Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

15 erthygl ar y dudalen hon

I YR YSGREPAN. I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

I YR YSGREPAN. I I [GAN JOHN BROWN.] I Gyda phleser yr wyf yn sylwi fod "Yr Ysgrepau yn gymeradwy gan awdurdodau y i i luaws o gyfeillion myn- wesol yr oebr draw i'r Werydd, a diolchgar ydwyf am y cyfleusdra i'w hysbyau drwy gyfrwng y Drych fy mod yn fyw ac iach, ac yn parhau i geisio dyddanu fy nghyd-wladwyr gyda'r hyt wyf yn ci weled ac yn ei glywed yn '■ nhy fy zahererindod." Gwr talentog ydyw Mr J. S Rhuthyn. Hysbysa y cyhoedd ar ddalenau cyfoesolyn fod ganddo ar warth-" Araeth ar yr Ysgol Sul," a Baptizing Trousers"—y naill a'r liall made on the premises. Pleserdcithiau ydoedd teatyn yr araeth a draidododd y Parch David Roberts, Gwrecsam, yn nghyfarfod yr Undeb Cynulleidfaol, yn Ffestiniog. Nijtydyw ef yn ymaflyd mewa unrhyw destyn heb ei wisgo a'i brydferthu a'r swyn barddonol hwnw sydd yn nodweddu ei bregethau. Mae'n debyg nad ces odid i wc cyhoeddu8 ag y mao mor hawdd adnabod ei waith a Roberts, Gwrecsam." Fel y dywedai un edmygydd Ann bynol wrthyf unwaith wrth son am dauo Y mae Roberts mor berlog' wyddoch I" Wei, y mae yr arae h dan sylw mor "berlog" a dim a welaisiary pwnc, 60 am hyny yr wyf yn cymeryd fy nghenad i ddyfynu ychydig ohoni. Dyledwr ydwyf am y gallu i wneyd hyn i'r Tyst a'r Dydd. "Pleserdeithiau" I yw y pwno, cotier; ac yn wir, y mae myned ) dros ranau o'r araeth yn p?<M:t?'e-<f? ynddo ei hun Gosteg, yn awr, tra y byddwn yn codi y lleni ar OLYOFBYDD CTMSV.— Nid y'm yn coademiio pleserdeithiau, end nis gallwn weled pam na chan- iateir i'r Cymro yr un manteision i fynei ar ei bleseidcithiau I wlad y Sais og aganiateir i'rSais ddyiod i'w wlad d. Ni chailI y Cymro weled na chlywed dim o'u bynodion hwy heb daln. Os am fyned i'r Botanical Gardens, rbaid (ael ticket. Os am weled y J icture Qullcry, till. Os myned i'r Zoological Gardens, pay gate. Museums, rhaid myned i'ch pocket. Exhibition, charge. Os am fyned i'r concerts, talu yn ddJUd. Os am weled Eglwys St. Paul, fee; 03 myned i'r Whispering Gallery, extra change Ond caiff y Sais ddringo ein Moelydd, ein Carneddau, ein Harran, a'n Wyddfa, ac eistedd ar ein Cadair heb un tal. People's Park yr Anfeidrol ydyw ein mynyddoedd, a cWiiwyd ya agored i'r pttVit. OSnt uhispero yn ein Nant Firancon, nes bydd yr adsain yn cerdded am filldiroedd, a'r cwbl yo free. Mae coneirt hall a adeiladodd y Brenin Mawr Sj admission free. A dyna opera y fwyalchen, at fronfra tb, at uch- edydd, a'r iios, ae yn y season y gOg yn canu solo free of charge. Cant rodio ein traethan tywodlyd ni heb yr un pay gate ar eu ffordd. Picture Gallery! Mae pob rhyddid iddynt i ddyfod i weled yr orbjinaU, a hyny gratis. Ein dyffrynoedd prydferth, ein hafoBydd grisiolaidd, ein creigiau ysgytbrog, ein rhaiadrau hydrwylit, lie mae y Ilif. eiriant yn cael ei darawo yn etbyn y meini" nes dryllio ei esgyrn, a braidd na thyb. iech fod y tawch yn esgyn, fel ei ysbryd, ar ol gadael el gcrph drylliedig. Botanical Gardens, wir Cant hwy ddyfod i weled y bodRU amryliw ae amryfath yn eu natur gynhenid, y mwewgl tynerlyfn, a'r rhydyn yn el fll rhywogaeth, heb dcoyn yn unman yn gwabardd i'r ymwelydd el gySwrdd, ond pob caniatad i gario gyda hwy ndref y rhywogaeth a fynent, a byny beb nn foe, Zoological Gardens Cfint ymddifyru wit 1 edrych ar ein defaid a'n goifr yn dawnsio ar lethrau ein creigiau, nad oes ganddynt hwy yr nn Blondin wedi ei eni i ymgyetadlu a hwynt; ac nid hyny yn unig, end cant welfd gwyllt anifeiliaid y maes." y rai ydynt eiddo yr Anfeidrol, na chaniataodd i neb erioed i nodi cluet yr un yegyfarnog, na rhoddi mark coch na du ar yr un woingen, a mwyshau yr olygfa ar "adar y mynyddoedd," pob petrisen, a hebog y mae Efe yn adwacn. A ohílnt hwy y ewbl o'r golygfeydd yna heb diU. Dyna, yn fy marn i.ddarn ardderoheg o'r hyn a eilw y Sais yn word-painting, mewn rhydd- iaith. Ond heblaw y golygfeydd, y mae yn dygwydd fod ypleserdeithydaynsicr o ddisgyn i wahanol iatbau o gwmni. Ac y mae Mr Roberts yn myned rhagddo i ddosbarthu nifer o'r cyfryw-rhai nad ydynt yn ychwanegu gronyn at gysur y daith:- RHIP 1. YB YMHOLWB.—Yr ymholteyr fydd eisea gwybod eich holl hanes, am eu bod "mor b I a gofyn." Llawer yn ei diniweidrwydd sydd wedi syrthio i ddwylaw drwg, drwy fod yn ddigon anwyliadwrus i ddyweyd i ba le y byddant yn myned, a beth fydd ea neges, &c. Fiordd yr Ianci ydyw yr oreu gyda'r dosbarth yma. De. chreuodd un ohonynt ymosodar Jonathan. "Hulo, wr dyeithr, yr ydych chwi yn edrych fel un ar daith." "Wei, byddai yn teithio bob amser pin fyddaf ar siwruai." "Yr ydwyf yn meddwl fy mod wedi eich gweled o'r blaen ynrhywle." "Digon posibl, mi fun yno lawer gwaith." "AlIai eicb enw hwi ddim bod yn Hmithf" Wei gallassi yn dd'gon hawdd, oni bai mai rhywbetU arall mte yn d/gwydd bod." "A ydych chwi wedi bod yn hir yn y gymydogaeth yma ? "Erioed ya hwy nag ydwyf yn awr—5 troedfedd a 9 modfedd." A ydych yn bwriadu aros yma am beth amser P' Wel, yr ydwyf yn meddwl aros Ilea y byddaf yn barod i ymadael "Yr ydwyf yn casglu eich bod yn enedigol o New E gland." "Wel. cefais fy ngeni yno, neu yn rhywle arall." It ydych yn feithio fel pe aa byddai prinder arian arnoch." "We!, gaUMai fod genyl vchwaneg." "A oes genych ddim newyddf" Oes, mae genyf galan boai newrdd a brynaia y bcrea yma." Hy, gllwn feddwl hyny; chwi yw y llafn mwyaf trin- log a gyfarfum er's llawer dydd!' Dyna y ffordd i'w drm ef a'i fath. "Y ffol a dywallt ei holl feddwl, ondgwr doeth a'i hatal hyd yn ol." PHip 2.-YR ANPOKSWR.—Mae yr iaith a glywir yn rhy fynych yn ngherbydau ein iheilffyrdd yn ddiraddiad ar o-a gwlad. Gvelir llanciau yn gwybod pa fodd i ddillsdu eu hunain yn urddasol yn arfer geiriau a fradychant eu llygredigaeth. Y ffol, tra tawo, a gyfrifir yn gall." Mae cym- deith ayn ddigon haelfrydig i roddi the benefit of the doubt o du y da. Rhaid i ddyn gondemnfo e hun cyn y cyfrifir of yn ffol. Qenav y ffol yw ei ddinystr, a'i wefusau sydd fagl i'w enaid. Mor fynych y temtid ui i ddefnyddio gelriau Job, "0 gan dewi na thawech, a hyny a fyddai i chwi yn ddoethineb." Owelwyd llawer chwarelwr a ch6t deilwng o foneddwr am ci gelD, ond a geiriau teilwng o'r y«peiliwr mwyaf diafitidd ar ei wef- usau. Ni bu erioed y fath ieuo anghymbarus I Y dwylaw, dwyla w teilwvg o wlad y menyg gWln. ion ydynt; a'r wiag. gwia; deilwng o'r wlad sydd wedi ei breintio a'r Ysgol Sabbolhol ydyw; ond y Hois, llais teilwng o'r barbariaid mwyaf s. gymunedig ydyw Nid oes dim sydd yo diraddio dyn yn fwy yu ugliyfrif cymdeithas wareiddiedig na'r arforiad olwon a rhegfeydd. At amI nos Sadwrn yu y tie a, buasai yn dda genyf pe na fuaswn yn doall yr iaith Gymraeg Y mae iaith fy mam i mi y bereiddiaf dan y nefoedd. Y mae fel yr enaint K«erthfawrocaf. Byddaf yn dymuno "Oosy byd i'r iaith G mraeg." Nid oes dim a wnai i mi ymt'.awelu i'w msrwolaeth ond y 11 won a'r rhegfeydd a wneed o'i liythyrenau sydd, fel gwybed meirw, yn gwneyd i'r enaint ddrewi. Dymon 1 w gwylio, cymeriadau peryglu», ydyw y rbai uad o!nant Dduw ao na pharchact ddyn Galwoid un gyda'r enwog Rowland Hill nr foreu Llun, ar ol i'r gweiuidog teilwng hwnw fod yn pregethu y dydd blaeuorol ar y "Ddeddi Foesol," er, meddai, cael eglurhad ganddo ar yr nth- rawiaeth a draetbai o'r pulpud y Bab jeth. "Beth?'' gofynai Mr Hill, "a ydych chwi ddim in credi yn cia rhwymedigaeth ni i gadw y l D iedif Foewl ?' Nag oedd et. Ar hyn canodi y pregethwr y gloch; a phan ymddangosodd y gwas dywedai wrtho, Dangoswch y drwa i'r dyn vma, a ebadwcb eich nyltald arno hyd nes iddo fyned drwy y lobi." Elthat cyson. ItHiF 3.—AMHSOWA.—Gellir syrthio weitblau ar deithiau i gwmni yr Anff/ddwyr. Y mae y dosbarth yma yn wattad yn hon o ddangos eu dyfnddysg, fel mai "hwy sydd bobl, a chyda hwy y bydd marw doethineb." Goruchwylwyr Satan ydyw y dosbarth yma, yn myned ar hyd y wlad i gymhell ea ffug—pedlan isaf y ddynoliaetb. Ym- oscdodd un ohonyut ar ferch ieuano yn y t,-ain- uu o ddysgyblion isafyr Evolutionists oedd hwn-1 llyfryn swllt oeld wedi ei brynu wedi troi e! ben yn lau-un o'r rhai a adwaenid gan yr hen bobl dan yr enw Shon gwell na'i feiatr." Gofynai ir ferch ieuanc, yr hon oedd yn darllen ei Beibl, "Pa novel ydyw hona ydych chwi yn ei ddarllen. Miss ? I Y Beibl ydyw," ebai hithau. "Ho, a ydych chwi yn credu y llyfr ynaP" gofynai y cegyn. u A ydych chwi ddim?" medd bithau. Yr oedd- wn cyn astudio phiosophy," meddai yr yagogyn. We], ni ddarfu i mi ddim astudio philosophy, ond byddwn yn ddiolchgar i chwi am atab un cwestiwn baoh." "0, gyde phleaer; beth ydyw P" "Ryn," ebai hithau; hoffwn wybod pa wn ai yr iar ai yr wy oedd gyntaff" "0, yr iAr oedd gyu. taf," ebai ar unwaith. "Felly yr oedd yn rhaid fod yr far wedi ei :cbreu cyn bod wy iddi gsel ei deor," ebai hi. "Na, gwnaethym gamgymeriad," "yr wy oedd gsrotaf." "Felly" ebe hithau, "yr oedd yn rhaid bod yr wy wedi ei greu gan rhywnn cyn bod ily i'w ddodwy. Yr ydwyf yn gweled mn ellir dibynu ar eich gwybodaeth chwi tweled Achcs heb Effaith, gan fod esbonio iar so wy yn fwy nas gellwch wneyd." "Pan dybient eu bod yn ddoethion, hwy a aethant yn flfyliaid." TIenor" oFfeatiniogaysgriferis:-Clwelsis yn y Oenedl am yr wythnos ddiweddaf fod swyddJgaethau pwyllgor Eisteddfod Ffestiniog, 1884, wedi eu rhanu oyd-rhwng offeiriad, arianydd, a goruchwylwyr y chwarelau. Tybed y caiff y gweithwyr a'r maanaohwyr roddi rhyw gynorthwy iddynt i ddewis testynau ? Clywais un o'r swyddogion a etholwyd yn eyduabod na byddai ef byth yn myned yn agos i Eisteddfod, os na byddai ganddo rhyw swydd yn perthyn iddo. Teilwng iawo, onide ? Oa bydd cyfarfod urddo yn perthyn i'r Eistedd- fod uchod, buaswn yn dymuno i'r brawd llen- garol hwn gael ei adnabod o hyny allan wrti yr enw Swyddog am ei bresenoldeb." V II Ufl o'r Werin addywed:—Trnenus o beth ydyw fod y lodes ddifeddwl hono yn yn arfer eymeryd y yn danwydd, a pban ofynwyd iddi, Paham yr oadd yn gwneyd felly? a atebodd, Beth arall mae'n dda ?" Wel, gan mai bwrw tan ar y ddaear ydyw, prif waith y C-, hwyrach nad oes dim yn anmhriodol yn ngwaith yr eneth yn ei daflu i'w elfen. Rhyfedd fel mae pawb a phobpeth yn cael ei le ei hun. To what base uses we may return, Horatio." Yn ei sylwadau rhagorol ar y Pwys 0 fod F weimidogaeth yn cae ei c addasu i'r oes," -1 pwnc a ymdrinid mewn cyfarfod neillduol yn Basiwn Bangor, dywedai Dr Hughes, Ler- pwl, fel y canlyn Pan yr oeddym yn ieuainc nid cedd ond dau allu yn ymladd am feddiant o'r wlad-Crist a'r diafol; crefydd a'r dafarn. Nid oedd ond dau le i ddenu y bob!, y capel a'r dafarn; ac o drugaredd darfu i ni ddewis y capel. Yn y capel yr oedd y difyrweh penaf i'w gael, yno yr oedd pobpeth. Cyhoeddiad gwr dyeithr o'r Deheudir drwy y wlad oedd yn amgylcbiad penaf acw, gan nad pwy a fyddai y gwr dyeithr, os byddai yn dyfod o'r De. heudir; ond mor wahanol ydyw yn awr! Mae yma lawer o bethau ereill wedi dyfod i mewn i'r canol, ac y mae yn anhawdd gwybod pa bethau ydynt. Mae cyfarfod lieayddol yn y fan hon, Eis- teddfod yn y fan arall, 80 "arwest," beth byneg ydyw hwnw, mawn He arall. O ïe, a fancy fair yn rhywlc arall. Nid wyf yn dyweyd dim yn eu berbyn, er y rhaid i mi ddyweyd nas gwn pa beth yw yr "arwest" YDa. Od mae yma lawer o bethau wedi dyfod i mewn i'r canol-cymdeithion gwareiddiad uchel yr oep, mae yn debyg (chwerth- in); ond y maent yn liithio meddwl yr ieuano oddi wrth dduwinyddiaeth a gweinidogaeth y Gair, tra nac1 cedd yn yr hen am: 8" ddim i dynu bryd ein pobl ieuainc. • • Gellid meddwl mai gwell yw derbyn yn hytrach na rhoddi," ydyw credo Methodistiaid Mon. Cyfranodd y sir hon y swm ysgafn o 40p 18s 8c at y Drysorfa Gynorthwyol yn ystod y flwyddyn ddiweddaf, a deibyniodd y awm o 69p allan o'r drysorfa, at yr achosion gwein- iaid, yn ystod yr un amser. Nid anrhydeddus hyn. 4 • » Bdrydd un adolygydd goleuedig fodjy Corph yn meddu yrihap dda yn gyffredin o ddy- benu yn ddicgel. Wedi bod yn hir-ymboeai ao yn ymbalfalu gyda'i gynygion a'i welliantau lawer, druan, ni a'1 gwelsom lawer gwaith cyn ytto hwn, fel pe yn cael ei arwain gan ryw reddf briodol iddo el hun i wneyd y pethlawn yn y diwedd. Seremoni ddyddorol d yr un a gymerodd le yn Llangeitho ddydd Gwener diweddaf. Ond, atolwg, pa le yr oedd yr M.P.'s Cymreig P Hwy a ddylasent dalu gwarogaeth i goffadwr- iaeth y gwr a fu yn brif offeryn i blanu eg- wyddorion AoghydfiFurfiaeth yn Nghymru, Er mai difyru yn benaf ydyw amcan Sam Hague a'i gwmni talentog, eto, medr efe ddyweyd pethau pur hallt pan wel angen am hyny. Pan yn ninas Bangor y noson o'r blaen, dywedai ei fod wedi trafaelu yr America, Lloegr, Ysgotland, a'r Iwerddon, ond na welodd y fath farbariaid yn unman ag oedd yn llenwi "back scats" y Penrhyn Hall ar y noson grybwylledig. Y mae hyn yn rheswm ychwanegot dros i'r coleg fyned yno--dichou y gall ddiwygio tipyn ar foesau dosbartb. neill- duol o'r trigolion. • • Y mae y pethau a ganlyn yn gystadlenol yn Eisteddfod Youngstown, America, yn Bhagfyr nesaf"Teisban cyff-gaban," "Dyrnfol sidan boneddigesau," Ysgablar brod-weithiog i fwrdd," a "Gorchudd crug-wêol II Dyna i ohwi Gymraeg teilwng o'r Byd Newydd. Y Parch William Roberts, Lerpwl, sydd wedi ei iethol i lanv cadair yr Undeb Cynulleidfaol y flwyddyn nesaf. Fel y canlyn y tzaetha Llad- merydd ei fain am y penodiad :— Yr oedd yn dyfod yn natoiiol iddo. Pani ei oedMB, ei gymedad, ei waad, &'I wasaaMth Mt? i'w enwad, ei bod 1D diegyn yn esmwyth Mdo. Ni bn ef *Aoed yn un olIm r gyhuddid en bod yn chwenych y prif gadeiriau, ond ni bu neb yn y ni bu neb yo y gadair o'r dechreuad yn deilyngach ohoni; adjau y ceir ganddo ohoni, pan ddelo yr adeg, anerehiad pur a sylweddol a brota ei fod yn nn 8 D gwylwyr mwyaf llygadgraft i wybod beth a ddylai Israel el wneuthur. Mae cadair yr Undeb yn diagyn yn naturiol i ddynion yn ol ea hoedrsn alu S*Xamwih hir, ac y n deyrnged i'w daioni. Yr wyf yn tueddu i teddwl mai un o gamgymeriadau yt Undeb Saesoaeg ydyw rhoddi y gadair i ddynion rhy ieuano, ar gtfrit en talent a a poblogrwydd. Mae yn anfantais i'r dyn ei hun ei fod wedtcaet yr anrhydedd uchaf a all ei enwad ei osod arno mewn cyfnod rhy gynar yn ei fywyd. Teimlala pan fll. farw eln cydwladwr Mr Eleazer Jonea y dylasii fod wedi cael cadair yr Undeb. a theimlwn yn gyfifelyb pan fu farw Mr Griffith, Caergybi. Mae y gadair, pa fodd bynag, byd yma yn yr Undeb Cymreig wedi el rhoddi i ddynion ar ol mwy na deng mlynedd ar hugain o wasasaeth cyhoeddus, a'r than fwyaf ohonynt yn hynafgwyx yn mysg gwtr. • Yr oedd I I Sasiwn Bangor yn gwneyd dydd rau. cyn y diweddaf yn bwyaig ond yr oedd amaethwyr y wlad a'n br, d ar Arddangosfa Ama;thyddol IJan- rwst; ynr.eillduol felly amaethwyr GlanauyLavan. Daeth pedwar amaethwr o Aber a cbymaint a 33 o wobrau o Lanrwst, yn cynwye 18 o'r prif wobrau. Pa ryfedd i gigyddion Arfon a Mon fod mor awchus am stoc dda amaethwlr Aber r Mee hanes Mr D. Williams, Madryn, yn profi oi fod wedi ei greu i enill gwobrau. Yr oedd Mr T. Roberts, Tan-y-fynwent (Oastell), yn buddugol- iiethu wrth y tri-ar-ddeg yn y dwain; a'r cetn- dryd o'r NVig a Thai'r-meibion yn profl eu bod yn meddu gift en taid. Rhai garw ydi'r Ellisiaid. Ya wir, Mr Brown, yr oedd yr hegia yma wedi marw i'r Sasiwn yn llwyddiant eu meifctraioedd. Pawb at y peth y bo. Ac yn wir pe cai John Brown fwy o mutton melus mynydd- oedd Aber, a beef brau glanau Lavan, ceid mwy o Irasder hyrddod yn yr Yegrtpan." Treiwch o, syr; yr wyf fl yn myn'd yn dew wrth Ogla ein- iaw fy meistr.-Gwcs Bach,

IDADORCHUDDIO COF-GOLOFN.…

Advertising

! YR ANQHYDFOD RHWNG FFRAINCI…

Y BRADWYR YN GLASGOW. I

COLEG NEWYDD Y DEHEUDIR.

BARN Y TLODION AM BYSGOD.I

ICANLYNIAD DIFBIFOL EIDD.…

Advertising

I CYHOEDDIADAU SABBOTHOL.

USTUSIAID AEFON A'R FFYRDD.

YN Y TREN- I

NEWYDDION DIWEDDAR.,

Advertising

I Y GYLOHDREM-,