Y Rhedegydd

Rheolwyr Ysgol Garaolraciclol I Llanrwst. Cynhaliwyd Cyfarfod o'r uchod prydnawn dydd Gwener, pryd yr oeddyn bresenol, Mri. John Roberts (Cadeirydd), Col, S. Sandbach, Parch John Morgan, Parch William Thomas, W. J. Williams, O. Isgoed Jones, Parch H. Rawson Williams, Miss Jones, D. J. Williams, W, H. Williams, W. G. Owen, Peter Mc'- Intyre (Clerc), a Thomas Griffith (Clefc cyn- orthwyol). Athrawes Cynorthwyol. I Daeth gair oddiwrth Miss B. A. Jones, Fair- field, Lerpwl, (Blaenau Ffestiniog, gynt), yn derbyn y penodiad i fod yn Athrawes Gynorth- Wyol yn yr Ysgol. Glanhau'r Ysgol I Anfonodd Jane Hughes, gais am gael rhagor ? gyflog am lanhau yr Ysgolion.—Mewn ateb- lad i Mr. I. Jones hysbysodd y Clerc mai f 13 oedd y cyflog yn awr yr un fath a phan nad 5^dd ond haner y gwaitb presenol i'w wneyd.— yflwynwyd y mater i'r pwyllgor. Ystafell Pwyllgorau, Daeth gair oddiwrth y Cyngor Dinesig yn I hysbysu y bydd punt y flwyddyn yn cael ei godi ° hyn allan am wasanaeth yr Ystafell at gynal oIl gyfarfodydd y Rheolwyr.—Pasiwyd i dder- .I Yn y telerau a gynygid gan yr ystyrid hwy yn ] hynod resymol. I Offerynau. I w Yr oedd gwerth £ 25 6s 5c o offerynau at I 1184Tiaeth yr Ysgol wedi eu pwrcasu, a chym- I rad\vyodd y Rheolwyr yr hyn a wnaed. Grant. I R ysbyswyd i'r ail grant o £ 206 13s 4c gyr-I i law, a bod y cyfryw wedi eu dodi yn yr ttatidy yn enw y Trysorydd. h Adroddiad Byr. f "arllenodd y Clerc adroddiad yr Arolygydd Ill,ir ymweliad a'r Ysgol Medi 1906, yr hwn a ddarlIenai fel hyn "School Inspected. School well conducted. Parodd darlleniadyr adrodd- "Id i'r holl aelodau chwerthin yn galonog. Cyflogau. Yr oedd y Pwyllgor wedi tynu allan Raddfa It eWYdd ° gyflogau yr athrawon, a phasiwyd h Wy. Elusendai. Yr oedd caniatad Arglwydd Carrington wedi ? gael i symud William Hughes o'r Elusendai. 2Y Cadeirydd a hysbysodd fod 13wrdd y f Warcheidwaid wedi trefnu i William Hughes Jd at ei fab, yr hwn a addawai edrych ar ei 1r oedd pump o geisiadan wedi dod i law am bel yr ystafell rhif 6 yn yr Elusendai, ond ni .c4'fwyd yr un ?? ° Drewydyr am ystafell r?h? ?- Darllenwyd ceisiadau y pump, ac en- y rhai oedd yn eu hargymell.-Mr. W. J. W"liarns, a sylwai na ddylai yr un o'r Rheol- yr arwyddo papurau y rhai oedd yn ymgeisio "Q Y Heoedd hyn yn yr Elusendai.-Y Parch. ? ?"ajn Thomas a ddywedodd nad oedd ef Wri deall fod niwed yn arwyddo y papurau.- )t Clerc Yr wyf wedi dywedyd wrth bob un o'r rhai fydd yn cael y papurau i'w llenwi na 3d ar un cyfrif ofyn i'r Rheolwyr ddodieu ?.ilwau wrthynt. Pa fodd y gall y Rheolwyr i° yn rhydd i: ddewis y cymwysaf pan dd ?'lenir y rhestr tra y maent wedi dodi eu enaw, au wrth bapur rhai eraill Rhoddwyd t.i r enwau i fyny ar ol cael eu cynyg a'u Cefno 91, a dewisiwyd Miss Anne Jones, 70 oed, I Ka ?yQdre Cottage, Llanrwst trwy fwyafrif i o. myned i ystafell 6. IVedi cryn siarad ar gael un i Ystafell 1, t t'*Inlid y dylai hon gael ei chadw i'r Matron, 3c ar ?grym y Clerc pasiwyd i ail hysbysebu ^eis'adau a bod yr un a benid i fod yn yQ t r° £ y ffaith hono i'w gwneyd yn amlwg ?& r s siad. Y mae y Matron yn cael ?5 yn Y uwyddyn yn ychwanegol at yr elusen o gy yn yn ychwanegol at yr elusen a 6/- ?? wythnos roddir i bob un fydd yn yr dai byn. Ysgoloriaethau, &c. I ^eth oedd cynifer a 43 yn ymgeisio am ysgolor- lktb4u ? datganwyd boddhad mawr wr?h %veled Y nifer mor llosog. Pasiwyd i ganiatau h0Uefh 0 ysgoloriaethau gwerth ?5. agored i'r oil ()s arth. Y chwech a enillodd y cyfryw oeddynt.—Gwilym Jones, Berthddu, ? ?rwst Katie Jones, Station Road, Llan- st .hI omas John Davies, Bryniog Ucha, Neb 'I'loreiice Doyle, Scotland Street, Llan- rw,t • Llewelyn Jones, Dytto Farm, Eglwys- G?tt a Mary Owen, Tyddyn Ucha, wytherin, .?°??? deg o ysgoloriaethau mewnol i'w ? ?dr ??yddu ar argymelliad y Prif Athraw, y y^J-I.Farr, M.A. Y deg a basiwyd oedd- Ylat avid Howell Jones, William Arthur J?oQe?? Meta Williams, Gwyneth Roberts, Ilisa Jane Barnwell. William Arthur Roberts,  ?' R. Jenkins, John Rowland Morris. ?eJra? ne Owen, ac Enid Roberts Jones. ? ? ?SymeIHad y Prif-athraw adnewyddwyd aLlIWI "alethau (BM???e?) y rhai canlynol ;— Otyeri^ Regamey Barnwell, William Griffith 'Wen- i.lliam Roberts, Robert Evan Roberts, ?b?ni- Roberts, Gwladys G. M. Williams, ;Ivies wen, Robert Griffith Lloyd, Edith ?rrv' NValter Griffith Owen, Gwilym Morgan ?obet ??? Redfern Roberts, a Margaret ?obet c Yr c),?d ?? eraill, yn dod i mewn o dan y ??n? l']cewydd gyda'r P.T's., ac yn cael rhodd 0 ail y cyfryw fel Alweryddion (?jBM???). badleuai Mr. D. J. Williams am i'r ysgolor- ?ba ?S?eleu cadi, a'r holl Alweriaethau eu to "\VUa £ go? °? ? ?? 10s Oc yr un Nid oedd reswm tnew 11 Swneyd alweriaeth yn uwch nag Ys-olor- ?etb ??? byddai y ptentyn dysglaer yn cael eu C???? ?' ac eraill yn derbyn mwy trwy ?dfi "°? %nonell araIl.—Y Clerc a ddywed- 0?? yr Arolygydd yn bendant vn erbyn All, eriaeth?-?,u bychain ac unffyraoL Dylai YSf1"  y rhieni a phellder y f{ordd o'r alrfl P"YlQ?.iadau y ?"? a phellder y ffordd o'r ?gol ?? ?? eu hvstyried wrth eu rhanu.—Mewn ??bi'? .? ?' Sandbach dywedodd v Clerc mai Y s\v" oedd at Ysgoloriaethau ac Alweriaetbau ydoedd ^124. Yr oeddynt yn awr wedi penodi i'r naill a'r Hall i fyny i £ 118, ac felly yr oedd £ 6 mewn Haw at geisiadau newyddion mewn Alweriaethau. At hyny yr oedd C161 yn y drysorfa wrth gefn ar derfyn y flwyddyn, a gallent gymeryd swm o hono at y £6. Yna awd yn mlaen i ystyried y ceisiadau ddaeth i law am Alweriaethau. I

Cyngor Dinesig Bettwsycoed. I Cynhaliwyd cyfarfod y Cyngor nos Wener, pryd yr oedd yn bresenol :—Mri. Robert Parry, Bod Iddon (Cadeirydd) Thomas Griffith (Is-gadeirydd); Robert Parry, Pen- dyffryn; John Hughes, W. B. T. Corns, R. R. Rowlinsdn, Dr. D. Ll. K. Pritchard, J. P. Faichney, Thomas Hughes (Clerc Cyn- orthwyol), a W. J. Edwards (Arolygydd). Ymddiswyddo. I Darllenwyd Ilythyr yr Arolygydd yn rhoddi ei le i fyny ar Medi 28. Yr oedd yn diolch i'r Cyngor am eu hynawsedd tuag ato tra yn eu gwasanaeth.—Pasiwyd i dderbyn yr ymddi- swyddiad, arA roddi gair da iddo ar ei ymad- awiad.—Pasiwyd i hysbysebu am un yn ei le, am y cyflog o £ 62 a bod cyfarfod arbenig i'w gynal Medi 20 i ystyried y ceisiadau. Arianol. Ar argymelliad y Pwyllgor, pasiwyd i dalu Biliau yn cyrhaedd y swm o £12 4s 10c. Yr oedd Z125 17s 6c wedi eu casglu yn ystod y mis. Darllenwyd adroddiad Mr. William Griffith, yr Archwiliwr. ar gyfrifon y Cyngor i fyny i Mawrth 25. Yr oe id pobpeth yn cael eu cadw yn nodedig foddhaol gan y Clerc, a dangosid fod gweddill yn yr Ariandy yn ffafr y Cyngor o £ 499 5s 2c.-Pasiwyd i ofyn telerau y pedwar newyddiadur a gynrycbiolid yn y Cyngor am gyhoeddi y Fantolen. Iechydol. Dr. Frazer a hysbysodd i 2 enedigaeth gael eu cofrestru yn mis Mehefin, a 2 farwolaeth, ar gyfer tair genedigaeth yr un mis y llynedd, ac un farwolaeth. Yn Gorphenaf cofrestrwyd un enedigaeth, a dim un farwolaeth, ar gyfer dwy farwolaeth yr un mis y llynedd. Y Goleuni Cyhoeddus. Darllenwyd deiseb wedi ei harwyddo gan amryw dai-ddalwyr yn gofyn am gael lampau rhwng Coedypair a Coedyfron.-Cyflwynwyd y cais hwn, yn ogystal a rhai eraill cyffelyb gafwyd yn flaenorol i sylw y pwyllgor. Daeth gair oddiwrth Gwmni y Gwaith Nwy yn hysbysu eu bod wedi dechreu goleu y Dos- barth.-Y Cadeirydd, "Ni oleuwyd Pentredu am bum niwrnod ar ol yr amser."—Mr. John Hughes, Goleu sal iawn sydd ganddynt. Dr. Pritchard, Nwy sal iawn ydyw, ac y mae yn rhy wan i oleuo digon i neb weled i ddarllen yn ymyl y lampau."—Mr. Rowlinson, "Nid yw y lampau wedi eu glanhau er y Ilynedd Pasiwyd i ddal wythnos o'r bil am y goleuo, ac i anfon at y Cwmni i'w hysbysu o hyny. Carthffosydd. Yr oedd Mri. Hughes a Rowlands wedi cwblhau y garthffos ar Ffordd y Greiglan yn foddhaol iawn, a phasiwyd i dalu eu bil £ 28 10s Oc. Dr. Pritchard a gynygiodd, yn unol a'r rhybudd a roddodd, eu bod yn myned yn mlaen gyda'r Garthffos i Pentredu, gan ddechreu ar ol y drydedd wythnos yn Medi.—Pasiwyd hyny yn unfrydol. Cydnabod. Mr. T. M. Deame, a ddiolchodd i'r Cyngor am y sylw a gymerasant o'i lythyr yn nghylch gwaith rhai o amgylch Pontypair o daflu ys- garthion i'r afon nes anharddu y lie. Polion y Pellseinydd. Galwyd sylw at y ffaith fod Cwmni y Pell- seinydd wedi newid y cynllun a gymeradwywyd gan y Cyngor wrth roddi y caniatad i osod y polion i lawr.—Pasiwyd i anfon at Mr. Fergus- on i ofyn am eglurhad ar y mater. Ffordd y Greiglan. Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr. Yale yn cydsynio i dalu ei ran o'r gost o wneyd y garthffos ar y ffordd hon. Bydd i'r Cyngor adgyweirio y ffordd trwy ddodi cerig arni pan ddel y tymor i wneyd hyny. Llwybr Hyn Elsi. Anfonodd Mr Mc'Intyre i hysbysu nad oeddid a-n adgyweirio y Llwybr at Lyn F-Isi o hyn aiian.—Pasiwyd i ofyn caniatad i'r Cyngor gael ei adgyweirio gan eu bod yn adgyweirio y ffordd i fyny hyd at y Llwybr. Ystyrid y Llwybr yn gaffaeliad mawr i'r lie gydag ymwelwyr.

Heddlys Penrhyndeudraeth. Dydd Iau, o fiaen Mr. William Jones, a Dr. J. R. Jones. GYRU TARW.—Am yru tarw drwy brif ffordd heb raff yn ei ben, yn groes i fan-ddeddfau y Sir, dirwywyd Richard Jones, Bwlch Plum, Llanfrothen, i swllt. MEDDW.—Dirwywyd Richard Morris, Llan- fair, Harlech, i 5s a'r costau a William Wil- liams, Harlech i 2s 60 a'r costau, yr un, am feddwdod. LLWYBR HARLECH.—Caniatawyd cais Mr. Thomas Roberts mewn cysylltiad a thoriad Llwybr yn Harlech. YN GADAEL.—Galwyd sylw fod yr Heddwas D. R. Davies yn gadael am Aberdyfi, ar ol arhosiad maith yn y i lref. Siaradwyd yn uchel am dano gan y Cadeirydd fel swyddog rhagorol. HERWHELA.—Cyhuddwyd William Morris Roberts, Penlan Uchaf; John Williams, Trwyngarnedd; Evan Roberts, Penybryn; a William Roberts, Gareg, gan Mr. J. Ewing, Prif Geidwad Helwriaeth, yn ngwasanaeth Mr. Oakeley, o fod yn herwhela ar Fferm Trwyn- garnedd ar Awst 20fed. Yr oedd ganddynt yn eu meddiant rwydi, fferet, a gwningen.—Dir- wywyd W. Roberts, Gareg, a J. Williams (y rhai nid oeddynt yn bresenol), i 10s yr un a'r costau, a'r ddau arall i 5s yr un a'r costau.

TANYGRiSSAU 1 YMADAEL.—Yr wythnos hon y mae Mri. Humphrey Parry a Humphrey Hughes yn ym- adael am Wlad y Gorllewin. Bydd yn chwith ar ol y ddau hyn mewn amryw gylchoedd o wasanaeth. Yr oedd Mr. H. Hughes yn chwareu y Bass Violin gyda String Band Carmel er pan y'i sefydlwyd. Dymunwn i'r ddau bob llwyddiant yn y wlad bell hono.— Hefyd y mae Mr. Jones ein Heddgeidwad ffyddlawn yn symud a'r ardal hon cyn bo hir i ran arall o'r Sir. Y mae yn ddrwg genym ar lawer cyfrif ei fod yn ein gadael, oblegid nid yw wedi dwyn y cleddyf yn ofer" yma. Y mae wedi ymladd am bob chwareu teg i'r gweithredwyr da er's pan y mae yma, ac er toster i'r gweithredwyr drwg. Dymunwn iddo yntau bob II wyddiant yn ei gylchoedd newydd, wedi yr elo iddynt. DYCHWELYD.-Y mae ein gweinidogion wedi dychwelyd adref ar ol eu gwyliau, ac edrych fel pe wedi cael adgyfnerthiad. Rhaid i'r defaid fod wrth gwrs bellach gan y bydd yn debyg y bydd sylw manwl y bugeiliaid arnynt. Y GYMDEITHAS BEIBLAU.—Nos Fercher, yn Carmel, o dan lywyddiaeth y Parch. R. Silyn Roberts, M.A., bu y Parch. D. C. Edwards, M.A., yn anerch y gynulleidfa ar ran y Gymdeithas uchod, pryd y cafwyd y cyfrifon arianol am y flwyddyn, &c. MARWOLAETHAU —Boreu lau, bu farw Mr. W. Lloyd, Bryngwyn (Lloyd y Factory), wedi cystudd trwm a chaled. Prydnawn Llun, hebryngwyd ei weddillion i fynwent Bethesda gan dorf o'i gyfeillion. Yr oedd yn ddyn caredig, yn weithiwr diwyd, ac yn gymydog tawel. Cydymdeimlir yn fawr a'r teulu yn eu trallod.-Y mae ein cydymdeimlad hefyd a Mr. a Mrs. W. G. Williams, Penybont, yn eu profedigaeth o golli eu plentyn bach, a dymun- wn nawdd y nef dros y ddau deulu i'w cysuro yn eu galar. CYFARFOD BLYNYDDOL TIBERIAS (A.), CWMORTHIN.—Dydd Sadwrn diweddaf, cyn- haliwydf.Cyfarfod Blynyddol yr Ysgol ucbod, yr hon sydd yn gangen-ysgol oEglwys Carmel. Yn y prydnhawn mwynhaodd yr aelodau wledd o De a Bara Brith, a baratowyd ar eu cyfer gan y brodyr yn y lie. Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan y chwiorydd canlynol :— Mrs. John Roberts, Mrs. John Jones, Mrs. E. Roberts. Mrs. K. Jones, Miss M. Griffiths Mrs. E. Davies, Mrs. Wm. Lewis, Mrs. Rd. Lewis, a gwnaethant eu gwaith i foddlonrwydd. Wedi i bawb gael eu digoni daethant ynghyd, a thynodd Mr. Wm. Jones, Llys Ogwsn, ddarlun o honynt. Am 5-30 dechreuwyd y Cyfarfod Adloniadol. Llywyddwyd gan Mr. Evan Jones, Goruchwyliwr Chwarel y Rhos- ydd, ac arweiniwyd gan y Parch. J. Hughes, ac awd trwy y rhaglen ganlynol :—Ton Gyff- redinol; Adroddiad gan Margaret Ann Lewis Can gan bedair o enethod bychain Adroddiad gan Gwladys Lewis Unawd gan Jane Lewis; Adroddiad gan Mary Humphreys Anerchiad gan y Llywydd, yr hwn a wnaeth sylwadau byr ac i bwrpas; Unawd gan Myfanwy Roberts Adroddiad gan Maggie Lewis; Un- awd gan Robert Ll. Roberts Adroddiad gan Owen Lewis; Unawd gan John E. Griffiths Unawd gan John E. Williams Adroddiad gan Ivor Roberts: Dadl gan Myfanwy Roberts a Maggie Lewis Adroddiad gan Emlyn Roberts yna daethpwyd at brif atdyniad'y Cyfarfod, sef Cystadleuaeth y Parties, daeth tri parti yn mlaen, a dyfarnwyd Parti dan arweiniad Mr. William Lewis, yn gyntaf Parti John Jones yn ail; a pharti Mr. Lewis Lewis yn 3ydd. Talwyd y diolchiadau arferol gan Mr. Evan Richards, a chefnogwyd gan Mr. Richard Lewis. Beirniadwyd y Gerddoriaeth gan Mr. Cadwaladr Roberts, Bodlondeb, a chyfeiliwyd yn fedrus gan Mr. John O. Jones, Belle Vue. Terfynwyd diwrnod hynod o hapus trwy ganu Ton Gyffredinol.

PWLLHELI. Digon aflonydd ac ansefydlog ydyw "Dafydd Jones yn ei wely o hyd ac felly y mae llu o bobl o gwmpas ei Ian. Y mae yr ymwelwyr yn prysur ymadael yn niwedd Awst. Nid oes yma rhyw lawer iawn i'w gweled yma rhagor a fu. Y Sul diweddaf llanwyd pwlpudau Salem a Penmount gan y Parchn. Thomas Levi, Aber- ystwyth a J. Pulestone Jones, B.A. Pregeth- au grymus er fod Mr, Levi i'w weled mewn gwendid. gan henaint mae'n deby$». Yn Salem nos Sul bu Madame Llewellyn yn canu ar ddechreu yr oedfa, ac ar y diwedd dar- llenwyd papur Mr. R. J. Williams, mab y Parch. J. R. Williams, Rhydbach gynt, yrhwn oedd wedi dychwelyd o South Affrica. ADLONIANT .-Prif atdyniad yr wythnos oedd The Wash Lady," ac Oliver Twist," yn cael eu chwareu nos Sadwrn yn y West End Assembly Rooms, gan Mr. Rollo Ballmain a Miss Sarah Mignon. Nos Lun, cynhaliwyd Cyngherdd yn y Town Hall er budd y Parti sydd yn gwasanaethu ar Ian y mor, pryd y gwasanaethwyd gan Barti Meibion Pwllheli; Pwllheli Brass Band, ac eraill. Nos Fawrth, cynhaliwyd Cyfarfod Cyhoedd- us er budd Fund Goffadwriaethol Dr. Barn- ardo, pryd yr anerchwyd y cyfarfod gan y Parch. James Marchant, yn cael ei gynorthwyo gyda'r Lime-light Illustrations," a'r bechgyn yn chwareu Handbells, &c. Y MOWNTI.-Neu yr "Arddangosfa Amaeth- yddol" i gael ei chynal dydd Iau, Medi 5ed. ac y mae y paratoadau wedi eu gwneyd yn barod; a disgwyliad mawr am dywydd ffafriol &c., gan bawb, yn enwedig gan yr amaethwyr.

I-I- -'IN rvvvvčridŠd;IVVV1 Y mae y Parch. E. Hall, Gweinidog yr Anibynwyr yn Shirebrook, Derby, wedi bod yn ddiweddar yn gofalu am y gwasanaeth yn eglwys y plwyf dros y ficer, y Parch. E. Braddon. Y mae Mr. Braddon yn awr yn cynyg He i Mr. Hall fel Clerigwr Cynorthwyol yn ei Eglwys. Nid yw Mr. Hall wedi gwneyd yn hysbys beth a wna gyda'r cais hwn. Beth feddylia clerigwyr Cymru am beth fel hyn ?

Ysmaldod gyda'r Limerick." Yr oedd Michael Logan, garddwr yn Chillingworth, yn cymeryd dyddordeb mawr yn y cystadleuthau Limerick ydynt mor boblogaidd yn v wJl. cl ar hyn o bryd, ac hysbysodd feibion ei feistr o'r ffaith. Cyn- lluniodd y llangciau ieuangc i chwareu ysmal- dod trwy anfon chyne i Logau am £63, yr hon a arwyddodd, a chafodd gan fasnachwr Ileol ei newid. Gwario swm dda o arian, abuddsodd- odd tua deugain punt o honynt. Pan gafodd y llangciau allan y canlyniadau, cymerasant gamrau ar unwaith i atal i bethau fyned yn mhellach, ac erbyn hyny yr oedd awdurdodau yr ariandy wedi cael allan fod y chyne yn ddi- werth. Y mae yr ysmaldod yn fater difrifol llangciau, er yn destyn hwyl i bobl eraill.

Gwerthu Diod ar y Sul. I Yn Heddlys Llaneugain, Sir Flint, ddydd Iau, cafwyd George Hindman, Kirby Grove, Sychtyn, yn euog o fod yn cadw cwrw yn ei dy i'w werthu ar y Sabboth. Bu i'r heddlu wylio y Ile, a chanfyddasant gynifer a naw a'r hugain o bobl yn ymweled a'r ty ychydig amser prydnawn Sul. Aethant i mewn a chawsant yn y ty boteli o wirodydd, a dwy gasgen haner Ilawn o gwrw yr oedd y ty yn ymarferol yn dafarn. Yr oedd Ilawer iawn o feddwi yn yr ardal, a chamgyhuddid y tafarn- wyr o'r achos. Yr oedd y bobl a roddasant gynorthwy i ddod o hyd i'r trosedd wedi bod yn wrthrych cyn erledigaeth o'r achos.-Mewn amddiffyniad dywedai y gallai enill o bunt i ddeg swllt a'r hngain yr wythnos gyda'i waith, a byddai ganddo ddiod bob amser yn y ty. Nid oedd yn cymeryd arian am ddiod a roddai i'w gyfeillion alwent yn ei dy, Addefodd amryw iddynt gael diod yn nhy y cyhuddedig. -Y Cadeirydd a ddywedodd eu bod yn dirwyo i bum punt a'r hugain a'r costau, neu fis o garchar. Yr oedd yr achos yn waeth o herwydd ymddygiad yr ardalwyr at y rhai a roddasant help i'r heddlu, ac oherwydd ym- ddygiad y cyhuddedig yn y Llys.-Y Cyhudd- edig, Gwnaf y mis, ac ni chysgwch fynud yn eich gwely tra y byddaf yn ei wneyd."

1VVVVVVVi Damwain Angeuol yn y "Gegin." Prydnawn ddydd Sadwrn bu damwain arswydus yn "Ngegin y Cythraul" fel y gelwir yr hafn du sydd uwchlaw Llyn Idwal yn Ngwrdd uchaf Nant Ffrancon. Ymddengys fod dau ddyn ieuangc arhosent yn Fronheulog, Capel Curig, wedi myned i fyny am y Gegin gyda rhaff i'w canlyn. Yn ddiweddarach ar y prydnawn, aeth Dr. Scott, Brigton, yr hwn sydd yn aros yn y gymydogaeth, i fyny at y Gegin, ac er ei syndod a'i fraw gwelodd ddau ddyn ieuangc ar lawr yn nghanol y meini yn hollol lonydd. Canfu fod un o honynt wedi marw, a'rllallynanadluynwanaidd. Gwnaeth ei oreu o dan yr amgylchiadau. Dygwyd y truan oedd yn fyw i Ysbytty Chwarel Penrhyn, He y gweinyddwyd arno gan Dr. Mills Roberts a'r staff. Ymddengys fod pen ac arlais chwith y truan wedi eu hanafu yn dost, a phen ei lin wedi ei hollti. Enw y dyn hwn yw Brigg, a daw o'r Iwerddon. Ymwelodd ei fam a'r Ysbytty ddydd Sul, lie y gorwedda ei mhab mewn cyflwr peryglus, ac anwybodol. Enw y dyn gafwyd yn farw ydoedd, A. T. Reid, mab y Proff. Reid, o Caergrawnt, ac yr oedd yn ddeg a'r hugain. Pa fodd y bu'r ddamwain, ni ydys yn gallu ond dyfalu, a gellir tybio fod un o'r ddau yn myned o lfaen y llall i fyny y Gegin gan dynu ei gyfaill i'w ganlyn, a bod un wedi IIithro gan dynu y llall i w ganlyn. Yr oeddynt yn rhwym wrth eu gilydd gyda rhaff o ganol un am ganol y llall pan gafwyd hyd iddynt. Hon yw y bumed ddamwain gymerodd le yn y Gegin yn ystod yr haf presenol, a chollodd dau eu bywydau yn y fan a'r le. Ni ddylai neb dyeitbr ryfygu ceisio myned ifyny y Gegin, a gweithred o drugaredd fyddai gosod rhybudd i fyny yno gyda rhestr o'r damweiniau gym- erodd le yno ar gwr isaf y Gegin ac ar ei chwr uchaf. Y TRENGHOLIAD. Nos Lun, yn Ysbytty y Chwarel, bu Mr. Pentir Williams (crwner), yn cynal cwest ar gorph Reid. Gwasanaethai Mr. Owen Jones, High Street, Bethesda, fel blaenor y rheith- wyr. Tystiodd John Arnold White, masnachwr o Lerpwl, ac yn aros yn Mronheulog, Capel Cur- ig, ei fod yn adwaen y trancedig yn dda. Trig ai yn Lisborn, Caergrawnt, ac yr oedd yn fab I i'r Athro Reid, o Goleg Gains. Yr oedd y trancedig oddeutu 24 mlwydd oed, ac yr oedd wedi graddio yn B.A., yn 1905. Dydd Gwen- er, aeth tri allan i ddringo, ond dydd Sadwrn, aeth trancedig a chyfaill o'r enw Biggs allan yn unig, oddeutu deg yn y boreu ac oddeutu tri yn y prydnawn hysbyswyd hwy yn Nghapel Curig gan Mr. Glynn Williams, o Ysgol Friars, Bangor, fod damwain wedi digwydd. Yn ddi- oed aeth mab y tyst gyda dyn o'r enw Holmes allan i gyfeiriad y Gegin. o Wallsall, ei fod yn Tystiodd Mr. Hulton, o Wallsall, ei fod yn dringo yn y lie pryd y clywodd Biggs yn gwaeddi, ac o ganlyniad aeth ato. Yr oedd Biggs yn ymwybodol pan y gwelodd ef, ond yr oedd Reid wedi marw. Cafwyd gwasanaeth Dr. Scott, a oedd yn pysgota yn Llyn Ogwen, ac onibai am hyny diau y buasai Biggs yntau hefyd wedi marw. Torodd y tyst y rhaff oedd am dano fel ac i'w ryddhau oddiwrth y tranc- edig. Dangosodd y Rhingyll Rowlands, Bethesda, oriawr y trancedig, oedd wedi ei malurio, ac hefyd bwrs yn cynwys £ 3 15s, a godwyd i fyny gan was ffarm. Dywedodd y Crwner fod yr achos yn un difrifol iawn, ac nis gwyddai ef pa amcan a gyrhaeddid trwy ddringo y lie. Diolchodd i Dr. a Mrs. Mills Roberts am eu caredigrwydd at Biggs, a giudwyd i'r ysbyty, ac hefyd i Dr. Scott ac ereill. Bwriwyd rheithfarn 'o "Farwolaeth Ödam- weiuiol," a chymdeimlwyd a'r teulu. Mae Mr. Biggs yn gwella yn foddhaol, er ei fod wedi ei niweidio yn dost.

LOCK-UP." Y Lock Up sydd hen le cas,-a ofnir Gan laslafnau diras Rhyfeddol le, cryf, addas, Yn gwt i loi y got las." T. HERBERT HUGHES (Eryl Arfon) Llanrwst.

ER SERCHOG GOF Am ANN ELLIN, anwyl ferch Griffith a Mary Thomas, Bronclogwyn, Harlech, hunodd o'i nychdod blin Awst yr 8fed, 1907. Os dryllio dan bwys trallod-wna'r galon, Ceir goleu o'r ddyrnod I'r bedd, mae diwedd yn dod,— Awr olaf, i'w oer waelod. Yn nwys hiraeth nos erwin-na wylwn, Er niwloedd a drycin,— Canu, heb loes cyni blin Mewn eiloes mae Ann Ellin. GWENALLT.

  oma.  makes p 90od cakes. I CAKEOMA Is tho NEW way—tho F '? better way—of making cakes. a? I It is a perfectly pure cake Jj flour of fine quality, with all j* the dry ingredients wanted in 5 a cake. The proportions are j exact and the mixing is per- r fect. Jf It saves time and trouble, |l I and it makes the nicest and 5^ lightest cakes possible. $1 It makes any and every If cake and not only one kind. And it is economical In 3* us e-it costs less than the. 3^ old-fashioned way. $ From a.n Grocers, Stores, and Bakers I ?? !n the British Isles, in 3d. packets, each  -8 one containing a sheet of useful and  d practical cake recipes. S_ LATHAM & Co., Ltd., & JC LIVERPOOL. ts? 1231 f* ????:.?-S?????'SC?S?  '? <? ? <? ? Q Q ?  qT