Y Rhedegydd

Helynt CWMNI CHWAREL YN MLAENAU FFESTINIOG. Dydd Mawrth, yn Mansion House, Llundain, o fiaen Syr J. T. Ritchie, cyhuddwyd Henry Warwick Gyde (alias Peter Henry Bernard), a Walter Darby, 8, Union Court, Old Broad Street, Llundain, i gynllwyno Septimus Marcus (alias Marcus Edward Septimus Bernard), i gael trwy dwyll honiadau arian a diogelion gan bersonau ellid eu perswadio i brynu cyfranau yn y Welsh Slate Quarries (cyfyngedig), a'r North Wales Quarries (cyfyngedig), gyda'r amcan o dwyllo. Ni atebodd Darby i'r wys a rhoddwyd gwaratt i'w cIdal. Mr. Graham Campbell, wrth roddi amlinell- iad o'r achos, a ddywedodd i'r Cwmniau dan sylw gael eu ffurfio i'r amcan o sicrhau a gweithio chwareli yn Ngogledd Cymru. Ys- tyriai yr erlyniaeth yr achos yn un pwysig .awn. Yr oedd y ddau Gwmni yn awr yn Fethdaliadol trwy archiad yr Uchel-lys ar Chwefror 6, 1906. Yn achos y North Wales Slate Quarries bu i'r cyhoedd danysgrifio i brynu cyfranau o werth £ 4,510, y cyfryw gyfranau, yn ol yr erlyniaeth, oeddynt yn hollol ddiwerth. O'r swm hwn nid oedd dim Hai na £ 2,386 10s Oc wedi myned i logellau'r Diffynydd, a chaniatau swm neillduol dalwyd ganddynt i'r cwmni. Nid oedd ganddynt eiddo, ac yr oedd yr hawl chwarel yn ddi- werth. Yr oedd y tir berchenpg (Mr. Evan oleddyn Lloyd, Gorddinen; weal aagymerya meddiant o'r eiddo, a gwerthwyd y peirianau am trifle. Yn ystod yr holl amser y bu y Cwmni mewn bod, ni werthodd ond gwerth [30 14s 10c o lechi. 0 berthynas i achos y Welsh Slate Company, yr oedd, meddai y Bar- gyfreithiwr, yn fwy difrifol, gan i'r cyhoedd danysgrifio i'r swm o £ 14,060 am gyfranau, y rhai oeddynt yn hollol ddiwerth. O'r rhai hyny yr oedd Gyde a Darby wedi derbyn [8,950 fel gwertbwyr, yn ychwanegol at yr hyn sylweddolwyd trwy werthu cyfranau. Nid oedd ef (Mr. Campbell) yn bwriadu myned yn mhellach gyda'r achos y diwrnod hwnw, yn absenoldeb Darby, a gofynai ohiriad. Gohiriodd Syr J. T. Ritchie yr acbos, a chaniataodd feichiafaeth o bedair mil o bunau gyda rhybudd i'r Heddlu am 48 awr. 0 berthynas i Darby, dywedodd ei gyfreith- iwr iddo gysgu yn nhy ei frawd nos Lun, a'i fod wedi cael ei weled y boreu hwnw yn y ddinas. Nid oedd un lie i feddwl ei fod wedi diangc. Pan soniwyd am feicbiafaeth, sylwodd un o'r heddlu fod Gyde ar Mai 7fed, 1898, wedi cael ei ddedfrydu i bum' mlynedd o benyd wasanaeth yn yr enw Bernard am gael arian trwy dwyll. Cofia ein darllenwyr i ni gyhoeddi yn Chwefror 10, 1906, hanes yr achos o flaeny Barnwr Warrington, pan wnaed cais i ddirwyn i fyny Gwmni y Welsh Slate Quarries. Dyw- edodd Mr. Buckmaster, K.C., fod y Cwmni wedi pi godi gan y City of London Investment Corporation, y rhai oedd ganddynt gyfalaf o £ 11 5s Oc. Wedi ei dalu i fyny. Cawsant fudd-brydles yn Gorddinen, yn agos i Blaenau Ffestiniog, am l,500 o'r rhai yr oedd £ 250 i'w talu mewn arian. Yna gwnaethant gytundeb i werthu yr eiddo i un Marcus am 6 18, 000, o'r rhai yr oedd £ 10,500 i'w talu mewn arian. Corphorwyd y Welsh Slate Quarries yn 1904, gyda chyfalaf o £ 30,000, a bu iddynt roddi allan prospectus, yr hyn a ganlynwyd gan £14;525 mewn arian yn dod i law y Cwmni am gyfranau. Derbyn- iodd cychwynwyr y Cwmni (y City of London Investment Corporation) y rhan fwyaf o'r arian; ac yn bu cynygiad am gael dirwyn y Cwmni i fyny yn wirfoddot, gan ei uno a'r North Wales Quarries. Wrth roddi archeb i ddirwyn y Cwmni i fyny yn orfodol gyda'r costau, bu i'r Barnwr sylwi ei fod o'r farn fod digon o dystiolaeth ar y wyneb i brofi fod y Cwmni wedi ei godi a'i gario yn mlaen yn hollol i'r amcan o dynu arian allan oddiwrth y cyhoedd a chyflwyno y cyfryw i hyrwyddwyr y Cwmni, sef y City of London Investment Corporation, ac na fu yna erioed unrhyw fwriad gonest fod i'r Cwmni fusnes gwirioneddol o gwbl! Cafodd amryw o ardal Blaenau Ffestiniog golledion trwy gymeryd cyfranau yn y Cwmni uchod.

FFESTINIOG. DIOLCHGARWCH. Dymuna Mrs. John Prichard, gynt Panyrhedydd, ond yn awr Ty'nymaes, ddatgan ei diolchgarwch puraf am y cydymdeimlad a'r caredigrwydd a ddangos- wyd tuag ati yn y brofedigaeth chwerw o golli ei hanwyl briod mor sydyn ac anisgwyliadwy. Gan nas gall ddiolch i bob un yn bersonol a wnaeth hyn, erfynia arnynt dderbyn yr amlyg- iad hwn o'u diolcbgarwch. ARDDANOSFA FLODAU, &c.-Yn yr Ysgol Elfenol, prydnawn Sadwrn diweddaf, cafwyd Arddangosfa lwyddianus o Flodeu Gwanwyn, Adar Cewvll, Dofednod, ac Wyau. Rhaid ydyw dyweyd fod yma lafur yn cael ei ddangos allan, yn enwedig yn adran y plant, a haedda Mr. T. R. Jones, yr ysgolleistr, glod eitnriadol am y modd diduedd a meistrolgar o ddysgu y plant gyda chynyrchu blodeu. Yr oeddem yn mwynhau persawr y blodeu amryliw a thlws. Cyfarwyddid gydag addysg addwrol gan ddau arddwr profiadol, pa rai fuont yn ffyddlon anghyffredin gyda'u hymweliad mynych a'r ysgol. Yr ysgrifenydd gweitbgar ydoedd Mr. Cadwaladr Morris, un o athrawon yr ysgol. Am ddau o'r gloch, wedi cael chwareuad gan y Seindorf, agorwyd yr Arddangosfa y disgwylir iddi oes, a phob rhwyddineb i fyned rhagddi yn y dyfodol, gan Dr. G. J. Robert, u.H. Yr oedd y gwobrwyon wedi eu penderfynu ac fe'u henillwyd fel y canlyn :-Adran A, Safon v, 1, Mary Roberts; 2, John Vaughan Jones; 3, Dora Kate Davies. Adran B, Safon iv, 1, Sarah A. Lewis 2, Morris Lewis 3, Ellen J. Williams. Adran C, Dosbarth iii, 1, Annie Jones; 2, Annie Lewis; 3, Buddug Joces. Gwobr Arbenig yn Adran A, B, a C, Maggie Evans, Belle Vue,. Adran D, (agored i'r cyhoedd), 1, Mr. Robert G. Roberts, High- gate, Begonia; 2, Mrs. Mary Owen, 3, Sun Street, New Zealand Fern.—Dofednod, ceiliog neu iar, 1, Mr John Jones, Gof, Tynymaes; 2, Mr T. E. Roberts, Pengwern; 3. Nellie Jones. Penybryn.-Wyau, chwech mewn nifer, 1, E. Jones, Bryn'rodyn 2, Maggie Lewis; 3, Willie Jones, Pantllwyd.—Adar CewyJl,—Canary, 1, Richard E. Jones, Capel Gwyn 2, Idwal Eph- raim Pantllwyd ex 2, David Lloyd Hughes. Eurbinc, 1, John Prodger, Gwyndy; 2, John P. Roberts, Tailor, Penybryn. Y beirniaid oeddynt: dofednod, Mri. A. Woolford, Cae'r- blaidd, a Lewis Humphreys, Penmouut; blodau, Mr Roberts, Tanybwlch; adar, Mr J. Foster, Brondwyryd. Noddwyd hi gan bres- enoldeb gwyr mwyaf yr ardal, a derbyniodd yr Ysgolfeistr y llythyr dyddorol a ganlyn oddi- wrth Mr 0, M. Edwards, M.A., Prif Arolygydd Ysgol Cymru:— Board of Education, Whilehall, S.W., Ebrill 4, 1908. Anwyl Mr. Jones.—Y mae'n ddrwg iawn gennyf nas gallaf dderbyn eich gwahoddiad caredig i Ffestiniog wythnos i heddyw. Rhaid i mi fod mewn cyfarfod pwysig yn Nghaerdydd ac nid oes fodd i mi beidio myn'd. Gwn yn dda am y gwaith ardderchog yr ydych yn wneyd, a buasai'n dda genyf gael bod gyda chwi. Yr ydych yn planu cariad at flodau yng nghalonau plant, ac yn dadblygu ac yn diwyllio eu mheddwl wrth wneyd hyny. Bydd eu bywyd yn hapusach oherwydd yr hyn ydych yn ddysgu iddynt. Pob rhwydd hynt i chwi. Yn gywir iawn, OWEN M. EDWARCS. Da iawn yw cael corff o bobl Hawn sel a dydd- ordeb yn y cyfeiriad yma, ac mae'n dda genym ddeall eu bod wedi penodi diwrnod eto yn mis Awst, a'u bod am arddangosfa ar raddfa mwy eang, a haeddant gefnogaeth gyffredin yr ardal.

I TANYGRISIAU. "*I- RHYBUDD I BLANT.—Diwedd yr wythnos o'r blaen aeth nifer o fechgyn bychain i odd- aethio, gyda'r canlyniad i ddillad un o honynt gymeryd tan a'i losgi yn ei wddf a'i wyneb. Dylai plant fod yn ofauls iawn tra yn trin tan, oblegid gallai canlyniadau chwerw ddilyn yr arferiad i lawer un. Y GYMANFA GANU.—Yn Bethel, nos Sul, trwy ganiatad pwyllgor y Gymanfa, caed cyf- arfod i ganu mawl, o dan arweiniad Mr. D. Jenkins, a chanwyd:amryw o'r tonau, Salm-don a Clyw fy ngweddi." Cymerwyd yr Unawd- au Soprano i fyny gan Miss Gwen Griffiths, Gelli, a Mrs. Mair Williams, a chyfeiliwyd gan Mr. E. Morgan Williams. Yr oedd Mr. Jenkins wedi ei foddhau yn fawr yn ngwaith y gynulleidfa, a sylwai ei fod yn falch iawn fod Mr. W. M. Williams a'r cantorion wedi gwneyd gwaith mor llwyr gyda rhaglen y Gymanfa eleni eto. Anghofiodd, meddai ef, ddiolch i Mr. John Lloyd Edwards, arweinydd y Rehearsals am wneyd ei ran mor ffyddlon, ac yr oedd yn cymeryd y cyfle i wneyd hyny yn Bethel nos Sul, yn ngbyda diolch i bawb am wneyd eu rhan mor ragorol tuag at lwydd- iant y Gymanfa, Ni chlywodd erioed gystal canu yn yr ardal hon ag a glywodd dydd Sadwrn yn y Gymanfa. Yroedd yn llwydd- iant hollol, a gobeithiai y byddai dylanwad parhaol yn ei dilyri yn y gwahanol gynnlleidfa- oedd. Daeth amryw i lawr o'r Blaenau pa rai a gymerasant eu lie gyda'r Cantorion, a theim- lem yn ddiolchgar am eu cynorthwy. a diameu eu bod yn teimlo eu bod wedi eu talu yn dda am hyny. CYFARFOD DIRWESTOL.-Nos Lun yn Carmel, cynhaliwyd yr uchod o dan arweiniad Mr. R. Williams, Broneirian. Trefnwyd y cyfarfod gan Gymdeithas Ddirwestol y Merch- ed. Dechreuwyd yn y drefn arferol gan Mr. D. Jones, Glanrafon Terrace. Gwasanaeth- wyd gan Obeithlu Carmel. Caed adroddiad da iawn gan Mary Williams Jones, Y Medd- wyn." Can a chydgan gan Jennie Roberts a'i chyfeillion. Adroddiad tyner a thlws, "Meddwyn yw Nhad," gan Olwen Lloyd. Yna caed anerchiad rhagorol iawn gan y Parch J. Maelor Hughes, Llan Ffestiniog. Yr oedd ei anerchiad yn benaf yn egluro Mesur y trwydd- edau, ac ymresymai yn gryf ac eglur y daioni a ddeilliai o'r Mesur hwn os caiff ei basio yn gyfraith ar lyfrau y wlad. Anogai bawb i fod yn selog ac ymroddgar gyda'r Achos Dirwestol yn mhob ffurf arno, er cael y gelyn sydd yn anrheithio ein gwlad i lawr. Teimlad y gwrandawyr oedd eu bod oil wedi cael goleuni ac adnewyddiad yspryd trwy y cyfarfod hwn. Cynygiai y Parch. R. Silyn Roberts a chefn- ogodd Mr. Morgan Roberts bieidlais o ddiolch- garwch i Mr. Hughes am ddod atom, a phas- iwyd yn unfrydol. Adroddiad campus "Ni fynwn er dim, fynech chwi ?" gan Mr. R. W. Lewis, Gwyndy. Terfynwyd y cyfarfod trwy weddi gan Mr. Thomas Hughes. Glanrafon Terrace.

RHOS A'R CYLCH. I Mae'r ardal hon yn bur effro o blaid y Mes- ur Trwyddedol. Cynhaliwyd dau gyfarfod yr wythnos ddiweddaf i egluro'r mesur, un yn nghapel Calfaria, pryd y cafwyd anerchiad gampus gan y Cynghorwr J. S. Jones, a'r Ilall yn ysgoldy Bethlehem, nos Wener, o dan lyw- yddiaeth y Parch. C. Jones. Anerchwyd y cyfarfod gan Plenydd, a'r Parch. Ellis Jones, M.A., Bangor. Mae y cyfarfodydd hyn yn dylanwadu yn fawr ar yr ardal. Mae rhai can- oedd eisoes wedi arwyddo deiseb o'i blaid sydd i'w hanfon i'r Prif-weinidog newydd, Mr. Asquith. Llongyfarchwn Mr. Jacob Edwards a'i Gor Plant diguro, ar eu llwyddiant yn cipio'r wobr oddiar saith o gorau yn Eisteddfod Everton Village, Lerpwl, dydd Sadwrn. Nos Lun, cynhaliwyd dau gyngherdd, ynaill yn ysgoldy y Capel Mawr, a'r llail yn ysgoldy Bethlehem. Gwasanaethwyd yn y cyntaf gan Miss Thomas, Mrs. Griffith, Mr. H. J. Lewis, J. Powell Edwards, R. Roberts, a W.Edwards, Cefn Mawr; ac yn yr ail, gan Miss Roberts, Mr. E. W. Bellis, Mr. J. Edwards a'i gor. Yn Seion, Cefn Mawr, dydd Llun, cynhal- iwyd cyfarfod i sefydlu y Parch. G. R. Owen, Dolgellau, yn weinidog ar yr eglwys yn y lie. Yn y prydnawn rhoddwyd gwledd yn rhad i bawb oedd yn dal cysylltiad a'r He. Yn yr hwyr cafwyd cyfarfod o dan lywyddiaeth yr Henadur Christmas Jones. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod gan y Parchn. E. K. Jones, Brymbo, E. Davies, Lodge, Moses Roberts, Llangollen, E.Williams,Cefn Bychan,Williams Vroncysyllte, J. R, Evans, Tabernacl, E. Williams, Rhos, E. Mitchell, Poncie, W. B. Jones, Penycae, H. Parry, Rhosymedre, Mri. H. Davies (Abon), ac E. Williams, Cefn Bych- an, a'r Parch. G. R. Owen. Datganwyd gan Miss Valentine, Mr. R. T. Jones, a Pharti Merched Seion. Yr ysgrifenyddion oeddynt Mri. John Jones a Marc Jones.

TALSARNAU. BEDYDD.—Dydd Sul diweddaf, bu'r Parch. Morfa Hughes, rheithior Llanfihaugel a Llandecwyn, yn bedyddio un o'i ddeiliaid trwy drochiad yn Llyn y Felin, Talsarnau. Yr oedd y gwasanaeth yn boblogaidd, a dywedir bod y Rheithior wedi gweinyddu yr ordinhad gyda deheurwydd ac urddas.

MAENTWROG. PREGETHU.—Fel arfer er's blynyddau bell- ach, cynhalia yr Annibynwyr eu Cyfarfod Pregethu Sul y Pasg, yn Gilgal ac Utica. Gwasanaethir eleni gan y Parchn. O. Lloyd Owen, Birkenhead; S. Roberts, Llanbryn- mair a J. M. Williams, Towyn.

Can' Mil o bunau i bedwar tlawd. Adroddir hanes rhamantus am bobl o am- gylchiadau cyffredin yn ymyl Caerdydd. Y mae Mrs. Clifford, 1, Villiers Row, Felindre, Aber- afon, gwraig glowr wedi cael hysbysiad fod ei hewythr James Pryor, wedi marwyn America, a gadael can' mil o bunau rhyngddi hi, ei chwaer, a'i dau frawd. Yr oedd Owen Pryor, tad Mrs Clifford, yn amaethwr mawr yn Harrogate. Cafodd ei lofruddio tua deu- gain mlynedd yn ol wrth ddychwelyd o'r farchnad Ile y bu yn derbyn arian cant o wartheg a phum' cant o ddefaid. Lladratawyd ei arian, a thaflwyd ei gorph i chwarel yn ymyl. Ail briododd Mrs. Pryor, ac aeth i fyw i Ddeheudir Cymru tua 23 mlynedd yn ol. Y mae yn awr yn byw gyda'i mbab yn Maesteg. Priododd Mrs. Clifford y tro cyntaf un Moseley. Gwelodd cyfreitbiwr o Harrowgate hysbysiad yn holi am blant Owen Pryor, a daeth i Maesteg i hysbysu y teulu. Y mae ef wedi myned drosodd i'r America i edrych i mewn i fanylion yr achos. Y mae Mrs. Clifford mewn amgylchiadau gwasgedig, a chanddi chwech o blant, a newydd da iddi oedd yr un gafodd ddechreu yr wythnos hon.

Cantorion Prysur. Y mfee Groglith a'r Pasg yn golygu bod yn ddyddiau prysur i gantorion, yn neillduol y rhai mwyaf poblogaidd o honynt yn Llundain. Y mae Miss Margaret Cooper a Miss Evie Greene i ganu mewn pedwar cyngerdd nos Wener; a Miss Kitty Gordon a Miss Alice Holland mewn tri cyngerdd yr un noson. Dyma y tro cyntaf i Miss Cooper anturio canu mewn pedwar cyngerdd poblogaidd yr un noson, ac edrycbir yn mlaen gyda boddhad ar yr ymgais.

Hunanladdiad Sosialydd leuangc. Nis gallaf gael gwaith yn unlle, ac yr wyf yn myn'd ar dramp. Rhoddwch fy nghofion i mam.—Charley." Dyna gynwys nodyn adaw- odd Charles William Woodard, 16 oed, o Deptford, yr hwn a adawodd gartref ddeuddydd cyn i'w gorph gael ei ddarganfod yn hongian ar bren yn Bostall Health. Yn ei logell yr oedd Beibl, "Oliver Twist," a Six Months in a Convent." Ar y Trengholiad dywedodd ei ewythr iddo fod yn darllen cryn lawer yn ddi- weddar o lenyddiaeth Sosialaidd, ac yr oedd wedi cael y syniadau hyny i'w ben. Meddyl- iodd lawer ar ganlyniad etholiad Peckham.— Hunanladdiad wedi dyrysu ei feddwl oedd y rbeithfarn basiwyd ar ei gorpb.

Marwolaeth MI". Wm. Evans. Boreu Mercher, yn43 mlwydd oed, am haner awrwedi deuddeg, bu farw Mr. William Evans, Masnachwr, New Market Square, ar ol diodd- ef cystudd nodedig o drwm a phoenus. Ond er fod ei boenau yn fawrjri welwyd dim arwydd o rwgnach yn ei ysbryd. Nid yn ami y diodd- efwyd cystudd caled mor dawel ac addfwyn a gostyngedig. Daeth Mr. Evans i'n plith tuag un-mlynedd-ar-bymtheg yn ol o ardal Peny- groes. Llanllyfni. Gwnaeth ei le yn y gym- ydogaeth hon yn fuan fel un o'i masnachwyr gonestaf a tbirionof. Ni fu neb mwy unplyg, Yr oedd pawb yn gwybod y gellid dibynnu yn hollol ar yr hyn ddywedai. Gwr diymhongar iawn ydoedd. Ni byddai byth yn udganu o'i flaen. Ond gwnaeth gymwynasau dirif yn ddistaw. Cymerodd rati yn ein bywyd trefol, ac yr oedd yn aelod gwerthfawr o'r Cyngor Dinesig. Yr oedd gan y tretbdalwyr ymddiried yn ei farn a'i onestrwydd. Danghoswyd hyny yn neill- tuol yn yr etholiad diweddaf, pryd y gosodwyd ef ganddynt yn uchaf o'r ymgeiswyr yn yr adran o'r ardal a gynrychiolai. Rhoddai le mawr yn ei fywyd i bethau crefydd. Yr oedd yn un o aelodau mwyaf gweithgar Brynbowydd, ac yn Arolygwr yr yr Ysgol Sul yno. I'r Ysgol yr aeth y tro diweddaf y bu allan, ac aeth yno er gwaethaf llrwer o wendid, a bu yn bur wael ar ol dcd yn 01 i'r ty. Ni chafodd hamdden gan ei been i ddweyd nemawr ddim yn ei gystudd. Pan ofvnwyd iddo a eedd yn gallu meddwl rhywbeth am grefydd dywedodd nad oedd, ond fad yn dda iawn iddo "fod y mater hwnw wedi ei setlo." Cleddir yr hyn oedd farwol o hono yn Bethesda, brynhawn Sadwrn am hanner awr wedi un.

HARLECH. Dymuna Richard Griffith, Llanbedr, wnevd yn hysbys i Amaethwyr, Garddwyr, ac eraill yn y Dosbarth yma ei fod wedi cael stoc o Hadau Gwair, Clover, a phob math o Hadau Gerddi at y tymor hwn, ai fod yn eu gwerthu am brisiau rhesymol iawn.—ADVT. Yn nghymdeitbas Ymdrech Gristionogol y Tryfer, nos Sul, dan lywyddiaeth Miss L. A. Roberts, darllenodd Mr. Samuel Williams, bapur amserol ar "Anghenion pobl ieuainc ein heglwysi, a pha fodd i'w cyfarfod. Siaradwyd yn mbellach gan amryw o'r aelodau. Bu nifer nifer ohonynt yn cynal cwrdd gweadi yn y Llechwedd nos Fercher. Da genym glywed fod Mr. Evan Jones, Llys Maelor, wedi ei benodi yn gasglydd trethi yn mhlwyf Llanbedr, fel olynydd y Parch. W. Lloyd Griffith. Gwnaethoch gamgymeriad yr wythnos ddi- weddaf trwy gyhoeddi fod Robert Stephen wedi ei ddewis yn llywydd y Christian Endea- vour. Yn lie hyny dylasai fod Swyddogion Cynhadledd Ysgolion Dosbarth Dyffryn, am 1908-9. Llywydd, Mr. Robert Stephen, Llwyn- hwlcyn; y trysorydd a'r ysgrifenyddion wedi eu hail ddewis. Mae yma laweroedd o ddieithriaid i'w gwel- ed, ac yn ol pob tebyg bydd pob man yn llawn dros wyliau'r Pasg. Mae Mr. D. H. Parry, Chemist, wedi sym- ud i'w shop newydd, yr hon sydd yn addurn i'r dref. Da oedd genym weled Mr. Jones Morris, U.H., Tycerrig, yn y dref heddyw ar ol ei waeledd mawr. Mae cor merched o dan arweiniad Lady Winchilsea i gymeryd rhan mewn cyngherdd a gynhelir yn fuan at draul y Ddarllenfa. Cynhaliwyd Cynghor Plwyf Llandanwg yn Ysgoldy y Cynghor, nos Fawrth, dan lywyddiaeth Mr. Edward Griffith (y Cadeirydd), Yr oedd hefyd yn bresenol Mri. John Morris (Is-gadeirydd), G. Jones Williams, Morris Jones, Pantmawr, John Jones, Datid Pugh, Owen Morris, Foster Edwards, William Williams, Morris Jones, Castle Villa, a Robert Owen (Clerc). Darllenwyd a chadarnhawyd cofnodion y Cynghor diweddaf.—Dewiswyd yn Swyddogion am y flwyddyn fel y canlyn:— Cadeirydd, Mr. E. Griffith, Post Office; Is- gadeirydd, Mr. John Morris, Gwyddfor Clerc, Mr. Robert Owen, 2, Gorphwysfa; Trysorydd, Mr. Humphrey Jones, N. & S. Wales Bank Arolygwyr Tlodion (Overseers), Mri. David Pugh, Llandanwg, John Morris, Gwyddfor, William Williams, White Horse, a Owen Edwards, Lasynys Fawr. Arolygwr Cynorthwyol (Assistant Overseer), Mr. Robert Humphreys, Bryn Rehoboth. I arwyddo cheques, Mri. Edward Griffith a John Morris. -Pasiwyd i roddi dau lidiart yn lie dwy gamfa beryglus sydd ar y llwybr sydd yn arwain at Merthyr, ymddiriedwyd y gwaith o gael y llidiartau a'u rhoddi fyny i Mri. Foster Edwards, William Williams, a Morris Jones. Darllenwyd llythyr oddiwrth Iarll Winchilsea, yn nghylch camfa sydd ar derfyn Pantmawr, Brwynllwynau, ac oedid gwneud dim iddi hyd nes clywir yn mhellach oddiwrtho ef. Darllenwyd llythyr o Fwrdd y Llywodraeth Leol ynghylch costau cyfreithiol y Gwaith Dwfr, ac yn ngwyneb y llythyr pasiwyd i ddeisebu y plwyf yn erbyn talu y costau. Y ddeiseb i gael ei hymddiried i Mri. G. Jones- Williams, Owen Morris, Bodowain, Morris Jones, Pantmawr, a'r Clerc. Darllenwyd Ilythyr o'r Bwrdd Masnach mewn perthynas a gwaith Lord Harlech yn codi tal am osod i fyny dai ymdrochi, &c., ar Glanymor. Pas- iwyd i ymddiried y gwaith o ateb y llythyr i'r Mri. Edward Griffith, David Pugh, Foster Edwards, John Morris, a Mr. Owen, y clerc. Pasiwyd i dynu sylw Mr. Vaughton Arolygydd y prif-ffyrdd at stad daifrifol y Twthill, ar hyn mae wedi addaw ei wneyd iddo wedi i'r ffordd newydd gael ei gorphen. Hefyd dymunir ei sylw at y bylchau sydd yn ngwal ffordd v Llechwedd. Pasiwyd fod Map newydd y plwyf i gael ei gadw yn meddiant Cadeirydd y Cynghor Plwyf.

BLAENAU FFESTINIOG. Y mae POST CARDS o'r Royal Oakeley Silver Band i'w cael am Geiniog yr un yn Shop Y GLOCH. Anfonir haner dwsin i un- rhyw ran o'r Deyrnas Gyfunol am 7c. DARLUN. Y mae gwaith diweddaf Mr. Kelt Edwards (Pwyntil Meirion) yn tynu syhv mawr yn Llundain. Darlun ydyw o Syr Samuel T. Evans, K.C., ac ymwela llu o urdd- asolion i'r;; Arlunfa i'w weled. Parhau i ddringo grisiau anrhydedd y mae ein cyfaill talentog, a dymunwn o'n calon ei lwyddo eto yn y dyfodol. Bara Shop yn Rhatach na Bara Cartref. Mae E. B. Jones & Co., yn parhau i werthu y Dorth Fawr am Bris Bach. Torth yn ddigoa o faich i ddyn am Chwe'cheiniog. GWELLA.—Llawenydd mawr i bawb yn yr ardal yw deall na raid i Mr. Robert Griffith, un o Athrawon Cynorthwyol yr Ysgol Ganol- raddol fyned o dan lawfeddygiaeth fel yr ofnid y buasai yn ofynol pan aeth am Lerpwl. Eiddunwn iddo adferiad buan, a llwyr. YR ARDDANGHOSFA. Y mae Schedules gogyfer ac Arddangosfa y Llungwyn yn awr yn barod, a gellir eu cael gan yr ysgrifenydd. LLWYDDIANT CERDDOROL.—Yn yr arholiad blynyddol a gynhelir yn nglyn a'r Trinity College, Llundain, Ebrill 7fed, llwyddodd y rhai canlynol i enitt tystysgrifau mewn gwahan- ol raddau am chwareu y berdoneg :-Senior Grade, Miss Olwen Thomas, a Miss Lois Davies; Intermediate, Miss Gwladys Arthur, Miss Elsie Price; Elementary, Miss May Owen; Primary, Miss Edith Jones. Parotowyd hwynt ar gyfer yr Arholiad gan Mr. D. D. Parry, LJanrwsti Raphael Tuck's Birthday Cards and Picture Post Cards. Perfection of Art in all variety of Subjects. Id each.—RHEDEGYDD OFFICE. ARWAIN.-Gwelwn fod ein cyfaill ffraeth- bert, Bryfdir, yn arwain Cyngerdil vn Nefyn, nos Lun y Pasg. Y mae ef yn "hen law" gyda gwaith or fath, a diau y ceir hwyl gydag ef yn v Cyngerdd uchod. NOFEL.-Gellir cael y Nofel newydd bob- logaidd Arwriaeth John Anthony, neu Ramant Bywyd Cymro" gan Lyfrwerthwyr y dref. Myned pawb olwg ar y llyfr hynod hwn. SEION.-Deallwn mai Mr. E. T. Hughes, Llangollen, fydd yn gwasanaethu yn Scion y Sabboth nesaf, ac nid fel y mae trefn y mcdd- ion yn Nhaflen y Cyhoeddiadau. PRIODAS.—Drwg genym i ni trwy afryfusedd adael allan rhestr o'r gwahoddedigion ac am- ryw o'r anrhegion yn nglyn a phriodas Miss Evans, Llys LMeddyg. k LLAW-FEDDYGIAF-TH. Aeth merch Mr. Edward Roberts, Back Bank Place, o dan lawfeddygiaeth llwyddianus gan Dr. Carey Evans,, yn cael ei gynorthwyo gan Dr. J. D. Jones, cynorthwywr Dr. G. J. Roberts. HEDDLYS.—Dydd Iau o flaen Dr. Robert Roberts, a J. Vaughan Williams, Ysweiniaid. -Y Rhingyll J. Lloyd a gyhuddodd Thomss Kaythore, 17 Everalda Street, Llundain a fu ar ymweliad ar ardal Mawrth 25, o fod yn feddw tra yr oedd yn gyru y cyfryw.—Ymddangosodd Mr. R. O. Davies i amddiffyn, a thaflwyd yr achos allan ar daliad y costau.—Yr Heddgeid- wad J. jones a gyhuddodd Fred. Coxon o fod yn feddw ac afreolus Mawrth 25 wrth y Van Doriaidd. Rhwymwyd ef drosedd.—Yr Arolygydd Roberts a gyhudd- odd Moses Gwilym Jones, Freeman Terrace o sefyliian ar ochr yr heol Mawrth 23, fel ag i atal trafnidiaeth. Erlynwyd gan Mr. R. O. Davies. Sylwodd y Faingc fod cwyn mawr o achos y sefyliian oedd yn yr ardal. Dirwy swllt a'r costau.-Gwysiodd Air. R. J. Davies (Trethgasglydd) nifer o bersonau oeddynt ar ol gyda thalu eu trethi, a gwnaed archeb yn mhob achos. ER COF .-Fel y crybwyllasom yr wythnos ddiweddaf, bu farw Mrs. Ellen Jones, priod Mr. Evan Jones (Ap Devon), yn hollol ddi- symwth nos Sul, Ebrill 5, yn Coegnant, Maes- teg, yn 48 mlwydd oed. Yr oedd ei phriod wedi myned yno i weithio er's tua phum' mis yn ol, a thair wythnos cyn ei mharwolaeth aeth hithau yno ar ymweliad a'r teulu. Tua haner awr wedi chwech nos Sul, yr oedd yn sefyll wrth y bwrdd yn y Ty ac yn siarad a'r plant, pryd y disgynodd ar lawr megis marw, ac ni adfeddianodd ei hymwybodolrwydd. Yr oedd ei phriod yn y capel, ac anfonwyd am dano ar unwaith, ond yr oedd ei hysbryd hi wedi ebedeg ymaith. Gadawodd ef a chwech o blant yn eu galar arei hoi. Dangos.. odd y Parch. J. Llewelyn (A), Dyffryn, garedig- rwydd a gofal mawr ar yr amgylchiad, ac wrth gychwyn y corph am Ffestiniog, a theimla y teulu yn dra diolchgar iddo am ei hynawsedd iddynt. Daeth torf luosog i gychwyn y corph am yr orsaf, a chyrbaeddodd y Blaenau nos Iau. Hebryngwyd hi i fynwent y Llan (lie y gorphwys un-a'r-ddeg o'i phlant,) ddydd Gwener. Cydymdeimlwn a'n cyfaill a'i blant yn ea profedigaeth chwerw. ?i