Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
The RE-OPENING OF THE COUNTY SCHOOL |§at Bas|ds (Black & (told).. I .V Boys C. S." cars atid Ts fi;!Eo a of Genius <H: Boy$Tw^d Gap^j, 6id, to 2 111 d ^aci| New Tweed aisi f't ttais fssa ilie Autun|i| Spech pi £ pcli3s^ of Little Boys Cap and Gal-dP,d- Hats, /■ aqd Wlsap BSEEGPE3? SBrowsf and Ore j. TO BE HAD AT SHOP-YB-ERYR SHO -Y ?R-rl y IR aqd SHOP I SAP, MAENTWROG. TPOAS ROBERTS. September 16, 1910. -> "DON'T ,FOBGKET B<Eht MJYPOH TEA TO-BAY!" THE VERY BEST COSTS ONLY •• 1/4 WHY PAY MORE ? M#VPOLE PAIRV COMPANy, LTD. ">' 12, Church Street, Blaeaau Ffestiniog. The Largest Retailers of choicest quality Butter, Tea, and Margarine in the Kingdom. I Over 640 Branches now open. Gwelliantau iI DALIER SYLW y -b.yd.dwn- yn CARlO EIN MASNACH YN MLAEN FEL AR- 7i:r t; Z jFEROL yn ystodyralTlserv gwneir gweiSiantau ar y Shop. Bydd rhywun yn y fa- na'r lie -bob amser i dderbysi archebion. J Wm. Thomas Jones. ■v, ry m t Newborough Buildings, Bl; Ffestiniog. ',f>  T I'i holiol peth syddc-tynoch i.1 ? ? 'i el ciiigen I I i I J i='==-=: I (II Gallai y dywedwch "Nid oes araaf angen am Tonic." Y mae pob cyfan- soddiad dyno! yn teimlo .effeithiau dirwasgol ein dull anaaturioi 0 fyw. Oes o fyn'd. o fcys a ffwdan, yw yr oes hon, a rhaid fod ei dy I an wad niweidiol II ar y corff yn anocheladwy. Yr ydym yn dra agored i oerfel, ac i ddiffyg ar y cylla a'r afu, mae'r nawsion amhur yn cymysgu a'r gwaed, mae'r nerfau I yn. gwaaychu, yr ydym ya agored i lu o anhwyiderau cyffredin, ac yn cael | ein bygwth gan afiechydoa gwalth. Yr ydym yn iach a chryf un dydd, a'r j diwraod wedyn ailaa o bwyU ac efaliai yn beryglus wael. I ¡ Mae eisiau Rhywbeth, a'i eisiau ar bawb.. J ill GWILYM EVANS' QUININE BITTERS yw y feddyginiaeth gryfhaol, ac adfywiol, sydd yn gwrthweithio afiecbfyd, ac yn cadw organau y corff mewn llawn yni, a'r noli system mewn cyflwr perffalfch. Wedi eu gwneyd 0 nifer o'r cynyrchion mwyaf iachasol a bywydol gwybyddus i feddygon. j, Mas Hwydd atighydmarol QUININE BITTERS GWIL nr EVANS. yn hawdd i'w brofi pan en cyinerir ar oi yinosodiad o'r Anwydwst, neu pan yn wan a digalon, heb archwaeth, yn isel ysbryd, digwsg, lluddedig, a blin ar ei e, riioes, Ond i chwi roi prawf ar nn botel, cewch ryddhad buan oddhvrtb eicb iselder a"ch gwendid, ac adeoillwch eich archwaeth. ill Nid ess dim arail yn debyg iddo. Cedwch ef yn eich cartref, a pham nad ei gymeryd fel gocbelydd. Gwafeir et yn hoilol 0 Lysiau, ac e £ e yw'r medd- 11 yglyn goreu yn y byd i godl'! gwan i fyny. Gwna fywyd ya wertb. i fyw. Rhoddwch brawf ar botelaid. GWERTMIR YN MHOBMAN, mewn poteli 2s. ge. a 4s. 6c. yr m* 1.1 GOCHELWCH DWYLLWYS. I Gofelwcb bod enw "Gwilym Evans/' ar y label, y stamp, a'r betel. Unig Berchenogi,-n:- i'QUIN,INE BITTERS MANUFACTURING CO., Llanelli, S.W. ill wilym Evans Quinine Bitters, ICi ¡¡!lm( Etasis uinine ilfe,s Ji\i1t'a:it-'¡
Immmm WYTMNOSCIL
I mmmm WYTMNOSCIL J Y FEIFWEiMIOOe. Dydd Linn diweddaf, cyrbaeddcdd y Prifweinidog y ddeunawfed-flwyddyn-a- cleugain o'i oedran, ac y mae hyny yn rhoddi achlysur i ni i ystyiied y dyn a'i waith, ei berthynas a'r bla,.d y mae yn arweinydd iddi a'i safle'vn y deyrnas y mae yn Brifweinidog ynddi. Gellir yn briodol ei alw yn ddyn llwyddianus. Pan oedd yn fachgen yn yr ysgol efe a safai uwchaf yn ei ddosbarth; wedi myn'd i Eydychain cafwyd .ef yn ysgol- aig ymblith ysgolheigion ac yn fuan iawn wedi-iddo ymaflyd yng ngalwedig- aeth bargyfreithiwr enillodd iddo ei hum radd dda ym mysg- ei frodyr. Fel prif gynorthwy.ydd Arglwydd Russell- Syr Charles Russell y pryd hyny—yn yr ym- chwTad a wnaed i'r cyhuddiadau a ddygwyd gall y "Times" (ar sail Ilyth- yrau'ff ufiol Pigott) yn erbyn y diweddar Mr Parnell ac aelodaa y Biaid Wyddplig, dangosodd allu a meir a heUethrwydd adnoddau ai dycodd i sylw cyffredinol. Y pryd hyny yr oedd yn afelod seneddol er's rha: blynyddoedd, a chyfrifid ef yn wleidydd- deallus a chraff ymhell tu hwnt i'r cyffredin. Y/edi'r ymchwiliad a grybwyliwyd, pan ddaefch yr amser i Mr. Gladstone ffurfio gweinyddiaetb rhoddodd swydd Ysgrifenydd Cartrefol i Mr Asquith, a chyflawnodd ei ddyled- swyddau mewn modd a barodd iddo yn ddiweddarach gael ei ddewis yn Gang- hellydd y Trysorlys. Dyrna'r swydd a ddaliai yn Ngweinyddiaeth Syr Henry Campkell-Bannerman pan fu y gwr mawr ac anwyl hwnw farw, ac efe a ddewisiwyd gan y Brenin Iorwerth i gymeryd y swydd wag, yr hon a ddeil hyd heddyw. Fel Prif-weinidog y mae wedi gwneyd yn rhagorol mown am gylchiadau eithriadol o anhawdd..Nid oes ganddo y dylanwad cyfareddol ar oi blaid ac yn y wlad cedd gan Mr Glad- stone, ac nid yw. wedi eaiil serch ei ganlynwyr fel, y. gwnaeihai Syr Henry Campbell Bannerman, and Y mae wedi enill parch ac ymddiried ei blaid a'r cyboedd i fesur liawn. Mae wedi gosod angenrhaid ar ei wrthwynebwyr yn ogystal ag ar ei ganlynwyr i edrych arno fel gwr doeth, pwyllog a ehryf-cwr o argyhoediadau cryfion a dyfnion ac yn meddu gwroldeb i lynu wrthynt yn yr amgytchiadaumwyaf blin a phrofedig- aethus. Ychydig sydd ynddo o'r peth 1 a:¡ J. "a -1 f hwnw sydd yn enyn brwdfrydedd tan I baid yn aelodau ei blaid, ond gwneir i fyny am y diffyg hwnw gan gryfder sydd yn meithrin ymddiried ac yn lladd hyf- dra. Haria o'r dosbarth canol mewn ystyr gymdeithasol, a magwyd ef. yn Anghydfiurfiwr, ac er nad yw ei gysylit- iad ag unrhyw Eglwys Anghydffufiol cyn agosed o lawer, ag 3, f, ein cred ydyw mai Anghydffurfiwr y galwai ei bun pe gosodid rhaid arno i alw oi hun yn rhywbeth. Nid yw yn areithiwr hyawcll. Siaradwr trymaidd ydyw, sydd yn parotoi ei areithiau yn ofalus i ae yn eu tradaodi gyda llai C) I yni nag sydd yn ddymunol. Ond ni phetruswn ddywedyd nad oes yn y senedd nac oddiallan iddi gynifer eg un ,gwr i'w gydrparu ag ef mewn gallu i draddodi araeth ymresymiadol-ac eglur fel goleuni ar fater dyrys ac anhawdd i'w wneyd yn glir i'r dyn yn yr hecei. Er cymaint a chynlfer yr anhawsderau sydd wedi ei amgylchu er's cryn amser bellach, y mas yn sefyU yn uwcb nag erioed yr. ngolwg y wlad, ac ni fu ei ddylanwad ar y Blaid Eyddfrydo.1 erioed yn gym- aiht ag ydyw heddyw. Cytuna holl Eyddftydwy.r y Deyynas i ddymuno iddo bob rhwyddineb i fyn'd rhagddo gyda'r gwaith da y mae wedi rhoddi ei I law iddo ac y mae ei galon ynddo. |
6EIRIAU EGLUR MR JOHN REDMOND.I
6EIRIAU EGLUR MR JOHN REDMOND. I Mae'r Toriic1 wedi profi mor fedrus ydynt i gynyrchu rkagfarn yn erbyc gwahanol symudiadau ac achosion trwy roddi camenwau arnyni. Galwasant bawb ar a gondemniant ryfel y Trans- vaal yn gyfeillion a'r Boeriaid ac yn elynion i Brydain, a thrwy hyny parhas- ant i wyr anrhydeddi 8 ag y d'yhsai pawb eu parchu gael eu trin mewn modd cywilyddns y dyddiau hyny. Codas- ant ragfarn yn y wlad yn erbyn ymreol- aeth i'r Iwerddon trvvy alw ymreolaeth yn ysgariad neu yn wahaniad, a chyhuddasant bob pleidydd i ymreolaeth o chwenych rhwygo a dario y deyrnas. Ni fynent gydnabod y byddai iddim llai nag anibyniaeth hoilol foddloni y Blaid Wyddelig. Ehaid adclef eu bod yn gallu dyfynu o areitbiau rhai o'r aelodau Gwyddelig ambell fra.wddeg oedd yn rhwyddhau y ffordd iddynt wneyd felly, ond bydd yn anhawdd idd- ynt barhau i wneyd felly wedi'r araeth a draddododd Mr John Redmond yn Limerick ddydd Sadwrn diweddaf. Dy- wedodd mai vr hyn a hawliai Gratton er ystalwm oedd Senedd Wyddelig yn ogyfuwch mewn awdurdoa a Senedd Prydain Fawr ond fod Isaac Butt (yn 1873), 'a Mr Parneil wedi hyny, wedi hawlio nid senedd felly. ond senedd ddeddfwriaethola gweinyddol mewn pethau yn perthyn i'r Iwerddon ac i'r Iwerddon yn unig, ac aeth rhagddo i ddywedyd Yr wyf yn hysbysu gwlad- weinyddion Lloegr, a phob plaid wleid. yctclol yn Lloegr, nad ydym yn gofyn am fwy na hyn ac na daerbyniem byth ddim llai na hyn." Nis gallwii weled I is ga I IIN7v?,i ?,;c? l e d fod yn bosibl iddo ddywedyd geiriau eglurach na'r rhai a ddifynwvd o'i ara-etb, a. 'does bosibl y deil Tor-iaid i haeru fod Mr Redmond. a'i blaid yn gweitkio gyda'r amcan o wneyd,yr Iw- erddon yn anibynol ar Brydain l'awr. Nid ynfydion ydynt. Gwyadant fod peth felly yn anymarferol ac yn an- mhosibl, ac y buasai, pe yn basi bl, yn andwyol i'r wlad o. garant mor fawr ae a wasanaethant mor egniol.
! ARWiSGEAD TYWYSSe OVMíUt:
ARWiSGEAD TYWYSSe OVMíUt Caernarfon a orfu, fel y gwydd&i pawb y gwnai. Hysbyswyd yn swyduogol. ddiwedd yr wythnos ei fod yn rhyngu bodd i'w Fawrhydi y Brenin i'w" fab hynaf gael ei arwisgo yn DvwV/sog Cymru yn nhrei Caernarfon yn mis Gorphenaf nesaf. Pair hyn foddlon- rwydd i Gymru benbaladr. Nid oes ynom gysgod o awydd i briodoli i'r hyn a wneir bwys:grwydd mwy nag sydd yn perthyn iddo. Addefwn. yn rhwydd iod y ffaith ddarfod i'r teitl Tywysog C 1. ::Ia" Cymru gael ei roddi i'r tywyscg ieuanc yn anghyhoedd y dydd y cyrha-eddodd yr ,tinfed-flwydd-ar-bymtheg o'i oedran ychydig wythnosau yn ol, .dycu rhyw gymaint oddiwrth arwyddocad yr hvn a yng Nghaernarfon yr haf nesaf. Er hyny bydd ei arwisgiad yno y pryd. hyny yn rhywbeth anigsmeh na sere- 11 1 i r.1yc  il I cll L i ni, sere- moni wag ac ofer. Cydnabyddid Tywysog Cymru yn fftirliol yn- ngwyneb haul, liygad golsuni, Am ormod 0 I amser edrychwyd mewn cylchoedd swyddogol ar Gymru fel rh m o Loegr Mae'r amser hwnw yn myn'd beibio yn gyfiym cyn bo hir, bydd wedi myn'd keibio. Nid oedd Cymra J n neb nac yn ddim yn awr y mae yn rhywun ac yn rhywbeth—Led bwysfg hefyd. Mae'n ddiameu genym fod y clod amiY penderfyniad y deuWyd iddo yn ddyledus i Ganghellor y Trysor- lys, ond yr ydym yn ddigon sier mai ere o bawb sydd barotaf i gydnabod cad yw wedi gwneyd dim amgen na pharhau a dwyn ymlaen y gwaith da a ddechreu- odd eraill. Nid gweddus i ni anghofio Henry Richard a'i waith a Thomas Ellis aT wasanae.th mawr i'n gwlad. Mae Mr Lloyd George wedi cyraedd safle sydd yn ei wneyd yn bosibl iddo wneyd iddi wasanaeth mwy a gwell nag a wnaethant hwy, a da ydyw fod ganddo ewyllys yn ogystal a gallu i'w wneyd. Ni cheir yng nghroniclau hacesion yr am'se-roedd ddim tebyg am Gymru j'r hyn sydd yn cael ei ysgrifenu yn awr. Ni fu meibion iddi erioed mewn safle- oedd gyn uched a'r. safteoedc1 ag y mae o'r hyn lleiaf dri o honynt ynddynt vn bresenol. Mae y Gwir Anrhydeddus David Lloyd. George, a SyrSamuel Evans, a Mr J. Herbert Lewis, yn Gyinry yn ystyr lawnaf y gair—yn Gymry o waed coch cyfan—yn Gymry o iaith-yn Gymry glan. Ac mae'r tri yn Angbydffurf wyr iachus a chyfion, ac yn ymffrostio yn eu Hang- hydliurfiaetb. Nid yw Uwyddiant wedi eu eiv, fethi,, ac am hyny mae ein eenedl vn llawenychu yn eu Uwyddiant ac yn filch, iawn o honynt. Mae Cymru Sydd" yn well yn mhob ystyr na Cbymru Fu," ac y mae genym hyder cryf y bydd "Cymrl/l Fydd" yn well ymhob ystyr na "Ohymru Sydd."
Family Notices
Genedigaethau. CHALI|.INOR.—Gorphenaf 9, priod Mr Edward Shoito ChUlinor, Craig-y-dderwen, Bettwsy- coed, ar fob DAVIES -Medi 13ag, priod Mr Stephen Davies, 1, Stanley Road, Ponkey, Ruabon, ar ferch. MarwcjlaethaiLa- JONEs,-Prydna,wn Sal, Medi ller., bafsrw William- Jones, Cymera. Isaf, Ffestiniog-, yn v 77 mlwydd bed. Bu yn gwaeln sm fisoedd, ond dioddefodd y cvfan yn dawel iawn.. Chwitb gin- lawer feddwl ei fod wedi m?n"d hyd 1 wybr byth i ddycliwelyd mwy, yn enwecig amaethwyr y cylch yma ya mysg pa rai yr oedd yn gymeradwy iawn, &to eflyr oeldynt yn myn'd os byddai rhyw anhwyS- deb ar rai o'r atifeiliaid. Yr oedd yn nodedig arneigaredjgrwydd n'i gym"v*ygasr. garweb. Siriol- bob amser. H&ddwch i'w lwch. C y' dyrnde-"mlwn? a'i Nith, sef, Mrs. Hughes, yr hon sydd wedi bod yn ofalusa cbaredig iawn tuag ato yn ystad ef hir gystudd, ac befyd a Robert Jones, Bron erw, Ffestiniog, ei frawd, yr hwn sydd yn stos yn unig o blant Cymmera Isaf yn fyw, Diddan-; id yr Argiwydd yr oil o'r perthynasau, Dy- maair. ar i'r papurau Americanaidd goinodi yr uchod.—j w, )