Y Rhedegydd

I IAITH DDRWG YN TANYGRISIAU. I Syr.—Caniatewch i mi gongl fechan o'ch newyddiadur poblogaidd i alw syhv at fater ag sydd mi dybiwn yn un lied bwysig. Yr oeddwn yn digwydd bod mewn rhan neillduol o ardal Tanygrisiau y diwrnod o'r blaen, pan yn hollol ddisymwth y daeth gwraig allan o'i thy i'r heol, a dechreu byr- lymio allan yr iaith fwyaf afian a glywais yn dod o enau gwraig erioed. Edrychais o'm cwmpas rhag ofn mai fy hunan oedd yn cael y fath enwau clasurol (?) ond wedi holi ychydig, cefais mai un o'i chym- ydogion oedd dan arholiad ganddi. Gofid calon i mi oedd cael ar ddeall fod y wraig allai arfer y fath iaith isel ac aflan, yn aelod cyflawn o un o Eglwysi y lie. Yn sicr, Mr. Gol. y mae peth o'r fath yn sarhad a'r ardal Tanygrisiau, ac yn beth chwithyg iawn i'r hyn a glywid yma rhyw flwyddyn neu ddwy yn ol. Llawer gwell fuasai i rai o'r gwragedd sydd o dymer dipyn yn afrywiog, aros yn eu tai, a siarad tipyn i'r muriau, er llareiddio tipyn arno. Buasent felly yn fwy dymunol i'w gweled a'u clywed ar yr heol. Yr eiddoch, HEDDWCH. I

BAND STAND, BLAENAU FFESTINIOG. Mr. Gol.—Dymunaf gongl genych yn eich newyddiadur i ddiolch i "Trethdalwr" am ei lythyr amserol ar y Band Stand sydd ar ganol y Square. Nid yw o un dyben iddo ef, gan mai Trethdalwr ydvw, ddisgwyl i aelod- au y Cyngor symud wrth gais, cyngor, na cherydd. Ysywaith, y maent fel cerig milltir o ddisymud, ac waeth i chwi heb ddywedyd wrth gareg filldir fod ei gwjmeb o chwith ac yn cam- arwain pobl: yr un stori fydd gan y gareg sydd ar Bont y Manod o hyd, a llefara gelwydd yn y fan hono am y ffordd i Harlech a'r ffordd i'r Blaenau, mor selog a'r diwrnod cyntaf ei gosodwyd o chwith yn y lie. Ni raid dyweyd mai rhyw Gyngor neu gilydd oedd hyn pethau tinchwitb yw Cyngorau, fel rheol. Er mwyn bod yn berffaith fel Cyngor." rhaid i'n Cyn- gor ninau fod fel "marblen mewn lanter," chwedl pob Brymbo rowlio yn yr un fan trwy wneyd pethau o chwith, gadael pethau ar eu haner, neu beidio gwneyd dim, ond gofalu gwario arian y trethdalwyr am betbau difudd. Dyma'r Gloch Dan" fel y sylwasoch yr wythnos ddiweddaf, y mae hon yn engraifft deg o orchestweithiau y Cyngor. Y fath addurn! Y dydd o'r blaen safodd nife-r c Ymwelwyr ar y Bont, ac wrth gwrs, gwelsant^y polyn gyda'i ben yn moesgrymu iddynt. Hol- ent eu gilydd beth yn y byd allasai fod: Cloch ystablau yr Hotel," meddai un. Na," meddai y Hall, fuasent byth yn gosod cloch mor drom ar bolyn mor wan at bwrpas felly." Dwyt ti ddim yn deall," meddai y llall," mai pen cam y polyn yn fingerpost iawn i ddangos yr Hotel: at yno y mae ei drwyn yn cyfeirio." Wedi hir ddadleu, awd i feddwl am archwilio yr adeiladwaith gywrein-gam, ond wrth weled y gadwen wedi tori er's wyth- nos, a byth wedi cael ei sylw, ciliwyd yn ol rhag cael eu galw o flaen yr Ynadon, a'u gorfodi i dalu digon i brynu dau ddwsin o bolion gweddus i hongian cloch arnynt, a haner dwsin o gadwyni i grogi wrth y cyfryw at y gloch. Son yr oeddwm am y Band Stand." Dyma eto waith Cyngor, a Chyngor wrth facb genwair Sais a deyrnasai y pryd hwnw yn ein plith, fel y dywed Trethdalwr." Y mae y safle ar ganol y Square yn un cyfleus nodedig at y pwrpas, a gallesid ar yehydig o draul wneyd y Stand o rhyw ddefnydd heb- law bod yn gofgolofn i'w chynlluniwr, ac yn wlawlen i dori gwib gwynt Cwm Bowydd yn erbyn craig Bwlchygwynt, ac Eglwys. Dewi Sant. Beth pe byddai i'r Cyngor gynyg gwobr fel y gwnaeth Cyngor Llanrwst gyda'r Neuadd Drefol, am y cynllun goreu o" Band Stand" gan gymeryd i mewn y defnyddiau sydd yn yr un bresenol ? Hyderaf er fy mod i Trethdal- wr yn ysgrifenu fel hyn na bydd y Cyngor yn glustfyddar i'r cais o wneyd rhywbeth ar un- waith i'r Stand. Dichon y dywedir nad yw am- ? gylcbiadau yr ardal yn gyfryw ag i gyfreithloni gwario ar bethau o'r fath. I hyny gallwn ateb, nad yw y draul debygol y fath fel y rhaid petruso yn y modd Ueiaf. Y mae yr ardal gyda rboddion gwirfoddol, mi gredaf, yn barod i estyn cynorthwy ewyllysgar yn hyn o beth. Gellid cael Cyngerdd yn y Neuadd, a cbael gwasanaeth ewyllysgar y Seindorf, &c., yn y cyfryw. A gawn ni edrych at ein Cyngor yn hyn o beth, serch ein bod ni yn ei ddwyn i sylw, nid oes iddynt achos tramgwydd yn hvny. Mae yr holl ardal yn dysgwyl wrthynt am iddynt wneyd y gwaith ar y Square, a phlanu y polyn sydd wrth Bont y Queens yn rhvwle llai amlwg.—Yr eiddoch, J GWEITHIWR.

BLAENAU FFESTINIOG. A glywsoch chwi am y Bargeinion diguro sydd yn Shop E. B. Jones & Co. Pine Apple (Chunks), yn pwyso 2 bwys am 5!c yr un, a Pears mewn Tins am 5|c Aprecot mawr am 6i,c. Y SEINDORF.—Yn unoi a chais Iluaws yn yr ardal, v mae y Seindorf wedi cydsynio i fyned trwy Raglen eu Cyngherddau yn y De yn y Neuadd heno (nos lau). Dyma gyfle i gael Gwledd Gerddorol o'r radd flaenaf. Derbynir rhoddion. ewyllysgar y gynulleidfa yn y Neu- add at y draul, gan nad ydys yn codi tal am -ned i mewn i'r Cyngerdd. Y mae Iluaws o'r wedi anfon gair eu bod yn barod i Lettya I ju y Seindorf ar eu bymweliad a bwy, y p yn dda gan yr Ysgrifenydd glywed os lac'in arail yn ewyllysio derbyii rhai o'r aelodau nad yw hyd yn hyn wedi cael cyfle i anfon eu gwahoddiad i'w hen gyfeillion o'r Blaenau. Cofier am y wledd yn y Neuadd heno. PENODIAD ARIANYDD,—Bydd yn ddrwg iawn gan lawer glywed fod Mr. Richard Parry, North & South Wales Bank am ein gadael wedi bod yma am gynifer o flynyddoedd mor gym- eradwy yn ein plith, a chymeryd rhan flaenllaw yn mhob symudiad daionus yn y lie. Deallwn ei fod wedi ei benodi i'r North Branch, St. Nelson Street, Lerpwl. Llongyfarchwn ef ar ei ddyrchafiad.fer yn gofidio ei golli o'r Blaenau. Dymunwn iddo ef a'r teulu bob hawddfyd a llwyddiant yn eu Ile newydd. GORSAF-FEISTR.-Y mae Mr. A. W. Tavlor, Gorsaf-feistr Wigan wedi ei benodi i Crewe, yr hon yw yr Orsaf bwysicaf ar Linell y L. & N. Western. Cofir am Mr. Taylor yn Orsaf-feistr yn Dolwyddelen, Deganwy, Blaenau Ffestiniog. Fflint, a Chaergybi. Llongyfarchwn ef ar ei ddyrchafiad.

Wrth ddilyn ei orchwyl fel plastrwr mewn ty yn Llandudno, syrthiodd Mr. William Wil- liams, c un o'r ystafelloedd uwchaf; a bu farw mewn canlyniad i'r niweidiau mewnol a dder- byniodd trwy y codwm. Dydd Mercher. priodwyd Mr. Evan Jones, Cyfreithiwr, partner Mr. Ellis W. Davies, A.S. Caernarfon, a Miss Nellie Jones, merch y Parch. Isaiah Jones (W.), Lytham. Penderfynwyd peidio symud ymlaen ar hyn o bryd i. Wel sefydliad ar gyfer y Darfodedig- aeth yn Wrexham. Wedi derbyn cymorth phvyfol am ddwy flynedd a haner bu farw gwraig weddwVr enw Mary 'C'abtrcs, Hebden Bridge, a chafwyd ?45 63 17 weJi eu cuddio ganddi mewn tin musart. f '■

5 CYNORTHWYWCH Y SEINDORF. NOS IAU, MEDI 5ed, 1907, YN YR ASSEMBLY ROOMS, 51. Ffestiniog, CYNHELIR CYNGHERDD UWCHRADDOL GAN Gwmni Mr. D. R. DAVIES (Telynfab Gwalia), YN CYNWYS:— Solo Violinist :==Mr. HAYDN GUNTER (Gold Medalist); Royal Conservatories of Music, Leipzig, Viena and Prague. Soprano :-Miss DORA DAVIES (Gold Medalist), Cardiff. Favourite Pupil of Madame Clara Novello Davies J Principal Soloist for the Royal Welsh Ladies Choir. Tenor: Mr. ALFRED EVANS, Principal Tenor to Messrs. Moore & Burgess for six years at the Queen's Hall, London Winner of over Eighty Eisteddfodic Prizes. Bass: Mr. DAVID DAVIES, Pontypridd. Winner of Three National Eisteddfod Prizes-Baugor, 1902 Mountain Ash, 1905; Carnarvon, 1906. Principal Ba,3S Soloist to the Royal Male Voice Party. Accompanist: Miss EDITH LOWERY, Aberdare. Drysau xtdod-1 ddechreu 7-30 Mynediad i mewn trwy Docynau 2/ 1/ a-/6. • 2 oed Mr. a Mis Lei1 ■ « 1 beindorf Arian Oakeley. I North Poultney, Vt. trwy »• I hen cliware! W.sHain y £ jr • • fot' y, jg, r* yu pjfegota '2. • yn 'c y sldaear odditajo i » ei u .i ■ p'rJ \r oedd y fain mewn angr- tvfchavBK WB W?? V :r.;¡"+¡;r-j"" fa.rn!l,n a.n' "kh. ?  L E (Vriiyr y a .sef??UIau ?d?jy?.?1-??Qa? -jN? m g 1 1 i I J v« 'woddei hen^i itr y fmdvgia— J| MtmaA AmmM .?-<" i iwa r-oro iV-?isr«is.. Co'ir an; ?n b?? ys T-,?- 6IOC YR HAP  ?7S •v2' d s. .? b&ch;i??iodu;' r v H'n. •• "'c,OT Y ?CHREU E N E NESAF, YN MASNACHDY RICHARD OWEN & CO., UASSIAN), BLAENAU FFESTINIOG A LLUNDAIN. Fel arfer, bydd GOSTYNGIAD GWIRIONEDDOL yn cael ei wneyd ar yr holl Stoc. Yn mhlith Iluaws o bethau eraill y mae a ganlyn :— Ladies Blouses, hollol newydd, am 1/ gwerth dwbl. Eto am 1/6 a 1/11, na welwyd eu cyffelyb am eu pris. White Jap Silk Blouses am 3/9, dan brisiau y gwneuthurwyr. Lot fawr o Holland Ladies Dress Skirts i'w clirio am 1/6, ei hyd yn 38 modfedd, 40, a 42. Black and Navy Ladies Dress Skirts am 1/11. Eto yr un lliwiau am 2/6; 2/11 a 3/11, ar- dderchog. Ladies Coloured Underskirts, hollol newydd, am 1/ 1/6, a 1/11 yr un. Ladies Umbrellas am lOjc. Eto am 1/6 a 1/11 rhagorol. Bratiau Babies (Baby's Pinafores), o 4lc yr un. Baby's Pique Coats am 1/11. Eto Pique Pelesses am 2/9. Bydd yr oil o Ladies ac Infants Millinery, i'w clirio o dan y Cost Price. Corsets Llwydion cryfion am 1/- a 1/2 y rhai a wisgant yn dda. Black Watchspring Corset, double steel, am 1/3 rhagorol. Eto Paris Corset mewn, du neu lwyd, double steel, am 1/11. Dyma y Corset goreu yn y wlad am ei bris. Cofiwch y Cyfeiriad :— Paris House, Fourcrosses. "A DAY IN THE WORLD'S PARADISE." Llangollen & District I AGRICULTURAL DOG & POULTRY SOCIETY. President:—Jas. Darlington, Esq., J.P., Chirk. Vice-Presidents:—T. Hughes, Esq., and P, J. Pace, Esq. The Third S HOW of AnDual Horses, Cattle, Sheep, Pigs, Leaping! Turnouts, fie. | will be held on the Hand Hotel Fields, Llangollen, on THURSDAY, September 12th, 1907. X300 IN PRIZES. Dog and Poultry Section £ 100 & over 50 Specials, Including Two 10 Guinea Challenge Cups, Silver and Bronze Medals. ENTRIES CLOSE—Agricultural Section, Aug. 31st; Dogs and Poultry, September 5th. All further particulars and Entry Forms from Mr. E. D. JONES, Medical Hall, Llangollen. I" V, ■/ DYMUNA J. GLYN OWEN, (gynt yn ngwasanaeth Briggs & Co.) Hysbysu ei fod WEDI CYCHWYN BUS- NES El HUN, yn BRIDGE COTTAGE, BI, Ffestiniog, LIe y bydd yn TRWSIO ESGIDIAU yn y modd goreu ac am y Prisiau mwyaf rhesymol. Teimla yn ddiolchgar i'r cyhoedd am y gefnog- aeth sylweddol a gafodd yn barod, a dymuna am barhad o'r cyfryw gefnogaeth. Sylwch y cyfeiriad: JOHN GLYN OWEN, Boot and Shoe Repairer, Bridge Cottage, HI. Ffestiniog. "JOHN JONES." ???.f    t? ssAf?? t ?n Traddodir DARLITH ar v testvn uchod yn m AENTWROG SOS SADWRN, AWST ISfetl, 1907, gan W. O. "JONES, ABER. Yr elv; at yr Aches Wesleyaidd yn y ile. "CARED DOETH EI ENCILION." "GWIR YN ERBYN Y BYD." « "0 IESTT NA'D GAMWAITB. m Cynhelir ARWEST FARDDONOL GLAN GEIRIONYDD, AR ADFAIL LLYS TALlESlNi DDYDD IAU, AWST 22ain, 1901, Cynhelir yr ARHOLIADAU am 10 o'r glocti. Agorir yr ORSEDD ar FRYN Y CANIAPj am Haner Awr wedi Una'rddeg.. YR ARWEST FARDDONOL A CH RODORIAETH BARDDAS am o'r gloch y prydnawn. LIeD, Cynygir GWOBRAU am ragori rnewn Liao, Awen, Can, ac Adrodd. Rhestr gyflawn o'r Testynau a'r holl-CASFL i'w cael am lc oddiwrth yr YsgrueDy?? ELIS O'k NANT. oN DEwl MAfo?? Hospital of Sir John Wynne of 6wydyr. NOTICE OF VACANCY at ALMSH0UsE& NOTICE OF VACANCY at AIMSI'Olgo ROOM NO. 6 of Almshouses ?s?o?r9.C?? 1? through the removal of Wtlll a roØ1 and will be filled up by a person TA £ oo" Llanrwst Parish. WidowS Poor Men, who are at least 60. aso ??o? or Maidens who are at least 50 y?'? ? ?e, and are natives of, or have res, de ,d for Ilot less than 20 years in some or one of ? Pa?s? of Uanrwst. Dolwyddelen, BettwsYcoed, a0° Eglwysbach, are eligible f?r Ppoi.2toelit, Forms of application may be obtai GD and must be returned to Mr. Poet?e?r ? ?cioty?' Gwydyr Ucha, Llanrwst Clerk to tbe GOV^' ors, on or before 24th August, 1907. /r Dengys yr uchr d y Lywahanol ANC""?S,y Dengys yr uchr.:d y gwahanol A .tbiO gall diffyg fod ar y Uygaid fel -g a-g.tb? ar y golwg. V gwydfu angenrhel dr: wella y dtuyg hwn (sef ASTIG _m,tTIS;) Ydy,. cylindrical lenses. A golyga''??e?y sydd yn deall rbywbeth ar y naill neu y Hall yn meddu ar bronad maith ar .-?c?tr? o'r fath ac ar brofi y golwg. Yr unf i brofi gwybodaeth unrhyw un 1 nrhYw bwnc ar hyn o bryd ydyw trwy A- ??tjAP' a dibyna pwys yr Arholiad yo "° ?g y cyhoedd, a gwerth y tystysgrifau a g? ?e cyhoedd, a gwerth y tystysgrt? gonestrwydd yr Arholwyr. lae  ?o- dain ddwy gymdeithas (a dim On ?y) sydd yn rhoddi Graddau a Thystysg??ng.' A^iat* OPTICIANS, a gwneir hyny ar ol1. ^g^ig- ydd fyned trwy Arbolia aul nj dan¡;(OS eir i neb sefyll Arholiad 08 na I ,?ll ddallg OS ei fod wedi cael 0 leiaf saith °'? ..??? ° bronad mewn OPTICS. Rheolir Y cyildel- tb asau hyn gan rai o brif Wy' nWyr S Deyrnas, a chydaabyddir fod yr 4 r[)0ivvyr yn mhlith y rhai uchaf mewyn????' iaeth a Meddygiaeth. Amcany??j ??. asau hyn ydvw diog lu °y d rba| twyU yn nglyn a gwerthu pectols P,llf()9 y golwg, a'r graddau a roddir y J F.S.M.C., D.B.O.? ? Mae yn Llundain WHOLESALE a5iJd yn rhoddi Tystysgrifau i'w W'?ne" iaid.or mwyn i'r sawl sydd yn eu ag i mwyn i'r sawl syd:i yn eu itil?Ida alla dangos rhyw fath 0 Dystysgrif fel :fldu arwain y cyhoedd i gred en bcd. ?o ar wybodaeth mewa Optics yn "o" Iyrun fath a phe bai y Grocer, ]DraPer?lieu Tailor, yn defnyddio tystysgr?ito?j?rtby ffirms y maent yo delio gyda h y fjfjaog°s nirms y maent yn delio gyda hwy lf"an,o.,os i'r cyhoedd fod ei pherchenog YD e'-icla tr wybodaeth yn yr adranau hyn. ^ae y cyhoedd wedi cael eu twyllo V ?_?? ?r!? hwn gan rai S) dd yn myne 0 dy 1 (jy werthu Spect6ls. ddeg Os ydyw pedair blyned a A a'r ddeg jjoan- brofiad mewn pron y go wg a tujjo a°* ?awdd Lenses a Spectols 0 Ooo nlath y?l worth rhywbeth i'r cyhoedd ac  ?-ill h l' 1 Y I' 3,1 tystysgrifau (mYDwch Nve.l'(1 y rh?,i ar ol arholiadau o fiaen Prif l )ir.vyi' >' ■- Jiavvl' 1 Deyrnas vn werth rhywbeth, y? haAV? fy mod yn dea]l ychyd?g ?? ?? ? a'r golwg, a geHir sicrhau na wne?r e?I'll a n.? mewn unrhyw todd. Dy.? sydd yn ?y?"'?,,?c?h'? Spectols yn ihatacn yn y  DlCA? HALL na wneir'b; on yn unmaa. Cofier y Cyfeiriad. HUGH JONES, S. ?% C., p., T3. A CER-HF?D OPT?C!AN. MEDICAL HALL?. Cf B!aena??esM?? ■ Onvie"s Are raff wvd a ebvhoeddwya gan ??g?,-? Swyddfa'r I<HEDEGYDD, Ffestinlog