Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
21 erthygl ar y dudalen hon
AT E.1N GOHEBWYR. I
AT E.1N GOHEBWYR. I Bt ft. (Llanelli), ac "Iago ab Dewit yo ein hesaf. SION IFAN (Wigan) a ddylasai gyfeirio ei gais trwy J Hytbyrfa at y Bardd a eowa. MlfNYoDwa,—Nis gallwn benderfynu hyd oni roddir bwynt yn y glorian. E. P. ROBERTS.-Nig gallwn gyhoeddi yr ysgrif oddi- eithr i ni gael tal am ei chyhoeddi yn hysbysiad. JPIIICHARD a ddylasai gadw yn fanylach at ein hadl- odan. THDLR (Trefforest).-Cyfeirier at "Mr. John A. Lloyd, near Conway, North Wales." BACIIOEN TYLAWD a anfonodd ei Gwyn i ni heb ti enw priodol, am ei fod yn gwybod (ond odid) nad ydoedd yn deilwng o sryhoeddiad. A. B. C.—" Moni,—'trist ddigio, bod yn anioddog, yn anbylon, yn debyg i Syr D. Trevor, pan y dy- wedai, Ie Minan sy fal mouyn," &c., ( I am like a Sulky chap, dc.) W. P. (Caernarfon).- Y mae ol brys mawr ar yr "Ymweliad," &.c. Pe cymerasid yehydig yn yell, waneg o amser i ymdrwsio, diau y buasid yn cael derbyniad. It. (Warwickshire).-Bydded ein gohebydd yn ymarhous. Y mae yn anhawdd cael gan bobl gydweithio mewn achos o'r fath. Diau y ca y cyhoedd wybod pa fodd y bydd petbau wedi eu trefnu cyn bo hir. n. OOWEN.—Tybiasom unwaitb y buasai'r Tywys- og yn cael ymweled a'n darllenwyr gyda'r rhifyn hwn; ond gan fod ei leferydd mor anystwvtli ac anegliir, penderfynasom y buasai ei ymweliad yn annerbyiyol ganddynt. M. MORGAWWG a ddynmna ar Pedr Mostyn gy- hoeddi ei ganiad campus ar Naomi yn unfifurf a Phryddestau 11 1. G. Aled" a 11 Chreuddynfab." Gwuawn sylw manyiach ar gais ein gohebydd cyn cyboeddiad ein rhih II Desar. J. E. (Croesoswalit) a wYlla oblegid fod siaradwyr cyhoedd us yn mysg y Cymry yn defnyddio cynifer o eiriau Saesonig, pan y byddai yn ddigon hawdd iddynt egluro eu me idyliau i'r Cymry yn llawer amlycach gvda rhai Cymreig. Ac y mae ef yn tybied fod yr arferial yn hollol annheilwng o bob un a ddymuna gadwcdigaeth yr iaith Gymraeg. RHYCHWYN.—Gwyddoiu yr achlysurai cyhoeddiad yr ysgrif ddadl a g %inerai fwy o le, os trinid y pttnc yo deilwng, nag a ellid ganiatau yn ngho- lofnau yr Jmserau; gan byny hyderwn yr esgus- nda ein gohebydd ni am beidio ei chyhoeddi. Byddai dda pe dyg d y pwngc i sylw trwy ryw gyfrwng cymhwysach na newyddiadur. IW Bydded hysbys i'r Beirdd, fod genym fwy o Farddoniaeth ar law ynawr nag a allwn gyhoeddi n hyn i ddiwedd y fiwydlyn, gan byny oferedd fydd iddynt anfon i ui ychwaneg o gvnyrchion yr s, vven yn ystod y tvmlior hwn; oblegid fe fydd yn rhaid i ni gwtogi gofod y farddoniaeth yn ein rhif- ynau dyfodol, er mwyn cael ychwaneg o le i ad- loddiadau Seneddol, hanesion, &c., yr hyn y dys- gwylir eu cael yn yr Amserau gan y rhan luosocaf or rhai a'i derbyniant. Heblaw byny, dylai ys- grifenwyr hanesion, cyfarfodydd, a'r Beirniaid (ueu yn hytrach yr ysgrifenwyr) yn y gwahanol gmdeithasau llenyddol, &c., ymdrechu crynhoi e,i hadrt)ddia(lati a'u beiriiiadaetitzxu i gylch mt)r fschan ag y gallont. Gwelir fod yn y rhifyn hwn adrodditld a dwy feirniadaeth rhy feithion o iawer Pw cyhoeddi mewn papyr o faint yr Amserau, gan n id oes ynddynt ond ychydig iawn o addvsg gy- firedinol. Dealler mai nid eisiau ymwrthod yn hollol a phethau o'r fath sydd arnom na, byddai hanesion cryno a phrydlon o bob peth ywerth ei gofnodi a ddygwyddo yn mysg ein cydgenedl yn bur dderbyniol genym. A byddai dda iawn seiiym gael cynifer o sylwadau beiruiadol ag a fyddont o duedd i addysgu a diwyllio chwaeth ein darllen wyr; ond am adroddiadan a beirniarlaethau meithion a difudd, yr ydym yn penderfynu na bydd i ni gyhoeddi ychwaneg o honynt. DERBYNIASOM ysgrifau oddiwrth Gordofig, Saer Maen leuange, Macwy Mon, R. O. R. (Mach no), Meilir Mon, ac Amaethwr cant ein sylw cyn cy- boeddiad ein rhifyn nesaf.
AT EIN DERBYNWYR.I
AT EIN DERBYNWYR. I CTHOKnDm. yi- Amserau BOB WTTHXOS. ir mae wedi ei fath bodi, fel y gellir ei gvfeirio yn ddidoll i unrhyw barth yn y Deyrnas Gyfunol. Ei bris sydd fel y caulyn:— BLAEV-DAL,—15s. am flwycldyn; 7s. 6c. am haner bl wvddvn 3s. 9c. am chwarter blwyddyn. Os AB GOEL17S. am iWydd yn 88. 6c. am haner blwyddyn 4s. 3c. am chwarter blwvddy yn. Ni wneir un sylw o archebion oddiwrth ddyeithriaid heb fiaen-dal. Cyfeirier yrarchebion (orders) am yr Amserau i Mr. John Lloyd, Amserau Office, 17, Queen Anne-street, Liverpool; Be efe Bydd i dderbyn yr hoil daliadau. Gellir anfon postage stamps fceiniogau) am 73. 6c. a than hyny, ae Archebion (Post Office Vrd.ers) am symau uwcltlawhyny. Nis gallwn sicrliau vr ail- Ionir rhifynau ychwanegol i neb oddieithr i'w harchebion tldyfod i law ddeuddydd o leiaf, cyn dydd ei gyhoeddi ad. TRAUL Y LT.YTHYRAU A'R ARCITFBIO-, AM ARIAX.—DISJ^WVLIR bob gohebydd a derbynydd dalu traul cludiad eu holl lythyr- BU ynghyd a thrtml y Post Office Orders. Cofier, os na bydd istair.p cyfatebol i doll y Ljythvr gael ei ddodi arno, y gorfydd i'r derbynydd dalu toll ddenbh/ueu beidio derbyn y llythyr; gan na dderbynir arian yn rhag-dal yn y llythyrdai. ADYEWTDDU I ALIADAU.-L,r mwyn i'n derbynwyr ddeall po bryd y bydd eu taliadau i fyny, rhoddir y ddau rifyn olaf a bob rhagdaliad mewn amlen felen, yn He un wen. t;;tr Caniateir yr elw arferol i ddosparthwyr. DALIEE SYLW.—Bydd pob Newyddiadur a gvfeirir i wlad dpajnor, neu i Lhefedigaeth Frytanaidd, yn ddarostyngedig i gael ei atal, od(lieithr iddo gael ei roddi yn y llythyrdy o fewn Baith niwrnod i ddydd ei gyhoeddiad. AT HYSBYSWYR. I Gall mai vr Amserau ydyw y Newyddiadur helaethaf ei gylchrcdiad yn y Dywysog- aeth; y fo ydyw y evfrwng goreu i gyhoeddi Hvsbysiadau yn mysg y Cymry. Cvhoeddir Unrhyw hysbysiafl heb fod trwchlaw 6 Uinell am 3s.; a 2c. ain bob llinell (yn eynwys tua bo o lythyrenau) ychwanegol. Lleiheir y prisiau pan fyddis k mynychu cyhoeddi yr un Hysbysiad. TO ADVERTISERS. I The Amserau being the most extensively circulated News- paper in the. Principality, is the best medium for publish- ing all kinds of Advertise- ments among the Welsh peo- ple. The terms are low :—Six lines and under, three shil- lin" and two pence for each additional line (containing about 50 letters). Discount will be alowed on Advertise- ments repeatedly inserted.
Y SENEDD.
Y SENEDD. Mae'r lie ffjrfir deddfau y wlad fvvyaf ei dylaDwad ar y ddaear ar gael ei bagor. Ymgy toulla dros cbwe chant a haner o gynrychiolwyr Prydain i wneyd deddfau, y rhai a effeithiant er lies neu afles nid yn unig deiliaid Uywodraeth Victoria, ond a ddylanwadant, 03 nad yn union- gyrcbiol, yn anuniongyrchiol, er eysur neu anghy- flUr pob cenedl ar y ddaear. Mae ymehwyliad- au, dadleuon, penderfyniadau, a deddfau Sen- eddol Prydain o bwys mawr. Mae eysylltiad fhyngddynt, fwy neu lai, &'r hyn sydd yn elfen neu yn elfenau llwyddiant a hapusrwydd pob cenedl wareiddiedig. Y mae yn annictionadwy dyfalu beth fydd nodwedd y Senedd newydd, a pha fath fydd ansawdd y mesurau a ddygir yn mlaen gan- ddi. Ond y mao yn ffaith nodedig, ac yu deilwng o ystyriaeth, fod yr awenau yn bresenol yn nwy- law y rhan fwyaf anfedrus a diegwyddor o gynrych- iolwyr y bobl. Y mae dynion penaf y wladwriaotb, y dynion sydd wedi gwneyd mwyaf i ledaenu a chario allati egwyddorion cywir a sefydlog gwlad. I yddiaeth, yn awr allan o swydd, a dynion, gydag un neu ddau o eithriadau, bollol ddifedr yn trio achosion y deyrnas, ac yn flfuvfio CyfringyDghor ei Mawrbydi. Bron nad ellir dyweyd mai Disraeli yw yr unig un sydd yn meddti pen ar ei ysgwydd- EU yn miilith yr holl luaws, o leiaf mewn evdmar- iaeth i'r enwogion sydd yn y Senedd, had ydynt yn aelodau o'r weinyddiaeth. Efe ydyw enaid gweinyddiaeth Argltfydd Derby. Gaoddo fe, mewn gwirionead, y mae'r prif awdudod a dylan. wad, er feallai nad ydyw'r Arglwyddi ereill, ei gyd- weinidogion yn hoffi cydnabod hyny. Pan dder byuiwyd ei gynnorthwy gan Arglwydd Derby, yr ydym yn meddwl mai angenrheidrwydd anorfod oedd yn pari iddo wneuthur hyny. Y mae rhag- farn bendefigaidd ei Arglwyddiaeth yn rhy gryf i beri fod serch mawr rhyngddo a gwr diwaed ac anuradasol, ac o haniad luddewaidd fel Disraeli. Ond cymerodd Disraeli ato gan ei fod yn gwybod fod gallu a dylanwad o ryw fath ganddo, a phen derfynodd yn ddiau ei ddefnyddio at ei wasan- aeth, ac i gyflawni ei aiiicanion ei hun. Ond tra yr oedd Derby a dynion enicog, megia Iarll Malmesbury ae Arglwydd John Manners, yn tybied y gallent drin Disraeli fel y mynont, gwydddi Disraeli y gallai efe yn burion eu trin hwy; a<5 nid oes yr ambeudeth lleiaf yn ein meddwl, fel y sylwasotn, mai efe ydyw pen ac enaid y weinyddiaeth bresenol. Ond tra y mae Disraeli yn meddu y pen goreu, y mae hefyd yn tneddu y galon fwyaf dwyllodrus. Yn wir mae'r holl weinyddiaeth yn cael ei hynodi fel un dwyllodrus. Maent wedi twyllo eu gwrthwyneb- wyr a'u hamddifFynwyr, eu cyfeillion a'u gelynion. Mae pob He i teddwl y hydd raid iddynt fwyta eu ceiriau liU haagin cyn pen ngmawr o ddyddiau, a gwadu yr egwyddorion hyny ag oeddent yn eu hynodi fel plaid, ac yn gwasanaethu fel rhwymyn eu hundeb. Mae rhai yn ceisio dadlu os bydd i Iarll Derby wadu ei blaid a'i egwyddorion, na fydd ond yn dilyn esiampl y diweddar Syr Ro bert Peel, am yr hyn y mae y gwr enwog bwnw yn awr yn derbyn y fath ganmoliaeth. Ond yr ydym ni yn ostyngedig dybied fod gwahaniaeth hanfodol rhwng yr amgylchiadau. Ymwrthod- hanfodol rhwnta yr am- odd Syr R. Peel &'i egwyddorion o herwydd iddo gael ei argyhoeddi o'u geodeb-gwnaeth gyffesiad cyhoeddus o'i droodigaeth, a gwnaeth ei oreu i I gario allan yr hynyr oedd wedi cael ei argyhoeddi, oedd er lies y wlad yn gyffredinol. Gwnaeth hyn hefyd pan oedd ganddo blaid gref wrth ei gcfn— pan oedd mwyafrif mawr yn barod i'w gefoogi yn ei holl fesurau. Ond nid felly Derby a Dis- raeli. Gomeddasant bwy blygu i rym a dylanwad y gwirionedd-ymneillduasari-, oddiwrth y blaid newydd, a threuliasant eu boll nerth a'u hyawdl- edd yn bytheirio ymadroddion sarhaus, a brath- eiriau cyrbaeddbell yn erbyn y rhai yr oeddent yn gweled yn dda eu galw yn fradychwyr eu plaid. Daetbant i awdurdod dan haeru eu bod yn ym- lynu wrth yr un egwyddorion, am eu bod yn credu mai vr egwyddorion byny oeddent yr unig rai, ond eu cario allan, a dueddant er lies a llwyddiant y wladwriaeth. Ond yn awr (os ydyw y gwr hwnw sydd y dyddiau hyn yn dirgel sibrwd dirgelion y Cyfringynghor, sef "iVItic," yn dyweyd y gwir) y mae y weinyddiaeth am daflu Diffyndolliaeth dros y bwrdd, ac am gario y Uywodraeth yn mlaen ar egwyddorion rhvddfasnachol-Paham ? Ai am eu bod wedi eu bargyhoeddi o les yr egwyddorion hyny ? Dim o'r fath beth. Ond yn unig am eu bod yn canfod nad oes dim modd iddynt hwy bar- bau yn eu swyddau heb wneuthur hyny. Hyd y gwyddom ni, y mae Derby yn credu eto fod rhydd- fasnach yn andwyo'r wlad, ac mai y ffordd decaf i ychwanegu'r cyllid ydyw i drethu'r dorth. Y mae Disraeli yn golygu mai yr am- aethwyr sydd yn talu yr holl drethi yn mron. Y mae Mr. Christopher yn cwbl gredu fod yramaeth- wyr ar ddibyn distryw. Y mae Mr. Filzroy Kelly, yn llwyr argyhoeddiadol nad ydyw yr holl yd tramor sydd wedi dod i'r wlad hon wedi rhoi un tamaid mwy o fara i'r dyn tlawd, ond yn nnig ei fod wedi peri fod llai o yd cartrefol yn cael ei dyfu. Ac y mae Mr. Walpole, yntau yn dal i olygu mai twyll hollol ydyw fod deddf 1816, wedi peri fod nifer y tlodion yn llei- hau, ac felly am yn agos bob un o ho.<ynt, ond eto y maeut yn barod i lywodraethu y wlad ar egwyddor- ion rhyddfasnachol, y rhai a olygir ganddynt, yn i niweidiol i lwyddiant y deyrnas, ac y maent yn barod i daflu eu cyfeillion dros y bwrdd, ac i dewi a son am eu hegwyddorion rhagorol hwy eu hunain, yn unig fel y gallont barhau yn eu swyddau, oblegid y mae yr etholiad diwedd&f wedi argyhoeddi y mwyaf pen- dant o honynt, Major Beresford er engraifft, mai dyna'r unig lwybr i gadw yr awdurod yn en dwy!aw. Yr ydym yn tybied gan hyny nad oes y tebygnlrwydd lleiaf rhwng ymddygiad mawrfrydig y diweddar Syr R. Peel a'r hyn y dywedir y mae larll Derby yn fuan am ei wneyd. Mae y Senedd-dymor nesaf i fpd yn un bwysig' Mae mesnrau pwysig yn ddiau i ddod ger bron. Y mae y cwestiwn pa fodd i lywodraethu miliynau Pag- anaidd India, i ddod o dan sylw. A estynir oes yr East India Company ai peidio. Y mae y cwestiwn o ryddfasnach a diffyndolliaeth i gael ei derfynu am bytb. Daw nifer luosog o gwestiynau eglwysig ger bron y Ty. Y mae achos Mr. Prynne ac Esgob Exeter i ddod ger bron, ac fe egyr hwnw yr boll gwestiwn o barth sefyllfa yr Eglwys Sefydledig. Mae yno gorff lIed gryf o Ymneillduwyr egwyddorol. Os nad ydyw Mr. Horsman yn y Ty, y mae un cryfach, gonestach a mwy cyson ei egwyddorion, sef golygydd medrusy Noncon/ormlst, ac y mae Syr Benjamin Halt yno i wneyd pob rhaib a thwyll esgobol ac eglwys- ig yn hyspys. Bydd y cwestiynau pwysig, y tugeb diwygiad Seneddol, a.'r pwngc tra phwysig hwnw, trethiad mwy uniongyrchol, yn sicr o ddod o dan sylw. Mae swn bywyd hefyd yn mysg y blaid rhydd- frydig yn y Senedd. Bydd yr ymgynulliad yn Man- chester yr ail o'r mis nesaf, yn sicr o gynyrchu effaith mawr. A gytunir ar ryw gwrs neillduol o weithred- iad, ychydig o ddyddiau a ddengys. Gwneir ym- drech neillduol o blaid y tugel y mae'n ddiaman. Mae gwir angen am dano, ac nid yn unman yn fwy nag yn NhywySogaeth Cymru. Y mae Arglwydd John Russell hefyd yn llawer mwy ystwyth nag a fu. Y mae ychydig o fisoedd ar feingciau yr wrthblaid wedi gwneud lies iddo. A fydd iddo gael ei gydna- bod eto fel Uywydil y blaid rhyddgarol, sydd gwest- iwn. Y mae Mr. Hume yn benderfynol yn erbyn y meddwl am y fath beth. Nid ydyw yn credu yn ngon- estrwydd ei Arglwyddiaeth. Mae'n ddiamau fod ei Arglwyd liaeth wedi bod yn euog o drosedd anfad, drwy wanychu ei weinyddiaeth yn ei ymwrthodiad ag Arglwydd Palmerston, ac wedi hyny yn bradychu egwyddorion rhyddfasnach i ddwylaw ei elynion. Rhoddes allu yn nwylaw ei elynion na fuasent byth yn ei gyrhaeddyd oni buasai ei wendid a'i ddiflyg penderfyniad ef ei hun. Ond pwy bynag fydd pen- aeth y Rbyddfrydwyr, mae lie i hyderu y bydd mwy o undeb a chydweithrediad yn eu mysg nag a fu. Y mae eu gwrthwynebwyr, sef y Toriaid, yn amddifaid o gri nodweddiadol. Yr unig rith sydd ganddynt yn awr ydyw, mai eu gorchwyl arbenig hwy ydyw scfyll ar ffordd rhuthriadau gvveriniaetb, hwynt hwy yn unig ydynt ainddillynwyr y Goron, y Cyfansodd- iad, a'r Eglwys. Gall y cri gwag hwn wasanaetbu i ddallu llygaid yr anwybodus, a'r rhagfarullyd mewn etholiad, ond gwelir trwyddo yn y Senedd. Bydd geurleb y cri yn eglur ganfyddadwy, ac y mae'r wein- yddiaeth ei hunan yn teimlo hyny. Y maent, o (an- iyniad,yn awyddus i gyfuerthu eu hunain a dynion o ddylanwad a meJr, ac i'r perwyl hwnw, y maent ineddir, yn llygadu ar Arglwydd Palmerston, ae yn foddlawn i wneud llawer o aberthiadau er mwyn enill ei gynorthwy o'u plaid. Y mae'r Times ar ol sylwi ar wendid addefadwy y weinyddiaeth bresenol, yn ysgrifenu fel y canlyn ar y mater Dywed rhai fod y diweddar Ysgrifenydd Tramor mor foddlawn, ag y byddai yn ddiau o dderbyniol, i roi i'r LlJw odraeth gadernid ei gynghjrion a gloewder ei hy- awdledd; ac yn ddiau, nid oes un dyn, i'r hwn y mae yn fater mor ddibwys, pa un a ydyw mewn set- yUfa dda neu ddrwg, oblegid nid oss dim yn angby f leus i'w gywreinrwydddigyffelyb ef. Ond nidyw Ar- glwydd Palmerston mwyach yn ieuangc, a gall hyd yn nod efe, yn rhesymol betruso diweddu ei yrfa swyddul faith fel cydweithredwr a'r personau tra bychain i'r rhai y mae gallu yn awr wedi disgyn Carem hefyd adnabody dyn yn y cyfringynghor pre- senol, a feiddiai gyflawni y swydd o Ysgrifenydd Tramor, yn mhresenoldeb un sydd ganddo'r cwbl ar flaenau ei fysedd, a meddwl yr hwn sydd yn olen- ddydd gwybodaeth Ewropeaidd. Dichon fod Ar- glwydd Malmesbury yn ddyn gwrol, ond rhaid ei fod yn rhyfygus dros ben os bydd iddo eistedd mewn cynghor wrth ochr un mor gawraidd,a meuldio honi gwiadlywiad tramor o'i eiddo ei hun. Am Arglwydd Palmerston,dywedir nad ydyw yn anfoddlawn i ddod i ryw delerau, ond y telerau hyny ydynt,pa fodd byn ag, ei fod efac Arglwydd Derby i gyfarfod a'u gilydd ar yr un tir, ac i bob un ddod a nifer penoJol o ael odau newyddion i ffurfio cyfringynghor. Prin y lledaenid si fel hyn ar led, oni buasai rhywfaint o wirionedd ynddo ac nid oes gan neb lei rvfeddCi fod Arglwydd Derby yn dymuno cyfarfod y Senedd gyda gwell dynion nag sydd ganddo yn awr."
Advertising
DYMGVRCHUD MEDUYGOL."—-Diau fodfy llythyr a gy- hoeddodd ,M1', Joseph Thomas ar y pwngc hwn, yn ein rhifynau diweddaf, wedi denu sylw ein darllenwyr yn lied gyllredinol. Yr ydym yn tybied"fod Mr. Thomas yn wastad vn gvveithredu oddar egwyddorion didwyll, ac yn umciinu at wneyd cyinaiut ag a alio o ddaioni i'w gyd-ddynion. Eto nid vdynl yn cymeryd arnom i gadnrnhau nac i wadu (lim o bartu helaethrwydd ei wybodaeth mewn Yinenyddiaeth a Mesnieriueth, er ein bod yu gwybod urn ztint-yv o hersonail a dderbyniasant leshad trwy ei weinyddiadau, a bod ganddo yntau nifer Inoa:? o dystiolaethuu yn ei feddi.uu er cadaru- hau gwirionedd yr adroddmd helaeth a pyllueddir ganddo y naill wythnos ar 01 )? Hall yn mysg em hy?bysiadau. Syiwer ar y tudalen gyntai. Cymerwyd ystafelloedd yn un o'r prif westai yn mharth gorllewinol Llundaia, i'r Due Terceira, a swyddogion milwrol Portugal, yr hwn sydd yn dyfod ar negeswriaetli benodot oddiwtO) Frenines Portugal, i fod yn w^ddfodol vn utfhladdedigaeth Due Welling I ton.
FFRAINC.
FFRAINC. Y mae y derbyniad a gafodd Louis Napoleon yn Paris, wythnos i ddydd Sadwrn diweddaf, ar ei ddychweliad o'i daith ymweliadol a deheubarth Ffrainc, wedi symud pob amheuaeth o barthed i sefydliad yr Ymherodraeth y mae y cyfnod hwnw yu dynesu bob dydd ac mewn trefn i wneyd hyny yn gyfreithlon, o ran fFurf ac vmddangosiad, y mae y Senedd i yragyfarfod y 4ydd o'r mis nesaf. Tybir y bydd i'r Senedd basio deddf, neu benderfyniad, yn anog sefydliad yr Y mherodraeth yn mherson Louis Napoleon, ac yna rhoddir y mater at faru yr holl genedl, trwy bleidleisiaeth cyffredinol y Ffran* cod, o dan ddillyniad y tugel. Gan fod Napoleon yn hofi'ddyn y werin, nid oes un sail i aineu y canlyniad caiff fwyafrif mawr yn ddiau. Gwydd- ai Louis Napoleon, ei fod, wrth adferu pleidleisiad cyffredinol, yn sicrhau yr awdurdod iddo ei hun. —Ond yn awr ychydig am ei ddyfodiad buddugol i Paris. Dychwelodd Louis Napoleon i brif ddinas ei Ymherodraeth ychydig wedi dan o'r gloch pryd nawn ddydd Sadwrn. Fel y soniem o'r blaen, yr oedd y darpariadau er rhoddi croesawiad brwd- frydig iddo, wedi eu llunio yn y modd mwyaf gor. wych a mawreddog; ni arbedid na thraul na llafur -yr oedd pwrs y Uywodraeth yn agored, a'i boll swyddogion o bob graddau yn ymeguio, er rhoddi yr vmddangosiad mwyaf ceuedlaethol i'r cyfan. Gan fod yr bin yn dra hyfryd, yr oedd yr ymgyn- nulliall i weled yr olygfa ysplenydd yn ddirfawr. Ychwanegwyd at boblogaetb y brif ddinas filoedd lawer o'r eyinydoinetliati, yti gystal ag o barthau pellenig- Bernir fod o lelaf dltwy fil a deugain o ddyeithriaid wedi dyfod gyda'r rheiltfyrdd i Paris nos Wener. Yr oedd y fath gywreiurwydd wedi ei godi yn meddyliau pawb, trwy y ffaith fod y wlad eisioes wedi ei thrawsffurfio yn ymherodraeth, a'r Llywydd gweriuiaethol yn Ymherawdwr, fel yr oedd y tyrfaoedd a ymgynnullent ar hyd y Boule- vards, yn fwy nag a welwyd ar un aclilysur enoed o'r blaen, pa mor ogoneddus net; alarus bynag. Yr oedd y pellder o satio rheilffordd Orleans ar hyd y Boulevards i'r Tuileries, yu bedair miiltir ac ar hyd yr holl ffordd yr oedd bwäau buddugol (tri tiniphal cti-ches) yn lluosog iawn, a'r banerau yu afrifed, a chwilient o'r ffeuestri, ar benau y tai, yr eglwysydd, ifec., a phob math o arsgrifeuiadau arnynt, ( ond heb un gair am weriniaeth na Llywydd, ) megis, 1 Napoleou Ill. Ym- herawdwr. Gwaredwr gwareiddiad diweddar- diffynydd y gwyddoriou, celfyddydau, amaethydd- iaeth, diwydrw}dd, a thrafuidaeth. Y gweithwvr diolchgar." Yr oedd hyn ar y bwii, a osodasid uwch ben y porth tuawr a arweinia i'r Tuileries; ac ar y colofnau cofnodid y gweithredoedd a gyf- lawn odd Napoleon, y rhai a ddangosent ei bawl i'r goron ymherodiol. Gwelid hefyd-" Dinas Paris i Louis Napoleon, Ymherawdwr." "Er aurhydedd Louis Napoleon, Ymherawdwr." I'w Uchder Breninol Napoleon ILL Ymherawdwr y Ffrancod." Heddwch yw'r Ymherodraeth." •' Ffrainc sydd foddlawn," Duw ddiffyno yr Ymherawdsvr." "Vivo PEmpereur," &c., &c. Yr oedd rlies o filwyr, y fyddin a'r gwarchlu cenedlaethol, bob ochr i'r heolydd ar hyd yr holl ffordd, wedi eu trefnu yn rheolaidd tua bauer awr wedi un o'r gloch. Ychydig cyn dau, rhoddai taniad y magnelau hysbysiad fod y Llywydd wedi cyrbaedd i satle y rheilffordd, lie yr oedd ystalell fawr wedi ei gor- wychu i'w dderbyn, a chader ddwyfraich velvet, wedi ei gwneyd ar luu govsedd, ac eryr mawr uwch ei phen iddo eistedd ynddi. Derbyniwyd ef ar ei ddyfodiad o'r gerbydres gan Archesgob Paris a'i glerigwyr, Tywysog-lywydd y Senedd, a thua cant o aeiodau Seneddol, Cynghorwyr y wladwriaeth, Arlywydd byddin Paris, Barnwyr, &c., a thorf o swyddogion cyhoeddus o bob graddau. Ocidiallan o dan y bwii buddugol, wrth borth safle y rheil- ffordd, gweiid Iluaws o ben filwvr yr ymherodraeth gynt. Darllenai Llywydd Dirprwy Trefeiligol Paris gyfarclnad iddo ar ei ddychweliad, yn yr hwn yr awgryrnai ar iddo gyhoeddi yr ymherodraetii. Gwuaetii Prefect y Seiue araeth i'r un perwyl; a dywedodd y Llywydd ychydig o eiriau mewn ateb- iad iddynt. Yna cychwynodd yr orymdaith orwycb ar byd y ffordd'appwyntiedig yn lied gytlym; a marchogai Louis Napoleon ar farch, yr hwn a gerddai yn ol tua phurn inilltir yr awr. Addefir gan bawb, o bob plaid, fod y derbyniad a gafodd y mwyaf calouog a ohroesawus a allesid ei roddi iddo, er ei fod yn ddiffygiol o'r bloeddiadau trwstfawr a wneir ar achlysuroa cyffelyb yn y wlad hon; Oltd yr oedd y llefau o Vive I Einpereuryu fynvch iawu, ac ni chlywid dim bloeddiadau ereill. x yl yr oedd yr orymdaith yn dynesu i'r partli gorlle ,v- inol, lie yr oedd y graddau uchelaf a mwyaf boa- eddigaldd o'r boblogaeth, yr oedd y llefain a'r bloeddio yn Ileihau. Ar y Boulevards Montmartre a'r des Italieus, er yr ysgydwid cryn lawer o gad achau, &c., yr oedd yn amlwg fod yr edrychwyr yn mwynhau eu hunain yn dawel ae oeraidd a'r olygfa yn uuig, heb fod o dan ddylanwad brwdfrydedd na serchogrwydd o un math. Er hyny, yr oedd ei dderbyniad, ar y cyfan, yn well na dim a gafodd Louis Napoleon erioed o'r blaen yn ninas Paris, a rhaid ei fod wedi cael ei foddhau yn fawr. Oyr- haeddodd y Tuileries tua hauer awr wedi tri. Ni chymerodd v cenadon tramor un than yn seremo- nian y diwrnod; a dicbou fod byuy yn ddealltwr- iaeth rbyogddynt. Y noson hono yr oedd y ddinas gan mwyat yn oleuedig a dywedir fod y gwarchlu dinasol wedi awgrymu mai nid diberygi ydoedd i neb esgeuluso dangos eu breiugarweh trwy oleuo eu fieuestri, &c. Cysgodd y Llywydd yn mhalasyr Ely see. Dywed gohebydd y Times-" Bernir fod 350,000 o ddveithnaid wedi dyhd i Paris i weled yr olygfa. Gyda'r holl dorf hon yn ycli,.vatielgol at boblogaeth arferol y ddinas, ni cidywais ddarfod i unrhyw ddamwain o bwys gymeryd He." Beth bynag ydyw, neu a feddylir am Louis Napoleon, y mae ei gyfarehiad i Abd el Kader, pan yn cyhoeddi ei ryddhad iddo, yn wir anrhydedd iddo, a thybiwn yr ystyrir of felly gan ein darKeu- wyr. Yr oedd fel y canlyn:—"Abd-el-Kader,— wyf yn dfod i bysbysu i chwi eich bod yn cael eich i rhydahau. Arweinir chwi i Brousse, yn ngwlad y Twrc, cygynted ag y hyddo y dii-jittriad- au rheidiol wedi eu gwneyd a chwi a dderbynivvch oddiwith lywodraeth Ffrainc gyfarwys (pension) teilwng o ch uchelradd blaeuorol. Er ys hir amser fel y gwyddoch, y mae eich caethiwed wedi peri i till WIr ond; canys adgofiai i mi yn barbaus na ddarfu l r llywodraeth am blaenorodd gyliawni ei hymrwyiniadau tuag at elyn anffodus ac nid oes dim yn fy ngolwg i yn fwy israddiol i lywodraeth I cenedl fawr, Ja chamdJefnyddio ei gallu trwy ballu yn ei haudewid. ITaelfrydedd ydyw y cynghorydd I goreu bob aniser acyrwyfyn ddyogel na wna eich preswyliad yn Twrci, effeithio ar heddwch ein meddiannau yn Africa. Y mae eich crefydd chwi, fel yr eiddoin ninau, yn dysgu ymostyngiad i drefniadau lliiagluniaeth. Yn awr, os FtVaiuc ydyw meistres Algeria, y mae felly am fod Duw yn ewyllysio, ac ni wiia y genedl byth roddi i lyuu y fuddugoliaeth hon. Yr ydych chwi wedi bod yn elyu i Ffrainc, ond nid wyf ddim llai am wneyd cyfiawnder a'ch gwroldeb, a'ch cymeriad, ac aVii ymroddiad tftwel mewn profedigaetli; ar y c hyny, teimlaf yn rbwym gan anrhydedd i roddi terfvn ar eich caethi.ved, gan fod gellyf lawn ym ddiried yn eich gair.' Effeitbiodd yr yruadroddion yma yn fawr ar yr Arabiad a chyflwynodd i'r Tywysog ei barchusa'i tytl101 ddiolch, a chymerodd ei Iw ar y Koran, na wuai byth atlonyddu llywoJ- raeth Ffrainc yn Africa. Dywedai hefyd mai cam fig yspryd a llythyren cyfraith y Proffwyd, ydoedd tvbicd ei bod yn goddef tori ymrwyuiiadau a Christionogion; a dangosai aduod yo y Koran a gondemuia hyuyyn eglur.
DEHEUBARTH AMERICA.
DEHEUBARTH AMERICA. Y mae y newyddion o Buenos Ayres yn cyrhaedd hyd Medi 1. Yr oedd y weriniaeth hono wedi bod yn fwy tawel a llwyddiannus yn ystod y ddeulis ulaenorol, nag y buasai er ys amser maith cyn hyny. Ymddeugys fod yr Arlywiaeth Ddarbodol wedi rhoddi bodulonrwydd cyffredinol, trwy fab- wysiadu mesurau mwy manteisiol i lwyddiaQt masnach a thrainidaeth y wlad, mown daufis, nag a wuaethai yr Arlywiaeth flaenorol mown deng inlvnedd; ac y mae y trefniaduu darparedig er hyrwyddo tiai.jidaeti) a gwledydd tramor, yn gyf- ryw ag a duedjaut at gynydd dirfawr ami. Agorir yr afouydd Plate, Parana, ac Uruguay i bob gwlad dram or, ar ol y dydd cyniaf o Hydref. Dysgwylir y bydd ïrGy ullwfa Geuedlaethol gyfarfod yu gynar yn y mis hWIl. Gwir yw fod llawer o drigolion Buenos Ayres yn parhau yn aufoddog a surllyd; ond ni ellir gwadu ua gwrthwynebu y diwygiadau ytnaiferol a ddygir ywlaen a chyda cyl'ansoddiad rydd i'r weriniaeth, yr ydym yn ystyried buddugol- iaeth y Cudiridog Urquiza bron yn sicr. Yr oedJ gan y Oadfridog Haslts feddiantlau eang yn Buenos Ayres, ac y mae deddfraith wedi ei chyhoeddi yn eu gwneyd trosodd i Seuor Terrero. Deddfraith arail a ddiddyma gosb marwolaeth am droseddau gwladvddol, os na fydd y pleidiau wedi ymosod ag arfau ar yr awdurdodau sefydledig. Diddyrnir hefyd damchwaeuau (lotteries) cyhoeddus, fel yn anghydweddol a moesoldeb y cyhoedd. Cafwyd hanesion o Rio hyd Medi 14. Terfyn- wyd y Senedd Brazilaidd ar y 4ydd or mis; ac yn yr araeth o'r orsedd yr oedd y frawddeg ganlynol: —"Gellir ystyried y gaethfasnach fel wedi ei di- ddymu. Ymddeugys y cyfreithiau a wnued genych, pa rai a barheir i'w rhoddi mewn gweithrediad egniol, yn ddigonol er attal unrhyw ymgais gan auturiaetbwyr maelawyddus, y rhai a fynelit ym- gyfoethogi trwy y fath anturiaethau anfoesol." Yr oedd y Uywodraeth wedi gorchymyn i Brandao, Portugead cyfoethog, ag oedd wedi casglu ei olud trwy y gaethfasnach, i ymadael o'r wlad, gan y drwg dybient y gwnai ail ymgymeryd â'i autur- iaethau blaenorol. 0 ganlyniad daetb gyda.'r agerlong Tay i Lisbon.
I PERU.
I PERU. Yn y Panama Star, rhoddir y crynodeb a ganlyn o newyddion a dderbyniwyd o'r South Pacific "Ein hanesion o Calao ydynt hyd Medi 12. Y Ill- ddeugys fod Peru yn pariiau mewn cyflwr o gryn derfysg, lie y mae y Uywodraeth wedi bod vn defn- yddio ei hagerlestri ei hun a'r thai Brvtanaidd i gludo milwyr or naill le i'r llall. Dyddiad ein hanesion o borthladd Guayaquil sydd h'vd Medi 2 Yr oedd y trafnoddwr Flreugig yn y porthladd hwnw wedi derbyn rhvw sarhad gan lywodraeth Ecuador, a myned ar fwrdd y gadlon" Ffrengig gyda'i deulu. Darfu i gaduen y frigate, fel cyn- nrychiolydd Ffrainc, cygynterl ag y cauodd y ,?,nte(i ag y caiio d c l y trafnoddwr ei swyddfa, anion llythyr yn ddioed at y llywoclïaethwr, yu hysbysu iddo os na wneid diheuriad digonol a dioed am y sarhad a roddwyd i'r trafnoddwr, y baruai ef yn ddyledswydd arno gymeryd iawn yn ddiattreg. beb aros am unrhyw gyfarwyddiadau oddiwrth ei lywodraeth." o Yr oedd dinas Lima wedi amlvgu galar cyffred- inol o herwydd marwoiaeth Mr. Wlll. Pitt Adams, cenadwr ei Mawrhydi, yr hyn a gymerodd Ie Medi 4ydd. Perchid y boneddwr hwu yu fawr, ac am- lygwyd byny trwy i'r holl wainidogion gwladol, y cenadwyr tramor, a byddin o filwyr, fvned i'w gladdedigaeth. Yr oedd diysgogrwydd a threidd- garweh ei feddwl, a'i ymddygiad boneddigaidd, wedi enill iddo ymddiried a pharch Uywodraeth Peru, a chymeradwyaeth, a chyfeillgarvvch ei gyd- wladwyr.
NEW GRANADA. I
NEW GRANADA. I Y mae y Cadfridog Obando wedi cael ei ddewis yn Lly.vydd gweriniaeth Granada Newydd, am y tymhor o bedair blynedd, i ddechreu ar y dv«ld cyutaf o fis Mawrth nesaf. Yr oedd nifer y pleid- leisiau a gafodd yn 1158, tra nad oedd y pleidleis- iau a galodd ei wrth-ymgeiswyr uamyn 250 a 110. Y mae pump o agerlcstri bychain yu awr yn mor dwyo ar yr afon Magd ilena.
DEHEUBARTH AFFRIC4. I
DEHEUBARTH AFFRIC4. I Y newyddion diweddaraf o'r Penrhyn Gobaith Da, dyddiedig Medi 0, a ddangosant fod y rhyfel Caffraraidd yn ymlusgo ymlaen mor anniben ag erioed, a bod dudieisiau yn cael eu cyfliiwui ar v cyffiniau yu barhaus gan vr ysbeilwyr Caffraraidd", hyd yn nod yn agos at rai o'r trefydd. Lladrata alliLiliùid, au baJgymcryd, ydyw y cwbl bron a wneir yno ac y mae y Calfrariaid yu niedru cadw eu hyspail yn dra rhyfedd. Yr oedd y Cadfridog Cathcart wedi dychwclyd 0 r rhyfelgyrch tuhwnt i'r Kei, wedi iddo losgi Kraal, neu tJentref y pen- aeth Galfiaiaidd Ivreli, a cltymeryd deng mil o anifeiliaid, rhai ceffylau, geilV, &c! Datganai y Cadfridog ei uchel gymeiadwyaeth o ymddygiad y fyddin dan ei lvwyddiaeth, a bod yr amcuii odd ganddo wrth gychwyn wedi ei gyrhaedd. Ond y mae Watorkloof, a llawer o'r ardaloedd ar y cyffiu- iau, yn parhan i gael eu molestu a'u hyspeilio gan y Caffrariaid a'r Hoteutotiaid gwrthryfelgar. Dy wedir fod Uithalder en penaeth, a'r enwog Macomo, wedi gwneyd cynygion am heddwch, a thybia rhai fod y rhyfel bron ar dcrfynu. Deallid fod y Llyw- ydd yn bwriadu gwneyd ymgyrch eto i wlad Kreli yn bur fuan. Yr unig delerau a dderbynir gan y gwrthryfelwyr, fydd ymostyngiad llwyr a chyllawn i lywodraeth ei Mawrhydi, breuines Lloegr. BydJ- ai cael terfyn ar y rhyfel anghymarus a gwarthus hwn yn dra dymunoi ar unrhyw deierau.
IINDIA A CHINA. I
INDIA A CHINA. I Gyda'r llythyrlong ddiweddaf o Bombay, ni chafwyd hysbysiad am unrhyw symudiadau new- ydd gan y fyddin Frytanaidd yn Burroah; ond ymddengys fod darpiti-iadaii helaeth yn cael cu gwneutbnr tuag at gario y i-hyfel ymlaen yn egniol, pan y dechreuai y tywydd oer, gan hyderu y dilyn- id yr ymgyrch a fwriedid ei wneyd a llwyddIant. Yr oedd yr adgyfnerthion o filwyr a fwriedid anfon i Rangoon, o radd helaethach nag a ddysgwyiid, ae yn gylryw ag a chwyddai y fyddin o dan lyw- yddiad y Cadfridog Godwin i tuag 16,000 o wyr ar y lan, heblaw tua 3000 ar y llynges, gyda'r mag- nelau mwyaf nerthol a ddefnyddiwvd erioed o'r blaen mewn rbyfelgyrch tirawl neu ar alonydd. Yr oedd y parotoadau at wneuthur ymosodiad grymus ar Prome. yn cael eu dwyn ymlaen yn egniol, a bron wedi eu gorphen. Cymerai yr agerddlestri tua 2000 o wyr i fynu yr afon ar un- waith, a dychwelent i gyrchu yr un nifer drachefn ac eilwaith, tra y parhai yr afon yn lordwyol. Yr oedd llynges Oadben Tarleton, yr hon oedd wedi ymsefydlu yn agos i Prome, yn cynwys chweeh o agerddlestri, a nifer helaeth o fadau, trwy yr hyn yr oedd yn gallu rhwystro pob trafnidaeth ar yr afoti Irrawady, rhwng Ava a'r wlad islaw iddi, yr byn a burai fod prinder ymborth dirfawr yn y manau uwchlaw i Prorue. Dywedir fod pris y rice o'r herwydd bymtheg gwaith mwy nag arferol. Y mae y Burmesiaid yn ymgryfhau yn brysur yn l'rorue, trwy yebwanegu y fyddin ac adeiladu am ddiffynfeydd. Dywedir fod yno o ddeg i bymtheng milo wyr; yn Pegue saith mil, gyda phedair mil o feirch filwyr, wedi eu cytteu rhwug Pogue a Rem, goon deng mil yn Sheo-gain, a nifer mawr yn Beling, ger Martaban. Y mae Ava, y brif ddinas, yn orlawn o filwyr, a llawer iawn o fagnelau Ymddengys oddiwrth hyn fod y Burmesiaid yu bwriadu rhoddi derbyniad gwresog i'r fyddia Fry tanaidd. Y mae y gwrthryfel yn China, yn erbyn y llin- ach yinlici-oili-awl, yn parhau; ond rhydd y new- yddion diweddaraf olygiad mwy tfufriol ar achos yr ymherawdwr, yu y taleithiau terfysglyd rhwng Canton a Kwei-lin-foo. Yn y parthau pellenig, modd bynag, y mae y gwrthryfelwyr yu parbau yn gryfion a dywedai y Peking Gazette, lod y bobl, yn mhob parth o'r ymherodraeth, yn allywodraetu- us a gwrthryfelgar. Yr oedd gohebiaeth wedi bod rhwug y gweini dogion Brvtanaidd a Chincaidd, mewn perthynaa í ddefnyddio y gair barliariad i ddynodi pob dy- eithriaid, yn nghyhoeddiadau swyddol yr ymher- odraeth.
jAMERICA. !
AMERICA. Trwy ddyfodiad yr agerlong Frytanaidd Canada haner awr wedi deg boreu Sabboth diweddaf, der- byniwyd newyddion o New York hyd y 12fed, ac o Boston i'r 13eg cyfisol. Gadawo Id y lie olaf ga-)ol ctydd y 13eg, ac wcdi mordaith dymhestlog i Hali- fax, hwyliodd oddiyno tuag un ar ddeg boreu y lofed. Derbyniwyd newyddion o San Francisco hyd Medi 1(3, yn rhoddi hanes pur ffal'riol am j lwyddiant y cloddfeydd aur, a chaffaeliad amryw ddarnau mawrion o aur. Yr oedd cyfarfod wedi ei gynal er gyru y Chineaid oddiwrth y cloddfeydd. Ar yr lleg or mis diweddaf, yn Cincinnati, saeth- wyd adgyfodydd pan ar y weithred o ladrata coril tnarwor bedd.—-Yr oedd y Cadfridog Scott, yr ytngeisydd Whigaidd ttii:yi- Arlyvviaeth, yn parhau ar ei daith orllewinol, ac yn cael derbyniad pur lfafriol.- Ar y !Jled cyfisol, esgynodd M. Petin, yr awyrillù,lIr ,Ffrcngig, .yn ei ttWyre)1 o Bridport, a chymdeithiou gydag ef; a gyrid yr awn-i-en ytnlapti gydag awel gitd or gogledd-orllevviti tlia I' mor; a phan welsant hyny, disgyuasaut, a syrthiodd yr awyren yn y mor cafodd y bobt eu hachub gan gwch ag oedd yu dygwydd bod gerllaw, Yr oedd yr awyrcn wedi te thio deng miiltir a thriugain mewn awr a phum naynyd.—Collodd Uestr ar ei mordaith o Panama i San Francisco, ddau ar ugain o'i mordeithwyr. Y mae sylw y Llywydd wcdi ei alw at sarhad a ddangoswyd gan yr awdurdodau yu Cuba ar itinet- America, ac y mae cenadwr penodoi yn cael oi anion yno i wneyd ymchwil ïr cyhuddiad, ac hawlio iawn os ceir mai gwir h ddywedir. Y mae y riian f'.vyaf o r newyddiaduron Amerieauaidd yn llefaru yn dra ffyrnig yn erbyn Cuba, gan ym drecbu cyuhyrfu y teimlad cyhoeddus yn erbyn Uywodraeth yr ynys bono, heb ystyried fod yr aw durdodau yno o dan orfod i ddefnyddio mesurau llym me\vn hunan-ainddiffyniad. Cadhen y llong Cornelia, ar ei ddyfodiad i New York o Havana, a gwynai o herwydd ymddygiad yr awdurdodau yno tuag ato. Chwiliwyd ei iestr am deithiwr meJyn- ddu, rhwygwyd yn agored ei lythyr-godau, a rhoed et i lawcr o anghyfleusdra a dirinyg. Ni oddefid i'r llythyr-agerlong Crescent City lanio ei llythyr- godau yn Havana, am fod ar ei bwrdd deithiwr gwrtbwynebus e^an y llywodraetb, Cadwyd cyfar fodydd mewaperthynas i ymddygiadau awdurdod- au Cuba, yn New York a Now Orleans.
---------I HANESION CYMREIG.
HANESION CYMREIG. DEHBUSIR. PONTYPRIDD, ILBGANWO.—Ar y 15ed a'r 16eg cy- fisol, tid agorwyd capel Sardis yn y lie hwn. Boreu dydd Iau, pregethodd Mr. Hill, Merthyr, yn Saesneg. Am 2, pregethodd Mr. Rees, Canaan, a Mr. Griffiths, Llanliaran. Yn yr hwyr, pregethodd Mr. Rees, Abertawe, a Mr. Roberts, Cwmbychan. Earen dydd Gwener, pregethodd Mr. Jones, Treforis, Mr. Morgan, Caerfvrd(lin, a ilir. Rf es, Liatielli. Yn y pryduawn, pregethodd Mr. Williams, Caerdydd a Mr. Rees, Cendl. Yn yr hwyr, pregethodd Mr. Morgans, Caer- fyrddin, Mr. Jones, Treforris, a Mr. Roberts, Cwm- bychan. Cafwyd cyfarfodydd lluosog a da iawn yn mhob ystyr.-J. W. ABERAURON.—Dydd Iau diweddaf, bu rhyw ddy- hiryn mor greulawn a thrywanu buwch a llo, eiddo Mr. D. Lloyd, Drefechan, ger y He hwn, fel y bu'r ddau farw mewn canlyniad. Gobeithio y daw y dy hiryn i'r ddalfa yn fuan yw dyinuniad-Aeroetiaii. RVMNEV.—Tra yr oedd Gwydde) yn cerdded y rheilffordd ger y lie hwn, dydd Gwener wythnos i'r diweddaf, cyfarfu & damwain, yr hon a gymerodd ymaith ei fywyd. PONTYPI)OL.-Ar y 2!)aiu o Medi, cynnaliwyd cyfar- fod misol y Methodistiaid Calfinaidd yn y lIe hwn pregethodd y Parchedigion R. Thomas, Casnewydd, O. Jenkins, Babel, T Evans, Risea, \V. Davies, Rym- ney, G. Phillips, Mosera, W. Williams, Gelligroes, W. Williams, Llanmartin, a 1). Jenkins, Tredegar. Yr oedd y cynulleidfaoedd yn lluosog, a'r pregethau yn dda. Ffrwythau da fyddu'n dilyn y cyfarfodydd PONTYPOOL. Ffair Hydref — Cynnaliwyd y flair hon dydd LlulJ wythnos i'r diweddaf. iliewn yell wanegiad at amrywiaeth o g-aws odd yno, yr oedd nifer mawr o dda a deraid, y rhai a werthwyd am brisoedd da. Yr oedd galw mawr am ddefaid yr oedd nifer luosog o brynvvyr yn bresenol, a gorfti ar lawer o honynt ymadael heb eu digoni mewn dot-lid. Y GWEITHIAU.—Da iawn genym hysbysu fod ar- goeli .n da yn awr yn y gweithiau. Y mae codiad cyfiredin yn cymeryd Ile. Y maent yn methu yn lan a chael digon o weitbwyr mewn llawer man. GLYN EBBW.— Dydd Mercher, pymthegnos i hedd- yw, yr oedd dyn yn eistcdd ar un o bedrolleni y Western Valley's Company, a rhywfodd, efe a gwymp- odd i lawr, aeth yr oiwynion drosto, a lladdwyd ef yn y fan. CYFARFOD CHWARTEROL SWYDD GAFFLFYRDDT-,i. Cynnaliwyd y cyfarfod hwn yn Philadelphia, Ker Caerfyrddin, ar y 13e:> a'r Meg cvfisnl. Dechreuwvd y moddion eyhoeddus am 2 y dvdd eyntaf, pan y prc- gethodd y Parchedigion J. Jones, A. C., Hermon, a T. Jenkins, Peuygroes. Ain 6, pregethodd v Pareho. J. Jùnes, Laeharn, a W. Thomas, Capel Isaac. %r Yr un amser, mewn gwahanol fanau yn yr ardal, pre- gethodd y Parchn. T. Davies, Llandeilo; J. Eraus, Capel Sion T. Jenkins, Penygroes; D. Jones, Gwyn- fa; T. Jones, Fiynonbedr; H. Paries, Bethania D. Evans, Nazareth; H. Evans,Ponbre; J. Williams, Castellau; a Mr. J. Jenkins, mvfyriwr. Am IU dranoetn, pregethodd y Parchn. J. lJavies, C'winam- an, a 1). Jones, ^iwynfe. Am 2, pregethodd y Parchn. VV. James, Llangybi, a D. Jones, Abergwiij j a 111- weddwyd gan y Parch. D. Davies, Pantteg. Am 6, pregethodd y Parchedigion D. Phillips, Cana; T. Jones, Ffynonbedr; a J. Williams, Castellau. Dechreuwvd y gwahanol oedfaon gan y Parchn. M. Jones, ttwlchnewydd D. Jones, Abergwili; J.Jervis, Laeiiarn J. Wiliiams, Cistellaii; it J. SUvanus, Caerfyrddin. Cawsoin gvfarfoiydd da, gweddiau taer, a phregethf.u tarawiadol a j^rymus. Gobeith- iwn y bydd i efleithiau da ganlyn.—'Gmrandawr. MERTHYR.—Cyfarfod blynyddol capel Iicol Fawr.- Ar yr i/eg, 18ed, a'r 1ge9- cylisol, cynnaliwyd cyfar- fod blynyddol y capel hwn. Cafwyd gwasanaeth y Parch. Mr. Short, A. C., Abertawe, a'r Parch. J. E. Jones, A. C., Pontypridd. Yn y gangen vn Dowlais, pregethodd y Parch. A. G. Fuller, Caerdydd, (sef mab y diweddar hybarcli Andrew Fuller). Gwnaetii- pwyd casgliadau da at dalu dyled y capel. Yr oedd y pregethall yn galllpus, y rhai oeddynt yn wir dell- wng o'r pregetbw\r enwog a'u traddodasant.— DaJy'dd Goch. BLAENAFON.—Cymerodd y Parch. J. Rees ofal yr eglwys saesonig yn y lie hwn, ddvdd Llun wythnos i'r diweddaf, pan pregethodd y Parchn. W. Francis, Pontypool; a D. Morgan, Blaenafou. Borau dydd Mawrth, pregctliot|d y Parch. Mr. Price, Ahersych- au, ar" Ymneilldnlcth." Goiynwyd y gofyniadau arferol gan y Parch. T. Davies, Llanelli, yr hwn hefyd a ddvrehafodd yr urddweddi; yna rhoddodd v Parch. T. I Athraw Dnwinyddol Pontypool, siars ddifiilol i'r giveinulog. Yn y prydnawn, preg- ethodd y Parch. W. Morgan, Penybont, oddiwrth loan 10. 27; a'r Parch. G. Thomas, II Athrofa Pont ypool, siars i'r eglwys. Yn yr hivyr, pregethodd y Parch. T. Davies, Llanelli, yn Gymraeg, oddiwrth I Sain. 5. 3 a'r Parch. J. Raily, Rhagland, oddiwrth I loan 3. 2. Cafwyd pregethau rhagorol, a gwran- dawiad astud. Llwydd j'r undeb hwn, medd calon- Edlci" Buck* CAELI.I)YOD.-Dyd(I Gwe-.f)er, wythnos i'r diweddaf, aeth pedrolfen dros blentyn bychan, a tborodd ei ddwy glin. GLYN EBBWY.—Dydd Gwener, wythnos i'r di- weddaf, syrthiodd Sarah, inerch Benjamin Allen, mewn llewyg, yn agos i'w chartref. Hi a dreiglodd i bw II o ddsvfr, oddeutu wyth modfedd o ddyfnder; a phan g-afwyd hi, yr oedd yn hollol farw. Bernir mai boddi a wnaeth.
Family Notices
■ (!■■■ !!■ »■ ———■ EGNEDIGAETHAU, PRIODASAU, A MARWOLAETHAU. Esgorodd, Hydref 13, yn Nefyn, gwraig Mr. Robert Ellis, llywydd y llong Mat-y Reynolds, ar ferch. —— 13, yn Llanafon, ger Aberystwyth, gwraig John Hughes, Ysw., Tanybwkb Cottage, ar fab. —— 14, ger y Bala, gwraig H. H. Ll. Clough, Ysw., Penygarth, ar fab. 14, yn Rhosymedre, gwraig Mr. Thomas Frinstone, ar fab. 18, yn Mhorth Madoc, gwraig Mr. R. J. Prichard, brethynwr, ar fab. 19, yn Nghaernarfon, gwraig Mr. Thomas, Wellington Terrace, ar fab. 25, yn Nebo, ger Pentrefoelas, Mr. John Thomas, Gwhallwy, a Miss Leah Williams, Pentre- foelas. Priodwyd, Hydref 8, yn Eglwys Gadeiriol Bangor, D. Hughes, Ysw., meddyg, a Miss Ellen Griffiths, Ban gor. 12, yn y dref hon, y Parch. J. Hughes, M.A., Llanrhyddlad, Mon, a Miss Sarali Frost, St. George Street, vn y dref hon. 16, yn Eglwys Ysgeifiog, ger Wyddgruir, Mr. John Thomas, eigydd, Rhosymedre, a Miss E.Roberts, .Nantvmvnyd' Ysgeifiog. -—- 18, yn Eg-Iwp Llangollen, Mr. E. Davits, Melinau Llangollen, a Mrs. Ellis, Golden Lion. 21, yn Nifhrjpel (A.) Croesoswalit, y Parch. John Staiasbury, Essex, a Miss Mary Davies, Golden Hall, Croesoswalit. Yn I'glwys Fair,Drefnewydd, Mr. Thomas Davies, cyfleriwr, a Charlotte, mereh Mr. E. Davies, mas- nachwr gwlaneni, yny Drefnewydd. Bu Farw, Hydref 8, yn Nshefngwyn Llangwnadl, Mr. John Wiliiallls, gvnt o Borthgolinon, Lleyn: oed 93. 12, yu Lleyd, Mr. John Joues, Plas-Neigwl: oed 96. —— 13, yn Nbredafydd, ger Aberffraw, Mr. Rich ard Griffiths, gvnt o Bencledog, Llanyngbenedl. 13, yn Methesda, Arf.ui,Mr. O. J. Williams: oed 32. 13, yn Dinorben Arms, Bodfari, Mr. William Sillitoe, Tyuiawr, Abergele oed 59. 14, yn Mheuybryn, ger Carno, Mon, Mr. John Evans oed 2.5. 14, yn Leeds, J. D. Backhouse, Ysw., gynt o Melider, Sir Flfint: oed 28. 15, yn Lhneistyn, Lleyn, Mr. Griffith Jones, Cacran: oed 72. In, yn y Cefnmawr, ger Rhiwabon, Mr. Ed ward Jones, siopwr oed 41. 16, yn y Doradwvd, ger Aberystwyth, Mr. David Ilees ced 22. 17, yn Lieyd, Mary. gwraig Mr. R. Williams, Bodwrog, Llangian: oed 26. 17. yn y Gaingc Fawr, Abergele, Mr. Isaac Roberts, tad Mrs. Roberts, Britannia House, Rhyl: oed 65. Bu yn protfesu gyda'r Trefnyddion Callin aidd am dros 40 mlynedd. Gwasanaetbodd fel blaenor am luaws o flynyddoedd. Teiuilir colled ddirfawr ar ei ol. Ystyrid ef yn wr call a dirodres gan bawl) o'i gydnabod. Yr ydoedd yn hynod mewn fryddlondcb gydag achos crefydd yn ei holl ranau. Ac efe a dystiodd ychYllig- ddyddiau eyn ei farwolaeth. fod pob pt-th rhyngddo ef a'i Dduw yn dda. 17, yn Llanelli, Elizabeth, gwraig R. Rees, Ysw., gynt (J'r Gellig-ron, Mor^anwg. 18, yn Ngbaergyhi, 31r. 0. Griffiths, siopwr oed 45. Yr oedd y trengedig yn ddyn a boffid yn r.»\vr -an ei gydnabyddion. Gadawodd wraig a 7 o blant o alaru ar ci ol. IS, yu Lliualigo, Mon, Mr. John Owen, Croesalljjo: oed 77. 18, yn y Cefa Coch, ger Llantechell, lUOII, John IlutT.phrevs, Caergybi. 19, yn Abergele, Mr. Thomas Hughes, Lon. don House: oed 51. 'ill 20, yn Rhoslan, Eifionydd, Mr. Griffith WiI, iains, gynt o Tiefan: oed 72. 21, yn Nolserau, ger Dolgellau, John Ed- wards, Ysw.: oed 78. 21, yn Ngbaervnweh, gei Dolgellau, Harriet, gwraig Rldmrd Richards, i sw., y diweddar A.S. dros Feirionydd <>ed ( 3. 22. yu Llandeilofawr, John, mab v Parch. D. Thomas, Llanddewibrefy, Ceredigion: oed 38. —— 23, yn y Wyddgrug, Elizabeth, gwraig Mr. J. W. Jones, masnachydd oed 33
MARCH NAD YR YD, LIVERPOOL.…
MARCH NAD YR YD, LIVERPOOL. Hyd. 26. Y mae gofyn am Wenithdaynparhau yn fyw- log, ac er uad oedd niter y prynwyr yn ein march- nad hedJyw cyinaiut ag arferolj o herwydd y gwlybauineth, talwyd llavvu brisiau dydd Mawrth diweddaf. Ychydig oedd o'r Peillied Americanaidd goreu, a'r aiwad am dano yn bur dda. Parai y prinder o Haidd, Ffa, a Phys, yn ein marchnad heddyw, i'r gwerthwyr ofyn mwy am danynt. Yr oedd Geirch yn fwy gwerthadwy, a gwnaed mas- nach helaeth am y prisiau blaenorol. Gwerthai Blawd Ceireh yo rhwydd am lawn brisiau. s. d. s. d. GWEINTH, Lloegr, gwyn y70pwys.. 6 0i7 2 coch „ 5 10 6 6 Iwerddon 5 6 6 2 Traiiior, Cvf. Ewrop 5 6 7 ij „ Unoi Dal. a Canada „ 6 3 7 2 HAIDD, y60 pwys.. 3 9 4 0 Tramor. „ 3 6 3 10 BRAG, Lloegr, y Grynog Ymherodrol..5a 0 58 0 CEIRCH. Lloegr &c y 45 pwys.. 2 6 3 4 Iwerddon „ 2 6 2 9 Tramor 2 6 2 9 FFA, Lloegr y Grynog Ymher.,36 0 39 0 Iwerddon a'r Alban 33 035 0 Tramor 3U 0 36 0 PYS, i'w berwi, gwynion, „ ..42 0 44 0 brychion 0 0 0 U PEILLIED, goreu.y sach o 280 pwys..34 (J 37 6 yr ail .30 0 32 0 t'i'r c i g. 35 040 0 America .y baril o 196 pwys..22 6 25 0 BLAWD CEIRCH, y 210 pwys.2 6 26 0 GRAWN INDIA, y 4S0 pwys..30 0 32 u VMLNYN, Iwerddon,y 112 pwys..72 0 82 J CIG )IOCII SiCil, lwerddon. „ ..54 0 55 0 Awerica 50 0 52 0
MARCHNAD Y GWLAN.
MARCHNAD Y GWLAN. Liverpool, Hyd. 23. Yu yspaid yr wythnos hon, gwnaed masnach helaeth lawn mewn G-wlan cartrefol yn yr amryw- iol farchuadoedd, am o 13c. lUte. y pwys, yn ol ei ansawdd. Ychydig sydd o Wlan Gwyddelig ar law. am yr hwn y teiir llawn bris. Y mae yr ar- werthiadau yn Lluudain yu myned ymlaen yn bur dda, acy mae y prisiau yu well o Ie. y pwys nag oeudyut yn anverthiadau y Illis Gorpheuaf. Laid Highland VVu"l,per 2libs. 10 6 11 6 While do. do. 13 o 14 6 Laid Crossed, do. unwashed.. 116 13 U Vü. do. washed 12 6 13 0 Laid Cheviot do. unwashed., il 6 13 d Do. do. washed 13 6 16 6 White Cheviot do. do. 22 6 25 0
MARCHNAD LLUNDAIN.
MARCHNAD LLUNDAIN. Mark Lane, Dydd Linn, Hyd. 25. a Yr oedd y eyflenwad o bob math o VYenith Seis nig yu ein marchnad heddyw yn briu.ac nid llawe oedd o Wemtli tramor; ond fod eu hinsawdd gan mwyaf yn lied ganolig, ui aliesid cael dim gwell- iant yn y pris. Peilliad yn ddiysgog am y priaiau blaenoiol. Gwerthai Haidd, Ffa, a Phys, yn rhwydd am yr un pns a dyùd Llun diweddaf. Ceireh yu briu ac mown cryn ofyn oud ui chufwyd codiad gweithredol. a. -C 8. d. GWENITH, Lloegr, gwyn,y Grynog 1 37 0 i 55 0 Yinherodrol ) Lloegr, coch 33 0 51 0 Tramor,Cylandir Ewrop.32 0 54 0 HAIDD, at Fragu &.c.29 0 34 0 at Fatu. t4 0 27 0 BRAG, Lloe¡;r "44 0 60 0 CEIHCU, Liue:!r. 17 0 21 0 Scutialid 20 0 24 0 Iwerddon 0 20 0 FFA, Lloegr 32 0 40 0 Tramor 0 0 0 0 PYS, Lloegr, gwynion 35 0 40 0 brychion .31 0 36 0 PEILLIED, goreu, y sacli o 280 pwys..37 0 43 0 yr ail 34 0 36 0 America, heb suro, .y baril..22 0 2o 6
CANOLBRISIAU YMHERODROL.
CANOLBRISIAU YMHERODROL. Am y chweeh wythnos a derfynodd Hyd. 16. Gwenith. Haidd. Ceireh. Ffa. Pys. s. d. s. d. s. d. s. d. s. d. 40 9 27 7 18 5 34 3 30 7
LONDON CATTLE MARKET.
LONDON CATTLE MARKET. Comparative Prices of corre&pondiny u-ecks in 1851 and 1852 Per 8lbs. to sink the Offals. Oct. 27, 18.51. Oi.t. 25, S65-2. s. d. s. d. s. d s. d. Coarse & inferior Beasts 2 2 to 2 4 2 2 to 2 4 Second quality, ditto. 26 2 8 2 6 2 8 Prime lar^e Oxen 2 10 3 2 2 10 3 it Prime Scots, &e 3 4 3 6 3 8 a JO Coarse & interior Sheep 28 2 10 30 32 Second quality, do 3 0 3 4 3 4 3 6 Priuiecoarse-wooiled, do 3 6 3838 3 10 Prime Southdown, do.. 3 10 4 0 4 U 4 6 Lawbs large coarse Calves. 26 3 2 2 2 3 6 Priine siiii,ii do 3 4 3 6 3 8 "3 10 Large Hogs. 2 4 3230 36 Neat suiall Porkers 3 4 3 8 3 8 310
I LIVERPOOL CATTLE MARKET,…
LIVERPOOL CATTLE MARKET, Oct. 22. /Sinking the Viral. g' 1. s. d. s. d Prime first class Heifers.per lb. 0 5i to 0 54 Second class ditto. 0 0 0 0 Prime lirsi class Oxen 0 4! 0 51 Old Cows &. half-fed Oxen. 0 41 0 4i Prime Wethers. o 6 o tit Second quality 0 51 0 6 Old Ewes. 0 Di 0 6 Pigs 47 6 49 6
IPRICES CURRENT IN LIVERPOOL.-Oct.…
PRICES CURRENT IN LIVERPOOL.-Oct. 23. Five per cellt. additional payable on all articles subject to duty, except Suyar, Molasses, Spirits, and Gloverseed. BARK, duty paid Quercitron, per cwt. 0 6 3 to 0 7 9 Oak, Dutch it Flemish per ton. Z4 5 0 5 10 0 COCOA, i)t boiiii,-#Iuty Trinidad Id., Brazil 2d. per lb Tiinidad per cwt. 35 0 42 0 Brazil „ 22 0 25 0 COFFEE, in bond, duty un all sorts 3d. per lb. Jamaica, triage, & ordinary, per cwt. 30 0 45 0 Good and line ordinary „ 48 0 54 0 Middllllg. „ 55 0 65 a Good taid,tiiiig. „ 68 0 75 0 Fine middling St line 80 0 120 0 Mocha „ 0 0 0 0 GINGER, duty, 5S. per cent. For Plant, 10s. Barbadoes, duty pu.td. 25 0 30 0 40 0180 0 East India, in bond >, 16 0 17 6 GUANO, Peruvian, per ton, £ 9 50E9 10 0 lehaboe. 6 10 0 7 (I y Other sorts „ 3 0 0 6 10 0 MOLASSES, duty Is. 2d. per cwt. Berbice, Deinerara, &e. per cwtl2 6 to 14 0 Barbadoes & Anti.(rua, 14 6 15 0 East India „ 0 0 0 0 PEPPER, in bo)td,-duty, 6d. per lb. Black, per lb 0 4 f) 41 White. 0610 8 RICE, in b(,itd,-tiuty, Carolina Is., E. 1. 6dper ewt. Carolina, ord. to mid. per cwt. 0 0 0 0 Do. good to line 0 0 0 0 Easi India, ordinary 9 6 10 6 Do. mid. to good 10 0 10 6 Do. line 11 0 II 6 SUGAR, duty 10s. per cwt. moist brown 31 0 31 6 dry brown .32 0 33 6 middling 34 0 35 6 good .36 0 37 6 line & very line 40 O 410 strong grain 35 6 42 6 TALLOW, duty 1 s. 6d. per cwt., Brit. Pos. I d. Petuisbtirgi- Y. C. per cwt.44 0 45 0 Taganiog. 43 0 43 6 Buenos 0 43 0
METALS.
METALS. London, October 22. BRITISH IRON, PER TON. £ S. d. d Bar, bolt and square ..8 8 Q to 8 10 0 Nail rods .8 5 0 9 0 0 Hoops. 9 15 0 10 u 0 Sheets, singles lol5 0 11 0 0 Bars, at Cardiff, &c g ,59 7 0 0 Pig, do.4 00 4 10 0 Du. No. I.Clyde 2 15 0 3 0 0 BRITISH COPPER. Sheets,sheathing & bolts, per lb.0 0 1 lj — Bottoms 0 1 ,t Old Copper, 0 0 10J Tough Cake,, .per ton I o2 10 0 Tile 102 10 0 RITIS" LEAD. Pig IS 0 0 — ISh eeL. 18 I U 0 Pipe 19 0 0 — LIV Ell POOL. Printed and Pubiished by JOHN LLOYD, et bis resi- dence, A" CAueeu Anne-street, Liverpool,— Wtdne ber 27? 1.852, I I. i