Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
CYNQOR DOSBARTH GEIRIOMYDD.
CYNQOR DOSBARTH GEIRIOMYDD. Cyfarfu y Cyngor uchod ddydd Mawrth, pryd yr cedd yn bresanol, Mri. Hugh Hughes (Cadeirydd), Parch. J, LL Richards, D. G. Jones, Mathew Roberts. E. Llewelyn Jones, John Richards, William Evans, Thomas Hughes (Clerc), H. P. Evans (Arolygydd). Darllenwyd a chadarnhawyd cofnodien y cyfarfodydd blaenorol. Parph, J, Ll. Ricnards, a ofynodd a oedd rhywbeth pellacb wedi dod i law yn ng!yn a chael y cyfrifon, &c gan Mr. Lloyd Griffilh, Cyfreithiwr, yn aches y Cyngor yn erbyn Md. Green.—Y Clerc a ddywedcdd nad cedd wedi clywed dim yn mhellach nag oedd yn y Cofncdion oeddynt wedi eu hanfon i aelodau'r Cyngor. Daeth gair oddiwrth Glerc Cyngor Sirel Arfon yn hysbysu am yr hyn wnaed yn ym- -gyngoriad y Ddirprwyaeth o'r Cyngor hwnw a, Chyngor Sirol Dinbych yn nghylch cryfhau Pont Waterloo, Bettwsycoed, fel ag y geiiid myned a Ilwythi trymion drosti. Amcangyfrifid y gcst c'i gwneyd yn bent gerryg yn bum' mil o'bunau, ei chryfhau a bsriau dur yn dair mil o bursau, a'i cbryfhau a Concrete yn ddwy fit o bunau. Cymeradwyid ei gwneyd a Concrete, a bod Mr Evans, Arolygydd Sirol Arlan, i d,ynu allan g^nllun o'r gwaith. Gofynid i Gyngor Arfon dala dwy ran o chwech o'r draul, a Chyngo: Dinbych swm cyfartal; Cyngor y Bettws a Chyugor Geirionydd i dalu un ran b chwech o'r draul. Yr oedd Cyngqr Sirol Arfon yn cydsynio a'r awgjr-ym, a'r un modd Cyngor Dinbych.-Y Clete a nododd y swra ofynid gan y Cyngor hwn, a dywedodd y Parch J. LI Richards, mai y ddau Gyngor Sirol ddy)ai ofalu am y bont dan sylw gan mai pont ar y brif-ffordd ydoedd, a bod y Ddeddf yn glir iawn ar y mater. Bu Bettwsycoed yn selog dros y peth, ond gweJodd yn un o'r new- ydciaduron ou bod yn awr yn erbyn gan y tybid y gwnelai y Traction Engines niwed i'r Bettws. Cefnogodd ef ar y dechreu y cais ddaeth o Gyngor Plwyfol Penmachno ar y deailtwriaeth mai y Cyngorau Sirol a fyddai yn dwyn yr holl draul.r-Mf E. Ll. Jonesagyn- ø ygiodd nad oeddynt yn cyfranu at y peth, a siaradodd Mr John Richards yn gryf dros bwyso ar y Cyngorau dalu yr holl draul.-Mr Mathew Roberts a ddywedodd y dylid ystyried a oedd y peth yn fantais i'r holl ddosbarth a'i nad oedd ac os oedd yn fantais y dylid cyf- ranu swm at y gwdth. GaUai eu gwrthwyn- ebiad 1nvy i gyfranu beri i'r Cyngorau Sirol wrthod gwneyd dim i'r bont.-N-lr J, Ll. Rich- ards a sylwodd fod y Cyngorau Sirol yn cyd- nabod yn eu llythyrau mae hwy sydd yn gyf- rifoli wneyd y gwaith. Os oedd Bettwsycoed yn erbyn ta!u rhan, ni ddylent hwythau dalu dim—Mr E. LL Jones a ofynodd ai nid y Bettws gychwynodd y peth, am fod y fasnach oedd yn nglyn a'r Tractions yn cael ei gwneyd yn Llanrwst ?-Mr J. Ll. Richards, "Nage, o Gyngor Plwyf Penmachno y dechreuodd am ei bod yn gorfod cario y llechi i Lanrwst yn He i'r Bettws am na cheid myned dros y bont hon," —Y Cadeirydd a ofynodd oni ellid cael ym- gyngoriad rlwag y gwahanol Gyngorau cyn penderfynu dim yn èelfynoJ ar y mater.—Cyn- ygiodd Mr Mathew Roberts a chefnogodd Mr D. G. Jones eu bod yn oedi y mater nes gweled beth a wnelai Cyngor y Bettws. Cododd dau eu Haw drcs hyny, a phedwar dros ofyn i'r CyngQtau Sirol ddwyn yr holl draul yn yr gair o Fwrdd y LiywodraetL Leol yn nglyn a chais Cyngor Plwyfol Trefriw i gael benthyca pum' cant o bunau at brynu y cag chwareuon, &c, i fod yn feddiart i'r lie. Yr oedd y Bwrdd am anfon Swyddog i lawr i gynal ymchwiliad i'r mater, a gafynent am blan o'r lie a'r holl fanylion y..t ei gylch cyn yr ymchwiliad.—Fasiwyd i anfon y llythyr i'r Cyngor plwyf. Daeth gair o'r un Bwrdd yn r-ghvlch tal y bil am wasrmaeth y ddwy Weinyddes fu yn Dolwyddelen gydag achosion o Goludd-ghvyf Caniataer.t i'r bill gael ei èalu, a galwent sylw at y ffaith nad oedd Ysbytty at Glefydon yn y Dosbarth.—Mr J L1. Richards a ddywedodd i'r mater fod o d in sylw droion yn y Cyd. bwyilgor lechydol ac yn y Cyngor and yr oedd y Cyngor wedi gwrthod uno i gael Ysbytty felly, a'r un modd Cyngor Llanrwst Diau y deu&i ? mater i fyny eto yn y Cyd- bwyilgor.—Mr D. G. Jones a ddywedodd ei fod yn fater mawr iawu i ymgymeryd ag ef.— Mr M.Roberts, Ydyw, ac un costus iawn hefyd. Daeth Ilythyr maith o Fwrdd y Llywodraeth Leol yn gefyn am fanylion yn nghyJch gwaith cyboeddus yr cedd augen am ei wneyd yn y Dosbarth. Gwneid yr ymholiad er mwyn trefnu i'r Cyngor gael dognau o dan Ddeddf Dadblygisdau.—Mr J. Li. Richards, "Dyna ledu ffordd y Cwm ddaw yn uniongyrcbol o dan y Ddeddf hoc."—Mr John Rich,tds "Beth am Bont Waterloo? Oni ddaw hono i mewn yr un modd ? "—Arolygydd, "Rbald i'r pethau awgrymir fod yn gyfattal bwysig a phethau eraill yn y Sir, os ydym am iwyddo Y mae y ddau beth a nodwyd felly,-Ar gynygiad y Cadeirydd a chefricgiad Mr J. Ll. Kichards, pasiwyd i'r Arolygydd wneyd adtoddiad ar y gwelIiantau anggnrheidiol i'w gwneyd yn y Dosbarth, a bod y cyfryw i'w ystyried yn y Cyngor Arbenig gynhelid yn mhen bythefnos. Dr. Travis a hysbysodd i 11 c enedigaethau gael eu cofrestl u yny Dosbarth yn ystod mis Mehefin, a 10 marwolaetb. Yr oedd Mri. Green, Cced Fasnachwyr, wedi anfon i ofyn am ostyrsgiad yn y bil o £23 15s 8c gawsant am draul arbenig ar ffordd Tynyberth. ~Pasiwyd i ddarbyn C20 i settlo y mater gan iddynt dalu y biliau blaenorol yn hollol ddirwgnach, Anfonodd Clerc Cyngor Sirol Arfon gopi o'r Man. ddeddfau fwriedid eu pasio yn y Sir yn nglyn a Deddf cyflogiad plant, cad gan nad effeitbian y Ddeddf bono ar unrhyw ran o'r! Dosbartb nt farnwyd yn ddoeth i basio dim yn nglyn a hwy. Rhoddodd y Parch. J. Llewelyn Richards adroddiad o waith y Ddirprwyaeth fu yn ngolwg y He y dywedid i Mr. Edwin Jones. Maenau, ymyraeth a cbwrs naturiol dwfr oedd ar ei gae. Awgrymid i redeg pibelli ar hyd darn o'r ffordd, a chostiai hyny tua deugain punt; a'r cynllun arall ydoedd gofyn am ganiatad Mr. D. G. Jaces i gael gosod pibeHi ar draws ei gae ef fel na byddo ya ei niweidio trwy sedeg ar hyd ei wyceb.—Wsdi cryn siarad pasiwyd y cynHun diweddaf, a bod caniatad Mr. D. G, Jones yn cael ei ofyn yn yr achos, a bod Mr. Edwin Jones i gyfranu at y draul o wneyd y gwaith.—Daw y mater o iiaan y Cyfarfod Arbenig o'r Cyngor wythnos i ddydd Mawrth nesaf. Yr Arolygydd a adroddodd yn ffafriol ar gyflwr llyrdd y Dosbirth.-Gofynai Cyngor Arfon i ddyn gaei ei osod i ysgubo y ffyrdd yn Trefriw am dri diwrnod bob wythnos, a dodai y Cyngor Sir ddyn arall am y gweddill o'r wythnos. Pasiwyd i gydsynio a'r cynllun yr hwn oedd yn gyffclyb i'r un gerid yn mlaec o dan Gyngor y Bettws,-CL,.fodd fxl am [n 19s 4c am wasanseth y Nursa yn Nolwyddelen. Byddai hi yno am rai wythnos- au yn rhagor, ac yr oedd yn dda ganddo allu hysbysn fod yr oil ond un o'r tenia lie;r oedd yr afiechvd wedi gwella.—Yr oedd y Parch. J. Gower, Trefriw, wedi troi ystabl yn dy anedd, a hyny heb anfon plan o'r lie i'r Cyngor, a dywedai Mr. Gower nad angen am anfon plan. Parch, J. LI. Richards, "Paham yr oedd yn synio hyny ? "Arolygydd, Am nad yw yn adeilad newydd, mae'n debyg."—Cadeirydd, Fe drowyd gwsithdy yn dy yn Penmachno, a bu raid anfon y plan yma i'w gymeradv»yo." --Mr, D. G. Jones a ddaliai ei fod yn hanfodol cael plan er gve" cael plan er gv-gsed y trefniadau iechydol, &c. .-Ar gynygiad y Parch. J. LL Richards a chefncgiad Mr. D. G. Jones, pasiwyd i ofyn am blan o'r adeilad.
EISTEDDFOD Y RHOS.-I
EISTEDDFOD Y RHOS. I BEIRNIADAETH Y GADAIR. I Pryddest heb fod dros 400 o linellau, Morgan Llwyd o V/ynadd," Gwobr, £ 5, a Chadar dderw gwerth Z4. Mantais i'r ymgeiswyr fu prinder raanylion hanesyddol am Morgan Llwyd, oblegid mynych y croesa'r arswyliadwrus y fiia rhwng barddoniaeth a bywgraffiadau. Ond yr oedd cyfiawnder o ddefnyddiau cerdd yo y testyn-- athrylith, cymeriad, gwaith a chvfnod yr hwn y cenid iddo. Mae Llyfr y Tri Adcryn ei bun yn engraifft o'r wedd farddonol y gelhd ei rhoadi i ddyn a chyfnod, Fel sylw cyffredinol, gellir dweyd mai arwyddion brys sy'n rhy amlwg ar y cyfansoddiadau hyn. Un o'r petbau anhawddaf yn yr oes frysicg a therfysglyd hon yw ymlonyddu ynhir mewn myfyrdod dwfr) ond mae'n rhaid gwneyd hyny cyn y gall unrhyw un werthfawrogi cvmeriad mor gyfrinol a Morgan Llwyd o Wynedd. Da fuasai i hyd yn oed y goreuon yn y gystadleuaeth hon yfed yn helaethach o ysbryd awdwr Ll-VJr y Tri Adcryn, ac yrngynefino mwy a byd ei feddwl. Rhoddasai hyny fwy o addfedrwydd a chyfiawnder i'w cyfansoddiadau ereill. Ymgeisiodd saith, a gwneir sylw byr o bob un, eithr heb amcanu lleoli eu teiiy-rglod yn ol y drefn y sylwiri arnynt, gyda'r amcan o ddethol y bryddest sreu i'w gwobrwyo, 11 O'R DYFFiiYN.Mae'n eglur fod yr awdwr hwn yn gyfarwydd a banes ei wrth- rych. yn eeall ei gymeriad a'i wasanaeth yn bur dda, ac nid yw ei gerdd heb raddau Had helasth o eneiniad awenyddol, a syniadau barddonol. Mae ei gyn'lun yn ganmoladwy, a gellid detbol o'i waith amryw ddarnau cryfion a rhagorol yn mhob ystyr. Ond qid yw y cyfansoddiid drwyddo mor goelh a barddonol ei dduli a'i don a rhai sydd yn ei erbyn, Cwrddir ynddo ag ami wallau sillebol, llinellau afreolaidd o ran mydr, liacrwydd brawddegol, a thuedd i ymdroi ac ail-adrodd yr un pethau. Ymddengys fel cytiyrch meddwl awenyddol, end fed yr awdwr heb feistroli ei gelfyddyd. Ymarfeied a hi, a daw yn ymgeisydd paryg'us. "MURMUR Y G'LOMEN.Tynodd allan gynllun digon naturiol, er nas gellir dweyd fod ilawer o ddyfais ynddo. Mae'r holl waith yn bur Jail a thaclus o ran ei lenyddiaeth a'i drefn. Ychydig iawn o ddim amwys neu gvmysglyd sydd vnddo. Gwnaeth yr awdwr diefnydd cvfieithlon o'r graddfeydd yn mywyd a phrofiad Morgan Llwyd, fel y gosododd ef ei hun hwynt allan yn ei gyfres o bsniilion adnabyddus. Mae nwyfiant awenyddol drwy y rhan helacthaf o'r cyfansoddiad. Ond y mac'n gymharol ddiffygiol mewn uewydd-deb ac ar y cyfan yn lied uadonog. Tuedda } weithiau at gyffredinedd ac amleiriaeth, Ni cheidw yn ddigon penodol gyda'i destyn, ac ni lwyddodd i'n dwyn yn ddigon dwfn i gymundeb ag ysbryd mawr a chymeriad arbenig y gwr y cenid iddo. Ceir yma gyflawnder o ddarnau canolig. cyfiredin eu ton, fel hyn, I Dadblygodd yn deilwng olynydd I gedyrn ddiwygwyr y byd, Ac awdwr ín'n neithol ddiffynydd I Grefydd a Rhyddid ynghyd." VAVASOR."—Mae nodweddion y testyn yn lied gytlawn yn y gerdd hon, a rhai darnan o honi'n gwreichiorn gan awen. Er nad oes fawr o ddyfais yn ei gynliun yntau, y ma.e'n gyson a datblygiad cymeriad a gyzTa bywyd y gwrthrych, yn gynyddoi yn ei symudiadau ac yn diweddu'n byr rymus. Gresyn fod cyfansoddiad mor awenyddol yn cael ei anurddo gan gynifer o ymadroddion diaddurn, a llinellau llac eu mydr. Rhaid ddarfod i'r awdwr gyfacsoddi amryw ddarnau mewn brys neu ddiofalwch, ac! oherwydd hyny ollwng o'i law bethau diafael fel hyn :—- Mawr fri yw bod a'r yswydd dan yr Arch, Ond byw i Dduw yr Arch sy'n fwycyssegriad, Ymgryma.'r wlad i hwn mewn sanctaidd barch, \Vrth wel'd ei waedyn Uif ar all or ariad." I Ac nil yw meddwl y llinellau canlynol yn ddigon eglur, diamwys a phriodol, Mae Morgan Lhvyd ar dan gan sel sanct- eiddrwvdd, Mae'n torri llecliau defod a'i symlrwydd, Siglai tyifaoedd wrth weFd niwg anfeidrol Yn esgyn yn golofnaa du, bygythiol, A'r nos yn cau Gwrsredwr byd o'u gafael, A hoff wared wr Cymru yn ein gadael I wingo o dan gwmwl barnedigaetb, I roddi prawf ar ffurf ac ofergoeliaeth Crynent with borth anobaith yn eu dsgrau, Ond erbya gwawr y dydd maent 011 yn berlau." Mae amledd ergreit7?,au o'r f,üh aeddfed- rwydd a diffyg gic?ewder a bye, yn rhwyrp o leihau gwerth cyifredinol y gerdd." OFFA.—Pryddest ferr, islaw 2200 llinellau sydd ganddo ef, Mae hrngoethoraniattb, yn syml a thryloew ei hardduii, ac yn glir -oddiwrth farsendod a rhodres, Mae ei bardd- oniaeth yn dlws a thyner yn bytrach na nerthoi a beiddgar. Ceir yma ddarnau podedig o swynol, yn enwedig y darluniad o dymor mebyd Morgan LJwyd. O'i gtraharu a rhai o oreuon y gystadleuaejb, mae Offæ 'n colli mewn newydd-deb, nid yw chwaith mor Iwyddianus i osod ffurf mor arbenig i bersonol- iaeth y gwrthrych yn ei berthynas a, i ddosbarth a'i gyfnod. Taedda ymdroi ac ail adrodd yr un petha.u. Gwna hyny yn nechreu ei gerdd, wrth ddisgrifio ymddangosiad cyffredin l'hai o'r dyoion mwyaf anghyffcedin a godir gan Rag- 11unieth i vyasanaeth maw'r, BebJaw yr ymad- rodd arrffedus "lied dywell" yn ei ddechreu, teimiir fod yn y darn carilynol ormod o aii- -aurodd y tywyllwcli." "LIed dywyll ydoedd nen ein gwlad bryd hyny, Gorchuddid hi o'r bron gan gaddug pygddu, Cymylau tewion duon anwybodaeth, Coelgrefydd fall, a thrwch o anystyriaetb, A phawb o'r bron yn huao mewn tawelwch, Dan lenni trymion, duon y tywyllwch, Er hyn 'roedd ambeil ser yn disgleiiio Rhwng holltau y cymylau'r adeg liono, Ac ambell un, gan deimlo ei draeni, Yn dianc o'r tywyllwch i'r goleuni Pan oedd y nos yn fwyaf du, gaddugol, Anfonwyd Morgan Llwyd fel cennad nefol, I ddweyd fod boreu byfryd, claer ar wawrio, Pan yrid y tywyllwch du i gilio." Gyda mwy o bwyll gofalus, gallasai bardd mor goeth ag Offa ddariunio'r "twyliwch yn well heb ei enwi mor fynych, Gesyd y brydd- est hon yr argraff arnom iddi gael ei chyfan- soddi ar ffrwst." [Mae rhan o'r feirniadaeth ar y tri blaenaf, set Roland Vychan, Bryniau Meiiion, a Mab y Mynydd, wedi ei chyboeddi eisoes genym ]
LL^F^OTHEW.------.-,
LL^F^OTHEW. Y FYNWENT.—Deallwn gyda llawenydd fod y gwaith wedi ei osod i Mr. Richard Morris Lewis, am y swm o /284, ac y dechreuir ar y cyfryw yn fuan. LLWYDDIANT.-Llongyfarchwn yn galonog Mr, Jones, yr YsgoHeistl", ar waith dau o'i ddysgyblion yn cyrhaedd safleoedd eithriadol o anrhydeddus yn aiholiad am STsgoloriaethau y Sir, sef, Mr. Ieuan V^illiams, Rhyd, yn gyntaf yn y Sir, a Mr. Morris Owen Roberts yn 9fed a# y rhestr.—Gon. VVWVWNA'A'NAA/VWVVVVVWVVW
MINFFORDD.
MINFFORDD. LLYTHYRAU YN YR HWYR.—Bu Minffordd yn liwyddianus yn eu cais i gael llythyrau hwyrol. Bydd hyn yn gaftaeSiad mawr, ac yn liawn o hwylusdod yn y lie.
Ir<&ODlor-J O'R LLAN. I
I r<&ODlor-J O'R LLAN. I Oherwydd rhyw gamgymeriad, vi ddBeth y Parch Gwynfryn Jones yma nos lau divfeddaf fel y disgwyiid, i draddodi ei ddarlith ar "Daniel Owen, y Nofelydd," ond daeth nos Fawrtb, a chaed darlith rs-garoi ganddo. Mae gan Mr William Jones, Bodunig, Barti Meibion pur dda, a bwriadeV gystadlu yn Eisteddfod Pwllheli Lswyl y Bank. 1VI a j yric gewri yn dod i'r mass, hei Iwc y bydd iddynt fod yn fuddugoliaethus. Bu nifer fawr o ddieithriad ar ymweliad ar Llan yn ystod y tywydd braf diweddaf.
LLANBEDR.
LLANBEDR. Yn y Cyngor Plwyf, nos lau diweddaf, pryd I yr oedd yn breseiiol:-M,ri. R. Gsiffith (Cadeir- ydd), E. R. Owen, Ellis Jones, Mathew Owen, a Rees Jones, pasiwyd i roddi mynegbyst ar y Croesffyrdd, a sylw i lwybr y Grisiau hhuf- einig, a Drws Ardudwy. Talu Bill 0 £ 6 2s 3c i Mr Thomas Roberts, costau yr Ethoii&d di- weddaf. Disgwylier tua cant o'r "Fabrian Society yma ddivvedd yr wythnos hon, hefyd amryw eraill o dyeithriaid, a bydd y pentref yn bur Liawn am fis Awst, yn eu m}sg Mr C. E Mallett, A.S. (Ysgrifecydd Arianol i'r Swyddfa Rhyfel) l'àros yn y Wenallt, Mae paratoadau ya myned yn mlaen at ail godi yr hen bont bren dros yr Afon Artrc. Bydd yn gaffeiliad mawr i'r He, a bydd yn foddion i ychwacegu un o'r rhoddfaydd mwvaí dymunol yn yr ardai at wasanaeth cyhoeddus.
Family Notices
Prlociasau, JONES-—DAVIES.—Gorphenaf 16sgt yn nghnps) y Methodistiaid, Pentre, Fflint, gan y Parch. D. E. Roberts, gwainidog y Methodistiaid yn Connah's Qilay, Mr. Llewelyn Jones, mab i Mr. fonatnan Jones, Cestrian Street, Connah's'Quay, a Miss Mary Davies, march i Mr. a Mrs. Evan Davies, Gwaenydd Terrace, Rhiwbtyfdir, Blaanau Ffestiniog. Mae yr anrhegion yn ddrudfawr a lluosog. Dymunwn iddynt bob benditb,
I YSGOL HAF Y BEDYDDWYR.
YSGOL HAF Y BEDYDDWYR. Y mae yn arfer gnn nifer o weinidogion y Badyddwyr yng Hghyrnru i ymgynull ynghyd yn necbrea GorSenaf bob blwyddyn i gynal Ysgol Haf Ddawinyddol, yn yr hon y tnddodir darlithiau ar faterion o ddyddordeb arbenig., Cyhoeddwyd amryw o'r darlitbiau hyn o bryd i b?yd, a bwriedir dwyn allan v d?Hthis.u a draddodwyd s!?ni yn gyfrol br?sferth. Yn Harlech y cyahaliwyd yr Ysgol eleni, a bu prydferihwch yr ardal, a'r rhaglen addawot, yn foddic5n i dynu cyaalliad rhagorol o weini- dogion ynghyd.. Rhoddodd eglwys y Bedydd- wyr yn Harlech bob croesaw i'r ymwelwyr, a bu'r Parch David Davies (Dewi Eden), D arweinydd parod a chymwys i'r cwmni pan yr ymwelai a manaa o ddyddordeb yn y cylch. Y-rjg nghapel y Tabernrc! y traddodid y dar- lithiau am hsner awr wedi naw o'r gloch bob boreu, a cheid ymdriniaeih ar eu cynwys (vi hyny. Nodwedd ddy-ddorol yn yr Ysgol H-lfyw yr amrywsaeth yn oedran yr ysgolbeigioa a at- dynir iddi. Ceid eleci a.mryw dros dsi ngsm oed ymysg y myfyrwyr, a tbeimlent gymaict o ddyddordeb yng nghwestiynau mawr dGwin- yddiacth y presersol, ag a c|eim!a y gweinidog- ion ieeecgaf yn y cwmni, Caaiateir thvddid barn a llafar yn yr Ysgol, a bo.ddlooa'r rnvyaf Ceidwadcl ei gred, i'r mwyaf eang a shydd ddweyd ei fara ya groew a dwfn. Y llywyddion yn y gwahanol gyfarfod" vdd ye Harlech oedd y Parchn T. Edmunds, B.A., Absrystwyih J. Griffiths, Llanfairfschan; Herbert Morgan, M.A,, Llundain; a Charles Davies, Caerdydd. Agorwyd y drafodaeth nr y gwahanol ddarlithi&o gan y Proff, J. T. Evans, M.A., Bangor; a'r Parcbn Wyre Lewis, Llanelli; D. Davies, Harlech ac R G. Roberts, Carnarfon, ac eraill. Traddodwyd darlithiau ar y pynciau cap- IyuoI Y syniad Cristioncgol am Dduw" gan y Paich D. Davies, Llandudno "Crist Hanes" gan y Parch E. Cefni janes, B!aenau Ffestiniog, "Y Fuchedd Newydd" gan v Parch H. Cernyw Williams, Corwen "Y sefyilfa ddyfodolgan y Parch D. Poweiii, Lsrpwl. "Y profion o Dduw" gan y Parch Henry Rees, Pwllheli. Pechod" gan v Parch Wyre Lewis, Llanelli. "Yr Eglwvs" gan y Patch J. Davies, Birkenhead, Yr Ordinhadau" gan y Parch E: K. Jones, Brymbo. Bu r Ysgol ar ymweliad ag amryw fanau o ddyddcrdeb yn ystod yr wytnnos. Treuliwyd un prydnawn dedwydd i ymweled. ag hen eglwys Llandanvvg a'r Fynwent lie y gorwedd gweddillion yr hen fared Sior Phylip, a rhodd- wyd gwledd i'r holl Ysgol y prydnawn hwa gan Mr a Mrs Griffith' Evans, Patrick View. Gwnaed dau engiyn iMr Evans gan un o feirdd yr Ysgol, a dau benill gan fardd arall. Wele y ddau benill Hen arwr piwrkanaidd Teyrngarol i bob da, Ei waiit yn wyn arianaidd A'i wen fe'i beulwen ha Bu'n cyneu'r tAn yn gyson Ar allor Llanfair fach, Rhoes oreu 'i ben a'i galon I bob egwyddor iach. Croesawodd ef a'i briod I'w haelwyd gysas lawn, GeDhadon bedd heb ddancd Na hcli maent eu daun Dymunsm wen«iu'r Nefoedd I'r ddau yn hwyr eu dydd, A'u hanes am flynydccedd Yn perarogli fydd. Treuliwyd prydnawn arall i ymweled a'r Las Yfiys, hen drigfa EUs Wyn, a chafwyd amser difyr i wrando datllen Rhagarweiniad y Proff, John M. Jones i'r Brm.1d Cwsg, yn yr hwn y ceir cspdrem ddyddorol ar nines a gwaith Elis Wyn. Awd i dreulio prydnawn arall i Ceioewydd, ar wahoadiad Mr a Mrs J. N, Edwards, a chafwyd yno hefyd groesaw mawr. Cynhaliwyd dwy oedfa bregetbu ynglyn a'r Ysgol, Pregethv^yd yn Llanfair gan y Parcbl11 Wyre Lewis a Cernyw~ • Williams, ac yn Har- lech gan y Farchn Herbert Morgan a Charles Davies. Trefnir i gynal yr Ysgol y flwyddyn nesaf yn CriCI:ieth --E,C.J.
I CYNH&DL6DD KESWICK.'|
I CYNH&DL6DD KESWICK. CynbaliM/yd y Gynhadledd uchod yr wythncs ddiweddaf, pryd y daeth tua chwe' mil o bob! ynghyd o bob parth o'r deyrnas. i'r dref fechan lie yr arlerk ymgasgla er's yn Kgos i ddeugait; rnlynedd yn Ftynyddol. Amcan ochsf y gynhadledd yw dyfnhau y Bywyd Ysbrydol yng nghalocau pobl yr •Arglwydd, ac anerchir y Cyfarfodydd gan rai o brif vvsjisidegion y gwahanol enwadau ac Eglwys Loegr, yn cgystal a cban GeDhadon a lafuriant ar y mses, Arfera nifer fawr o Gymry fvned i'r Gynbad- ledd bon, ac ymysg y gweinidogion yn bresenoI yr wytbnos ddiweddaf vr oedd y rhai a ganlyn o'r enwad Anibynol y Parch. Keri Evans, M A a Gwilym Rees, B.A., o'r Methodistiaid yr oedd y Parchn. H. H. Hughes, B A D Lerpwl, W. W. Lewis, Abertawe; D, Hoskins, M A., Caernarfon, o fysg y Bddyddwyryr oedd y Parchn. R. B. Jones, W. S. Jones, Uwynpia; R Philips, B A., L'.uadain; D. Lloyd, Caer- gybi; O. M. Owen, Lerpwl; ac E. Cefai Jones, Blaenau Ffestiniog. Traddodid anercbiadau drwy yr wytbnos, gan Mr. S. D, Gordon o'r America, a'r Parchn, J. Gofonh, China, Evan Hopkins, Webb Peploc, a F. W. Webster, Llundain. Ynglyn a'r Gynb&dledd hon dair blynedd yn ol cymerodd digwyddiad tra dyddoroi le ynglyn a gwaith Cenbadol y Methodistiaid. Yn bresenol yn y Cyrddau yr oedd Dr. Fraser a'i briod o Garnarfon. Desgrifid yn fyw auglm mawr y byd paganaidd, a dyledswydd Cristion- ogion i fod yn deyrngarol i'w Meistr, Teim lodd Dr. Fraser fod Duw yn ei alw i'r' gwaith Cenbadol. Ymgysegrodd i'r Arglwydd yn y fan a'r lie, Gacawcdd fywoliaeth fras, I ac seth ef a'i briod allan dan nawdd Cymdeithas Genhadcl y Methodistiaid, i. c maent heddyw ar y macs, yn gwneyd gwaith ardderchog. Nid yw boa and un engraifft, allan o i a:.ver o rai cyffelyb, o ddyianwad mawr a daiocus Cynbadledd Keswick.—-E.C.J.
I...."".........,..--.-""V-vr....,,,,,,V'V'''V,,.vvV'V',,v.....,.....,.....,""'"…
-V -vr. V'V'V ,vvV'V'v. Cyfarfod LSywodraeihwyr Ysgol Siro! Ft'estinieg, Cyfarfa y Llywodraethwyr canlynol nos Fercher, yn un o ystafe'Ioedd yr Ysgol,— Parch. J. Rhvdwea Parry (Cadeirydd); Mri. II W. P. Evans; R. Walker Davies, B.A., Miss Brymer; Mrs. Jones, Isalit; Parch. T. H, Hughes, B.A,, F. P. Dodd, M.A. (Prif tthraw) ac Edward. Jones (Dirprwy- Glerc). Yr oedd y Llywodraethwyr wedi hysbvsebu am un i lanw He Miss Gvcladys Lewis, M.A,, Athrawes Gynorthwyol yn yr Ysgol, yr hon sydd wedi ei phenodi yn Dariithyddes Gysortliwyoi &r Addysg yn Ngoleg Caerdydd. Yr oedti 54 o geisiadua wedi eu derbyn, a thynwyfl hwy i lawr i chwech, yna i bedair, sni, Miss Florence A. Johnson, M.A,. Leeds Miss M. K. Cotterall, M.A Llundain Miss Margaret A. Hughes, a Miss Jane Davies, Ffestiniog.—Pasiwyd i wabodd y pedair i ymddangos o flael) y Llywodraethwyr am ddau o'r gtech ddydd Mawrth er gwneyd y dewisyad terfynoi gan bydd yr Ysgol yn tori am y gwyliau ddydd Merchsr. Pdsiwyd i ganiataa 13 o Leoedd Rhad; 19 Ysgoloriaeth Adoewyddol 10 Ysgoloriaetb Newydd a 3 Ysgoloriaeth Oakeley, ad- newyddoi. A ganlyn i'w enwau y rhai gawsant Ysgoloriaeth newyddion Sirol, eu rhif o ran ea s g v n yr Athoiiad, gyda'u hysg(jl yn dilyn eu Isuan Wiiliams, Llanfrothen, y ayntaf allan o 165 trwy'r Sir 4, Alfred Jcnes, Ysgol Ganclog Ffestiniog 9, Morris Roberts, Li-itirotlion 19, Cassie A. Morris, Manod 25, Griffith Roberts Jones, Ysgol Ganoiog Ffestiniog 39, John Morris Jones, eto 43, Jane Glynne, Penrhyn 50, Jennie Roberts, Ysgol Ganolog Ffestiniog; 53, Aziriab Phillips, eto 55, Nellie Jones, Ysgol Maencfferen; 64, Peter Jones, Ysgol Ganoloig Ffestiniog. Adnewyddwyd Ysgoloriaethau i'r rhai canlynol :—Gwyneth Davies, Idwal Griffith, Meirion Lloyd Jonee, R. M. Jones, W. Emrys Jones, W. Emyr Junes, Edmund Morris, Richard Roberts, Deudraeth Williams, D. P. Roberts. J. D. Williams, R. Oswald Williams, J. Vaugban Jones, J. Evelyn Hughes, W. Emyr Roberts, Jennie Williams, Ellis P. Davies, M. C. Hughes, a Maud Williams.- Hefyd cafodd, tair Ysgoioriacth Oakeley ea hadnewyddu A ganlyn oedd y rhai gawsant Leoedd Rhad yn yr Ysgol,—Ieuan Wiiliams, Llanfrothen R. James Roberts, Ysgol Ganolog; William Hugbes, eto; Nancy Lloyd, eto Gwen Wiiliams, eto; Edith M, Jones, eto; John Evan Jones, Ysgol Eglwysig Trawsfynydd; Gwen Jane Evans, eto; Gweanie Griffith, Maenofferen; Catherine Jones, eto"; Phyllis. Davies, Glanypwil: K. M. Owen, eto Idwal L1. Ellis, eto Herbert P. Evans, eto; a W. K Edwards, Mjpmod. CYFARFOD ARBENIG. Cynhaiiwyd cyfarfod arbenig o'r Llywod- raethwyr yn y County Buildings dydd Mawrth, pryd yr oeid yn oreseaol Mr. J. Rhydwen Parry (Cadeirydd;, Mrs Dr. R. Jones, Miss, Brymer, Dr. R. D. Evans, Parch Thomas Hughes, (Ficsr), Mr W. P. Evans, Mr Walker Davies, Mr Dodd, Mr Edward Jones (Clerc). Ymddangosodd y pedair boneddiges y mae eu benwau nchod get bron, a rhoddwyd cwcstiyrau i bob un o honynt. Wedi ystyried en cymhwysderau, a'u llythyrau cvmeradwy- aeth, pasiwyd ar gynygiad Mr Walker Davies yn cael ei eilio gan Mrs Dr Jones fad Miss Cotterill yn cael ei phenodi i'r swydd. Mae Miss Cotterill, yn 26 oe-d, wedi graddo yn M.A. (London), a B.A. (W.) gyda First Class Hon ours in Classics, ac wedi cael pedair mlynedd o brofiad yn cyfranu addysg. Cychwyna ar ei dyleaswyddau ar ail agoriad yr ysgol, Medi 15fed.
tAihradi Oicwyr Peli.
Aihradi Oicwyr Peli. Yn Mrawdlys Morganwg ddydd Sadwrn gwrandawyd cyDgaws ddygwyd gan Glwb Cicio peli Llanelli, vn erbyn "Argus," newyddiadur gyhoeddir yn Casnewydd. Ymddengys i Ohebydd alwai ei hun yn Dromio" wneyd sylwadsu anffafriol ar waith y Cl vb uchod yn chwareu yn erbyn CasneVv-ydd, a dywedyd eu bod y rhai mwyaf anghenfilaidrl yn Nghymru, a'i fad yn waradwydd chwaren gyda hwy. Tystiwyd gan Mr J. W, Collins, Golygydd yr Argus," a'r Is Gadbsn Patridge am erwinder y chwareu. O'r ochr ara.B. addefid fod y cbwareu yn hwiog a gerv.in, ond nid yn eithriadol felly, er i'r canolwr gaei ei ddirmygu gyda gwaeddiadau o anghymeradwyaeth—Wrth symio i fyny ] svhvodd y Barnwr fod gan y Rheithwyr i benderfynu a oedd yr hyn a ddywediii yn athrod ar y pymtheg aelod gyda'u gitydd ai nad oedd.—Wedi bod yn abseaol am ddeugain mynud dywedodd Blaenor y Rheithwyr nas gallent gytuno, ac anfonwyd hwy yn ol, Yn mhen awr ac ugain mynud bu iddynt roddi dedfryd yn fiafr yr erlycwyr gyda 'ffyrling o iawa.
[No title]
Y rose y Tiriogsethwyr yn gwersylla yn A,L-erystwyth. Nid gweddus eu gweied, Ilawer adran o honynt, yn llusgo yno ar y Sabboth, gan ei bod yn saith o'r gloch y cos arayat yn cyraedd y gwersyll. Rhedodd y Cambrian 26 dren arbenig i'w elude, a'r Great Western 9. Syrthiodd dyn ieuangc o Aberhonddu oddiar ben gwagen lwythog ac aeth yr olwyn dros ran o'i gorph, Ofnir am dano.