Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

4 erthygl ar y dudalen hon

T ---# -BARDDONIAETH.

Ai Argraphiadydd SerenGomer.-_I

- At Ai-g)-tfftudydd 5'M-B7t…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

At Ai-g)-tfftudydd 5'M-B7t Gomer. MR. GoMEn,—Dymnnaf ddychwdyd d!p!ch, trwy gyfrwng eich Sej'cn, i Mt\ Pfiodor o Wynedd am ci ostyngeiddrwydd yn fy ngymmwynasu a'i sen-tythyr hynaws. Yrydwyfynofni, syr, ilati vtv fy illeiau i,r pwrcasn â chyn'es; onide, yn y numud y dea!!wn fod mwy priodoldcb i greadin'rhesymo! gyfenwi eiunn yn Pe!ican, nag sydd yw gydgreadur ei wahaniaethn wrth yr cnw Asyn, mi gyn'cswn ar gyhocdd, ddarfod i Ienan Ona ddefnyddio iaith anghyttun a'i gynnneriad. Nid anweddaidd ychwaith fyddai cydnabod, ft fod yn ac-hos gond i ddynion rhcsymo!, ddarfod i n<h ymostwng i sytwi ar ysgrit'enydd mor ddistadi a'r Petican; ond nn i'ynnwn fy ngw!.adwyr ddpaU, nad pwysigrwydd y per- son na grym ei ddadienaelh am cynityrfodd t wucHd fy syiwadau, yn gynimamt am hymcsodiad gwtrfdddot i y Gw-tic(ldiginii, a os ydyw 3 r anrhsith a ddichon !?a:y!) i'r gcopdt ac i' iatth. Y mae aclios 11 y Cym'yi'KtCym'y"y!] ddiamheuot yn caet ciwyf, pan y byddo annndcb yu ymKod: ymhinh y bob!, ac yu eu gunhanu oddiwrth eu giiydd dyma anncdwydduch y Cymry ertoed. Ym- d(1engys yn bur amJwg fod tneddiad m:ionYIT!!O] vn syiwadait y Pfiican i sarhau tehntadan y i'ha!) ddys- gediccaf o'r G}"Y,ncddigion, a plii-i iachos yCyHi'y ddioddef, trwy Icihad y grym hwnHW, y ntae undeb, bob an.sci, yn ei arwedd. Ntd ydyw yr ymranniadau hyn yn fcddio! nch, cud i p!yn cyniedmot cin gwtud. Y mae Hengist a liorsa yn ?')n': p! th!n ar o): gilyciki, wrtit ganfot\ ymiafaciion yn ymgodi as: yn dadgyssvUtu y Urytanimd oddiwrth en gilydd. Pan fyddcm yn dat !Ip'! hanes cin tadau yr y<)ym yn cad pin cyrityrftt yn o) huchos; ond pa faint mwy paH y mae yr achoswedi dyfod adrefattom ein hunain! Ifuaswu wedi sytwi yn pynt, ar sviwedd Hythyr y Ppnc:)i!, cni bae t mL sy)nmp)yd yn ganiaHaol, fod bwr- iad gun A)gtw\ddes Dt-rwpn Gw Yl1edd, i hwttio :d!an, cyn hyn, pi rhesynMn ar y pwngc. Nid ydwyt'yn bnr hyddysg yn uuth y dy!tuauod,onidemiwnawnannerch- iad i Hendcnges y Ccubren mewn ymadtodd o ran ys- tyr cy!;fel) b i hyn:—" Fy Arghvyddes,—Gwedi i ti \vufud yrnddinyn ard<)c-rchog i gymmeriad y Gwynedd- iglOl1, a dwc'ud o honut, na bydda: yehydig gohehiacth i-liNIiigot n'r PeHcan, ua ditlas nac ammheHhynaso), fe dthuru i ni dd)sg\vyi, na buasit yn goddef i oifrwm GM yr Gwynedd gaet ci adaet yn ddibenderfynisd. Pa un a fuasai dy wtthatfai yn deg a )hcsyn:oi, nenyn ddtm inyddio! a cheitweitos, a fuasa' yn fatter i'w ben- dc'fyn!) gan y cyiriedin. Ond, paham nad ym!ynaist yn yr ymdrfchfa yr ymrwymaist i fed yn fTyddion? Paham y yoddefatst, trwy dy ddtstawrwyd, i dy sryin. meriad gae! ei ymmylu a gwarth? Dy gymmcriad bJaclWl'ol ynghyd ag Jmiondeb yrachos, asicrhaodd t ni, y buasit yn cymntpryd y prifran yn yr ymrysson, yn cf byn haenad y Pelican ynfyd, yr hon a'i gwna vn bnf gor-hwyl uywyd, i gabtn urddas a wyr y Frythoncg. Fy Argtwyddes, gydag ychydig wro!deb y bt)as{t yn enniH ymddiricf! y Gwynpd'hgton gydag ychydig fedtusrwydd y buasit yn iiie(ititilr an- rhydedd o rodio o'r n¡ats yn holl rwysgfawrt'dd buddn- goiiaethf'hvsaidd. Oud ob!eg'd i ti %ii-ttiott y swy(](] !.)'dd:i'<u! iion, ac t ti roddi fystigorsafanrhydeddyn nwr y t:aw, yr yd',vyfyn <ni*od, y gat* Cymru dy heb- gorhpb of!d. Byddwych." Ynawr, Mr. Gomer, yr ydwyf yn troi gyda. dyweoydd o-idiwrtit y dderwen hotnio na cheir o Loiii "n rhlllweckl i wtud tirwythion, mi cbcithiar, ymhob tutnwedd a maesau da. Pa both opdd yr egv.'yddorion a gynhyrfodd y Pelican i Eymr-ietyd y pwngc mcwu !taM', ms gwn i; ond, hyn a wn i gyda sic! wydd, a bn iddc ei gymtno-vd heb fod iddo anair, up na bydd iddo enciiio o faes y) ymrysson hfb einodia gwatth. Ymddengys rhai ymadroddton yn ei fa!d<uddiad .utghyttun diweddaf,t))oranneaHadwy i fni, ac ydoedd ynaiutfdigi Awdt Heddwch Y C. G. ymddangos i dciiwng tbneddigion Rhydy( hen. Y cwb) sydd gpnnyf i ddwcud am dsno ydyw, nad oedd un !i:neii o hoho yn pron na gwrthbrofi y pwngc mewa HaH'. Yii brese-irol, syr, ofynaf hynawsedf! fy nghyd- wiadwyr i'm Itanrhydeddtt ag y(-Iiydig amser o'n sy:w. Dymunwn wybod, aydyw cyf'fithianBrydain Fawr yn goddcfyn ddtgerydd i neb o'r dctHaid (itlit-inygit yr Egiwys Sefydic-die, tt-wy gyhnddo ei hart'oind.jtt o tod ynHygted.g? Osydynt, a ydyw yngaUu .-hyw un, nis gwueth ge!:nyfp\\y a fyddo, i broh mewn ymresymiad petideifyno!, i'od mfenad, ar y ysty'iaeth un.g ei bod Hie\vn parch gyda'r Pab, y:t un Uygi'edig? ripli a ejj),. pmíJ, tt\vy ryw fath o ymresynJu, t(HI y' ai'fcriad h!adde<H;aeth y n)n)w, i'r cynhebl'yngw)T, yn He y, <'yfneseitJairj, wobnvyo yrofièiriaJ am,€i wasunat'th yl,, atFc:ad ()g tyoirfod g\Vobl'wyo y Pei-i,rioi- am un gwa&aeth yn wcitiiied Hyg'ed!?, a ydyw ei wou- rwyo ani ct v.'asanaet!i yn c!addu yn w<. )t!iied mwy ge!el' nag am t'l W4SAilaetil yi) priodi M)) fcdytidio? Os ydyw y Peiici'n yn (-<i)]tod yda i!vgaid r:-nfig;enns 'yn- haiiacth urddaH yt' ofipii'iaid a ddarpar tit': ;-i\ wodraeth yr egiwys iddyut, nu ct'ynaf (a padae) Hywodi'aeth yc egiwys t'et y n'a:'), a ydyw da<pu!'ia"t!t yn cyf'tttteb ))!('v.)) )add .'w hurud:ts? ac a ydopdd ht yn foned(j¡gaidd, a ydoedd hi yn hae'tonus yn y Pdican i t-uddi ygut'ymad dj\Veddf Z, a d f ar droc' a'i aiw t ac a y'tyw i fc.dd.o me- <idwi yu uch-'i o'r dy:non "ydd yn ntUd, H:cwn gwa¡¡¡- y gwc:n¡do!iun ppiwys- ig? Os gni! y sofyniadan hy:] gaci (i: tialtcb ii(,xnii ymrpsynuad cadarn!i<u:.i 'an ryw nn, n'd wyryi) s;uf<d!) ,)w y fy(,Ido, I'a ii6 pwy a fyddo, fa å)41f¡ fy u,sL¡,don a'iii hysgnteH o'i IJ1<ud; j end, os Mad vi-, hynny ya OH Ha hydd Eeb rrJJf bae!))g, mor drwyadi dmenus, a'u haer' iad yn Ue ptawf, fc <vyi Cy'ntn pi: both i fedO-,Al o'' Peilcan. Bydd ei gyiniiei-ie(i ya orphem'dig. Cydes- gyn dinystra g\varth s;yda thwrf mawr i't' uchpider. Ar ci goppa y disgyn. Y tnne ei gyHwr YIJ atiaote. Ni '!de)'byn:wn yn ewyHysgm'dtv.'ynhvt'hGiar! y Go!S, a o hone cddiw:'th Nedi Star!. Cidfi' hatiinga" loan Wiiiiim, Idw:d Iwrch, Jutiiis, Austin, Ta!eirian, J. H. ,.Palll¡¡ Iwuu, Un o fiI sy'r un feudw!, YJgbyd ag oein o'f cyffc!ylJ argrafr, en tybied yn werth ell cyfiit' y!: nhryso)' y Cymry." Fe addef! !:yd yn oed i'r behdd gyirroi Pedr, nes i'i' ceiHog guro e! esgyt!, a ci!i):iu tu' y pedwa:' iucsur a) tt):ga:n. Et:tu, er t idtis Fyc!m cd rhybuddioo'r g!ohan m' frys t'hngt't-nenbi'eHuotiiy ehwysigen sydd arein ia;, oui chtocsawnei dclwnd\ yn !)awen. Ond, yn:ue i ymne:tidti\vr y<):o.sod yn gy-- hoeddns, ar yr cghvys sefydiedig o'i- I.mÜchl, yn rhy ddi-w, Pa bpth bynnag yw ei otygiad anghyoedd, fc ddylat gac! ei ddysgn i ddangos rhyw tfurt' 0 ba)'ch ilidi, o'r j¡yn lIciaf yn gylwe-ddus; a<; ei iddo wnciid eih<t yn iiynod yn eglwys G——n), i heldio gwneud ei huu faity, cyn m farw, y:-igMy(td hoi! Gymro. Y Pflican dtuan hefyd! Y mac'u flin genuyf ddi'\vg!mio fytn- meriad Peli bach ei fun, yr hwn ef .inai oedd gywij- yu ei ddiben wrth dybied bod yn atiucdtg iddo adei!adt) ei fympwy ar adraii Egiwys Loogi' Adwy'i-Ciawdd. IKUAN OrFA. Pan ymddangosodd y 1'ythyr cyntaf yn y Sct-en y!)?- hy!ch ot!'t-wm gwyrGwynedd, nidocdd w,ybod¡¡:¡ iniei tod yn perthyn i nn bhid gtet'yddo! yn iiytnifh aralt, pe amgpn :!i chyhoeddasL-m ef, ae yr ydvm yn erfynarein o'r ncwydd i ¡..>tdw yn ofah:s t'hag pob peth a dueddo yn nnioH.gyiein godi dadig)f- tyddo); aeosbet-nh- ynt'uddiot gan ryw un attc'b\ hoiiadau "<'itod,obcithioy byddmewntnodd serchog- aidd, ac yu tueddu t dctfyna't- ddadi !eM'n .tawclwch. ArtGRAI'HEU\' DD.

I,-LLONG-NE\VYDDIO'<.