Seren Gomer

frgggg^—1 \F"1i MWHBE5Ba^H<WOy^iM{aMgli*a I Pur had o Newuddion L/?M?a?? ?C. o Li, ti, ??c. pfe a itugiodd gilio.yn ol, eithr vmddaRgosai fod Bonaparte yn deall ei amcau, ac am hynny nis can ynodd ef. Dygir 11a wer o'r clwyfedigion i Biewn i Brussels a Ghent. Dywedir mai'r dos. porth o dan Syr ThoinasPicton sydd wedi colli fwyaf o wyr. Yr oedd yTywysog Frederick o Orange moranturjol yn y frwydr, fet y dywedir, iddo gael ei gymmeryd aH adgymmeryd ddvvy* wa-ith. inid yw'r L ►lywodraeth wedi derby n Cennad- iaethau oddiwrth Ddug Welington hyd yma, eirhrfe'a disgwylir bobawr; ac hyd oni ddelont I iu;s gelfir gwybod holl amgylchiadau'r frwydr. Ag hefydy mac rhai o'r hanesion a dderbyn- iasom yn gwrthwynebu eii giiydd; arwyddir gan y naili fod yr ymdrech mwyaf ffyrnig a chyft'redin wedi cymmeryd lie ar y 17eg, tra y mae ereill yn dywedyd mai ar yr 16eg y bu yr orchest fwyaf gwaedlyd. Symmudir y dyrys- wch hwn pan cldelo'j- hysbysiaeth swyddol. —- Derbyniasom bapurau Ffrankfort a Hamburgh; bid yw eu cynnwysiad o nemmawr pwys i'r wlad hon cadarnhant yr banes a dderbyniasom ryw bryd yn ol, sef fod llhaglaw'r Aipht wedi ennill buddugoliaeth ar y Wechabiaid. Cynnwysir sylwadau hirion yn y Journal Un;versal am y J7eg o Mehefin, o eiddo Louis X VIII. ar ordinhad&u Bonaparte yn erbyn y rhai a Jynant wrth y Bourboniaid: yn yr hwn y datgana ei Fa wrhydi, y bydd iddo ef ysiyried ni holl ddeiliad yn Ffraingc ag a osodant y cyfryw ordinhadau mewn grym ya erbyn ei bleidwyr ef, yn attebol am eu hymddygtadau, Y mae 16eg o longau'r gadres ag oeddid yn fwriadu eu gyrru i'r mor o BIymouth, i gaet eu taiu ymaith, neu i aros yny porth ag ychydig wyr ymhob un o honynt, o herwydd bernir nad yw grym llyngesol Ffraingc yn gofyn i ni ddanfon tlawer o longau i'r mor. Mewn llythyr o Antwerp a ysgrifenwyd dydd G-wener diweddaf, dywedir ro d Bonaparte yn ei I' araeth wrth ci filwyr wedi haeru yn bendant, y byddai efe yn Brussels ymhen chwe' diwrnod wedi ei ddyfodiad at y fyddin. I LLOFRUDDIAETH ARSWYDUS. I Am wyth o'r gloch ddoe, cyflawnwyd Ilof- ruddiaeth echrysloii a-r gorph Mrs. Beasley, Ileol Belton, Heolan Drury, gan ddyn ag oedd yn llettya yn y ty, yr hwn wedi torri o hono ei phen yn agos oddi wrth ei chorph a'i bwriodd i lawr ar hyd grisiau'r gegin, ac wrth ddiangc efe agvfarfu agwr y ty, wrth yr hwn y dywedodd fod dynes feddw yno, Drwg genym fyuegu fod yr adyn heb ei ddala pan ysgrifeuwyd yr lianes bwij.

I A LT, 22. I BUDDUGOLIABTH FAWR. O'r diwedd daeth y cennadiaethau a ddis- gwylid yn a'.vy ddus oddiwrth Ddug Welington i'r ddinas, y Aai a c'dangosant fod canlyniadau yr yiiidi-ecl-i ai-,idol'r Cyngreirwyr a gogoniant; cyhoeddwyd y cennadiaethau mewn Llysargraff Anarferol aeithiwyr, y rhai ydynt fel y canlyn- Llysargraff Anarferol Lhindain, I to AM DDYDD IAU, MEH. 22, | HEOL Downing MEHEFIN, 22, 1315. 1 Yo hwyr neithiwyr daeth yr Anrhydeddus H. Percy yma a chennadiaeth oddivrrth y Maes- lywydd Dog Welington, K. G. at Iarll Bathurst, o'r hwn y mae'r hyu a ganlyu yn a(lysgrif:- PIGION. I IVatci ho, Mehefin 19,1815. Fy A rgt.wydo,—Wedi i Bonaparte gynooll y laf, 21, 3ydd, 4ydd, a'r 6fed dydolindau o'r fyddin Ffrengig, y gosgorddion ymerodrol, a c agos ei holl farchluoedd, ar y Sambre, a rhwng yr afon honno a'r Meuse, rhwng y lOfed a'r 14eg o'r mis hwn, efe a gychwyuodd ar y 15fed, ac a ymosododd ar allorsafwyr y Prwssiaid yn Thuiii a Lobez ar y Sambre yn y bore gydà'r dydd. Nid oeddwn wedi clywed am y dfgwyddiadau hyn cyn hwyr y lofed, pryd y perais i'r Huoedd barottoi yn ddioed i gycawyn. Gyrrodd y gel- ynion yr allorsafwyr Prwgsiaidd oddiwrth y Sambre ar y dydd hwnnw, a,chiliodd y Cadfridog Zieten, yr hwn foasai vn Charleroi tua Fleurus, a chynnullodd y Tywysog Blucher fyddin Prws- sia ar y Sombref. Cychwynodd y gelynioh rhagddynt o Charieroi tna Bjruxeles," ac ar yr un prydnawn (15fed) ymo^odasaat ar rawter (brt- gade) o fyddin yr Iseldir, a gyrrasant hi yn ot i dyddyn-dy ar yr un ffcrdd a elwir Les Quatre Bras. Cyfnerthwyd y rhawter hon yn ddioed gan Dywysog Orarsge} ac yn gynnar yn y bore adennillodd ran o'r tir a gollasid, a galluogwyd ef i reoli'r diamwyfa rhwng hynny a gorsaf y Ty wysog Blucher. Yn y cyfamser, perais i'r holl fyddin gychwyn tua Los Quatre Bras, lie y daeth y 5ed dydoliad o dan Syr Thomas Picton ynghylch banner awr wedi dau yn y prydnawn, y rhai a ganlynwyd gan luoedd Dug Brunswick ac ereill. Arypryd hwnymosododdy gelynion a'u holl nerth (ond y corph mil wraidd cyn taf a'r ail, a dydoliad o farchluoedd, a'r rhaiyr ymosododd ar ein sefyll- faoedd ui yn Les Quatre Bas), ar y Prwssiaid. Cadwodd byddin Prwssia ei orsaf gydali gwr- older arferol yn erb yn Huoedd lawer mwy lliosog, canys nid oedd y 4ydd dydoliad dan y Cadfridog Bulow wedi uno a hi; ac nisgallaswn i ei chyn- northwyo yn ol fy nymnniad, o herwydd ym- osodid arnaf inueu, ac yr oedd y Huoedd pellenig o'r eiddym heb ddyfod ymlaen. Cadwasom nin. jieu ein gorsaf, yngwyneB ami ymosodiadau ffyr- liig marchluoeud, gwyr traed, a manguelwyr y gelynion sirndm y rtja! i yrWy<! yn ot ymhob cynnyg gydi'r gwroider mwyaf. Yn yr ymdrech lion, enwogodd Tywysog Orange, Syr Thomas Picton, Dug Brunswick, y Cadfridog Syr James Kempt, a Syr Denis Pack eu huriain, ynghyd ag ararvw swyddogion ereill. Bu lluoedd y 5ed dydoliad, a Uuoedd Brunswick yn hir mewn ymdrech boeth, ac ymddygasant gyda'r dewredd mwyaf; yn neillduol y catrodau 28ain, 42ain, 79aiti, a'r 92ain, a'r rhangatrod Hanoveraidd. Ein colled sydd fawr, fel y cenfydd eich Ar- glwyddiaeth wrth y rhes enwau a ganlyn yr hanes hwo. Gofidiaf yn neillduol ar ol Dug Brunswick, yr hwn a syrthiodd tra'r oedd yn ymladd yn ddewr gyda'i luoedd. ¡ Er fod y Tywysog Blucherwedi eadw ei orsaf ¡ yn Sambre, etto yr oedd efa gwedi gwanhau cymmaint trwy lynidostedd yr ymdrech, ac am hynny efe a farnodd yn angenrfreidiol i gilio yn ot a sefydlu ei fyddin ar Wavre, lie y cychwyn- odd yn y uos wedi i'r frwydr fyned heibio. Y symmudiad hwn o e'iildo.'r Tyivysog Blucher a wnaeth un cyfattebol o'm tu inneu yn angen- rheidiol, a chiliais yn ol o Quatre Bras i Gen- appe, ac oddi yno i Waterloo y bore nesaf (17). Ni chynti),godd y gelymoti i ymlid y Llywydd Blucher, nac i allonyddn ein gwrth-gychwyniad ninnen, er i ni ei wneuthur ganol dydd, ond yn unig dilyn inarch-luoedd Iarll Uxbrrdge a chorph helaeth o'u march-luoedd hwy, yr hyn a voddodd gyfle i Iarll TJxbridge ymosod arnynt i'r Dniyn-gor ltar, y rhai a roddasant fawr foddlonrwydd i'w Arglwyddiaeth. Yn Water- 100 yr oedd y dramwyfa yn agored rhyngom a'r Tywysog Blucher yn WarrC, yr hwn a addaw- odd fy nghynnorthwyo åg un dydoliad neu ddalJ, fel y byddai yr achos yn gofyn os ymos- od id arnaf. Cynnullodd y gelyn ei holl fyddin, (oddigerth y 3ydd dydoliad, yr hwn oedd i -vvilio'i, Llywvdd Blucher) ar res o uchelderau ar, citi cyfer ni, ar nos y 17eg, a bore ddoe; ac ynghylch 10 o'r gloch dechreuodd ruthr ftyrnig ar ein gorsaf yn Hougoumont. Y r oeddwfl wedi meddiannu yr orsaf honno a dydoliad o Riwtcr y Cadfridog Byng; a da gennyf y gallaf fyuegu icidi gael ei chadw gan y Iluoedd dewrion hyn, er hot! I orchestion mynychol cyrph lliosog o'r gelynion ilw chytnmeryd. Yn gydfynedol a'r ymosodiad hwn ar du deheu canol y fyddin, yr oedd tan trwm o'r mnngnelau yn chwarae ar ein holl gadres, yr hwn a fwi iadid irwyddhau yr ymoS- odiadau gan y marchluoedd afr gwyr traed, y rhai a ruth rent ymlaen weithiau gydi'u gilydd ac weithiau ar wahan. Mewn un o'r ymosod- iadau hyn enriillodd y gelypion. y Tyddyn^dy j La Haye Saint, am fod y dydoliad ag oedd yn ei amddifFyn wedi tieulio eu holl bylor a plielau, a meddiannodd y gelynion yr unig drarowyfa rhypgom a hwy. j Rhuthrodd ínarchluoedd y gelynion yn dra mynych ar ein gwyr traed, ond yr oedd pob cynnyg yn aflwyddiannus, athoddasant ay tl i'n marchluoedd ni i ymosod arnynt, ac mewn un o'r rhuthradau hyn enwogodd y mardduoedd dan Arglwydd E. Somerset, a'r Cadfiidog Port- sonby eu hunain, cymmerasant aniryw garchar- orion ac un eryr. Mynychwyd yr ymosodiadau hyn nes ordd ynghylch saith o'r gloch yn y prydnawn, pryd y gwnaeth y gelynion gynnyg ffyrnig march- luoedd, a gwyr traed, y rhai a gyunorthwyid gan fangnelwyr, i dorri canol ein cadres gerilavv Tyddyn La Haye Saint, y rhai wedi ymdrech galed a lIofruddiog a ddymcnwel wyd, a dych-j welasant o'r He jcewn annhrefn niawr; llyn, ynghyd a deall fod cycIiMyniad y Cafjfrkiog Bulow yn dechreu effeithio ar barth arail, a bod y Tywysog Blucher wedi uno a dydoliad o'i fyddin wrth aden aswy ein byddin ni, a Wnaeth i mi ymroddi ymosod ar y geIynjon7 ac yn ddioed cychwynodd yr holl gadres. Llwyddodd y cynnyg ymhob man; gyrwyd y gelynion o'u garsaf ar yr uchelderau, a iioisa;;t yn yr annhtefn nnvyaf, gan adael ar eu hol, cyll belled ag y gallaf famu gant a hanner o Jangneiau alit harlwy, y rtiai a feddianwyd gennym ni. Y mlidiatS hwy yn hir wedi'r tyw- yllnos, ac yna rhoddais heibio ffr gyfrif lludded y mi I wyr, y rhaioeddynt ttedi bed yn ymdrechu dro3 12 awr; ac o herwydd i mi ddeall fy mod ar yr un ffordd a'r Tywysog Blucher, yr hwn a sicrhaodd wrthyf ei fod h bwriadu eu hymlid trwy'r nos; y mae efe wedi danfon attaf ei fod wedi cymmeryd trugain mangnel a berthynent i'r gosgorddion ymerodrol, amryw gerbydau, a phedrolfennij &c. oddi ar Botiapairte, yn Ge- noppe. Bwriadaf symmud y bore hwn fna Nivelea, a pharhau'r ymlidiad. Fe genfvdd eich Arglvrydd- iaeth, na ellasid ymladd y fath frwydr ffyrnig, ac enniM y fath fanteision, heb lawer o golled; a gofidus gennyf ychwanegu fod yr eiddym ni yn ddirfawr. Ym marwolaeth y Cadgridog Syr T. Picton, y collodd ei Fawrhydi swyddog ag sydd wedi enwogi ei hun yn fynych; efe a syrthiodd yn ogoneddus tra'r oedd yn tywys ei ddydoliad i ruthr a'r dryllfidogau, trwy'r hyn y maeddwyd y gelynion yn un o'u rhuthradau mwyaf ffyrnig ,ar ein gorsaf. Wedi myned yn llwyddiannus trwy waith y dydd, clwyfWyd larH Uxbridge gan agos yr ergyd diweddaf a saethwyd, yr hyn, fel yr wyf yn ofni. addifuddia ei Fawrhydi dros gryn amser oli was- iiaoth ef. Enwogodd Tywysog Orange ei hun trwy ei ymddygiad gwrol, hyd oni clwyfwyd ef gan belen yn ei ysgwydd, yr hyn a barodd iddo adael y maes. [Yma y canlyn enwau amryw Swyddogion, Arglwydd Hil, ac amryw ereill, y rhai a gyn- northwyasant yn yr ymdrech lwyddiannus; a diolchir i'r Tywysog Blucher a byddin Prwssia, am y cynnorthwy amserol a gafwyd ganddynt; a chanmolir gwaith y Cadfridog Bulow yn neill- duol, yr hwn a wnaeth lawer yn y sefyllfa ag oedd ef tuag at beri i'r gelynion gilio yn ol.] Yr wyf yn anfon gÿdà'rcennadï"aeth hwn I ddau eryr a gymmerwyd gan y llnoedd yn y frvvjdr hon, y rhai a esyd yr Uchganwriad Percy wrth draed ei Uchder Brenhinol. (Arwyddwyd) Weijngt&nv I

O. Y. Wedi ysgrifcntiu yr hanes uchod, clywais fod y Cadfridog Syr Wm. Ponsonby, wedi cael ei ladd; galarus wyf ar ol Swyddog ag oedd yn gyuimaint addarn i'w broffes. Ar ddiwedd y gennadiaeth yn y Llys-argfaff 1 y mae cofres o enwau'r Swyddogion a laddwyd ac a glwyfwyd yn yr ymdrech; Haddwyd, heb* law Dug Brunswick (brawd Tyvvysoges Cymru) Syr Thomas Picton, a'r Cadfridog Syr W. Pon. sonbY1 33aiii o Is-swyddogion, sef o radd Mil- wriaid hyd at Is^gartwriaid a chlwyfwyd Tyw- ysog Orange, y Cadfr. Iarll Uxbridge (torwyd ymaith ei glin ddeheu) Cadfr-Siarl Alteii; Cad- fridog Cork; Cadfr. E. Barties; Cadfr. Syr James Kempt; Cadfr. Syr Colin Halkitt; Cadfr. Adams, a'r Cadfr. Syr Wm. Dornberg, ynghyd a 71ain o Is-swyddogion, sef o radd Milwriad hyd Is-ganwriad; eithr nid oedd alluedig casglu yr holl enwau cyn i'r Uch-ganwriad Percy dd*yfod o't Cadlys Brytanaidd. Dyma'r waith gyntaf y bu Welington a Bona- parte wyueb yn wyneb mewn brwydr; ac yr oedd y frwydr yn un o'r ffyrnicaf a ymladdwyd wedi'r Chwyldroiad Ffrengig; a'r canlyniad yn I dra anrhydeddus i arfau Prydain a!i- Chyngreir- wyr; rhaid oedd fod y gelyn yn dra hyderus yn disgwyl llwyddiant pe arogen ni fuasai yn myued dros y terfynau a tharo'r ergyd cyutaf- ac am ei fod wedi mynychu ei ymosodiadaa mpr ffyrnig droslwa niwrnod, ymdderigyi ei fod yn ymrotiQi cael buddugoliaetn o7u du, bond, neu 1 aafodd; o herwydd fod inor a-iiltawdd-ganddo gymmeryd pall; ac o'r tu arall, rhaid fod y dinystr a. wnawd ar ei fyddin yndra mawr a'u fl'oedi,raeth dros y terfynau yn ol i diriogaeth. Ffraingc, yn dra annhrefnus a byrbwyll, pe amgen ni fuasai yn goddef i'w orchfygwyr gymmeryd DAU CANT A DEG 0 FANG- NELAU, DAU ERYR, a chymmaint o arlwy rhyfcl oddi arno. Ond wrth gyfeirio at rifedi'r Swyddogion enwog (nid yw rhifedi'r gwyr wedi dyfod hyd yma) a laddwyd ac a glwyfwyd yn yr ymdrech rhaid addef fod y fuddugoliaeth wedi costi yn ddrud iawn i ni. Ynghylch lleg neithfwyr y daeth yr Uchgan- wrfad Percy i'r ddinas mewn cerbyd, yr hwn oedd wedi ei adurnO it banerau Ffrengig, a'r ddau eryr yny ddwy ffenestr; adnabuwyd yn lied fuan gan y lliaws, mai cennadiaethau oddi-  wrth Ddug Welington oedd yn y cerbyd; y rhai wOOi clywed y swm o honynt a floeddiasant Huzza, a chanasant, BuW gadwo'r Brcnin." Yr oedd y Tywysog Rhaglaw yn ciniavva ym | Mhedronglyn St. Iago^ aeth yr Uchganwr-iad Percy a rhai o Weia'dogion y Llywodraeth tuag yno, a gosodwyd yr eryrod wrth draed ei LVfider Brenhinol; ac yn ebrwydd wedi hy nny daufon- wyd sytwedd yr hanes at yr Argl. i-vlae Dynedyr Uchganwrind Percy fod Bonaparte wedi gWeled o hono ymdrechffyrnig ei wyr Y, n afiwyddiahnus, oddi ar esgyn-glwyd ■(scaffold) j ar le uchel, A 6di tlol roewii brys ar geify! gan adael ei gor)yd a'i holl swyddogion ag oeddynt jriio ar ol ym meùdiallty Brytaniaid. son yn y ddinas fod terfysg eyffredin wedi torri allati yn Paris. j Cypnalwyd cyngorfa gan y Tywysog Rhaglaw yn NhyCarItrn ddoe, pryd y cyttunwyd a/fed i holl lor gau Ffratigca ellir ddyfod o hyd idd-ynt gael eu hysgafaelu, o herwydd fod y rhyfel wcdi decht-eu; ac y ma(,"i- ffreigad Ffrengig Duchess d' Angouleme, o 44mannel, a 250 o wyr wedi lei chymmeryd a dyfod i mewit i Blymoath,

?  ? 4 GWENE'R, 23. DARLUNIAD YCHWANEGOL O FU- DDUGOLIAETH, FAWR Y 18. iI Yr oedd vr effaith a gafodfd cennadiaethau Dug Welington ddoe at- feddyli,,tu'r eyffredin yn ddi- gyffelyb. Ni fu erioed o'r blaen y fath alw am bapuraa newyddion; o hervrydd pa ham ni all- wyd argrafFa hanner cymmaint ag oedd eisieu. At yr hysbysiaeth a gyhoeddwyd eldoe yll- y Llysargraff anarferol, y mae gennym yn avvr hanesion ychwanegol a gymmerwyd o bapuran Paris ir 1ge9, ac eiddo Brussels irr 2kiin. Y mae hanesion y fyddin ym mhapuran Ffraingc yn cyrhaedd i'r 18eg; ac fel y gallasid di&gwyl y maent yn arddelwi buddugoliaeth ar y dydd hwnnw; ciliodd ein byddin ni yn ol i Waterloo wedi brwydr yr 16eg, yr hyn a gyfrifir gan y gelynion megis pe buasai wedi cael ei maeddn, Ar y 15fed dywedant fod amryw frwydrau wedi cymmeryd lie; ymosododd marchluoedd f fraingc ar eiddo Prwssia a chymmerasant 300 o honynt yn garcharorion; ar fore'r 16eg am un o'r gio.cli, lladdwyd dwy rangatrod o'r Prwssiaid, a chym- merwyd 400 o honynt yn garcharorion. Yn y prydffawn, enniIl wyd gorsaf y Prwssiaid yn Fieurus; gyrwyd tair o gat^odau Prvvssia arffo, lladdwyd o 4 i 500, a tl ymmerwyd 150 yn gar- chai-orion ac wrth eu hjmlid ar y S'ordd tua l Brussels c'ymmerwyd50 yn garcharorion, a meddianodd y Ffrangcod holl orsaf Fieurus. Yn yr hwyr aeth yr Ymei-awdr ilw gadlys i Char- leroi; a dywedir fod y dydd hwnnw wedi costi i'r gelynion (Prwssiaid) 2G00 o Wyr, o'r rhai y mae mil yn garcharorion, aphump mangnel, a cholled y Ffrangcod (meddant) oedd, lladdwyd 10 a chlwyfwyd SO ymhlith ereill clwyfwyd yn Ilymdost y Cadfridog Letort, Cadweinydd i'r Ymerawdr. Dywedir fod llawenydd trigolion Belgium wrth ganfod byddin Ffraingc yn dyfod i'w mysg yn anrhaethadwy. Addefir fod y Cad- fridog Bourmont, a rhai swyddogion ereill wedi encilio at y Cyngreirwyr. Mewn hysbysiaeth diweddarach mynegir fod yr Ymerawdr wedi ennill buddugoliaeth gyflawn ar y Brytaniaid a'r Prwssiaid ar yr lGeg, ac wedi cymmeryd 8000 o garcharorion, 40 mangnel, ac amryw fanerau yr aden aswy i'r fyddin oedd yn brwydro a'r Bry- taniaid, oddi ar' y rhai y cymmerasant fangnelau a banerau (ni ddywedir pa gynnifer) cyfrifir fod y Ffrangcod wedi colli 3000. Nid oes di- weddarach hanes na'r un uchod yn y papurau Ffrengig. pigion 0 Papurau Brussels am Y 19, Yr oedd y frwydr ddoe yn waedlyd; amdo- wyd byddin Dug Welingtdii a gogoniant. 11 wyr orchfygwyd y gelytiioti., Daeth e'i Uchder Bren- hinol Tywysog Orange i Brussols; áchÚbwyd oi fywyd yn y peryglon y bu ynddynt, eithr efe a glwyfwyd yn ei ysgwydd. Bute heddyw (19) daeth Dug Welington i Brussels; y mae gwe- ddill byddin y gelynion yn ffoi yn yr gunhreftt fwyaf, gan adael eu mangnelau, eu clud (úag- gage), a phethau ereill ym meddiant yr ymlid- wyr; cymmerwyd 150 mangnel gan Ddug Welington, a thrugain gan y Tywysog Blucher; i fedrusrwydd à gwrolder Dug Welington y mae y canlyniadau gogoneddus hyn i'r ymdrech yo ddyledus, ac iddo ef hefyd y byddwn ddyledus am weledy rhyfeI yn cael ei drosglwyddo yn fuan i diriogaeth y gelynion. Brydnawn ddoe daeth y dydoliad cyntaf o garcharoriofl, ynghylch 2500, i'r ddinas hon, ynghy d a banerau ac eryrod Ffrengig ac hedd- yw y mae carcharorion yn dyfod i mewn yn barhaus, ymhlith y rhai dywedir fod cadtridog- ion, i-riiiivriaid a 'eveill. Myiie(,ii- gan ddynion ag ydynt newydd ddyfod o faes y gWaed fod colled y gelynion yn ddirfawr, a bod amryw gadfridogioii vm mySg y lladdedigjon a'r clwyfedigion. Pnodonr dyfodiad yr enwog Ddug Welington i r ddinas hon i'w ddymunia-d i weled Tywysog Orange, a swyddogion ciwyfias nwogerem. Goleuir y ddiiias hon heno. Oddiar y bore h j'sbfswyd i drigollon r ddinas hon gan sain clychau y fuddugoliaeth fawr a en- lullodd y Cyngreirwyr ddoe ar fyddin y Ffrang- cod, yr hon a dyW) tid gan Bonaparte ei hun. Analluedig yw cynnull hanes holl amgylchiadau y frwydr; end sirr yw fod Bonaparte gyda'r 1. goreu o'i filwyr wedi lfurfio cynllun i dorri rhwng Dug Welington a'r Tywysog Blucher. Dechreuodd y frwydr am Ileg o'r gloch yn y bore, a pharhaodd yn ddihadnesoedd yn hwyr yn y nos. Yr oedd yr ymdrech yn hir, llof- ruddiog, a dychrynllyd, ond yn benderfynol. Amdowyd marchluoedd Prydaivy a. Phrwssia a gogoniant, a chynnalwyd atirhyded4 Belgium yn y modd ardderchocaf gan ei marchluoedd. Lladdwyd tri cheffyt daii y Tywysog Blocher. Y mae hall glud Bonaparte wedi ei gymmeryd eisoesj ei lestri gwerthfawr, ei ohebiaeth, JHaws o gyhoeddiadau, a'i gerbyd, &c. &c. Rhifedi y mangnelau a gymmerwyd hyd y pryd hwn yw o ddau i dri chant, a rhifedi dirfawr o bedrolfenni. Y mae'' Cadfridog Compans ym mysg y earchar- ion. Cadlys Dug Weiiiigton sydd y-Li Nivcrles, i'r hwn yr a. efe yn ddioed. Y mae byddinl Ffraingc yn, cilio yn ol gyda brys mawr, as yr ydym yn clywed fod y Prvyssiaid wedi niyned i Charleroy C-isoei -,I ,i cbymmeryd. Amfygwyd atgasrw ydd trigotion Brussels ddoe a heddyw yn y modd egluraf tuag at y Gormeswr. Ddoe tra parhaodd y frwydr yr oedd braw'n llywodraethu rob calon, end.heddyw y mae'r gorfoledd mwyaf bywiol yn arliwiedig ar bob wyncb. O bob parth y mae' dn'iasyddion yn rhedeg i gyfarfod a'r clw vfus, ac yn en hymgekddu tra y mae eu dw) law etto yn waedlyd. Pedzsar o'i- gfoch XI prydiumri.—■Brys-neges- wyr ydynt yn dyfod yma yn gyflym ar ol eu gi- lydd gan Kyebysu fod dymchw ei:ad y Ffrangcod yn gyflawn, a dydoliadau cyfain yn bvyrw ym-1 aith eu harfau, fel y gal lout ddiangc yn hawdd- ach, a'r. marchluoedd yn ca hymlid. Brussels, Mehefin 19.—Fe'n hachnbwyd-— buddugoliaeth i'iygof. a g'oronodd ymdrechiadau dn byddiiioedd—lladdwyd a chlwyfwyd yng- hylch deug;ain, mil o'r ddau tL1-2.500 fangnelau" I ac- 0 r2 i 14 mil o garchai orion, wedi ea cym- meryd oddi ar y gelytiioti-ioll osgorddiou Bonaparte weti-i wedi: ei glwyfo—un q frodyr bonaparte wed, c, ladd —mewn gair yr ydym oil wedi ein gorchfygu gan orfolctl(f. Yi- enwog Billow a wnaeth piolch i Dduw am ein barbed 1 oedd ydynt etto yrt ymiid y gelynion. Erioed ni bu buddugoliaeth beiffeithiach, nac Wedi ei hennill am bri3 mwy dychrynllyd. Sicrhiiir wrthym fod yr Aw stria id we-oj myned i Alsace; ymunodd y Swissiaid a'r Cyngeirwyr a 40 mil o | wyr. Bellach nyrii a rillwn anadlu, o herwydd gosodwyd ni, gan ddyddiau iiygef y 15fed, yr 16eg, y 17eg, a'r 18feil o Fehefiri, yn y fath amgylchiad ag i. gael ein rhyddhau unwaith dracnefn oddiwrth eu llywodraeth ddychrynll yd. Cymmerir cerbyd Bonaparte, yr hwn a ysgafael- odd y Prwssiaid, i Berlin- Derbyniodd y Lly wodraeth gennadiaethan y bore hwn oddiwrth Ddug Welington. j Mewn llythjipu c\ frinachol dywedir fod y i Llwydiaid a'r Bi-e-biiioliaid (Gre s (t,,iid wedi ehwogi eu hunain y tu hwnt i ganmoliaeth rhingyll o'r cyntaf a gymmerodd y ddau eryr. Yr oeddynt yn torri trwy gyrph cyfuin o wyr traed y Ffrangcod; ond nid oeddynt yn medri elfeithfo llawer ar' ea wArchluoedd, I^orugawg "i gra- ddau mwyafat y Ffrangcod, o herwydd i r olaf dorri ymaith glustiau cu .carcharorion y I5fed marchluoedd ac eiddo'i 1. renlnues ddiodcefodd fwyaf. Nid oedd y tir, 11e,bu'r' ti wydr yn lan- teisiol i farchluoedd.; ni allasai dim ragori ar wrolder y fyddin Firengig on eiodo r hon a i gorchfygodd. Cafwyd eorpll y Cadfridog Pon- souby. "fedi ei ddiosg, yr oed" ynddo bt-dwar archoll gwaewffyn, Y mae 1 gael ei fldwyR trosodd i Loegr. Cynnwysir mynegtad Fouche, ynghylch an- sawdd yr ymerodraeth Ffrengig Y" Y Monitcjur. yr hyn sydd dra brawychus i gyfeilhon Bonaparte, o herwydd addefir fod taleithau Morbihai, Ife^ Vilaioe, y gogledd, a'r Sarte wedi eu anrheithio gan y Brenhinoliaid, y rhai ydynt wedi cymmeryd amryw dreli; a bod terfysg yn Dieppe ac Havre. Yr ydym yn clywed fod y 150 mangnel a gymmerwyd oddi ar y Ffrangcod ar y 18fed, i ga&! Ru dwyn i,Lo"gr i'w codi yn g??dnii (w? ga el e u (I i D?lug WeUog?o' Yc.ydys yn "fai I?Ulttc)lt)  phe!'ygius; 'i''J' fod dwyfIarU Uxbndge y,i* ra g!i )? 1, oedd asgwrn d forddwyd wedi ei ddfyiUo fei y gorfuwyd ei dori-i yu uchel iawn. Me?n rh3.t Hythyrau cyfrinachol Ly?bysn- fc? Dug WeHngion yn dy?edyd na fu efe erioe'i me?n btwydr morboeth, a? na fu raid iddoym'. drechu ?ymmain? !erioed o'r blaen. A dy?pd un o'i swyddogion, u Acbubwyil Ewrop unwaith drachef'n gdn y Dug; yr oedd efe ei hun ymhob .man; pan 6edd march !iM>edd Ffraingc yn rhuthro ymlaen efe a safai pedroftglau (squares) ieiii gwyr traed iii a phan fethai eu rhuthr a llwyddo .c'fe a ymosoda;- arnytit. a'r gwyr traed. r Daeth haues y fuddugoliaeth fawr hon attom yr yr un dyrld o'r ftwyddyn ffg yr'eutiillwyd budda- goliseth fawr Vittoria. Yr ydys yn dyvredyd fod Jerome Bonaparte wedi cael ei ladd a bod yr Awstiiaid a'r Rwsliaid wedi croesi'r Rhuto,- gan gyciiwyu tua chaaol Ffraingc.