn y fath amgylchiad ag i. gael ein rhyddhau unwaith dracnefn oddiwrth eu llywodraeth ddychrynll yd. Cymmerir cerbyd Bonaparte, yr hwn a ysgafael- odd y Prwssiaid, i Berlin- Derbyniodd y Lly wodraeth gennadiaethan y bore hwn oddiwrth Ddug Welington. j Mewn llythjipu c\ frinachol dywedir fod y i Llwydiaid a'r Bi-e-biiioliaid (Gre s (t,,iid wedi ehwogi eu hunain y tu hwnt i ganmoliaeth rhingyll o'r cyntaf a gymmerodd y ddau eryr. Yr oeddynt yn torri trwy gyrph cyfuin o wyr traed y Ffrangcod; ond nid oeddynt yn medri elfeithfo llawer ar' ea wArchluoedd, I^orugawg "i gra- ddau mwyafat y Ffrangcod, o herwydd i r olaf dorri ymaith glustiau cu .carcharorion y I5fed marchluoedd ac eiddo'i 1. renlnues ddiodcefodd fwyaf. Nid oedd y tir, 11e,bu'r' ti wydr yn lan- teisiol i farchluoedd.; ni allasai dim ragori ar wrolder y fyddin Firengig on eiodo r hon a i gorchfygodd. Cafwyd eorpll y Cadfridog Pon- souby. "fedi ei ddiosg, yr oed" ynddo bt-dwar archoll gwaewffyn, Y mae 1 gael ei fldwyR trosodd i Loegr. Cynnwysir mynegtad Fouche, ynghylch an- sawdd yr ymerodraeth Ffrengig Y" Y Monitcjur. yr hyn sydd dra brawychus i gyfeilhon Bonaparte, o herwydd addefir fod taleithau Morbihai, Ife^ Vilaioe, y gogledd, a'r Sarte wedi eu anrheithio gan y Brenhinoliaid, y rhai ydynt wedi cymmeryd amryw dreli; a bod terfysg yn Dieppe ac Havre. Yr ydym yn clywed fod y 150 mangnel a gymmerwyd oddi ar y Ffrangcod ar y 18fed, i ga&! Ru dwyn i,Lo"gr i'w codi yn g??dnii (w? ga el e u (I i D?lug WeUog?o' Yc.ydys yn "fai I?Ulttc)lt)  phe!'ygius; 'i''J' fod dwyfIarU Uxbndge y,i* ra g!i )? 1, oedd asgwrn d forddwyd wedi ei ddfyiUo fei y gorfuwyd ei dori-i yu uchel iawn. Me?n rh3.t Hythyrau cyfrinachol Ly?bysn- fc? Dug WeHngion yn dy?edyd na fu efe erioe'i me?n btwydr morboeth, a? na fu raid iddoym'. drechu ?ymmain? !erioed o'r blaen. A dy?pd un o'i swyddogion, u Acbubwyil Ewrop unwaith drachef'n gdn y Dug; yr oedd efe ei hun ymhob .man; pan 6edd march !iM>edd Ffraingc yn rhuthro ymlaen efe a safai pedroftglau (squares) ieiii gwyr traed iii a phan fethai eu rhuthr a llwyddo .c'fe a ymosoda;- arnytit. a'r gwyr traed. r Daeth haues y fuddugoliaeth fawr hon attom yr yr un dyrld o'r ftwyddyn ffg yr'eutiillwyd budda- goliseth fawr Vittoria. Yr ydys yn dyvredyd fod Jerome Bonaparte wedi cael ei ladd a bod yr Awstiiaid a'r Rwsliaid wedi croesi'r Rhuto,- gan gyciiwyu tua chaaol Ffraingc.

[No title]