Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Ail-Agoriad hyd Ddiwedd y. Tymor yr hen Fasnachdy Adnabyddusj,. i New London House, Church Street, Blaenau Festiniog "Hawdd cyllSU tan ar hen aelwyd ly mecldair ddihareb Gymreig, ae y mae hyn wedi ei wirio yn hollol yn yr amgylehiad presenol. Ar ol tri mis ° 'brawf, a hyny o I dan lawer o anfanteision sydd yn wybyddus i bawb yn Ffestiniog, mae Mri. W. S. WBLLSAHBS (Llanrwst), Ltd., yn teimlo yn foddhaol ar y gefnogaeth gyffredinol a 2 gawsant, ac wedi penderfynu parhau i gario yn mlaen yn y dyfodol. Ein Harwyddair fydd 3 Nwyddau Da avq Bris Poblogaidd. 1 Bwriadwn weithio ar y GOST LEIAF, am BROFFIT BACH, ac ARIAN PAROD. Gellir cael unrhyw Nwydd heb fod mewn Stoc mewn llai na diwrnod os bydd brys, gan fod genym dri o Fasnachdai eang a phob darpariaeth diweddaraft Sylw manwl i'r archeb leiaf. D.S.—Bydd y gangen hon o dan arolygiaeth bersonol Mr. JOHN WILLIAMS, gynt o'r lie, a bydd yma ran o bob wythnos, Dymunwn barhad o'ch cefnogaeth yn y dyfodol. W. 5. WILLIAMS (Llanrwst) Ltd., Cash Drapers, Llanrwst, Ltandudno, Colwyn Bay, a Blaenau Ifestiniogo i MID-SUMMER SALE. Yr ydym wedi penderfynu gwneud CLEARANCE SALE I iddathlu yr Ail-Agoriad uchod aJ)1. BEDWAR DIWRNOD AR DDEG YN UNIG. Yr ydym wedi sicrhau gwerth cannoedd o bunau o Goods'dan amgylchiadau hynod fanteisiol yr wythnos bresenol gan fod Dwy Firm Fawr yn Manchester ac Oldham yn rhoddi i fyny rhai Departments, sef y Meistri Richardson Lee Rycroft & Co., Ltd., Manchester, a Meistri Bagley & Wright, Ltd., Oldham. 'Ylmae y Goods yn hollol newydd a marchnadol, ac yn cael eu clirio am tua 15 i 25 per cent yn is nag arferol. Cynwysa y Stocks yrntl Blouses, Skirts, Corsets, Menyg, Underclothing, Umbrellas, Saneuau, Belts, Pinafores, Aprons, &c., &c., a bydd yr oil ynghyd a'r gweddill o'r Stock presenol yn cael eu cynyg gyda gostyngiad mawr all round. Dyma i chwi gyfleusdra rhagorol am lot o nwyddau da a bargeinion gwelladwy arnynt ar gyfer y byd gwan presenol. boHwth tod y Salll ijn dechrtu Dydd Sadwrn nesaf, 6orph. Jydd, ac yn parhau am By th Ilfn os. COFIWCH Y BYDD YMA GANOEDD OR BARGEINIBH SWLLT FEL ARFEROL. DOWCH YN BRYDLON. w. S. milliams, £ td„ Llanrwst, Llandudno, Colwy" Bay, a BlacnaU ffestiniog. ———
BWRDD GWARCHELDWAIDI .IPENRHYNDEUDRAETH.
BWRDD GWARCHELDWAID I PENRHYNDEUDRAETH. ?Cynhaliwyd cyfarfod rheolaidd y Bwrdd 1 ddydd Mercher, pryd yr oedd yn bresenol, I Mri. Owen Jones (Cadeirydd), William Jones (Is-Gadeirydd), Robert Richards, Cadben Morgan Jones. John Roberts, John Roberts (Trawsfynydd), D. Fowden Jones, William Williams, Richard Roberts, Richard Williams, D. Tegid Jones, David "Pughe, Morris E. Morris, John Pierce, R. O. Williams, Edward Llewelyn, W. W. Morris, O. a. Lewis, John Pritchard, Thomas Roberts (Clerc), Dr. J. R. Jones (Swyddog Meddygol), Richard Parry, W. Thomas, a J. Bennett Jones (Swyddogion Elusenol). ADRODDIAD Y MEISTR. Y Meistr a adroddodd fod 72 o dlodion yn y Ty ar gyfer < 83 yr an amser y llynedd. Mewn atebiad i Mr. E. Fowden Jonas, dywedodd y Meistr fod y lleihad yn benaf yn mhlith y dynion gan fod llai o 12 nag oedd yn Ionawr. Galwodd 40 o .grwydriaid yn ystod y bythefncs ddiweddaf. Yr oedd wyth o blant yn y Ty.-Mehefin 16 daeth Harriet Coxen i'r Ty trwy law Mr. J. Bennet Jones mewn cyflwr drwg. Eglurwyd i'r Bwrdd i'r eneth fod yn gweini yn y Deheu- dir, ac aeth yn ddrwg ei cbynwr a throes am ei chartref yn Blaenau Ffestiniog, ond ni iynai ei thad (Fred Coxen) ei gweled o gwbl. Dywedai fod yr hwn oedd yn epog o'i dwyn i'w chyflwr presenol yn Neheudir Affrica.- Mehefin 16, daeth Jane Williams, Gelli, Blaen- 4-au (gynt) i'r Ty, a rhoddodd allan Mehefin 24. Yr oedd hon yn rhoddi trafferth mawr iddynt. —Gorchymynwyd i'r Swyddog a'r Meistr beidio ei derbyn o gwbl i'r Ty ond fel crwyd- ryn o hyn allan.-Mehefin 25, bu farw Richard Jones. Glanypwll, Blaenau (gynt), a ,chladdwyd ef yn mynwent y Perghyn. Nid oedd neb o'r teulu wedi bod yn edrych am dano tra y bu yn y Ty, ac ni ddaeth neb o honynt i'w gladdedigaeth.-Mebefin 25, daeth Jane Davies, 16 oed, yn ol i'r Ty wedi ymadael o'i He yn Cefncoch, Dolbenmaen. Bu yn y Ty o'r blaen o Chwefror 22 hyd :Mai* l.-Mehefin 28, aeth William Thomas, Crwydryn, ddaeth i'r Ty yn wael ei iechyd, allan wedi gwella.—Caniatawyd seibiant i'r Meistr a'r Feistres pan fyddont yngyllu trefnu t hyoy yn gyfleus i adael y Ty. YR ELUSENAU A'R TLODION.—Talodd Mr. m Richard Parry ?83 15s Oc mewn elusenau yn ? -ystod y bythefnos ddiweddaf rhwng 281 o dlodion vn Nosbarth Tremadog, ar gyfer £76, 9s 9c fhwcg 259 0 dlodion yr un amser y i ?'Hynedd, a gofynodd am ?72 at y bythatnos ^*nesaf. Talodd Mr. William Thomas yn ifi*Nosbarth Ffestiniog ?124 5s 4c rhwng 347, ar! bi ferr L121 I-5s 4c rhwng 387, a gofynodd am yl22.?Y, Nosbarth Deudraeth talodd Mr. J. ?,Lett Jones ?68 19s Oc rhwng 242, ar gyfer .L70 14s 6c rhwng 245 yr un amser y llynedd. s/vwsgofynodd am £ 69 at y bythefnos nessf.— C*mswm yr Eiusenau t277 Os 4c rhwng 870 j ??e'  'I o dlodion, ar gyfer £ 268 19s 7c rhwng 892, a'r gofyniadau yn £ 270.—Dyledus i'r Ariandy heb y £ 270, £ 457 17s 6c. Byw WRTHI EI HUN .-GoEynodd y Swyddog am i elusen hen wraig o Tanygrisiau gael ei hadnewyddu. Yr odd hi wedi bod yn bur wael a theimlai y Bwrdd yn gryf iawn na ddylai fyw wrthi ei hun. Yr oeddid wedi anfon at ddwy ferch iddi i ofyn a fuasent yn ei chymeryd i fwy atynt hwy. Atebodd un i bledio ei hanallu i wneyd hyny, ond nid ateb- odd y llall.—Y Swyddog a ddywedodd y buas- id wedi llwyddo i drefnu gyda'r hen wraig oni bae am waith rhai oddiallan yn ymyraeth yn barhaus a hi ac yn dyrysu pob cynllan o'r eiddynt.—Y Cadeirydd, Y mae ein gwaith yn ddigon anhawdd ag i ni gael llonydd i'w wneyd heb bod neb oddiallan yn ymyraeth i'n rhwystro. Pe digwyddai rhywbeth i'r hen wraig ni gaffai ein beio. 11-Dadleuai rhai dros aros nes cael atebiad y ferch arall, ond daliai y lleill mai y Ty fyddai oreu a diogelaf iddi.- Cadeirydd, Nid oes dadl nad yma y dylai fod rhag y gallai rhywbeth ddigwydd iddi pan ar ei phen ei hun.Y Swyddog, Yr oedd yn foddlon i ddod yma, ond aeth W-W-yno a pherswadiodd hi i beidio dod, ac y mae hi ei hun yn dywedyd ei fod wedi ei hysbysu ei bod i gael aros yn ei thy am yr haf yma."—Mr. Richard Williams a gynygiodd ei bod i gael 5/- o elusen, a chefnogodd Mr. W. Williams. Cododd 6 eu dwylaw dros ycynygiad, a 12 dros gynyg y Ty iddi. GWARIO AR GLADDU.—Y Swyddogaddaeth ag achos gwraig weddw o Blaenau Ffestiniog yn mlaan, a gofynodd am elusen iddi. Yr oedd ganddi fechgyu yn y Deheudir, a dau yn gweithio yn Chwareli Oakeley. gyda phedwar o blant adref yn dibynu arni yn cynwys an ferch 15 oed. Yr oedd wedi cael arian yswiriant ar ol ei gwr £ 15, o'r Clwb £ 12, a £ 5 o Drysorfa y Chwarel, yn gwneyd cyfanswm o £ 32. Yroeddynanfonbiliaudaloddynnglyn a chladdu ei gwr yn cyraedd y swm o £32 10s 6c. Sylwyd gan y Bwrdd fod yn y biliau un am £ 18 am ddillad at gladdu, ac yn hwnw yr oedd aaitli o hetiau i ferched !-Mr. W. Williams a gynygiodd eu bod yn rhoddi 4/- o elusen, a chefnogodd Mr. R. Williams.-Mr. John Roberts, Talsarnau, Beth am yr eneth bymtheg oed sydd adref?"—Mr. Richard Williams, Yr ydw i yn synu atoch chi'n slarad! "-Mr. J. Roberts, "Raid i chwi ddim synwch atoch eich hun yn cynyg rhoddi arian y trethdalwyr fel hyn i gadw geneth bymtheg oed adref i "-Mr. R. Williams, Rydw'i gwybod beth ydw i'n wneyd yn iawn!"—Mr. J. Roberts. Y mae yn amheus genyf yn amI." -Mr R. O. Williams. Yr wyf yn cynyg iddi gael pum' swllt. Beth yw pedwar swllt i gael bwyd i fam a phedwar o blant ?"-Mr Richerd Roberts a gefnogodd.-Mr. R. Williams, Wyddwn i ddim fod yno bedwar o blant. Yr wyf yn tynu fy nghynygiad yn ol."— Cadeirydd, M Y mae. wel ei ddarllen yngHri'r Bwrdd. Fe baasech cbwi Richard WiUiams yn, gwr,pdaw mwy ar be.th sydd yn myned yn mlaen buasech yn cadw llawer o brofedigaeih- au!"—Mr R. Williams, Wel, dyna fo" (chwerthin).—Pasiwyd i roddi 5/- o elusen. GWRTHOD.—Gwnaed cais am elusen i wraig weddw o Blaenafon, Blaenau. Yr oeddid wedi gwrthod rhoddi elusen iddi hi a'i gwr mewn Byrddau blaenorol am eu bod yn cadw llangc y ferch adref ibwyso arnynt.—Gwrthod- wyd yn awr am yr un rheswm, a chynygiwyd y Ty. Y MAB A'I FAM. Gofynwyd am ad- newyddu elusen gweddw arall o New Street, Blaenau, a phasiwyd hyny.—Yr oedd y Bwrdd yn gofyn ei mhab o 4/- y mis, ac yr oedd yntau yn cynyg talu 3/—Y Cadeirydd a ddywedodd i'r mab fod gydag ef a'i "dwrne i'w ganlyn ddydd Sadwrn, a'i farn ef oedd y dylai dalu yr hyn a ofynai y Bwrdd ganddo os nad mwy.— Darllenwyd llythyr oddiwrtho yn dywedyd fod ei fam yn lletya, ac yn llochesu rhai eraill yno. -Y Swyddog a ddywedodd, yn 01 yr hyn a allai ef gael allan gan ei fam, yr oedd y mab ar delerau drwg a'iochwaer fu yn aros gyda hi yn ystod gwaeledd un o'r plant, a bod y chwaer hono yn talu iddi drosti ei hun a'i dau blentyn.'—Pasiwyd i'r Swyddog edrych i mewn i'r achos yn fanwl, a bod yn rhaid i'r mab dalu yn ol archeb flaenorol y Bwrdd. DYLED Y MAB.—Yr oedd y Bwrdd yn gofyn John Swancott, gynt o Park Square, Blaenau, o £ 3 10s, arian dalwyd yn elusen i'w rieni.—Pwyswyd i gymeryd cwrs i'w codi oddi arno. GALWAD CYNGOR MEIRION .-Yr oedd gal- wad Cyngor Sir Meirion yn £ 2278 19s 3ic am yr haner blwyddyn bresenol, ac yn £ 4636 lis 5ic am y flwyddyn.—Cadeirydd, Dyna wers i Gyngorwyr Sir Gaernarfon sut i wario trethi!" Y DYLEDION PLWYFOL.—Yr oedd dyledion rhai o'r alwad gyntaf o dreth y flwyddyn yn £ 2708, ac o'r swm hwnw yr oedd,41800 ar Ffestiniog.—Pasiwyd i anfon at y plwyfi sydd ar ol. Y MEDDYGON.—Nid oedd ond dau o Fedd- ygon yr Undeb wedi anfon eu Taflen Fisol i I mewn.—Cadeirydd, "Dyma Doctor Jones, Harlech, yn dywedyd fod ei air ef yn ddigon yn nghyich cyflwr iechyd un oedd yn gofyn elusen, ac eto, 'does yma na gair nac adrodd- iad am y tlodion sydd dan ei ofal. Mae y Meddygon sydd genym y dosbarth anhawddaf eu trin o bawb. Dylem anfon at Fwrdd y Llywodraoth Leol yn eu cylch I"—Pasiwyd i anfon at bob un o'r meddygon, ac yna at Fwrdd y Llywodraeth Leol oni wrandawant.
- - - - -At ein Gohebwyr.
At ein Gohebwyr. Royalties a Now Bach Penmachno a beirn- iadau y Parch W. Cynwyd Williams ar y Traethodaa anfonwyd i gystadlenaeth Eis- teddfod Pentrefoelas i ymddasgos yn ein aesal,
BLAENAU -PFESTiFilOO --
BLAENAU PFESTiFilOO YMADAEL.—Bore heddyw, ymadawodd Mr. Arthur Davies, peirianydd morwrol, Rhiw, i ymunb a'r un llong ag yr oedd gyda hi o'r blaen. Mordaith lwyddianus iddo. Y mae chwarel Cwt y Bugail wedi ei hail agor er ddydd Llun gan Gwmni newydd o dan Arolygiaeth Mr. J. R. Williams, Penmachno. Cawsom air yn rhy ddiweddar i'w ddodi yn ngholofn y cyhoeddiadau am y Sabbath yn hysbysu mai Mr. Ifor Hael Jones, Blaenau, fydd yn gwasanaethu yn y Capel Seisneg y Sul nesaf. MARWOLAETH.—Dydd Llun diweddaf bu farw Mr. Evan Lloyd, Ddol, Tanygrisiau, ar ol cystudd maith a biin. Cancer oedd ei afiechyd. Yr oedd yn aelod yn Eglwys Car- mel (A.) Gadawa weddw a phump o blant i alaiu ar ei ol. Y BLAID LAFUR.—Yn nghyfarfod diweddaf y gangen leol o'r Blaid Lafur pasiwyd fod dir- prwyaeth yn cael ei hanfon at Mr. T. R. Davies, eu cynrychiolydd ar y Cyngor Dinesig, i ofyn y rheswm am ei dawedogrwydd yn nghyfarfodydd rheolaidd y Cyngor. MARWOLAETH.-Mehefin 27, yn ei breswyl- fod bu farw Mr. David Roberts, Hafodlas, High Street, yn 60 mlwydd oed. Cafodd ergyd o'r Parlys, a bu yn orweddiog am wyth- nos. Aeth allan o fyd amser yn dawel megis yn ei gwsg. Dioddefodd lawer o boenau er's amryw flynyddoedd heb rwgnach dim. Ond yn ei berthynas a'r Gwr fu farw er ei fwyn caiff gyrhaedd gwlad lie na fydd poen o fewn ei therfynau. Yr oedd yn un o ffyddloniaid Eglwys Ebenezer, yn neillduol mewn gweddi. Cafodd gladdedigaeth barchus. Cludwyd ei weddlllion i orphwys i fynwent Bethesda pryd- nawn Mercher am 2,o'r gloch. Gwasanaeth- wyd wrth y ty ac arlan y bedd gan y Parchn. Peter Jones Roberts a J. W. Edwards, Bethes- da, Arfon. Nawdd y nef a fyddo dros y teulu all yn yr ystorm, a thywyned ei wyneb arnynt. TEML BARLWYD —Nos Wener diweddaf, cynhaliwyd yr uchod yn Festri Bethel, Tan-y- grisiau. Dechreuwyd yn y drefn arferol. Cafwyd adroddiad ardderchog gan Meirionwen Roberts, Pencraig. Cafwyd gair gan john R. Jones, Glanrafon Terrace. Pedwarawd gan Hannah J. Hughes, Jane Williams, Lewis i Jones, a Thomas Hughes. Cystadleuaeth I areithio difyfyr, cydradd oreu, John P. Jones a Thomas Hughes. Cystadleuaeth solffeuo ton ar yr olwg gyntaf. neb yn deilwng. Darllen- wyd mantolen ffafriol am y chwarter diweddaf, gaa y Drysoryddes. Diweddwyd yn y dull arferol. CYN-ORSAF-FKISTR.—Derbyniasom y new- ydd fod Mr Vaftighan, Colwyn Bay, fa yn Orsaf-fsistr y London & North Western yma' wedi marw ddecfcreu yr wythnos. Cofial amryw o honom ad dano tra yn ein plith, ac am ei sirioldeb a'i gymwynasgarwch leI swydd- Line" TRWYDDEDOL.—G^rthododd f Frawdlys Chwarterol ag adaewyddn y MatSSl Vaults. ■' V, €t Ymddangosodd Mr 1. jones-Morris ?'?  Ynadon lleol, a Mr R. 0. Davies dros be?.? enog y ty. I 1 w-
I GLOFEYDD Y DE. -.)
GLOFEYDD Y DE. ) (BRYS-NEGES). Pan yn myned i'r Wasg derbyniasOfO. ,? ■ newydd da fod Streic wedi ei gochelyd  Meistri a'r Gweithwyr wedi dod i dde2Jltwf' iaeth boddhaol. Buwyd yn eistedd o' bO:t10 hyd haner nos neithiwr cyn Hwyddo I I ettio pethau. Bellach bydd y ddwy ochr yn d,,vveI a gochelir anghydfod allasai brofi yn ala? iawn i'n gwlad.
Advertising
STOC NEWYDD- Dymuna Mrs. DaJliel JoneS FRONDEG, BETTWSYCOED, hysbysu ei bod wedi Ilenwi ei Masnacbdy J STOC NEWYDD DDILLAD at y Gwanwyo: a'r Haf. [BLOUSES mewn pob amrywiaetb o style a defnydd. I. Dress Materials hardd a da. I MILLINERY yn y dulliau mWp ffasiynol a diweddar. Cyflawnder o Laces, Ribboost Muslins, a phob Nwyddau "Off THE GREAT SKIN CURC Wonderful is the Effect of BUDDEN'S S.R. SKIN OINTME?' I It will cure Itching after one spP?'? destroys every form of Eczema; heals Wounds and Sores; acts like a charm 00? Legs; is Infallible for Piles; B.-events from Festering will cure Ringworm in 8tiOøS days; removes the most obstinate Er°? ^0s and Scurvy. Boxes 7?d and Is Hd. geut for Blaenau Festiniog. Mr. W. H. Chemist. Portmadoc, Ivor J. Jones, .ve ycoed, Mr R. Parry. —" '—*——" ArgraSwyd a Chyhoedftwyd gan Davis CD. I Swyddia'r "RHEDEGYDD," 01, FfestløíØ"