Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
MOESOLDEB YN ARFON.
MOESOLDEB YN ARFON. fan yn narho barn am wrtMaryen oiygft ne'HdnoI, dibyna Hawer ar y saBe y byddom yaddi ar y pryd. Y mae dewie ifanerch fa,iteisiol yn dra phwysig mewn tre<h i gael ayn!ad cywir, dyweder, am iynyddaa air GaerMr&)n.*FeUyam<besoi- deb Arfon. Pe cymerefn em aaBe yn ,nn o'r nohelwyhaa orefyddo), ni phetruaem day- weyd M safbn moesoldeb yn rhwym o tod yn lied uchel; ond trwy gantatad y dtr- Meayctd, ni a gymerwn ein safle am funud nM'A'H
Advertising
¡;: TYSTIOLAETBAU PWYSIG 0 BLAID QUININE BITTERS GrWILYM JEYANS. "———————— Brynhyfryd, gar AbertMft. Anwyl8yr-Yrydwyfwedib.dvn gwerthu y "Q? ??y mae? bl yddau beDach. Y maent wedi gwneyA Uawer o les yn vrara? y. v Mae a;17.1 dyeglaer iddynt. Yr ydwyf wedi sylwi yn fanol ar eu e aiwabauol bersonau, ae yrydwyf wedigweledrhai o'rdoluriau gwaethaf ?l?''??b? yn cael e?u Uwyr =au rwy defnyddio y meddyglyn yma. Y Mae P????'??on? ? w?hau trwy ddefnyddi. y meddyglyn ym., Y rannyn Mno .hen. gwr?edd ? merched. oil yn tyst'olae? thawn ? ? ?? ?_ droem D.e&d eu daroBtwng ychyd?yn eu P?.?_? etc heb fodd i wneyd hy?y. moedd o boM weuuon yn sychedu urn dreic eu hettMm, u" ISAAC OWEN. —Yt eiddooh yn Mrchog, FROM A I??????I have kept it forihree yeMa. 8ir,-I write in reference to your Qun me ?tte? I have kept it for three yes", and tha sale ia continually on the increase. All"?youstomera who have tried it s .0 highly of its eaioaey .? ? tonic, Md P'?-?? ?? '??? n .f nervous debility and Mck- neaa that you ought to make the prep?atioll buttu known in the.e parts. If possible, ttdopt some further means to frustrate the MMT?' ? ? preparations is some- '1mes substituted by unprincipled ven dors. I enclose my card, ?? ? p?i?tion, bat times substituted by unprincipled vendors. ?? ior the satisfaction of any one who may enquire, ?n" ??? ?.y J be had on applioa- tion ). Mr Gwilym Evans,- -ro;s.bol, Anglesey. Mawrth 24, 1888. Mr Gwilyvn Evans,— Anwyl 8yr,-Bhyfedd y???j S. ?; ?dyfeiaiad rhagorol, y (juinine Bitters,? .euyVegetaMe Tonic. Yr ydwyfynt?< ?Uy y n?yle?d?swyYdd ?yw dwyn tystiolaeth ? ?? beir i anwait h iddo fel meddygini?eth ?r?ad? werthfawr tugat osod mew-n trefn birianwaith y corph dynol, a symud i nwrddygw?anam?i ? ? ?ant etMthiau poenus ??? ? argymheU t ? ynycyfansodd?d. Cefais braw I teg arm(g. Yr ydwyf yu wasted yn ei argymheu i  pawb a allaf, ac y mae ???y hynod lwyddiauus. Nid oes dad! nad ydyw y ?ysigwriaeth lysieu.l oreu a gaed en?oe??i ???Su??? yd cyifredinol -Ydwyf, yr eiddoch yn ddiolchgar, T. MORlEN HUGHES (Morion Mon). eiddoch yn ddiolchgar, ?OM M. I?c A?HO?. A?o?, D??o. Lo?, ??????- September 2, 1880. your-.QuinineBitters-.h?Ithdby ???n?g??? ???? me- It not only cured MO, but keeps me in constant good bealth by taking an occasional  Inthonelghbour- but?p. me in ?st? goo? Whenever 1 ?? .p?.r unusual caS on my ??????? your ??R-THONY. IRAAC ANTHONY. FBOM GRITFITH ?lAMS ?RO?M? A??T? ???? Syr,-Da genyf gacl Y eyfl eusdra i anion gair 0 gaumolaeth i'& Quinine Syr-Da genyf ? 7 ????g?h hon. Gwerthais lawer o Y maentyn ???-?? J?cyy?Jy ? galwad .? danynt yn parhau i B?ittyernst.yny? ?I ?d?d?we? iddynt at ?er ysbryd. d?ygtraul. dy' chl?ad?yg?.achnrynypen. Yre.d??d?o?c?hyn??? ?LIAMS. Medi 8, 1880. GRIFF. TH WILLIAMS. Medi 8, 1880. ?_ F.OM M.. Jon. Jo? maH S?T ?.? ?? -? S.4 ? ?? ?n?vodh a ?vn ? d?vod? def od? diwrth wendid mawr, ao M- Anwyl Syr,-Yr ydwyf yn fynych yn dyoddef oddiwrth wendid Mawr, a hyny ?y? nf?y ??wvr,o?odrun?gos't? ?lo? ?Qu uince Bitters" wedi gwneyd mwy o les na .degau wedi gwneyd mwy 0 14m na ? ?Mweh o'r blBon. Teimlais y dogii (doac) cyn.t ? pe y? ???? yn fy gtefais enoed o r blaon?. ?? '°? "°y ? mrvd bwyd eyda gradd o fwynhad, yr g. ydoedd r yr wyf r_???? "?wy ?sSrd ac yni at waith nag oY'r n M? ?.?? ?Y??., ???yd??? Serbyn y fath?s wrth gymeyd fugenyfer'sllaerblwd ? y bydd i mi ei ?t; ? b un a gyfarfyddaf dg?iym dna ea rthu. ??&?? 'w??nychdod. Yr ei4doch yn gywir, ??yodd FROM HUGH OWEN (Buwco MON), CEMMAES, MON, A?wyl Syr,-Teimlaf yn ddyled8wydd arnaf hysbysu fod fy iueistres wedi teimlo ????'???????????? Bitters." Gwnaeth y gostrel gyntaf effedth daionus ami, ond ? foddion ilwgwellayn Ilwyiroddiwrth yr hynoedd ?igyffelyb Quinine Bitters.Ydwy?f ?????'???-? — ?? ?? &Offelyb 11 Quinine Bitters.Ydwyf yr eiddoch, HUGH oWEN (Huwoo MON). P?T?iTR.. ?.?????? n?d, thr" wy. Syr,-Bu fy Haw braiJd yn gauedig gan y gwanogon am  fiioedd, a thrwy ?Sy?r-Bu Jfy THa?w ???rt.S???????? ??.ch" Quinine Bitter. ti?wy rinwedd y rbai y cefais houol iachad.- Ydwyf, yr eiddocb, gyda  HANNAH LEWIS. Vo?RTfENA UN 0 SIR BENFRO FEL Y OANLYN:- ???'??????S?:?.S? the advice ofaU the leading medical me! n ? neighbourhood, besides consulting by I?ane?e physici?7 in ?' It was the old story-nothing appeared to do me My ?ood—M?d ?1 WM ??"?"'? very, p.t.? of ? mv Btomach, Md breMt, and waa always ?d ? feltpMnm ytw. ades, in the pit of my stomach, and bieast, and was alway costive. I was co?t b-?.? but .? ? ??? despondent and hopele?. I t?ied your Qu?ne Bitters "???? ?? ? a ? '?? I tned them more to pieaae him than with any hopes of receiving y benefits. ? y, my dear sir, my surprise and ????d????? alm06t free from all p-. ? — ? hearty M before. FROMMB.Jo?LLWYD (IOANCYNFFM).MYyYDDCYNFFie Syr-Bum yn dycddef ?wer od? dd?ur ???jK,? ?hwaethat fwyd, a ar 01 ei fwyta, blinder mawr. PrynaÏB boielaid 4a 60 oldiwrth Mr Richard JeBkms, K_eD6?g?Htll?ac'? arM?im???yy? ? teimlais fy hun wedi adferyd ? iechyd ?. a6c yn alluog i ddilyn fy DgQwedig"th. Yr ydwyf wedi eu oymer- adwyo i ereill, a tbystiolaeth y rhai hyny yw eu bod wedi derbyn Ues anrhaeth.1 Swy- ? ?y'd? ?S: ?ledswydd arn?eucadwbobamserfeMry?pen? y teulu. G. 4448 MEDDYGINIAETH ANFVAFLUL41G BEYAN AT WELLHAU Y NF,UR,kLGIN, BHECMS. TIC. DOLUR GWYNEB. A'E DDANNODD. U. d.g. "Jlm-wytha; dl!lou Un pr.V ?,ydd <tdigenot t M?y- hvdi y mwyaf iunheus 0 Wtripn eM yr ? lmen"d d: si illGr nderf ol, .t'iwneydyn hya- bys t'r cyhoodd, )<feaeithiotrwyad .,i, ft-I b yfedd- S'' t y NNV- M h w n oddiwrth Prescription ben- nodol 0 eiddo dtweddar Feddyg enwog. Dr. TOM Wu.LIAJI8, Wind- bf ag 6ff rhol a pbarha- .T g.y i ddd- nyddio. Danfonwyd y Tystiolaetbau byn i mi, heb ou ceM.. yr wythuM gyutaf y gwn.ed y Feddyginiaeth ?onynhyabys:— A?WYL S?.-Byd_d_ wch ey? ag .nf.on i .mi .d..?.< .d)d.q? ? n ?bot?eU yn rha?gor o'ch meddygiaiaeth l' euralgaidd. Y mae Tn a¡¡m!uÎsiadwy. usciu b.M yn tymhiwyf. ??????????? Gwyneb, y Ddannodd, a'r Rheums; sk? yn ddieithriad, gwell.' ?.?yd hwy drwy gymeryd dogu ueu ddau. G"l1",£ anfon i obwi unrhyw I.ifer 0 dystiolaethau i brofl 7??? ? ?'? ?? gwell i'?yd n. thrwy wneyd y F.ddygmiaeth hon yn hyabys yu gyflrednoJ. Yn ddiau, wedi dwy-flynedd-ar-bymtheg 0 lwyddiaRt, ? ? Kwn?d yn g?M Mysbyo.-Ydwyf. yr eiddoch yn barchus, ? BEVAN. ReUeTing Omcet. TJaneYfdach. Abottawe. E. BEVAN, Relieving Officer. ?TIC?n BWYSIG I EFFEITBIOLRWYDD Y FEDDYGINlAETH HON. ??.?? ? y ?'?? ?' ?'?? ?? ?y '"??????? D., P.B.S. Cefo ??.?Ab?we,MM27ain,1880. Y iOM ya hyf. ryd, wch ? gan Mr. Richard A. VB«?ser?f i '?dyi'ti? 'i ? bereeithrwydd y feddyginiaeth hon nu N[r. Essery yn diiweddar mewn poenau dirfawr, a ob ,Ymerod,l, fel y prawf olaf, ddogn o'r Cym- ?u Mr. Esaery y.? ddiweddM mewn poe?u ??'? "CyMroddaiI ddogn ?n mh.n t?awr ? ?edih)ny. yr hy. aa .mgw.. M yr wt'eynh??dd ''°d??y??? ?a tyBtio)a.th am unrbyw feddyginiaeth yn n?yn ? 10 30 y a I ?r. WililiFima, a byddai mynegiad 0 foddion mor hynod <'eaiiawoddiwrthunNorenwogM?oedd_ ??WtH? ?? ?Yaai myne? d o foddion mor hynod ?nwenhauyneicrofodyntendithiddypol?iMthyngyCtea_????? ? ES8ERY, J.P. Y mM y PELENI ym* erbyn hyn yn cael eu cydnitbodganbawbag ayddwedi g-tmcyd prl\wf ohonyntfetyFeddygin. i.eth iwyat lwyddianuus ? ohymhwys a ddMgau- f.-ddwy<' at y BLAST, Dis- rtttFM.SFLMN.acAN- wY..yn?t???°" unhwylderaubynyaydd ya tttddu o honyut.meg! s ftetu y Gwaed, TMddi?d- M.t M Y Ctcen, Eriaipelae. irb- B LAST ?&  l Corn. wydon, Chwyddiadeu yn y Coesau, Olefyd y Brenin, Cryd, laelder Ysbryd, &c. Y meent hefyd y moddion goreu i'r hyny ilK ydynt yn peryglu eu hie- chJd drwy weithio mewn draft, gwtybaniaeth, neu awyr anmhur. I'r Rhyw Feny waidd, y 1n dueddol i'r DolMiau, y mllent yn effeithio gweU. had braidd unionryrchol. Gwres y Ar Wort)i mew" ilye)iau i'- lie., a 2,. 9c, Yr uls, ga. bob Drwqitt eyfrifol, tIIU g,lli1"u cael oddiwrth 11 1 W. GEORGE/M.P.8., CHEMIST, 10, OXFORD-STREEF. SWANSEA. o 4791. d ? ?OLLWYD.-?t Z"? L?? B? Mantle, yn rhy?Je M y CorM o S?? ? M yeordd i'r Groeslou—noa Sadwrn, y ?'n ?-?.?? ?N'- rW1dd yn ei chyleh 1 II G. 0,4/0ffioe. Oaer. II "rtoa. G 4758-d  P IB AU (PI PHS) AT ?????"? GELE. Pibellau  0 1* hyd 6 modfedd, wedi eu ?.M??.?' ?fthgerygMlch. Reitffotdd Oae)- a Y me siding Or 1waith i Reilffordd Caer a <? ????'? 86mr en banfon i Gymru ao 1 LOOV, Deu mawn n'u¡¡au 0 &fan Voryd. Rbyl, pa un sydd &goo I'r s??????' :røele. G. 4768'1 APEL NEWyDD YR ANNIBYNWYB, LUTHFAEN, GER PWLLHEU. 'UfAE pwyngoryCapel uchod ym bfu-od i JM ddetbyn To,iders at ei adeiladu; yplMiM a r 'P ijiJatiof" ('w t:weled gan Mr Robert Roberts, Lif h(<en Bach. UitMaen. KiymTAIYMQYPWYII. <o, i ddMbyn yt t?f nac unrh, w T??araU. I ?r ? 6'b/B y 6ed o loMWt, 1881 L"Tpt<J. RtCHABP Ownf. ?''?'?' 6 4115 I ST. TUDWALI/8 HOTEL, ABNRSOOH, GEB PWLLHELI. DOBERT PARRY a ddymuna hyabywi ei -JLL fod wedi ei gyfatwyddo gan Mr Richard Will'ams, BuHder. Ac., i WEBTHU AR AUCTION yn y )!e t,cbnd ddvdd t'Ht, Rhagfyr 30ain, t880, DDRG 0 DA1 NEWyDDIONa8HOP,wedieu gorphen yn dda. mae gardd helaeth i gaJÙID pob ty. ac uwcMaw 98 o Nynyddoedd o &<« etc heb gerdded. N. r Awotion i ddechrea am dri o'r gloch pryd- nawn. A Am fauylioa peltach ymofyner &'t Auctioneer, yr Eia Temperance Hotel, PwUMi, neu &'r Adeiladydd. a 4814-j. EISTEDDFODANNmYNOLLLANGBFNI A GYNULIR JVON NaDolIG a jOrJ.D LLUN, ;all. 27<M. LLTwlr])DIoN- RICHARD DAVIES, Yaw., A.S. THOMAS F. EVANS, Yaw., U.B. DR. OWEN, GLANDWB. AawMNTDD—HWFA MON. Bydd traitm rhad yn fhedeg o Arnlwoh a Banror dydd Uan Am yohwacM o feoynor pwe! yr .hyB.byd.en. orotd WHo K. ,1OJ!iS. BOBL LERPWL, OOFIWOH AM EISTEDDFOD Y GORDOFIGION TN' ASSOCIATION HAS, ?OUNTPMA8ANT. yM Lun, y 27ain qdkol (Boxing Day). H.TWTDD— W. WILLIAMS. Yew.. ABWM'YN)— Y PAMH. W. NIOHOLSON, -a- MISS nAYNEY G???S, EOS BRYOHAN, MI83 O? ??s MAGGIE EVAN8. MLYttOa— j. J. DAVIEa..Iluawa erell. Oystadleu1ethau pwyei, tc. ?YNHELIB CYLCHWYL LENYDDOE A C CHERDDOROL OAPEL GLA8GOED, DYDlJ SADWBA, IONAWB 29ain, 1881. TESTYNAW AOOBBD I'R MD— 1 I'r Cot heb fod dan ugain a gano oren, Ti, 0 Dduw" (JonkiDB). Gwobr, 3p. 3s. 2. Triawd, Duw, bydd drugarog" (PaNy). Gwobr, 7s 6c. 3. Unrhyw Solo. Gwobr, 5?. Beirniad-MR JOHN HENRY ROBERTS, A.R.A. (Penoerdd GWYDeid). Yr ymceis'*y t anfon ea henwau erbyn lonawr 22Mn, 1881. i'r Yegfiienydd,— D. THOMAS, Penygaer, Penisa'r-waeD, ne=tr CamatYon. G 4813.d GWYL LENYDDOL CLYNNOG-FAWR- YN.ARFON, j)yj)D LLUN r SULGWYzr, lasi. TBMYNAU ASOMD t'& BYD- Eaf!lyn-"YBradwr." Gwobf.2a.6c. Hira Thoddaid (6 Uinell)—BeddMgMph i'r dt- weddar Mr. David Hughes, Maee Mawr, Clynnog. Gwobr, 218. DatglIu, Ar dod mae'r dwfn ddystawrwydd (o'r ?? y<M"<' ?? ?')- Car heb fod droa ngain o niter. Gwobr, 42a. Y OyfMsoddiadau ac enwau y Corau iydd am ymgystadlu i'w haafon erbyn neu oyn Mat 23ain, 1881, i'r Ysgrifeuydd,— MR. WILLIAM ROBERTS, o 4803-d Post.oNce, Clynnog. nYLCHWYL LENYDDOL A CHERDD- L' OHOL YKGOL SABBOTaOL T TABEK- NAOL,BANGOR,DYDD IAU DYROHAFAEL, Mai 26am, 1881. OYSTADLEUAETH GOttAWL (AGORED I'R BYD). I'r Cor (heb fod dan 30 mewn niter) a ddatgano oreti y Cydgan, "AU we like Bheep," aUan o'r Meniah. Gwobr, j65 5a, a <a<of< i'r arweinydd. Beirn1a1d, Mr J. Thomaa, B.A., Normal OoUege, BeirniaiWd, itliam Williama, arweinydd y Bangor a Mr Enwau y Corau i'w hNifon erbyn yr Main o Fai i'r yMrritenydd— RICHARD WILLIAMS. 33, WeU-attett, BMgor. o4781-d A IL GYLCHWYL LENYDDOL LLAN? A EROaYMMDD, dydd Hun y Paag, 1M1. 1. I'r c6r heb fod dan 30 o niter a gano oren "Yr Awel Fwyn" (o'r Cff<Me<- Oymrtiy, S. Webbe). Goreu, jB6 6a, a imwaanrgwerthdm gini i'r arweinydd. 2. I'r cor heb fod dan 30 o niter a gano orea "Ti, 0 Dduw" (D. Jenkim). Gwobr,.666a,a ).hlw8 aur gwerth dau gimi i'r a.rweinydd. Beimiad :—D JenMns, Yew., Mus. Bac. Oen ihestT gyflawn o'r teetynau, yn nbyda'l damau i'w cyneithu, ond anfou tti stamp dunai at yr yoofeujtddion, T. WILLIAMS, Ironmonger. e 4197-M W. J. WILLIAMS, Stanley Houee. cc DYN, RHYDBID, GWTBODAETU." GWELL DYSG /T\ NA GOLUD." DYBDED hysbya i'r cannoedd sydd yn ym- J) holt yn nghyloh -Cyfatfod Cystadleuol Biyn- yddol Ysgol Sabbothel Great Mersey-Btieet, LM- pwl. y cynhelit ef yn yr ALBERT HALL, CMneu.atteet. Soettand.Mad, NOS FAWRTH, IONAWR 25ain, 1881, prfd y gwobrwytt y buddugwyr mown BarddoniMth. Rhyddiaeth, a Oherddoriaeth. Bydd hefyd DD WY GYSTAD- LEUAETH GORAWL BWYSIG, yn ngbyda 11118WS 0 Unawdau, D.S.—Pob manylion yn ei gylch i'w caet oad anfon at un o'r ysgrifenyddiou- W. A. LLOYD (Glaa Alwen). 58, Foley-Btreet. E. M. PARRY, 34,WeatmiMter-Toad. a4784-d THE OLD BANK. THE FOLLOWING NOTICE OF DISSOLUTION OF PARTNERSHIP HAS APPEARED IN THE LONDON "GAZETTE." NOTICE IS HEREBY GIVEN ?HAT the Partnership heretofore aubsiatinz -L between us, the nndeKigned, Owen e:f Cope Williama, Ormua Biddulph. James Tomkin. son, and Crmua Edmond Biddulph, carrying on the busineM of Bankers in the city of Chester, with Branches at Carnarvon and Bangor, URdor the style or firm of Meat,M. WiHiama and Co., the Old Bank, Chester. has been diMolred by mutual content, a< trom the Slat day of October, 1880, so far as Mg.ards the said Owen Lewis Cope William*. Dated the 13th day of B'OTembet, 1880. OWEN L 0. WILLIAMS. ORMUS BIDDULPH. JAMES TOMKINSON. ORMUS E. BIDDULPH. MBMRs. WILLI¡> and oIYded the foHewing Circular to the Clients of the Bank :— THE OLD BANX. CuBsntB, 13th December, 1880. We beg to inform you that, M horn the 31st October last, CoLONBL OWEN Lawis OorB WnuAMS retired Irom, and MAJOR PMTT, of Gorddinog, Bangor, joined our Firm. The BMineM of the Bank will be earned on as heretofore under the atyte of WILLIAMS & Co., and MUoMng a comtinuance of your coDndenoe, We h .ve the honour to be, Sir, Your faithful Servanto, B 4810-d WILLIAMS t CO.
Family Notices
iR)t1U.bigattt JJriobulttt, at IJat1»'øIattlJatt. tdl 0 &tOUt ti" tI '0101" lwn. <<H #MM'n po,tage 8tap8.] OENEDMAETHAU. Atherton -Rhag. 19, yn 6, DoTe-street, Lerpwl, ptiod Mr Hamuel Athertoa, diweddar o Lythyrdy ar Evans-Hyd. 9, yn MadfM, pnod Rowland Evacs, ar fab. EYane—Taoh. 8, pnod Mr Daniel D. Evana, Pant Howel, Llanddeimolen, ar fab—eyntaf-anedig. Griffith-Tach. 9, ptiod Mr G. D. Grimth (Gutyn Bwlan) Gocb, Llanberis (gynt 0 Oae Botwm, Llandwrog), ar ferch-eyntaf-anedig. Robetts—Hha);. H, pMod Mr G. Bobetts, Bryn- melyn Isa', Garth, Rhiwabon. ar fetch. FBIODAaAU. Hughea-Jozea—Rhag. 17, yn Eglwys HanHyhti, gan y PMth. Evan Daviee, rectot, Mr Robert Hughe9. Pant-gwyn, & Miss Laura Jonee—y ddau 0 JoDea—Hughea—Rhag. 16, ym nghapel Btunswick, Brighton toad, Rhyl, gan y Parch. Hugh Jones, Thomaa, mab hynaf E. Jones, <<a«oMMt<M<<r, Bangor, a Frances Jane, pedwaredd ferch J. Hughee. buildw, Rhyl. Janes—Jonea—Rhag. 7, yn Eglwya Gymraeg St. David, Brownlow-bill, Lerpwt. gan y Parch. E. T. Daviea, Thomas Jonea, 2 Winifred JoBes. Rowlands Owen—Rhag. 14, yn nghape! yr Amu- byawyr, Llandudno, gan y Parch. R. Parry (Gwalohmai), Mt W. H. Rowlands, Mostyn. street, a Miss E. Owen, Chapel, street—y ddau o Ltrndudno. Rowlands-Parry—Rhag. 8,yn Eglwys Oymraeg St. David, Brownlow.hul. Lerpwl, gan y Parch. E. T. Davies, J. M. Bowlanda, & Mn M. J. Parry, Bangor. ThomM'-Jonea-Rhag. 14, ym LJangeM, gan y Parch. James Donne, John ThomM, British School-terrace, Uanetchymedd, & Mary Jonea, Tredath, Amiwch. WiUiams EIHe—Nhag. 13, Tn nghapel y Bcdydd. wyr, Evert.on-viUage, Lerpwl, gan y farch. Chatlea Divies, Griffith WiUiams, & Jane, meteh hynaf William Ema-.y ddau o Gaemarjton. I WUliama—JonM—Rhtg. t4,yn Bwyddfa')- oofrestr. ydd, Oaernarfon, gan Mt W. B. Whiteeide, Mr William Humphrey WiUiMis, OIvtybont, UMt- ddeiiiojen, a L-iura Jot.a<. Llaul, ek's. t WiUiame-Jonea-Hbag. 15, ?nghapel ? ?.S,S,??.?? '?  Mr W. R. Whiteside, cofrestrydd, Sr WiiUam Thomas WilUama, Alexandra lem. petance Hotel, & Mise Laura Jonea, Turner at, ri.. wS??Owe?-Rhag. 7, y" nghapel Ebene..r Yh?efni KM y PMch. Thomaa Frimston a r ? ? ?d. Owen WUUam. Tyddyn F?. CMWM. & Catherine Thomas, Richmond HUl, Richmond, SarreY. W????- 6, ? ? G?g StDarid Brownlow-hm, Lerpwl, <:M y Parch. E T. ?eB? Owen W.mam.,&g Ellen Lou? Williams. W???Williams-R?- 7, y? nghapel yr An- nih?vT Oymreig, Northumberland, street, ?road LMpwI,Kan y PMch D. M. Jenkina. ? ?liS T ?thy, ail ferch Richard WilUama, Lerpwi. MARWOLAETHAU. ?.??h?t—Hhftfr 11, yn Wimbledon, yn ei 62ain ?Nd, ?x'ander C.mpbell. Bar., o Bar- E?????? Elliott (Laly) -Rhag. 14, yn ei 71ain mlwydd, ? ?dy ?i& pr? Syr George ElUott,yr hwn a cYnrycMotai Ncrth Durham yn y Senedd cyn yr et'?oliad cyffredinol diweddaf. EJIia-Rha? 16, David Eths, Douglas Arms Hotel, Betheed a. F??d 20, yn 78 mlwydd oed, Thomaa ?a.a ?C.'eek, ger N.bo.GatUaOo. Ohio, wedi vehydiK o ;!?studd o'r gwaUdreuhad (?- ?? ?d?odd weddw alarum a dau o blant i alaru ar ei ol. Uauwyd yr ymadawedig yn Dreiychan, Aberystwyth, 9)r AbertetB, D.O. Mab ydoedd i un Dafydd Evana, o'r Ue uchod. Ymfudodd i'r America tua 32 o flynyddoedd yn 01. Evaus Rhag. 15, yn ei breawylfod, 4, Baines- place, Breek road, Lerpwl, ym 42 mlwydd oed, ThomaaEv.tns. Evans-Rhag. 19, Mra Margaret Evana, GlanAber, Foutkef-Rhag. 20, yn ddwy awydda dauna oed, Charles Herbert. mab Charles a Mary Foulkes, St. Davld's-road, CaernKrion. Griffiths-Tach. 6. yn Empotia, Eanaaa, yn 31 mlwydd oed. Mra Elizabeth GfiNtha, anwyl brtod MrWtltiam Grimthe, diweddar o Gymru, yn nghyda merch yn 10 oed, o'r typhoid /-Mr ac yn mhen dwy. wythnoa bu farw y baban 8 mis oed. Claddwyd y fam a'r ferch yn yr un bedd yn mynwent y Cymry or Dry Creek. DangM odd y Oymry garedigrwydd a chydymdennlad_ mawr a'r teulu tratlodedig hwn ddydd y cladd- edjgaeth. Ctaddwyd hwy yn barchua ac an- rhydeddus. 'Merch oedd Mrs Grimths t Mr David Evana, Factory, Glangwyaderig, gerUaw Llanymddyfri, D.C. QriNth—Rhag. 13, yn mhentref Llanllyfnl, MMrs Margaret GtiSth, yn 84 mlwydd oed. Humphrey-Tach. 3. yn Leatherwood. SWldd Allen, Ohio, o'r 1\Hl{/ /<< yn 4 Mwydd ac8 mie oed. ETan, mab Mr Thomaa Humphrey a'ibriod. HuttheB-Rhag. 14, yu Stringky-road, Egremont, yn 39 mlwydd oed, William Uughea. Jonea-Rhag. 4, yn mhreawylfod ei hewythr, Ffarm y Bryniau, Niwbwrch, M&D. yn 34 mlwydd oed, Anne Jonea, gynt o Lerpwl. Jonea-Rbag. 12, yn 59 mlwydd oed. Elizabeth, anwyl briod Mr Hugh Jonea, Cerrig Btithion, Llanfair P.O., Men. Claddwyd hi yu mynsout eglwys y lie uchcd, ddydd lau, Rhagiyr 16. JoMa-Rhag. 13, yn 70 mlwydd oed, Mr Evan Jonea, Pant y-ce!yn, Owmygio. Jonea—Rhag. 15, ar ol maith gyatudd, o'.r d.arf.od.- edieaeth, yn 36 mlwyddoed, Mr John Jones, 16, Whiteneld road, Lerpwl, genedigol o Lwyn. gwril. Morno-Tach. 12, ger Cambria, Wia., Mra Eliza. bath Motria, yn 37 mlwydd oed. Gadawodd briod gondua (Rowland D. Morria), a phedwar o blant arnddifatd, t ofal Tad yr amddUaid a B-trnwr y gweddwon. Merch ydoedd i'r diweddar William a Margaret Hughea, Clogwyn Gwyn, Dinorwig. Parry-Rhag.l0.ym71 mlwydd oed, Mtaa Anne Ptury. Caatle ditch, Caernarfou, a chwaer i Mr John Parry, Shoe Warehouae, Bhdge-atreet, Price—Rhag. 13, yn 88 mlwydd oed, Thomae Price, Tyddyn Newydd, LIaollechid. Phtehard—Rhag. 15, yn dra diaymwth, yn 52 mlwydd oed, Mr M. Pritchard, Gwyllt, LIanfatr- feehan, a mab Mr Oweu Morris, Pcudre', Pont- rhyd-y-boat. Yr oedd yn aetod Cyddlawn a dyaglaer gyda'r Methodtatiaid Calnnaidd yn Horeb. Gadawodd ar ei ol chwech o blant yn amddifad o dad a mam. Ptiehe-Yn ei breawyHod, 54, Catharine.atreet, Erpwl,yn35ml lddoed, J. E. Howard Pughe, M Ii.0.8.Eng.,mabydiweddarJ. Pughe, U.H., Aberdym. Reew—Rhag. 12, yn Chapel-atreet, Oonwy, A. Bni,e, prtodThomaaRees.. Roberta-Rhag. 14, yn 5S, Empire-atreet, West Derby-road, Lerpwl, yn ei thrydedd mlwydd, aUda, trydeda ferch Alfred Roberta. WilIiame—Hyd 25, ger Giviu, Iowa, o'r hHI, /!«w, yn 46 mlwydd oed, Edward E. Williama. WUUama—Tach. 10, yn Tallmadge. Ohio, Mra Ellen Wttliama, priod Mr WiiHam Williama, yn 51 mlwydd oed. Ganwyd hi yn aidal Llansilin, air Ddinbych, yn y nwyddyn 1819. Enwau ei rhieni oeddyct Watkin a Catherine Jonea. 'Williama—Taeh. 19, ynBoonviUe, N.Y., Margaret, priod Mr Richard WiHiama, yn 70 mlwydd oed. Williama-Rhag. 8, yn 40 mlwydd oed, Mr Hugh WiUiama, cigydd, South Pen'rallt, CaernarfoB. GradMtodd weddw a thri o blant i alaru ar ei ol. Wi!liama—Rha){. 10, yn mhreawylrod ei mab, 22, Baron-atreet, Boot!e, Liverpool, yn ei 83ain mlwydd, Elizabeth, gweddw y diweddar Thomaa Williams, o Gaergybi, ao am lawer o flynyddoedd yn ngwaaanaeth y City of Dublin Steam Packet Company. Williams-Rhag. 12, yn 6, Cicely-atreet, Waver- tree.road, Lerpwl, yn 42 mlwydd oed, Henry Job Willia-ms. Williama—Rhag. 16, Mr ETan WiUiama, Ty'r Capel, AberUefeni, yn 60 mlwydd oed. Williama-Rhsg. 19, yn 39 mlwydd oed, El!on, anwyl briod Mr Hugh WiUiasM, eallitUt maker, EMtgate-street, CaercaTfon. Argrephif pob matho MOUBNINQ CARDS I yn awyddfa'r gemw Gytnroig, Caernarvon, yn ddeetlua, ar fyr rybudd, ac am y prisiau mwyat rhesymo1.
IlJ¡¡r,uttbatbb t det.
lJ¡¡r,uttbatbb t det. BALA, Dydd Sadwj-n.—Ymenya fresh, It 4c i Ie 4!0 y pwys; wyau, deg am Is. 08 00 i lo 50 OoRWBN, Dydd Gwei)er.-Ymenyn, Os 9c t Ie &o ypwys; wyau, deg am la; pytxtwa, Os yr hob; beef, o 7o i lOc y pwya; Teed, Oc i Oo mutton, 7c i 9o; lamb, Oo i Oo; potc, 6c i 8e. Gwyddau, 60 i 8e. CnoEsoawALLT, Dydd Mercher.—Gwecith coch, o 69 i 7s y 75 pwys; ceiich newydd, o 4s 9o i 5s y 45 pwys. JL tNBYCH, Dydd MeTcher.—Gwenith, o 15s i 17s yr 168 pwys; haidd, o lla i 148 yr 147 pwys; ceirch, o 6s i 8s yr 105 pwys; ymeuyu Cres, Is 5c i Is 8j y pwys; w au, 10 i 11 am ewlit. GWBB08AM. Dydd Iau.—Gweuith cooh, o 6a 6c i &i 6c; gweu'th gwyn, o Os i Oa; haidd malu, o 4s i 5a 8e hitidd bragu, o O.j Oc i Os; eeirch new. ydd, y 46 pw) s, 3ii i 4s 9o; yoM&; n, o Is 4c t la 6c y pwrs; Now]s. o 3s 6c i 4e 60 y owpl j hwyatd, o 4s i 5s y cwpl; beef, o 9o i lOc y pwya mutton, o 9o i ICo; wyau, 8 am swUt AtwooLLB! Dydd 8a<lwm.—(:twenith gwyn, y 75 pwys, o 6s 60 i 7s 3c: gwenith coch, o 6s 3c i 7a; haidd at fragu, o 5;t 3c i 5s 6c; haidd at Mu, o 4s 6c i 5s; ceirch, y 70 pwys, o 3s 3c i 49. Ych- gig,o7ci lOc; moHgig, o 7o t 9o. Ymeuyn, o is 4c i la 60. W) au, deg am swDt. RHUTHYN, Dydd Muu.—Gwenith coch newydd, o 18s i 20s; oeireh newydd, o 7s i 9s 6c; haidd at fragu, o 13s i 15a; haidd at Mu, o lOa i 11s. Tchgig. o 8c i lOc y PW)S; moUgig, o 70 i 9o. Ffow!a, o 2a 60 i 3a 60 y cwpl; hwyaid, o 3< i 4s. Ymenyn, o la 3c i.la 5o. Wyau, pedwM-ar-ddeg am awUt. WYDDenmo, Dydd Meteher.—Gwetnth coch o 15s i 17; ceiMh, o 6a 60 i 8a; haidd at fragu, o 13a 114s; pytatws, o Ha t l<!s y 200 pwys; ymenyB, o i 144sc i It So y pwya; wyau, deg am swUt. HoiL, Rhagfyt ll.—Oynygiwyd cyaenwad helaeth o wenith ar werth. ao yr oedd y faeMCti yn fywiog; t!werthM aamplau da am MtMan yr wythnos, end y gwaet tua Is y chwarter yn is. Galw da am haidd fun tawn brMau yr wythnos. CABH6M, Rhagtyr H.—Yr oedd y oyaMmtd o wealth yn fyoban, end y ceueh yn helaeth. Gwerthai gwenith a thehch yn fywiog am brisiau yr wythnos. PMBTON, Rhagfyr H.-Yr oe<td cyaenwad hetaeth o wenith yn y farohnad, a gwerthM yn aMf am oistyugiad o la. BIawd Is y pac yn ,h,t 'ch, Ni chymetodd un cyfnewidiad Ie yn cynyrchion oreill. NzweAMLB. Rhagfyr 14.—Yr oedd ?enith rn  ,n Araf, ond sefydlog, am brigiau cc ?ednxf Indfa?') yB dal heb h< wid. p''ir<'h yn CoMt, Rhakfyr 14. -Ceirch da, 6960 i 6<10e; melya, 69 8c i 78 6c; eto, y gwyu, 7tt 2c i 7a 3c. LBBDS, Rbfgt-r 14.-AMi oedd y (asn&ch mown gwenith am bdaiau Haidd da y n befydlog; 1 mathau ereill 6C yn is. Yr oedd ceitch a Ct yn perthll am brleiaa Is. LLAIIOBPIU, Rhagtyr IC-Haidd, 29* i 389; ceirch, ITs i 17a 6c; Nnwd ceirch, 3uø i 31s y each. Ychgig, 7c i i Oo y pwyo; Uogig, 8c i 9e; moltRtg, 8e i K)c; mcohgig, 8c i lOc; saustgea, 90 i tOc. Hwyaid, 28 i 2a 6c yr un; Cowla, la 6c i Is 9e yr u)t; cigtwtci. SoilOcypwyt); f;wyddau,5ei!)s 6c yr un. Ymenyn, la 7c y pfys. Wyau, wyth am swllt. LBRPWL, Rbag. 18.-Yohgig, o 7c i lOc; mo)t- gig, o 8c i lOc; Uogig, o 8a t.l0c eig moch SrM, j 70 i lOc y pwys; Nowfa, o 4<i 60 i 6a; hwyaid, o 4a 6c i 6a y pSt; gwyddau, o 5s i 7s; twrcie, o 9s i 16s; yttgyfMtMgod, o 4i! i 60 cwcin);od, o 2a 60 i 3s yr un; ymcnyn ifres, o Is 7c i Is 9c y pvys; eto, haUt, o Ie i la 5c y pwya; wyau, 124 am 12e.
AT _BIN aOHEBWTR.I
AT BIN aOHEBWTR. I JMN WiLUAMti a ddyMuna hyabysu nad oea a tmoef&'t "pleidiM" sydd yu nghapeliMf TydweiHog. LLExoR.-Dian fod Uawer o wir yn eich s,lwadau ardaNenUndebUen.ddofTaIy'.arn Ond gan tod:gwobrwyoti &c., wedi caei pecderfynu arnydt, aid ydym yn gweled pa amcan yrnarft'rol ellid ei gyritaedd pe eyhoeddid yr ysgrif. Ymohebwch it'rpwyUgor, a c.feiniwch ea hargyhocddi M. D. Joqss.-O ntur rhy hysbysiadol i gael ymddangos (el gohebiaeth. ABERUARiAX.—Yu ddioIctigM, ond nis gaUwn fforddio Ue i'r ysg!'if. lAOo Gocn.— Chwi a go&wch n:ai nid dysgu g"lraphy ydyw am an y CetM<< Nid ydym yn aefyU mewa angen am wybod pa le y mae gfft- hsnol fanau yn digwydd bod mown yatyr ddaearyddol; yr jdym yn gttdaet hyny i aynwyr da ein darlleiivyr. Bydd aarhyw newyddioa dyddorol o'ch eymydo!!aeth yn dderbynio!. GoHEBtDD (L!anfechoU).—yr ysgrif yn lied ac aflêr. ALTo JoNBf! a ddymana wybod gan Mr W. M. Jones (Gwilym Alaw), Corwen, er's pa bryd y MM yn Mddelwt ei ffugenw. Yrnddengya fod gwr 0 aMal Cefn Man yn eael ei Ildwaen wrth yr enw uchod er's rhai bly)jydddu. Beth sydd gan Mr Jones i'w ddyweyd nr y matef, tybed? GoHMTDD (PantjceJyu).-Y mae eich adroddiad yn iyt ac i'r pwrpM, ac wedi ei yegtitenu. yn gywir a gotatua. llaw. M. J. HuoHM.- Mm artiw cycghanedd. Mo&GAN-FAB—Ein "barn" oneat am yr engly* ydyw ei fod ) n dra phriodol fel dymuuiad, ond yn rhy salw ei aaerntaeth i gMt ymddangos. W. H. (BedJgeIert).—Ni ehaniata amaer ) ni argraphu tabiau fei sydd yn eich ysgni chwi. Yn eicr, y mtte ffeithiau o'r fath yn fwy cymhwyo i gyhoeddiad mis.)1 i IOBOBSORPAB.-Wedi ymddMgos mewn newjdd- iadur araM. CawAauwa.-Ymd7echwu wneyd He i'r Uythyt yn y rhifyn ne."af. G"lh'LLT-T.h1'lYDD.-A bafnu oddiwrth y Itith hwn, yr ydych wedi mabwysiadu enw pur briodol. Y trae cymaint o waith Uyfnhau a ehaboh ar yr ysgrif a'r synia-iaa t'ei nas gallvra anttu-io ar y gorchwyl yn nghanol prysurdeb y nadoHg. ADOLYo:AD Y WAso.—" Hanes Bywyd John Wesley;" Yr Eneth Amddirsd;" Cerddor- iaeth (Dr Parry)—wedi en derbyn, a chaie oylwadau arnynt ymddangos mown rhityn dyfodol. Dawi MtUDWT.—Fel hyebysiad y cyhoeddwn englyn fel yr eiddoch chwi. A,BLOD.Ya ein nes&f os bydd modd. IbwJI LLAW—Ifor, Un o blant y Dan, Cymro, H. W. H S)lwedydd, Cloc Mawr. Yr Un Od, Gohebydd (HaDerchymt.dd), Un o'r fro, G. 0. —Dew! Wyn o EssyJlt-J. EvacB Owen—EoB Deudraeth- Gwyliedydd—Gohebydd (Oorria) — Gofyuydd. YJI'}BISYDD UtfiEiTHos.—Eich nodyn yn rhy ddi- weddar i ni aUu cydeyeio &'r caia. Oni ddylasech Iwrw'r drani cyn goUwt.g y Uythyi o'ch Haw ? LuTHM OLA? ToRt EGWYUDonoL.—Drwg genym ei fod yn thy ddiweddar i'r rhityn hwn; yn ein neeaf yn ddios. GoHEBYOD (Bala).-Y mae genym gynrychiotydd 1n y dret a nodwyd dros y Gcnødl a'r No,1t lxpress.
Advertising
?f C?/MW <HM t'? Ao? o?'?yr?M?KPM a '1' Cr" o ?o& parth ?b? MOf fyr, cryno, a chynwysfawr ay y M<M mo<M ?y?oy, ADRODDIADAU LLEOL. Da chwi, cMtCyf earedi.q, credweh WMt byrdra ydyw y nwydrl mwyaf àewi801 genym. OMt thtlir 8ylw t'r <tMyryM hwn yn y dyfodol, gorfydd i Mt 08"rl ysgrifau meithion c'r M<'t7MM, ae < ehwithao M«cM conlyniad lafurw yM ofer. ITefyd, c4dwer melOn cof fIwastadol y gwah(l11,iaeth cydrhwng adroddiad a hysbysitlrl (advertise- ment). Ofer dysgwyl t ni, na neb <traK, Ay<6ys<t am gyrddau, c., ond yn y golofn Mferol. Hyderwn na raidi Mt fynychu y eyfarwyddiadat4 syml an egltw AyM. RHODD GYDA'fi "GENEDL GYMREIG" NESAF. Gyd&'r thityn nesaf o'r "GENEDL," ceir ALMANAC CYMRAEG AM 1881, yn oymwya dftrlun hardd o'r aelod Seneddol droa mr Gaemarfon. Bydded i orders am oxera mpieg o'r papyr gael eu hanton i'n swyddia mor iuan ag y byddo modd.
( Y NADOL1G YN N&HYMRU.I
( Y NADOL1G YN N&HYMRU. I T mao un o gyaegr-wyliau y byd Unation- ogol arymweledani. Nidoeaafyuom ni & chywirdeb nac anghywirdeb dyddiad yr wyl, ac ymddengys fod duwinyddion yr oes hon wedi dyfod yn gallach na'r Tadau fu yn chwerw-ymeirach o berthynas i'r priodol ddydd i'w gadw yn aantaidd. Arwydd dda-arwydd o hoender ac iachus- rwydd meddyliol a moesol—ydyw gwelod parchu dyddiau a gwyliau yn diflanu o'r wlad. Ar yr un pryd, y mao Uawor o addysg a gwir ddyddordeb i'w gael wrth olrhain y gwahanol foddau a fabwyaiedid gynt i gadv a pharchu gwyl gonedigaeth y Oeidwad. I'r oes breaonol y mae tystiol- aethau Polydore, Virgil, a Brand o'r braidd yn anhygoel. Ymddengya fod holl genedl- oedd gw&r a haner-anwar Ewrop wedi ym- roddi er's oeaau i dreulio Dydd NadoIIg mown gloddest a rhialtwch annghydmarol. Diagyncdd y carol, ganu i lawr, lely dengys Tertullian, o'r Eglwys Gynteng; ymgasglai y werin yn nghyd ar y pumod-dydd-ar- hugain i ganu (gan efelychu yr angylion uwchben maesydd Bethlehem ym ddiau), a pharhaent i wneyd hyny hyd y douddegfed dydd. Y& y Canoloeaoedd byddai y myBach- od M Eglvys Bhufain yn gwneyd maanach enfawr a thrybestod I:Wueyd gyda'r canu a'r cyirin-chwaren (mysteries). Tystia Duraady byddai yn arferiad gan yr esgobion ar y Nadolig i ganu gyda'u hoff- oiriaid, ac ymroddi i chwareu yn anaeth eu huchel-gtodforedd a'u Uawenydd. Seiliwyd y ddefod hon ar y dybið fodyr angylion ya. gwmoyd rhywbeth tebyg pan yn canu 6'iwM in 6zeelBiB. Ba cyinod hir ar boMog- rwydd y carolau yn Nghymru, ond y maent erbyn hyn, fel Uuaws o ddefodau tebyg, wedi diflanu i raddau holaeth. Nid ydyw anianawd feimiadol, synwyriaethel, yr oes hon yn Safriol i ba.rhad, Uawer llai cynydd, "u araU &,LNv-g droa eu syrthiad ym&ith o gyich pMch a phoblogrwydd ydyw gwaith eu cofnogwyr —oneiriaid y Ilanau yu benaf—yn gwahodd pob cleryn o ganwr yn miaen i'r eglwysi i ganu y cyfryw. A pha olygfa wrthunach < dan y ifurfafen na gweled personau gwer- inol, digymeriad, diofn Daw, a hagr ea buchodd, yn y lie cyaegrodig i fawl addol. iadol yn canu carolau Hawenfryd a chre. fyddol am enedigaeth Ceidwad dyn, a hwythau h*b ddigon o barch tuagato i ufuddhau iddo! Nid ydyw gwahodd cymer. iadau diffydd o'r fath i garol-ganu ya ein IIanau ar y Nadolig end cymhel! pobi ya nghyd i chwareu addoliad i Dduw, yr hyn nas gall fod yn ddim amgen na chwbl ragrith. Dullwedd arall i roddi arbenigrwydd ar Y Nadolig yn y dyddiau gynt oedd goleuo hir a phraN ganwyllau pan ymdaenai y tywyll- wch dros y wlad. ac ar y tan Uosgai yr Yuk. log-hen foncymon mawrion o dderw r goedwig. Nid hawdd ydyw cael allan pa bryd y rhoddwyd bod i'r ddefod o waeyd "cyneth." Am y "Christmas-box," diau ei fod wedi deilliaw o baganiaeth grefyddol Rhufain. Gynt, yr oedd myned drw/ was- anaoth yr oSoren yn hanfodol angenrheid:ol ar uchel-wyliau, a chan nas gallai y cy- Sredin bobi dalu am y gwaaanaeth, cania- teid iddynt fynod oddiamgylch y cyfoethog- ion i gardota awm digonol i'r oCeirIaid, a dodidpob rhodd mown cophr bren (box) o gryn faintioli. Er dangos eu cydnabydd- iaeth o ddiolchgarweh i'r prynwyr am eu cefnogaeth, arferai canwyllvyr anihegu eu cwsmeriaid â chanwyllau.; yr un modd y pobyddion, hwythau a anrhegent eu cyf- eillion a'r Yule cake, wedi eu llunio ar ol y Bambino (darlun bychan o'r Baban lesu) Rhufeinig. Oddljma. y daeth yn arlenad cyffredin yn mysg yr holl fasnachwyr o anrhegu eu cwsmeriaid. Ond y mae y ddefod hon hefyd yn darfod o'r tir, er naa gwelwn ddim yn ein natur sydd yn galw am hyny. Gwrthyd thai maanachvyr bar- hau yr arferiad am eu bod yn Uaver gonest- ach, meddir na'r cenedlaethau a'u rhag- flaenasant. Ni chymerem lawer am amheu y fathdystiolaeth; hir yparhaont felly; ar yr un pryd, gall y byddai yn ddymunol iddynt gono fod yr hen arfer dda yn atluog i gynen t&n Hawenydd a diolchgarwch ar ami i aelwyd a fuasai yn Ued amddifad o'r eyfryw oni buaeai am eu cynyd hwy. Yn y cyeytH- iad yma, eiddunwn hir-barhad i'r arfenad GMationogol o goSo am y tiawd. Nit gwyddom am goronau gverthfawrocacli ac anrhydeddueach i'w gwisgo gan y da ei iy<l a'r Uawm ei dy na bendith y tiawd. Aniaarw- olwyd y cyfryv rinwedd yn hanes DotCM, a hyfryd meddwl fod iddi feibion a metched lawer yn ymhyfrydu mewR di)yn ei nyrdd. Amihaer hwy etc ill myrddiwn; poed cynydd ar eu rhif yn Nghymru yn mysg gwahanol ddosbarthiadau cymdeithas. Flynyddatt gynt, yr oedd argraph ar y wlad nuti offeiriaid oedd unig a chymwya wyr i ran* d& yr hael i'r tiawd. Gadawodd nifor mawi o'r hen Gymry gynt diroedd ac arian i'w rhanu rhwng anghenus gwahanol ardaloedd ar y Nadolig a Dydd Gwyl Domow. Cof gan lawer o'n darllenwyr weled y ddefod o ranu bara wrth byrth y mynwentydd neu gymydogaethau ceryg y meireb brydiau ereili gwaagerid peisiau a phlancedi, damau o galico ac wstud, ac weithiau ereill haner coronau a phum' aylltau. Ond&wythcymum- roddionyr hymanaid hefyd a beidiasantmewn manau er's talm, erfo(i y tiroedda'uhardreth- oedd yn parhau. T mae cynawnder yn Uefain ar yr heolydd Pa Ie y mae arian a doniau Dydd-gwyl Domes a'r Nadolig? ac ad- waedd y creigiau a ddywed, Pa Ie y mae arian a donÎltu Dy'-gwyl Domos Nad. oiig? Nid ydyw llef yr anghenus a liai< angylion gwarcheidiol y meirw wedi rhoddi heibio ofyn, "Pa Ie y mae gwireiddo cymunroddedigy tiawd?" Ond hyd yma nid oes let na neb yn ystyried. Rhaid y datguddir pethau rhyfedd-pethau a lync- wyd gan drachwant di ddigoni rhyw ddos. barth o bobi yn y dyfodol; y pryd hwnw, ac nid oyn hyny, mae He i of&i, y eaiN yr amddifad tiawd a'r gwir anghenus yr eiddc eu hun gyda Hog, Tra gwahanol ydyw y dull preaenol e dreulio y Nadolig yn Nghymru. Rhoddodd Ymneillduaeth, a hi yn unig, ben ar lawer defod goelgrefyddol ae annuwiol; gwmaeth fwy o wir wasanaeth hyd yn nod i Eglwys- yddiaeth nag a wnaoth Eglwysyddiaeth iddi ei hun yn Nghymru. Delw YmneiHduaeth sydd ar y genedl yn nglyn a chadwraeth yr wyl. Agorir dorau mil a mwy o gapelau i bregethu Eiengyl y Ceidwad; damsengir yr adeiladau gan ddogau o Bloodd o ddynion awyddus am glywed progethiad o'r Gair. Gwneir y dydd yn wir uchelwyl gref) ddol; nid trwy fwmian Uithau hen- afol, nid trwy adrodd yr offeren mew* Liadin diystyr i'r gwrandawyr, nid trwy garol-ganu gan ddosbarth o ddynion na feddent ronyn o gariad na phardt at y Gwr a anwyd ar y dydd; end trwy gyhoeddiad syml, nerthol, Efengylaidd, o'r newyddion da o lawen. yddmawr," gaB wyr profedig—rhai wedi eu hanfoa i gyhoeddi ceaadwri aydd i lef6inio yr holl fyd i fod o'r un natur a hi ei hun ya y man. Y Nadolig ydyw dyddcoroni Uaiur meddyliol a rhanu ysbail buddugoliaeth yr yagrifell mown cannoedd o ardaloedd ereIU yn ein gwfad. Tryfrithir ein broydd & chy- iarfodydd llenyddol ac eiateddfodau Ueol yr wythnos hon. LIawenydd a chan,—pur fwyniant moeaol, a'r hyfrydwch o weled Uwyddiant eu cyfeillion, fydd yn myned a bryd y lluaITs. Yn y trosweHad brysiog a gwaagarog hwn o'r dull o fwynhau y Nadolig yn mysg mwyafrif mawr ein cenedl, nis gallwn lai na'u lion gyf arch ar y sane uchel a feddant yn myag ceuhedJoedd Ewrop. Nid oes un genedl na gwlad o dan haul lie y treulir y Nadolig yr un modd ag y gwneir yn Nghymru. I oed i'r wyl hir-barhau yn ei diwyg bresenol yn ein mysg; a phan y teimlir yn angenrheidiol rhoddi y cyfar- fodydd pregethu, y cyiarfodydd Henyddol, a'r eisteddfodaa o'r neilldu, gofaier am ddultweddau uwch a rhagorach, od oesy cyfryw i'w cael, yn eu He. Nis gallwn lai na chywir ddymuno in holl ddarllenwyr, gohebwyr, dosbarthwyr, cyfeillion, a gelynion (canya y mae ychyd]g o'r cyiryw i'w cael yn ddiau) Nadolig bras a Ilawen; poed ewpaneidiau eu gotfol- edd heb yr un ddeilen chwerw ynddynt, cenngen a malais a phob drygnaws yebryd a gatfo fedd dwin yn nghorph y dydd, MM bob rhinwodd y byddo gwenau M aBadI Bendith.