Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

12 erthygl ar y dudalen hon

[No title]

ETHOLIADAU.I

NODION O'R CYLCH. I

Chwareli Cydweithiol Bethesda.I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Chwareli Cydweithiol Bethesda. I Dydd Sadwrn, yn Ystafelloedd y Co-oper- ative Wholesale Society, Manchester, cynhal- iwyd cyfarfod cyffredinol o Gyfranddalwyr Cymdeithas y Chwareli Cymreig (Bethesda), a bu iddynt benderfynu, heb ond un yn erbyn, "nad allai y Gymdeithas, ar gyfrif ei gofynion, gario yn mlaen ei masnach, a'i bod yn ddoeth. ach i ddirwyn y cyfryw i fyny." Llywyddid gan Mr J. Cooker, Leeds (Cad- eirydd y Cyfarwyddwyr), a dywedodd mai gyda gofil dwfn y deuant o'u blaen-fel cyfran- ddalwyr gyda banes o fethiant. Yn ystod y blynyddosdd diweldaf-yn neillduol yn ystod y tair blynedd y bu ef yn gyfarwyddwr-bu raid iddynt wingo yn galed iawn i gadw eu penau uwchlaw'r dwfr. Un anhawsder oedd eu bod yn gorfod cario yn mlaen y dyled- swyddau gweinyddol yn Manchester,-gryn baHder oddiwrth y chwareli. Drachefn yr oedd y cyngorion roddwyd gan Expsrts er ffuifiad y. Gymdeithas x'eii profi yn ddiefthiiad anghywir. Yr oedd ef o'r farn nad oedd ac na bu digon o arian wedi eu suddo yn y chwareli i'w gwneyd yn llwyddiant. Y safie yn awr oedd fod yn rbaid iddynt fabwysiadu un o ddau gwrs,-gofyn am gyfalaf newydd, neu gau y lie yn hollol, ac yr oedd ef yn credu nad oedd y Cymdeithasau Cyd-weithiol yn barod i roddi rhagor o arian. Byddai iddo ef, fodd bynag, betruso gofyn iddynt am arian. Yna darllenwyd adroddiad maith ar ran y Cyfarwyddwyr, a chymerwyd cyfle ar unwaith i wrthwynebu am nsd oedd wedi ei hargraffu a'i dodi yn nwylaw y cyfranddalwyr. Atebwyd oddiar y llwyfpn fed y cyfarwyddwyr wedi ei gweled yn aDgenrheidiol i alw y cyfarfod ar frys fel na chafcdd yr argraffwyr amser i ar- graffu yr adroddiad. Yr oedd yr adroddisd yn cafnodi y ffaith i'r Gymdeithas godi allan o'r "cydymdeimlad grewyd trwy'r wlad gyda chwarelwyr a llafurwyr oeddynt wedi eu gwneyd yn orfodol segur trwy anghydwelediad fodolai ar y pryd yn Chwarel y Penrhyn," Detbyniodd y Gymdeithas mewn ffurf o gyf- ranau, benthyciadau a Mortgage bonds £ 39712 Yn ol v Prospectus, a ddyddiwyd Gorphenaf 27, 1903, y swm a wariwyd ar y cycbwyniad ar y tair chwarel berchenogid gan y Gym- deithas ydoedd £ 18,400. Yr oedd y cyfalaf ychwariegol wariwyd wedi codi y swm i £34, 503, yr hyn a adawai £ 5,209 i gael cyfrif am danynt. Yr oedd y colledion o ddechreu y gweithio ar Awst 1, 1903 yn cyraedd y swm o 43,636, Gwneid i fyay y gwahaniaeth ( £ 1572) fel y canlyn Ystorfa o le'chi, &c £ 2,303; amryw ddyledwyr (yn cynwys costau wedi eu talu yn mlaen Ilaw), (370; arian mewn llaw ac yn yr Ariandy £ 26. Fodd bynag, yr oedd yn ddyledus i'r Gymdeithas oddiwrth amryw bersonau 41,127. Ar derfyn y flwyddyn ddi- weddaf yr oedd £ 1572 mewn llaw at weithio yn mlaen, ond yr oedd collpdion yn ystod y flwyddyn hon wedi gostwng y swm i Z328 Yr oedd yr adroddiad hafyd yn cyfeirio at y ffaith lod y canlyniadau oblegid, yn ol y Prospectus, wedi ctel effeithio arnynt gan ddefnyddiad tiles i doi y tai goreu a pharhad y dirwasgiad yn y fasnach adeiladu. Yr oedd hefyd ostyngiad mawr wedi cymeryd lie yn y prisiau. Y Cadeirydd a gynygiodd benderfyniad yn ffafr dirwyn y Gymdeithas i fyny, a dywedodd fod 193 o Gymdeithasau wedi rhoddi 537 o bleidleisiau yn ei law. Yr oedd gan gynrychiolydd o Gymdeithas Manchester a Salford eisiau rhoddi cyfarwydd- yd expert i'r Cyfarwyddwyr, ond rheolodd y Cadeitydd ef ajilan o drefn. Yr oedd yr amser wedi pasio, meddai, i'r cyfarwyddwyr i dderbyn unrhyw gyfarwyddyd yn nghylch gweithio y Chware'i Mr. Barker (Dove Holes) a ddywedodd fod methiant y Chwareli yn ergyd i weriaiaeth. Yr oedd ef yn credu fod digon o arian yn y mudiad cyd-weithiol i wneyd y Gymdeithas yn Ilwyddiant. Yr oedd ef yn fvddlawn i roddi llaw rydd i'r cyfarwyddwyr i godi arian a gweithio y chwareli. Mr T. Wood, Manchester (Ysgrifenydd y Gymdeithas), a ddywedojd mewn atebiad i gwestiwn, fod y chwareli wedieu cau ar Gor- phenaf 23 trwy benderfyniad y, Cyfarwyddwyr; ond yr oedd nifer fechan wedi eu cidw ar y lie am resymau neillduol. Cynrychioiydd," Pa swm o arian a fyddai arnoch ei eisiau i gadw y chwareli byn i fyn'd ?" Cadeirydd, Y mae hwn yna yn gwestiwn anhawdd i'w ateb. Dywed expert nas gallwn obeithio am lwyddiant heb yenwanegiad o ugain mil o bunau yn y cyfalaf. Yn bersonol, nid wyf yn tueddu i ofyn i'r Cymdeithasau Cyd-Weithiol am ugain mil o geiniogau. Mr Gratton, a udywedodd ei fod ef yn cynrychioli un o'r Cymdeithasau Cyfran- ddaliadol mwyaf, a chredai na wnai apel am gyfalaf newydd ddim ond gwneyd pethau yn waeth nag ydynt. Yr oedd ef yn cydweled yn hollol mai y peth goreu ellid wneyd ydoedd dirwyn y Gymdeitbas i fyny. Cydsyniai dau gynrychiolydd arall a hyny. Mr. Redfearn (uno'r Ymddiriedolwyr dros y Mortgage Bondholders) a gefnogai y cynygiad. Dywedodd fod un o'r Cyfranddaiwyr yn barod i waeddi cywilydd ar Gyd-weithwyr ac Undebwyr am beidio cael hyd i "gyfaUf ychwanegol. Yr oil allai ef ddywedyd oedd, os oedd y cynrychiolwyr hyny yn awyddus i dreio eu Haw credai y byddai yn dda gan y Dirwynydd-i-fyny adael iddynt gael y chwareli am ffigiwr isel iawn. DeaUai pe cynyddid y cyfalaf gydag ugain mil o bunau y collid y cwbl mewn dwy flynedd. Rhoddwyd y panderfyniad l'r cyfarfod, a chododd pawb ond un eu Haw drosto. Penodwyd Mr. Wood (Ysgrifenydd), yn Dirwynydd-i-fyny.

CYNQRAIR'R EOLWYSI RHYDOION…

Addysg Dosbarth Li an rwst.-…

BWRDD GWARCHEIDWAID LLAN-I…

ROE WEN. - - - -

-- - - - - - Bachgen o Llanddoged…

HARLECH.

Family Notices

i CYNGOR DOSBARTH LLANRWST.