Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
13 erthygl ar y dudalen hon
0 GYMRU l'ft AMERICA. I
0 GYMRU l'ft AMERICA. I OAS P. M. EIVAXP, GTNT 0 TAL Y-BABX, Aiuros. I (Ptrhad.) Drwr gydol nee Lun (Llungwyn) pathaodd y Twyot yn gryf iawn, ac yr oedd y tonau yn Serthol, a moryn ar ol moryn yn tori dros y bwrdd. Tcbydig, 08 dim C18gU a fa noa Lun; 11 ydym Jn ?° ? ??*' mor ?y?CMa oeddym ?? y nos. Carai y tonau gyda neith a thwrf maT at ochr y llong, gan at eiglo fel erd Taffent Uwer iawn o'u cynw18ad 1 mewn i'r ddau ddec, ae yn yr ail, elywem y Uongwyr wrthi ar iiyd y iioa yn ei ysgabo ymaith. Clywid gwaedd- isdau y bosses ar y dec uchaf, megys pe bai bell- der mawr oddi wrihym, yn rhoddi goichymynion i'r mOTwyr pa fcdd i drin yr hwyliau, a lleisiau n,hel y dynion pan yn "hlflo," a ninau ar y pryd yn ngwaelodion y 11011 I rai oedd yn Sylwedd- oli y ffaitb, gwirionedd par ldiCrif 1 ydoedd ein bad wedi ein hamgylchynn a dwfr-dwfr oddi tanodd, dwfr ar bob ochr, a dwfr uwchben. Nid aaghoflwn byth y meddyltau, y pryder, a'r ofnau oedd yn ein roeddiannu y noson hono. Ao 0 mor falch oeddym o weled y boreu yn gwawrio. Erbyn hyn yr cedd y gwyrt yn dECbleu Uiniaru ychydig, a'r tonau }n Uai eu hymchwydd. Ond pathaodd In dymbestio;t drwy ddydd Manrth, ac yr oeddym eto yn dyoddef o dan effeilhian y Erbyn dydd Member, y gummed d.dd er pan gychwynatou, decbrenodd gvfnewld—gosteg'idd ygwynt, a gcstvngoaa y tonau; 110 ernyn nvn dechreuai pawb ddyfod yn debyg iddyr.t eu hun- a;n eto, ar ol bod am ddyddiau o dan lywodraeth £ iled a chreulawn clefyd y mor." Yr oeddym i,i rc yntau yn ffarwelio yn awr b;th i gyfarfod mwy, feVyr hydcild. Ond roa'i'n debyg iawn, pin awn ar wynrb y Werydd eto, y bydd iddo dalu el ymweiiad digroesaw a ni. Erbyn dydd Ian yr oedd bywiogrwydd eto yn dechren gwneyd el ym- Cdangosiad yn inbawb oddigerth nifer feeban oedd heb gael 11ltvyr ymwared S'r clefyd. Dydd Owener yr oedd y tywydd yn bnfaidd a dymunol, a plawb heddyw ar y dec ucbat yn mwynhau eu hunain yn llygaid yr haul. Yr oedd y steerage heddyw yn wag, a'r fee yn llawn. Amsel prydL u cenid y gloeb, a dyna lie y byddai rush am y cyntaf at y byrddiu, yn enwedig can y dosbaith hyny dnw y thai yw eu bol." Gun ei bod mor br&f, denai llawer a'u hyeb.-rth i froyar y dec, ttttwneM cjfiawnderbwytaol a'r bara britb, b:s '!ji!, dg, a'r penog cocb, yn wyneb haul a I I y ad gclf uni Erbyn hyn yr oeddym wodi b.t a &ith niwrnod ar F mor, a h b path wedi myued yn mlaen ym ddidramgw,3,1 Dcebrenem yn awr ymholi pa bryd yr oeddym yn debyg o gyrhaedd pen ein moidaith. FAI tr oedd y llong yn ueshau yn mlaen o ddydd i ddydd i'r hafan ddymuuul, ymadfvwiai lie >mddango?ai pawb yn Ilavrn bywiogrwydd. Ar y bwrdi yr oedd eanu a dawnsii, a phob arwyddion ein bod yn neehan i ben ein taitli. IIlio'd dwylaw y Hong yn barhaus gan waith y teithwyr yn eu holi yn nphylch yr amser y oyrhaeddent New Yoik. Dywedai rhai y byddem yno yn gynar ddydd Llun, y degfed diwrnod, ereill na chvrhaeddem hyd yn hwyr ddydd MBwrth-yr uord dydd ar ddcg. Vr oedd T trwydd yn awr ya sych, ond fel yr oeddym yn dytesu yn mlaen i'r gorllowin, yr cedd yr hin- sawdd yo oori yn bathajs, yr hyn oedd yn brawf fod awclon y tir yn dechreu cbw.vthu arnom Nid oedd dim yn myned yn mlaen bron yn awr ond oanu a dawrs'o, yn onwelfg gan y Dutch, y Swedes, a'r Garmnniaid. Mae'n ymddangoa fod rhai lr cenedloedd hyn yn hoff iawn o'r ddawns a'r flidl. Ae er fod y rban fwyaf ohonynt yn ymddaugos yn ddicon gwledlg PC aftoago, eto pan ddcchreuent ddawnsio yr oeld yn amlwg fod gauddynt gymatau rstwyth, a'u bod yu feistriaid yn y gwaitli. Folly nid with yr olwg y mae ad. nabod dyn beb mnscr, mwy nag "with ri bi y na prynu cytt/log." Ymhifrydai y Oerraaniaid }11 chwythu eu cvrn pTcs-prlf oftoryn cerdd y pril hono; ereill gyda'u eoncertiita* a'u ffillnu; a'r Cymry gyda'r or?an r.ntariol aroddwydiddynt tiac eu Creswdwr, Nid rea dim, wedi'r ewbl, a diaw i fyny a'r llais dycol. nhwng yr holl cfler- y.-iau 110islo), DBtuTiol a chelfyddydol hyn, yr v^ tyro yn mwynl uu )Jawrr o gerdaoriaoth o ryw Lt\¡. Ond yr hyn yr codd mwyaf o "fyn'd" aruo ar hyd y fordaith ydcedd cauu Cyroraeg y Cymry, yn enwedis rhai o'r hon alawon Cymreig, megys Llwyn Onu," pan yu el chanu yn yr hyd y cctir hi gyda'r delyn. Yr oedd un bachgea leuanc oedd yn do mpz, yr hwn a nnwyd ao a fagwyd o f^wn tlit miildir i ben y Wtddfn, yn gnnwr da gyda'r (ldyn, a cbawsom lawer lawn o ddifyrweh a hwyl gyda'r cyfaill ieuanc hwn ar hyd y fordaith. Yr codd g-nddo bob amser doraeth o ganeuon bywing a digtif with law, Be yr oedd ganddo hefyd ollu i'w gosod allan mewn dv.U attyniadol, a byddai galw arno yn Barhaus i'w canu, yn enwedig gAn y dwylaw Cymrd. oodd ar y HooR: byddai y rhai hyn with eu bodd pun gaent Grif! i roddi can iddynt. Vawer 0 beth with deitbio ydyw ewl rhyw un a rbyw lynod. rwydd yn perthyn idlo yu y ewmpeint. 1<:r fod V clefyd wrdi trin cymaiiit. ar y cymrawd hwn a neb (.hn;m. eta yr oedd o natur mor It ai yBrnala fel yr oedd yn P%irh%ii I greu dUyrwch I ni Rr hyd F fordRith. Llawer w6!th d;edod d, yn ei ddull dWY3.ddigrif ei bun: "IIol" bach, cna I nhraed ar dir unwaith, 'rwy'n sal cfnadvry." Yna dilyni cawod o chwerthin. "Hogia, 'rwy'. i am fyn'd ndre' at mam, 'rwj' i ddiru am aros yn fan yma ifarw." Fcl hyn yr oedd yr "Hen Griff." bob amser yn gwneyd ryw hwyl dnvy ei ddywediadau doniol. Ac fel yr oeddym yn noshau yn mlaon PI. rterfyn y daitb, teimlai pawb yn iseh ao yn l'awen, ac yr ueudyabryil can yn llonM yr awel. Aeth dydd :>idwrn beibio heb I ddim hynod ddygwydd-pob. pth yn myned yn hwylus. Mae treulio dydd Sidwrn ar y mor yn bur wahanol i'w drenlio ar y tir yu Nghymru. N i(I oedd yma ddim pirotot ar gyfer y Sabboth dim dysgwyl clywed f id y prog- cthwr weii dyfod dim glanhau a tbaclter ty ra, d'm o'r cyfryw bethau a wneir yn Nghymru ar 1:03 Sadyrniu i pioesawn dyfodiad y Sabboth. Oed os nad oeddvra yn cnel 'nr nit iau Sabbcth yn Nghymni, yr oe,ld un poth eg oodd mor Bier i nioau, eef y Sabboth ei hun. Gwatrriodd yr ail S.vbboth i ui ar y icclr gyda thywydd dymunol, a nctui y Ilona yn 'hweI ac csrnwyth, paii waeyd o !i 20 mll:dir yr awr. Cadwyd y Sabboth bwn eto can y Cymry, fel y Sabboth blaonorol, drwy ddatHen a chauu. Felly hefyd gan ryw nifer o'r cer.ediocdd ereill oad vr oedd y mwynfrif yn bur ddiwg eu hwyl y dydd hwn, ne yn onwedig yn y!tO" oriaw cyutaf y nos. Noaon a hir gofir genym yw y nos abl.,(¡th hwa. Ni bum elided, as yr wyf yn gobeithie bydd raid i mi fyred byth eto, eiiwn lie mor nnvosbfrthna no acnuwiol ag ydoeld y r'.iau hono o'r i ;/c ag yr eoddym yue'di. Yr oeid y Gwyddelod, a lhai o'r tramoriaid, wedi "gwneyd ati" i bechu so i gadw twrf Nichlyw- & y faÙ dyrgu a rbcgi yn nu man crioe i-yr Id eu hiaith yn ddigon a gwneyd i ddyu ystyriol lyc'nyn ihag ofn i rvwbcth gvraeth ddygwydd. Yr oedd eu cynhwif a'u hysreJhiRdau annaeaiol Lefyd jn ddigon i godl cur yn y pen ar y Qlwyaf pn £ i!ed. Eu prif waith ydoedd ehwareu cardillu, A; with gwrt, itywt thai hyn yr oedd eu dadlen a'u tieru yn ddychryullyd. Buott ■ m amser Raith h,f,d yn e!adrin nifer o'r ltwsinid tiodion, dnvy Iuchio hen gidachau, arliywbeth y caent afael iroo, atynt. Svlwasota droion ar gytrwjslr* y il^siaid wedi cael en lluibio fel hyn am ychydig, :sdeTit y cadachau, &c., a chadwont hwy yn eu hystafell, ac yna ymguddient am ych, dig; yo-, pan fyddai ei ca -vJr.awvr yn troi eu cefnvu, deu- ret "PaD yu RvdJu, a rhynygievt am danynt, ac ami byddent ya llwyddiannus. Yen chwarddent yu toddhi vi3 dros y lie. a thelmleDt fel p3 wedi gwneyd gwihrdri diifawr. Ynddo ei linn, gallii hyn fod yn ddiniwed, ond y drwg ydcedd ea bod yn creu twrf, ac yn arfer iaith ofnadwy, a hyny yn hwyr y nos, a hoso yn nos Sabbrth. Y lath IIn- anarch a ddanfoport i'r dydd sinctaidd! Yr oedd niferoedd ereiil yn eu berths yn gwaeddi, yn chwibsm, ac yn riiegi bob yn ail. Yr oed4ym yn teimlo in fawr wrth weled y Sabbath yn cael el enmhaichu cynniiit; 80 yn wir, yr oeddym yn birod i ddywo/ii ft 1 yr hen batriarch°pregethwrol o swydd Gaernarfon, pan yn cael el fiino gan haid o hegiau meddvson o^dd yn traf«flio yn yr nn cerbyd sg ef ar y rheilffordd—"Diolch i Ddaw fod uffern i roi rhai Ihh bith." Old er holl 8ft. auwioldeb y dosbarth hwn, y rhai oedd yn galw yo uchel am firii Dnw arnynt am e.iimhaichu ei ddydd nocti.idd a ihvmeryd ei enw mawr yn 'f". arth y Sabboth hwn beibio, a gwawtioild V,rou Liun heb i ddim pnhyfryd ddyewydd. Pwy a 4-yr nad cedd yr lioll dfithwyr, fel yr ydee<*d yu codom gynt. vn cael en Imbed gan y Bod Mawr ;•» grfrif y rhai a allent fod yn y llong oeddynt Jn ofnl Duw. Y mae Efo wedi gwrando gwedciau, dd eyn hy" i, oedd pawb ar y bwrdd gyda gwawriad boreu dydd Uan yn dyegwyt yn bfydfrus am weled tir ? viad ftwr yn y golwg, canys dysgwyliem eri yn hyn fod yn tynu am y Ian." Ond nid oodd dim I. weled yn y boreu, er y dysgwyliem gael decbrell drachtio o awelon y wlad." Ond yn byD, fel mtwn Haver o btthau erioed, fe'n e omwyd. Nid oedd dim yn y golwg ond y Mor lylau a. erloe", ao ambell i loag yn pasfo yn 7 pcuder draw. NI cbanfyddasom ond ryw ddwy teo d& 0 longan o gwbl ar byd ein mordaith byd Y dydd hwu, pryd yr ooddynt yu RmlhRu, yr hyn 'vw1 jn tia*! ein bod jn neahau at ibyw borth- Iadd. Erbyn hyn, yr oeddym wedi cyrhaedd banciau adnabyddus Newfoundland, He y dys- gwyliem cyn eu cythaedd y baasai yn llawn niwi aodew, fel y bydd braidd yn ddieithriad. Ond erbyn cyrhaedd yno yr oeddynt mor glir ag un- maUar y daith. Tybia rhai y bydd y banciau bob amser yn niwlicg a pberyglu8 i'w crcesi. Gofyn- odd bineddiges unwaith I gadben on o longau ymfudol y Werydd a ydoedd yn niwliog bob am8er ar fancian Newfoundland, pryd yr atebdd nad oedd ef yn gwybod, gan nad oedd yn byw yndo. Dywadaiyllongwyrwrthymnaagwelsent hi erioed yn gliriach yno. Ymddengys y byddant yn llawer cliriach yn yetod y mhioedd Chwefror a Maw-th-,nttgynmhellach,vumlaonynyrhif. Yr oedd eryn lawer yn oerach yma nag un man ar y Werydd. Ni ddaethom i gyfarfyddiad a'r myn. yddoedd o rew y mae rhai lIongau yn gorlod eu gwynebu. Croesem y banciau heb i ddim gwahanol gael ei wneyd yn el gysylltiad a'r llong; nid oedi fog whistle yn cael gwaith o gwbl. Aeth nos Lun heibio yn ddidramgwydd a thir )r addewid eto heb tod yn y golwg. Yr oeddym yn awr wedi bod ar y icflf am ddeg diwrnod, ac yn el tyetiolaeth y llongwyr, gwyddem ein bod o fewn ychydig gainoedd o filltiroedd i ben ein morawl daith. Aethom i gysgn noa Lun mewn llawn hyder ffydd y byddai tir y wlad fawr yn y golwg pan ddeffiosm yn y boreu. Ac ci chawsom ein cwbl siomi, er mai rhys- arlliw gwan ohono oedd eto yn y golwg i'r llygad noeth. Yr oedd pawb i fyny ar y deck ben boreu bach dydd Mawrtti, ae yn edrych yn graft i bob eyfeiriad, ae yn dychym- vau eweled tir 'yn mhob man. Yr oedd hyd yn nod tonau y mÔr yn dir gan rai, gan fftmt eu hawrddfrydam ei weled. Fel y cliriai yr awyr, gweUd yn y pellder draw, ar ochr ddehcuol y Hong. rywbeth yn ymddangos ) n debyg i dir; ac eto Did yn ddigon amlwg i sicrbau mai tir ydoedd. Haerii rhai mai oymylau oeddynt, gan yr ye- ddaDgosai o'r pellder hwnw yu debyg lawn l gymJlan Uwyd.dda. Ereill a hlterent mal daear heb os nac out bai ydoedd. Fel y dynesem yn mlaen at y gwrthddrych oedd yn aehoei cymaict 0 wahanol farnau yn ei gylch, deuai yn ddigon eglur mat y tir kir-ddysgwyliedig mewn gwirionedd ydoedd. A'r fath lawenydd a deimlid pan gaed y sicrwydd hwn Yr oedd y cyferbyclad rhwng yr adeg yr oeddym yn myned c. olwg tir mewn un w!al, i'r adeg yr oeddym yn dyfod i'w olwg mewn gwlad arall yn fawr y pryd hwnw, piudd-der a theimlad hiraethlawn eedd ya llenwi pob mynwes, ond yn awr, teimiad llawcn a airiol oedd yn ein meddiannu, wrth weled y wlad yr oeddym yn ei dysgwyl yn y golwg, n'r sicrwydd bron oedd yn nglyn a hyny y caem laaio yn ddiogel. Dydd Mawrth, yn gynar yu y boreo, daeth eweh bychan o dan hwyliau i'r golwg, a throdd allan met cwth y pilot y«!oedd. Yr oeddvm yn awr ryw 200 ncu 300 o filldircedd o New YOlk. Anaml y daw y pilots toots fwy o ffordd na rhyw 250 o flUdiroedd i'r mOr. Agoehaodd y eweh at ochr y Ueng, a chyn pen ychydig fynydau yr oedd y pilot ar y bwrdd—dyn mawr tew, a golwg Ianciaidd iawn a'no. Yr oedd arjlygiaeth y Hong yn awr yn cael ei roddi droaold yn gwbl iddo ef. Mae yn ofynol i'r pihts feddu gwybodaeth lwyr a manwl am y ewrs y bydd y llong yn rhedeg drwyddo pan yn myned i mewn i'r bau a'r porthladd. Wedi ei rhoddi dan ei ofal ef, ni bydd y eedben dan un. rhyw pyfiifoldeb. Salle y pilot ar y llongau ydyw ar y bont" yn Bgos i'r cwmpawd. O'r fan hon gellir ei weled yn ccrdded yn ol a blaon, ae yn edrych yn mlaen trwy wydr-ddrychau, ao yna yn rhoddi eyfarwyddiadau ilr Ilywiwr. Erbyn tua banner dydd y diwrnod hwn' yr oedd amryw o filldiroedd o dir yr America yn glir yn y golwg; øel y Long Islatid-Ilain hirfain yn ymeatyn yn mhell i'r mor. Fel yr oeddym yu neshau yn mlaeu, deuai mwy i'r golwg yn barhaus, ymledai yr ynys, ao erbyn hyn yr oeddym yn gallu gweled y tai, &c., yn amlwig. Yn mhen ycbydig yr oeddym yu ngolwJ pwynt Sandy Hook, o'r hwn le y pellebrir y newydd am gyrhaeddiad y llongau i New York. Yr ochr withgyietbyniol i Sandy Hook, gyda'i oleudy mawr ao uchel, y mae bar allanol y bau, yr hwn sydd tua deunaw miildir oddi wrth y buttery point —pen deheuol Ynys Manhattan, ar ba un y mae dinaa Now Yoik wedi ti hadeiladu. Mae y llong yn awr yn dyneeu yn araf at Sandy Hook, a phiiwb yn llawn prysurdeb a bywyd-cynhwrt drwy yr hollwersyll; rhai yn pacio eu lleatri; ereill yn casglu eu Says eu dillad yn tghyd, that yn catio eu gwelyau o'r steerage 110 yn tu bwrw dros y bwrdd i'r mot, ereill yn dwyn i fyny eu gwahauol nwyddau, ac yn gwneyd eu hunain yn barod i fyned i'r lnu. Erbyn hyn yr oedd pawb at y detk, ao yn mhen biaen y llong, yn edrych cydag awch ar y golygfeydd awynol oedd yn graddol ymagor o'u blaen. Diwrnod hafaidd ydoedd—yr hanl yn tywfnu yn neithol, a natur yu ei holl brydferth- weh eto yn dechreu ymagor o flaen ein llygaid. Y fath gyfnewidiad, erli bod am naw djwruod neu ychwaneg heb weled dim ond mfir Yr oedd gwynt7 tir exbyn hyn yn dechreu chwythu ainom, ac nid oedd ond ychydig o oriau rhyngom a chael rhoddi ein traed ar ddaear gwlad fawr machlud haul-gwlad y darllenasom, y meddyliasom, ac y dychymygr.Bom gymaint am dani am flynyddau. Yr oeddym cyn cychwyn o cattref wedi bod yn crisio tynu darlun yn ein meddwl o ddinas New York, ac o'r wlad yn gyffrediool, lie wedi dychymygn llawer o ddychymygion am y wlad a'i thrfgolion. Yr oedd y steerage a'r saloons wedi eu cwbl waghau erbyn byn, a'r gwaMnaethyddion wrthiyn brysur gyda'r gorchwyl.o'ulglaBhan i ym- ddangosmewncylfwriachusolli gythaedd New York. Yn y prydnawn, cawsom elu bunaiu oddi fewn i'r harbwr mewnol, so y mae yr olygfa oddi yma yn wit ytblenydd. Mae y bau (bay) yn fyw gan steamers a Hongau hwyliau o bob maintioli—rhai yn myued allan ac ereill yn d'od i fewn. O amgylch y mae llechweddau coodiog. yn llawn o blas.au a thai ptydferth, yn ngbyi ag umddiffynfeydd (forts) cryfion ar bob Haw. Ar yr ochr ohwitb, wrth fyned i mewn i'r dociau, y mae yr olygfa yn ardderchog lawn; y:tai yn Met eu gorchuddio bron gan y coed-rhodfaydd hardd o'u hamgylch, a'r ewbl yn wynebu i'r afoa brjdfeeth islaw, oedd mor llawn o fywyd. Anhawdd cael He mwy dymunol i fyw na bwn. Yr oedd ycbydig eira i'w weird ar hyd y 1 echweddau, ond yr oedd yn prysur ddillanu o dan belydrau tanbaid yr haul. Ar yr ochr dde, y mae adeiladau mawrion, wedi eu had- eiladu brcn i gyd gyda bri ks cochion. Factris aunrc/m'.scs ydyw y rbal byn, a thu ot iddyut y mae y ddinas. Yn agos i le a clwir SItea Islands, daeth meddyg swyddogol yr harbwr ar y bwrdd, a daeth tair ncu beiair o tcmlets bychain at ochr y llontr, yn cynwys amiyw o swyddog'on nas gwydd- em beth ceddynt. Mawr oedd ein cywreinrwydd i gael golw fanw] at y steamers bychain byn, gan mai dyma'r stsamtm Americanaidd cyntaf i ni weled; a'r argraph gyntaf a wnant ar feddwl Prydciniwr ydyw cu bod yn ysgafn a thra chyQfm, a dyn a'r cnghrllipht gyntif o gymemd yr Ianci. Ma? hyn yn ncdwedd genedlaetliol yn nghymeriad y r Amerkauiaid. Mae pcbpeth ganddynt bron yn ysgafn. Ho'.lol wahaool i h u ydyw yn Lloegr. Dywtd un Americanw. pan yn ysgrifenu hanes ei ymweliad a Lloegr, iddo gael ei daro ar unwaith a chadernid pob peth yno. Er," meddai, "nad yw pobp th yn meddu harddweh, acyn ymddang- oa vn brydfcrth i'r llygad, eto y mae pobpeth )n solU—y ceSylau, y cerbydau, y tai, y llongau, &c., eu prii nodweddyw caderaid. Fel y cawn ddang- os Smewn llythyrau dyfodol, y gwrthwyneb ydyw nodweddion yr Iancia.
Advertising
AB a saTe, permanent nd narrantadcnreforl'imp\o Scro'V.a, SourTy, It ad Legs, Skin aud lood DiIM and Sores of all kir.d., W MU with oonfiden"" neon. mnnd CLABES Woi.LD-F.uieii BLOOD MIXTURE eo'd by Ohanista <tvM-ywhare. "BneHCPAiBA."—A tie v, qaick, complete cnri for allnrioary affcctions (smartini;, freqientor difficult and kidrev 4s. At dru&siaa London Agency or 1. Kin¡¡E,!ward.t.reA. Errs' COCOA.—PEBAIDD AO ADTONOL—"Drwy gymhorth gwytiodaevh gyflawn o'r deddfan natoriol sydd ya rhcoli gweithradiadan trcnliad bwyd a manth- IoDde!>, a thrwy symbwysiad ?»f«la3 o rinweddaa Cocoa par a datholedip, y mas Mr Eppa wedi oyflwyno i'n bwrdd boreufwyd ddiod faethlawn a cWaethn3, a ddicbon ein swarid rhag liawer o filiaa trymioa oddi wrtb f ■ d lygou. Trwi ddo'njitliaa dxtho'rcvfryw Lowyddau o ymbortb, gl;ir yn radlcl ddwyn y oyfaa- rsgdfed i scfyllfa y byddi yn alluoa i wrthsftfyllpob tuaddixd at iI6eohy,1. Mae cannocdd o afieohydon dir- gelaidd yn ein haciKylrhn, yn birod i ymosod arnom Ue byuary caffont fan gwan. G -llarn osgoi llawer eatth farwol triry gadw ein hauain mewn oyflwr dioyel (ryda gwafd pur, a chyfunioddi-d wedi ei faetbn yn briculol."—Civil Serine GazHte. G*neiref yn eyml drwy ei gymysgu m-wu dwfr nea laeth berwedig. "IVHthit ef mewn pacl-eh yn unig, wedi el barwyddo James Epps and 00, Ho'iiceipathic Chemists, Loodoa." Gwneathurwyr Epps a Chocolate, htfyder gvasauaeth prjdnawnol. G 1988-lIlt PKLTSAU AT 1B liTJ Va OttLA.—PBLBSAD DANT T IJLKW A UCININIJ D. KINO Ar TB XAD.—NI oiieir y groovn lleial 0 AThm BJT* yn y Pelenau olodfawr hyn, na'r nn o'r ylwAd,)..t1 luueidljl a roddir yn i-hyfynyeu mewn rhai y pjlwir sylw atyiit mewn UyaViy^adau. nU%rl.B I'ienan W o* ericy i'l bfn y Ue Waenot yn £ • y l :,) y re-ldyjintKOtli 1 lio^elat, oreu fryi'zitu, w>.n fi ac elUiit.hiol i i»t auirywiol anbwyl deir.'i yr Iau a'r Cy)l», bydded ya jr tturf o Uai Bhyrvaiedd, An»ihreuliad, Onwyddwyntogrwy d d.Snrn Cur yn y Pen, P T.Y-Y.it?yd,l.,& Ane!?mwythder Clefydol dros yr holl corph, Annhueddrdd at Fwvd. neu yn un o'r agwe?l au wlwad?01 gYnTlItiol A D( yg T,eulf.d. Ach. Nodd D?.t T Uew A g7amYR4 Y. .helenau Dr King, drwy eI wetthiedi?t Ueeoiaiyr Uu fyptMamt p?yBtca<o)tm ei swyj?o?etn'r a Iwretachu oorphoroi.<}Tn?ry4i)eKyda rheo? t d?.<trt ad&rwy el uno &'r e?-I w??ldau Oryfliaol a roddire¡ ynody &ftewydda yr hoU gorobh=. ?<iwyrh<n.a??c? ;'3I:: ro>li)f.i:iJ:v'[¡:t ;dUó': yu y I=Uldd B?etmu. '6 1k" ? yt 1IDo
I VALLEY, MON.
I VALLEY, MON. bi- Cynhaliodd yBedyddwyr yn y lie uchod en gwyl bregethu flynyddol ar ddyddiau Mawrtn a Mercher, Medi lleg a'r 12fed, pryd y daeth y Parchedigfon oanlynol yma a obyflawnder IcniithJ. Ellis, D. Price, 1. B. Daviea, R. Thocaw, Oaergybi; W. Ogwea Evins, Bodedem; H. Cemyw Williams, Oorwen, ao A. J. Party, Abertawe. Cafwyd cyfarfodydd ardderchog yn mhob ystyr, hin hytryd, cynulliadau mawnon, a pbreffethau thagorol. Y nos Lun dilynol tiaddod- odd Mr Parry dderlith ar ddirwest yu yr un lie, yr hon oedd yn wir deilwng.
EISTEDDFOD GADEIBIOL FFESTINIOG.
EISTEDDFOD GADEIBIOL FFESTINIOG. S va,—Yr ydym wedi dyfal ddysgwyl am glywed neu weled cyfrifon yr Eisteddfod hon,ond yr oedd yn dda genym ddeill yo ddiweddar fod yr PAstedd. fod wedi bod yn Uwyddiannus mewn ystyr arianol. Dymunol oedd genym ddeall hefyd fod y pwyllgor yn dechreu ymysgwyd eto at gael Eisteddfod y flwyddyn nesaf. Tra yn dychwelyd o'r masnachy y dydd o'r blaen ymaflodd cyfath ynwyf, a dywedodd fy mod ffl yn aelod o bwyHgor yr EbUddtoci, ond, méddai, coflwch mai ar dIerau neiUdnol, sef drwy danys ;riflo 53 at yr Eisteddfod. Credaf fod yn hen bryd rhoddi yr arferion gwrthnn byn heibio. Paham na roddir lie i allu yn ein pwyll- goraa, ac nid i urddas a'r folrwy aw ? Gall Un ymuno a'r pwyllgor a thalu 5s, ac heb fod o un gwasanaeth i'r Eisteddfod; tra y ceir lluaws, o'r ochr arall,nad ailant, o ran eu hamgylchiadau, dftoysgtiflo, ond y maent, fel rheol, yn llawer galluocacb. Mewn gwlad He mae cymaint o addysg, a son am addyeg, fe ddylai addyeg a gwy- bodaeth fod yn fwy amlwg yn ein pwyllgoran, &e. Yn wir, dyma sydd i'w roddi yn gyfrif am aflwydd- iant yn nglyn â threfniadau ein cynnHiadan cy- hoeddus. Hydetwn y cymer y pwyllgor cyffredinol presenol sylw o fechgyn a dynion ag nad oes un amheuaeth am en gallu llenorol a cherddorol. I'r pwyllgor dyfodol, carem awgrymu ychydig bwynt. iau, neu welliantsu, ar restr y testynau. Cofus i bawb a dalodd sylw i destynau yr Eisteddfod ddiweddaf fod agos yr oil ohonynt yn agored i'r byd," oddi wrth ba rai nis gellid dysgwyl unrhyw ychwanegiad yn rhif y presenolion ar ddydd yr wyl. Er fod yr Eisteddfod ddiweddaf yn boblos- aidd, nid yw hyny yn brawf fod y Fiestinogiaid wedi cymeryd dyddordeb dwfn ynddi; ond yn hollol i'r gwrthwyneb. Yn wir, yr oedd y testynau y flwyddyn ddiweddaf yn hollol anymarferol i ni yms. Awgrymwn hyn i'r pwyllgor nesafl-Rhodder pedwar neu bump o destyulu traethodau, un yn agored i'r byd, a'r gweddill yu agored i Ffestiniog. Pump o destynau barddonol, un yn agored i'r byd, a'r gweddill i Ffestiniog. Rhodder testynau cerddorol fel y canlyn:— Dernyn i gSr ofeib on, pedwarawd, deuawd, to unawdiaa. Na chynygier y fath wobtwyon eufawr a 15p ae uchod i gorau. Yn lie byn, myner cael cyngherdd mawreddog, gan wahodd James Sauvage, Lucas Williams, Mary Davies, a'r oyffelyb, i'w gynal. Myner yn ythwanegol at y pethau hyn amrywiaeth yn y testynau, megys areithio byrfyfyr, gramadegu, ateb cwestiynau, rbifyddu, &c., &c. Dymunwn awgrymu y p-thau hyni bwyllgor yr Eisteddfod nee-d. EXOTEDDYODWR. I
I ANDBONIOUS, JUNIUS, A BILLIARDS.!
I ANDBONIOUS, JUNIUS, A BILLIARDS. SYR,-Yn eicli rhifyn diweddaf ymosodir ar eich gohebydd "Androulcus," yn hetwydd syniadau neillduol o berthed i chwareu billiarit. Nid yn ami y ceir Andronlcus" fwyn-eiriog yn pechu yn erbyn yr awdurdodau; ond ymddengys ei fod y tro hwn wedi rhedeg i ormod rhytiedd, ac wedi tynu ar ei ben dywallti d helaeth o anfodd- lonrwvdd cyflawnion y wlad. Oynrycbiolir y cyfiawnion hyn gaa Junius," yr hwn a egyr ei ymoscdiad gydng ychydig o ganmoliad bychan del i I I Andronicus fel gohebydd. Baich ei ymosod. lad; os 088 iddo faich hefyd, ydyw y drwg mawr sydd mewn bi'liardt. Dyfyna fel hyn i ddechteu o lythyr Andronicus: "—" Y mae billiard-room eto yn vstafell eang a chyeurus, gyda bill ard table costfawr, newydd spon," ac oddi wrth hyn, ei gasgliad yw y bwriedir gwneyd gamblers o fechgyn ieuainc Bhyddfrydol Caernatfou. Dyna resymeg "Junius." Am fod biliard taVe yu y Clwb Diwygiadol, caagla y gwneir gamblers ohonom i gyd. 1Ai tybed lol "Junius" yn gwybod beth yw billiards, ac yn deall beth ydyw gamblij ? Y mae mewn lie amlwg yn y billiard room rheol beudant na chaniateir gamblio na betio o leWD y lie. Dywed Junius" y bwriedir gwneyd gamblers ohonom. I bwy, tybed, y priodola efe y bwriad hwn ? Y mae yn thaid mai i bwyllgor y clwb, canys hwy sydd wedi goacd y bwrdd i fyny. Yr wyf yn adwaen holl nelodau y pwyllgoi hwo, a gallaf slcrhau "Junius," rhag Iddo ofnl gormod, u.d oes yr un ohonynt yn meddu y bwriad rhyfedd hwn. 0, ie, nid gambleri ychwaith yn unig, ond cystal gamblers a'r Ceiwadwyr. Dyma, me'n ym- ddangoa, eithaf-bwynt gamblio. Os byddwn yn gallu gamblio oyetal a rhyw Geidwadwr, ysa byddwn wedi cyrhaedd y climax. Druan o'r Celdwadwyr, onide! „ ) ) Ar ol hyn, cymer "Junius" o dan ei nawddog- aeth yr hyn a eilw ya athrouiaeth Andronicus, a p; archusawgryma fod cryn bellder rhwng ty DJuw a'r billiard-room Uyil-Wr un graddau o bircn addefaf finau yr un peth. Ond eto ni ddywedaf fod ty Dduw a'r billiard-room mor eithafol bell oddi wrth eu gilydd ag y dywed "Jlinius" eu bod. Nid oes un Ho gwell ac uwch ar y ddaear na thy jDduw ond yn sicr, yn mae llawer lie if a gwaeth ua't billard room, Nid eithafoedd, bid tiwr, yw y ddau le. Ac mewn cfhwnder ochenoidiol, gotlna Junius am rhyw bleserau "rawy teilwng 0 bwybigrwydd eiu badola'th" yn rhywle rhwn;g y ddau le hyn. Addefaf ar unwaith fod pleseran i'w cael yn rhy-iila rhwng oddoll Duw a chwareu billiards, rhv/ng gwrando'r Efengyl a chwareu bagatel e, rhwng canu hymn a honllo'rcues, rhwog darllen y Boibl a phoceda'r be-, rhwng dyweyd proflad a ohael canon. Oyfeiria "Junius" mewn dull profiadol dros ben" at ddarllen a myfyrio, gwneuthur arbrawifadau gyyddonol, &c. Dyma, mae'n sicr, bleserau cydrhyngol, Ond a fyn "Junius" i ddyn ieuauc ddat l'en, myfirio, ao al brofi holl oriau ei ddechreunos a. holl ddyd iau ei fywyd? Md oes neb a wal fod daillen yn dda, fod myfyrio yn rhagorol, ac fod ar. broflyableserus. Oud nid yw gormod o'r pethau da hyn yn llesol. Da iawn yw darllen yn ei le, yn y defnydd a'rmosnr priodol ohono; ond w.th ci tealeiddio ag ychydig o fwynhad diniwsd, y mae yn dyfod yn well a mwy Ilesol, Y mae yr yraen- ydd yn cael adloniant adgyfnerthol, a thrwy byny yn dyfod yn fwy galluog a pharod i wneyd ei waith drachefn. Y mae Junius," yr hwa sydd mor gyfa-wydd 3a arbroflon, mor breftidol mewn myfyrdod, yn rhwlm o gredu, fel fy hunan, fod cael tro yn y wlad, neu awro gwmni dyddan ar ol darllen am ddwy awr neu dair, yu rbwym o fod at unwaith yn blesetus ac yn llesol. Yn gymhwys felly y mae cael game o b llirr,8 ar ol awr o fy- fyrdod, cael handlo'r cues at ol troi'r dalenau, cael astudio'i angles ar ol dadansoddi'r compound, cael gyru'r bel ar ol conctor sun, yn rhwym o fod, nid yn unigyn bloserus, oid hefyd yn adgyfnerthol, yn tialonogol, ac yn lle601 Nid t&g o gwbl ydyw nodi un enghraipht, fel y gwnf "Junius," o effaith bagatele ar ben gwan a chalon wanach rhaio ficbgynosy dref. Gallir dy" weyd mai eithriad ydyw case fel yna. Ac yn mhellach, ai tybed nad yn magwiaeth y bjchgen ieuanc yma y mae y bai? Y mae y fam hon yn wylo, nid oherwydd drygioni bagatelle fel y cyfryw, ond oherwydd gwendid meddyliol a diffyg pen- derfyniad y bachgen a fagedd hi ei hunan. Pe buasai hi wrth fagu ei bachgen, wedi ei gycysg- aeddu â nerth penderfyniad, ni brasai yn awr yn wylo, felydywed "Junius" mor farddonoleibod. Ao ntd tOg ychwaith ydyw cymeryd case mor eitkafolawna 11 Junius I iddesgiifloeffeithiau hoaedig billiards ar ddyn ieuanc. Y mae oi ddyn t ieuanc, yn gyntaf oil, yn ddyn ieuanc hollol obr, heb orioed gael temtssiwn yn y ddicd feddwol. Peth anarfercl ydyw byr, i ddechreu. Y taae yn ddyn ieuanc galluog, gan ei fod yn dr, gu mor cIIa. nes gaUu chwareu mewn amser yn weU na phswtfc. Peth anhawdd iawn ei gyrhaedd yw hyn eto. Y m, e yu symud i dref ddyeithr. Peth anfynjoh onide ? A pbabam y mae yu rhairl f'r chwaremnr goreu ddygwydd symud ? Yn y dref ddyeithr aU oes b'lliards i'w cael ond mewn tafarndai Os bydd. dyn ieuanc yn symud o Gaernar on o gwbl, i un o drefydd mawiion Lloegr yr a fel rheol, ao yn y rhai hyny fe geir digon o billiard tables mewn tat dirwestol. A chyda llaw, onid yw hyn yn rhagoiat fod genym nlyn N gl ajrnarfon fittiard-tibU mews ty dirwestol gogyfer Sg un o'r bechgyn hyn & ddygwyddo ddyfod yma o rywle arall? Eto, y maei yn rhaid i'r dyn ieuanc hwn eael billiards drwr ir cwbl. We1e ot dyblaeth eydd yn eithaM. A? yn goron ar yr eithafan i gd?, n i r bacbgen :eaMM, sobr, szuog, synmjo? hwn yn feddwyn! OnM y ? y f?M yn nn eithafol P Atcbed "thiniadm miloedd o feibhn mwyaf goleu3dig Cymr?. NWJ yw ond oferedd i "Junitio," na neb arall drwy yr holl fyd i gyd, geisio tynu y rbeswm Ueiaf allan » lythyrau coeg-gtefyddol ec eithafol fel hyn- Hyderaf na bydd i gulnt gwagsaw o'r fath ya* barhau yn hir yn ein gwlad, ond y bydd i ni gilio oddi witho megys oddi wrth seitph cyfrwys, oad. tra awenwynig.—Yr eiddoch, &c., ANTI-CAKT.
IOAEBNAEFON A'R "SALVATION…
OAEBNAEFON A'R "SALVATION ARMY." I Sm.-Rhyfedd,. a dyweyd yn gynil, oedd y teimlad fynodd ein meddiannu pin yn darllen yn un o golofnau rhydd (Ms Ceneil ni fod y "Sal- vation Army wedi cael drws ein neuadd drefol yn Nghaeruiifon wedi ei folltio a'i sicrhau yn nghauad pan y daeth i gulO" witho i ofya am gael cynai oi ohyfarfodydd o'fiaaewn. Bollt grel, nerthol ar drawd y drws oedd y penderfyniad j daeth ein cynghor trefol iddo na chawsaiy Fyddin leynein neuadd i roi ei throel i lawr. Yr oedd llawer o'n cynghorwyr yn drwm ar y drws i wneJd y follt yn ansymTidadwy, ond cadeirydd y cyngbox, inner ein tref, uu 0 uohelwyr pwysicaf Ejlwys Orist, oedd a'i law drymaf arno. Wrtlr ddarllen yr hanes yn eioh adrodiiad, syr, braidd nad oeddym yn gweled y chwys yn d!sgya oddi arno o dau yr ymgynhyrfiad yr oedd yn ei afael pan yn gwneyd twrw i gael y follt ilw lie. Ni chondem .iwn y Fyddin hot), ae ni theimlwn yn orselog drosti; ond, Mr Gel, ts yw daioni all- weddol a'u dyrchafUd yn gallu cyrhaedd crcadur- iaid a esgeulusir yn rhwyddach ac ja fwy psrhaot drwy sain udgym a Haf geiriau," "Beth or hyuy ? 03 yw mn4 iou fel hyn yn codi dynion ilediogel o'u hanfo:soV.leo a'u hifle idid, yn ea ^wnoydyuwell diaiawyr. yn eu li; pa i yjgwyd IIAW gyfeil!gar a heddgeidwaid ar heolydd eimt tref, yn lie myned i g»r har a'r llaw yn cael ei hysgwyd gauliaiarn creulawu sr "invisible blue It "yn hyn yrydym niyn llawen, allawen fyddwn." 03 yw eyfarfolydd "o flaen y maet" ar forea dydd Llun, pan mae mawl, gweddiiu, a phre- gethau y Sul heb ddvate^l brou yn awyr y dref, yn llai eu niyDyehwyr, eu twnr a'u rhegfeydd dychrynllyd, eu cottau ar bobl y dref, acyn fw? manteisiol i gyfarfodydi crefyddol y dref ar nos Lun, "Pd beth a ddywedwn f" ov yw moddion y Salvitlou Army" a'u dull hwy o fyned i'r llaid &'r llwch ar ot darnau sylweddol o arian pur, a tyned yn agos at y bobl, i'w hytnyl nes cyffwrdd cu calon, yn effeithiol, yn (fcithiet i ddaloni,fcl hyn, "rhwydd hyst" a c-hwareu tag iddynt Rael prawf ar eu harfau ya Nghaernarfo*. Pellwyddiant ddilyi^ai eubymdrechiou—da iawn; ac os aflwyddiant fuasai y canlyat nid dyma yr unig a6?ydj!aat. sydd ya nodweddu ymdrechion crefyddo, Caernarfon er.? amso! bellach. Rhaid fod rhy wbeth—rhy wbeth pwysi iaw. hefyd- allan o le yn rhywle (yn y buasa- y owyddog, uchaf yn NghaernarfonCBCrIl8ri(n o bob mfr -yn caa ei ddwrn mor ddiyetyrtl/d yn "1»ef sr ?-ndiadfolhwB. Bhaid c?faddet fod Y mudbt 1 hwn—er yn wahauol i dial! Uwel Cymru o gre fydda-yu tramwyo drwy y wlad a'i Iwybra? y[? difeMThywfaint, 0 fras?or, <c fod rhyw ?ymafn? BP ddaioni a thrn;aredd yn ei ddivu holl ddyddic a) ei fywyd." Maepawbsyddamr6ddichwareu;i?,T-?, i bob peth sydd ya ymladd am fodolaeth yn sicr A, deimlo yn syn wrth wa!ed tret fel OaeroMfon 1L cymcrjd cam mor wrthwynebol i ryddid. Tret nad yw ti aU i na diet yn Nghymru am rif a dylan- wad ei sefydli idau i gynal i fyny ryddid crefyddol, gwladol, a chymdeirhasol. Maia ei Hymneilldn-, aeth hi yw "Rhjddld:" llais el lienyddiaem newyddiaciurol hi yw, "Bhyddid:" Ilai,3 ei sefy& iadau cyhoeddps u'i chymdeithasau Uenyddol hi yw Rhyddld." Pcbpth yu untoonet ym gwielcd iihyddid." 4phan ddaeth, ie, by(I M,
"EH AG KITH AO ANGHYSONDEB."
"EH AG KITH AO ANGHYSONDEB." SYR,-Pwne digon priodol ac amserol yw Jr- uchodygelwireinsylwatoyrwytlinossu hyn yn. eich newyddiadur. Iflae y naill a'r IM o'r nod- weddion hyn yn cael en hamlygu yn fynych yn mhob cymdeithas. Os creflir ar y society eglwysig, yr hon sydd i fod y buraf ar y ddaear, canfyddir llawer ymddygind rbngrithiol, a llawer gweithreff angbyson aughyff/edia, fel mai piiudol ydyw pryderu yn nghylch ei phurdeb. Ami i Judas Ifug-sanctdddiol a geir y clyddicu diwcddaf hyn, ond y mae'n gysur coflo fod y cyfryw "I fined I'w le ei hnn," maes o law. Mjnycii y datUenir yn muchedd dyn ragrith ae angbysondeb, fel y nue ein hymddiriedaeth ya sigledig ynddo. Deuer eilwaith i gymdeithaa arall, megys y ddirwestol, ao fe welir fo i yr elfeiiau gwrth-grefyddol hyn i'w cael yma. DYI1'o yn proEfesu bod yn ddirwest- wyr, ao eto eu liymddygiadauyn milwrioyn erbyn y broffes. Ymi?oatia llawer mewn gwe;thredoedd sydd yn ed'ewyTchn, a dyweyd y Udaf, ddia'yt[ gwroldeb mcceol, a tbueddiad uniongyrchol at j rhyfygus a'r p:chadurus. Drachefn, gyda golwg ar y canu. Ki a dyblwn fod cyfran lled helaeth o nnghysondeb yn dyfod i'r golwg gyda cherddor- iaeth. Wrth gwrs, fe olygwn fod canu ynddo ei hun yn un o'r cyfryugau mwyaf effeithiol f gyflwyno addoliad i'r Goruchal. Ar yr un pryd, rhaid addef fod y cam-ddefnydd difrifol a wneir o'r cyfryw yn anghyson ag arncan uchaf cerddor- iaotb. Oyfaddefwa fod amryfal fathao. o gorddoriaeth ya bod, megys can baled- aidd, canu moepol, a chanu oysegredig. Ni gawn y cyntaf yn ydafarn ac ar yr heolydd, ac ui gawn yr ail ya yr Eisteddfod, a'r trydydd yu yr addoldai mewn meddion o rag. Tuedd eglur can a Eisteddfodol yr oes oleu hon yw y baledaidd, as ofnwn cyn pen nemawr amser eto y gwelir diradd- iad peHach, os na eheir diwygiad buan. Nid o enau dynion hanuer meddw y ceir eallu moeaol, llawer llai cysogredig felly, o anger rheidrwydd, baledaidd ydyw. Ctmlatawn fod eisieu perfteithio y gtlfyddyd, ond nid ar draul esgeuluso ysbryd 84 amcan cerddoriaeth. Pob dylcdus barch 1 ganil yf Eisteddfod a oes rhywun yn ei synwyr a dybia fod ynddo a?c?Mc! ? Na, Did ydym yn moddwl Beth bynag am briodoldeb cySetybu y cyfryw i Both byn" ,? dosbatth nedldao!, ni gredwn erhyny 01 fod yn wirionsdd amlwg as anwadadwy. Os gwnfl hyny les i ddyfod a dynion yn ddifrifol i sylwsddoli eetylifa cerddoriaeth ein gwlad, bodd- Ion iawn ydym rt gyffelybiaeth. Diddadl yw yr ystyria pawb fod cerddoriaeth ) n angentheidiol ya ei le priodol. Ond meiddiwn ddyweyd fod y doll annheilwng presenol gyda'r gwabanol gyttadlen- acthau yn Ulyned yn uniongyrchol ar draws gwir amcan cerddoiiaetb, ac yn tacddu i wneyd ein cerddoriaeth, yn ngolwg ein hieuenctyd, yn rhyw- beth llai ac î no. chyhwng addoliad Dwyfol. Nia gillwa edrich ar y canlyniadau yn nglýn a hwynt weithiau yu lai na phechadurus. Gostyngedig dybiwn fod y gwlg-ymlfrobt a geir yn fflaidd-dod yn ngolwg y Nefoedd. Dlbctrus ddywedwn fod eisieu ymosod yu ddiarbed ar y math auysgryth- yrol hwn. Kater arall ag y mae llawer o ragrith ae anghr- sondeb yn nglyu ag ef yw yr adolygiadau. Nia gall pob meddwl yutyriol 1-ii na gofldio yn herwydd y dull anghyfiawn a omlygiryu fynych gan atiryw ne tyddiaduron yn eu hadolygiadau ar y misolion. Yr ydym fel ccnedl yn ormodol yn ein canmol- iaeth t'f hyn y dygir ein sylw ato, ac y mae hyny yn taidda, fe dd.chon, oddi wrth yr olwg un. oehrog a gymerir ar yr hyn a ganmolwn. Mae ya ddiddadl fod y Saeson ddigon tuhwnt i ni yn y mater. Maent hwy, fel rheol, yn cymeryd golwg dgg or y Ilyfr r-eu yr ysgrif, gan bwyso yn fanwi ps faint o athrylith gynyrchir ynddo neu ynddi. A gwae y gwrtbddrycU os ceitef yn biiu obwysaa. Gwyntyllir y llyfr parth meddwl a syniad, yn nghydag iaith a dullwtd l, a diarbod g_.ndomniant efosyn daittygiol. ur ocnr arau, os gwelans deilyngdod, masnt yr un mor gydwybodol yn eu canmoliaeth. Oud am dauo-a ni, y Oymry, rhaid eaumol pobpetb, er iddo fod yn aunheilwng o ymddangosiad. lihaid caamol y llyfr, wrth gwrs; mae yn dybynu hefyd pwy yw yr awdwr. Wrth wnenthur aJolygiid ar y Qeninen, mae rhai vn canmol pjb pth sydd ynddi, heb g?ito fod bron yn anmhosibl el chael felly ar uawaitk Oanmola ereill bob ysgrif yn y Drysorfa, ond eyd- wybodol dJbiwA fod lUwor o ysgrilau ynddi yn annheilwng o ymddangoaiad o gwbl. Am y Xraethodydd drachefn, ceir rhai ysgrifau gwirion- eddoldda, a thybiwn fod yr adolygiadau, ar y cyfan, yn lied gjlhwn a ch/dwybodol. Hethwn yn lan a gweled yn deg na phriodol aiael pethaa ymddaugos yu un O'U prit gyhoeddiaduu sydd =, ymddaugos mewn papyr ceiniog nea ddwy geiniog. Dylid cad ysgrifau tei1wn, wedi ea fansoddiynarbenigargyferyTi?aethodydd. ADELPUOS.
I PORTHMADOG.'
I PORTHMADOG. CyKOKsHtn.—Noaweithian Mawith a Marcher, yr wjthnos ddiweddaf, oymballwyd cyngherddau da gan y "Jubilee Singers," y ibai abroffesant fod yn gaethion rhvddedig. PLI:&BRDAITH.-Dydd Merclter aeth cannosdd o bobl oddi yma ar ymweliad a Llandudno. Pleser- daith ydceld o diefniant y brodyr Wtsleyaidd, so yr cedd y parotoaiau ar gyfer y teithwyr yn bob- peth a allesid ddymuuo. Y FWMJD YSGOL. Enwyd y boneJdigion canlyLol yn aelodau o'r bwrdd ysgol am y tair blynedd nesaf aefatti R. M. Greaves, Ty-nao- ney; J. E. Jones, Bank-place: Heny Boberts, ? I P iiayflog: John Roberts, usmona view; fl. c. Roberts, Ynys-towyn; D. B. Thomns, dilledyfld; a Dt W. Jones-Morris Gan oes mwy na saith wedi en henwl, caiff y plwyf ei waredu rhag berw etholiadol a'r costau a'r anghyfleusderauln nglyn & hyny. Pump oedd nifer yr ben fwrdd, ond y mae Bwydifa Addysg wedi caniatau ychwanegu y rhif i saith. Fe weUr foi yt oil o'r hen aelodau wedi eu had-ethol, ac eitbrio Mr John Parry Tre- madoc, yr hwn a wrthodai sefyll. Ar gymhelliad ei gyfeiHion ni ddarfu i Dr Morris gaiio allan ei fygythiad o roddi ei sedd i fyny. Igto yn yftod y misoedd diwcddaf sydd wedi gweithio galetaf, a rhoddi mwyaf o'i amler gydag addysg yn ei wahanol agweddau, ac yn neillduol gyda phwac y Brif-ysgol i Ogledd Cymru. Darfu i Mri J. P. R, berts a John Roberts roddi pob boddlonrwydd yn y gorphenol,y naill fel cadeirydd a r lIall fel trysorydd y bwrdd. Un! peth sydd yn arwyddo yu dda yn nglyn a r ethohad hwn yayw mai nia er dir llwm sectyddlaeth y cafodd y mwyafrif en henwi, a hyderwn y p irheiri ymestyn at berfleith- lwydd yn cyfeiriad hwn. Bydded i gulni sectol gilio o'r ffordd, ac ymddirieder y gwaith i'r sawl sydd, n fcddia nol ar gymhwysderau i'w gyflawni. DIRWEST.-No,s Weoer diwcddaf cynhallwyd teml agored gauiy Temlwyr Da ya Ysgol y Bwrdd dan lywvddieeth Mr B. Davies. Cafwyd adrodd- iadeu, darlleniadau, caneuon, &a., rhagorol gan y brodyr D. M. Boberts, Berlin House William Jons, Oambiian^StAtion; W. Ryder, surveyor; B.JonM-Uoyd, Bif Morris Roberts, yn nghydag anerchiadau gan y brodyr y Parch J. J. Robetts, D. B. Sohmon (Dewl ab Selyf), W. Hughes, Jones, Manchester; ac Edward Boberts. Oaf- wyd eyfarfod difyius ac adeiladol iawn.
LLANLLYFNI. I
LLANLLYFNI. I Y DIWEDDAR THOMAS JONES, POST OFFICE.-Nid pob uu, ar orpheniad ei yrfa yu y byd hwa, a lwydd- odd i osod rhwymedigaeth ar y rhai a'i hadwaen- ent oreu i geisio parhan eu coffadwriaeth drwy godi i fyny brif linellau eu bywyd fel pethau i'w hefelychu a'u cymhell i'r oea ddyfodol. Yr ydym ni, pa fodd bynag, yn ei theimlo yn fraint yn gya- tal a dyledswydd, i geiaio gwneyd hyn er coffadwr- iaeth am y diweddar frawd anwJI o enwir uchod. hb ydoedd Thomas Jones i Owen a Gaenor Jones, o Llwydcoed • fawr, Llanllyfni. Yr ydoedd ei fam yn chwaer i Mrs Fanny Jones, priod yr onwog Barch John Jones, Tal. y. nrn. Ni chafodd ei gychwyn yn yr eglwys fel llawer bacbgen, ao felly amddifadwyd ef o lawer mantais y pryd hwnw. Dygwyd ef i f: ny yn chwarelwr, ae yr ydoedd yn feistr ar y gelfyddyd, fel y byddai yn cael ei alw yu "weithiwr da. Pan oedd oddeuta dwy-ar- I bymtheg oed eyfarfyddodd a damwam beryglu9, a bu agos iddo a cholli ei fywyd. Oyn gorphen gwoUa o'i glwyfau, addunedodd wneyd proffes gyhoeddus o'r Gwa'edwr. Daeth i gyflawni el IIddowld cyn ewbl wella. Yr oedd yn cael ei dderbyn i'r eglwys with ei faglau. Pathaodd yn ffyddhwn i'w br^ffes hyd y diwedd. Panynddyn lied ieuanccafoddle fel slate inspector yn Ch warel Pen. yr-orsedd, yr hon Bwydd a gyflawnodd er boddlon- rwyddmawr. Arolhyoy bu ynoiuchwyliwramflya- yddoedd yn chwarel Tj Mawr, a gellir dyweyd am dano tra yn y swydl hono ei fod yn onest, ffydd. lawn, a gofalus. Ar farwolaeth ei dad yn nghyf. raitb, Thomas Owen, Ysw., Ilech- latu-chwr, Oaer. narfon, ymgymerodd il masnachu mewn llechi, a dywedir ei fod yn llenwi cylch eaug a phwysig iawn, ao yn myned yn fwy felly yn barhaui. Ond nid oedd ei ofalon am bethau y byd hwn yn gwneyd iddo esgeuluso pethau crefydd, ond yn hytrach i'r gwrthwyneb. Oddeutu deunaw mlynedd yn ol dewiswyd ef yn ddiacon yn eglwys Salem,Llanllyfni, yr hon swydd a tanwo. d gyda ffyddlondeb a gofal mawr hyd ei ddiweid. Gellir dyweyd am dano ei fod yu medJu lluaws o rinweddau gwerth eu hefelychu. Fcl dyn yr oedd o ymddangOBiad haidd a chadarn. Yt oedd ei wynebpryd yn arddaugosiad o'i dymher -yn serchog a deniadol. Fol masnachwr, yr oedd ef a'i briod yn gymeradwy iawn. Gellir dyweyd mae e'e oedd y prif fasnachwr mewn blawd yn yr ardul er's 30 o flynyddo-dd. Ond er mor holaeth ei faanaoh, ni welid ef byth yn llys y man-ddyled- ion. Yr oedd ef ryw ffordd yn gallu car.0 yn mlaen gydai gwsmeriad heb fad megys swyddog yu y llys hwnw. Yn ei fasnach lechi,mae yn wir, yr oedd ef fwyaf; a geUir dyweyd mae eft3 oedd y prif fasnachwr llechi yn y Dyffiyn hwn. Fel swyddog eglwysig, Uanwai le mawr, yn enwedig gyda phethau allanol crefydd. Efe ydoedd trvsorydd cyffredinol yr eglwys. Ymddiriedwyd miloedd o bunnau iddo yn ystod y deunaw mlyuodd diwcddaf, a caudwodd, trefnodd, a thalodd yr oil or boddlonrwydd yr eglwys. Yr oedd ci dy a'i logeil yn agored bob amser er gwasanaethu crefydd yn ei lioll agweddau. Gallwn, gyda siorw-ydd, ddyweyd fod ein hanwyl frawd yn meddu graddau helaeth o'r rhiuweddau hyny sydd yn gwneyd bywyd yn brydfoith a gwerthfawr. Yr oedd yn hyncd o eelog gyda pbebpeth yr ymaflai ynddo. Trwy ei ymdrech ef yn benaf y cyohwynwyd yr Ysgol Sabbcthol ya Pen-y chware!, er's padair blynedd arddeg yn ol. Yr oedd ei sal a'i weithgarweh gydÙ Jsgol hon yn 'gyfryw fel uiai with yr enw "Vsgol Thomas Jones" yr adnabyddid hi yn ami. Er fod ganddo dros fiildic o ffordd i ochr y mynydd, lii byddai braidd un amaer yn absenol. Nodwedd arall ynddo ydoedd gofal a mauylrwydd gyda phethau bychain crefydd. Yr oedd y rhinwedd hwn yn ei gyaihwyso yn iawr i'w bwydd fel tryaoiydd, a diau genym nad ydyw yn haw;d llauw i bwloh hwn ar ei ol. Vr ydoedd of yn ffyddlawu yn y pethau Ue'af, ac oherwydd hyny ymddiriodai p-twb iddo y pethau mwyaf. Elieu brydferth arall yn ei gymeiiad eedd gos- tyngeiddiwydd. Y mae y Lwjdd hwn yn un lied brin yn marclmad bywyd yn ami, ac mae yn gwes. tiwn genym ai liid ydyw yn myned yn brinach fel y mae addyfg yn cynyddu. Yr oedd Tnomas .fones wedi ei fendithio 3 rhan dda bendithion y byd hwn, fel yr edrychid i fyny ato o ran el am- gylehiadait bydol, ond ni adwaenem neb yn fwy gosfcyngedig nag ef. Ni wyddai neb wrth edrych i'r set fawr mai efe oedd y oytoethocafo dda y byd hwn. ;Byddal bob amser yn drefnus, ond nid yu faleh. G«isgai yu dda, ond nid yn wahanol i ereill. Pan yn cyd-deithio neu gyd-eistedd ni soaiai byth am ei fasnaeli na'i arian, ond byddai yn sicr o son am giefydd mewn ryw wedd. Nid wyf yn meddwl iddo ofyn y cwestiwn, "Pwy fydd fwfai yn nheyrnas nefoedd? Ni ddarfu iddo ychwaith geisio rhagori mewn gwybodaeth yn mhrif b-incigu crefydd, o ran trefn a dosbaithiad Yn yr ystyr hwn, galwai ei hun yn fychan. Ond er hyn aeth yn fawr yn ein mysg, drwy y ffordd a dretnodd Mib Duw, sef drwy fed yn was ffyddlawn a diwyd. Am ei dduwioldtb pareonol, yr oedd uwch law amheuaeth. Yr oedd el grefydd bersonol yn llawer mwy o'r golwg nag yn yr aralwg. LIed annybeu fyddai i gymcryd y blaen vn., moddion cyhoeditjs, 011.1 y" ei deulu yr oedi yn offeiriad ffyddlawn GwcddÜdd Hwer iawn am i ddyfod- iad y Parch It. Owen fod dn fendith yr Vabryd yn foddion aabubiaeth pechaduriaid, ac ni chafodi ci siomi, ond yn hytach cafodd fwy nag a ddys- gwyliai. Qnd ya nghanol ei ddefnyddioldeb, cymerwyd d oddi wrth 8i waith at ei wobr, yn yr oedran cvnar l o 60 mlwydd oed. Bu farw mewn ilawn hyder ifydd. Hebryngwyd ei weddillion i fynweut I'ulem, Llanllyfni, gan 24 o gyfeiHion a pherthyn«s.w, Awet 29. Gwasanaetliwyd cyn cychwyn gin y Parchn Robert Thomas ac F. Roberta. Eagedi. Bhoddwyd el gorph i orwedd I Ran bedwar o'i gyd-swyddogion eglwysig. Ar ol hyn cafwyd anerchiadau effeithiol gan y Parch R. Jones (B.), Ochr-y-foel. Yna gweddiw d yn deimladwy gu y Parch H. Roberts, Clynnog. Bellach nid oea genym ond dymuna heddweh i'w lwoh byd fo.eu yr adgyfodiad. Byddel ilr Arglwydll fod yn nodded i'w briod drallodug, ac yn dad amddiffvuol i'w blant sydd yn amdditaid.- W. W. Juiics, Llmllyfni.
Advertising
BE M AEKABLE DISAPPEARANCE! Of all Dirt from everything Dy using Hudson's Dry S^ap. HEWARD I Parity, Health, Perfect Satisfaation its regular daily use ENAINT A PHEUINAU HOUOWAT.—Anhwylderan y Colnddion.—Y mae meddyglniaeth y gwnaed prawf oboni mewn mil o wahanol ffyrdd, ac sydd effeithiol ryfeddol i symud pob ysmotyn gwenwyn- 11yd o goruw;dydd a'u liwyr ischau, yn deilwng o brawf ar ei chymhwyeder i dynu allan bob llygredd o'r Cilud lion. Trwy rwbio yr enaiiit yn barbau or waelod y bol, y mae'r dyoddefydd 111 aicr o gae OsmwlthAcL.
DINBYCH. -I
DINBYCH. I LLYS YB YNADON SIROL, DYDD MBSOHKR.— U fiseD Major Hughes, Oapt. Griffiths, Mr. P. H. Ohambres, Dr. Turnour, a'r Parch. R. H. Koward. Maruolaeth etipt. Thylip Humbtrstone.—MtjoT Hughes a ddywedai ei fod, wrth ddechreu ar waith y llys, yn dymuno ar i'r Uya ymtluo ag ef mewn cynyg penderfyniad yn dangos en cydymdeimlad mwyaf oalonog A Mrs. Phylip Hamberstoao, a'r Col. Humberatone, yu y brofedigaeth lem sydd yn yn awr wedi en goddiweddyd. Pau gyfarfyddodd y llys hwn ddiweddaf, yr oedd Capt. Humber. atone yn eu mysg, ac yr oedd yn beth hynod o ddifrifol i feddwl am dano fod yr ieuengaf ohonynt wedi derbyn y rhybudd diwcddaf cyn Iddynt gydgyfarfod drachefn. Yr oedd yn credu ei fod yn riarad teimlad pawb pan ddywelai eu bod, yn Oapt. Humberatone, wedi colli dyn ynyr hwn yr oedd nodweddion uchaf Cristion a bon* eddwr wedI eodaiblygu i raddau helaeth. Siarad- odd Mrl. J. P. Lewis ac Alun Lloyd yn yr un cyfeiriad ar ran y cyfreithwyr. Esgeuluso anfon Plant i'r Ysgol— John Williams a Peter Evans, y ddau o Lansannan, a ddirwywyd am y trosedd ucho(I i h. a 3s. o gsatau. Yr er- lynydd ydoedd Mr Charles Grimsley, ar ran gwarcheidwaid TJndeb Llanelwy. Trosglwyidiad Trwyddei. Ymddangostf Mr Alun Lloyd ar ran Mr John Edwards, yu awr o'r Golden Lion Inn, Llandyrnog, i ofyn am droa- glwyddiad y drwydded c,edd yu flienorol yn medd- iant Mr Fox, iddo ef. Yr oedd y drwydded wedi ei throsglwyddo iddo ef, yn amseiol, er's pedwar mis yn ol, ond yn awr yroeddyr heddgeidwaid yn gwxthwynebu iddo gael y drwydded, gan nad oeddynt hwy yn credu ei fod yn berson cymhwys i gael trwydded; hefyd,'nid oedd yn byw yn y Ue yn ol gofynion y gyfraith. Nid oedd y ty ychwaith ya meddu oymeriad o'r fath oreu. Galwyd am yw o dretioa yn mlaen o bob ochr, a dywedai Mr Lloyd, ar ran Mr Edwards, mai ei fwnad oedd sefydlu el ferch yn y ty, pan y byddai wedi priodi -yr hwn amgylchiad oedd i gymeryd Ile yn union. gyrchol. At ol ystyried yr acbos yn fanwl, gwrth- ododd yr ynadon gaciiataa y drwydded I Mr Edwards, ond gadawsant hi fel yr oodd yn medd- iant Mr Fox, a I phan y byddai Mr Edwards yn dyfod yn mlaen i ofyn am drosglwyddiad y dtwy. dded i'w fab-yn-nghyfraith, byddent yn barod i wneyd hynl, os caent allan ei fod yn betson cymhwys. ° Creulondeb at Ene'h.—Anne Steers, Glan-y'l„lyn Cottage, a wysiwyd i ymddangos am gam.drin ac ymosod ar Matilda Mary Anne Jarvis, yr hon oedd eneth ieuane fu yn gwasaoaethu gyda'r oyhudd. iedilt am tua mis o amser. Yn ystod yr amsei hwnw yr oedd wedi cael ei cham-drin yn greuiawD, yn 01 y tyatiolaethaa, gan Mrs Steers ac wedi derbyn archoll (damweiniol' gyda chyllell gan ei meistres. Dros yr erlyniad ymddangosodd Mr J. Symonds Jones, ac yn amddiffyn yr oedd Mr J. P. Lewis. Barnodd yr ynadon fod yr achos wedi 111 brofl, a diiwyasant y cyhuddedig i'r swra o 5p,[gan gynwys y costau. Cymychgion Eclbulus.—Bhwymwyd lIeDry Davies a'i wraig Dinah Davies, o'r Is ant, Llangyfan, yu y swm o lOp yr un i gadw yr heddwch am flwyddyn tuagat William Williams, o'r un He, ac i dalu pob costau. LLYS TR YNADON BWRDEISIOL, DYflD GWBNER.-O flaen y mser, Mri William Morris, T. J. Williams, a E. T. Janes. Ymrafael.—Mury Anne Foulkes, o'r Castill, a apeliai at yr ynadoa am ldjynt rwymo Jane Joiaes, New-road, i gadw yr heddwch tuagati hi. Ym- ddengys fod dwy wraig, y rhai sydd yn gymydog- ion, yn methu a chytuno o achos y plant, ynjfwyaf neillduol. Methodd Jane Jones ag ymatal hab ymosod ar y llall, a'r caulyniad fu, rhoddi yr achos yu Haw yr ynadon. Bhwymwyd gwr Jane Josea, drosti hi i gadw yr he Idweh am ddei?deng misyn y swm o lOp, ao i dalti 139 60 o gostau. Ci Peryglus -Ni ddaeth aohos Slejor Mansel yn eibyn J. W. Lloyd, Brook House, yn mlaen. Aohos oedd hwn wedi codi oherwydd ci peryglus oedd yn parthyn i'r diffynydd. Erbyn hyn yr ?e.dd y ci wedfel ladd, ao nid oedd yr achwynydd eisieu din ond hyn, ac i'r diffynydd dalu yr holl gostau. Seth allan o'r llys.—Ya achos Thomas Jones yn erbyn William HugheJ, caniataodd yr ynadon i'r achos gael ei setlo o'r tuallan i'r llys. Tori Ffenestri.—Anne JGallimore a gyhuddwyd gan Jane Jones, Hottllan-street, o dori tair o ffenestri ei thy hi. Ymddengys mai ewerYI teulu- aidd ydoedd hwn, a bod y d ff/nydd wedi ei chyffroi yn fawr oherwydd gwaitli ei thad yn ar- wain bywyd anfoesol gyda dyues arall pan oedd ei wraig ei bun yn dyoddef tlodi. Barnai yr ynadoD fod yr achos yn un a llawer i'w ddyweyd yuddo o blaid y diffynydd, ond nid oedd ganddi hawl i ymosod at eiddo pobl ereill. Dedfrydwyd hi i 15s o lawn, 5s o ddirwy, a'r ccstau, neu fis o garchar. Dywedai y ddynes at y cyntaf na wnal dalu, ond ar ol hyny gofynodd am amser i dalu, ond ni chaniataodd yr ynadon hyny, a goifu lddi fyned i'r oarchar. Lladrata Siaced Owen Gallimore, brawd ir cyhuddedig yn yr achos bl*enorol, a gyhuddwyd gan William Jones, gwnenthurwr priddfeini, Lon Ganol, o ladrata ei gob ef. Dywedai yr achwyn. ydd ei fod Ell, ddydd Mercher diwaddaf, yn gweithio yn y caa bricks, ac wedi gadael ei siaoed yn ffos y clawdd, rhyw ddau can' llath o'r ffordd lawr. Pan aeth yno i chwillo am daui, yr oedd wedi ei ehymeryd ymaith. Yr oedd gauddo ddat lyfr yn ei llogell, ilyfrau cyfrifon y gwaith, pa rai yr oedd waeth ganddo eu colli na phe buasai yn colli 30p. -Herbert Hugh Baasett, bachgen bychan tua deuddeg oed, a ddywedodd ei fod el wedi gweled y carchator y dydd Herchercrybwyllelig. Gofyn- odd i'r tyst a ddeuai gydag ef i edrych am mush- rooms. Aeth yntan, ac aethant ill dau i gae yn ymyl y gwaith bricks. Gwelsant g6t ar lawr yn y cae, ac aeth y carcharor so a gymerodd y gOt ac a dynodd ei got ei hun ac a rodd- odd y 11 all an dano. Yna rhoddodd ei got ei hun arni drachefn. Rhoddodd ddimai i'r tvst am beidio dyweyd, a rhoddodd yntau y ddimai yn ol drachefn. Gofynodd iddo ddyweyd wrth ryw fachgen oedd wrth y gate mai cot ei frawd ef (y tyst) ydoedd. Yn ei amdiiffyniad, dywedai y catchator mai wedi ptynu y siaced a-n ddimai gan y bacbg-n yr oedd, gan mai prynu esgvrn a oharpiau ) r oedd. Dywedai fod y becheyn oedd gerllaw yn gwybod mai felly yr oedd pethau yn bod, ond pan ofynodd yr ynadon a faasai ef yn dewis gohirio yr aohos er cael y becbgyn hyny fel tystisn, dywedodd na fuasai, fod yn well ganddo gael trin yr aehos y diwrnod hwnw. Dedfrydwyd ef i fis o gatchatiadgyda llafur-caled. Galwodd yr ynadon ar y tyst Bassett yn ol,a chanmolasant ef am y dull rbagorol yn mha un yr oedd wedilrhoddi ei dyetiolaeth, ond rhybuddasant et i oMu mwy yn y dytodol pwy i'w ganlyn, rhag iddo gael ei demtio i wneyd j[eddwiod ac Af(8l1clh!ln JJ! I1!r lei8¡Jref Dinbych amy tair Blyneli tliweidaf.-Darlx'euo,,Id yr Arol- ygydd Vaugban yr ystadegau canlynol, pa rai yr oedd un o'r ynadon wedi gofyu am danynt yn y llys blaenorol. O'r 20fed o FeheflD, 1880, hid yr 20ted o Fehefin, 1881, cymerwyd i fyny 21, gwysiwyd 23: cyfanswm, 4,1. O'r 20;ed o Feheflr, 1881 vkyd yr 20fed o Feheflo, 3832, cymer- wyd ifyny 10. gwyniwyd 25; cyfanswm, 35, Or 20fed o Fehefin, IB2. hyd yr 20led 0 Fehefitl,1883, cymerwyd i fyny 27, gwysiwyd 45, cyfanswm 72 —yn gwneyd oyfanawm y rhai a gosbwyd am feadwdod ao afreolaeth yn yatod y tail blynedd diweddaf yn 151.
Advertising
It is necaatry, dirins hot weather, to ST01^ beverage likely to heas or stimulate the system. Cocot, deprived of tht ouperflu,)us oil, and guaranteeii absolnte pure, is a most Boothing, saataining, and refreshing I beverage. BeanrethatyoagetCadbnry a Coooalcadoca when yon ask for it, as imitations are often pushed by bepkeepers for the sake extra profit. Makers by I 4cial appointment tA The Q ieeo.. ANBWTLDBKAD Y owol)F.poen a sycuacr.tfogia » ac aneamwythder, yn achosi pesweh aoynniweidio y llais. At yr anhwylderau hyn dtfnyddir Epps's Glycerine Jujubes. Yneigyflyrddiad &r chwar- enan, y foment y cynbyrdr hWlnt I on no, y Y Glycerine yn gweithreda YI1 hynod efteithiol er iachad. Gwerthir ef yn imig mewn blychau 7Jc a Is lie, wedi eu harwyddo James Epps & Co., at ic e ots, oudon." "pps Co., dderbyniwyd: "Foneddigion,-Bydd yn ddy- ddorol genyeb, efallai, wybod fy mod, ar ol prawf helaeth o'r Glycerine Jujubes, wed I eaolallan eu bod o fudd neillduol (gyda ch northwy meddygol aen heb hyny) mewn pob achoa brcn o anhwylderan y ewddf. Y maent yn clirio ac yn meddalnau y lla%.—Yr eiddoch yn ffyddlaWn, GORDON: HOLMRS, L.B.C.P.E., Senior Phyaician of tie Municipal Throat and Ear Inflrmary." alt.
CADWBAETH Y SABBOTH YN NGHAER-j…
CADWBAETH Y SABBOTH YN NGHAER-j NARFON. SiR,- Y mae llythyr Hen Drefwr ar y mater uchod, a ymddangosodd yn y Oenedl ddiweddaf, yn brawf dymunol i ni fod ambell un eto i'w cael yn ein gwlad ag aydd yn teimlo gofal lie eiddlgedd teilwng am Ddydd yr Arglwydd. Yr oedd protest o'r fath yn dra amserol ac angenrheidiol. Ond gan yr ymddengys na bu y moddion yna ya effaithiol i atal y dtwg hwn, tybed nad yw yn ddyledswydd ar eill cynghor trefol i gymeryd hyn i fyoy, a thy biwn ei fod ya meddu ar ddigon a awdurdod I roddi terfyn diaed ar yr ymgais gywilyddua hon i fasnachu mewn llaeth ar y Sabboth. Onid all ein seaedd leol ftoxfta bye-law er eylarfod it hyn? Nid wyf ddigon hysbys yn nghyfrinion ei gyfansoddiad i ddyweyd dim yn bsnderfynol ar y pwnc. Oad os yw ya oi allu, y mae yn ddiamheuol mai nid ofer fydd yr apêl, ond y rhoddir orgyd farwol ar unwaith i anwiredd ag sydd orlawn 0 bwysigrwydd, ae yn sicr o gael ei d,,Yn yn y dhvedd gan ganlyniadau alaethus. Os caiff un fasnach ryddid a cbefaogaeth i weitbredu ar ddydd Duw. piham na chaiff ereill yn ogystal ? Y mae hwn yn gwestiwn rhesymol a naturlol. Gallwn ddysgwyl yn y man am glywed tinciadau ssniarus olychau oerti y gorpboraeth a'r mosnachwyr glo, yn nghydag ereill,a foddant sain hen glychau y llan yn eu twrw byddarol en hunaia. Hyderwn y gwaredir tref Caernarfon mewn pryd rhag syrthio i'r trueni hwnw sydd anwabanol gysylltiedig bib amser & dibrisdod o Ddydd yr Arglwydd, Dichon nad oes gwlad ar Gylandir Ewrop lie y telir llai o barch i'r Sabboth na'r Ilispaen, ac nid oes gwlad ar wyneb yr ho 1 ddaear mor lawn o '.bob tlodi ne annedwyddweh. Y mae hyn yn ganlyniad anocheladwy i'r trosedd hwa. Os na all yr awducdodau ymyraeth yn y mater, gally cyhoadd ddinyatrio y fasnach hon ar unwaith drwy beidio prynu, a dyna ddiwedd.— Yr eiddoch, &o., GWYLIBDYDD.