Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
5 erthygl ar y dudalen hon
TELERAXJ AM Y " FANER." -«VL…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TELERAXJ AM Y FANER." -« VL TITO rf AT M< M?mpMfMt dydd MeMhm yw 2:. P««« » jm rbad drwy'r ,ost, os oymmeir 2, nen unrhyw M -? ??fwy dan yr un amkm yw yn ol 28. 29. yr "n>,3 JL„j0 Syw Su yr un .mkn, yw yn o! S?. ??. '?? ?? & BM 2.. Oc. os na ;"aelr hyny. 0 phrls wedi ei stampio YV Sig., DOU 2a. 9c. T chwarter, ond talu yn =150D a 38. 01 na w.elr hyny. h M,.?phMdydd ?., „, nn ond el phris am thwaiterynrhaddrwy rposf yw 1 • 8g. Ju yn ?"'en; nan 2s. 00 na wne!r hyny. Anlonlr 2 gop. drwy y { am fc9o.yohwarterondtal«ynml«n. ^n^ eu 3.. ,os na wBetr h7ny. Hefyd, anionir  unrhyw gyniifer yn ddi- .n ?2,. ?M?? w'n?.tr ?h!'??f??"? ?"?'" ? '?'- d»ul drwy y ;P«5t gan ycyoe n.awrth, Mehefln, ?' FSSX.•AN,ONLR W YN mixen hyd nom y ceir rhybudd i'w hsttsl. ]3arddoniaeth Y mae aini un on beirdd, wrth anion en cyfansodcUadau i ni, gan bwyso arnom eu cyhoeddi yrwythnos MMf." Bymunwn bysbysu y cyfryw fod ?mmhoMiNiDi gyaMnieuc?ondMhy.bysM. 0, pddrbywan yn dymuno hyny, wrth anfon Hine))au ar !trwo!Mth priodas, neu eredi?eth, &c., &o., deaUxd y bydd yn meenrheidio) (ddo Mfot & am bob llinell a Smnwvsa y cyfansoddiad, Caiff felly ymddangoa "yn 5 BM<tf ac ni byddwn yn fyhifot am eu rbagoroldeb fel eyfacsoddiadau. Os na wneir hyn, hydd yn angenrbeidiol I ni anfon y cyfansoddiadM at olygydd y FxrdaontMth; a chymmer felly rai wythnosau cyn ymddangos, yn ol sw,¡{ y farddoniaeth fvdd mewn liaw. Unol Daleithiau yr America: Anfonlr y ddwy FANER am y prisiau canlynol yn ddidraul i'r Uno Baleitbiau: BANEit dydd Mercher, yn ol 8s. So. y chwarter » BANER ddydd Sadwm yn 1 2s. 2g. y chwarter; ond yn nfcob amgylchiad, y mae ynorliaid talu yn mlamt ac attelir hi pan y bydd yr arian wedi u treulio. Gellir gwneyd hyn trwy r afft ar fange, neu are rhyw dt masnachol parchus diogel arall yn Lloegr a g weU hyn na thalu trwy bapur- au dollars yr Unol Daleithiau, gan fod eu gwerth hwy yn gyfnewidiol yn y wlad hon. Owyr pawb elly helyd pa Bryd y terfyna. Telerau am Hysbysiadau. Am bob bysbysiaklindd hob fod In eymixiery(I mwy o le nag y gwna wyth llinell o'r llythyren hon, 28. 6cb. y tro. Am bub llinell cbwanegol, ca;r coining y tro. Hysbysiadau am ouwarter blwyddyn a tbwsodd am bltsiau UtWMh.
Family Notices
Hysbysiadau Teulu
Dyfynnu
Rhannu
GENEDIGAETHAU. JONEs-Mai 20fed, priod Mr. Thomas Jones, grocer, Foch- riw, ar ferch MORGANs-Mai 28aid, priod Mr. W O. Morgans, Ysgolfaistr (Yagol v RwrddV Fochrlw, ar ferch. BoosE-Alebetin 10fed, priod y Parob. R. Leigh Roose, Hay, srfab. PRIOD ASAU. DAVEs-THOMAS-Mehenn Ced, yn nghapel y Metho(listi?i (I, f?.?.U gAn 1 Parch. David Owens, gw inidog y li?, Mr. S? D.?, saer, CydweJi. â Mi« A Hannah Thomas, G?n Abbey. Cyuwynwyd BeiM hardd i'r par ieuange gan y gweinidog ar ran yr egl-ys. *v-ToNEa—Mehefln 8fed, trwy drwydded yn eglwys g« Bangor, g:m Y Parch. P. C. Ellig, per- Sn? v Dlwvf Mr Thomas Daviep, asienydd, Roe Wen ger ?o?y a Miss Mary JODe1 Myrtle ViIIeLianfa.rf.ohan. T»^T^_HICHAIII>S-M0hetin 9ie(l. yn n,hapel Cfu.rMg y PM«thollstiaid yn Towyn, Mdriooydd, gan y Pa cb. G. ?.Mr 'rhomas Davies, PenDa), & Mh. lllizbeth Richaids, merch y diwedciar Mr. D?iet KichMd., 0 Aber- dyll M?ES-JOKM-MtbeBn Died, yn swydM. y COfre,trydd. ?MrfM Mr. Thomas Hugh?, morwr, ? Mbs Margaret Jonee-y ddau 0 Portdinorwie. Tn? nAYIE<—Mehean 3ydd, trwy drwydded, yn ngbapel We,leyaid Saesoeg, Swinton, ?. Y PH,h D. C. I?r.?. Mr Edward Jones, post messenger, Abergele, a Mm Ann Da?i,!s, Beecbfield. Swinton ger Manchester. ?n° .jMs-L!.OYD-Mehe&"Mh?d.trwydrwyd(te.) yn nghapel ?.??otUsthid Caltinaidd, Bala, gan y Parch. Ellis Ed wards M A Mr. William Roberts, Bronygarth Lodge, Krmadoo' & Miss Ann Doyd, Mount street, 13?l?. I Rnw!.?-LEWtS.-M.he6n lOled, trwy drwydded, yn y Swyddfa f?re?oi, Bala, gan Mr. GriHith Jones, cojrestr- <? Mr R Rowlands, PandY mawr, Llanuwcbllyn, & ?& Gw.n Lewis, Cae )lwyd, HMuwcbtIyn. THOMAS-?OKES-Mehetin 5ed, yn n?pel y Boro, Lhm- ? MD v Parch R. L. Thomas, Mr. John Ihomas, Sr. Marcar^t's Court (gynt o UM'hystyd),? MksMMgMet. Jones, Gwastad, UtMon, Ceredigion. [HYKBYSlAly] Hlr oes i John a Marged, A llwyddiant iddynt rSoddert Tra ar on tfitli dywy'r ani&l fyd; Yn Nghanaan glyd terfyced. Tthel Llwyd, WIRITAMS—GRIFFITHS—Mai 16eg, yn rghapel Jerusalem, Bethesda, can y Parch T. Robtits, gweimdog y lie, yn mbresennoldtb Mr. R. Frees, cofrestrydli, Mr. John Wil- lIams -Rrvnllwyd, Bethesda, a Miss K Gnffiths, msrch y diweddar Mr. J. Griffiths, Caellwyngrydd, ger Bethesda. •WIT MAMS-GEIFFIIHS-iMehelfnlOted, trwy drwydded, yn nSapel Salem, Caernarfon, gan y Parch. J. A. Roberts, ATr Thomas Morris Williams, GG, Tyoemoutb street, Miles Plattin, Manchester, a Miss Elizabeth Griffiths, Glad- stone House, Jlountain Street, Caernarfon. MARWOLAETHAU. DAVIEs-Mehello 7fed, III ol cystudd trwm a maith, yr hwn » ddioddefwyd gyda'r ta-welwch mwyaf yn el hugelnfed f fh.dd, er mawr alar, Catherine, merch liynaf Mr. Robert navies Dolffyn, Gwespyr, sir Mint. Yr oedd y chwaer iauanec auwyl hon wedi el magu yn eglwys Dduw, ac yn ithrawes ymroddgar » ffyddlawn yn yr Ysgol Iabbothol, a cbafodd ras i dynu ei chwy. i ben yn ddicild i bawb; hu farw yn orfoleddus, gan bwyso ar ei Harglwydd, a dyweyd With ffarwelio a'i thad, te., "Caf weled y nefoedd a lesu Grist o'ch biaen chwi etto, ohad." DAVIEs-Mehefin 2il, yn 50ain mlwydd oed, yn rhif 10, Erddig road, Gwrecsam, Mr. William Davies. Yr oedd y trangcodig yn ddyn call a charedig, » chyflawnodd ysw.dd a aro'vewr yn swyddfa argraphu y Jlri. Hughes a'i Fab, eyhoedd-wyr, am dros 2Saiu mlynedd. Brodor o Lanrwst ydoedd. To. qlts-Mehefin 5ed. yo 21ain mlwydd oed, Catherine Jones, merch y diweddar Mr. John Jones, Caecat-.al. Cafodd gy.tudd m",ith, a dioddefodd ef yn bur ddirwgnach. Yr iedd vn aelod parchus yn nghapel y Trefnyddion Calfln- aiddynTal y-bont. Claddwyd hi ddydd Sadwm, y lMed cyilsol, yo myowent Ctterhun. JONEs-Mehefltl lOfed, yn 67ain mlwydd oed, ar ol wythnos o g.tudd. Sarah, onod Mr. Robert Jones, 16, Beaton's 11111 o'r dref hon (Dinbycb). Teimlir chwilhdod ar ei hoi lao in 0 berthynasau tt chyfeillion. Un o Higbgate, Llan- ilian, oedd y drangcedig, ac y mae iddi berthynasau yn yr erico, h of yd- ROTEOTi-Meheiln 10(ed, yn bedwar mis oed, Daniel Lloyd, mab Mr J Roberts, Clasmor, Nantglyn. ROBERTS-Mebeiio 9fed, ar ol misoedd o gystudd nychlyd, yr hWD a ddloddofotld yn amynedrtgar, Catherine (Kate), merch ieuengaf Mr David a Laura Roberts Temple Build- ings, Corwen, yn naw mlwydd a deng mis oed. Mynych y "ywe a' dywedai. (1 mreichiau fy Ngwaredwr, 'Rwy'n ddiogel yn mhub man, Dan gysgod cariad Iesu, Gotphwysa'm henwid gwan," &c. WILLIAms-Mehefin 4ydd,yn 35ain mlwydd oed, ar 01 byr itudd Mr. David Williams, Ty'n y gerddi, Tal y bont, iter Coowy. Claddwyd 81 yn mynwent perthynol i gapel y Trefnyddion Calflniind yn Tal y bont, Mebefln yr Sfed, eweiuyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. J. Williams, ffweinidog y lIe Nid oedd ond deng wythnos er pan fu farw ei dad, Richard Wil'iams, yn yr oedran teg o bedwar ueain vr hwn oedd wedi bod am lawer o flynyddould yn tfvhoeddwr yn y capel uchod, ac yn ffyddlawn iawn gyda'r iohos Ac yr oedd ei f-m yn an hynod gyda chrefydd, ac yn chwaer i'r Parch. J Foulkes, Rhuthyn. Yr oedd Jlr. D. Williams ya g,refyddol o'i febyd, yu ,Iod defnyddiol yu mlwTT* 1 y bont: a theimlir coilott fau-r arei ol. Gadaw. odd weddw a phlectyn amddifad or ti 01, yr Arglwydd a fyddo yn amdoiffyn iddynt.
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Un o'r symmudiadau "rhagorol sydd ar droed yn Nehonwy yn awr ydyw casglu tanysgrifiadau tuag at gyflwyno tysteb i 1h sydd wedi dtrbyn till qaii-u cyhoedd am bob peth a gyflawnodd erioed Diau fod doethorion Conwy yn abl cyssom pob peth. Ai gwir ydyw y bydd raid i arlunwyr Cymru anfon eu. cynnyrcbion i Arddangosfa gelfyddydol Eisteddfod Gwrecsam drwy oruchwyhwr Llundein. ig? Pa ham y rhaid eu H»nfon i Wrecsam drwy Lundain Nid gwir yw, 'does bosBibl.-Yinof- ynydd. Un o'r adranau mwyaf angenrheidiol i'w roddi i mewn (oa nad ydyw i mewn yn barod), yn mssur gwelliantau Llandudno ydyw un yn gwahardd yn bendant i fasnachwyr y dref osod bwrneli nwyddau i'w harddangos ar y palmaut yn Heol Mostyn, er dirfawr anghyileuadra i fforddolion. i
--CAETREFOL. I
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CAETREFOL. I Y MAE achos diswyddiad Mr. MAXWELL yn Ngbaergrawnt, at yr hwn y cyfeiriasom yn ein rhifyn diweddaf, yn debyg o ddyfod mor enwog a chareg bedd KEET yn Owston Ferry. Adroddir yr hanes fel byn gan yr Athencty,nt:- "Y mae Mr. ALLEN, Prifathraw Ysgol Ram- madegol Perse, Caergrawnt, yr bwn nid ydyw wedi bod yn ei swydd ond yn unig am ychydig fisoedd, newydd anfon ymaith un o'i athrawon cynnorthwyol dan amgylchiadau lied neillduol. Seiliau ei ddiswyddiad, fel yr hysbyswyd hwynt gyntaf i Mr. MAXWELL, yr athraw dan sylw, oedd ei fod yo Wesleyad; ae am hyny, awgrymid ei fod o sefyllfa gymdeithaaol isei, ac hefyd nad oedd wedi ei appwyntio gan Mr. ALLEN. Ar yr un pryd, aufonodd Mr. ALLEN dyatysgrif i Mr. MAXWELL, yn rhoddi y ganmoliaeth uchaf iddo fel athraw ac arolygwr plant. Gan mai yagol waddoledig ydyw yr ysgol, o gymtneriad hollol anenwadol, fel yr oedd yn naturiol iddo, safai Mr. MAXWELL dros ei hawl i appsslio at y llyw- odraethwyr. Ar hyu, tynodd Mr. ALLEN yn 01 ei dystysgrif a'i lythyr diswyddol blaenorol; ac aufonodd ail rybudd, yn yr hwn y rhoddodd efe ei reaymau dros ei weithred yn dyweyd fod Mr MAXWELL yn atbraw anghymnihwys, ac yn Ilawer rhy lym yn ei ymddygiad at ei ysgolheig- ion. Yr ydym yu ctywed fod y llywodraethwyr wedi cadanibau y diswyddiad hwn, oudeu bod ar yr uu pryd wedi rhoddi cerydd tyner i Mr. ALLEN am iddo ddwyn i mewn i'r mater y cwestiwn o gredo grefyddol." Oddi wrth newyddiaduron Caergrawnt, yr ydym yn deall fod Mr. MAXWELL yn M. A., ac yn aelod o Goleg St. loan. Y mae efe yn fab i weinidog Wesleyaidd, ac yn frawd i weinidog yr Annibynwyr yn Guole. Y mae wedi bod am bum mlynedd yn athraw cyn- northwyol yn Ysgol Rammadegol Perse. Y Priflltbraw am y pedair blynedd cyntaf oedd y Parcb. J. HEPPENSTALL, M. A., yr hwn, y (lwyddyn ddiweddaf, a gymmerodd yr Ysgol Rammadegol yn Sedbergh. Gydag ef, gweitbiai Mr. MAXWELL gyda'r uudeb a'r cyfeillgarwch mwyaf. Y mae Mr. HEPPEN- STALL yn dyfod yn mlaen yn awr i dystiol- aethu i eflfeithiolrwydd gwaith Mr. MAXWELL. Ymddengys fod Mr. MAXWELL yn ddyn gwir alluog, ac yn meddu cymmhwysderau arbenig i fod yn athraw ar blant ieuaingc. Y mae efe yn bregethwr cynnorthwyol gyda'r Wes- leyaid, ac yn arolygwr y gymdeithas eglwys- ig, ae yn weithiwr selog gyda'r achos dir" est, ol. Nid ydyw ryfedd yn y byd fod ymddyg. iadau gorthrymus fel hyn yn pellbau y Wesleyaid fel corph oddi wrth Eglwys Laegr. Y mae hyd yn oed y Watchman, nid yn unig yn dyfod i ddeall Anghydffuvfiaeth. ond hefyd i gydymdeimlo a, ac i feddiannu sefyllfa ang- hydffurfiol. Trwy bleidlais derfynol y maer, dydd lau diweddaf, gwrthododd Cynghor Trefol Caergrawnt gynnygiad i wneyd ym- chwiliad i ddiswyddiad Mr. MAXWELL; a thrwy hyny, mewn effaith, addefasant ei fod wedi ei ddiswyddo ar gam. Beth fydd y canlyniad o'r mater, y mae yn ammhossibl dyweyd. Teimlir digofaint mawr yn mhlith yr Yinneillduwyr, yn enwedig y Wesleyaid, o herwydd y diswyddiad, a bwriadant gynnal cyfarfod cyhoeddus i'w ystyried. Nid ydyw yn annbebygol na ofynir cwestiwn yn Nhy y Cyfl'redin ar y pwnge. Nis gallwn lai na llawenyclm yn fawr yn y penderfyniad a basiwyd mewn un o gyn- nadleddau Cymmanfa y Bedyddwyr, yr hon agynnaliwyd ddydd Mawrth diweddaf, a'r ddau ddiwrnod canlynol, yn nhref Pembroke Dock. Cynnygiwyd y penderfyniad gan Mr. S. B. SKETCH, yr hwn sydd yn aelod o'r Cynghor Trefol. Yr oedd fel y canlyn:— "Fod cylchlythyr yn cael ei anfon i bob eg- lwys a bertbyu i'r enwad drwy y sir, yn dymuno arnynt ddefnyddio pob moddion cyfreithlawn tuag at sicrhau dychweliad ymgeisydd Rhydd. frydig, os cymmer ymdrecbfa le yn yr etholiad agoshaol am aelod seneddol dros sir Benfro, yn lie y diweddar Syr J. H. SCOURFIELD." Pasiwyd y penderfyniad yn imfrydol; a ni a hyderwn y gwrendy pob Bedyddiwr yn y sir sydd a. phleidlais ganddo ar y cais. Dilyned yr euwadau ereill esampl ganmoladwy Cym- manfa y Bedyddwyr yn y peth hwn; canys nis gellir ammheu na chymmer brwydr le, ac y mae hi yn rhwym o fod yn un boeth. Nid heb ymladdfa galed, gellir bod yn sicr, y gollynga y Ceidwadwyr eu gafael o eisteiidle sydd wedi bod yn eu meddiant am gynnifer o flmyddoedd. Nid ydynt wedi penderfynu ar eu hymgeisydd etto: heddyw (ddydd Mawrth) y mae yn debyg y byddant hwy, yn gystal a'r Rhyddfrydwyr, yn gwneuthur byny. With ystyried nerth Ymneillduaeth yn y sir, ni bydd ond gorchwyl rhwydd i ddychwelyd Khyddfrydwr gyda mwyafrif mawr, ond idfiynt oil fod yn unol, ao yn ffyddlawn i'w hecwyddorion. Gwnaed sir Benfro fel y gwnaeth sir Frycheiniog-a bydd pob peth yn dda Ar ol ysgtifenu yr uchod, yr ydym yn deall fod y ddwy blaid wedi cynnal cyfar- fodydd ddydd lilun, ac wedi penderfynu ar eu hymgeiswyr. Ymgeisydd y Rhyddfryd- wyr fydd Mr. WILLIAM DAVIES, cyfreithiwr, Hwlffordd; ac ymgeisydd, y Toryaid, Mr. J. B. BOWEN, Llwyn-y-gwair—yr bwn a fu yn cynnrychioli y sir am ysbaid yn flaenorol i'r flwyddyn 1868, pryd yr ymneillduodd o'r gyn- nrychioJaeth i roddi He i Syr J. H. SCOUR- FIELD. Ymddengys fod cyllid y rhan fwyaf o'r prif cvmdeithasau cenhadol tramor yn fwy o gryn lawer eleni nag yn y flwyddyn flaedorol. Nid oedd cyfanswm eu derbyniadau yn ddim llai na 842 872p. Mewn rhai o honynt, y mae cynnydd lied fawr wedi cymmeryd lie yn eu hadnoddau ond mewn un neu ddau lieibad, yr hyn a briod- olir i farweidd-dra masnach. Dengys yatadegau yr amrywiol gymdeithasau cenhadol cartrefol fod cryn gynnydd wedi cymmeryd lie yn eu derbyn- iadau. Nid oedd boll dderbyrnadau y Feibl Gymdeithaa Frytanaidd a Thramor yn ddim llai na 222,320p.; ac yr oedd cyfanswm cyllid Cym- deithas y Traethodau Crefyddol yn eyrhaedd I 146821B Y mae cyfanswm derbymadau yr holl T-ymdeithaaau a enwyd yn cvrbaedd yn agos i filiwn a chwarter o buni.au. Casglodd EALWY8 Sefydledig Ysgotland y flwyddyn ddnveddaf y swm o 350,621p. at wabauol achoRlon crefyddol swm 0, ¿, 96 yr JSglwys Bresbyteraidd Unedig, 419,965P., al Eglwys Rydd, 534,450p. ♦ Dydd Llun Sulgwyn, cynnaliwyd cyfarfod o aelodau y Ford Gron yn y Guildhall, Gwrecsam. Galwyd ef ynghyd gau bwyllgor Eisteddfod ddyfodol Gwrecsam, i gymmeryd mewn llaw arlioliad yr ymgeiswyr am y graddau eisteddfodo), yu gystal a rhoddiad y graddau, ac i wneuthui holl drefniadau yr orsedd. Cynnrycbiolid y Ford Gron gan y Pai ch B.. JONES, Rotherhithe, Llundain y Parch. Mr. HOWELL, ficer Gwrec sam; CEIRIOG (yr ysgrifenydd), ac amryw o bwyllgor yr eisteddfod, ac aelodau o Fanchester a Liverpool. Llywyddid gan Yr Estyn. Dar- llenwyd llythyrau O esyusawd oddi wrth BRINLET RICHARDS ac aelodau dylanwadol ereill o'r Ford Gron. Gwoaed rheoiau a threfniadau i arholiad yr orsedd, y rhai a gvhoeddir mewn amser cyf- addas. Dichon fod rhai o'n darlleuwyr bel wybod beth ydyw y Ford Gron. Er mwyn y cyfryw, dymuuem ddyweyd mai urdd o Gymry, ac ereill, ydyw, y rhai sydd yn cymmeryd dy- ddordeb yn Nghymru, ei hanes, ei thraddodiadau, a'i llenyddiaetli Y mae ei hamcanion yn gystal a'i rheolau a'i tfurfiau o dderbyn aelodau yn dra thebyg i eiddo hen Gymrodorion a Gwyneddig- ion Llundain. mcana y Ford Gron, yn gyntaf, ffurfio brawdoliaeth o Gymry gwladgarol yn y wlad hon, SC mewn gwledydd ereill; yn ail, un" holl garedigiou yr Eisteddfod Genhedlaetbol mewn rhwymyn cyffredin, y rhai a ewyllysiant ei diwygio oddi wrth ei hammherffeithrwydd a chynnyddu ei defnyddioldeb; yn drydydd, chwanegu gwerth, ac attal y camddefnydd o an- rhydedd yr orsedd; ac yn bedwerydd, sicrhau archwiiiad cyhoeddus o gyfrifon yr Eisteddfod, gyda'r amcan o gynnorthwyo pwyllgorau eistedd- fodol dyfodol Ag arian a gwobrau, a sicrhau cyfran resymol bob blwyddyn o ennillion y Eisteddfod tuag at ddybenion addysg, a hyr- wyddo celfyddyd, gwyddoniaeth, a llenydd iaeth yn y wlad. Gan fod prawf ein magnel mawr yn Woolwich yn debyg o barhau am gryn amser etto, y mae yr arf dinystriol yn sicr o fod yn llawer mwy costus nag y tybid ar y cyntaf y byddai Cyfrifai y Swyddfa Rbyfel y byddai y gost yu S.OOO/J., a barnai y Due o GAERGRAWNT y byddai yn 15,000p., a dywed rhai fod 25 OOOp. yn barod wedi eu gwario ar y prawf. Nid ydyw hyn ond yn uuig y g6st o wueyd y magnel ond y mae y draul o'i drosglwyddo o'r naiil le i'r Hall, yn gystal a'i gerbyd, a'r pvlor a ddefnyddir yn y prawf, i'w hystyried. Cyfrifid y costiai eludiad yr arf, yr hwn sydd yn pwyso 80 o dynelli 1,500/?., i ysgol magnelau yn Shoeburyness; ond ymddengys yn awr na ellir cael gan neb i ym- rwymo i wneyd y gwaith dan 7,OOOp. neii 8,OOOp., ac y mae trosalwyddiad y magnel ilw adael yn uwylivw swyddogion y Morlvs, y rhai N dybiant y gellir ei symmud am 5,OOOp. Gelli, dyfalu beth fydd y draul o brofi y magnel oddi wrth y ffaith fod pob ergyd yn costio pum punt ar hugain. Cynnwvsa pob ergyd o 250 i 300 o bwysi o bylor, a thri chwarter tynell o haiarn. Bydd yn rhaid tanio cant o'r cyfryw ergydion cyn i'r magnel adael Woolwich, os nad oes cym- maint a byny eisoes wedi eu tanio. Dyma fel y mae arian y wlad yn cael eu gwasti affu 1 0 Nos Wener diweddaf, yn Nby y Cyffredin, gofynodd Ardalydd HARTINGTON i'r Llywodraetb a oeddynt yn bwriadu gosod y papurau perthynol i'r ymdrafodaeth ddiweddar ar achos Twrci ar fwrdd y Ty. l'r hwn yr attebodd Mr. DISRAELII ei fod yn meddwl ei bod yn iawn iddo ddyweyd fod Cofeb Berlin wedi ei thynn yn ol. Yr oedd gwrthodiad y Llywodraeth Brydeinig i gydsynio &'r ysgrif hono wedi ei dderbyn mewn ysbryd cyfeillgar; ond yr oedd pyngciau ereill, yn y rhai yr oedd Llywodraeth ei Mawrbydi yn cyd- weithredu a'r Galluoedd Mawrion ereill. Gallai ddyweyd hefyd eu bod wedi dyfod i gyd-ddeall. twriaeth i beidio gwasu ar y Sultan newydd yn ammbriodol. Heb law hyny, yr oeddyut wedi ymuuo a'r galluoedd ereill i wasgu ar Servia y pwysigrwydd o ymddwyn yn gymmedrol, ae o gydnabod MOURAD v. yn fuan. Dydd Mawrth diweddaf (doe), cymmerodd undeb ffurfiol le rhwng yr Eglwys Bresbyteraidd Seisnig-yn cynnrychioli Eglwys Rydd Ysgot- land-a Synod Seisnig yr Kglwys Breshyteraidd Uuedig, yn Neuadd y Philharmonic, Liverpool. 0 hyn allan, adnabyddir y ddwy eglwys unedig wrth yr enw "EglwJs Bresbyteraidd Lloegr," ac y mae yn awr yu ffurfio enwad o 263 o gynnull- eidfaoedd, gyda 5\1,000 o aelodau, a chyllid: blynyddol o 163,OOOp. Cynnwvsa Henaduriaeth Liverpool 30 o gyunulleidfaoedd (yn cynnwys yr Eglwys Bresbyteraidd Ddiwygiedig yn heol Shaw, yr hon sydd i ymuno yn ddioed A'r eglwys unedig); a. chan fod henaduiiaeth yn gynnwys. edig o nifer cyfartal o weinidogion a henuriaid, bydd hon yn cyfansoddi Uya arbenig o 60 o aelodau yn ymgyfarfod unwaith yn y mis.) Henaduriaeth Llundain fydd y gryfaf o'r owbi yn cynnwys dim Uai na 69 o aelodau a goreaf. oedd y rhai, A chynnrychioliad cyffelyb o wein idogion a henuriaid, a ffurfiant lys eglwysi, n 138 o rifedi- 0 Dydd Iau diweddaf, cyhoeddwyd Adroddiad Bwrdd Masnach am fis Mai, a'r pum mia oedd yn diweddu ar yr 31ain o'r mis diweddaf, Yr oedd cyfanswm gwerth y nwyddau maenachol a ddadforiwyd yn ystod y mis yn eyrhaedd i 29,405,133p., yn erbyn 32,346,107p. yn Y rni cyferbyniol y llynedd, a 28,453,786p. yn Mai 1874. Y cyfanswm am y pum mis oelld 156,760,720p., yn erbyn 151,895,261p yn y tyrn. mor cyferbyniol yn 1875, a 132,369,7112). yn yr un tymmor yn 1874. Cyfanswm gwerth yr lioll allfoiion o nwyddau Prydeinig a Uwyddelig a y mis oedd 17,055,504p., yn erbyn 18,225,132, yn 1875, a 21,229,247p. yn 1874. Y CYFANSWM am y pum mis oedd 83,361,799p., yn crbyn 91,507,12 lp. yn y tymmor cyferbyniol yn 1875 A 98,463,60Ip. yn yr un tymmor yn 1874!
I TRAMOR.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
I TRAMOR. Dydd Mercher diweddaf, dadleuodd Ystafell Cynnrychiohwr Ffraicgc Fesur y Llyworlraeth ar Addysg y Prifysgolion, yr hwn sydd yn amddifadu y clengwyr o'r hawl i roddi graddau, O'r diwedd, pleidleisiodd 388 dros y Mesur, A 128 yn erbyn; ac felly, cariwyd ef trwy y mwv. afrif mawr o 260. Ymddengys fod hyn wedi creu digofaint aruthrol yn mhiith yr offeiiiaid Pabaidd. Tarawodd mawredd y mwyafrif hwynt a'r fath syndod fel na wyddant yn iawn beth i'w wneyd. Teimlant yn hynod oddigalon ac ofnant mai ofer ydyw iddynt wingo bellacb Nid ydyw y bleidlais bon ond arwydd o'rgwrth- wynebrwydd cynnyddol sydd yn y wlad hono i hdniadau yr offeiriadaeth. Y mae y Dirprwywyr yn Salonica yn petbau i wneuthur ymchwiliad i lofruddiaeth y Trafnodd. wyr, ond dywedant nas gallant gael ond ychydig o dystiolaetbau chwanegol y gellir dibymi ar eu awirionedd. Cynnygia perionau eu tystiolaethau ar yr ammod na byddo i neb gael gwybod oddi wrth bwy y maent yn dyfod; ac am hyny, gwrthodir hwynt. Y mae dyn, yn erbyn yr hwn y coleddir y ddrwgdybiaeth gryfaf, yn cael llonydd i gerdded o amgylch yn ddhwystr, gan vmddiried yn ffyddlondeb ei gydwladwvr. Y mae y milwyr o Gaer Cystenyn yn rbodio yr heolydd yn debycach i bobl yn euro am helwr. iaeth nag i geidwaid heddweh. Meddiennir trigolion dau bentref heb fod yn mhell o'r ddinu gan y fath ddychryn fel y maent, ar anuogaeth Trafnoddwr Groeg, wedi ffurfio dau wavchodlu -un o ba rai sydd yn gwylio yn y dydd, a'r II all yn y nos; ac ni oddefant i neb ar un cyfrif ddyfod i mewn wedi iddi dywyllu. Dinas Ems, ac nid Caer Cystenyn, ydyw y lie y troir llygaid y byd ati; ac o'r ymdrochfa Germanaidd hono y mae y CZAR wedi anfon rhybudd i Servia i beidio chwanegu at bervgl sefyllfa bresennol pethau trwy gychwyn gweith. rediadau rhyfelgar ar y terfyn. Fel y dywed telegram goruchwylwyr Rwssia, "Nid ydy ar hyn o bryd yn gwneyd dim ond disgwyl pa fodd v try pethau allan." Os ydyw yr adroddiad yn wirionedd fod Rwssia wedi penderfynu na bydd iddi gymmeryd un cam ar ei phen ei hun gyda olwg ar Twrei, ond ei bod yn gyntaf yn bwr- iadu dyfod igyd-ddealltwriaeth gyda'r Galluoedd eyfeillgar, Did oes in sail i fod yn of nUB a phry. tlerus. Ond y mae yr Invalide o St. Petersburg yn ddigofua yn cyhuddo Lloegr o ddymchwelyd undeb a ffurfiwyd yn Berlin, ac yn dyweyd nad vdyw yn debygol y bydd i'r gwithryfelwyr vmostwng "yn awr, pan y mae y digwyddiadaa diweddar wedi taflu holl Ewrop i'r sefyllfa fwyaf peryglus." Yr eglurhSd ar yr hyn, hwyrach, ydyw fod Awstria wedi cilio oddi wrth gyttun- deb Berlin, a bod Galluoedd ereill, megys Ffraingc ac Italy, yn cilio oddi wrth bob ym- rwymiad, ac yu taflu ar Rwssia y cyfrifoldeb vmosodol ar ei phen ei tun.- Y mae yn bossibl mai sefyllfa Rwssia sydd yn beryglus." Y mae gweddillion ABDUL-AZIZ eisoes wedi eu rhoddi mewn bedd. Cynnaliwyd trengholiad ar y corpb, yn yr hwn yr oedd pedwar ar bymtheg o feddygon, yn mhlith y rhai yr oedd Dr. DICKSON, o'r Llysgeuhadaeih Brydeinig, yn bre- sennol, ac yr oeddynt oil o'r faro fod ei aneu wedi ei achosi gan doriad gwythlen yn ei fraich, a'i bod yn debygol fod yr archoll wedi ei wueyd gan siswrn. Ond pa un ai efe ei hun,ai rhywun arall, a wnaeth yr archoll, nid oedd y meddygon yn dyweyd. Modd bynag, efe a fu farw, ac gladdwyd yn ddioed ar ol cynnal y trengholiad; ac yn ol y newyddion diweddaf y mae Deitliiaii yn dangos yn eglur mai 4'i ddwylaw ei hun, ac nid arall, y rhoddodd deifyn ar ei fywyd. Uyboeddwyd hysbysiad swyddol yn Ngliaer Cystenyn fod ei ddiorseddiad wedi etfeithio ar ei ymenydd, ac mewn gwirionedd, wedi ei wneyd yu wallgof. Hwyrach fod hyn yna yn wirion- edd. Nid ydyw yn hawdd gweled ar yr olwg gyntaf pa fodd y gallai unrhyw gyfnewidiad 11 sefyllfa ABDUL-AZIZ ei ddangos yn fwy gwallgof nag yr oedd ei boll ymddygiad a'i wladiywiaeth ddiweddar wedi profi ei fod. Yr oedd ei fyw)d wedi bod am amser maith yn warthus dros bel). Nid oedd dim tebyg i ddynoliaeth o'i gwmpas. Ymdroai mewn hunan foethusrwydd, pieseravi cnawdol, glythineb, a rhyeedd o bob math. Gwariai atian y wlad yn y modd mwyaf gwas- ttatfus. Nid oedd efe, mewn gwirionedd, y gofalu dim am les a llwyddiant y wlad. Credo, fod ei orsedd yn gadaruach nag erioed. Ni aHal oddef y drycbfeddwl ei bod mewul perygl. PRWG- dybiai bawb a ddywedai wrtho fod ei ymher: odraeth mewn cyflwr truenus. Dichon fod ei gwymp diaymmwth wedi ei wallgofi, ac wedi peri iddo ladd ei hlln. Y mae hyn yJla yn DRA. thebygol. Beth bynag, gellir ei dderbyn yn awr fel yr egitirbid goreu y gellir ei gael ar hyndd bryd ond nid ydyw o nemawr o bwys pa foda y bu efe farw. Os ei law ef ei hun a wuaeth Y weithred, y mae yn debygol ei fod wedl gneyd peth gwasanaeth i'w olynydd. Er mor ddialw Y gallai ABDUL-AZIZ fod yn ei ddinodedd ar 01 »