Y Rhedegydd

Cyngor Dirvesig Bettwsycoed. ^ynhaliwyd cyfar "od rheolaldd y Cyngor nos Wener, pryd yroedd yn bresenol, Mri Robt. Parry (Cadeiryc.;d; Robert Parry, Pendyffryn; Dr. D. Ll. K. 'Pritchard J. P. Faichney John Hughes; W. B. T. Corns R. Rowlin- Son; J. T. Rees; Henry Williams; David Roberts; R. R. Owen (Clerc); a W. J. Edwards (Arolygydd). Ysbytty. Wedi darlleniad y cofnodion a'u harwyddo, dywedodd Dr. Pritchard nad allai ef gynrych- ioii y Cyngor ar y cyd-bwyllgor godwyd ystyned y priodoldeb o gael Ysbytty at Glefyd- on Heintus, ac y byddai yn well i'r Cyngor cmewis rywun arall yn ei le, Bu ddwywaith yn anrwst i feddwl cyfarfod aelodau eraill y NYllgor ond ni throisant i fyny.—Mr, John ughesl Mae'r syniad wedi syrthio trwodd, 5a bydd eisiau myn'd eto. Nid oes angen Ysbytty o'r fath yn yr ardal hon." Arianol. ?arUenodd Mr. Corns adroddiad y pwyllgor *?Bo!, a phasiwyd i dalu biliau i'r swm o ?64 7s 2c. Yr oedd y Trethgasglydd wedi casglu <? 3s 4c yn ystod y mis. Y Ffyrdd. 13U trafodaeth lied fanwl ar y priodoldeb o i&iu yn arbenig am lanhau y ffyrdd yn ystod Wst a Medi; ac argymellai y pwyllgor i gadw dyll ar y gwaith hwnw am yr amser.—Sylwodd 11 r. Pritchard nad ellid dysgwyl i bobl ddod i'r Ile Pan fyddai eu ffyrdd yn ddiymgeledd. Yr Yoedd trefi eraill yn bur ofalus am gadw eu ffyrdd ynlanwaith. Pasiwyd i alw am i'r pridd n'r cerrigar ffordd Y greiglan gael eu clirio ar unwaith, gan eu bod rln anhwyluso y drafnidiaeth, ac yn anharddu y e. Carthffosu. \V *r oedd y Pwyllgor fu yn edrych y gwaith ed gan Mri Hughes a Rowlands, yn cael eu ?udhau yn fawr ar yr hyn a wnaethant. ?s?y? i dalu iddynt ?30 ar y cyfrif. Y Sarn. 1311 Mr. Robert Parry a'r Parch Rawson W'Iliarns gyda'r Cymerwyr (Mri Hngbes a Owlands) yn ngolwg y Sarn. Yr oedd y ?8 a phobpeth gofynol at wneyd y gwaith ?? yo?barod, ond gan yr ofnid y byddai yn ""Renr?eidiol dodi dau fagiad o Cement o dan Qwy r cerig, pasiwyd i hyn gael ei wneyd os g ,eld ei fod yn angenrheidiol. Gwnaed y s?Hth yr wythnos hon. Llefrith. ) *?arUenwyd atebiad y Rhingyll Breeze i gais Ypgor am iddo gymeryd samplau o'r LIefrith la I'?eithi.' yn yr ardal.-Hysbysodd Mr. Row- illso 11 fod samplau wedi eu cymeryd y boreu wnw. Cadwraeth y Ffyrdd. pymeradwywyd cais Cyngor Settle, i wneyd am i'r Prif-ffyrdd gael en hadgyweirio o'r ^sorfa ymerodrol. Tan. ."?wyci sylw at yr offerynau at ddiffodd tan. 1"4si,4,yd i bwyllgor y ffyrdd edrych i'r mater "?tynidroi er gweled a ydyw y pibelli mewn Wr priodol at alwad sydyn. h Goleuo. c;asiYd i ddechreu goleuo Awst 1. Yr oedd C? u??ni y ? Gwaith Nwy wedi codi y pris i 20/6 ceiniog mwy na'r llynedd) y lamp ar ? ?? y glo wedi codi yn ei bris. Gofalent 401 oleuo a diffodd am 7/- ylamp. Taflu Ysgarthion.  ?rilenwyd llythyr oddiwrth Mr. Thomas jj Deane, boneddwr sydd ar ymweliad ar lie, ?' ? ?°? yn Brynafon, yn galw sylw at yr a?rf??<3 sydd o ddeutu Pontypair o daflu Y%R io n o'r tai i'r afon gan anharddu ei ??. a gwneyd yr olwg ar y He yn anhyfryd. ??.?iwyd i anfon diolch y Cyngor i'r bonedd- r, ? ? ? Arolygydd gadw gwyliadwriaeth ar y pHe? ?vsio pwy byng a geid yn euog o daflu et au ?'r afon. Yr oedd pob rhybudd wedi p'? YD aneffeithiol. Iechyd y Bettws. ur. Pritchard yn unol a chais y Cyngor, a Wr> sylwadau ar Adroddiad blynyddol Dr. -Pr "Zer, y Swyddog Meddygol. Yr oedd, °?. yn hyfrydwch ?acddo weled fod pob- ? j Mor foddhaol. Yr oedd Ileihad yn y! ?Qigaethau yn ystod y flwyddyn ac fel | ?°? 0 ?Y?y dichon fod iselder masnach yn un Pet) Yr oedd y marwolaethau yn foddhaol, Peth ?? oedd y marwolaetbau yn foddbaol, hei Y lie yn hollol glir oddiwrth anechydon aChlltus ag eithrio un 0 Wddfglwyf. Daeth yr ?ch °? hwn\v i'r ardal o Ie arall, a phrofodd yn ? ?b'?' Yr oedd y marwolaethau yn mhlith b ?ba--d yn foddhaol iawn; dim ond un allan 0 r d ??aw fuont feirw yn ystod y flwyddyn. C?'??'6ledmwyo ofalu gyda magu plant, a e; t° S" gyda photeli. Dylai pob mam fagu ei b 4 ? a ??sth ei bronau ei hun, os na bydd cyfl ^yr ei hiechyd y fath ag y bydd y meddyg 8 w ah ardd i wneyd hyny. Yr oedd cystal tHa 1? ?" Bettwsycoed ag yn un cwr o'r wlad, a gof'1 yn ynod am eu haelwydydd a'u PlantRhoddai hyny gyfrif am y mferbychan o ? rW\ °laethau oedd yn mhlith eu babanod. A.m??Sosiaeth yr ardal, yr oedd yn rhoddi r?J?? eu bod yn myned yn mlaen gyda c  th'rthffos Pentredu yr ail wythnos yn Medi.- t>j0j yd yn gynes i Dr. Pritchard am ei syl- \va(ja n phasiwyd i fyned yn mlaen gyda'r "os yn unol a'i gynygiad. Llongyfarch.  J ?- Rees, a gynygiodd eu bod yn llon- b? -Mr. Robert Parry, Fferyllydd, ar ei am o. ^ia y? Yn? Heddwch. Gwyddent 011 _ye..gYwysder i lanw swydd bwysig o'r fath. —„ Y adelrydd. "Yr wyf finau o galon yn eilio V _• yn dda genyf weled .Rydfrydwr ac ??y? dda geayf weled Rhyddfrydwr ac 1" lUck v'lf wedi ? ddewis i eistedd ar y ?n? ?? ? nghanol Toriaid ac Eglwyswyr. ?r .J.obn. Hughes, Nid mater o Gapel a ?? "-?ycdiaeth ydyw hwn,"—Cadeirydd, "Nage wrth reswm, ond yrwyf fi ynllawenhau wrth weled pethau yn cael eu gwastadhau er mai Ceidwadwr ydwyf fi fy hun.—Pasiwyd y bleidlais, a diolchodd Mr. Parry i'r Cyngor am eu teimladau da tuag ato.

YN NGHWMNI NATUR. I [Hawlysgrif.] i (Gan CAERWYSON). I Yn Ngheunant Llenyrch, Maentwrog, yr oeddym y tro diweddaf, ac awn yno eto y tro hwn. Anhawdd cael lie mwy swynol i'r sawl a gar gyfeillach a natur na'r Ceunant hwn. Gellir treulio dydd ar ol dydd yma i siarad a'r Cor Asgellog, neu a'r byd Llysieuol, a hyny heb flino oherwydd yr amrywiaeth mawr sydd yma. Crybwyllais am yr adar yr wythnos o'r blaen, a charwn i chwi ddod gyda fi y tro hwn i sylwi ar y Rhedyn sydd yn y lie. Maes cyfoethog yw hwn am Redyn oherwydd ei fod yn He mor llaith a chysgodol. Tybed a aHaf fi anturio crybwyll am y rhai dyfant yma ? Gallaf, canys bydd yn dasg lied galed ar ol i mi wneyd hyny i ddifrodwyr Rhedyn, a gam- enwir fel Edmygwyr y cyfryw, allu cael hyd iddynt, gan nad yw y dosbarth hwnw yn hoffi myned i nemawr o drafferth gyda dim er ei fwyn ei hun difetha llysiau trwy eu diwreiddio yn ddigynllun a diamcan yw dull y rhai hyn, ac ofer i neb ddywedyd wrthynt fod llysieuyn yn brin, ac y dylid ei amddiffyn a'i goleddu yn ei gartref" fel y cafto gyfle i gynyddu; difrodi" yw arwyddair y bobl hyn. Y mae Charles T. Druery. F.L.S., yn ei lyfr godidog ar Redyn Dewisol Prydain yn rhestru y teulu hyn gyda'r pryfetach dinystriol fydd yn difa llysiau, megis y lindys, &c., a dywed ef eiriau celyd am danynt. Gellir tardd-fygu lindys a'u brodyr difaol a mwg myglys &c., a gallaswn feddwl y carasai ef ddodi y difawyr deudroed i haner fygu yn yr un ystafell er dysgu gwers iddynt beidio dinystrio llysiau prinion,— Ami lysiau a ddibrisir, Y rhai ni wyddir eu rhinweddau." Gyda hyder na wel neb o'r cyfeillion difaol a grybwyllais fy ysgrif hon, anturiaf roddi enwau y Rhedyn. a welais yn y Ceunant o dro i dro. Ceir y Gyfyrddwy yma yn ei gogoniant a'i harddwch. Hi yw brenhines y Rhedyn. Hawdd ei hadnabod oddiwrth ei dail llyfnion a melynliw, y rhai ydynt ar gyfer eu gilydd: Yr oedd wyth a'r hugain o blanigion ieuaingc yn tyfu ar wyneb un o'r creigiau ond daeth difrodwyr heibio ac ysgubwyd ymaith bob un o honynt, ac heddyw, gallaf bron sicrhau nad oes cymaint ag un o'r wyth a'r hugain yn fyw! Dichou fod y sawl a'u cododd o'u lie yn meddwl y gallai eu magu gyda rhwyddineb ond camgymeriad yw symud rhedynen ieuaingc o'i "chartref oni bydd ty gwydr i'w derbyn, a'r hwn fydd yn gofalu am dani yn deall yn lied dda sut i wneyd hyn. Os bydd un yn awyddus am gael Rhedynen yn ymyl ei breswylfod, coded un wedi dadblygu i'w llawn faintioli, a bydd ei obaith am lwyddiant yn llawer sicrach. Mae y Gyfyrddwy i'w chael yn y Ceunant hwn mewn lluaws o fanau, a dylai y sawl fo'n awyddus am gael un o honi ofalu am raff ddiogel i fyned i lawr i'r creigiau i'w chyrchu, a chael erfyn cyfaddas i'w ganlyn er ei chodi o'r gwraidd. Nid oes hafal i foncyff a gwraidd y Rhedyn hyn at ysigdod ar ddyn ac anifail. Yn y flwyddyn 1888, dywedodd Druery y gallai y sawl ddeuai ar draws y Fontanum yn wyllt deimlo yn falch iawn, gan fod dros ddeng mlynedd ar hugain er's pan welwyd un yn tyfu felly. Y mae i'w cbaei ar ochr yr afon yn Ngheunant Llenyrch. Gwelais hi yn tyfu yno yn ei harddwch cynhwynol, ond ni nodaf y llecyn ar y Ceunant fel na byddo i'r difrodwr gael gafael arni. Yn mron bob Ilyfr ar gartrefi Rhedyn dywedir i hon gael ei chodi rhwng Tanybwlch a Thremadoc," a llawer fu y chwilio ofer am dani yno. Y gwir am y cof- nodiad hwnw medd un awdures enwog, mai o ardd Tanybwlch y cymerwyd y planigyn crybwylledig. Rhedynen arall lied brin, ond a geir yn y Seunant hwn yw y Rhedyn Gwair (Lastrea Ac?M?). Y maent yn bur heirdd, yn wyrdd- las drwy'r Rwyddyn, ac arogl gwair yn gryf arnynt wrth eu gwasgu. Dichon mai dyma'r rheswm dros eu galw yn "Hay Scented Fern." Ceir y Lanceolatum ar graig sech yn nghwr ichaf y Ceunant, a dyma y lie pellaf oddiwrth y mor y gwn i am danynt, ag eithrio buarth Dolymoch. Yn y Ceunant hwn yn unig y gwelais y Rhedynen Deneuwe (Hymenophullum tunbridgense) Maent yn anesgrifiol o hardd, a hwynthwy yw y rhywogaeth leiaf o Redyn y deyrnas gyfunol. Mae y Deneu-we Unochrog yn tyfu yn gyffredin ar hyd ochrau y mynydd- oedd. Ceir hi yn ngodreu y Manod, ar y Moelwyn, yn Ngeunant Cynfal, &c. y llall yw ygbrydferthaf o lawer, a ffurfia fath o hilyn gwyrdd ar y creigiau llaith, ac y mae yn dry- loew fel Rhedynen Killarney" (Trichomanes radicans). A y", hono yn tyfu yn y Ceunant hwn ? Pwy a etvb. Beth ddywed yLlysieuwr cyfarwydd, Mr. D. A. Jones, F.L.S., Harlech.

BudcSugoSSaeihau yn yr Arddang-I osfeydd. I Llongyfarchwn yn galonog y cyfeillion b'r cylch hwn ar eu buddugoliaethau yn yr Ar- ddangosfeydd gynhaliwyd yr wythnos ddiwedd- af :— Yn Llanberis, ddydd Ian, enillodd Mr. W. J. Humphreys, High Street, Penrhyn, 1 ac 2 gyda Spaniel, 1 gyda Ci tri mis oed, ac ail gydag un chwe' mis oed. Cafodd Dr. Livingstone Davies, Criccieth, 2 a 3 gyda Fox Terrier. Mr Phillip Williams, Pretoria, Tanygrisiau, 3 gyda Daeargi Cymreig; a Mr. Henry P. Jones, Brongader, Conglywal, Blaenau, 2 gyda Dae- argi dan 6 mis oed. Enillodd y Milwriad Sandbach a Mr. H. Archer, Hafodunos amryw wobrwyon, y naill gyda Dofednod.a'r Hall gyda Chclomenod. Gyda Flying Homer, cafodd I Mr. Ted Hughes, 13, Church Street, Llanrwst y wobr gyntaf a Mr. O. Thomas, 6. Welling- ton Place, LIanrwst 2 gyda Show Homer a Mr. John Hughes, 191, Manod Road, Blaenau Ffestiniog, 3 gyda Jacobin. Yn Criccieth, ddydd Sadwrn, cafodd Mr. W. G. Powell, Capel Garmon 1 ac 2 gyda'i Gi Defaid, a 1 gyda cbi bach. Cafodd Mri. Hughes ac Owen, Tanygrisiau 2 gyda chi defaid (llyfn) y Rhingyll Owen, Blaenau, ddau 3 gyda'i Ddaeargi; Dr. Livingstone Davies, Criccieth, 1 ac 2 gyda Fox Terrier Mr W. J. Humphreys, Brondwyryd, Blaenau, 2 am gi bach. Am Wyandotte, cafodd Mr Owen Roberts, Blaenau, 3: Mr. William Jones, Blaenau, 2 a 3 gyda Hamburghs; Mr. Rich- ard Thomas, Harlech, 2 a 3 gyda Hwyaid a Mr. Hugh Charles Roberts, 8, Tanyfron, Blaenau, y wobr gyntaf a'r wobr arbenig gyda Cholomen.

PENRHYNDEUDRAETH. HEDDLYS.-Dydd Iau, gerbron Dr. R. T. Jones (yn y gadair), Mr. William Jones, Mr. G. H. Ellis, a Dr. J. R. Jones. Llongyfarchodd y Cadeirydd, y Prif Gwn- stabl newydd, ar ei ddyrchafiad, a gwnaeth Mr. John Humphreys, ar ran y cyfreithwyr, hefyd sylwadau llongyfarchiadol.—Diolchodd Mr. Jones. HEB OLEU.—Am yru olwynfarch heb oleu, dirwywyd Robert Morris Jones, Penrhyndeud- raeth, i 2s 6c a'r costau. TEITHIO HEB DOCYN .-Cyhuddwyd Wil- iam Owen Jones, ac Evan Jones, 4, Bethel Terrace, Penrhyndeudraeth, o deithio ar Reil- ffordd Ffestiniog heb dalu eu cludiad.—Ym- ddangosodd Mr. John Humphreys, Porth- madog i erlyn, a dywedodd i'r dynion fyned i'r tren drwy y ffenestr yn ngorsaf Minffordd, a phan gyrhaeddwyd Porthmadoc, daethant allan drachefn drwy y ffenestr.-Addefodd y diflynyddion eu bod yn euog.—Dirwywyd hwy i 2s 6c a'r costau. YMOSOD.—Evan Evans, labrwr, Penlan, Penrhyndeudraeth, a gyhuddodd E. P. Jones, Penybwlch, Penrhyndeudraeth, o ymosod arno. -Amddiffynai Mr. John Humphreys.—Dywed- odd yr achwynydd ei fod yn cerdded ar y ffordd gyda dynion eraill, a bu ymddiddan rhyngddo ef a'r diffynydd. Honai ef i'r diffynydd fod yn foddion iddo gael ei droi o'i waith. Yna rhuthrodd y diffynydd arno, a tharawodd ef droion. Bu iddo gicio y diffynydd ar ol hyny. -Yn ateb i Mr. Humphreys, dywedodd fod ychydig o deimlad drwg rhyngddynt.—Tyst- iwyd yn mhellach gan David Williams a'r Heddwas Davies.—Galwyd y diffynydd, yr hwn a ddywedodd i'r achwynydd ei gicio ef gyntaf.—Yr oedd croes-wys gan y diffynydd am ymosodiad.—Dirwywyd Evan Parry Jones i haner coron a'r costau, a thaflwyd allan yr acbos arall. TRWYDDED BRONDANW.-Gofynai Mr. John Humphreys am drosglwyddiad trwydded Bron- danw Arms, Llanfrothen, i Robert Jones.— Gwrthwynebai Mr. Louis Jones (o ffirm Mri Lloyd George a George) ar ran rhai o dreth- dalwyr Llanfrothen, ar y tir fod R. Jones yn oedranus ac nad oedd angen y ty. Honidfod y ty yn fagwrfa i feddwdod, ac nad oedd o fewn cyrhaedd sylw yr heddgeidwaid.—Rhoddwyd tystiolaeth gref gan y Parch. W. R. Jones, Llanfrothen, yn erbyn caniatau y drwydded. Credai nad oedd angen y ty yn y gymydogaeth. —Rhoddwyd dystiolaeth bellach gan y Parch. Hugh J. Jones, Croesor.-Caniataodd y Faingc drwydded dros dymor, ond dywedasant nad oeddynt yn foddlawn i'r ty fod yn nwylaw y darllawyr O' gwbl.-Dywedodd Mr. John Humphreys y byddai iddo gyflwyno mynegiad- au y Faingc i sylw y darllawyr. GYRU TARW.—Cyhuddwyd William Wil- liams, Penarth, Llanbedr, o yru tarw dros flwydd oed drwy yr heol yn Penrhyn heb raff yn rhwym wrtho.—Dywedodd Williams nad oedd yn gwybod am y rheolau.—Dfrwy, swllt.

Priodas Ffasiynol. Bydd hanes y briodas hon yn eglurhad i lawer yn ein hardaloedd ar y rhialtwch a'r ergydio fu yn Chwarelau Oakeley a'r Cei, ac yn ngorsafoedd y gwahanol Reilffyrdd ddydd Iau diweddaf. Dathlu yr oeddym ddydd priodas Miss Ann Bell, unig ferca y diweddar Mr. Joseph Bell, Melbourne, Australia; a'r ddiweddar Mrs. Bell, wedi hyny yn Clarmont, Sutton, Swydd Surrey,-a Mr. Arthur Cecil Ashmore, mab hynaf Mr. John George Ashmore, Glenmore, Brighton Road, Sutton, a Chyfarwyddwyr Cwmni Chwarelau Oakeley. Mae tad y priodfab wedi cymeryd rhan arbenig yn hanes ein hardal er's dros chwarter canrif, a llwyddiant chwarelwyr Ffestiniog yn agos iawn at ei galon bob amser ac nid oes nemawr sefydliad cyhoeddus na chymdeithas yn ein plitb, nad yw Mr Ashmore wedi profi mewn gair a gweithred ei fod yn cydymdeimlo a hwy. Yr oedd yr Eglwys yn Sutton wedi ei haddurno yn odidog ar gyfer y briodas hon, ac i arbed unrhyw anffawd neu ddamwain, barnwyd yn ddoeth ollwng y tyrfaoedd i mewn rai oriau cyn i'r seremoni gymeryd lie. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. J. R. Courtenay Gale, M.A., Ficar Eglwys Crist, ac arweiniwyd y rhan gerddorol o'r gwasanaeth gan yr Organ- ydd, Mr. H. M. Higgs. Heblaw Emynau, &c., gan y Cor, datganodd Miss Edith Miller, Entreat me not to leave thee." (Gounod). Yn ddiweddarach ar y dydd, cyfarfu 300 o wahoddedigion yn nghartref y briodferch, wrth fyrddau toreithiog, a gorchwyl lied hyfryd i garedigion y par ieuanc oedd encilio yn eu tro i ystafell arbenig, i gael golwg ar y cannoedd anrhegion oedd wedi eu cyrhaedd o bob cyfeir- iad, ac nid y lleiaf yn eu plith ni ddeallwn oedd yr anrheg anfonwyd gan Swyddogion Chwarelau Oakeley. Erbyn yr hwyr, yr oedd pabell gyfaddas wedi ei chodi yn yr Ardd gerllaw Claremont, a chafwyd Dawns ac Ymgomwest hapus yn hono drachefn. Deall- wn fod Mr. a Mrs. Ashmore wedi myned i Gernyw ifivynhau eu "mis mel" ond nid i'w dreuiio fel y dywedir weithiau ni obeithiwn oblegid mis ydyw hwn ddylai fod yn ddigon hir i gyfranu ei fel i holl ddyddiau ein bywyd.

I Beirniadaeth y Seindyrf yn I Drefnewydd. A ganlyn oedd beirniadaeth Mr. Angus Holden ar chwareuad Seindorf Freiniol Oakeley:— "No 2. (Royal Oakley; J. E. Fidler).— Allegro-Unison not together, and semiquavers not always clear in melody instruments tone of band fine. Allegro-Trombone a fine player, but accompaniments a little on the loud side trombone slips in duet cadenza. Vivace- Basses fine in last two bars of this. Andantino —Cornet has fine tone one horn in accompan- iments seems to force the notes everything else fine; baritone and soprano are in nice tune. Allegro-Splendid precision, but prefer more breadth from letter J euphonium cadenza very tame. Largo-Euphonium not quite to my liking cornet on entering bar 10 is badly ) out of tune same at letter L euphonium I cadenza rather a failure. Allegro moderato ) maestoso-Not sufficiently bold, and requires more'breadth of treatment from bar 47 horn and repiano do not slur correctly band show a distinct falling off. Andan te- Nice blend here, and good balance of parts. Andante- Horn opens with a beautiful tone soprano on joining is also a treat; dead in tune with each other; in soprano cadenza rather bad slip. Allegro-Band here seems to have lost a little of their command. Piu mosso-Rather rushed and not kept in hand; perhaps you have had sufficient in this rain." VWVVNM\VVWWWWVWWWW

Cystadleuaethau y Seindyrf yn Eisteddfod Genedlaethol Swansea. Trwy garedigrwydd Mr. A. D. Davies, Ys- grifenydd Cyffredinol yr Eisteddfod Gened- laethol, cawsom y rhestrau canlynol o'r Seindyrf sydd wedi anfon eu henwau i mewn i gystadlu yn yr Eisteddfod ucftod gynhelir o Awst 18 hyd y 24ain. Ar y dyddiad olaf y bydd y Seindyrf yn chwareu. Gwelir mai y Royal Oakeley yw yr unig un o Ogledd Cymrn sydd wedi anturio i'r gystadleuaeth, a bod y gweddill yn perthyn i Ddeheudir Cymru. Hyderwn yn fawr y ceidw y Royal Oakeley ei henw da yn y gystadleuaeth hon, a chyd-ddy- J munwn a'r oil o'r Gogledd am eu llwydd. A ganlyn yw y ddwy restr y gaw som oddiwrth Mr. A. B. Davies :— Y Brif Gystadleuaeth (agored i'r byd).— Blaina & Lancaster Town Band The Royal Oakeley Silver Band (Blaenau Ffestiniog); Morgans' Cwmtawe Silver Band; Ferndale Brass Band Powells' Tillery Band Aberam- an Silver Band Tycroes Silver Prize Band; Brynaman Town Band Ystalyfera Temper- ance Prize Band; Trebanos Silver Band; Aberdare Town Band Mountain Ash Volun- teer Band Gwaun Cae Curwen Silver Prize Band Tonyrefail Silver Band. Yr Ail Gystadleuaeth (cyfyngedig i Seindyrf heb enill f IO.-Blaina Lancaster Town Band Powells' Tillery Band Llandillo Town Band Ystradgynlais Prize Band Merthyr Vale Sil- ver Band Brynaman Volunteer Silver Band Brynaman Silver Band.

VVYYYVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV CYFLWYNODD Cymdeithas y Royal Humane, Dystysgrif i Mr. Robert Morris, cychwr, Aber- maw, am achub bachgen bychan rhag hoddi. AAAAAAAAAAA

  t "1' .4" S* ? ? makes   js 'a d? good cakes.. E J CAKEOMA is the NEW way—the E 3" better way—of making cakes.  ?t It is a perfectly pure cake S; ? flour of fine quality, with all S 'Jj the dry ingredients wanted in äW' ? a cake. The proportions are jj  exact and the mixing is per- g? iect. JS It saves time and trouble, 4p Jj and it makes the nicest and I lightest cakes possible. jf* ,(t. It makes any and every ^1 cake and not only one kind. E And it is economical in &fj use-it costs less than the C) old-fashioned way. I# From all Grocers, Stores, and Bakers jj in the British Isles, in 3id. packets, each r £$ one containing a sheet of useful and 3 practical cake recipes. LATHAM & Co., Ltd., C t) LIVERPOOL. I# ,f:, 4' 5 J L7 y kamj' 0 TTT1 '¡ t \Y 1(;. t

O'R PEDWAR CWR. Cynyg Arbenig yr wythnos hon, Lard fresh 6c y pwys gan E. B. Jones & Co. CAFWYD Pierce Griffith, chwarelwr o Pen- ygroes, yn euog o flaen ynadon Caernarfon o ladrata gwerth chwech cheiniog o lo o Wagen oedd yn yr orsaf.—Ymddygwyd ato o dan Ddeddf Troseddwyr am y waith cyntaf. CAFODD Miss Robinson, Waenfawr, iawn o £ 42 yn Llys Manddyledion Caernarfon, yn erbyn Mr. R. B. Turner, Deintydd, Caernarfon, am iddo dynu tri o'i danedd yn groes i'w chyfarwyddyd, a chollodd y swm o £ 35 a hawliai ganddi. Bu un David Knowles Long, 22, Fenwick Street, Lerpwl, o flaen ynadon y Rhyl ddydd Mawrth am gael bwyd a llety trwy dwyll. Ymddengys ei fod o'i bwyll, a dywedodd bethau rhyfedd wrth y Faingc.—Anfonwyd ef i'r Gwallgofdy. BOREU dydd Mercher, bu farw Cadben Robert Williams, "Palastine," o Griccieth a Porthmadog yn ei 57 mlwydd o'i oedran. Gedy weddw ac ua mab. MAE William Roberts, y Ceidwad heIwriaeth a saethodd amaethwr o'r enw Edwin Jones, Bryn Aden, Llansanan ar yr 16eg, allad o dan feichiafon. Aeth yr holl ergyd i gefn Jones, ac ofnir na bydd yn abl i ymddangos yn y Llys am amryw wythnosau. Yn nhy y carcharor y gorwedda. HYSBYSIR am farwolaeth Cadben Edward Lewis, Abermaw, yr hwn oedd yn frawd i'r diweddar Mr. Lewis Lewis, u.H. Yr oedd yn Flaenor gyda'r Metbodistiaid, ac yn 74 mlwydd oed. MEWN canlyniad i benodiad Miss Anstey yn Brif Athrawes Ysgol Dr, Williams, Dolgellau, dewisiwyd Miss G. A. Jones, B.A., larrow-on- Tyne, yn Athrawes Gynorthwyol am y cyflog o gan' punt. Bu raid i Mr. William Jones, un o Ynadon Llanfyllin dalu chwe swllt a'r hugain trwy'r costau am werthu Ilefrith heb gofrestru ei laethdy cyn gwneyd hyny. CYNHALIWYD trengholiad yn New Broughton dydd LIun ar gorph William Henry Manuel, 46 oed yr hwn a gyfarfyddodd a damwain angeuol yn Nglofa Rhosddu y Sadwrn blaenorol. RHODDODD Thomas Rowbothom, u.H., un o fasnachwyr mwyaf llwyddianus yn Stockport £ 100 at yspytty y lie hwnw yn gydnabydd- iaeth am y caredigrwydd a dderbyniodd yno pan ddygwyd i'r lie yn fachgen ieuanc wedi tori ei goes yn y felin lie gweithiai. ANFONWYD George Wilson, Blackpool, i garchar am dri mis gyda llafur caled, am werthu Margarine 4c y pwys yn enw menyn ffresh am 1/ HYSBYSA y Goleuad fod yn debygol y bydd Mr. David Davies, A.S., yn myned i breswylio yn Nghastell y Penrhyn. Y MAE Esgob Llanelwy yn gwadu y chwedl daenwyd ei fod ar symud i Esgobaeth Seisnig. Nid oes y sail leiaf i'r fath beth meddai ef. YR oedd Mr. Harold Edwards, mab, Esgob Llanelwy, yn datgan ei foddhad o gael ei wahodd i gymeryd rhan mewn rhanu gwobrwy- on i blant ysgol y Pabyddion yn Pantasa, dydd Sadwrn. Dengys hyn pa fodd y mae y gwynt yn chwythu o Balas Eglwys Gadeiriol Llan- elwy, DYDD Gwener, yn Arddangosfa Wrecsam, enillodd Mr. W. G. Powell, Capel Garmon 1 a dau Special gyda'i Gi Defaid agored i Ogledd ("vmru ac ail yn y dosbarth agored, gyda 3 yn y dosbarth agored gyda'r Ast, yr hon oedd wedi ei hanafu dydd Iau neu diau y buasai yn nes ymlaen. Gwelir hefyd mewn colofn arall i Mr. Powell enill gwobrwyon yn Nghriccieth. DYDD Llun, addefodd geneth 14 oed ger- bron ynadon Newcastle ei bod yn feddw y dydd blaenorol. Pan wnaed yn hysbys fod tri o ddynion wedi ei dwyn o'i chartref, cad- wyd hi yn rhwym er gwneyd ymchwiliad am y dynion hyny. MAE y Parch. T. Redfern, ficer Eglwys y Drindod, Croesoswallt, wedi derbyn bywiol- iaeth Dinbych, i'r hon y'i penodwyd gan Esgob Llanelwy. MEWN cyfarfod o bwyllgor gweithiol Undeb Glowyr y De, dydd Mawrth, penderfynwyd i ofyn am godiad pellach o 5 y cant, o'r laf o Fedi yn mlaen. Cawsant yn ddiweddar god- iad o llj y cant, yn gwneyd eu cyflogau yn 52J y cant uwchlaw yr hyn oedd yn 1879. Hysbyswyd Pwyllgor Addysg Sir Ddinbych, dydd Gwener, na chadarnheid eu gwaith yn codi 3Tsgoldy haiarn yn Pentre Broughton, am fod hyny yn groes i fan-ddeddfau Cyngor Gv,"eclig Gwrecsam. Codwyd yr ysgol beth amser yn ol, ac mae yr ataliad hwn yn gosod y Pwyllgor mewn safle ddyryslyd iawn. MAE Mr. David Livesey, Colwyn Bay, clerc cynorthwyol ynadon Rhyl, Colwyn Bay, Llan- elwy, Prestatyn ac Abergele, newydd gael ei benodi yn brif glerc i'r ynadon yn Heddlys West Ham, Llundain. Mae y Parch Elias B. Jones, gweinidog Mynydd Hyfryd, Caergybi, wedi derbyn gwa- hoddiad gan bwyllgor Coleg Annibynol Bala- Bangor i roddi ei holl amser am y ddwy fiynedd nesaf i ymweled ag eglwysi yr enwad i'r amcan o godi y swm o £ 5000 angenrheidiol i dalu am yr adeiladau newyddion. ANFONWYD Edward John Griffith, Baptist Street, Caernarfon, a'i wraig, i garchar am fod yn feddw ac afreolus. Cafwyd y ddau yn ym- ladd a'u gilydd. Yr oedd y gwr wedi ym- ddangos chwe' gwaith a deugain gerbron y llys hwnw. FEL hyn y canodd Mr. T. Herbert Hughes, Llanrwst, i Bryniog Ucha, Amaethdy y Gwarcheidwad poblogaidd, Mr John Davies:— Bryniog mewn hardd wybrenydd—lie anwvl I'r Llecor a'r Prydydd Yno swyi i'w henaid sydd, Iach saib-lanerch ysblenydd. v