Baner ac Amserau Cymru

WILLIAM I., O PK\YS?IA, ydoedd fraud i'r diweduar jreDin, a riiab Frederick Willis"1 y Trydydd. Gan- "ya ef yo niis M&wrth yn 3, 1797; -c f?',IY Y ,Me?73m[vydd.oed. YmuMdd&'rty't'?" ch?mmeroddrtnynrbyfei- ,-yrchoe .>1 1813 a 1615, l?ryd 3, rbyfl?l ?n.?."Ynya.I8M, pMvcymmeroddchwyI- droad" le yu Prwsai», yr oedd efevns'?''?"???'?'' oar?etliwr Pomerami*; ond mewn canlyniad i'r chwyl- ,iro?id gOrf0dwYd cf L,)e?r ,tia rlotl(lf?i, er M?MiamsermMth,oble- ,L arci etholiad yn !ai yr ún flwyddyn yn aelod n'r Gynuulleidfi Gyfansodd- iadol," dychwelodd i Berlin, a chyinmerodd ei eisteiidla yn y senedd. Yn y fl. 1849, appwyntiwyd y Tywyaog William yu Brif Lywydd y fydJin Bnvssiaidd yn erbyn y (Jwrthryfelwyr. Yn y fl. 1858, appwyutiwyd ef yn Khaglaw, mewn canlyniad i ddyryjwch meddyliol ei fnvrd; nc Yll 1861, esgYll- odd, i'r l'røedri o dan y teitl "William r." Ar adeg ei gororiwi, rboddai bwys toawr ar yr athrawiaeth o "hawl ddwyiol brenhin- oedd;" yr hYll, meddir. a fu yn rhwystr mawr ar ffordd dygiad all.. gynlluniau ei Weinyddiaeth mewn perth- yuaB a Hanover. Fel tyw- ysog, yttyrid ef fel yn nod- edig am ei olygiadau rhydd. frydic: olld fel brenin, ym- ddangosai yn fwy ffafnol i'r syniadau gwrthgyferbyniol. Prif ddigwyddiadau el deyrnasiad ydynt y rhytol 2. Ueuinarc, yr hyn a gan- Jynwyd gan ryfei fog Awstria; nD. deb Germany dan un pen; a'r rhyfel presennol a Ffraingc. FXIDSRIOK WILLIAM, Tywysog Coron I'rwwia, a anwyd Hydref ISfed, 1831, ac efe ydyw i:mb y Brenin William. Y mae tuedd- iadau cyfanioddiadol Tywysog y Goron yn adnabyddus yn gyffred- inol, ae yjtyrir ef yn ddyn o dym- mer hyuod o hynaws; ac Ylmae yr I enwogrwydd milwrol a ennillodd yn peri ti fod yn dra pkoblogaidd yn Prwsaia a Germany. Y diwrnod yr osdd yn cyrkaedd ei ddeng mlwydd oed, derbyniodd ei swydd filwrol o Ivgadben. Derbyniodd oi addyeg elfenol o dan Dr. Ernest Cartiuj; yna aeth i brifysgol Bonn; ac wedi byny, o dan arolygiaeth y g ron Schreckenstein (yr bwn a fu am yehydig fisoedd yn AVeiritkig Rhyfel yn 1848), gor- plienodd ei addyig filwrol. Yn ddilvnol i hyny, talodd ymweliad 4 plirit ddiouoedd y gwledydd tra- mor. Ar ei briodn, yn 1858, A merch fcynaf Brenhjucl Prydain, dyrchafwyd ef yn Is-gadfridog, yr hyn a (Milynwyd gan oi ddyrchafiad yn L\l..gadfridog a Llywydd Ail Uorphlu Milwrol Pomerania. Y pronad cyntaf a gafodd o ryfel yu sylweddol ydoedd y rhyfelgyrch yn erbyn Denmarc yn 1864; ae ar gy- boeddi»;.l y rhyfel åg Awstria ya ISSi, appnyntiwyd ef yn llywydd oycldiu tiiieiia. Penaetu ei gad- weinyddion (..taJf) yn y rhyfelgyrch hwnw ydoedd yr raogarlfridog Von Elumeiithal; ac yr oedd gauddo o dan ei lywyddiaeth dri chorphlu milwrol 0 clan y Cadfridogion Bouit, 8teinmetz, a Mutuis, hub law y Gwarehodb o dan y Tywysog A,i,t o Wurtemberg. Arwein- i,)"?, Tywysog y Goron ei fvddin o 1-5 ,,i3l o wSr o Silesia drwy fylehau y Bry,?iau Sadet*idd r?L?yl Hawn o anhawaderau mawrjon ac agored i lawer o beryglon. Cyn i 11-31,ld0 i ymuno a'r Tywysog Fmrederick Charles, yr oedd y Cad- frldog (Awstrinidd) Benedek wsdi SJH Ùt j (I parotuiuiau i y WOsvu ar y diweddaf gyda gallu ilawer mwy. tanlyniad ood(1 brwydr fawr h(lm;:ratz. neu Sadowa. Dymuu- wyd at- Dywysog y Goron i brysuro yn mlaen. Ynbu, gan ym- ddangos yn annisgwryliadwy ar y maes, yn iighaaol y frwydr, a yinosododd ar gan- olbarthy fyddin Awstriaidd —yr hyn a benderfynodd y frwydr yn nniongyrcbol. Y mae Tywyiog y Goron wedi ennill y cymmeriad uchel o fod yn dra diofal o'i ofldiau ei hun, ond yn hynod ofalus am gysur ei filn-yr; olld yn y frwydr yn ddiarbed o liono ei bun s'i wfr. Ystyrir fod ei ymdaith o Miletin i Sa- dowa, a'r gyfres n fuddug- oliaethau a ennill >dd yn Bobsmia, wedi sefydlu ei gymmeriad fel cadfridog galluog a phenderfynol; ac yn y riiyfeigyrch preiennol, y mie wedi chwatieuu yn fawr at ei enwogrwydd. Louis NJLPOLEOX, Ym. herawdwr y Ffrangcoil, a anwyd yn Paris yn y H. 1808. Efe ydyw trydydd mab Louis Bonaparte, brawd i'r Ymherawdwr Cyntaf. Derbyniodd limis Napoleon ei addysg foreuolyn iN ghas- tell Aremberg, ar lanau Llyn Conttance, yn Switz- erland, lie yr oedd ei fam, y gyn-frenhines Ho.'tei S;, yn byw wedi ei hym..rJ"w- iad f.'i & Ardclangosai dueddrwydd mawrat hanes. iaeth ,1' gwyddorau uianu J, ac yr oedd yn ddysgwr cyf- lym. Yn y fl. 1831, cyn- nygiwyd iddo lywyddiaeth byddiuoedd » chcron Po- land, pan oedd y wlad hono mewn gwrthryfel yn erbyn RWlsillo. Yn y fl. 1£32, bu utiig fab yr Ymherawdwr Cyntat-yr nwn weitniau a eiwir ISapoleon yr Ail-farw, yr hyn a gyffrodd obeithion ucbelgeijiol yn ei fynwes ef; ac o'r adeg bon allan, dywedir ei foi wadi eadw un n61 yn wastadol o flaen ei feddwl; sef, cael dyfod ryw ddydd yn ymher. awdwr ar F,raingc. Ae ar yr 2il o Kagfyr, 1851,;cyrhaeddodd y n(\1 hwnw, ond yn unig mewn enw. Yn mhen blwyddyn wed'yn, cy- hoeddwyd ef yn ymherawdwr. Prif ddigwyddiadau politicaidd ei deyrnasiad ydynt y bradwriaethau yn ei erbyn yn 1853; y cyniluiiiau a ffurfiwyd j'w lofrnddio, yn 1855, gan Pianori, ac yn 1S58 gan Orsini; y Cynghrair rhwng Prydain a Ffraingc, a rhyfel y Crimea yn 1834 -56; y rhyfel rhwng Ffraingc, ac Italy, ac Awstria, yn 1859, pan y cyinmerwyd Lombardy oddi ar y diweddaf; dymchweliad y werin- iaetiiynMelicoYnIS63. Priododd yr Yrnherodres Eugenie yn 1S53; a ganwyd y Tywyiog Ymherodrol, eu hunig blentyn, yn y 11. 1850. Yn mis Gorphenaf diweddaf, fel y mae ein darllenwyr yu gwybod, cymmerodd yr Ymherawdwr achly- sur oddi wrth y cynnygiad o Goron Yspaen i un o dywysogion Germany, i gyhoeddi rhyfel yn erbyn Prwssia; a dyna yr achos o'r rhyfel gwaedlyd presennol. GRAt CARL OTTO TON BISMAEK- SCHOEN IIA USES, y Prif Weinidog Prwssiaidd; a anwyd yn y flwyddyn 1813, yn Brandenburg, a disgyna o deulu pendefigaidd. Derbyniodd Bisma-k ei addyig yn MhrifysgJ,. ionGollengen, Berlin, II Gricfswald, lIe y Lu yn efrydu y gyfraith. Yn flaenorol i'r flwyddyn 1847, yehydig aWiddid am dano; ond 0 ddeatu yr ade hono, de h-euodd dynu isylw fel brciinwr eitbllfol, a dnil). euai drJs un'.enssih hollo!. JJ"- chreuudd ar ei yrfa ddi^loniyJJol yn 1851, pan yr appwyntiwyd ef brif ysgrifenydd i'r llyg-genbad- ..eb1 Brwssiaridd, yn y diet German- aidd yn Frankfort. Dyma y pryd y dechreuodd arddangos y siil ben- boeth dros ogoniaut :i mawroM l'rwssia, sydd wedi ej hynodi byth er hyny. Yn St. Petersburg, l'o yr anfonwyd ef yn ISC9, dywelir u do ymdrechu ffurfio cynghriir rhwng Ffraingc, Prwisia, a Rwssia, ond yn aneffeithiol. Yn y fl. 18 J2 «i>{ wyntiwyd ef yn llysgenbadivr