Baner ac Amserau Cymru

TELERAU AM HYSBYSIADAU. I Wyth llinell, a than hyny, 2s. y tro. lJros wyth llinell, tair ceiniog y llinell- Hysbysiadau am chwarter blwyddyn, a throsodd, am brisiau llawer is.

AT EIN GOHEBWYR. Bu raid i ni adael cyfarfod Dryste, Rhes y Cae, ac amryw ereill, hytl. rhifyn ddydd Sadwrn, gan fod areitliiau Mr. Gladstone wedi llenwi ein gotbd i'r fatli raddau. loan Maelino. ac amryw ereill yn nesaf. Ymofynydd.— 83,87.) oedd poblogactli Bwrdeisdrcfl Merthyr Tydfil yn y cyfrif diweddaf, a nifer yr ctliolwyr yn 885. Manod.—Mae ein gohebydd wedi ysgrifenu rhyw ymdrafodaeth a eilw yn (t Ffair Auction a ddig- wyddodd mown capel Undodaidd yn sir Aberteifl, ond nis gallwn ei gyhoeddi. Zluthurau Matthew Arnold.—Y mae y ddau lythyr rliagorol a ysgrifenodd y boneddwr uchod i'r Cornhill Muyazine am fisoedd Mawrth ac Ebrill, wedi tynu synv mawr yn mysg llenorion y Devrn- as Gyfunol; a chan ein bod yn credu y bydd hyny yn dderbyniol gan ein darllenwyr na chawsant y cyfleusdra o ddarllen y Ilythyrau yn eu ffurf gysscfln, yr ydym wedi penderfynu cu cynnysg- aethu a chrynodub o honynt yn y FAXUI am ddydd Mercher nesaf. Gohebydd Liverpool. Ymddangosodd hanes yr enedigaetli yn MAKER dydd Sadwrn. Gtvladychwr.—Amcan y gohebydd hwn ydyw, am- dditfyn Patagonia, a cbyhudd.o Garibaldi a'r Herald o gyhoeddi chwedlau anwireddus mewn perthynas iddi. Mae sylwadau cytfelyb wedi bod ddigon bellach o flaen y cylioedd, fel mai diangenrhaid yw cyhoeddi ei lythyr. —Baich Hythyr y gohebydd hwn ydyw cwyno o blcgid Y ilythyran meithion ar bwngc y Wlad- vcbfa a ysgrifenir gan ddynionna wyddant ddlm 1\111 on(i sydd, er hyny, yn ddigon hacrllug i Bondcmnio Patagonia fel gwlad loin a tjjlawd Dywed mai I'hyw grtell foiieddig-ion, wedi codi o siopwrs tlJll Liverpool" ydynt, a ehynghora ciii Kohebydd iddynt agor eu lIygaid cyn agor eu cenau." Cynghor eithaf priodol; cithr erfymwn ar Dyolt ein hesgusodi am beidio cyhoeddi ei lythyr-mac ein goti)d yn brin allarferol. Mr. Gladdoneyn Liverpool—Mae meithder ei^n ha roddiad o areitliiau gorchestol y boneddwr anrlivu- eddus uchod wedi ein gcrfbdi i adael llawer o new- yddion, &c., allan o'r rhifyn hwn, ac wedi ein gor- fodi i dori llythyr rliagorol Mr. Eichard ar ei han- ner. Gofetir am wneyd i fyny am hyn yn y rhifyn au dvfodol. Aty Beirdd. Er mwyn pob pcth, peidiwch 11 bod mor hir wyntog. Nis gallwn ar un cyfrif gyhoedùi cyfansoddiadu meithion. Wesurbyr-shui,t aiid siveet-pia Ili, illeellgyll I- Bn raid i ui adael amryw hancsion allan o r thityn hwn o ddiffyg lie. Cyhoeddir hwy yn MANER ddydd Sadwrn.

Trwy orchymyn Iarll Russell fe wnaed adrodd- iadau gan ysgrifenyddion eiu llysgenhadon gyda golwg ar feusydd glo mewn gwledydd tramor; ac fel hyn casglwyd lawer o liysbysrwydd mas- nachol pwysig a dyddorol, a chyhoeddwyd ef mewn llyfr glas. Hwyrach mai y rhan liyDotaf o'r cwbl ydyw yrhyn sydd yn dal perthynas i\'r Unol Daleithiau. Arwynebedd meusydd glo Prydain Fawr ydyw 8,13!) o filldiroadd ysgtfar yn America Brydeinig, y mae yn 18,000 o fill- diroedd ae yn yr Unol Daleithiau, y mae yn 133,132 o filldiroedd. Os cymmerir swm y glo wweithiadwy yn Mhrydain Fawr fel 1, y mae swm y glo sydd yn gorwedd yn naear yr Ynysoedd Prydeinig yn rhyw ychydig dros 5 swm glo holl Ewrop, 84; a swm glo Gogledd America, 111. Yn ol cyfrif arall, cyfrifir cyfanswm y glo gweith- iadwy yn Mhrydain Fawr, yn 190 Riliwn o dyn- nelli, a chyfanswm glo Uogledd America yn 4 miltwn 0 iiliynau o dynelli. Dywad ysgrifen- ydd A mericanaidd fod gwythien olo ger Pitta- burg a yn ddigon gwerthfawr i dalu y ddyled wladol saith ar hugain o weithiau drosodd, ac yn fwy gwerthfawr na holl gynnyrehion cloddfeydd aur ac arian Oaliffornia a Nevada am dros fil o flynyddoedd ae fe brynwyd y wythien lo hon g:m deulu William Penn, gan mlynedd yn ol, am til o ddoleri. Y mae bron holl lo America o ansawdd ragorol. Os trown ein golwg i Ewrep, cawn fod meusydd glo mawrion yn Rwssia, ond nid oes ond ychydig iawn 0 honynt yn cael eu gweithio yn briodol. Y prif ymgystadleivwyr a Lloegr mewn diwallu augenion Ewrop a glo ydyw Prwssia a Belgium. Oud er fod un ran o deyrnas llrwssit yn cynnyrchu glo, y mae rhanau ereiUnas gall eu diwallu cyn rhated ag y gall Lloegr ac nid ydyw ei glo agos cystal a glo y y wlad hon. Nid ydyw gweithydd glo Ffraingc yn ddigon i ddiwallu ei hangenion hi ei hun gan hyny, rhaid iddi ddadforio glo 0 Loegr. Yn mhlith y gwledydd sydd yn cymmeryd yr holl lo a ddefnyddiant o Loegr, y mae Sweden, Denmare, Portugal, a Morocco. Ffaith hynod ydyw mai Prydeinwyr ydyw meddiannwyr y rhan fwyaf o lawer o holl feusydd glo y byd. Nid oes' un cyfnewidiad wedi cymmeryd lie yn sefyllfa pethau rhwng Awstria a Phrwssia. Y mae y naill a'r llall yn parhau i wneyd paro- toadaujnawrion, ae yn ymddangos moranhyblyg, fel y mae amryw o newyddiaduron Germany yn credu fod rhyfel yn anocheladwy. Modd bynag, y mae yn amlwg fod yn rhaid i'r cweryl droi o ryw oehr neu gilydd cyn hir. Taenid y gair ycbydig ddyddiau yn ol fod y Due o Coburg yn eyfryngu rhyngddynt; ond dywed y Daily Neios nad oes un gwirionedd yn yr adroddiad hwn. Nis gall dim ond cyfryngiad y galluoedd mawr- ion eu eymmodi. Dywedir fod Prwssia wedi cynnyg cymmeryd penderfyniad Llywodraeth Lloegr ar y cwestiwn; ond ammheuwn a ydyw hyn etto yn wirionedd. Y mae y cweryl yn tynu sylw mawr yn Italy. Os rhyfel fydd y can- lyniad, bwriadant gymmeryd mantais arno i geisio meddiannu Venetia; ae felly bydd yn rhaid i Awstria ymladd a. dau allu cryf ar un- waith. A chan nad ydyw yr Hungariaid etto wedi eu cwbl gymmodi, y mae yn dra thebygol y defnyddiant hwythau y eyfleusdra i geisio en- nill eu hannibyniaeth. O'r tu arall, y mae gan Awstria fyddin o banner milnvn o wyr, ac y mae nian lywodraethau Germany yn debyg o gym- meryd ei phlaid. Ni a obeithiwn, modd bynag, y gwel y pleidiau mewn ymrafael mai en dyled- swydd a'u dotthineb ydyw ymwadu & hwy eu hunain, yn hytrach na chych wyn rhyfel ag sydd yn debyg o ymledu dros ranau mor eang o'r Cyf- andir. Dydd Mawrth, claddwyd y frenliines hawdd- gar Marie Amelie, yn y wisg oedd am dani pin ddiangodd o Ffraingc. Y personau mwyaf an- rhydeddus a ddilynasant ei chorph i'r bedd oedd cynnrychiolvvyr Idoegr a Belgium, a'r gwleidydd- wyr enwog M. Guizot ac M. Thiers. Yr oedd yn feddiannol ar lawer iawn o rinweddau per- sonol; yn meddu galluoedd meddyliol cryfion; a phe buasai ei gwr yn meddu hanner ei hyabryd hi, neu yn gwrandaw ar ei chyughorion dretli, yu ol pob tebygolrwydd ni buasai yn colli ei or- sedd. Y mae yr Ymherawdwr Napoleon o'r diwedd wedi penderfynu galw ei filwyr yn ol o Mexico. Maent i ymadael yn dair rhan—y gyntaf yn Tachwedd nesaf, a'r olaf yn mhen blwyddyn ar ol hyny. Dydd LInn, dychwelodd y Barwn Saillard, yr hwn a anfonwyd i Mexico ar genhadaeth ddirgekidd o ddeutu dau tis yn ol i Paris a chredir fod y penderfyniad a hysbysir yn awr wedi ei gymmeryd mewn caulYlliad I'W ymdrafodaeth a'r Ymherawdwr Maximilian. Cynnyrchodd y newydd hwn gyfl'ro mawr yn y Gyfnewidfa yn Paris, ond dywedn y gWlleir cyttundeù newydd trwy yr hwn y diog- elir taliad dyled Mexico i Ffraingc yn y dull mwyaf efifeithiol. Rhydd yr hysbysiali hwn foddhM nid bychan i bobl yr Unol Daleith- iau. Y mae y symmudiad o blaid Diwygiad Sen- eddol yn parhau i fyned ymlaen yn ardderchog yn mhob rhan o Loegr ond y mae yn ddrwg genym ddvweyd nad ydyw Cynirn liyd ymawedi dangos ond ychydig iawn o'itheimlad ary mater. 1 Cynnaliwyd cyfarfodydd i gefnogi pgnf y Llyw-1 odraeth yr wythnos ddiweddaf yn y Weit I Ridinf Ediuburgh, Lambeth, Leeds, York, Shef- field, Newcastle, Carlisle, Darlington, Norwioh, Bristo!, Oldham, Preston, Kochdale, Liverpool, Manchester, a lliaws mawr 0 leoedd ereill; a bydd yr wythnos hon yu 11awn o honynt. Ac y mae Southampton, Wakefield, Gateshead, Hull, Bath, Durham, J Exeter—mewn gair, holl bin drefydd Lloegr—yn ymbarotoi i bed clywed eu llais ar y mater. Y mae Stroud wedi pasio pen- derfyniad o gondemniad ar Mr. Horsman. bicr- heir i ni fod yr arddangoaiadau hyn wedi creu digalondid nid bychan yn mhlith y loryaid; chredir yn gyffredinol fod yr Ysgrif yn sicr o basio trwy Dy y Cyffredin. Y mae y mwyafnf a geir o'i phlaid eisoes wedi ei benderfynu yn y clybiau politicaidd, lie y teimlir curiad gwaed pob aelod, ac y mynir gwybod ei fwnadau. t-yt- rifir na bydd yn ddim llai nag 0 ugain i ddeg ar hugain. Mae yu wir nad ydyw hwn ond mwy- afrif bychan i gario y fath ysgrif ond bydd yn ddigon i ryddliau y Llywodraeth oddiwrtti y ddyledswydd anhyfryd o ddadgorphon bfnead sydd newydd ei hethol, a'r hon sydd yn teimlo gwrthwynebiad cryf i farwolaeth anamserol. Yn ol pob tebygolrwydd, ceir clywed gyda'r mail nesaf o'r Unol Daleithiau fod y rhwygiad rhwng y Llywydd a'r Eadicaliaid wedi ei wneuth- ur yn anadferadwy gan waith y blaenaf yn gwrthod Ysgrif Iawnderau G wladol, yr hon sydd yn darparu fod i bob dyn, yn anuibynol ar ei liw a'i sefyllfa, a anwyd yn yr Unol Daleith- iau, gael ei ystyriecl fel dinesydd, oddi eithr In- diaid nad ydynt yn talu trethi, a deiliaid Gallu- oedd Tramor fod i'r dinasyddion hyn fwynhau yr un iawnderau gyda golwg ar eiddo, amddi- tfyniad, &c., a phob dinasyddion ereill—neu mewn geiriau ereill fod i'r negroaid gael eu gosod ar yr un il? a phobl wyniou—a bod i bob person a amddifado unrhyw ddinesydd o'r iawnderau a enwyd gael ei gospi tnvy.ddirwy a charchariaid. Os nad ydyw y negroaid i'w hystyried etto fel bodau israddol a gwasaidd, y mae yn ammhosibl gwadu cyfiawnder y darpariaethau hyn; ond gan fod y gyfraith hon 0 angenrheidrwydd yn cynnwys etliolfraint negroaidd, y mae y Llyw- ydd bron yn sicr o'i gwrthod ar y sail ei bod yn ymyryd à hawliau priodol y Taleithiau. Y mae prif wendid y blaid Iladicalaidd yn gorwedd yn y ffaith eu bod yn metliu cyttuno ar unrhyw gynllun adgyfansoddiadol a roddai ainddiffyniad effeitliiol i'r negroaid, ae a attaliai y De rhag cael dylanwad ammhriodol yn y Gydgynghorfa heb droseddu iawnderau y Taleithiau. Maent wedi dadleu llawer 0 gynlluniau, ac wedi taflu y naill ar ol y llall o'r neilldu fel rhai ammhossibl i'w cario allau, nes peri i lawer hyd yn oed o'u cyfeillion gredu mai cynllun y Llywydd ydyw yr unig un y gellir ei gario allan. Y mae Syr William Hutt, gwaith yr hwn yn rhoddi rhybudd o'i fwriad i gynnyg gwelliant ar Ysgrif Ddiwygiadol y Llywodraeth a gynnyrch- odd y fath gyfiro ar lenydd y Tyne, wedi taweln rhyw ychydig ar ei ethohvyr. Efe a roddodd ei bresennoldeb mewn dau gyfarfod yn Gateshead nos Ferclier, lie y dywedodd fod ei amcan yn berffaith onest, a bod y Llywodraeth wedi cyd- nabod hyny. Credai fod yr ysgrif yn sicr o basio. Y mae gohebiaeth hefyd wedi cymmeryd lie rhwng Mr. Hanbury Tracey ac etholwyr bwrdeisdrefi sir Drefaldwyn. Gan eu bod wedi sicrhau trwy ymweliad peraonol fod Mr. Tracey yn benderfynol o gefnogi gwelliant Arglwydd Grosvenor, dywedasant yn bendant wrtho na roddent eu pleidleisiau iddo mwyach. Rhoddodd Mr. H. Grenfell ei bresennoldeb mewn cyfarfod yn Hanley, ddydd Mercher, ac eglurodd, er ei fod ar y cyntaf yn teimlo gradd o wrthwyneb- rwydd i'r ysgrif, ei fod yn awr wedi penderfynu ei chefnogi. Y mae Mr. Lowe newydd fod yn gohebu âg un a thriugain o etholwyr Rhyddfrydig Calne, y rhai sydd wedi anfon gwrthdystiad grymus yn erbyn y cwrs bradwrus a gymmerwyd ganddo ar y cwestiwn o Ddiwygiad Seneddol. Dywed Mr, Lowe mewn dull hynod o rithgrefyddol fod yn well ganddo ef egwyddor na phlaid," a bod y Llywodraeth wedi dwyn y fath Y sgrif i mewn fel y mae llawer o ddynion cymmedrol a chydwybodol yn teimlo eu hunain o dan orfod i'w gwrthwynebu. Y mae yn gwadl1 ddarfod iddo yn ei araeth ar y darlleniad cyntaf o Y øgl'if y Diwygiad siarad yn ddirmygusam y dosbarth- iadau gweithiol, ae addefa ei fod yn edrych ar yr ethoJfraint fel y prif foddion i'w dyrchafu. Llawellycha yn y ffaith a ddadguddiwyd gan yr adroddiadau etholiadol fod o leiaf y bummed ran o etholwyr y bwrdeisdrefi yn weithwyr;" a barna ei bod yn llawer gwell gadael i'r gweith- rediad naturiol hwn weithio ei hun allan na'i chwyddo mewn dull celfyddydol; ae ystyriai y byddai yn annheg iawn cymmysgu y gweithwyr sydd eisoes wedi cyrhaedd y satle anrhydeddua hon ag ereill nad ydynt wedi arfer yr un doeth- ineb a hunanymwadiad."

I Y IIAF holl wir Ddiwygwyr y deyrnas o dun rwymau ueillduol i fod yn ddiolcJigar i'r I Ehitli-Ddiwygwyr Lowe, Horsman, a Gros- venor, am y cwrs a gymmerasant gyda golwg ar Y sgrif Ddiwygiadol y Llywodraeth. Er mai en Inmig amcan lnvy oedd taflu l'hwystrau ar ei fl'ordd, y maeut mewn gwirionedd wedi gwneyd gwasanaetli pwysig iddi. Y niaciit wedi eynuhyrfn y wlad, o'i.- naill ben i'r llall, i lefaru yu ddilloesgni o'i phbid. Yr oedd yr wytlmos ddiweddaf, fel yr nn flaenorol, Nil orlawn o gytarfodydd Diwygiadol. Nid ,„,s erbyn liyn ond ychydig iawn 0 drefydd yU Lloegr lieb amlygu eu teimlad ar y mater; ac y mae pob un a gynnaliwyd liyd yma wedi pasio pemlertyniadau ffafriol i'r Ysgrif; ae y mae yn amlwg fod dyddordeb y wlad ynddi yn cynnyddu y naill wythnos ar ol y llall. Y niac yn daft. iawn genym weled arwyddion fod Cymru yn declireu ymysgwyd o'i chys- "adrwydd. Y mae rllai cyfarfodydd eisoes wedi eu cynnal, ac ereill i gael eu eynnal; ac yr ydym 3-11 gobeithio y bydd i'r trefydd svdcl ar ol gyda liyn, ymroddi yn ddioed i gyflawni eu dyledswydd. Y mae yr arddangosiadau liyn yn brolioii diammlieuol o bendedyniad y bobl i fyny cael diwygiad; ac os bydd y Tory- aid yu gofyu am cliwaneg o arwyddion yn y ddadl ar yr ail ddarlleniad o'r Ysgrif, diau y cyflawnir eu dymuniadau. Ond y mae yn dra thebygol eu bod eisoes wedi cael digon —yn enwedig ydosbM'th hwnw yn eu plith a" sydd wedi b.,ru I?wey gwith drosodd nad ydyw y bobi yn goMu dim yMghyich Diwygiad Seneddol. Y mae yn rhaid fod y eyfryw angliredinwyr erbyn hyn wedi eu 11 wyr argyhoeddi o u camsyniad. Ira y cynnelir cyfarfodydd yn ddibaid o blaid yr Ysgrif, ni welsom hanes fod cymmaint ag un cyfarfod wedi ei gynnal yn ei lierbyn. Er nad ydyw yn cyfarfod a holt ddisgwyliadau y dosbarthiadau gweithiol, y mae yn ammheiw iawn genym a ellid cael gauddynt ymgyfarlod i'w gwrthwynebu mewn un drcf o fewn y deyrnas. Ond hwyrach mai y cyfarfodydd diwygiad- ol pwysicaf o'r cwbl ydoedd y rhai a gynual- iwvd yn Liverponlnos Iau a nos Wener dt- weddaf, yn y rhai y traddododd Mr. Glad- stone ddwy araetli benigamp, y rhai a wclir mewn cwr arall o'r rhifyn hwn. Ni welwyd braidd erioed gyfarfodydd mwy brwdfrydig ar unrliyw achos yn Liverpool; ac y macllt wedi gwneyd llawer tuag at gynnyddu cgwyddorion rhyddfrydig yu yr lien dref Doryaidd I10110. Diwygiad Seneddol oedd prif destyu yr araetli yn y Philharmonic Hall ae yn yr Amphitheatre, a uodweddid y naill a'r llall gan holl, l-agoriaethau arfer. >1 athrylith a dawn Mr. Gladstone; ac y maent erbyn hyn wedi cael eu darllen gau filiynau o bobl yn mliob rhan o'r deyrnas. Y darn mwyaf nerthol a miniog o'i araetli gyntaf ydoedd yr un osdd yn cyfeirio at yr anllyddlopdeb a ddangoswyd tuag at Ddiwyg- iad, a'r addewidion a dorwyd ar y pwngc "Y mae pedair miliwn a hanner 0 ddynion rhes- ymol a chyfriiol, dinasyddion fel ninnau, y rhai sydd yn talu trethi fel ninnau, y.ijrhwym i gyflawni pob dyledswydd wladol fel ninnu, yn teimlo yr un dyddordeb a ninnau yn heddwcl. a tlirefn y wlad ac fe wnaed yr addewidion difrilol hyn yn njwyneb y dynion hyn ac y mae rhai yn eich cynghori i fwrw ymaith yr addewidion liyn gyda dirmyg i wyntoedd y nefoedd. Diau nad oes neb 0 lionoch cliwi sydd yma yn teimlo un diiedl i gymmeryd un ewrs o'r fath. Beth hynag, yr wyf yn dymuno dywcyd drosof fy hun, dros fy nghyil- weinidogion sydd yn bresenuol, a tliros fy nghyd- weinidogiou sydd yn absennol, na bydd i mi gymmeryd y fath livybr." Dengys y geiriau pellderfynolllyn ei fod yn teimlo mai dyledswydd flaeuaf a phenaf y Llywodraeth ydyw cyflawni ei haddewid i'r bobl, trwy dchvyn ysgrif i mewn i helaetlm yr etliolfraint; ac nid ydym yn synu dim ful y cyfarfod wedi rhoddi banllefau gwreso" o gymmeradwyaeth iddynt. Nid ydym yn foddlawn," meddai y gwleidyddwr enwog- rH mliellach, ac ni s gall un ystyriaeth ein gwneyd yn foddlawn, i ddarostwng y senedd, yr orsedd, a sefydliadau y wlad lion, trwy ail gyflawni y pechod ag sydd eisoes wedi oil dwyn i warth mewn cyssylltiad a'r cwestiwn o Ddiwygiad Seneddol." Yna hysbysodl mewn iaith urddasol ac ysbryd penderfyno]. ei fod ef a'i gydweinidogion yn bwriadu cyf. lawni eu dyledswydd yn onest a ffyddlawn, cr gwaetliaf holl fygythion eu gwrthwyneh- wyr :—" Nid oes genym," meddii, ond uu ddyledswydd i'w chyflawni; sef, sefyll yr ffyddlawn at ein haddewidion, a pheidio vm- wrthod ag unrliyw gyfrifoldeb a gyt'reitli- louir gan ofynioll y wlad. Ein penderfynia d ydyw gwneyd llwyddiant y mesur hwn yu unig amcan, gan adael y canlyniad vn nwy- law y genedl lawr Brydeinig." Y mae hllll yn ddadganiad arddereliog, He His gall lai i1;l gadael argraph dda ar wrthwynebwyr, ya gystal ag ar gefnogwyr, Ysgrif "y Diwygi;ICI. Dywedodd Mr. Gladstone, drachefn, yu )' cyfarfod nos Wener, eu bod yn barod i "sefyll neu syrtliio fel llywodraeth i ganlyii yr y.sgril, ac na cliilient oddi ar lwybr eu dyledswydd er dim. Gan hyny, y casgliad naturiol oddr wrtli hyn ydyw, os 11a phesiryr ysgrif, y bydd iddynt un ai rlioddi eu swyddi i fyny neCl ddadgorphori y senedd; a chan fod y wlad yn gyffredmol wedi gwneyd y fath arddangosiadau

un dau berson mor deilwng o barch ac an^ yn y sefvllfa uchel y maent ynddo; ond yr f dan rwymau i ddywyd na wnaed camgYlllllleriad mwy pwysig erioed. Penderfynwyd ar ddan gynnrych- iolydd i ddyfod 3'?? mlacn mewn "u^b gilydd i'r dyben o wrthwyncbu a gorchfygtl gweithred 0 rM> yr hon licfyd sydd, md yn umg i n weithred 0 ras, ond yn wcithrcd 0 gyp: n,ler i ra,i helaeth 0 bob,„ ogaeth cm Tgw!a!<.l. *j&M" 9 3* S ,f I-' "f nnlHo' d — i e y'»" ,vm"»"«d /1101' gadarn i/ gollfod-(cyn?- ?er.dwy.eth nUlwr). Yr ydym wedi cynllunJO mcMr hynod gymmedrol, ? ? ?? yn dymuno cyfaewidi?u mitwri.on asydyn.ondeangu g dJ_ 01 ar yr etholfraint. Nid ydyw Yu cm 9 c( ? yr etholfmmt. Nid Y?? ? )?y yn gor- phwyS yn fwy gyda chwi, a -1"Y g)'da'r r,mi io!. Ett0j er hyny, y mae cyff nffoll dleeb b mmaaw w? arllom nmn:w, yr ydym yn ym- wybo<1olo hono, am oMl wrll wybodo o ?' °, ? ? dyrfa ?nvr ar eu traed <y  c?hw&nu cadMhau a hetia*) ???hawl i ddis?vyt odd. wrthym ddy- ?d y ? ?glur ''?'' ydym yn ei feddwl, ac na bydd ?u?M-n ?"dgenir genym, roddi sain aftafar. Yr ?ymwedi tori ymaith oddi wrthym bob modd.on o <?g?! M wedi gwneutlmr hyn, yr ydym yn gob- „iHiin mor beH ag y godde&u amMr i ?i, eiu bod ?cyaawni cm dyled?vydd i'r Goron ac i'r WJad- ??-rriM??y -? y me y gweddiU mewn dwylaw er.iU. YR wyf VD erfyn-yr wyf yn deisyf ar bob dyn lii.rar bpnderfvnu pa beth fydd yn y dy!ool. DarUenwcli arwyddion yr amierau; y llais a letar- odd mewn dull na lefarodd dyn erioed yn debyg iddo a geryddodd y rlvii oedd mewn awdurdoi, am nad alfent ddarllen arwyddion yr amserau. A oes un dyn mewn gwirionedd yn tybied fod y tertyn neili- dnediff yr hwn a gynnwysir wrtli y ffigiwr lOp. i :fod am byth, i fod 0 genliedlaeth i genliedlaeth, yn derfyn, tu mewn i'r hwn y mae pawb i fwynhau, a thu allan iddo i gau pawb oddi wrth yr etliolfraint ? Byddwn ddoeth, ac yn ddoetli mewn amser-na fydded i ni trwy oediad annoetli, trwy es^euluso cyf- leuadra mor fantcisiol, fel yr wyf yn credu, a gyn- nygiwyd erioed i'r llywodraetb, a tlirwy ddylanwad o ofnau gweiniaid, llwfr, a hunanol, i wrthod rboddi deisyfiad, yr hwn yr wyf yn credu, ond ci roddi yn awr, a dderbynid yn rhodd mewn yspryd dioleligtr, ac na wnai ddim end cryfliau serehiaduu y bobl at cyfansoddiadau y llywodraethwyr. Na fydded iddynt droi yr hyn "sydd er Cll mantaisyn achlysur o berygl a drygioni, ond bydded iddynt, os ydynt yn canfod eu dyledswydd presermol a lhvyddiant y dyfodol, lein liamgylcliynu a'n cryfliau ir gwaith Bydd eenym mewn llaw; as os gwnaut felly, credwcli, foncddigion, pa anliawsderau bynag a all fod yu ein ffordd, yr awn trwyddyiit yn hawdd, a'r tro ncsaf y cawu gyfarfod o fewn y muriau hyn sydd wedi eu sorlenwi, fe fydd yn gyfleusdrai gydlawenychu oblegid pasio hyn yn gyfraith,! a gwcled fIrwythau da yn dcehreu tori allan mewn chwanegiad o esmwythdra ymlyniad, a ffyddlondeb y bobl. Cynnaliwyd cyf- arfod yn yr awyr agored lieddyw, yn nghanol y dref, lie- yr ymgynnullodd miloedd at eu gilydd i arddang- os eu tcimlad o blaid y llywodraeth mewn cyssyllt- iad a'r mesur hwn. Glvae a fydd i Ilorsman a Grearcs, os gwrthwynebant yr ysgrif, pan ddeuant i'r dref lion i ofyn ryw bryd etto am gael eu hanfon i'r scnedd. 1\1 [te Gladstone yn sicr o dynu ymaith yn raddol hen gynimeriad y dref hon ymaith, a'i gwisgo a'diliad y liberals.