Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
TYSTIOLAETHAU PWYSIG 0 BLAID QUININE BITTERS GWILYM EYANS. Brynhyfryd, ger Abertawe. Anwyl Elyr,-Yr ydwyf wedi bod yn gwerthu y Quinine Bitters" am rai blYB" a Y maent wedi gwneyd llawer o les yn yrardal yma, ac v mae dyfodal dvselaer iddynt. Yr ydwyf wedi sylwi yn fanol ar eu heffaath ar wahanol bersonau, ae yr d wedi gweled rhai o'r doluriau gwaethaf a allai neb ddyohymyg yn cael eti llwyr •weUhau trwy ddefnyddio y meddyglyn yma. Y mae plant o bob oedran, drawn ion- < ainc a hen, gwragedd a merched, oil yn tystiolaethu i'w heffaith ddaionua. Ymae yn drueninaeffid em darostwng yohydig yn eupris, heb wanychueu keffaith, gan fod can- j moedd o bobl weinion yn syohedu am dreio eu heffaith, ond eto heb fodd i wneyd hyny. -Yr eiddoch yn serchog, ISAAC OWEN. FROM A LIVERPOOL CHHMIST. Sir,-I write in reference to your Quinine Bitters." I have kept it for three years, ) and the sale is continually on the increase. All my customers who have tned it speak 80 highly of its efficacy as a tonic, and pick-me-up in oases of nervous debility and sick- ness that you ought to make the preparation better known in these parts. If possible, j adopt some further means to frustrate the heartless manuer your preparations is some- times substituted by unprincipled vendors. I enclose ray card, not for publication, but for the satisfaction of any one who may enquire. (The name may be had on applica- tion). 1 Mr Gwilym Evans,- Khosybol, Anglesey, Mawrth 24, 1880. ??1 Syr-Rhyfedd ydyw effaith eich dyfeisiad rhagorol, y Quinine Bitters," .eu y Vegetable Tonic. Yr ydwyf yn teimlo mai fy nyledswydd yw dwyn tygtiolaeth iddn fel meddyginiaeth aBmLrisiadwy werthfawr tuagat osod mewn tr^n yc?rph dynol, a "ua i ffwrdd y gwahanol achosion a gynyrchant ?;thiaupoenus yn Y cyfansoddiad, Cefais brawf teg ame. Yr ydwyf yn wastad yn ei argymkell i 1  Nid oes dad! nad ydyw y 1% ysigwri.aeth lysieuol oreu a gaed enoed i adfem iechyd cyffredinol-Ydwyf, yr fooA (Moirenlion)! FROM MR le"o ANTHONY, ArOTIO?R, DY?VOR LODGB, K^.G. September 2, 1880. Your Quinine Bitters have had a wonderful effect on me. It not o^y curedme,  d?se. In this ]& hbour- hood it is now a househ3ld remedy, Whenever I have any speCIal or unusual cz on MY energies, I fortify myself by tahng yourpreparati<Y?ours ??"S'THONY. lt3 ?A0 ANTHONY. FROM GRIFFITH WILLIAMS, LIANKBCHYMEDD, ANGLESEY. Syr,-Da genyf gaol y cyfleusdra i aufon gair o ganmoliaeth i'ch 11 Quinine Bitters." Y maent yn dderbyniol iawn yn y gymydogaeth hon, Gwertha18 lawer 0 honynt yn ystod Y blynyddoedd diweadaf, &0 y nmo y galwad am danynt yn hau I  Nid oe8 meddyginiaeth yn deby iddynt at islder ysbryd, Wgtraul, aychlamiadau y galon, a chur yn y pen. Yr eiddo?h ^87^, TH WILLIAMS. Medi 8, 1880. GRIFFITH WILLIAMS. FROM MR. JOHM JO™. H.o*   188#. High-street, Medi, 1880.   ydwyf yn fynych yn dyoddef oddiwrth wendid mawr, ac ar .de?? ?wyr o?Sgu? fel Sa a?f ?eyd dim. Gallaf eich sicrhau, a hyny da diolchgarwch, fod un gostrel o'r Quinine Bitters" weài gwneyd mwy 0 lea na E a fais erioed o'r blaen. Teimlais y dogn (dose) cyntaf fel pe yn fy adfywio ac ya fy ne ,rt ir,u. Yu awr yr wyf yn gaUu myied at f1 mryd bwyd gyda gradd o fwynhad, yr hyn ydoedd o'r blaen yn orchwyl galed. Mae renyf fwy 0 ysbryd ao yni at waith nag a fa genyf er's Hewer blwy, ldyn. Ynwir,-vrydwyfwediderbynyfathieswrtk gvmeryd I JtfjZLSSL." fel, rhagllaw, y bydd i mi ei argymhell i bob un a gyfarfyddaf fydd yn dyoddef oddiwrth wendid a nychdod. Yr eiddocIt yn gywir, j0NE8> j J6HN JONES. ] FROM HUGH OWEN (HWCO MON), CEMMAES, MON. A&wvl Syr,-Teimlaf yn ddyledswydd amaf hysbysu fod fy me?tres we& teimle lleshad Zhrarthol wrth ddefnyddio eich Quinine Bitters." Gwnaeth y gostrel gyntaf I effaith daionus ami, ond buyr ail yn foddioni wgwellayn llwyr oddiwrth yr hynoedd ?oiblino er's llawer 6 flynyddau. Yn mlaen yr eleck i wasanaethu dynoliaetk gyda y ?yndyb Quinine Bitters.Ydwyf yr eiddoch,^ PBNYGOITRB, LLANFTTFYDD, CARMARTHENSHIRE. Syr "u fy llaw braidd yn gauedig gan y gwanegon am amryw &soedd a thrwy th 3?y 3i h oll o 1 ?u o g i weithio. Cymerais dl;y l?gW- -?ad m "ana7" w Quinine Bitters," a Srwy?nwedd y hai y f:. hollol is h d _Ylwy yr elddo^^AH LEW HANNAH LEWIS. YSGRIFENA UN 0 SIR BENTKO PEL Y CÄNLYN;- QlT i had been laid up for five months with a severe attack of j.aundice, and had the advice of all the leading medical men in the neighbourhood, besides consulting by letter an eminent physician in London. It was the old story-notking appeared to do me any good-and I was getting very, very weak, and my appetite was completely gone, j and I felt pain in my two sides, in the pit of my stomach, and breast, and was always I costive. I was not living, but lingering, and I had become despondent and hopeless. I tried your QuiLine Bitters at the request of a friend. I tried them more to please him than with any hopes of receiving any benefits. Fancy, my dear sir, my surprise and s joy when, at the end of nine days, I was almost free from all pain, and am now well and c hearty as before. J FROM MR, JOHN LLWYD (lOAN CYNFFIG), MYNYDD CYNFFIS. i Syr,-Bum yn dyoddef llawer oddiwrth ddolur yn fy mhe., iselder ysbryd, diffyg 1 archwaeth at fwyd, ac ar ol ei fwyta, blinder mawr. Prymais boielaid 4s 60 oddiwrth a Mr Richard Jenkins, Kenfig Hill, ac ar ol i mi ei chymeryd teimlws fy hun wedi adferyd c i'm iechyd arferol. ac yn alluog i ddilyn fy ngalwedigaeth. Yr ydwyf wedi eu cymer- adwyo i ereill, a thystiolaeth y rhai hyny yw eu bod wedi derbyn lies anrhaethol trwy- g ddynt, a byddaf yn teimlo yn ddyledswydd arnaf eu cadw bob amser fel trysor penaf y e teulu. 4448 d YR UNIG GYMRO YN NGOGLEDD CJYMRU ] YR UNIG GYMRO YN NGOGLEDD CYMRU j SYDD YN r GOSO]) DANEDD HEB 130EN f YDYW J OWEN JONES, A.P.S., L.D.S.A. (SURGEON DENTIST 0 LUNDAIN), c APOTHECARIES' HALL, GYFERBYN A'R FARCHNAD, ] BANGOR. j i .MAE 0. JONES WEDI ENILL TYSTYSGRIF (CBZTIFICATX) FEL DENTIST YN EI HOLL RANAU GAN Y GENERAL MEDICAL COUNCIL, LLUNDAIN; HEFYD PASIODD YN YR APOTHECARIES' HALL, LLUNDAIN, AC 0 FLAEN Y PHARMACEUTICAL SOCIETY OF GREAT BRITAIN. [ Dylai pawbgyda treat gaeth, neu dueddol i gael an- tryd, gael danedd, oa Bad oea ddynt rai. DARGANFYDDIAD HAPUS. -V7"N ddiweddar darganfyddais ffordd i osod danedd JL fel ag i roddi gw?n lawen, brydferth, a ChYBurus ar y gwyneb mwyaf trist. Y mae gan osodiad y danedd fwy nag y mae neb yn ei feddwl i'w wneyd 4 ffurf y wyneb. Y mae 0. JONES yn gwneyd y daaedd fel hyn I os bydd eisieu. Dymunir ar i bawb sydd yn bwr. iadu cael danedd ] erbyn y Nadolig ddyfod i roddi eu ] herdtri mor fuan ag y mae modd. Byddai yn dda i bawb fydd yn bwriadu cael danedd yr un diwmod, tra yn eu haros, yru llythyr i bennodi y dydd y deuant. Gellir ymgynghori bob dydd fig 0. JONES o NAW hyd HANER D i.'DD, a thrwy y dydd ond yr a user a nodir i lawr y bydd oddicartref. Pris setiau o 14 o ddanedd o lp. 10s. i 15p. Gellir vmweled ag 0. JONES yn 44, NORTH CAELLWYNGBYDD, o bump hyd yr hmrr; yn rBTHESDA o un hyd bedwar y dydd Mawrth cyntaf ar ol setlo; yn nhy Mr. William Roberts, Pflnvffridd EBENEZER, yr ail ddydd Mawrth ar ol setlo; yn nhy Mr. Pritchard, printer, LLAN. ,EFNI, bob dydd lau, A CBOFIWOH MAI AR Y FFORDU I'R BANK A'R COUNTY COURT JlAE Y TY. 4497.d TE NEWYDD. T MAE TE NEWYBD (NEW SEASON) j iwydd ddyfod adref, so y mae yn dda gan H. PRITCHARD AND CO,, JiYSBYSU Y CYHOEDD YN GYFFREDINOL Eu bod wedi sicrhau PRYNIADAU MAWRION ( i r maanachdai goreu, ac yn penderfynu rhoddl LLWYR FODDLOKRWYDD I'w lluawa owsmeriaid. AmfoBir samples yn rhad gyda'r post, a thelir oSudiad chwe' phwys ac uchod i unrhyw Railway gtition yn Nghymru. COFIER Y OYFEIRIAD- (Fel nalck siomer) tt. PRITCHARD AND CO., Y FARCHNAD NEWYDD, STRYD LLYN, CAERNARFON. Hofyd-IIADOO HOUSE, High-street, Porth- iDAdog, a SNOWDON-STREET, Penygroes. o 4310-H Coftwch alw gyda Bryan Brothers, 12, Bont Bridd, Caernarfon, ddydd Sadwin nesaf. G 8 THE ABERYSTWYTH SCHOOL OF MUSIC. DR. JOSEPH PARRY begs to make known IJ that the JANUARY term of his SCHOOL OF MUSIC Will oommence on JANUARY 10th, and the EASTER term on the 1st Monday after Easter. THE BRANCHES TAUGHT ARE- (II) Cultivation of the Voice and Singing. (b) Pianoforte. (ø) Harmonium (to prepare Students to play on Sundays in our chapels, &c.). (d) Harmony. (ø) Counterpoint and Fugue. (/) Orchestration. (g) Musical Form and Composition. (A) A Class will be formed to meet the educa. tional wants of the Students under a competent Master. TERMS— £$ 6s. per term, JE18 18s. per annum. Four Lessons per week. StudeiLte Concerts will be held at the close of each term, that they may gain experience and confidence before the public. (i) Students prepared for Musical Degrees. UJ Lessons by correspondence in letters in d, e, j, g. Terms on application to DB. JOSEPH PARRY, Montour Tilla, I o 3817-d ABERYSTWYTH. HARLECH, MERIONETHSHIRE. < [MPORTANT SALlE OF LEASEHOLD PROPERTY. Ia R. DAVID JONBS has been instructed I m to BELL by PUBLIC AUCTION at the Dastle Hotel, Harlech, on Saturday, the 8th of January, 1881, at 2 o'clock p.m., in one or more Lots, as shall be determined upon on the day of I Sale, and subject to such conditions as shall be then produced, All those FOUR DWELLING-HOUSES situ- ited at Bronwen-terrace, Harlech, recently built J by Mr. John Rees. by E lir, house condets of leatnuce Hall, Dining and Drawing Rooms, Kitchen and Scullery on the ground floor; Four Bedreoms, Water-closet, and Bathroom on the first floor; three Bedrooms on the second floor; and three Bedrooms, with Dormer Windows, on the third floor. The houses are well finished in every respect, ndare capitally adapted for lodging-houses, commanding one of the finest views in North Wales. The property is held under a Lease dated the 1st March, 1877, for 99 years, at an annual ground rent of 16 6s If the property is sold in several Lots, the rent will be apportioned. For further particulars, apply ta the Auctioneer it Tremadoc; to Mr. Thomas Roberts, Land Sur- veyor; and Messrs. Breese, Jones, and Casson, Solicitors, Portmadoc; and to Mr. John Rees, Builder, Harlech; and to view the property, apply to Hr. John Rees. G. 4821-p MR. EDWARDS, SURGEON DENTIST, A ymwela a'r lleoedd canlynol, lie y cyflenwa DDANNEDD GOSOD O'R FATH OREU AM BRISIAU MOR ISEL AG UNRHYW DDEINTYDD YN Y DYWYSOGAETH CAKRNAWON, yn yr Arfonia Temperance Hotel, Stryd Fangor, bob dydd Sadwin, o 1 hyd 5 e'r floch. LLANEWST, bob dydd Mawrth, yn nhy Mr Morris Davies, trethgasglydd. PWLLHELI, bob dydd Mercher, gyda Mr Hum- hreys, druggist. POBTHMADOO, bob dydd Gwener, yn y Temper- mee, gyferbyn a'r farchnadfa. PENYGEOE8, yn nhy Mr Griffith Lewis. ] LLANBBRIS, gyda Mr Ishmael Davies. BBTTWB-Y-COKD, gyda Mr Parry, chemist. ( a4645 j .LANIDLOES. -BE VERN GROVE ACADEMY. BOARDING SCHOOL o'r radd uchaf i  foneddigesau a boneddigion ieuainc, dan irweiniad Mr. a Mrs. Hugh Jerman, yn cael eu iynorthwyo gan y Misses Jerman. Parotoir yr rsgolSeigion gogyfer a'r Prifysgolion, a'r holl irholiadau cyhoeddus ereill; hefyd ar gvfer aasnach yn eigwahanoiranau. Y mae cerddor- aeth ac arluniad yn nodweddion arbenig yn y efydliad hwn,—y blaenaf yn cynwys y lleisiol a'r j Ifferynol- Violin, y Berdoneg, y Delyn, Har- aonium, Flute, a Violonoello-alr oyfanaoddiadoi, L'r diweddaf, Paintingt mewn Oilt, Water-colours, j PatteU. Rhoddir y manteision goreu i rai y mae iU hnddysg wedi ei hesgeulnso, ac a ddymunant [dyfod yn Ilithrig yn yr laith Saesoneg. Y mae y toneddigesau ieuainc ar eu penau eu hunain o dan irolygiaeth Mrs. Jerman, ond derbyniant wersi yn ] r gwyddorau oddiwrth Mr. Jerman. Gan na ellir lerbyn ond nifer neillduol o boariert i'r ty, ceir ] leoedd i letya yn y dref ar delerau rhesymol. Y [lse adeiladau yr ysgol wedi eu lleoli yn brydferth 'chydig o ffordd tu allan i dref Llanidloes, yn un i'r lleoedd iachusaf a harddaf yn y dywysogaeth. r mae Mr. Jerman wedi bod yn cyfranu addysg r mae Mr. Jerm aa nZ! ?.dd: ?. yu brifathraw y Yos fwy nag ugain mlynedd: bu yn brifathraw y Veil Grammar School. Y mae yn aelod o'r Col- ge of Preceptors, ae yn dal diplttmt oddiwrth y icience and Arts (Iduudain), ac oddiwrth y Scienet nd ArtDepartment, South Kensington; y mae hefyd ] redi cael gwobrwyon a bathynod yn yr Eisteddfod ienedlaethol a lleoedd ereill, am gyfansoddiadau :erddorol, £ o. Y mae pob un a anlonwyd i fyny ( i'r ysgol hon i'r arholiaoan cyhoeddus yn y ped- dr blynedd diweddaf wedi llwyddo yn ddieitlariad Jn o'r ysgol yma a enillodd yr kermmium prist ;wertli 15p-agored i ddynion ieuainc dan ugain nlwydd oed—yn Eisteddfod ddiweddar Caernar- ] on; ao er nad yw ond 13 mlwydd oed, gerch- ygodd naw o gydymgeiswyr. Telerau yn rhes- rmol.—Ceir hysbysleni ond anfon am danynt. G II.-d
Family Notices
«>wbigitttI1!tut JriDbasaut a ] an. 'i&r Codir til mUt am iti onglyn neu itnnill « gyhoeddir yn V golofn hon. Gellir atifon y til meutn ptlttlf. itampt.] GENEDIGASTHAU. Bartlett-Rhag. 29, yn Brynhyfryd, Porthaethwy, Mrs John Jacob Bartlett Bartlett, ar fab. mdwards-Rhag, 21, priod Mr William Edwards (Gwilym IJon), Glan-nant, Penclawdd, ar fab. LloyEl-Rhag. 30, priod Mr Robert Llo; d, porter, Groeslon, ar tab-cyntaf-anedig. Horgan-Rhag. 23, priod Mr Thomas R, Morgan, Railway Shop, Rhiwbryfdir, Blaenau Ffestiniog, ar ferch. Owen-Rhag. 28, priod Mr Thomas Henry Owen, 6, Lower Llainwen-terrace, Llanberis, ar-tab. PRIODABAU. Davie,s-Roberts-lon. 1. yn nghapel yr Annibyn- wyr, Llandndno, gan y Parch J. Spinther James, a'r Parch R. Parry (Gwalchmai), Mr David Davies, stone-mason, i Miss J. Roberts, Taenol,-y ddau o Lasgystenin. Griffith-Campbdi-Rhag. 20, yn Eglwys y plwyf (Ynyscynhaiam), gan y Parch E. Parry, perig- tur, \JnJt3Üt UU nuuatn J. nomas urimtn, • clerk, Graves Wharf, & Mrs Elizabeth Campbell, Morfa Lodge,— y ddau 0 Borthmadog. Griilth-Owen-Ion. 1, yn nghapel Dinas, Llan- gefni, gan y Parch James Donne, Mr John Griffith, Pencraig, Gwalchmai, i Miss Elizabeth Owen, Bryncle, Heneglwys. Griffiths-Pritchard-Rhag. 27, yn nghapel Dinas, Llangeini, gan y Parch James Donne, Mr John Griffiths, Ty'nchwarel, Uanidan, a Grace Prit- chard, Tylawr, Bodwrog. Hughes—Williams—Rhag. 24, yn nghapel Ebon- ezer, Llangefni, gan y Parchn Thos. Frimstone a James Donne, Mr Owen Hughes, High-street, Llangefni, a Miss M. C. Williams, Llaingarreg, Cerrigceinwen. Hughes-Jones-Rhag. 25, yn nghapel Salem, Caernarfon, gan y Parch E. Herber Evans, Mr W. Hughes, 16, Pool-side, Caernarfon, a Catherine, merch»Mr John Jones, 64, South Pen'rallt, Caernarfon. Hughes-Jones-Rhag. 28, yn Nghapel Mawr, Paradwys, gan y Parch David Rees, gweinidog, yn mhresenoldeb Daniel Jones, cofrestrydd, Richard Hughes, Llanfair P.G., ft Jane, merch Owen Jones, Hermon, Llangadwaladr. Hughes-Williame-Rhag. 27, yn Eglwys St. David, Lerpwl, gan y Parch E. T. Davies, B.A., ficer, Mr John Hughes, engineer, i Mrs Mar- garet Williams, 7, Lord-street, Fourcrosses, Blaenau Ffeatiniog. Jones-Jones-Rhag. 31, yn nghapel Dinas, Llan- gefni, gan y Parch James Donne, Mr John Jones, Bronddwyryd, Dolbenmaen, à Miss Jane Jones, Oarreg-y-daran, Llanfechell. Niveu-Jones-Rhag. 23. yn Eglwys Ceriig-y- druidion, gan y Parch J. Jones, periglor, James Niven, Manchester, â Margaret Jones, Bôd Niven, LlanfihangeJ, Corwen. l Tqgir, )wen-Owen-Rha 28, yn Eglwys St. Oybi, Caergybi, gan y Parch Robert Price, Mr Hugh 1 Owen, Kirkdale, Lerpwl, ag Elizabeth Owen, Gaer bl 1 Parry-Tihiams-Rhag. 18, yn gwydafalr cof- restrydd, Caernarfon, Mr Thomas Parry, Glan. j aber, Llanllyfni, a Miss Ellen Williams, Twlc, ) Ulynnog. Pugii^Jones—Rhag. 22, trwy drwydded yn add. oldy Annibynwyr Maentwrog, gan y gweinidog, yn mhtesenoldeb y cofrestrydd, Mr R. Pugh, Gwynfynydd, i Miss Jane Jones, Gem Goch,— y ddau o Drawsfynydd. Roberts-Hnghes-Rhag. 27, yn nghapel Dinas, Llangefni, gan y Parch James Donne, Mr D. Roberts, Gioeslou, Llaudwrog, a Miss Mary Hughes, Peuffordd, Heneglwys. Rowlands-Joncs-Rhas, 22, yn swyddfa'r cof. restrydd, Caernarfon, Mr David Rowlands, Tai- hirion, Llanwnda, a Miss Mary Jones, Tan-y- c cefn. o Thomas—Jones—Rhag. 25, trwy drwydded, yn nghapel Llanllyfnl, gan y Parch Robert Thomas, e Mr David Thomas, llyfrwerthwr, Talysarn, i a Miss Kate Jones, Bryn-afou. Thomas-Thomas-lon. 1, yn Salem, Pwllheli, J gan y Parch D. Roberts, Nant, yn mhresenoldeb l Mr W. Roberts, cofrestrydd, Mr J. H. Thomas, i Tan'dderwen, Nefjn, å Miss Elizabeth Thomas, oil ferch Mr John Thomas, Iorwerth Villa, £ Nefya. Thomlls-Jones-Rhllg. 22, trwy drwydded, yn nghapel Glatgoed, Llanddeiniolen, gan y Parch (j Ellis James Jones, M.A., a Mr W. R. White- side, cofrestrydd, Mr David Thomas, Pen-y- gaer, Llanddeiniolen, il Miss Miriam Jones, Glasgoed, merch henaf y diweddar Mr Richard Jones, Penrhyn Bach, o'r un plwyf. WilIiams-Jones-Rhag. 24, yn swyddfa'r cof. < restrydd, Caernarfon, gan Mr W. R. Whiteside, cofrestrydd, Mr Hugh Williams, Owmyglo, 1 Llanrug, & Miss Jane Jones, Tan-y-fynwent, Bethel, Llanddeiniolen. Williams—Morris—Rhag. 20, yn nghapel Moriah, Caernarfon, gan y Parch W. R. Jones, Cesarea, ,] yn cael ei gynorthwyo gan Mr Daniel Thomas, 1. Mr Robert Williams, Bron Eryri, a Miss Catherine Morris, Tyddyn Meinsur,—y ddau o Landwrog Uchaf. Williams-Wiffiam-Ithag. 25, gan y Parch W. T Lloy y Tabemael Newydd, Caergybi, Mr LJolohyn ?iluame Plasynglyn, Llanfwrog, & Miss 6 Catherine Wi7ibams, trydedd fmh Mr Wm. Williams, Greiglwyd, Llanynghenedl, a chwaer I Dr. R. P. Williams (Rolant o Fon). Williams—Williams—Rhag. 27, trwy drwydded, yn Eglwys St. Dewi, Lerpwl, gan y Parch E. T. Davies, Mr Roger Williams, Alexandra-road, Manchester, 4 Susannah, trydedd ferch Mr E. ( Williams, Holway Farm, Treffynnon. i Wmiamrr-Vaughan-Rhag. 28, yn nghapel y Tabernacl, Bangor, gan y Parch John Wil- ( liams, gweinidog y lie, Mr D. H. Williams, clerc yn ngwasanaeth Mri. De Winton a'i Gyf., Iron ( Foundry, Caernarfon, a Mrs Ann Vaughan, 6, Waterloo-street, Bangor. ( Wentworth (Arglwydd) Stuart- W ortley-Rhag. 30, yn St. Anne's, Soho, gan y Tra Pharchedig Stephen Willoughby Lawley, M.A., ewythr y briodasferch, yn cael ei gynorthwyo goa Canon Wade, M.A., periglor St. Anne's, Arglwydd Wentworth, a Miss Mary Caroline Stuart- Wortley, merch henaf y Gwir Anrhydeddus James a'r Anrhydeddus Mrs Stuart-Wortley. 1 M_4JtWULiAmfl.AU. Davies-Rhag. 24, yn mhreswylfod ei rieni, Llys- faen, yn 34 mlwydd oed, Mr David Davies, Oxton-road, Birkenhead. Edwards—Jones.—Tachwedd 27, merch fach, un o ddwy efeilles, i Edward a Margaret S. Edwards, a bachgen bach i William a Mary D. Jones, Coalburg, 0., Tachwedd 29. Mae'r ikmgylchiad yn hyfedd-dau gyd frawd-ynghyfraith, yn byw y drws nesaf i'w gilydd, yn claddu plentyn yr un foment, ar yr un dydd. Jriillth-Rhag. 19, yn 82 mlwydd oed, Mrs Han- nah Griffith, Gerlan, Llanddeiniolen. Hughes—Rhag. 23, yn 34 mlwydd oed, Mrs Jane Hughes, priod Mr William Hughes, eilliwr, Llanerchymedd. Dioddefodd gystudd trwm am flsoedd. rones—Rhag. 22, yn ei hwythfed mlwydd oad, Elizabeth, Anne Jones, unig ferch Isaac ac Elizabeth Jones, New-street, Wyddgrug. Yr oedd yn ferch hynaws, ac yn ysgolor ffyddlawn yn Ysgol rabbothol Bethel. rones-Rhag. 6, yn Ohltowu, Mahoning Co., 0., Mrs Margaret Jones, priod Mr John Jones, peir- iannydd, yn 36 mlwydd oed. rones-Rhag. 25, yn 16, Palace-street, Caemarfon, r1603 mlwydd oed, Anne, anwyl briod Mr Wil- liam Jones, blawd fasnachydd, Sec. rones-Rhag 22, yn 16, Gerlan, Bethesda, yn 16 mlwydd oed, Henry, mab i Mr William ac Alice. Jones. Yr oedd yr ymadawedig yn llano ieuanc o ymarweddiad dichlynaidd, ao yn un a fawr berchid gan bawb o'i gydnabod. rJoyd-Rhag. 21, yn y Royal Hotel, Rhyl, yn ei 48 mlwydd oed, Mr John Lloyd. l.ewis-Rhag. 26, yn 75 mlwydd oed, Mr John Lewis, Cwmgefeile, ger Llandyssul. Oaf odd gystudd trwm am rai misoedd, gan y cancer yn ei wddf, ond dioddefodd y cyfan yn dawel. Y dydd Mercher canlynol, hebryngwyd ei weddill- ion marwol i gladdfa Llangunllo. lie yr oedd ei anwyl briod wedi ei gosod er's blwyddyn i'r un wythnos. Pregethwyd ar yr achlysur, yn bwr- pasol iawn, gan y Parch D. Davies, curad Llan- ayeaul. gorgan Rhag. 25, yn 12, Bankfield, Garston, yn 34 mlwydd oed, Thomas Morgan, for/eman, Garaton Copper Works. )won-Rhag. 23Mn 68 mlwydd oed, Mrs Mary Owen, Frondeg, Talysarn. Phillips—Rhag. 27, yn Church-street, Rhos, Ruabon, yn 64 mlwydd oed, Mr Edward Phillips, grocer. Parry—Rhag. 28, yn Cae-Sion-terrace, Penygroes, yn 75 mlwydd oed, Mr William Parry (gynt o Cae-Kion), ar ol byr gystudd. Yr oedd yn gyfaill cywir ac yn gymydog hynod o dawel a chaiedig, a theimlir colled fawr ar ei ol gan gylch eang o berthynasau a chyfeillion. Roberte-Rhag. 17, yn 70 mlwydd oed, Margaret, priod Mr Daniel Roberts, gynt o DreSynon. iwancott.-Rhag. 3, William Swancott, yn ei gartref, yn Sugar Creek, Ohio, yn agos i 57 mlwydd oed. rhomas—Rhag. 30, yn Edinburgh (Scotland), ar oj ond deuddeng awr o gystudd, yn iwydd a saith mis oed, David Lewis, unig fab Dr a Mrs Thomas, Brynhyfryd, Amlwch, ac *yr i Mr David Hughes, Lerpwl. Cymerodd y cladd- edigaeth le yn Amlwch ar for,m dydd Calan, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch T. Evans, gweinidog yr Annibynwyr. Vaughan-Rhag. 27, yn 54, Belmont street, South- port, yn 38 mlwydd oed, Elizabeth, anwyl briod Mr Thomas Vaughan, a merch i'r diweddar Gadben Luke Davies, Lerpwl. Williams—Rhag. 27, yn 17, Percy-street, Lrpwl, yn 67 mlwydd oed, Mr Peter Williams. Williams—Rhag. 26, yn 68 mlwydd oed, Mr Griffith Williams, Tollgate Pant Du, Penygroes. Argrephir pob math o MOURNINO CARDS yn swyddfa'r Oenedl Oymreig, Caernarfon, yn ddestlus, ar fyr rybudd, ac am y prisiau mwyaf rhesymol.
&t. I
&t. I BALA, Dydd Sadwrn.—Ymenyn ffres, Is 4e i Is 4!c y pwys. Wyau, deg am swllt. COBWBK, Dydd Gwener.—Ymenyn, Is 5!0 y pwys. Wyau, 14 am swllt. Ychgig, o 7a i 10 y pwys; mollgig, 7o i 9c; mochgig, 7c i 8c. CBOBSOSWALLT, Dydd Mercher.—Gwenith coch, o 6s i 7s y 75 pwys; ceirch newydd, o 4s 90 i 5s y 45 pwys. DINBYCH, Dydd Mercher.—Gwenith o 15s i 17s yr 168 pwys; haidd, o lis i 14s yr 147 pwys; ceirch, o 6s i 8a yr 105 pwys. Ymenyn ffres, Is 5c i Is 8c y pwyø. Wyau, o ddeg i unaiddeg am swllt. GWKBCSAM, Dydd Iau.—Gwenith coch, 6s 6c; haidd malu, o 4s i 5s 8c; ceiroh newydd, y 46 pwys 3s i 4s 9c. Ymenyn, o Is 4c i Is 6c y pwys. Ffowls, o 3s 6c i 4s 6c y cwpl; hwyaid, o 4s i 58 y cwpl. Ychgig, o 9c i 10c y pwys; moll- gig, o 9c i 10c. Wyan, wyth am swllt. LLANGEFNI, Dydd lau.-Haidd, 29a i 308; ceirch, 17a 6c; blawd ceirch, 30s i 31s y sach. Ychgig, o 7c i lOc y pwys; llogig, 80 i 9c; mollgig, 8c i 10c; sausages, 9c i 10c. Hwyaid, 2s i 2s 6c yr un; Howls, Is 60 i Is 9c yr un; gwyddau, 5s i 7s yr un. Ymenyn, Is 9c y pwys. Wyau, naw am swllt. LLANOOLLEK, Dydd Sadwrn.—Gwenith gwyn, y 75 pwys, o 6s 6c i 7s 3c; gwenith coch, o 6s 3c i 7s; haidd at fragu, o 5s 3c i 5s 6c; haidd at falu, o 4s 6c i Ss: ceirch, y 70 pwys, o 3s 3c i 4s. Tchgig, o 7c i 10c; mollgig, o 7c i 9c. Ymenyn, o Is 4c i Is So. Wyau, deg am swllt. RHUTHYN, Dydd Llun.—Gwenith'coch newydd, o IRs i 20s; ceirch newydd, o 7s i 9s 6c; haidd at fragu, o 13s i 15s; haidd at falu, 0 108 i lis. Ychgig, o 8c i 10c y pwys; mollgig, o 7c i 9c. Ffowls, o 2s 6c i 3s 6c y cwpl; hwyaid, o 3s i 4s. Ymenyn, o Is 3c i Is 5c. Wyau, pedwar-ar-ddeg am swllt. I WYDDGROO, Dydd Mercher.—Gwenith coch, < 6s i 17c; ceirch, o 6s 60 i 8s; haidd at fragu, o 13s e 14s; pytatws, o 118 i 13s y 200 pwys. Ymenyn, o 9 a 4c i Is 5c y pwys, Wyau, deg am swllt. o LUPWL (Yd), Ion. 3Gwenith yn gadarn •? nawd heb nemawr ddim cyfnewidiad. Pys a if. n gadarn. Indrawn yn dawel. d ——— g
ALMANAC ; Y GENEDL GYMREIG…
ALMANAC Y GENEDL GYMREIG 1 AM 1881. | Wedi i'r argraphiad am yr wythnos ddiweddaf J i'r Oenedl gael ei anfon allan, derbyniasom amryw rdere am nifer ychwauegol o'r papyrau; ond gan :in bod dan orfodaeth i chwalu y type, methasom i chyflenwi yr orders hyny; ond y mae'r Almanac rh parhau mewn type, a gellir cael unrhyw nifer o lonynt am ddimai yr un. Da genym ddeall fod yr Umanac wedi rhoddi cymaint o foddhad Ila larllenwyr.
Advertising
Ymddettgys Araeth y Frmhintx ar Agor- 1 tad y Senedd yny North Wales Exprm ] am nos Iau nesaf. ■
AT SEN GOHEBWYR. i
AT SEN GOHEBWYR. i J If ltBSBDIGOL 0 JJAWBNOAN.—us aymunai y cy- faill hwn gael manylion pellach am ffair Pwll. 1 heli, anfoned at Richard Hughes, 15, Madoc- street, Llandudno. V. W. HTOHES.—Dan ystyriaeth. I lB MATTHzw.-ClogyTuog a gwallus. I •KOFIAOOL.—Mewn llaw, ac i ymddangos y tro ] nesaf. ( Jv OBDD YN BBBSBWOL.—Un arall wedi cael y < blaen arnoch. Diolch. IYLWED-IDD -Ownaed sylw i'r uu perwyl gan ein gohebydd arferol. 1. W. H. (Dinorwig).-Mae yn ofldus genym oherwydd yr amryfusedd. Ymdrechwn wneyd iawn am y camwedd y tro nesaf. Chwi a ddeall- wch fod yr adroddiad erbyn hyn yn un lIed. oedranus i newyddiadur. JOHBBYDD (Garn).-Ysgrif ddibwynt. LRIANFAB.—Gwelwn fody "ddyfais" eisoes wedi cael cyhoeddusrwydd. JOHBSYDD (Llangefni).—Fel hysbysiad y gall y paragraph ymddangos. SWILYM JONES.—Gwnaethom ddefnydd o adrodd- iad ein gohebydd yn y lie. JYFAEFODYBD LLENYDDOL.—Gwnaethom yr oil oedd o fewn ein gallu er rhoddi cyhoeddusrwydd i'r Gohebiaethau niferus am gyrddau llenyddol a anfonwyd i ni yn nghorph y dyddiau diweddaf. Ond, er ymdrechu ein goreu, methasom a chael gofod i luaws ohonynt. Credem y gwna ein go- hebwyr caredig dderbyn yr eglurhad hwn mewn ] ysbryd boneddigaidd. -rr TT* J —. T» J.. W J 1 W1DI DII.. ? LAW.—R^UW/U—AVUU J U r,?Y?? I w -Ap Í.tÎt Mj -;lÏs:.Ïeau Io¡': ] -Grugog-Frothan Fardd-Iago leiaf-Bardd ( Llangoed—Y Genedl—Gwilym Llwyd-J. B. < Owen-R. R. Gohebydd (Trisant) Carwr i OyRawnder—Gohebydd (09m9)—W. 0 E.- Gohebydd (Hirwaen)-Un oedd yno (Gogledd I Lloegr)-Arfon Fab—Iago Leiaf—Gohebydd < (Corwen) Llygadog (Porthdinorwig) Go- < hebydd (BetwB-y-coed)—Oymydog—Yegnfen- (Betwa-y-cEoew d) ? yBiwr De ?_Ystumyd? ydd (BB !IGI&N G wy nailAp Ieuan—H. Lewis W. P.—Gohebydd (Nantmer)-Eifloneilydd ] Moelfab-Morfab-R. J.—Y Cloc Mawr-Go- I hebydd (Merthyr)-Dewi Peris Jones—Y Thes- < blad-O.-NI-Darllenydd-Trefwr, &c. ]
CYMRU YN 1880. -,-j I I ,…
CYMRU YN 1880. j I I bfan naa Detn a ayuir am gymbriau ] Jyffredinol y flwyddyn sydd newydd ein I jadael, nis gall Tywysogaeth Cymru ichwyn rhyw lawer ami. Yr unig gyn- biyrfiad o bwysigrwydd arbenig yn ein mysg ] fel cenedl fu yr Etholiad Cytfredinol yn ] agwanwyn y flwyddyn. Megys holl gyrau ] sreill y Deyrnas Gyfunol, hiraethodd Cymru ( liefyd lawer am weled dymchweliad y ] Weinyddiaeth Doriaidd, a phan ddaeth nid i uedd un wlAa yn aeddletoioh. i'w groeBaWll- I aeth Gwalia r- oddaeth drwyddi ar unwaith. j Penderfynodd y genedl fwrw ymaith ei gwarth; gwnaethant ddiofryd nad oedd Toriaid i'w cynrychioli mwyach yn y Senedd Ymherodrol, ac felly y bu, gyda'r eithria d syml o Syr Watcyn yn Ninbych ac Arglwydd Emlyn yn Nghaerfyrddin., Ni feddyliwyd ] am ddiorseddu yr hen Farwn, am fod y Dinbychiaid bellach er's talm wedi tallu f aden deddf goddefiad drosto a thrwy gam- I gyfrif eu nerth, syrthiodd gwyr gwlad ] Myrddin i'r amryfusedd o adael sedd ei ar- glwyddiaeth heb ddwyn yr hwrdd-beir- Lannau yn ei herbyn. Byr a hawddwaith ( fu dymchweliad y Tori Mr John Jones i E wft pybyr Caerfyrddin, er i'r sir fod yn ngafaelion Ceidwadaeth am faith amser. < Efallai y ceir rhagorach prawf o boethder i y frwydr yn Maldwyn ac Arfon nag yn un t cwr arall o'r Dywysogaeth; cododd y ddwy < sir fel dwy gawrea, a chwym-daflasant yr ] ymgeiswyr Toriaidd yn mhell oddiwrthynt. j Drwy ddyrohafiad Syr Watkin Williams i'r ) fainc farnol, taflwyd Arfon eilwaith i holl < gythrwfl a thrybestod etholiad. Mynodd y I Ceidwadwyr roddi prawf ar eu nerth unwaith < yn ychwaneg ar y'sail siomedig fod ton o gyf- ] newidiad wedi ymdaenu dros y wlad. I Bradychasant eu gwendid a'u diffyg doeth- < ineb, a rhoddaeant arwydd digamsyniol nad ) ydynt fel plaid yn meddu llygaid i welod na deall i ddarllen arwyddion yr amserau; y canlyniad fu eu taraw drachefn i'r fath raddau fel nad ydynt yn debvfc mwyach o ] dori ar dangnefedd a heddwch y wlad am faith flynyddau. O'u rhydd-ewyllys addef- asant, am y tro cyntaf erioed yn eu hanes, nerth a dylanwad Rhyddfrydiaeth ac Ym- neillduaeth y sir, ac mai ynfydrwydd oedd ymladd yn erbyn barn ac ewyllysgarwch 1 nobl oedd yn coleddu y fath gariad at a 11 r _J J 12 ttyaa yn eu negwyuuunuu ag yuueuu yr Arfoniaid. Er nad ydym brophwyd, eto y mae nifer o ragarwyddion yn ein cymhell i gredu y cyfyd cangen RyddfryJig o foncyff Ceidwadol yn y sir yn y man, a'r gangen hono fydd yn cynrychioli Arfon ar ol myned- iad y dyngarol William Rathbone at ei dadau. Uynrychiolir Cymru gan nifer o ddynion rhagorol a galluog; nid oea ganddi le i gwynaw ar gyfrif ei nerth a'i dylanwad Seneddol. Parha i ymgodi i sylw y gwled- ydd fel gwlad deyrngarol a heddychol, a chydnabyddodd Mr Gladstone ei bod y dam mwyaf Rhyddfrydig o'r holl Ymherodraeth Brydeinig. Y nesaf yn ei bwysigrwydd i'r Etholiad yn ddiau fu ymweliad y Ddirprwyaeth Freninol a'n gwlad. Nid heb achos yr oedd Cymru er's maith flynyddau yn achwyn ar es- geuluadra y Llywodraeth mewn darparu eyf- ryngau priodol er cyfranu i'r genedl addysg effeithiolach a rhagorach na dim a geir ar hyn o bryd yn ein mysg. Bellach, y mae y Dirprwywyr—ac yn eu mysg y mae y Cymry gwladgarol a Rhyddfrydig Henry Richard, John Rhys, a Lewis Morris—wedi bod yn cario yn mlaen ymchwiliad trwyadl i ansawdd a sefyllfa addysgol y genedl; ac nid ydym heb gryf obeithion y gwelir cyfres o ddiwygiadau PWJ,' yn ein gwfed ar fyrder a rydd fantal i'r ger dl reig gydymgais yn llwyddiannus yn ngyrfa bywyd n eyd-frodyr Seisnig, Ysgotig, a Qjvyddelig. Buasai yn dda geuym allu credu y bydd i iangiad manteision addysg ladd gwreiddiaa fwenwynig llygredigaethau cymdeithaaol rrA ein mysg, ond nis gallwn. Wrth edrych Irach ein cefn ar sefyllfa foesol a chym- leithasol rhanau helaeth o Gymru, nis jallwn yn ein byw lai na gofidio wrth veled fod vr hfln o iI..fI.iI gwynebau flynyddau yn ol gan y Llyfraa Glelslon,-md amgen anniweirdeb ,—yn ym- [edu fel haint yn ein mysg y blynyddau ?yn. Nid oes nemawr o amser er pan gyfododd y Parch James Donne g*r y U?n sr gweled o'r wlad un o'r aspiaid sydd yn sugno ei nerth cymdeithasol Nis gwyddom a ydyw Mon ac Arfon ar y blaen i siroedd ereill yn Nghymru yn nghyflawniad y mawr ddrwg hwn; ond hyn wyddom, fod rhanau neillduol o Arfon wedi yeu i'r fath raddau gan yr haint fel nad oes llawer o ferched diwair yn myned i'r ystad briodasol yn y cyfryw ardaloedd, ac eto nid ydyw blaenoriaid moesoldeb a chrefydd J11 codi lief yn erbyn y fath warth; y mae cyffredinolrwydd y drwg wedi peri i'r bob! gynefino ag of; pan ddygir arwydd- ion ger bron eu llygaid nid oes neb yn ostwng pen nac yn ceisio ymesgnsodi. S'id ydyw meibion a merched crefyddwyr rn eithniaid i'r rheol. A ydyw hyn yn peidio L bod yn oleufyneg o ansawdd foesol a ihrefyddol yr aelwydydd y megir ein meib- on Vn merched arnynt ? Y mae rhai ichosion gwaradwyddus a fu gerbron y jrawdlysoedd yn Mon, Arfon, a Dinbych rn cadamhau ein hofnau gwaethaf; nid rdYDt, niae lie i ofni, ond ffrwydriadau cy- loeddus sydd yn dangos yn amlwg ansawdd sethau ar raddfa eang o dan grawen deneu iymdeithas. Arwydd da fyddai gweled y symdeiftiasau crefyddol a moesot, yn ighycIA'r holl newyddiaduron, ynymddeffro, gan wneyd eu rhan i atal rhediad y fath b.ylif marwol yn ein mYBg. Annoethineb a thwyll fyddai gwadu bod- olaeth ffeithiau sydd yu mwy na dangos fod y genedl Gymreig ar y llithrigfa sydd yn arwain i anfoeaoldeb dwfn-wreiddiog ae eang. Enill tir y mae meddwdod, ac y mae sefyllfa lonydd crefydd yn y wlad yn cadamhau y murmuron fod y genedl yn suddo yn hytrach nag yn ymgodi ac yn ymburo. Nid ydym ni o nifer y rhai hyny sydd yn caru edrych ar yr ochr ddu a thywyll i amgylchiadau; ar yr un pryd, ON ydyw y pethau hyn felly, gwell genym beidio eu hanwybyddu; rhaid rywbryd edrych yn eu gwyBeb, a gwell gwneyd hyny yn hwyr nag yn hwyrach. Nis gall [jwyr diragfarn a llygad-agored, ychwaith, lai na chanfod fod cyfnewidiad dirfawr wedi l'od dros rhyw ddosbarth o bobl foesol a ihrefyddol yn ein plith yn nglyn a. gwein- dogaeth yr efengyl. Ceisia rhai gan y genedl Gymreig wneyd yr un peth &'i ei idogion crefyddol ag a wnaeth Llyw- draeth Ffrainc yr wythnosau diweddaf i'r resuitiaid. Ar y Beibl y gwneir ymosod- adau yn Lloegr a Chyfandir Ewrop; ar y pwlpud y gwneir hyny yn Nghymru. Wrth reswm, y bobl onestaf a chydwybodolaf ar y Idaear ydyw y cynhyrfwyr hyn; gwyr felly lefyd ydyw blaenoriaid yr ymgyrch wladol Wyddelig; gwyr felly ydyw Benan a ryndal, Beesley a Hoeckel; ond pa beth rdyw eu hamoan-at ba beth yr ymgeis- lant? A fyddai Cymru yn berffeithiach ;ybed pe y gellid sefydlu gweriniaeth fawr jrefyddol heb arlywydd ami, nag ydyw yn twr ? A foddlonid ar hyny ? A fyddai yr [werddon yn hapusach tybed pe y ceid Llywodraeth Gartrefol yno, yn nghyda fwerin-feddianiad tirol? A fyddai y byd rn agosach at berffeithrwydd pe y byddai ddo fwrw oddiwrtho y fath goel-gredoau a Bodolaeth Daw, Nefoedd, ac Uffern? Gall ia charai diwygwyr presenol Cymru, ar lyn o bryd o leiaf, gael eu hadnabod fel iydweithwyr a Bydolwyr (Secularitit) Lloegr ac America; ond os profa eu gwein- .dogaeth yn llwyddiannns, amser a ddengys i nid i'r un man (goal) y cyrhaeddant yn y pen draw. Nid oes dimyn amlycach na bod yr psbryd eisteddfodol yn y flwyddyn ddiwedd- if wedi dadebru llawer. Cynhaliwyd sisteddfodau pwysig yn Ngogledd a De- leubarth Cymru. Am yr eisteddfodau ieol, buont yn ami a lluosog. Y mae rhyw Lrgoel y ceir peth diwygiad o leiaf yn nheirianwaith yr Eisteddfod. Yr hyn y nethodd y Vord Gron ei gyflawni a wneir, lyni a obeithiwr., gan y Cymmrodovion. STr ydym yn meddwl y ceir fod blynyddoedd ) lawnder wedi bod yn flynyddau o amldra iisteddfodau yn ein mysg. Blwyddyn o brinder cydmarol fu y Idiweddaf,—gwaith yn brin a'r cyflogau yn 'ychain iawn; ac ni chaed ychwaith gynifer o ichel-wyliau llenyddol yn ngorph y misoedd liweddaf ag a welwyd flynyddau yn ol. Bu nasnach yn dra chyfnewidiol ar hyd y Iwyddyn methodd cannoedd o fasnachwyr jonest ac anrhydeddus, ac nid oes dadl na ldioddefodd llawer o deuluoedd ein jweithwyr lawer o angen ar gyfrif iselder iyflogau; ond y mae i ni lawenydd i hysbysu ein darllenwyr fod arwyddion o imseroedd llawer gwell yn gwawrio arnom ) bob cyfeiriad. Hyderwn pan y daw, y wna y rhai sydd wedi derbyn caredigrwydd jddiar law masnachwyr yn y misoedd a tethant heibio ymroddi at dalu eu dyledion rn nghydag ymdrechu i gynildeb-un o rinweddau cymdeithasol penaf gwledydd Dristionogol. Yn ffodus ni chafodd Cymru lawer o golledion yn nygiad ymaith ei henwogion ar hyd y flwyddyn. Yn rhestr marwolaethau y genedl—er fod nifer mawr o ddynion da a dylanwadol, a rhai merched rhinweddol wedi eu cymeryd ymaith, eto ychydig ohonynt oedd yn gyffredinol adnaibyddus yn ein mysg. Yn mhlith ein pregethwyr saif Ap Fychan ar ben ei hun fel un o flaenor- iaid y genedl. Cymerwyd ef oddiwrthym, a theimlir chwithdod mewn llawer cylch am nad ydyw i'w gael. Gwr anwyl arall a nad ydyw ?iar y wylfa ydoedd Gwyddno —golygydd ymdrechgar y Dyngarter. Colledwyd talent gerddorol Cymru yn symudiad Mr T. J. Hughes, Lerpwl; ac nis- gall ein llenyddiaeth henaflaothol lai na chael ei choiedu yn drom yn ymadawifd Mr W. W. E. Wyiine, Peniarth. Ond ar y c, "an y mau<gonym achos i gymeryd cysur. Y mae eilllfysegroedd a'n blaenoriaid wedi au cadw l ni; ac er holl ystryw nifer o bgrsonau i gyneu tanau erledigaeth gre- fyddol mewn manau, y mae ein heddwch hefyd wedi bod fel yr afon. Erioed ni bu rhagolygon Cymru, a chymeryd pob peth gyda'u gilydd, cyfuwch ag ydynt ar ddiwedd y flwyddyn hon. Dygir i feddiant ein plant a phlant ein plant fanteision gwladol ac addysgol na phrofwyd ac na phrofir gan eu tadau. Ein dyledswydd ydyw addasa ein hunain a'n heiddo ar gyfer amseroedd gwell. Wrth ganu yn iach i 1880, nis gallwn lai na chydnabod gyda diolchgar- wch am bob tewyn o gysur a llawenydd a ddygodd hi i ran pawb; ac am ei chymylau a'u thymhestloedd, odid fawr nad ydyw y rhai hyny yn eu lleoedd priodol o lawn cyfuwch gwerth,—er i amcanion gwahanol, —ii'i goleuni a'i gwres.