Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
6 erthygl ar y dudalen hon
Y GOGLEDD.
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
Y GOGLEDD. Agorwyd Ysgol tianolraddol y Drefuewydd yr wythnos ddiweddaf, Ai gwir y silirwd fort chwaneg o ustusiaid i gael eu gwueyd yu Methesda? Agorwyd capel Dewydd peitbynol i'r Presbyter iaid vii Caergwrle, yr wythnos o'r blaen. Cost iodd 1,100p. Yn lrYlleglwys yn Iâl, YI ydym YD deal!, y bu agosi chwaer gael ei dflwia, yn. ddiweddar, yn un o'r blaenoriaid. Yn bresennol, y mae yr aelod dros fwrdeisdren Fflint- Mr. J. Herbert Lewis-yu inwynhau ei bun ar y Cytandir. Yn un o'r cyfnodolion Saesnig darlumaethol, ysgrifeuir cyfres o lytbyrau cellweirus ar daith trwy Gynioeda yr Eryri.' Y Sabbath o'r blaen, dechreuodd y P?h. J, Idloes Edward, Hanidioea. ar ei WI?itil fel gweinidog yr ??lwya Bresbyteraidd Saesnig )n Bwcle. Dydd Ian, agorwyd nodachfa yn y elladd G?eddu. vuNghroesn?attt. i'r amcan ° gyn? Bortbwyo y Methodiatiaid Cyntehg i ?? capel yn y dref. Y dvdd o'r blaen, cycnaliodd y Bedyddwyr eu cyfarfod blynyddol yu LIaDuwcldlYD, pan y pregethid gan y Parebn. Jones, Bagillt, a Will lani., Llat-golleu. Cyuualiwyd arddangosfa flynyddol dosbarh Croesoswallt dydd lau, Dywedid fod yr entries yn llai nag arfeiol; ond fod y da byw a arddang- osid o ausawdd ragoiol. Y Dlae ymgais yn awr gan berehenogion a chwmniau y chwarelau i'w goleuo yn ystod y gauaf dyfodol gyda thrydan ac yn hyn hwy a lwyddant, mi a obeithiaf. Y Sabbath diweddaf, dechreuodd y Parchedig Thomas D. Jones, Bootle, ar ei weiuidogaeth ya eglwys Annibynol Conwy. LLANGEFNI.-Cynnnliodd y Wesleyaid en cyf. nrfod blynyddol v Sul diweddaf, yn y lie uchod, prvd y cafwyd gwasanaeth y Parch, rhoiiias Hughes, Bryn M, fyr, Bethesda. Dyddiau Mawith a Mercher, cynnaliwyd cyf- arfod chwarterol Annibynwyr sir Drefuldwyn, yn Nghroesoswallt. Llywyddid y gynnadledd gan y Parch. H. Edwards, Birmingham. Yn Rhos Ilanerch rugog, yr wythnos ddiweddaf, cynnaliwvd cyfarfod i longyfarch y Parcb, Evan Williams, gynt o Dreiiynuon, ar ei ymsefydliad fel gweiuidog eglwys y Bedyddwyr yn y lie. Ennillodd Mr. T. F. Oswell, oiganydd St. Paul, Peterborough, gynt o Landrillo, y gradd o A.K.C.O. yn arboliad Coleg Brenhiuol yr Organ- wyr, yr hon a gyunaliwyd yu ddiweddar yn Llundain. KHIWLAS.—Y mae cyfeillion Mr. Owen Prit- ohard, Careg y Garth, wedi penderfynu gwneyd budd-gyngherdd iddo yn ei gystudd ae addaw- odd Mr. Daniel Lloyd, Douglas Hill, Mynydd Llandegai, lywyddu. Anfonodd yr Anrhydeddus G. T. Kenyon, A.S., Iythyr at Syr Hngh Owen, ysgrifenydd y bwrdd lIeol, yn celnoi niler 0 ddeisebau a anfouwyd ganddo, vn gofyn i Gantref Maelor, tra yn aros yn sir Fflint, gael ei ffurlio yn undeb. Traddododd y Parchedig J. Puleston Jones, Bangor, ddarlith ddvddorol yn Pwllheli, ar y bardd 'Ceiriog.' Llywyddid gan Mr. Griffith Roberts, Maes, Tipyn yn auffodus oedd fod yr areitbiwr tuag awr ar ol ei amser cyn cyrhaedd y lie. Mewn cyfarfod a gynnaliwyd gan Undeb y Mwnwyr, yn Rbosllanerchrugog, penderfynwyd enwt deuddeg o weitbwyr fel ymgeiswyr am seddau ar Gynghor y Plwyf — pump dros y Ponkey, pedwar dros y Rhos, a thrl dros-ranbarth y Pant. Pryduawn dydd Iau, cyfarfyddodd Mr. William Pritchard, yr hwu sydd yn nawasanaeth Cwmni Ffordd Haiarn Lluudain a'r Goledd Oillewin, a damwain ddifrifol, wrth shuntio yn ngursat ffordd haiarn Caernarfon. Gorwedda mewn sefyllfa beryglus. Dydd Llun, yr wythnos ddiweddaf, ymwehvyd a Nant yr Afancon, yn nghymmydogaetli Bethes da, gan liaws o ddaearegwyr a gwyddonwyr o Ffraingc a'r Almaeu. Dïau IUfli syJwadllu y Profteswr Tyudal a ddeuodd eu sylw, ac a'u dygodd i'r gymmydogaeth. BETHESDA.—Tarawyd dyn, o'r enw Mr. Will iam Roberts, Bryngwredog, yu wael yn chwarel y Penrhvn, foren Gwener cyn y diweddaf. Clud- wyd ef i'r vsbytty, lie y bu farw VH fuan. Brawd ydowld i'r diweddar Mr. Robert Roberts (Robert, y Bryn), is-lywydd Cyoideitbas y Chwarelwyr adeg y streic. LLANDDEBFEL.—Dyddiau Mawrth a Mercher diweddaf, cyunaliodd yr Annibynwyr yn Rauiah eu cyfarfod blynyddol. Pregethwyd ar yr achlysur gau y Parchn. Herber Evans, Bangor; H. Elved Lewis, Llanelli; a H. Ceinyw Will- iams (B.), Corwen. Cafwyd cyfarfod nodedig o Jiosog a llwyddiannus. Casglwyd yn agos i 20p. at y ddyled. Lh.V&a^OG.—Plwvf gwi-dd.-Am chwech o'r gloch, uos Fawrtb, y 18red cyfiso), yn Ysgoldy y Bwrdd, cynualiwyd plwyf gwrdd, i'r dyben o dderbyn ymddiswyddiad Mr. Evan Jones, G!yn. du, yr bwn oedd y goruchwyliwr cynnorthwvol (assistant overseer), yn y He hwn er's 32ain mlynedd. Derbyniwyd yr ymddiswyddiad gyda gotid. Henaint, a'i ganlyniadau, ydyw yr achos fod Mr. Jones yn yuiddiswyddo.—Gohcbydd. AMLWCH. —Llaivenydd Priodasol.—Arddang- oawyd gryn lawenydd yn y lie hwn dydd Iau, ar achlysur priodas Mr. William Fanning, cyf- reithiwr, Waenfair, gvda Miss Kate Paynter, merch hynaf y diweddar Mr. J. Wynne Paynter, Maesllwyn, yr hwu a fu gynt yu uchel-sirydd. Cytlawnwyd y seremoni briodasol yn eglwys St. Eleth, gan y Parch Z. Paynter Williamson, Margam (cefnder v briodferch), y Parch. J. F. Reece, Llanfwrog, Rhuthyn (brawd yn ngbyfiaith y briodferch), a'r Parch. T. Lloyd Jones, iicer Amlwch. DRINGO'R WYDDFA.—Y mae yr arferiad an- foesol yn ftynu yn mhlith chwarelwyr Arfon y blynyddoedd hyn, o fyned i ben y Wyddfa ar n08 Sadwrn, er gweled yr haul yn cyfodi ar foreu Sul ac yna, cymmerant y gweddill o'r Sabbath i orphwys. Y mae yn resynus genyf feddwl am y fath halogiad ar y dydd oyssegredig. Buasai ein tadan a'n teidiau yn dyrchafu eu lleferydd fel udgvrn yn erbyn y ffurf newydd hwn ar yr oes. Oni ddylai ein gweinidog- ion a'n harweiuwyr crefyddol o bob grand godi all an yn ei erbyn ? A hyny ar fyrder I Goheo. BANGOR. Cyhuddiad o Ladrad, Dygwyd dyn canol oed, o'r enw Patrick Macdonald, a'r hwn oedd wedi ymwisgo yn drwtiadus, ac a ddywedai ei fod yn byw yn 53, Thomas street, Dublin, o flaen yr ynadoo, ar y cyliuddiau o iynychu gorsafoedd y tfyrdd haiarn gyda bwriad, ac o dy doriad. Cynnrychiolid cwmni y tfordd haiarn gan Mr. Feuna tra yr ylll ddaugosai Mr. H. Lloyd Carter, Caernarfon, ar ran y carcharor. Tystiai yr heilds;eidwad dirgelaidd Perkins, yr hwn oedd yn ngwasauaeth y cwmni. ei fod wedi- gweled y carcharor yn rboJdi ei law yn mhoced dwy foneddiges yn Llangefni, ar ddiwrnod yr .M.f..m..th,dM. V '?X"?:: D,,dl,"ili ei ddie,,o;rwydd YI) iQ-i,y hurftiiad, huddiad cyntaf. 0 i'r il'gybujdiad, dywedodrl yr heddgeidwad Prothero !?d Mr, Parry, Tan y fron, Bangor, wedr n yned nv w^e^ tuag nn ar ddeg, noson y 4,dd iiiis hwn ond pan aeth i    etl ydoedd yr Bruser, gwelodd el  c "eeil gWlleyd N' iii peBach, ca,?fyddai ol1on fod rhywun ;elii t@'i i mewn i'r t?, gau gym!llryd a rian o'hu y no "'ef ,V"vj yn meddlan v carcharor yn Llange n. Mr, P««-V mal oi oriadnr ef  hono, Pende fynwyd I\nfon t^0ri:1dwfi>^ i ar v cyhuddiad ey?taf, am fi< o hifi^r caled a'i fod i efyli ei brawf yn y (rawdlys an. I?-doriad yn Mangor. SIR GAERNARFON.- Y Gyfmith Leol.-Dydd Gwener*cynmilfwvcfcyfMf^'v'>|n ?s) T?rt?er gwneyd trefniant terfynol gyda J wh/ar w,it«uogV g/fnUth leal yn y  ,Ivw. uddid y cvfarfod -an y Parch. K. V. W™U1' Arwvddwyd archebion oedd yu ymwneyd & dosbirthiad plwyfohon i fod yn ward .an, er ,yfarfod âg etholiadau y cyngborau plwyfol, yn ?t? 'ag i nodi y nifer o gvnghorwyr plwyfol, ao ? 'w p?vti newvddiou. Yr oedd pwyllgor uno! cynhoran siml Arton ? M.irion.abenundwyd i wrwt?d bg nndeV. Fiestioio, wedi penderfynu fod y gwarcheidwaid i vmuei dtio yn uu corph bohta!r hhoedd; a bod rhan 0 Mwyf Beddgelert sydd yn Meirionydd i fod yn blwyf gwahanol, ac i gael ei alw yn Nantmor.' FFLINT,-Damu,a,in Angeuol,-Dydd Gwener, di"wyddo 'd damwain, a drodd yn angeuol, yn niTwaith fferyllol y lie hwn. Fel yr oedd un o'r gweithwvr, o'r euw Gordon, yr hwn oedd tua thrigain mlwydd oe t, yn cioesi y llinell sydd yn rhedeg trwy y gweithiau, tarawyd ef i Iwr gan y peiriant. Attaliwyd y peiriaut yn ddioed gan y peiriannvdd; a daeth i lawr, a symmudodd y gorchtidda arfera y gweithwyr ar eu genenau yn y gwaith hwn, pan y gwelodd ei fod yn hollol farw. Yn y prvduawn, cynnaliwyd trengholiad o naen Mr. Alun Lloyd, dirprwy drengholydd y sir. Wedi i Miss Mary Gordon roddi ei thystiolaetli, gohiriwyd yr ymchwiliad, er i arolygydd y llywodrseth fod yn bresennol. CONWY. Bwrdd y Gv archeidwaid. Yn nghyfarfod y bwrdd hwn, a gyunaliwyd dydd Gwener, odan lywyddiaetb v Parch. W. Venables Witliams, dywedodd Mr. Bircham, arolygydd y hwrdd lleol, ei fod wedi talu yrriweliad a r tlotty, a'i fod yn argymmhell fod trained nurse yn cael ei phennodi i gynnorthwyo y matron. Ystyriai fod rhy ychydig o swyddogion ya perthyn i r ty, a dywedodd y byddai iddo ohebu & r awdurdodau yn Llundain ar y mater. Wedi rhyw gymmaint o fiarad ar y priodoideb o wneyd y chwanegiad hwnw yn rhif y swyddogion, penderfynwyd gohirio y mater nes y derbynid hysbysrwydd swyddogol oddi wrth y bwrdd lleol yn Llundain. Etholwyd Mr. Robert Rowlands, llywodraethwr y National Provincial Bank, yn drysorydd, yn lie Mr. Hugh Owen. TREFFYNNON.—Nos Iau, cynnaliwyd cyfarfod o'r blaid Ryddfrydig, o dan lywyddiaetbi Mr. Joseph Jones. Danfonodd Mr. Samuel Jones lythyr i ymddiswyddo fel ysgrifenydd y gym- deithas; ond penderfynwyd gofyn iddo barhau mewn swydd hyd fis Tachwedd, pan y cymmer yr etholiad blynyddol ar swyddogion le. Pasiwyd penderfyniaa yn cymnieradwyo y cwrs a gymmer- wyd gan Mr. J. Herbert Lewis, A. S., yn el oliebiaelh a'r Milwriad Howard ar gwestiwn yr Ysgol Genedlaethol. PemJerfyDlryd, befyd, ffurfto cangen o Gynglirair Cymru Fydd yn y dref. CAERNARFON.— Bwrdd y 'Gwarcheidwaid.— Mewn cyfarfod a gyunaliwyd ddvdd Sadwrn, pasiwyd penderfyniad yn flafr anfon yr boll blant a berthynai i'r tlotty, o bum mlwydd oed i fvny, i Ysgol v Bwrddl yn Nghaerarfon. Y Parch. T. Edwards, rheithor Llanllyfni, oedd yr uoig un a anghyttunai &'r[penderfyniad hwn, ac vr oedd efe yn ffafriol i anfon y plant i'r Ysgol Genedlaethol. BALA.— Y Coleg Dawinyddol a'r Ysgol Rag- barotoawl.—Gwnaed canlyuiad yr arholiad am fyned i mewn i'r coleg a'r ysgol nchod yn Insbvs ddvdd Gwener. Yr arholwyr oeddynt v Parchn» J. O- Thomas, Aberdyli, a J. Owen, Gerlan. A ganlvn sydd restr o'r ymgeiawyr llwvddiannus. Yr Ysgol Ragl)arotoawl Yr ail fhvyddvn, i. E. G. Jones; v 11 wyd dyn gyntaf, 2. R 0. Jones 3. T. J. James, Nantglyh 4. R. W. Roberts; 5. H. Jones, Aberllefeni 0. D. Roberts; 7. Win. Jones, Bodffari 8. D. J. Howells; 9. D. Rowlands; 10. J. H. Evans, Nantglyn. I fyned i'r Coleg1. R. Mortis, Ltnnarmon 2. J. O. Williams, Clynog; 3. R. Hoherts, Ffestiniog; 4. E. Williams, Cwmtir- mynach ac R. W. Jones, Rhosgadfan 6. J H. Davies, Trallwm 7. R. J. Jones, Pwllheli; 8. J O. Joues, Llandderfel 9. T. A. Roberts, Bootle. Dosbarth B.-W. J. Williams. Ennill wvd vssroloriaeth gwertli 20p gan Mr. R. Morris, Lianarmon. Gwneir y dytarniad ynglyn Sg ysgoloriaeth Pierce am 50p., ao ysgolonaethau Charles am 10p. a 5p., yn hysbys yn ystod yr wythnos hon,
-Y _D E H E U.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y D E H E U. Anfonodd Pwyllgor Cynghor Addysg archeb orfodol i ffuifio bwrdd ysgol yn I-lacfynydd, air Gaerfyrddin. Tr6dd tuu. chant o heddgeidwaid allan yn Pontypridd, y dydd o'r blaen, pan y gwnaed yr arolygiad Hynyddol arnynt. Bwriada Syr George Nares, peiriannwr Bwrdd Masnach, dalu ymweliad â Phorthladd Llanelli, er gwneyd archwiliad arno yn fuan. Gwneir cais yn bresennol at ffurfio tan-frigad yn Ynyshir. Eisoes y mae tua deugain wedi arwyddc eu parodrwydd i ymuno a'r frigad, Mewn cyfarfod o'r Clwb Rhyddfrydig, yn Mhontypwl, ddydd Mercher, penderfynwyd cario yr etholiadau agosbaol ar linellau gwleidyddol. Cytlwynwyd anrhegion gwerthfawr i Mr. F. Walton, ysgolfeistr Bwrdd Ysgol Cwmdar, y noson o'r blaen, gan athrawon yr ysgol hono, ai achlysnr ei briodas. Penderfynodd Cymdeithas Masnachwyr Rhym- ni a Phontlottyn anfon deiseb at frawdlys chwarterol sir Fynwy, yn fiifr sefydlu llys ynadol yn Rbymni. Talodd y Parcb. Charles Garnett-y gweinidog Wesleyaidd enwog-ymweliad a Chaerdydd, nos Fercher, a thraddododd bregeth alluog yn ughap. el y Wesleyaid yn Roath Road. DiaDgfa gyfyng gafodd Llandei!o rhag tan arall, nos Fawrth diweddaf, pan y darganfydd- wyd fod tan wedi toriTallan ynlsiop esgidiau y Mri. Thomas, yn Abbey Terrace, yn y lie hwnw. Nos Fawrth, traddododd y Parch. D. Evans, Hawen, sir Aberteili, ddarlith yn Narberth, ar 'V berthynas sydd rhwng Rheswm a Ffydd.1 Llywyddid gan Mr. W. D. Lewis, cyfreithiwr. Yu llys ynadon y Porth, ddydd Iau, cyhuddid David Jones o archolli John Matthews, Penygraig. Gan fod yr erlynydd yu rhy wael i wneyd ei ymddangosiad yn y llys, bu raid gobirio yr achos. Gwnaed arddangosiad gan boll ysgolion y bwrdd Bedwelltv, yn Nhredegar New. dd, ddydd Iall diweddaf. Gorymdeithiodd tua 750 o blaut ac athruwon, yn ftiel eu blaenori gan eeiudorf brCs, trwy yr aiurywiol heolydd, Prydnawn ddydd Gwener, bu ..?=-M. Davies-farw, ai ol yehydig gy,?tudd. gy;Ided Ne]son PoweJl, eyfreithiw.r Llanelli, a Sodd -i bennodi i fod yn ysg,ife??ydd yr Y.gotGanotraddotynydrethoM. Cyhuddid Clara WiUiam.,Goug'S?t, Temperance t?wn, o flaen yr ),i,ad?n >n N ¡,!lmer: dydd, ddydd Marcher, wneyd yoig^ i ^vllawm hnu..madf)i?. trwy neidm ''? B<TLf Wood Street. Gohiriwyd ei hachos am wythnos. Arddangoswyd llawenydd mawr yn myg tenantiaid Arglwydd Dynefor, ar yetad Neath Abbey, ddydd Ian diweddaf, ar achlysur dyfod. iadyr Anrhyd. Walter Fitzuryan luce i'w oed. Darparwyd t6 i tua dwy til o blant yr ysgolion. Cynnaliwyd cyfarfod dirwestol lliosog yn Llan. elli, ddydd Mawrth, o dan nawdd Cymdeithas Ddirwestol y Merched. Cymmerwyd y gadair gan y Parch. B. Evans. Pasiwyd penderfyniad yn galw ar yr ynadon i leihau y tafarndai yn y dref. TREORCI.-Dydd LillO, cynnaliwyd gwasan- aeth Saesnig yn nghapel y Bedyddwyr Cymreig. pan y pregethwyd gan y Parch. A. Humphreys, Merthyr. Cynnaliwyd y gwahar.aeth hwn gyda'r amcan o ffuifio eglwys Saesnig gau y Bedyddwyr yu Cwmpare. Nos Fawrtb, cynnaliwyd cyfarfod cyutaf Cym- deithas Ddiwylliadol y Bold leuaingc yngljii a. chapel y Bedyddwyr yn Llandaft Road, yn Nghaerdydd. Traddodwyd darlith ddyddorol gan lywydd y gymdeithaa y Parch. Z, H. L w -at 'Socrates.' Trodd arddangosfa amaethyddol Llanymddyfrl yr hon a gynnaliwyd ddydd Mercher diweddaf, allan yn bynod o lwyddiannus. Cafwyd tywydd dymunol; ae yr oedd y nifer o aifeiliaid a arddangosid yn debyg i'r hyn a geir yn flynydd ol yn yr arddangosfa hon. TALYBONT.- Cynnaliwyd cyfarfod dirwestol llwyddiannus yn nghapel y Bedyddwyr, nos Sabbath, pan y traddodwyd anerchiadau gan y Parch. M. Jones, Watts Town, Pautypridd T, M. Jones, Ysbytty T. H. Evans, Borth; a'r cadeirydd—Mr. John Jones, Stay little. Cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus y Poiitrhydy- fen, nos Fercher, i egluro darpariaethau Cyfraitb y Plwyf. Cymmerwyd y gadair gan Mr. Isaac Evans, llywodraethwr y glofeydd. Anerchwyd y cvfarfod gan y Parch. Dan Evans, Owmafon, yr hwn a draetbodd yn eglur ar ddarpanaethau y mesur dywededig. Tra y cynnaliai y rhai a wasanaethent mewn siopau yn Barry Dock eu cyngherdd ysuiygu, y noson o'r blaen, daethant i'r penderfyniad, yn y diwedd, mai doeth ynddynt fyddai ffurho rhyw drefniant lleol perthynol iddynt hwy eu hunain fel cynnorthwywyr. Dyna rhyw oleuni ar ddyl- odol y gwyr hyn, 0ganol y mwg. Y mae symmudiad ar droed yn mysg masnach wyr Mountain Ash i gyflwyno anrheg i'r Anrhyd. C. M. Bruce, mab ieuengaf Argiwydd Aberdar, ar achlysur ei briodas, fel arddangosiad o r parch a deimlant tuag at ei arglwyddiaeth. Ymddeng- ya fod tenantiaid amaethyddol Arglwydd Aber. dar yn trefnu i symmud yn yr un cyfeiriad. ABERYSTWYTH.—Trengholiad. Cynnaliwyd trengholiad ddvdd Llun, ar gorph John Caven dish Lemon, Bridge End Place, Aberystwyth, certiwr ar goed, yr hwn a gaed wedi marw yn ei dy, y nos Sabbath blaenoroi. Wedi gwrandaw y tystiolaethau, dycliwelwyd rheithfaru o Farwol- aethau oddi wrth achosion naturiol.' Trefna Syr Wilfrid Lawson i dalu ymweliad a. Deheudir Cymru, mewn cyssylltiad aChynghrair Dirwestol y Deyrnas Gyfonol. Dechreua ar gyfres o adarlitliiau ar y 12fed o Dachwedd. Dywedir fod Syr Wilfiid Lawson a'i deulu wedi cyfranu dim llai na 30,000p. yn ystod y deugain mlynedd diweddaf tuag at y gymdeithas ddir- westol uchod. Dydd Mercher, cynnaliwyd trengholiad yn yr Hanbury Arms, Aberbig, ar gorph Mr. James James,, yr hwn a gyfarfyddodd a damwain tra yn agor carthffos newydd yn Llanhiletli, ar y 26ain o Gorphenaf. Wedi i Mr. Niblett, a Mr. Mc'Bean, arolygwr y bwrdd lleol, roddi eu tystiolaetb, dycliwelwyd rheitbfarn o Farwot- aeth ddamweiuiol.' Prydnawn ddydd Ian, cynnaliwyd cyfarfod blynyddol meddygon anifeiliaid Deheudir Cymru a sir Fynwy, yn Abertawe. Darllenwvd papur gan Mr. Thomas, Castellnedd, ar 'Haint ar Foch.' Pasiwvd penderfyniad i anfon at y Bwrdd Amaethyddol i roddi mwy o awdurdod yo Ilaw meddygon anifeiliaid i attal ymledaeniad y cyfryw heintiau. Nid rhyw lawer oedd wedi ymgvnnull i'r eis. teddfod a gynnaliwyd yn Nghrughywel, ddydd Llun, Y beirniad cerddorol oedd Mr. R. C. Jenkins, Llanelli. Yr oedd y cyngherdd yn yr hwyr yn fwy poblogaidd; a chymmerid rhan vnddo gan Miss S. M. Lewis, Miss Ceinwen Joneg, a Mr. R. C. Jenkins. Trefnid i'r elw tyned at yr Ysgol Frytanaidd. LLANELLI. Yr Eisteddfod Genedlaethol.— Mewn eyfarfod o'r tanylagrifwyr, &c., tiiag at yr eisteddfod uchod, a gynnaliwyd nos Wener, yn ngwyneb tod Mr. Frank Randall wedi ymddi. swyddo fel ysgrifenydd anrhydeddus, pennodwyd Mr. W. Wilkins, trysorydd Undeb Cicio y Del Droed, yn ysgrifenydd, gyda chyfiog o 150p. Hysbyswyd hefyd mai Mr. Woodward, Glouces. ter, fydd arweinydd y canu, a'r Rhingy 11 Samuel, Llanelli, yn arweinydd y gerddorfa. Disgyn, braidd, wnaeth y iarchnad alean yr wythnos ddiweddaf. Cyfarfu pwyllgor gweithiol y gweithwyr yn Abertawe, er ystyried cwestiwn y cynnyrch yn ngwyneb cydymgeisiaeth America; ond nid yw y gweithrediadau wedi eu gwneyd yn hysbys. Cyllwynir hw,y i gyn¡:hor, sydd i'w alw yn fuan, cyn eu rhoddi i'r cyhoedd. Rhaid wrth ddoethineb mawr yn y sefyllfa bresennol, a hyderir y gellir sicrhau cydweithrediad meistr a gweithiwr er bod yn llwyddiannus. CEINEWYDD.—Nos Sadwrn, talodd yr ymgeis- ydd Ceidwadol, Mr. Harford, ymweliad a'r lie hwn, a thraddododd anerchiad, yn gosod allan ei syniadau gwleidyddol. Nid oedd ganddo ddiin i'w wneyd ond ceisio rhedeg y mesurau a basiwyd gan y llywodraeth bresennol i lawr ac ar y llaw arall, i ddyrchafu y blaid undebol neu Geidwad- ol. Nid oedd y cynnnlliad yn ryw liosog iawn ac chyda golwg ar y teimlad a ffynai yn y cyfar- fod, yr oedd yn mhell o fod yn un brwdfrydig. Rhagolygon digon gwael sydd gan Mr. Harford yn ei ymgeisiaeth i ennill y sedd oddi ar y cynnrychiolydd poblogaidd presennol Mr. Bowen Rowlands. PENTYRCH.—Undeb y Gweinidogion.—Dydd Mawrth diweddaf, cynnaliodd Undeb Gweinidog- ion Tongwynlais, a'r rhanbarth, eu cyfarfod misol arferol, yn nghapel Bethlehem. Cymmerwyd y gadair gan y Parch. D. G. Rees, Eglwyswen. Darllenwyd papur gan Mr. Evan Jenkins, ieu., Ty newydd, ar I Ddadblygiad a chafwyd siarad bywiog ar gynnwys y papur. Yna dewiswyd y swyddogion am y flwyddyn nesaf '.—cadeirydd, y Parch. T. J. Rees, Pentyrch Parch. J. Jones, Morganstown, trysorydd a Mr. Evan Watkins, TJ newydd, ysgrifenydd, Ar derfyn y cyfarfod, gwahoddwyd yr boll aelodau i de a ddarparwyd iddynt gan Mr, Watkin., Ty newydd. Yn Tongwynlais y bydd y eyfarfod nesaf. LLANPUMSAINT.— Nos Fawrth, cafwyd cyfar- fod cyhoeddfiu poblogaidd yn ysj»ol y bwrdd yn y tie uchod, o dan lywyddiaetb y Parch. D, Davies, I sweinidog y Methndi6t)Md Calhnauld, er egi I n Deddf y Cyn?borau Plwyfol. Yr .e.d Mr. Beriah Gwyufe Evan. Caernarfon, y bresennol, ar ran Cynghrair Rhyddfrydig DehM dir Cvmru, ac?!roddyn JL?n wfthanol ddar pariaethau y gytMth; ae ar v d.u^d atte od nifer )ioMg o gwestiyna? ?y'??'?. gan Y cadeirydd, y Parch, "j. Lloyd ficer v P'? M eraill Pasiwyd peo?erfynl?d en ?od n y yn c?nmeryd mantais ar holl ddarpanaethM y gyfraith Cafwyd c?farfod bywiog .awn. CAERDYDD. Ymgais i ddistrymo tri»" Mewn .yf.rfod 0 bwyl?or g«en nau dwfr Corphoraeth Caeraydd a Sy??'? Gw?ner. hysbyswyd fod ynlgais feiddgar wedi cael ei gwneyd i ddistrywio tica 0 weithwyr ai lineH y Gorphoraeth, yr hon oedd yn thedeg 0 r Cefn at y Gronfa Ddwfr yn Aberho nd4u. Mewn Ile o'r enw Pent ref, yr oedd cangen 0 goed n wedi cael ei gosod ar drawe y ,I,.?ll, a Ile yr oedd Amrvw 0 leoedd seitn gcr Haw, yr bwn a fuasai yn rhwym 0 wlleyd y ddamwain yn IIn  banner 0 weithwyr yn y tr?n ond yn ffodus iawn gwelodd y peiriannydd yr attalfa hon yn bryd lawd, fel ig i ochel unrhyw drychineb, Pender- fyowyd cynoyg gwobr i'r neb a roddai hyshys. rwydd am y weithred anfad hon. M PRTHYR TYDFIL.-???M- Cymru Fydd. N?F?rcber y.<?vt)DuUodd cyona??dfafto? vn y Neuadd Ddir?v?atol, ar ddechreuad ffuthad cangen 0 Gyng'hrflir o Gymru Fydd yn y dref. Llywyddid !ln y Parch. John Thoma, yr hwn a eglurodd amcanion y gymdeithas. I ^e can wvd Hen Wlad fy Nhadau, g»u Mr. J}. R1| Sacymunodd y gynnulleidfa yn ga onog yn y cydsM. Cymmerwyd rhan yn Lgweithred- iadau y cyfarfod gan Mr. J. Lloyd, I enydaren, Mr. John Jones Mr. W. Llewelyn William*, a Mr J. Wynfo?d Phillips. Cafwyd cyfarfod hynod o frdfryùi(; ac amlygid Hawenydd mawr ?arwydd'onmor ddiga.Myn.? 1'w S?cted yn ngwahanol mnan y Dywy.o?eth fod y cynghrair yn cael derbyniad mor galonog; a hyderid y ?elid effeithiau dy?unot yn caniyu eu hym. drech i enoHt i Gymru ei hawhau cenedlaethol. PONTYPRIDD. Trychineb Albion,- Gwysio y Civinni.-Y mae y Mri, htnck a Bell. ingham, cyfreithwyr, Abertawe, wedi cael eu cvfarwyddo gan y Swyddfa Gartrefol i erlyn Cwmni Glofa'r Albion, Pontypridd, a u iswyddoig ion, am droseddu, yn ol fel yr honir, Cyfraith y Mwnwvr, ar y 23ain o Fehehn diweddaf-diwr- nod y trychineb, pan y collodd 290 o bersonau eu bvwydau. Felly, y mae gwysiau wedi cael en rhoddi allan-un yn erbyn y cwmni, un yn erbyn Mr. W. Lewis, en gornchwyhwr, so un yn erbyn Mr. W. Jones. Cybuddir pob un o honynt o amrywiol droseddau-yr un mwyaf pwysig ydyw caniatau tanlo ergydion ar ddiwrnod y ffrwydrad, tra yr oedd mwy na deg o ddymon yn y pwll. Y mae gwya arall yn erbyn W. Anstes, ergydiwr, yr hwn, fel y deallir, a gybuddir o gario swm mwy o ffrwydryddion i'r pwll nag a gaaiateir yn 01 y gyfraith. Cerir y gweithred- iadau yn mlaen yn enw Mr. J. T. Robson, arol. ygydd Mwugloddiau Deheudir Cymru. AMMAN FORD. -Datliju banner can mlwlfdd- iant Watcyn Wyn.-Dydd Iau, ymgyfarfyddodd hen ysgolheigion Watcyn Wyn yn Ammanford, er dangos eu parch tuag ato, ac i'w longyfarch ar ei hanner canfed flwydd. Fel llawer o feirdd a llenorion Cywru, y mae Watcyn "vn yn gwybod beth ydyw llafurio dan lawer o antan- teision cyn cyrhaedd ei satle anrhydeddus bres- eunol fel bardd, a dyn cyhoeddus. Yn ol fel yr bysbysai ef ei bun, dechreuodd fel glowr, tra nad oedd ond naw mlwydd oed ond ymgododd yn raddol, gan feddwl am bregethu. Aeth i ysgol yn Merthyr; ac oddi yno i Goleg Caerfyrddin. Wedi darfod ei addysg athrofaol, bu am tua 14eg o flynyddoedd yn Ammanford, yn darparu, gyda llawer o lwyddiant, fyfyrwyr ar gyfer y weini- dogaeth. Ac eleni, arddangosodd yr Annibynwyr Cymreig eu gwerthfawrogiad o'i lafur trwy ei ordeimo i waith y weinidogaeth. Cafwyd cyfar. fyddiad neiliduol o hapns yn Ammanford ddydd Iau. Dygwyd y cyfarfyddiad hapus i derfyniad trwy ganij Hen Wlad fy Nbadau.
GAIR 0 GAERDYDD. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GAIR 0 GAERDYDD. I [GAN J, E. T.] I Llysy Tt-tv.qd(leditt.Agorwyd gweithrediad- iadau y llys uchod dydd Mawrth, y 4ydd o'r mis hwn. Yr oedd yn bresennol, bid siwr, nifer fawr o gyfreithwyr cySogedig gan; yf gwahanol dafarn- wyr tra y cynnrychiolid y Social Reform Council gan Mr. D. MacLean, a Mr. W. Bowen Rowlands a Chynghrair Dirwestol Caerdydd gan Mr. R. Edward James a Mr. M. Roberts Jones. Gwel. wydyn y neuadd nifer fawro garedigion sobrwydd; ac yn eu plith, y Parchn. W. Spurgeon, H. S. Nicholson, G. Truster, J. T. Phillips, C. H. Watkins, J. D. Watters, J. Tertius Phillips, a'r Mri. Brett, Thomas Owen, A. S. Davies, a L. Page. Oddi wrth adroddial y prif gwnstabl, gwelir fod 339 o dai yn gwerthu gwirod a diod- ydd yn Nghaerdydd. O'r 1,448 a gyhuddwyd yn ystod y flwyddyn am feddwdod, y mae yu ffaith resynus fod 578 o honynt yn fenywod (na tIdy- weder hyn wrth Planydd)-cynnydd o 171 ar y flwyddyn Haenorol Yn ystod y ddau eisteddiad (dyddiau Mawrth a Mercher), daethpwyd i'r penderfyniad i wrthod adnewyddu trwyddedau i'r tafarndai canlynol: Charing Cross, Lord Clyde, ac Oddfellow's Arms, tra y gwrthodwyd rhoddi trwyddedau newyddion mewn amryw o achosion. Fel y gellid disgwyl, pardduwyd yr ynadon, yr heddgeidwaid a'r cymdeitliasau dir- westol yn erwin gan y dosbarth siomedig hwn Yll ganlynol. Er fod lie i longyfarch y gwahanol gymdeithasau ar eu gwrthdystiadau llwyddian. nus, etto prin y gellir disgwyl lleihad sylweddol yn nifer y troseddau a'r cyhuddiadau y flwyddyn nesaf, y mae yn ddrwg genym ddyweyd. Rhaid wrth ryw foddion a ii at wreiddyn y drwg. Nid digon lleihau nifer y tafarndai pe na buasai namyn dwsin o honynt yn y dref, mynai rhai pobl eii Ilonaid. Rhaid i'r dosbarth hwn wrth argy- I hoeddiad yr efengyl; ac hyd nes y cymmer hyny le yn eu hanes, ofer ddisgwyl am oruchafiaeth yr achos dirwestol. Ni fyuein er ditu wangaloni neb sydd â'u bryd ar wneuthur ddaioni; os cym- mylog ydyw y nen ar yr adeg bresennol yn Nghaerdydd, gellir, gydahyder, edrych yn mlaen am ddyddiau gwell. Y mae deddf y Dewisiad Lleol i ddyfod, a chyda hi adfywiad mawr i'r achos dirwestol. Prysured y dydd. National Temperance Choral Union. Dan nawdd yr undeb hwn, cynnaliwyd gwyl gorawl ddirwestol Deheudir Cymru a'r cyffiuiau, dydd Mercher. Yn y boreu, trwy garedigrwydd arfer. ol Mr, John Cory (llywydd Cymdeithasfa Ddir. westol Caerdydd), gwahoddwyd y dirprwywyr a'r cynnryohiolwyr i foreu-bryd yn y Neuadd Drefol. Yn absennoldeb Mr. Cory, Uywyddwyd gan y Cynghorwr Ebenezer Bevan. Wedi cyfranogi o'r danteithion, anerchwyd y cwmai gan y llywydd, a dilynwyd ef gan y Cynghorwr Simpkins, Mr. Parr, Mr. Cutlan, Mr. Birch, a Mr. Shepherd. Yn ddilynol, cynnaliwyd cynnadledd yn nghapel Wood Street, pryd y llywyddodd y Parch. J. R, Buckley. Darllenwyd papur dyddorol iawn ar 'Gcl'ddoriaeth-ci cidylanwad, a'i safle yn yr achos di,we,tol, I gan yr Heiiadur Cieiiieiits, a phasiwyd pleidlais o ddiolchgarwcli i'r darllenydd am ei gynnwys. Yn y prydnawn, cymmerodd cystadleu- aeth gorawl If, dan lywyddiaeth Mr. A. A. I Bryan. Y beirniaid oeddynt Mri, Brush, Birch a  ? ? "?"'ge ;:n;i;{dd ?au ::t'õ'U¡;¡;ibf,rV ièuaiog Canton, 3 chór G?beithlu Guild(ord 8¡rcce,;eya,(!<l hrawyd y wobr i r olaf, o dan ar?ei?i ) Dy Janie Proud. Cymmerodd tri chflr ran -n jaiiie Proiid. Cyi?inerodd tri clior I ta(il?i,a?th fj"eD9.(-Clór dirMeatct L!an(;)?i f gIg. ydd, Mr. C M. Davies), cor dirwestol R'?' weinydd, Mr. Hiek.?.achordirwest?l D"I'Li:' weinydd, Mr. R. T. Rees). Dyfarnwyd y « H0r Llanelli. u yr hwyr, cyuualiwyd I ?8r L?nelii. Yu yr hwyr, cynMiiwyd  ,L, f. n?wreddog, pryd y cymmerwyj rhaM mtt%' ¡,I l.MOoieisiM.Yroeddyrwvto'r???? diwedd yn Uwyddiant mawr. 'IV Y Church Lads Brigade.'—-Dydd 1'" gynnullodd tua 1,000 o aelodau y frigid hoij Cardiff Arms Park. Yn ganlynol, aethaut i St. John, lie y traddodwyd pregeth iddynt esgob Llandaf. Oddi yno aethaut i'r Sophia. Gardens, pryd eu liadolygwyd gan Argliryd,)' Chelmsford. Nis gwyddom pa un a ydyw v gad hon i gymmeryd rhan yn y frwydr d.iaiU. gylltiad sydd yn agoshau ai peidio ond givyldom y defnyddir arfau mwy miniog hyd yu oeti 11 cleddyf ynddi pan y daw. Cawsom tin aUn panddeallasom nad oedd esgob Llanelwyyu brescc! nol ar yr amgylctiiad hwn. Beth, tybcd, fyddai-o Iwy I triie to ?z,zttr,; (chNN,e(ii Wil Bryar.), ae yu fwy pwrpasol, na gweled y fightinq bis i grys gwyn yu arwain y frigid ?
CYDWELI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CYDWELI. Mabon.—Bu y gwr enwog, Malion, A.s., ya traddodi darlith yn nghapel y Morfa, M. e., t0J Sadwrn diweddaf, Medi lofed. Cawsom ddar- lith dda ar y Seuetld Brydeinig.' Oud rlnfedd mor fyclian oedd nifer y gwrandaw,yr. Nid ydym yn coiio i ni weled llai mewu un. ddarlith erioed, Yr oedd mwy nag un petli yn cyfiif am tvchnn- dra y gynnulleidfa. Yr oedi yn cael ei tiiradd- odi yn y cape]; buasai yu well yn Neuadd v Deel. Vr oedd ar nos Sadwrn; ac hefyd, uid i'w darlith.' iau yn cymmeryd yn y lie hwn, yn ceillJuol felly nos Sadwrn. Oni all y rhai a orefuaut betliau fel hyn yn well ? Ar yr un pryd, dylusai gwasan- aeth Mabon i'w wlad sicrhau iddo gynuulleidfa liosog. Horeb, —Y Sabbath diweddaf, bu yr eolwys uchod yn cynnal ei chyfarfod pregethu blynydilol. Cafwyd cynnulleidfaoedd mawrion iawn, a'r cen. hadau yn amlwg yn llaw eu Meistr. Yr etholed- igion am y fiwyddyn hon oeddynt y l'aiclin, W. E. Prythercb, Abertawe, a W. Thomas, Maesteg. YParch. TV, C. Jenkins.—Nos Fercher diweddaf yn nghapel Sul, (A.), cafwyd cyfarfod dymunol dros ben sef, i gyflwyno tysteb, ac anerchiad hardd, i'r g<vr parchedig uchod. Mae Mr. Jenkins wedi bod yn weinidog llwyddiannus bwn vn Capel Sul, a Sardis, Trimsaran am saith mlynedd ar bugain. Teimlodd yr eglwysi awydd i anrhydeddu eu gweinidog ffyddlawn am ei lafur, a gwnaethant yn dda i wneyd hyny. Arwydd ddrwg mewn eglwys os na fydd yn giliu parchu, a gwerthfawiogi llafuj dyu da, o gym, meriad pur. Beth bvnag, mae yr eglwysi, yn Capel Sul a Sardis wedi gwneyd gweirhred dda; ae nid erbyn dydd claddedigaeth Mr. Jenkins y gwnaed hyn chwaith, Cymmerwyd y gadair gan y Parch. J. Rogers, Peinbre. Cymmerwyd rhan yn y eyfai-foll gan y Parchu. Hees, Carmel; Davies, Caerfyrddin Evans, Peinbre; Geier Owen, J. Reynolds, P. Jones, W. Abraham, A.s. (Mabon), D. Stephens, Mnir, ynghyd ag eraill, tel blaenoriaid yr eglwysi. J. Lloyd Morgan, yl.S.-Nos Sadwrn yr 22ain, bn y boneddwr uchod, ynghyd a Mabon, a brodyr lleol yn cynnal cyfnrfod yn Neuadd y Drer, ynglyn a'r Cynghor Plwyfol. Caíwyd cvfarioa rhagorol vn mhob ystyr, Mae yr hen circf hon, wedi cael ei hanrhydeddu yn fawr yr svytlmos ddiweddaf âg aelodau eeueddol. Masnach.—Ar welidad y mae um«Dftch yma hefyd; ond mae lie mawr ganddi i we.ia eito. Ar y gwaith alean mae y cylch hwn yn 0rph, wys fwyaf.—Gohebjicld.
MEDDWDOD, A'R ACHOS 0 IIONO.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
MEDDWDOD, A'R ACHOS 0 IIONO. Ya ei lyfr ar 'Feddwdod,' o ba un y mae y trydydd argraphiad newydd ei gyhoeddi, rhydd y Dr.  Kerr y meddyg byd adnabyddus, amryw o tott?u tra Id. ar y mater hwn. Dywed y me'¡d)' 10'; .y Y_ meddwdod. Hyd yn ddiweddar, 5- 'lig rfe,iad drwg, pecliod neu -?' ondymaeKwyddoniMthyreMWe<'tr.!y?? hwn y gwrthwyneb allan. Gwelir pobl o'r dtw) ?t.M t ..h.f, y moesau puraf, a'r cymmeriadau m?t dderchog yn syrthio yn ebyrttt I f^dwdtid. Yn y rhan fwyaf .h?.i?n, gwrthddrych tostu 3"1"" y meddwyn a dylai meddygon edrych ar (edd?d?t '? afieehyd, a'i drin fel y cyfryw. Ni yfir cymm?int o gwrw ag feddylia rhai. A ■ o 305 o feddwon, yr oedd 14eg yn yfed dim oud deg yn yfed gwin a chwrw; a chwnh ddim ond c»r B.? Dr. Kerr mai o ??tuunmeddwyn.' de, sydd yn meddwi ar gwrw. Ond fe y??'°'' byn B?m anferthol o'u hotf ddiod Ar gyfar aWd, .? h?ner g.l?y. bob dydd. N'dydywg<?Y, Y dy<i<l ond .wm eymmedrol. Mewn uu a,?,?, )t)d ? ??y"' g.1-y. y dydd. 8ai>etb rhyfedd iawn sydd y-od?ddu-???.. alcobotMdd ydyw, M bod yn c.ih pob parch ?. eltWlI" edd. Gwada'r meddwyn iddo yfed hyd yn o.?d pan welir ef yn gosod y gwydryn gw? ar y bwrM, A !lyJ vn oed pan fyddant yn sobr.nM gaUMt ddyweyd y ?wir, m?d Dr. Kerr. Nid ydyw hyn yn bod g)^ gw,r, m ,?ddDr. Kerr. Nid ydy?, hy. y,? 1,.d rhM a feddwant ar opiwm, P?' a gy-^ j >u rbwydd yr hyn a wnaethant. Yn beidii,? git- ydd. fel rheol, y mae meddwon alcoholaidd,•^ penau eu hunain y mae y rhai a feddv>ant "f,?m. Gwahaniaeth arall rbyngddynt ydyw bwu :-ye!lydig yw nifer y merched a feddwant ar opiwm oud )  Hawer iawn o fetched yn meddwi ar ?-.A.. i ? mer amser maith i efydlu'r arferiad alcoholaidd, y^ opiwm yn gwneyd meistr ar y cyfai?odii.d ""?'"? m,, neu chwech wythnos. Yehydig sydd o ddefnyddio ar chloral fc, i feddwi yn awr rhagor yr byn a wneul tiynydd"edll ¡n ol. Cymmenr ef, i ddechreu, i ie.Mfu 1 • 1 81crhau cwsg ond yn raddu), fe d?f y .g chymmerir ef y?? unig i feddwi. Llenorioa, bargyf. reithwyr, clerigwyr. a med<iy?n, ?,?/? S?d amlaf i'r arferiad hon. Nid ydyw ?D.r, y^ ,i.,d wedi cyfarfod 'Y-i.t Ag un i?furwr nc?u '?_" yn cymmeryd eA?M?. Cymmerir <?j Y mM hwn yn effeithio yn gynt ar y '?"?"?.i na dim, ae Y mae yn aml yti 1)rofi ya Y mwyaf dmystriol o'r cwbl ydyw ''?' N,  hwn, ar y pryd, yn gadael effeithiau anhyfryd ar <1" ) fel y gwna alcohol neu op?wm ond er hyny, y Ju tynu dan wraidd y eyfa..?ddid ac, b? r, yn difa y nerth a'r iechyd yn t?y? ?"°"  opiwm a <-A?r«!. cymmerir ef, i ''deoh i .or. gwaew, a hyny, yn gytfredin, yn ol cy? j?i;. Arfenr ef yn amluh yn yr America nag y t?"? '? wlad hon.  ?oni? Charles Kingsley am feddwon o'n genedi.o aeth, puteiniaid o'r frest, a gw?f a gwr?e"' damnio cyn eu geni.' Nid siarad ar o M Y'  K"ley eithr cadarnheir ei eiriau gM J iaeth ddy?ol. Rhydd y meddyg e??wog, Dr. >hall0, plant ieuaingc yn feddwon a eit io y?, 'G.n,l m?dd.i y doctor, 'am I;tli a auwytl We 1 i'r tad fod yn feddwy. ond am t\wyddyu YJI daug'" tueddiad cryf am ddi.d .,I 1,,V. un ,u?, yr oedd y plant a anwyd cyn i r Md tied y",??yn i?n oddi wrth y gw.nd.d hwn a'r w0l)l Un oddi wrth y gwendid hwn a r r^ai hyny yn y.awydd. am di? l?.h,laidd, jui blant y byddai yn rhaid wrth wyl«W^.u, ddydd a nos, i'w cadw rhag yfed y d '.d ydd by, Bydded fod y g?i?iau dunfol hyn >Q 'h?'jt ie-I plant.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
.Costia..rhwl1g 8,¡lÛ¡ \1' wyd,(: Mgywet.iot;wy.l?'Me??Mia'? IJW ??l Ngbaerd cid a li??er 0', cl"?". ,d hwU ?Mwyyrar{ert&dtt'?otuetnoeeryg.