Baner ac Amserau Cymru

Y mae ein darllenwyr yn cono fod larll RusseH, o ddeutu pythefnos yn ol wedi gwa- LoddyrseJodauSeneddoIRhyddfrydigi gyfarfod yn ei swyddfa ef yn Downing street. ar y 10fed o'r mis hwn, mewn tMfn i wybod eu syniadau ar Ysgrif y Diwygiad, ac i hys- bysu iddynt y cwrs yr oedd y Llywodr'aeth yn bwriadu e! gymmreyd. Daeth o ddeutu 240 ofoneddigion ynghyd prydnawn dydd Mawrth diweddaf. Rhoddwydderbyniadgwresogi araeth larll RusseU. Efe a ddywedodd fod y LIywodraeth yn barod I sefyil neu syrthio i gantynyr Ysgrif, ac naohitient un fodfedd odd! arlwybr eu dyledswydd ergwaethatpob gwrth- wynebiadaddangosididdynt. Anerchwyd y cyfarfod hefyd gan Mr. Laing a ChangheII- ydd y Drysorfa.—y blaenafyn erbyn yr Ysgrif. Hysbysodd amryw Miodau ag yf oeddM yn coledd peth ammheuaeth ynghylch eu syniad- au am yr ysgrif o'u bwriad i gefnogi y LIyw- odraeth; a'r argraph oedd yn ffynu yn gyffred. inol yn y gyfarfod oedd, y cerid y cynnygiad am yr ail ddarlleniad gan fwyafrif o oddeutu ugain, Y mae yr aelodau Rhyddfrydig Qwyddelig yn bwriadu pleidleisio dios yr Ysgnf. Nos dydd Hun diweddaf, cynnallwyd cyfar- foddiwygiadolyn pinas CaerIIeon dan nawdd yr Undeb Diwygiadol Cenhedlaethol. Cym- merwyd y gadair gan Mr. Alderman Trevor, yr hwn, wedi gwneyd rhai sylwadau pwrpasol ar ddiwygiad Seneddot yn gySredtBo!, a gyfeir. iodd at y ffdith fod y blaid wrthwynebol yn cael ei harwain yn yr ymosodiad presennol ar Ysgrif y Diwygiad gan un o'r aelodau dros Gaer—larH Grosvenor. Yr oedd ei arglwydd- iaeth wedi 'di)yn y blaid Ryddfrydig yn B'yddlonam!aweronynyddau,ondyroedd pob !Ie i gredu ei fod yn awr yn gogwyddo at Anfonwyd gwahoddiad iddo ef aelod arall dros y ddinas i roddi eu presennol- det<ynycyfa.rfod. Feddaethyro!afyno,ac fe draddododd araeth fer, lawn. 0 synwyr a doethineb, o blaid yr Ysgrif a ddygwyd I mewn Dy y Cyffredin gan ei dad; ond barn" odd y Maenaf nad oedd yn gysson iawn iddo efroddi ei bresennoldeb tnewn cyfarfod oedd wedi ei fwriadu i gefnogi Ysgrif y Llywodr. aeth; ac yn y Hythyr a anfonwyd ganddo at ysgrifenydd y cyfarfod, go!Iyngodd y gath o'rcwd." YmddengysmMnidoheiwyddfod mesur y LIywodraeth yn anghynawn y mne ei argIwyddrMth yt ei M'tRwynobn, o-Ad: o herwydd ei fod yn barnu fod yr etholfraint yn y bwrdeisdreti ddigon eisoes-bod Difer mwy o weithwyr nag yr oeddid wedi ei feddwl eisoes yn meddu yr etholffaint, a bod cynogau mor uchel fel y gati IIawer ereill ei Y gwir yw, Did ydyw ei ar. glwyddiaeth, yr hwn y gellir edrych arno ai yr achlysur presennol fel cynnryehiolydd y beadefigaeth Doryaidd, yn ewydy&io chwanegu dim at allu politicaidd y bobl. Gan nad ydyw y Rhith-Ddiwygwyr a'u cynghrelriaid Tory- aldd yn dewis dyfod allan yn blaen fel gwrth- wynebwyr protfesedig i'r Ysgrif, a thrwy hyny ddangos i'r byd eu bod yn elynion caton iDdiwygiadSeneddol,dyfeisiasantgyniIun diebeHgar i amiygu eu gelyniaeth ati. Cym- Merant arnynt fod eu cariad at Ddiwygiad Mor fatvr fel na fynant ran o Ddiwygiad beb Ddiwygiad cyBawn—ac na fynant ran yn awt a'r rhan arall yn mhen rhyw ychydig o wyth- nosa; ond rhaid iddynt hwy gael y cwbl ar llnWaIth, neu ddjm. PebuasaicyssyIItiad hanfodot rhwng estyniad yr etholfraint ac ad- ddosbarthiad yr eisteddleoedd, buasai gan- ddynt ryw rith o reswm dros eu hymddygiad; end y mae digon o wahaniaeth rhyngddynt i gynawnhau gwaith y Llywodraeth yn dwyn ysgrif yn miaen i bob unar ei ben ei hun ac y mae gwrthod y gyntaf heb yr ail m&r ynfyd a phe y gwrthodai un bryd da a sylweddoio gig a phytatws heb gael pwdin gydag ef. Y mae yn Baith hysbys fod yr holl aelodau Sen- eddol y gwyddid eu bod yn Ddiwygwyr trwy- adta gonest yn cefnogi yr Y,-grif, er Bad ydyw yn bob peth y buasent yn earn Iddi fod, end am y DIwygwyr sydd yn ei gwrthwynebu rhyw led ammheus ydys o ryddftydedd y rbaa fwyaf o honynt ar hyd y Mynyddau. Os gwrthodir yr Ysgrif, fel yr awgrymodd Mr. Gladstone yn ei araeth yn Liverpool nos Wener, cynnyrehir cyn'ro arswydus yn mhlith y dosbarthiadau gtveithiol yn yr holl deyrnas; lac os dechreuant unwaith godi terfysgoedd, nid oes un ammheuaeth nad esgorant ar gan- tyniadau gondua dros ben. Ond ni a obeith- iwn y pesir Ysgrif y LIywodraeth trwy fwyaf- rif mawr. Diau y bydd yn dda gan ein holl ddarllen- wyr glywed fod pla y gwartheg yn IIeibau yn gyflym y naill wythnos ar ol y Hall. A ganlyn sydd grynodeb o'r adroddiad am yr wythnos oeddyndlweddu yr SlainoFawrth:—Ymae I dwy sir yn Doegr yn hollol rydd oddi wrtho. Nt cbymerwyd un yn glaf mewn deg sir; dengys deunaw sir gynDydd 0 387 a dengys un ar ddeg leihad o 1151 ac felly cyfanrif y HeihadynsiroeddHoegrydyw7C4. MM 4eg sir yn Nghymra y.n hbUol rydd oddi wrtho; dengys un sir gynnydd 0 4t1, ac un !elhado9,acfellyymaeycyNnyddyn Nghymruyn37. Mae deg sir yn Ysgot- land YD rhydd oddiwrth yr afiechyd; ni ehym- merwyd un yn glaf mewn pedair ar hugain 0 siroedd dengys tair gynnydd o 37, a chweeh !eihado90;ac felly nidydywyrhoUJeihad yn Ysgotland ond 63. O'r siroedd yn Doegr, Cymru, ac Ysgotland, y mae 22 yn rhydd oddiwrth yr anechyd; ni chymmerwyd un yn glaf mewn pedair a deugain o siroedd; dengys dwy sir ar hugain 0 502, tra y dengys deunaw o siroedd ereIII leihad o 1250; ac felly yr ho!I leihad yn L!oegr, Cymru, ae Ysgotland yn ystod yr wythnos ydyw 748. Nos Fawrth diweddaf, yn Nhyy Cyf&edln, cynnygiodd Syr J. Gray, Fod sefyllfa yr Eglwys Sefydfedig yn Iwerddon yn achos cyf- iawn o anfoddlonrwydd i bob! y wlad hono, ac yn galw yn uchel am ystyriaeth ddifrifol y Senedd. Disgrinodd y boneddwr afirhyd- eddus y Sefydliad hwnw fel gwreiddyn yr hoU ddrygau cymdeithMol a gwleidyddol sydd yn poeni Iwerddon ar hyd yr oesoedd, a dywed- odd ei fod ef, ar rhai oeddynt yn cydweithredu ng ef, wedi dyfod i'r pendetfymad na adawent ewestiwn yn: Honydd ties y sefydlid cyd- raddoldeb crefyddol yn Iwerddon. Cefnog- wyd y penderfyniad gan y Milwnad GreviIIe. Dywedodd yr Ysgrifenydd dros Iwerddon nad oedd y Hywodraethynbwriadugwrthwynebu y peaderfyniad, ond nas gallent ei fabwys!adu. Yr oedd efe yn credu y buasai yn ddymuno) lawn sefydlu cydraddpldeb erefyddot yn Iwerddon and y cwestiwn oedd, Pa fodd y gellid gwneyd hyny!" Yr oedd yr amcan yn un gwir bwysig, ond yr oedd yn rhaid iddo ef ddadgan, ar ran y Llywodraeth, nas gallai addaw cefnogi y penderfyniad, o herwydd fod cymmaint o wahanol fMnau. yn Synu ar y pwngc yn Lloegr, Ysgotland, ac hyd yn oed yn Iwerddon et nun ac nid oedd y cyhoedd yn debyg o roddi digon o gefnogaeth i alluogi y Hywodraeth i'w gymmerydl fyny. Edrych. ai ef gyda boddhad ar yr amser pan y gellid gwneyd y cyfnewidiad yma; yr hwn, yn ol ei farn ef, a fyddai yn un gwir ddedwydd i't Iwerddon. Ewyliyslai bob Uwyddiant i'r achos; ond o herwydd y rhesymau a adrodd- wyd ganddo, yr oedd yn rhaid iddo ei wrthoc ar ran y Llywodraeth. Gohiriwyd y ddadl byd nos Wener. Y mae y pertbynasau rhwngA?stfTa?n Phrwasia mor ddyrys ac aniefy ? g fel y ma? yn anhawdd iawn rhodd). di?n&ad cyw)? wir sefyllfa psthau. Un diwr ? h?sMfo yr awyrgyich yn ciirio, a diwrnod aralt ei fod mor,ddu fet y mae ihyfel yn anocpeladwy. Y mae y newydd diweddaf yn dra anffafriol r heddwoh. Dywedir fod y bryslythyr a an- fonwyd gan Awstria i Prwssia ar y 7fed o'r mis hwn, mewn attebiad i nodyn olaf Von Bismarc, yn cyfranogi o nodwedd cynnyqia,4 olaf; ac yn cynnwys y gofynlon mwyat by- gythtol. Y mae yn cyhuddo Prwssia o arfer iaith sarbaus yn ei bryslythyrau, ac o n'urSo cynghrair dichellgar ag Italy, ac yn galw ar Prussia i ymattal rhag ymarfogi, neu y bydd yn rhaid i Awstriaalw Llywodraeth y Cyngh- rair Germanaidd i gyfryngu. :Ofnir y bydd i'r cam beiddgar hwa o eiddo Awstria wneyd rhwyg yn waeth nag erioed. Nid OM y tebygolrwydd IIeiaf y bydd i Prwssia gydsynio a'r cais, ac nis gall Awstria gilio yn ol heb ddarostwng ei hun. Yn ol y Pall Mall 6'aseMe, credir mewn cylckoeJd swyddol yn Paris fod rhyfel yn anocheladwy, am fod Awstria erbyji hyn, yn gystal a Prwssia, wedi myned yn rhy bell i dynu yn ol. Barna y (41obe fod y perygl yn awr yn fwy nag erioed; ae nid oes gan y Times wan y. cedwir heddweh. Deallir fod Ffraingc wedi aDfon cylchlythyr at ei goruehwylwyr diplomyddol yn ngwahanot Lysoedd Germany yn amiygu penderfyniad Llywodraeth Ffraingc I aefytl yn hollol ammhleidiol ynycweryt rhwng Awstria a Phfwssia. Mewn canlyniad i ddiswyddiad Dr. Colenso swydd fel Esgo b Natal gan Dr. Gray, Archesgob Deheubarth Affrica, y mae esgob newyddwediei&pp'.vyntio.acigaeleiutddc yn fnm. Ys'y cyfamjer y mae Dr. Colenso, wedi amlygu ei benderfYDJad i ei iawnderau cyfreithlawn fel esgob y drefedig- aeth, ac i orfodi Trysorydd Trysorfa Esgob- aethau y Trefedigaethau t datu ei gyflog iddo. Gwrandewir yr achos yn ystod y tymmor nes- af. Haera Dr. Colenso fed eynghor Trysorfa Esgobaethau y Trefedigaethau wedi cyttuno a Llywodraeth ei Mawrhydi, pan sefydlwyd esgobaeth Natal, i roddi y swm o 662p. yn y flwyddyn allan o'r drysorfa at gynnaliaeth yr Esgob. Dywed fod y swm yma wedi ei thatu yn Synyddol iddo ar ol ei urddiad gan y trysorydd, i lawr i, ac yn oynnwys y tali ad banner blynyddol oedd yn ddytedus ar y 5ed o EbrHI, 1864; ond ni thalwyd hwy arolhyny. Y mae Dr. Colenao yn awr yn ceisio gorfodi y trysorydd i dalu y swm iddo, thaflu eoatau y gyftaith ar y diffynwyr. Dadleua y diSyn- wyr, gan fod Dr. Colenso wedi ei ddiswyddo, ac had oes ganddo un awdurdod gyfreithiol ar ei glerigwyr, nad oes ganddo, yn 01 y weithred gyfreithiol berthynol i'r Drysorfa, un bawl i gael ei gyflog allan o honi. Gwian- dewir yr aehos gan Arglwydd RomiIIy.

GWRTHWYNEBYDD AMLWREICIAETH YN UTAH. Y mae clerigwr Esgobyddol allan yn o'r enw M'Leod, yr hwn sydd yn gwneyd hafog yn mhlith dysgybliol1 Brigham Young, Ar y Sabbatli, y mae yn pregethu foreu a hwyr, yn dinoethi drygau moesol a RllIlwreiciaeth yn ddiarbed. Nid yn unig goddefir ef, ond y mae y Saint yn cyrcha yn lluoedd i'w wrand!>w Y mae y Raitl) nad oe un gwrthwynebiad yn cael ei ddangos i'w lafur, bron yn eadarnball yr adroddiad, gan fod Brigham Young wedi casglu digon 0 gyfoeth trwy y twyll Mormol1- aidd, ei fod yn awr yn barod i'w gadael i'w thyng- ed.

I CYFLAFAN AMEBICANAIDD. I Cynnwyaa. y Chicago Republican y brysiythyr cantycoi, dyddiedig, IndianopoUs, Indiana, Mawrth, 6ed.—" Cynawnwyd cynafan erchyll yn Bedford neitltiwr. Ymddengya fod Proffeswr J. Madison Evans, yr hwn a ddygodd warth arno ei huu beth amser yn ol, wedi hudo merch Dr. Benjamin New- land. Yr oedd merch y meddyg wedi bod oddi car- tref mewn ysgo! tyrddiol, end anfonwyd hi gartref. a. chyfaddeMd y cwM wrth ei thad. Cymmerodd y 'neddyg ei bietol, ac un o'i gyUylI diffyniado), ac !teth i dy Evans. Nid oedd yr otaf gartref. Aeth lowland i ehwiMo am dano, a chafodd ef yn yr heo), .te y saethodd ef. ae wedi hyny torodd ef yn dd:u'n- au a'i gylie)!. Yr oedd Evans yn weinidog yr Ef- ')ngyt, it bu unwaith mewn sefyltfa uchet, ac yr oedd /11 dm adnabyddus fel awdwr 'gwaith II elwir "The Pioneer Preachers of Indiana." Bu uawait!) yn :neddiMnu cadair yn y Norwwvstern Christian tjniversity yo y ddina.9 ?t?

I (ODDI EIN GOHEBYDD" 0 FAJliCHESTER). Dydd Sadwrn, EbriU lOfcd, 1366 Y.9golion Cynnaliwyd mewn New Memorial Hall, J'r fi-ytliiios ddi- weddaf. Yr 'elw i fyned at adeiladu Ysgolion Carp- iog, yn un o'r mwyaf peryglus i diieitlir- iaid 0 fewn holl sef cymmydogaeth Charter street, ac Angel Meadow. Mae mwy 0 lad. rOI1 proffesedig yn yr heol hon, nag sydd yn yr hoIl dd inas, wahân oddi wrthi. Llettyfa (low lodging yr holl dai sydd ynddi bron, ac ar y mae yn ysgrifenedig "lodgings for travellers," ac ambeIl un wedi ei daro yno, gan ar frys, â chalk; un arall a lwmp o baent metyn. Cofied y da.r!lenydd o Gym- ru, os digwydd iddo ddyfod i ae yn ddamweiniol fyned i Charter street i lcttya dros am adael pob peth 0 wer,th ganddo Yll rhyw Ie tu a1lan yn oed ei fywyd, nea ynte ei yswirio mor uehel ag y gall. Mac gym- maint rhyfeddod gwcled dYI1 dieithr â phum swllt yn ei yn dyfod yn ddiangol 0 Charter street, ag oedd gweled y bechgyn hyny yn dyfod o'r tfwrn heb eu Ilosgi. Pe byddai dyn yn selyIl ar un pen i'r heel hon, ar foreugwaith teg, 0 wyth i ddcg o'r gIoeh, ni ryfeddcm na fwy 0 11 hurdy gurdies nag a welodd erioed ar yr un adeg, byddent yn troi allan wrth Y1' ugeinian. 11Iddewon (Polish Jews), gan mwyaf, sydd monopoleisio y trât hwn, os trât fiefyd-nid foddlawn iawn fyddent i neb gario hen organ a thabwrdd heblaw hwy, Ar J'r un adeg, 0 gymmydogaeth Charter street, gweJir bob nnoèdd o prolTesedig-11 trol ,tijan. Niae gan HaW3 o'r llyn Ie pennodol i sefyll ar hydy dydd i gardotta, ac y mae gan y mwyafrif 0 honynt eu cylchdaitli. Bydd rhai 10 hOllynt yn edrych i'w boolc," pan ar ben yr heol pa i Dosbarth arall Iled liQsog a wel)r In ddyddiol yn troi allan y? v gwydrwrs. 1- ?iaid yàynt I1wythan bron yn ddidthr- iad. Ht,?her;, bid si?r, y? y rhai hyn, yn cario y gwydr trwy y dref, a y wJad, a pha Ie bynag v gwelant ffenestr wedi ei tllori, änt i ymofyn am Y Jot i'w tliaclu; creaduriaid digon hwylus yw y rh ai hyn or lawer adeg, Dyna yn fyr ydynt y bobl sydd yn preswylio Charter street-Iladroii proffesedig, begeriaid, chwareuwyr yr organ ar gwydrwrs teitliiol. Maddeued y darllenyrltl i ni am fyned i grwydro oddi wrth ein testyn, sef yr Ysgol Yn nghanol y miloedd preswylwyr yna y bwriedir codi Ysgol Garpiog, Mae yn y gyniniyd- blant, 0 chwechi ddeuddeg oed, yn fechgyn a genethod, wedi eu dys?u yn hoH ystrt'w- I,hm natur lygredig dynoliaeth, ond 'heb crioed dderbyn na chynghor MC esampl i Ilwybrau rhinwedd a nioesoldeb. ûes, y nUle ugemlau o'r gen- cthod byeliain, noetblwm, a welir bob dydd yn Char- ter street, ac Angel Meadew, yngwybod mwy am life, fel y dywedent wrthym, nag a wyr mUoedd o tamau yn Da genym ddeall fod ion dynoliaeth wedi meddwi o'r diwedd am y truein- iaid hyn, a bod y bazaar a gynnaliwyd yr wythnos ddi wedd¡1f wedi dyfod â 66 J p, 128, tuag at adeiladu Ysgol Garpiog, i'r pwrpas i geisio codi y a nodwyd i ystyried mai crea4uriaid rhesymol ydynt. Llwyddiant iddynt ar eu gwaitb. Sessions IJ y Sessions uchod yn y brawdlysoedd newyddion yu yr wythnos Yr oedd niter tawr yn eu profi gan y Cofiadllr Wyndham West, ae yr oedd yn lied benderfynol am ddilyn esampl y barnwyr yn y brawdlys diweddaf, trwy draddodi i lafur penydiol hen droseddwyr, Yr oeddym yn bresennol yn y llys ddydd Meretier y boreu. Y gyntaf a brofwyd oedd lodes ieuange, wedl hen galedu mewn eyfiawni troseddau-bu naw gwaith eyn hyn YI1 ngafael y gyf- mith. Aufonwyd hi am 7 mtynedd i iafur penydio). Y nesaf a brofwyd oedd lodes ieuangc a.ra.Ht Dwyn oriawr trosedd hon, wedibod ddwy waith o'r Ma.eu yn sefyll ei phrawf—]2 mis o iafur cated gafodd hi. Ond er dangos y aaledwch y mae geneth- od wedi eu goliwng iddo, yr ydym yn sylwi ar hon. Pan ei dedirydwyd, edrychai o amgylch y Ilys am Chadwick, sef yr hwn oOOd yn ei  'r  hwn yr oedd wedi*(I?vyn yr orlawr. Pan, d Chadwick medda], mi a fynaf dy lofi,.d a di mor y deuaf yn rhydd." A diammheu y buasai yn cario ei bygytbiad i weithrediad yn y fan, pe cawsai ei rhyddid, gan mor gytttreulig yr ym- ddangosai. Hefyd, yroedd Y110 fachgen ieuangc yr oiwg;arno, er y dywedir ei fod yn 23a.in oed. Cafwyd hwn yn euog 0 ladratta pwrs OOdl ar fereh ieuange tra yn cyd-deithio i hi yn yr onib?s -yr oedd 25": yn y pwrs. Gwnaeth hwn amddiffyuiad Iled faith oud yn dra dtlun. Dedirydwyd ef i saith iu)yneddf Dedfrydwyd deg creill i'r un dynged, a rhai i ychydig lisoedd. Gresyn cynnifer 0 tyd, 0, bob brawdlys a sessIons II gynuclir yn cin Unas, yn caeten dedfrydu yn hbrwydd cynawNi troseddau, ae er hyay y ma.e y troseddwyr yn anU- ha.u. Rhaid fod magwrfa dda t'r cyfryw rat yn y gymmydogaeth y buom yn son am ditni. Pan ystyr- ir yr addygta ddefbynianto'u habandod, nii:rd>'Üdi en bod yn rhuthro i afael y gyfraith mor fynyA CY»lIIwnfa y NVener, deelireu- wyd y gymmanfa llehod yn nghapel Granby Row. pregethwyd nos Wener, nos Sadwrn, tair gwaith y Stbbatt), a nos Lua, gan I'archn. William Thomas,