Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
CYNQOR DlNESiG FFESTINIOG.…
CYNQOR DlNESiG FFESTINIOG. Cynhaliwyd cytiarfod misol y Cyngor uchod nos Wener diweddaf, pryd yr oedd yn bresenol Mri. David Williams (Cadeirydd), John Cadwaladr (Is-gadeirydd), Ben T. Jones, J. Lloyd Jones (ieu) Evan Jones, Richard jones, Cadwaladr Roberts, T. J. Roberts, Hugh Lloyd, Hugh Jones (Llan), E. M. Owen, Wm. Owen, Wm. Evans, Lewis Richards, Hugh Jones (Church Street), Wm. Edwards, Richard Roberts, R. C. Jones, R. T. Jones, R. O. Davies (Clerc), W. E. Alltwen Williams (Peirianydd), George Davies (Swyddog Iechyd), Dr. Jones (Swyddog Meddygol), Evan Roberts (Clerc Cynorthwyol). Cyn dechreu ar y gwaith oedd i'w wneyd, dywedodd y Cadeirydd ei bod yn gweddu iddynt basio pleidlais o gydymdeimlad a Mr. W. J. Rowlands, un o aelodau mwyaf uefnyj?iQj y Cyngor, yn ngwyneb y brofedig- ath 0 golli ei frawd, yr hyn oedd yn cyfrif am  absenoldeb y noson hono. Rhoddodd y CYngor arwydd o'u cydymdeimlad trwy gyd- sefyll ar eu traed. Wedi darllen a chadarnhau cofnodion y cyfarfod blaenorol, ystyriwyd adroddiad:— Pwyllgor y Goleu a'r Dwfr. Argymellai hwnw fod cyfrif manwl yn cael ei gadw o'r Coke. anfonid allan, a bod ymgymer- ladau eraill y Cyngor yn cael cyfrif yn eu herbyn am y Coke a gyflenwid iddynt, Pasiwyd hefYd fod y Pwyllgor yn pwyso ar fod otoclv-book priodol yn cael ei gadw gan y "eirianydd a Goruchwyliwr y Nwy. Cyflwynwyd yr achos o wella y cyflenwad dwfr i Cartre', Ffestiniog, i'r pwyllgor, a rhoddwyd i'r pwyllgor gyflawn awdurdod i weithredu yn y mater ar unwaith. PrYd i ddiffodd y Lampau-Gwahaniaeth Barn. Yr oedd y Pwyllgor wedi pasio i ddiffodd y lampau cyhoeddus nos Sul, Llun, Mawrth, Mercher a Iau am 10 o'r gloch, nos Wener a Sadwrn am 11. Mr. Wm. Owen a gynygiai welliant, sef bod y lampau yn cael eu diffodd am 11 o'r gloch bob nos. Yr oedd ef yn ffafriol i gynildeb, °Qd nid oedd yn lie iddynt gynilo yn y mater Yrna. Pe digwyddai damwain oherwydd diffyg goleuni y Cyngor a ddelid yn gyfrifol. Polisi Penny wise and pound foolish," fuasai eu diffodd am 10. Eiliwyd ef gan Mr. Evan Jones, ac ategwyd gan Mr. Lewis Richards, yr hwn a ddaliai fod trafnidiaeth fawr rhwng deg ac un-ar-ddeg, ac yr oedd yn berffaith sicr nad oedd pobl Ffestiniog yn gefnogol i fyrhau yr arnser. Mr. Hugh Lloyd a feddyliai y dylent gael glybod rheswm y Pwyllgor dros eu pender- 'yniad. Yr oedd rhai o'r aelodau wedi cyfeirio at gyfrifoldeb, nid oedd ef yn gwybod ei bod Vq fwy cyfrifol am ddim ddigwyddai yr awr hono mwy na rhyw awr arall. Nid oedd angen Y goleuni i unrhyw bwrpas masnachol. Yr oedd pedwar ugain y cant o bobl Ffestiniog Yn eu gwelyau yr amser hono, ac yr oedd yn Snheg trethu y rhai hyny i ddal goleu i rai eralll ddylent fod yn eu gwelyau hefyd. Yr oedd wedi disgwyl y buasai y Clerc wedi gWneyd cyfrif o'r arbediad a olygai diffodd awr Yn gynarach am bum noson o'r wythnos. Cyfrifai Mr. Hugh Jones, Chemist, mai nid arbediad fyddai dilyn argymelliad y pwyllgor ond gwastraff. Yr oedd Mr. Lloyd yn dweyd na byddai y diffodd cynar yn anfantais iddo ef, °bd feallai ei fod ef yn gallu gweled yn well na Pbobi eraill yn y nos. Nid oedd masnach yn Peidio am ddeg o'r gloch. Yr oedd cynygydd chefnogydd y penderfyniad wedi cael cyfleus- t ra i arbed dair gwaith y swm olygai goleuo tau 11 (pwnc, pwnc). Nid cynilo oedd mewn gOlwg. Nid oeddynt yn troi y goleuni i ffwrdd Yn Mhorthmadog a'r Bermo (yn Blaenau Ffestiniog yr ydym ni), ac nid oedd reswm dros wneyd hyny yma. Dadleuai Mr. T. J. Roberts fod tywyllwch "aturiol y lie, nifer y trigolion, a masnach y lie yn galw am y goleu. Yr oedd yn dywyllach Yrna. yn y dydd nag mewn llawer ardal. (Aelod: A fyddai ddim yn well eu goleuo Wy'r dydd hefyd). Yr oedd y Lampau yn lighonwy yn oleu drwy'r nos. Gofynai faint o Welthwyr oedd yn dyfod adref bob amser o'r nos. Yr oedd y rhai hyny yn haeddu eu sylw. Mr. Richard Jones a ofynai yn mha le yr oedd Mr. Roberts wedi bod yn cysgu oddi- 4r noson y pwyllgor, gan ei fod ef yn un o teidwyr y penderfyniad y noson hono. Pa rafftc oedd yn myned yn mlaen-dim yn y byd. Nid oedd ardal yn dioddef fel Festiniog, a dyl- ent gynilo yn mhobman. Nid oedd neb yn ellog 0 gyhuddiad Mr. Hugh Jones. Yr oedd Y cynygiad hwn wedi ei wneyd flwyddyn yn ol ac wedi colli, ond gobeithiai eu bod yn gallach oeddynt ddeuddeng mis yn ol. dywedodd Mr. William Owen ei fod yn WYbOd beth oedd y wasgfa, a'i fod mewn awn gydymdeimlad a'r dioddefwyr. Ond nid -? yr achos yma yr oedd cynilo. Yr oedd Mr, Hugh Jones yn iawn wrth ddweyd eu bod n gwrthod cynilo mewn lleoedd rheitiach (Mr. Jones: Gwnewch gyhuddiad pendant). Id er mwyn rhai fel Mr. Hugh Lloyd oedd yn "v, 0 d am y He yr oedd ef yn pleidio goleuo hWyrach' nac er mwyn rhai sy'n myn'd i'r ?a.rnau, nac er mwyn masnachwyr, ond er ?YQ dieithriaid. Mr- Hugh Lloyd a ddywedodd bod yn dda ganddo glywed Mr. Owen a Mr. Hugh Jones Yn dechreu son am gynildeb, yr oedd yn beth ??wydd yn eu hanes. Nid oedd yn y lie ddieith- rIa. d J la.id Yr adeg hono, ac nid oedd angen am y gol- eif ni i bwrpas masnachol. Dylent arfer eu eswn yn y mater hwn fel pob un arall. a. fan bleidleisiwyd cafwyd 9 dros y gwelliant, 0 dros y penderfyniad gwreiddiol. ltiloddodd Mr. William Owen rybudd 0 erbyn y Cyngor nesaf i ddileu y ^nderfyniad hwn. Pwyllgor y Lyfrgeil. ? ? asiwyci i ofyn i'r Clerc fYI;cd yn drwyadl 1 ,rxl;v, restr y llyfran newydd sydd i'w pv'rcasu, r°:'Q' adroddiad llawn yn y cyfarfod nesaf. Oc,m adrodchad lla.wn )"n y cyhr..oc: neSR. Mr. Cadwaladr Roberts a ddywedodd nad oedd yn gweled fod dim y cael ei wneyd i roddi iddynt eu cyfran o'r hyn oeddynt yn dalu at y Llyfrgell. Pasiwyd bod sylw y pwyllgor yn cael ei alw at y priodoldeb o sefydlu cangenau yn Nhanygrisiau a Chongiywal. Pwyllgor Iechyd a'r Ffyrdd. Dangosai adroddiad y Swyddog Meddygol fod nifer y genedigaethau am Awst yn 21 marwolaethau, 14; marwolaethau babanod, 2 marwolaethau o'r darfodedigaeth, 4 marwol- aethau rhai oedranus, 3. Ystyrid yr adrodd- iod yn foddhaol. Nifer y marwolaethau yn foddhaol. Nid oedd un achos o farwolaeth oddiwrth achosion heintus. Derbyniwyd adroddiad Mr. A. H. Davies, Arolygydd Gwaith Cwmbowydd, ar stad y gwaith yno, a phasiwyd i roddi archeb am yr angenrheidiau gofynol yn ol ei argymelliad. Ar argymelliad yr Arolygydd Iechydol pasiwyd i gael darn o dir i wneyd un ashpit rhwng y chwe ty yn Penfforddgoch, Caeclyd. Hefyd i gau y ty wrth gefn Bronrhiw, Glany- pwll, yr hwn oedd yn anghymwys i drigianu ynddo. Adroddai yr Arolygydd fod niweidiau wedi eu hachosi trwy lifogydd mewn amryw ranau o'r dosbarth, a bod yr oil wedi cael sylw. Yr oedd hefyd adgyweiriadau wedi eu gwneyd ar amryw lwybrau. Yr oedd wedi edrych pyst y Telephone o'r Post Office at y' Swydd- feydd Cyhoeddus, Nid oedd gwrthwynebiad ond i un o honynt, sef hwnw yn Dolgarreg- ddu. Yr oedd y ffordd yn gul iawn, a byddai raid trefnu i gael y polyn yn un o'r gerddi. Gofynai Mr. Richard Roberts beth oedd yn cyfrif eu bod heb fyned yn mlaen gyda'r gwaith oedd i'w wneyd yn ymyl Capelgwyn, Festiniog. Y Clerc a eglurodd bod yn rhaid cael caniatad (easement) gan y Landlord cyn y gellid symud yn mlaen. Yr oedd cais wedi ei anfon oddiwrth nifer o drethdalwyr Conglywal yn gofyn i'r Cyngor symud y nuisance achosid gan ffos agored tu cefn i Caegwyn Terrace. Pasiwyd i ysgrifenu at y perchenog i gydymffurfio a'r cais hwnw. Hysbysodd y Clerc iddo fod mewn gohebiaeth a'r tirfeddianwyr gyda golwg ar gael symud camfeydd y llwybr o Danygrisiau i'r Dduallt rhoddid yr ohebiaeth i sylw y Pwyllgor ar ddiwedd y drafodaeth. Addawai Mr. David Jones dalu cost y Steamroller i Jones Street pan fyddai y Cyngor yn gwneyd Taliesin Terrace. Holai Bwrdd y Llywodraeth Leol beth oedd y Cyngor yn wneyd gyda golwg ar ddarparu Yspytty Unigoli. Nid oedd dim wedi ei wneyd. Cyfarwyddwyd y Clerc i ymholi a oedd rhyddid i brynu tir at Yspytty felly eto mewn grym. Honid bod Miss Brymer yn trawsfeddianu ochr y ffordd ger Gorsaf y Manod. Cyfar- wyddwyd y Clerc i adrodd i'r cyfarfod nesaf pa benderfyniad a wnaed. Pwyllgor Addysg Gelfyddydol. I Darllenwyd adroddiad Mr. John Cadwaladr ar waith y tymor diweddaf. Yr oedd taliadau y disgyblion yn £ 28 10s. Amcangyfrifid y grant yn zf53 12s 6c. Cyflogau athrawon £ 172 3s. Yr oedd cost y dosbarthiadau felly oddeutu £ 90 8s. Nifer y disgyblion ar y llyfrau oedd 329. Oriau Addysg 9,938. Pasiwyd i dalu y swm a hawtid gan Athrawon Ysgol Nos y Llan. Hysbyswyd fod ysgolheigion y Llan wedi cael swper yn ystod y tymor a gofynent i'r Pwyllgor gyfranu y £ 4 7s 6, sef y taliadau dder- byniwyd at gost y swper. Gwrthodwyd ycais. Mr. R. T. Jones a gynygiai ddileu yr Ysgol- ion Nos am y tymor nesaf. Nid oedd y budd oddiwrthynt yn ateb i'r arian a werid arnynt. Yr oedd talu 5/- yr awr i athraw ar gyfer y nifer fach oedd mewn ambell i ddosbarth yn wastraff. Buasai yr arian yn cael eu defnyddio i well pwrpas pe cynygid Ysgoloriaethau yn yr Ysgol Sir. Dywedodd Mr. W. Owen iddo fod unwaith yn meddwl yr un fath a Mr. Jones, nad oedd yr Ysgol Nos yn ateb y diben. Ond flwyddyn yn ol gwelodd waith wedi ei wneyd mewn Book-keeping oedd yn ei lwyr argyhoeddi eu bod yn cael gwerth yr arian a delid. Yr oedd rhai dosbarthiadau wedi troi allan yn dda, a mater iddynt hwy oedd penderfynu pa ddos- b-trthiadau a gynhelid. Ar gynygiad Mr. B. T. Jones cyflwynwyd y mater i'r Technical Committee, a bod cyfar- fod arbenig yn cael ei gynal eto i benderfynu pa ddosbarthiadau a gynhelid. Yn y cysylltiad hwn cynygiodd y Cadeirydd bleidlais o ddiolchgarwch i Mr. John Cadwaladr, am ei adroddiad, ac am y gwaith rhagorol a wnaethai gyda'r Ysgolion Nos. Hysbysodd hefyd ei fod wedi troi yn ol yr £ 20 a bleidleisiwyd iddo am ddwy flynedd yn olynol. Uno Pwyllgorau. Cynygiai Mr. Hugh Jones, Chemist, fod Pwyllgor y Carthffosydd a'r Pwyllgor Gwaith yn cael eu huno. Yr oedd amrywiaeth barn ar y cwestiwn, ond pasiwyd i'w cysylltu. (A bu agos i Mr. Richard Jones gynyg Notice of Motion). I, Ystyried (Tenders. Derbyniwyd tri o gynygion am adeiladu y muriau croes yn ng vaith Cwmbowydd. Gofyn- ai Mr. Hy. Williams, 102 High Street, 6/- y llath am godi y mur, a 4c. y llath am bwyntio. Mr. H. S. Williams, Llan, 5/6 y llath am y mur, a 4jc. am bwyntio. Mr. David Jones, 7/6 y llath am y mur, a 6c. y llatham bwyntio. Ar gynygiad Mr. Evan Jones, yn cael ei eilio gan Mr. Lewis Richards, pasiwyd i roddi y gwaith i Mr. H. S. Williams. Amryw. Darllenwyd llythyr oddiwrth y Parch. R. Silyn Roberts, ar ran ymddiriedolwyr Bethel, yn galw sylw at brinder gorchudd dros y pibellau dwfr. ar y bont rhwng eu ty hwy a'r ffordd. Cyflwynwyd y mater i sylw Pwyllgor y Nwy a'r Dwfr. Robert Jones, Bronhyfryd, Llan, a alwai sylw at y Dwfr yn ymyl Capel Gwyn. Yn y cyfamser pasiwyd i roddf caL: i'r anifeiliaid yn y cae. Cyflwynwyd yr achos i'r is-bwyllgor at yr hwn y chwanegwyd enw Mr. Robert Roberts. Ar gynygiad y Cadeirydd pasiwyd i cais at y Postmaster General am fwy o gyfleus- derau i bostio llythyrau yn nosbarth Congly- wal. Mr. William Edwards a ddymunai wybod a oedd llythyr wedi ei anfon oddiwrth y Cyngor at y Cyngor Sir yn nghylch yr uchod. Hysbys- odd y Clerc fod llythyr wedi ei anion ar y )7eg o Awst, ac nis gallai esbonio paham na buasai wedi cael sylw yn y Cyngor. Galwodd Mr. Richard Roberts sylw at y goleuni. Yr oedd yn anghyson iawn. Pasiwyd i alw sylw y Cwmni ato unwaith eto. Ar gynygiad y Cadeirydd, yn cael ei eilio gan Mr. Richard Roberts, pasiwyd pleidlais o gydymdeimlad a'r Parch. T. J. Wheldon yn ei afiechyd poenus, a thalwyd teyrnged i ddef- nyddioldeb Mr. Wheldon yn ngwaith yr ardal tra y bu yma.
Cyngor Dinesig Llanrwst. I
Cyngor Dinesig Llanrwst. Cyfarfu yr aelodau canlynol yn mhwyllgorfa y Neuadd, nos Wener, Mri. William Hughes (Cadeirydd), Dr. W. J. Owen (Is-gadeirydd), J. Rhydwen Jones, Parch. W. Cynwyd Williams, T. Rogers Jones, W. J. Williams, D. J. Williams, W. Griffith Jones, William Davies, R. R. Owen (Clerc), Thomas Hughes (Clerc cynorthwyol), George Wynne (Arolygydd), ac E. M. Jones (Trethgasglydd). Pwyllgor Iechydol. Darllenwyd adroddiad y Pwyllgor yn ar- gymell Nodi y Frechgoch (Measles) fel Clefyd Heintus.—Gan fod y Cyngor mewn angen am gael Manddeddfau newyddion, argymellid penodi Is-bwyllgor i fyned i mewn i'r holl fater a chyflwvno eu hadroddiad i'r Cyngor nesaf. Dewisiwyd y personau canlynol yn Bwyllgor, —Y Cadeirydd, Is-gadeirydd, Cynwyd Wil- liams, J. Rhydwen Jones, a W. J. Williams. Ail-benodi. I Ar gynygiad Dr. Owen, ail benodwyd Dr. Frazer yn Swyddog Meddygol, a Mr. George Wynne yn Arolygydd Iechydol am flwyddyn arall.—Mewn atebiad i un o'r aelodau, dywed- odd y Clerc nad oedd dim wedi dod yn swydd- ogol yn nghylch yr adroddiad a wnaed yn y newyddiaduron fod Dr. Frazer yn myned allan yn Genhadwr. Adroddiad yr Arolygydd. Mr. Wynne a adroddodd nad oedd nemawr ddim wedi ei wneyd i'r Beudai ar ol iddo roddi rhybudd i'r perchenogion yn eu cylch. Bydd- ai y Gwartheg yn cael eu troi i mewn yn fuan, ac yr oedd yn bwysig i'r gwaith gael ei wneyd cyn hyny.—Nid oedd yr un Clefyd Heintus yn y Dosbarth.—Yr oedd Adroddiad manwl gan Mr. Wynne am y geni a'r marw yn y dosbarth yn ystod y flwyddyn, yr hwn oedd yn bur ffafriol. Adroddiad y Casglydd. Yr oedd Mr. Jones wedi casglu o'r Trethi £ 69 19s Oc, o'r Dreth Ddwfr, £ 6 5s Oc. a'r Tollau, £3 3s 3c cyfanswm o £79 6s 3c.—Yr oedd dwy stall yn y Neuadd wedi cael eu rhoddi i fyny.—Sylwodd Mr. D. J. Williams y byddai yn well eu troi yn Faddonau (baths) cyhoeddus na'u gadael yn weigion.—Ystyrid fod gormod o gost wedi ei ddodi ar y lie i wneyd y stalls i feddwl am fyned i gost eto i'w hail wneyd.— Pasiwyd i'r Pwyllgor Arianol gymeryd y mater o dan sylw. Adroddiad y Clerc. I Hysbyswyd gan Mr. R. R. Owen, nad oedd Mr. Thomas Roberts, wedi cael Trwydded i ladd moch yn ei Ladd-dy newydd, gan nad oedd wedi cario allan gyfarwyddiadau Dr. Frazer, er iddo addaw gwneyd hyny. Yr oedd Roberts yn defnyddio y lie ar hyd yr amser er heb gael ei Drwydded.—Pasiwyd i roddi wythnos o amser iddo i wneyd y gwaith, cyn cymeryd cwrs pellach. Ffyrdd. Cydnabyddodd y Cyngor Sirol y llythyrau anfonwyd iddynt yn nghylch y Ffordd wrth y Felin Ucha, ac yn nghylch y Moduriau elent trwy y dref. Gofynent am blaniau, &c., yn nglyn a'r mater olaf.—Clerc, Yr wyf wedi anfon y Planiau a bob manylion. Hwyrach y byddai yn well i mi anfon Ilun y dref iddynt (chwerthin mawr). Byrddau Hysbysebu. Yr oedd y Cyngor Sirol wedi anfon rhybudd- ion yn terfynu tenantiaeth y rhai oeddynt yn dal lie Byrddau Hysbysebu wrth yr Orsaf. Byddai tenantiaeth un yn terfynu yn Ionawr, a thri yn Mehefin. Ysgrifenodd Mr. J. T. Morgan, Llandudno, i hysbysu fod Cwmni Hysbysebu Gogledd Cymru yn foddlawn i gyfarfod dymuniadau y Cyngor, er fod eu Bwrdd yn ol terfynau eu hawl. Symudent ef ychydig yn ol os telir y gost o wneyd hyny.—Mr. W. G. Jones a syl- wodd nad oedd gan y Cyngor hawl i ymyraeth. -Y Clerc, Nag oes. Pe buasai yn adeilad gallasem wneyd hyny."—Pasiwyd i anfon at Mr. John Williams, Dolafon, yn unol ar drafodaeth uchod. Arolygu Tai. Yr Arolygydd Woolam a anfonodd am y manylion yn nglyn a'r gwaith a olygid iddo ef ei wneyd gyda'r gor-lenwi tai yn y dref, yn nghyda'r cyflog a olygid ei dalu. Bu yn Arolygu Tai o'r fath yn Rhuthyn am naw mlynedd.—Pasiwyd i roddi y manylion a geisid, ac i gynyg gini fel tai. Cyfrifon. Cafwyd adroddiad Archwiliwr y cyfrifon, a phasiwyd i'w cyhoeddi yn y Weekly News. Goleuni. Gofynodd Ysgrifenydd y Gwaith Nwy am fanylion yn nghylch pa lampau a ddewisiau y Cyngor i'w cael yn oleu trwy'r nos a phas- iwyd i hysbysu' mai y rhai canlynol,-Bridge Street, Board Schools, Town Hall, Feathers, Top Denbigh Street, Scotland Street, Post Office, a Conway Terrace. Pas. "d "ph-11- y, rr j Pasiwyd i'r Pwyllgor siarad a Mr T. Jones i erfyn arno barhau i Arolygu y Goleuni j Cyhoeddus, a'i gydmbod am ei waith. I Cerbydau Modurol y Great Western. Pasiwyd i anfon cais at Gwmni y Great Western i redeg eu Moduriau o Gonven i Lan- i I rwst. Yr oeddynt yn eu rhedeg yn awr o Gorwen i Bentrefoelas.-Teimlai Mr. Cvnwyd Williams yn sslog iawn yn y mater hwn. Addysg. Hysbysodd Mr. J. E. Humphreys, Clerc Addysg y Dosbarth, fod £ 100 yn cael ei gan- iatau i'r Dosbarth at Addysg Uwchraddol, a bod £ 26 yn cael eu rhoddi o dan reolaeth y Cyngor ar yr amod eu bod hwy yn codi £ 26 atynt trwy dreth i'r perwyl hwnw.-Y Clerc a ddywedodd iddynt gael 1195 y llynedd fel dosbarth, ac i dreth o £27 gael ei chodi.—Ar awgrym y Clerc pasiwvd i ofyn yr Overseers o £ 26. Iechyd y Dosbarth. Adroddodd Dr. Frazer i naw gael eu geni yn Gorphenaf, a bu tri farw. Yr oedd un achos o Wddfglwyf yn ystod y mis.—Cauwyd yr Ysgolion am fis oberwydd y Pas oedd ar y plant.—Mr. D. J. Williams a sylwodd ei fod yn anghyson iawn i gau yr ysgolion dyddiol, a gadael y rhai Sabbothol yn agored tyrai plant at eu gilydd yr un fath yn union. Bu iddynt hwy gau yr Ysgol Sul yn Seion,—Mr. W.1. Williams, Nid oes gorfodaeth gyda'r Ysgolion Sul fel y mae gyda'r Ysgolion Ddyddiol.Mr. D. J. Williams. "Dod y mae yr un fath yn union. Pla y Meinciau. Yr oedd y faingc wrth Goed Caregednyfed wedi ei symud a'r un wrth Bronderw.-Cwynid nad oedd yr un ar gae Plas Isa, wedi ei symud. Bu y Pwyllgor yn ngolwg y tair. Eglurwyd fod y ddwy gyntaf ar le private, tra y mae y Hall ar lwybr y Cyngor.—Pasiwyd i symud y llall hefyd.-Pasiwyd nad oedd yr un o'r meingciau oeddynt yn yr ystorfa i gael eu gosod i fyny yn ystod y gauaf.-Mr. D. J. Williams, Nid aiff neb i eistedd yno y gauaf. Dibyna pwy sydd yn myn'd yno, o ran hyny."
Heddlys Bettwsycoed.
Heddlys Bettwsycoed. Dydd Sadwrn, o flaen y Milwriad Johnstone, W. J. Jelf Petit, Robert Parry, a'r Parch. J 1 Gower, Ysweiniaid. Trosglwyddo Trwyddedau. Mr. E. Davies-Jones, a wnaeth gais am dros- I glwyddiad cyflawn trwydded Cobden Hotel, Capel Curig, o enw Mr. Frank Carroll Cob- den i enw Mrs. Emily Anne Keewraley.—Yr oedd tiosglwyddiad dros dro wedi ei ganiatau mewn Llys blaenoroL-Caniatawyd y cais. Mr. C. T. Allard a wnaeth gais am dros- glwyddiad cyflawn o drwydded y Machno Hotel, Penmachno o enw Mrs. Mary Roberts, i enw Mr. John Thomas, Eagles Hotel, Pen- machno. Yr oedd trosglwyddiad amodol wedi ei ganiatau yn Llys Gorphenaf; ac erbyn hyn yr oedd yr amod wedi ei sylweddoli, sef fod perchenog y gwesty i osod y ty mewn cyflwr iechydol priodoL-Mr. E. Davies-Jones a ddy- wedodd ei fod yn ymddangos i wrthwynebu ar ran perchenog yr Eagles Hotel.—Mr. Petit, Nid wyf yn gweled fod a wneloch a'r achos o gwbl, na bod genych hawl i ymyraeth yn y mater, gan fod trwydded yr Eagles wedi ei throsglwyddo i Miss Thomas o enw ei thad, a hi sydd yn ei dal yn awr.Yr Arolygydd Rees a ddywedodd nad oedd gan yr Heddlu unrhyw wrthwynebiad i'w ddwyn yn erbyn y cais a wneid.—Caniatawyd y trosglwyddiad. Trochi Defaid a'r Arddangosfa. I Yr Arolygydd Rees, a gyhuddodd John Roberts, Fron Francis, Maenan Grace Ellis, Ty'nhendre, Aber Robert Lloyd, Nantwrach fawr, Maenan a David Jones, Goppi, Maenan o ddod a defaid ac wyn i'r Arddangosfa, Awst 15, heb eu trochi ynol gofynion y Rheolau oedd mewn grym ar y pryd yn y dosbarth.—Mr. E. Davies Jones a ddywedodd eHod yn ymddangos i amddiffyn y pedwar Diffynydd.-Yr Arol- ygydd Rees a ddywedodd fod y Rheolau a gyflwynwyd ganddo i'r Faingc mewn grym yn y Dosbarth o fis Mawrth hyd Medi 15fed., ac yr oeddynt yn gofyn am i ddefaid gael eu trochi cyn eu symud i Sir arall.—Y Rhingyll Breese a ddywedodd iddo weled y Diffynyddion yn dod a defaid i'r Arddangosfa o Sir Ddinbych dros y Bont i Bare Gwydyr. Yr oeddynt oil wedi eu rbybuddio o'r Rheol.—Mr. Davies- Jones mewn amddiffyniad a ddaliai nad oedd y Rheolau mewn grym ar y pryd, ac yr oedd rhan 2, Adran 4, o Reolau 1907 yn wahanol i'r hyn oeddynt o'r blaen, ac yr oedd hono yn gymwysadwy at yr achosion hyn. Byddai yn ergyd ddifrifol i'r Arddangosfa pe dirwyid y Diffynyddion, ac yn atalfa sicr ar bob amaethwr ddod a'u hanifeiliaid iddi. Teimlid hyny mor bwysig gan y Pwyllgor fel yr oeddynt wedi ei gyfarwyddo ef i ymddangos ar ran y Diffynyddion.-Mr. Petit, Y mae tri o'r Diffynyddion yn byvv" yn Maenan, ac y mae y plwyf hwnw yn yr un Sir ag y cynhelid yr Arddangosfa."—Yr Arolygydd Rees, "Yr oeddynt yn dod a'u defaid trwy ran o Sir Ddinbych wrth ddod i'r Arddangosfa."—Y Cadeirydd a ddywedodd eu bod yn taflu yr achos allan.—Mr. Davies-Jones a ofynodd am gostau yn yr achos. Methodd y Faingc a gweled ei ffordd yn glir i ganiatau hyny, gan fod yr heddgeidwaid wedi gwneyd eu dyledswydd wrth ddod a'r achos yn mlaen. Pysgota ar y Sul. William James Foster, Plas Padox, Ysbytty, Ceidwad Helwriaeth i Arglwydd Penrhyn a gyhuddodd Thomas Jones, Tanrallt Terrace, Blaenau Ffestiniog, a William Owen Roberts, 2,. Queen's Terrace, Blaenau Ffestiniog, c bysgotta yn anghyfreithlon yn Llyn Conwy, Gorphenaf 28, ac o bysgota mewn dyfroedd anghyoedd.—Ymddangosodd Mr. C. T. Allard i erlyn, ac amddiffynwyd gan Mr. R. 0. Davies. Hysbyswyd y Llys fod y ddau Pdiffynydd wedi myned i'r America.—Mr. Davies a ddywedodd fod Y yn ddrvig yn y ddau achos, gan ei bod yn cynwys d;*x gyV-vIchd nis gsll.'d cyhuddo reb o ddau drcssdd ar yr nn Wys.—Boddlonwyd. i fyned yn mlaen gyda'r cyhuddiad o bysgota mewn dvfroedd arghyoedd, a chymerwyd achos Thomas Jones yn gyntaf. Catherine Williams, gwraig Thcs. Williams, Hafod Redwvdu, a cystiodd ei bod yn cofio Sul Gorphenaf 2S. Aeth allan tua chwech o'r gloch y nos am dro, fel yr arferai, at Lyn Conwy. Noson lied niwliog ydoedd, ac yn gwlawio ychydig. Gwelodd ddau vn pysgota, un gyda genwair, a'r Hall gyda 'styllen. Yr oedd Thomas Jones yn dirwvn ei line. Aeth y ddau i eistedd ar ben bryn yn ymyL Ni wel- odd y 'styllen gan Thomas Jones y line yn cael ei dirwyn ar bren a welodd hi. Daeth y dyn oedd gyda Thomas Jones i lawr yn ei ol, a chwiiiodd becyn oedd ganddo, ond ni ddaeth Thomas Jones yn agos ati. Yr oedd yn hollol sicr mai Thomas Jones oedd un o'r ddau, er na siaradodd air a hi. Gwaeddodd hi ar i Henry Williams ddod o gwmpas y ffordd hono er mwyn iddynt feddwl fod y Keeper yno gyda hi, a dywedodd y dyn oedd gyda Thomas Jones, y rhoddai Henry Williams iddi, os na chauai ei cheg." Mr. R. O. Davies mewn amddiffyniad a ddywedodd fod Thomas Jones wedi gadael y wlad, a chasgliad naturiol yr erlyniaeth ydoedd ei fod wedi gwneyd hyny oherwydd y cyhudd- iad hwn ond gallai ef brofi nad oedd hyny yn gywir, gan ei fod wedi trefnu gyda'r Swyddog Ymfudol er's pythefnos cynt i fyned y dydd Mercher dilynol. Achos gwan iawn ydoedd hwn, ac nid oedd dim yn cadarnhau yr hyn ddywedodd y tyst yn ei gylch.—Dirwy o ddeg swllt, a naw swllt o gostau. Yn yr achos yn erbyn W. O. Roberts, fe ddywedodd Catherine Williams ei bod yn cadarnhau yr hyn a dystiodd yn yr achos blaenorol. Nid oedd yn sicr mai William Owen Roberts oedd y dyn gan na welodd ef erioed o'r blaen. Genwair oedd ganddo ef yn pysgota. Bu hi yn y Blaenau dair gwaith yn ceisio ei weled, ond ni Iwyddodd.—Mr. R. O. Davies a ddywedodd nad oedd ganddo achos i'w ateb er fod ganddo atebiad llawn i'r cyhuddiad. Nid oedd unrhyw brawf wedi ei gynyg mai W. O. Roberts oedd y dyn oedd gyda Thomas Jones wrth y Llyn, ac yr oedd yn gofyn am i'r achos gael ei daflu aIlan.-Y Cadeirydd, "Pa fodd y gwysiwyd y dyn hwn ? Yr ydym fel Maingc yn methu deall o gwbl. Y mae yr achos yn cael ei daflu allan." Atal y Dramwyfa. Yr Heddgeidwad Thomas P. Pritchard a gyhuddodd Richard Thomas, gwerthwr Ffrwythau, Denbigh Street, Llanrwst, o atal y dramwyfa yn ymyl Rhaiadr y Wenol, Medi 11. Gwelodd ef yn sefyll yno am haner awr, ac yr oedd yn acbosi rhwystr yr holl amser.—Mr. R. 0. Davies a ofynodd a'i nid oedd yn ystyried y pedwar Modur yno, a'r holl Gerbydau oedd yn y lie yn rhwystr;" ac atebodd y Swyddog nad oedd, "gan eu bod yno ar fusnes."—Mr. Davies a ddadleuodd ar ran y Diffynydd na ddylesid gwysio dyn am fod yn y cwrs uchaf o res o foduriau a cherbydau, ac heb ddywedyd gair wrth y dyn ei fod yn troseddu, ond y Swyddog yn barnu ei fod yn rhan o'i ddyledswydd i adael y dyn yno am haner awr heb ofyn iddo symud.—Richard Thomas a dystiodd ei fod wrth Miners Bridge am 11 y boreu dan sylw, ac wrth Ty'nycoed am 12 o'r gloch. Bu wrth Raiadr y Wenol am ychydig wrth basio, ac ni ddywedodd neb air wrtho ei fod yn rhwystr yno.—Dirwy o swllt a'r costan. Dwyn Dau Afal. Yr oedd y Parch. John Gower, Trefriw wedi rhoddi gwys i fachgen o'r enw William James Mills, Trefriw am ddwyn dau afal. Cododd y gwr Parchedig ar y Faingc a dywedodd fod yr achos yn cael ei dynu yn ol.—Y Cadeirydd. "Nis gellir ei dynu ynol. Y mae yn gyhudd- iad o ladrad !Yr Arolygydd Rees, "Nid ydym ni wedi cael gair yn ei gylch, ac ni wyddom ddim am dano. Yr ydym yn gwrth- wynebu i'r achos gael ei dynu yn ol."— Cadeirydd, "Mae y Faingc yn gohirio yr achos hyd y Llys nesaf."
'ICyfarfod Croesawu y Parch.…
Cyfarfod Croesawu y Parch. Moses Roberts. Cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus i groesawu y Parch. Moses Roberts, ar ei sefydliad yn Castle Street, Llangollen, nos Fercber, Medi lleg. Dechreuwyd trwy weddi gan Mr. Evan T. Hughes. Cadeirydd y cyfarfod oedd y Parch. H. C. Williams, yr hwn a draddododd yr anerchiad agoriadol. Darllenwyd llythyrau oddiwrth amryw yn gofidio am na allent fod yn bresenol. Anerchwyd y cyfarfod yn mhellach gan y rhai canlynol:—Ar ran yr Eglwys, Mr. H. Jones, u.H.; ar ran Eglwys -Ffestiniog, Mr. H. Jones; ar ran yr Eglwysi Rhyddion, y Parch. Jones-Williams (W.) ar ran Undeb Glanau'r Clwyd a'r Dyfrdwy, y Parch. W. G. Owen (Llifon) ac Isaac James, Rhuthyn ar ran Undeb Dyffryn Maelor, gan y Parch. E. K. Jones, Brymbo ar ran Uudeb Ceiriog a Myllin gan y Parch. J. Ll. Jones, Glanceiriog. Anerchwyd hefyd gan yr Hen- adur W. G, Dodd, u.h:, a'r Parch. Moses Roberts. Terfynwyd trwy weddi gan y Parch. J. G. Reed, Gweinidog y Bedyddwyr Seisnig. Gwelwyd yn bresenol hefyd yn mhlith eraill y Parchn W. H. Williams, CefnBychan Evan Williams, Fron J. Thomas, Glyndyfrdwy J. Conwy Davies, Dolywern yr Henadur Christmas Jones, Mri B. Bowen, Gwilym Davies, Arthur Davies, David Ellis, Cefn Mawr. Dydd Iau nesaf, bydd eglwys, ac Ysgolion Sul, Heol y Castell yn cyfarfod i de croesawol pryd y disgwylir o 500 i 600 i eistedd.
Advertising
Bara gwyn diguro arfferth am chwe'rheiniog yr un ar werth gan E, B. Jones & Co. Nis gell- web wneyd yn well na rhoddi prawf arnynt. Na hidiweh os yw y tywydd yn beeth, gellwch Tin dau bwys o Pine Apple Chunks am j yn Shop E. B. Jones & Co.