Y Genedl Gymreig

LLANGOED. FFHRMTDD AS AUCTION -Yr wythuad ddiweddat gwerthwyd ffermydd yn yr ardal hon perthynol i liobert Davies, Ysw., brawd i Richard Davies, Yaw., A.S. Yr arwerthwyr oeddynt hri. Dew a'i Fab.

DINBYCH. I YA ETHOLIAD BWRDEISIOL.—Fel J r oedd yn hys- bys i ddarllenwyr y Genedl, cymerodd r etholiad bwrdeisiol levma ddydd Iau diweddaf. Yroedd yn angenrheidiol dewis pedwar aelod, ac yr oedd y pedwar hen aelod yn ymgeisio am ail etholiad. X pcdwar hyny oeddynt y Mri R. Arthur Davies, Robert Parry, John Lloydl a David i)avies. Daeth dau ymgeisydd newydd betyd i'r maes, sef Mri T. W. Bowdage, Cotton Hall, a A. Ashford, Gwern. Tynodd Mr Ashford yn ol cyn dydd yr etholiad, felly nid oedd yr ymdrech, mewn gwir- ionedd, ond rhwng pomp. Wid oedd yr etholiad yn cael edrych arno yn gyffredinol gydag agwedd boliticaidd, er y gallai fod peth teimlad felly yn cael ei ddangos yn achlysurol. Yr oedd yr ym- geiawyr yn rhanedig o ran eu credo politicaidd. Mr Robert Parry yn Rhyddfrydwr blaenllaw; Mr David Davies yn Rhyddfrydwr canolog; Mr Arthur Davies yn Geidwadwr, ond yn Ymneillduwr; a Mr John Lloyd yn Geidwadwr, end heb fod ar y telerau goreu a'i blaid ei hun. Ni wnaeth Mr Parry yr un ymdrech i euill pleidleisiau — dim ond yn unig argraphu ei anercbiad. Yr oedd y Mri David Davies no R. A. Davies yn oydweithredu, ao yn gweithio yn egniol er enill buddugoliaeth. Mr John Lloyd a weithiodd yn hynod o ddiwyd, ar ei ben ei hun. Ceidwadwr eithalol, gallem dybio, ydyw Mr Bowdage, a bu yntau a'i Yfe'll'on yn dah yd yn d&rpMuar gyfer y frwydr. Ple?diwyd mewn tri o wahanol fanau, sef mewn dau le yn y Neuadd Drefol, ao yn Hen- llan. Ar y diwedd cyhoeddwyd y ffugrau faly canlyn:— David Davies 445 R. Arthur Davies 378 John Lloyd, 377 Robert Parry 355 T. W. Bowdage. 208 Alfred Ashford. 29 Gwelir oddi wrth y flugrau achod mai y pedwar hen aelod a etholwyd. CYFARFOD ADLONIADOL y TEMLWYR DA.—KOS Wner diweddaf, yn Bodawen, cynhaliodd Teml Calediryu gyfarfod adlositdolar ei hymsefydliad yn y neuadd hono. Yr oedd yr yatafell yn cilawn, a chafwyd cyfarfod gwir ragorol. Dechreuwyd y cyfarfod drwy ganu emyn, ac yna aed ya mlaen gyda'r rhaglenCanig, Song of Spring," gan y Caledfryn Glee Party. Deuawd, "Larboard Watch," gan y Mri Lewis a Jones. 8C encoriwyd hwy. Pedwarawd, "Profundo Bat so," gan y Mn Williams a Jones a'r Misses Williams a Jones. Can odd y rhai hyn mor dda fel y bu raid iddynt ail ganu. Can, "Take this message," &c.. gan Miss Jennie Jones, yn deimladwy iawn. CAn, "Ni fedraf yn iy myw. gan Mr Hugh Jones. Mown atebiad i'r encore, canodd Mt gollais y Trfin." Cafwyd anerchiad gan y llywydd, Mr Gee, yr hwn a ddywedodd fod yr ystafell wedi dyfod i'w feddiant ef heb ei cheisio, ac nad oedd yn dysgwyl cael dim elw erioed oddi wrthi, ond yr oedd yn gobeithio y buasai yn gwneyd lies i gymdeithas yn y dref. Yr unig dal a ofynai gan gymdrithatau lleol, oedd till am y nwy a glanhau yr ystafell. Y mae Mr Gee-wedi myned i gfot i wneyd yr yetafell yn gvfleus iawn i gynal cyiarfodydd, a gobeithiwn y bydd ieuenctyd y dref yn cymeryd mautais ar y teleran rhesymol ar ba rai y c?osod;r hi. Gin," Yn ich i ti," &c., gan Miss N. M. Jones. Canig, "AhomeontheraaMug sea, gan y Caledfryn Glee Party. Can, "Myfanwy," gaa Mies Mary Jones. yr hon a gymeradwywyd yn fawr gan y c?nuUeidfa. Can, Ever, DeM," gan Mr J. WUIiatra. Can, Ein gwlad ein hun," gan Miss Jenny Jones. Deuawd, Albion," gan Wri Will ams a Jones, a gorfu iddynt ail gsna. CAn, "Death of Nelson," gan Mr Robert Jones, a chafoddyntan ei ancorio. "Laughing Chorus," gan nifer o ddynion. Encoriwyd hwy, a chanasant eilwaith, ac yr oedd yr holl gynulkidfa megys yn uno yn y chwerthin, gyda'r hwn yr oedd y ehorms yn diweddu. Ar ol talu y diolchiadau arferol, canwyd "God silve the Queen," ac ymwahanodd pawb i'w oartrefleoedd ar ol cael gwledd am y tro oyntaf yn Bodawen, acyn dysgwyl cael ei chyJfelI b eto yn fnan.

YK YMCHWaiAD I ACRcS DR. GRIFFITH, PEN-Y-GROES. I DYFARUIAD Y GWAROHEIDWAID. I Aethpwyd i mewn yn Ybauo' i r ymchwili»d uchod yn y cyfarfod NMnoto!, ond goh'?? hvA ,w d dd RM y bMnai y bw?d4 M I yt aehos ynanghva?wn heb dyat.olaeth y fercn a r cynortbwydd. Fel y gwyddi. y gwyn a ddygid yn orbyu Dr Griffith ydoedd iddo wrthod ymweled a'r diweddar William Prithard, Gatehouse, Fron- dirion, Ilynnog, wedi nifer o apeliadau ailynol- Ellen Pritchard, Lodge, Frondirion, a ddyweoai ei bod,n ferch i'r trancedig. Yr oedd ei thad yn wael ar yr 20fed o Awst, ac aeth ei mam i gelsio Dr Griffith, a daeth yn ol gan ddywedyd y buasai y decter yn galw y diwrnod canlynol, sef dydd Mawrtb. Arosasant hyd brydnawn y diwrnoa hwnw, gan ddysgwyl y buasai yn dyfod, ac aeth hi (y dyst) ilr surgerb,, a gwelodd y doctor ei hun. Dy- wedodd wrtho t'wmam fod yno y diwrnod blaen- o? 8C aa welodd neb ond y cynorthwydd. Gofynodd y dyat i Dr Griffith ddyfod i ymweled f t, :d dtwmod hwnw, pan atebodd nas gaHai am fod ei gyfnither gydag ef, a siciliaodd y baasai yn dyfod y diwrnod canlynol, yn y bJreu. Md oedd neb yn yr ystafell pan yn ymddyddan ar meddve.—Mewn croes-holiad, dywedai na ddaeth y doctor y diwrnod canlynol, fel yr addawodd. Yr oedd yn berflaith aler iddi fod yn siarad gydag ef yn bersonol. Ni chafodd unrbyw phypigwriaeth pan aeth i'r surgery ar y diwmod hwnw. Ni chafodd ddim oddeutu yr adeg yna. Yr oedd adref gyda'i thad yr wythnos y bu farw, ac ni chatwyd physigwr- iaeth yn yntod yr wythnos hono. (Iwadai y Dr yn bendant na welodi efe y ferch ar yr amgylchiad yna. Ni fyddai byth adref yn y prydnawn. Nid efe fyddai yn gweinyddu ar ei thad, ond meddyg arall, yr hwu ydoedd yn teddyg y teul ? El?beth Jones, gwrai? Henry Jones, labrwr, Pen-y-groes, a enwaer i'r dyst ddiweddaf, a ddy- wedai ei bod yn gwyood fod ei thad yn wael. Ni wyddai ei fod mor wael ac yr ydoedd hyd nes yr aeth adref i Glynnog i ymweled ag at. At y ffordd yn ol pen- derfynodd alw yn y surgery, pau y gwelodd rhyw- ua yn dyfod allan, i o hysbyswyd hi nad neb i mewn. Aeth ei gwr yno yr un noswaith. John Henry Davies, cynorcawjaa i ur LtrlIUL n, a ddywedodd ei fod yn aflo y Dr yn dyfod ato, wedi bod yn gweinyddu ar William Pritchard yn mis Gorphenaf diweddaf. Gwnaeth physigwriaeth iddo ar yr 16eg o'r mia hwnw. Byddai y Dr yn arferol a dywedyd wrtho pan y byddai achosion yn bwysig nen aximhwysig. Ar yr amgylcbiad yma dywedodd nad oedd yr achos o nodwedd bwysig iawn. Yr oedd yn ad. nabod Ellen Pritchard, gweddw y diweddar Wil- liam Pritchard. Daeth i't surgery yn mis AWbt, gan ymofyn physigwriaeth i'r hea wr. Ni ofynodd afuasai y meddyg yn dyfod i ymweled dg of. Byddai ei hun ar achlysuron yn gweinyddu ar dtodion. Dywedodd y wraig wrtho fod yr hen wr ya wael, ond ni roddodd unthyw le iddo gredu ei fod yn wael iawn. Rhoddodd physigwriaeth i fyned i'r hen wr ar ddau achlysur yn mis Awst, sef ar y 5ed a'r 21ain. Archwiliwyd y llyfr, a chanfyddw) d yr entries. Ni welodd Henry Jones yn y surgery ar ddydd Mercher, yr 22ain o'r un mis. Nid oedd yn ei adnabod. Bu Mrs Pritchard yno ddwywaith ei hunan. Ni welodd yr un o'r merched yn y sut-gery.-Mewn oroes-hoUad, dy. wedodd mai efe ei hun a roddodd y physigwriaeth. Nid oedd wedi ei gyflawn gymhwyso. Ni chy- merodd unrhyw gofnodiad yn ei lyir ar yr am. gylohiad y galwodd Mrs Pritchard. Ni fyddent yn gwneuthur mewn achosion pan y byddid yn gweinyddu ar dlodion. Oauwyd yr ymchwiliad yn y fan hon, 8C arch- wyd ar i'r pattiou ymnailldaa. Sylwodd un o'r gwarcheidwaid fod ganddync ar uu llaw yr btin wraig a'r merched yn dyweyd yn eglur iddyut wneyd ap el i Dr Griffith ar yr 20ied, yr 21ain, a'r 22ain, i ddyfod i ymweled a William Pritchard, ac iddo beidio dyfod. Ar y Haw arall, yr oedd ganddynt Dr Griffith a'l gynorthwydd yn dyweyd na wnaed unrhyw a pel; ac ddarfod i physigwriaeth gael ei rhoddi ar yr 2ain o Awst gan y diweddaf. Ymddengys hefyd na ofynwyd i Dr Griffith ym- weled &'r hen wr. 0 dan yr amgylchiaiau hyn, nis gallant ddytod i unrhyw penderfyniad; a'r peth oreu allant ei wneyd fuasai rhoddi y mater o'u dwylaw, ac i osod yr achos gerbron Bwrdd y L'ywodtaeth Leol i wneuthur ymchwiliad iddo, fol y galleaid rhoddi y tyetion ar eu llw. Eiliwyd y cynygiad. Sylwai un arall o'r gwarcheidwaid fod yn anhawdd gauddo gredu fod y merched wedi dyweyd anwiredd, ac nid gallent wneuthur ya well na dyfod i'r penderfyuiad mai y merched oeddynt yn dyweyd y gwir a'r Dr ar y iorong. Gan hyny, fiymunai gynrg eu bod i roddi Jcerydd llym iddo, ac i beidio ei reportio am y waith hon. ac hefyd i anog arno wella yn y dyfodol. Eiliwyd y oynygiad. Wedi ymdrafodaeth be.laoh ar y mater, rhoddwyd y ddau gynygiad getbron. Dros roddi cerydd, 9; dros roddi yr achos gerbron Bwrdd y Llywodraeth Leol, 9. Wrth Rwra, yn y cyfwng hwn yr oedd yn ofynol cael casting vote y cadeiryddt yr hon a roddwyd yn ffafr rhoddi oe ydd. Yna galwyd ar y Dr. gerbron, a dywedodd y oadeirydd wrtho tod y gwarcheidwaid wedi cymeryd trafferth fawr gyda'i achos, a'u bod wedi dyfod i'r pen. derfyniad mai y merched oedd yn dyweyd y gwir ac yntau ar yr ochr wro"g, ao os byddai i uninyw gwyn gael ei gwnoyd eto, byddai y mater yn cael ei roddi yn nwylaw awdurdod uwch. Dy- wedwyd yn mhellach wrtho gan uu o'r gwarcheid- waid tod nifer o gyfnewidiadau pwyøig wedi eu gWLeyd yn y llyfr, ao na ddylai ymddiried cymaint yn y cynorthwydd.

OWBTH-DARAWIAD Y TUALLANI I GAERGYBI- 8liDDIAD AGERLONG NEWTDD A LLONG HWiLlAU YN Y SIANEL. rrMTHES 0 FYWrDAU WEDI EU COLLI. -l.'t.s_u8"f un O', GLOCHBOS iawrtnaiwuuuw, Tuag ,t,, ,?araw)ad le tua chan01, eland crmerC nthlTn & CbaeMbi, yr byn a ddiweddodd yn -uddiad ?'s.e?" r- 1"ng hwy"au Be yn *hwnsug ddlad ag.. gw flaenaf, athri-m-ddeg ?d?d.w?? ?t ??? ?t??g ? <?? ?A«?. yr bon & Balarn Llundain t?OoSSw OrllQwin ''? hon oedd yn te.thio '?eMYbt a Dub in, o dan arweimftd y W- hb ^n Hicks, 80 yr oedd ar ei bwrdd saith-ar-hi gam Saivtaw a phedwar o daithwyr. Yr ,S •JSWV mawr hefyd o nwyddau, tua 3C0 0 f'focfb a 16 0 geffYIsu. Y llong hwyl!su oedd yr 0 Pillon. yr hon o<dd ya rhwym 0 lUeJpwl am NOw York, gyda llwyth 0 tua "M 0 Jtonelli o lo. Llywyddid Y Hong hon pan ,Cad. ben 6tev!tz,Myroedd pmnpM.hus?odd?. how, a mor,?h y c.d-o. or y bwrdd- Ymdiwodd^S^' '? gloch n, a Favnth 'a dyw&i gyrhaedd Caergybi am un o'r gloch bare?u ddydd Mercher. Yr oodd yu agerlong aydderchoi;, W W"ei ei hadeiladu y? bwrpaeol i gwmni y 9,)rdd b-farn gogyfer a'r fassach gyoyàdol ,ewu gwaxtheg rhwng 11 ITwcrd^ don Llo,agr. Yu Ngorpbenat diweddaf y gwnaeth ci mordaith gyn mae wedi bod yn rbedeg yu rhoolaidd er byny. Pan gafwvd a)lan '2'"?"?? hanea i'w gael wedi   un 0>r 8gerlongau ar y 6ianel 2Su S gwoled, al?fonodd ,Llyngcsydd Dent, ,r  mOlwrol ynIfghMrgyM. yr agerlong f ??'M.?i ttnevd ymchwilmd am dani, gan yr of nW ei bod wedi myned allan o'i chwrs rbe"laidd. Vtoedd yr oTnou mwyaf yn cel .ne.IeMu yn Nghaergybi o b.,thynfs i'w diowlwch fel yr oedd ydvdd yn myned yn ml?n, a gelud gweled teuln- V ^Vrtwvlavr oedd ary bwrdd yn dygwyl yn Sderusoddeutuyjwra gorsaf y fforda balun am 'T" newTdd. yroedd ?bump o'r gloch PTYdnawn ddydd M?hercyn i'r cewydd ymledu (odysswMrwed! elaulo y dwylsw, a bodyr ag?ougwe? suddo, a bod ihan o ddwylaw licng aran WCUl K"'uW Y. UlA aileg. Yr yaijwner oedd y Gertrude, o GaercarfoD, yr lfon ceddyii rhwym am Hull, gyda llwyth o lechi.yrhon oedd wedi codi i fyny bedwar 0j gychod Y maoynymddangos fod yr Folyhead wedi gweiled y liong hwyliau pan tua cUiol y isai e! a gailect welea y naill y llall am gryn ameer, can fod y no-oit yn glir. O.,i,l rhyw fodd neu gilydd, aeth yr Alhambra i Jwybr yr Holyheai. a chvmerodd Kwrth-darawiad dyohrynllyd le. Truwyd poiriannau yr Holyhead i gyfcmad gwa. hanol ar unwaitii, ond ni iwyddwyd drwy hyny i ochol gwith-darawiad. Sudddd yr Alhambra ya mron ar uu cith. Gorchymynodd cadben yr llolyhvxd i ddau o gychod gad eu rboddi i lawr, a gweithiodd y dwylaw oedd ar yr agerloug yn rhflgorol, ac cid oc-dd unrhyw ddrcbryn yn ffynu ar y bwrdd. Uwyddodd y dwylaw oedd gyda'r cychod i schnb deuddeg o fywydau a uriugodd un o'r GermaBiaid dros ben blaeu yr Vuhhcad. Tu yr oedd y ddau gweh yn codi i fyny ddwylaw y lloog oedd wedi suddo, ihoddwy1 dau gweh arall i dderbyn y dwylaw a'r teithwyr oddi ar yr Holyhead. Llwyddodd yr oil i fyred i'r tyehod, oddi eithr dau c'r dwylaw- jief John Buckley, quarUr-manter, a John Evans, bachgeu ar y des, y rhai oeddynt yn mhen blaeu Gwolwydfodyr Holyhead yn suddo yn gjflnym, a cJ.yraerwyd roantuia ar bob eiliad "e yu mhen ychydig fyndtlt1 wedl i'r eyetiod g-el eu gwthio yrnaith, tucldodd yr Ho'y}ieai. S,A.dd y dynion WJti eu rhwyfsu, a chyfeiriasant am Gaergybi. rua tliri o'r gloch y boreu, aeth yn bur dywyll, ae yr oedd y Enw wedi cynydtlu, fel mai gyda^ anbaweder mawr y cedwid y cycbod yn ddiogel. Gellid gwelod amryw locgau, ond uid oeudyut yn ddigon egos i loddi un arwydd iddynt. Tuag wyth o'r slocb boreu ddydd Member, aeth y Oadbnn Wjl'.iams, o'r ysgwner Gertrude, Caernar- ton, tuag etynt, a chymerodd hwy ar y bwrdd. Siaredir yn uchel am ei ymddygiad caredig ya oatyn yr ymwarcd hwn i'r dwylaw, yn gystal a'i ofal am davyut, drwy roddi bwyd a dillad cynhes iddv,i,t. Plynai y cyflro mwyat yn paa h. iodd y awylaw. Y mae'n ddygwyddiad auatferol iawn i ddamweiniau ddygwydd ar lestri cwmci y ffordd haiarn. O'r ihai a Joddodd at yr Alhambra. tri ohoaynt oeddynt, y cadben, ei ferch, ac ail lywydd ylloDg. Pellebrai gcruchwyliwr Lloyd o Gaergybi, ddydd Mercher, fel y canlyuGwrthdaiawodd yr ager- long Holyhead, o Dublin, foren ddydd Mercher, a'r Hong tlri hwvlbren Germanaidd Alhambra, o fewa thyw bura' inilldir ar hugain Gaergybi. Coll- wyd tri-ar-ddeg o bersonau oeddaryr Alhambra, a dau o ddwylaw yr Hilyhead. Yn yr amgylctiad yma eto dangosir gwerth yswir- laeth i'r dosbarth gweithiol. Yr oedd y ddau liuain a gollaaant eu bywydan yn yr Holyhead wedi eu hyswirio yn y Prudeatial Assurance Co., ic aeth superintendent y Owmni, set Mr J. W. Jones, 36, Oastle-tquare, Caernarfon, i Gaergybi yn ddioed, a thilwyd 12p ar ol y Quarter-master Buckley, a 9p 10j ar el y deck-boy John Evans a icaller nad ydoedd y blaenaf wedi talu dim ond 9Wllt i'r gymdeithas, set chwe' taJiad wythcosol ildwy getniog; a'r olaf ddim end lOs, yn ol ceiniog yr wythnos. Y mae hyn yn dangos yn amlwg kawn mor ddoeth a da yw bod yn ddarbodus.

YSBYTTY YSTWYTII. -1 MAHWOLAKTH Y PAnCH DAVID MOROAK.—Y mae genym heddyw y gorchwyl prnddaidd o gof- nodi marwolaeth y pregethwr adnabyddus d wy Dde a Gogledd, a'r gweinidog ffyddlawn i Grist, y Parch David Morgan, Yabytty Vstwyth, Ceredig- ion, yr hyn> gymerodd le ddydd Gweuer diweddaf, Hydret 26ju. ar ol oddeutu pymthesnoso gystudd ttwm o'r dyfrglwyf. Edrychid ar Ur Morgan fel uti a ddefnyddiwyd mewn modd arbenig yn llaw Yabryd yr Arglwydd i fod yn ofleryn dycbweliad cannoedd, os nad rhai miloodd, yn y dywygiad mawr a chyifredinol a fu yn y Dywysogaeth oddeutu chwarter conrif yn ol. Byddai gwrandaw ":110 yn myned dros hanes yr ymweliad mawr a grasol hwnwl' fnjddyddorol tuhwnt i pob dysgiiflad. Bellacb, wele yr udgorn neithol wedi distewi yn yr anjjeu.

GWLAD LLEYN A'l HELYNTIOX. I Piosic.—Yr wythnos ddiweddaf rhoddwyd treat: i blaut "Band of Hope ao Yegol Sabbothol Oopa Isaf, Vberorch, gan y Parch David Robeit-J, drwy roddi gwledd iddynt o dA a bara'brith yn yr aw»r agored, yn yr VDYS. tri ?le Mr Roberts. fwywyd ybyrddau gan Mrs Roberts, a chatodd y plant eu digoni. Ar ol y wledd, ca wyd cyfarfod sdloniudol, dan lywyddlaeth Mr Robertg. Yn rnYR y gweithrediadau, canwyd, adroddwyd, a dudleuwyd gan y plant. Cafwyd cyfaifod hwyliog < difyr, 80 aeth pawb adref yn llaweo. DARMTH. Nos Iau diweddaf traddodwyd darlith yu nghapel .y Methodistiaid C<lfioaidd, Uanbedrog, g an y Parch John Jones, F.H.G.B., ar ei Daitn i Wlad Canaau." Llywyddwyd gan W. Rathbone, Yew" A.8., Glya-y-waidw. Yr oodd yr elw yn myned at ddiddyledu y capel. AuRtwiow.—Dydd Llun diweddaf cynbaliwyd flair Four Crosses. Prisiau da. Popbeth a gofyn mawr. Da gonym Weled petban yngwolU.—Delir llaw* rote iwaig yn nan Pwllheli y dyddiau hyn, gan fod yma gynifer o gychod y Manxmen. Y inaent yo rhad dros bra. Tywydd pur ddymunol s gaed yn y rban fcon o'r wlad yr wythnos diweddaf, er ein bod yn cael gwlaw bicn bob dydd.—Qoheiydd.

AIMWTLPXRAU Y GWDDF.—Poen a sychder ac anes?wythder, yu acboei peam ch ao yn ?:glag y U»is. At yr anhwylderau hyn dtfnycidir Epp 8' Glyoeriue Jujubes. Yneigyfiyrddiad i'r chwar- enan, y toraent j cynhyriir hwynt i angno, y mae y Glycerine yn gweithreda yn hynod effeithiol er iachad. •iwertbir et yn umg mewn blychau 7Jc a Ir. lie, wedi eu harwyddo "James Epps Co., Homteopathic Cfcemiats, loildon.IA;thyra dderbyniwyd: "Foneddfgion,-Byddai yn ddy- ddorol genycb, efaliai, wybod fy mod, ar ol pirawf helaeth o'r Glycerine Jujubes, wedi cael allaa eu bad o fudd uoillduol (gyda ch northwy meddjgol nsu bob byn; mewn pob a'hea brtn o anhwylderau y gwddL Y maent yn cliiio ao yn meddalDau y Ilais —Yr eiddoch yn ffyddlawn, GORTON HOIKBS, L,IL.C P-B Senior rhypiciau of tae Municipal Tbroat. anll Kar Tnfl,ry." alt. 13 RHEUMATISM CURABLKr Yea, if you take WOODO )CK S RHEUMATIC MXXTURK. Speiwily I'<! RhO\,m..tic Paina in tho Limb., RUanmatic Paius in the Head ?RheumtttR Pamft io th.¡J"in.. LumaKO Rl 0-t, Hfnmat¡o 8-.11agesd 8t'Ncf. in f?t, e?ry pbaBs ofSBa. aira'ism: ao 8 tiff tL?p? u.te or long ata.uwng. it n^e t?? a. OB??.SY? -thu ? Doh q?ck romedy warrar.tai ta C.,?, evwythuR, bat Mnnifte SPiiClFHJ FOR HBEUMATISVM oily. Sot?y all Modi?.. Vended "t! M 2.? Od., j. od., Md Us" M f?t?.fur?. ::t, orMaumpp. 1 b> .1B.eizepudto: <i,rc»t I!ti23 Stt¡on {or lh. 3d. P.U Order cr StMrt. fromll9ay D. WWD;O PAQ;|

FFESTINIOG A'I HELYNTION- I GWLKDD QKBSDOKOL DDYBOWYLIEDIG. I Y mae parotoadau pwilt yn cul en dwyn yn I mlaen yn y BUenau y dyddiau hyn ge?yfer & dan gyngberdd maweddog sydd i gafel eu cynal yn Aisembly-room Blaenau, Tachwedd 20fed a'r Slain. Dyogwylit gwuart-th Misa Jennie Owen, TreSynnon; Mr James Sauvage, Llundain a'r ProneswrWm. Aubrey Powe 1, o r America, Yn 01 y rhagolygon preeeno1. gellir tybio y byddant y C"19"el- ?au mwyaf :)blogaidd a gymerasant le yma er'a talm. MAe y Proff. Powe' wOOi emU enwogrwydd mawr yr oLr aral1 i'r Werydd, ao y mae y Cymry yr ochr hon yn awyddM awn am ei Sri XA&WEI3D-DBA MABKACK.—QWirrBIO PEEWAB DIWRNOD. Byd gwan ydyw lafth chwarelwyr Ffestiniog bellach er a amryw flynyddoedd, fel y rhan luosoeaf o weithwyr cin gwlad, a sibrydir yn barhaus fod emser gwanach i dd'od eto. Mae yu anhzwdd dyweyd gydag un math o sicrwydd pa beth yw gwir sefyllfa y fasnach leebi ar hyn o bryd, er mai cwyno sydd o bob cyfeiiiad ond o drugaredd nid ydyw y cwyno wedi esgor ar lawer o bethau anhyfryd hyd yn hyn, or fod yehydig o'i effsitbllu i'w weled mewn rhai rhanau o'r gymydogaeth. Crybwyllasom yn ddiweddar fod gweithwyr Chwarel Cwmorthin yn gweithio pum' diwrnod. Dydd 1all diweddaf de.byn- iodd Mr A. Roberts, goruchwyliwr, genadwri oddi wrth y meistri yn hysbysu eu bod yn bwriadu gwneyd gostyngiad yn y cyflogau o 10 y cant, a gweithio chwe' diwrnod, neu welthio pedwar diwrnod am yr hen gyflog. Cynhaliwyd cyfarfod o'r gweithwyr yn y chwarel y dyddtad uchod i Pasiwyd yn nn- frydol i weithio pedwar diwrnod yr wythnos am y cyflog blaenorol, am nad oodd sicrwydd nad ped- war diwrnod fyddai pe derbynid y gostyngiad. Sibrydir fod amryw o ihwarelau ereill yn bwriadu byrhau yr amser. Deallwn fod stoc anferth o lechi ar law, yn gymaint felly fel mae ceiau Porth- madog (lawer ohonynt) yn orlawn, fel y gorfodir eu stocio yn y gwahanol chwarelaa. Nis gallwn obeitbio unrhyw gyfnewidiad er gwell hyd nes el y gauaf drosodd; wedi hyn, rhaid dysgwyl am wawr oleu, a hyderwn mai felly y bydd. YSGOL SADBOTKOL HOBIAH (8.). I Prydnawn Sadwro, rhoddwyd gwledd Tagorol o dS a bara brith i aelodau yr ysgol uchod gan amryw o foneddigesau peithynol i'r ysgol. Wedi yr wyl hon cynhaliwyd cyfarfod adloniadol, o dan lywyddiaeth MI Robert Williams, Calfaria, pryd y eymerwyd rhan mewn cauu. adredd, firelthie, dadleu, &c., gan Mri W. E. Jones, Cad. Jones, Ellis E. Jones, Mrs Jones, GlWrafon-teTrace, E. Roberts, John Davies, W. H. ao Hugh H. Wil. liams, Thomas Jones, R. H. Thomas, Owen E. Jones, Edward E. Thomas, E. Davies, M. J. Thou ap, Jane NVilliams, Gutyn Gwalia, ac loan Moelwyu. Oafwyd cyfarfod llewyrchus, teilwng o'r llafur sydd yn cael ei ddwyn yn mlaen yn yr ysgol a'r eglwys weithgar hon. LLWYDDIANT ATHROFAOL. Da genym hysbysu fod Master R. G. Owen, mat) hynaf U, Owen, Rhiw House, RhlwbryfJir, w3di myned drwy.ei arholiad yn llwyddiannus ac an- rhydeddus, sefy "Preliminary ."edical Examins- i tion," yn Glasgow. Nid yw Master Owen eto yn 16 mlwydd oed, ac y mae y safle uchel y mae wedi ei gyrhaedd yn yr oedran cynarol hwn yn profl ei fodyn fyfyriwr diwyd ac yn meddu ar alluoedd addysgawl arighyfftedin. Hefyd. gyda'r un hyf- rydwch yr ydym yn deall fod Mr T. Rowlands, Station-road, Ffestiniog, wedi myned drwy yr arholiad yn llwyddiaum.s yn y Pharmaceutical Examination." Yr oedd y ddan hyn yn fyfyrwyr gyda'r Parch E. Cynfflg Davies, Portbaethwy, a deallwn fod lluaws o fyfyrwyr Mr Davies wedi pasio amryw o arholiadau pwysig. CYMBEITKASAC DADLETTOL. I Y mite cymdeithas ddadleuol wedi el eefydlu er's peth amser gau ddosbarth o ieuenctyd y Blaenau, ac y maent wedi cynal eisoe3 amryw o gyfarfodydd difyrus ac adeiladol. Deallwn fod cymdeithas o'r un Datur, ar raddla ychydig eang- ach, ar gael ei sefydlu yn y Llan. Diamheu y bydd hyn yu lantais i egwyddori ae i gadw lluaws o'n hieuenctyd rhag llawer o bethau a fo gwacth. co CHRISTMAS CAROL."—" PAUST." I Bu parti a gyfenwant eu hunain a'u chwareu rywbet-h at yr enw uchod yn treulio wythnos o ddifyrwch yn Assembly-room Blaenau. Bu rhybuddio yn agog yr oil o addoldai y gymydog- aeth y Sabboth blaeuorol i ymgadw rhag myned i wrando ar gwmnïau o'r fath, a chredwn i'r eytg- horion a roddwyd gael eftaith ddyladwy, cariya clyweom mai teneu oedd y cynulliadau. AGORlAD T CHWAREL "BETTS" TN BUBNOS ATBES. Gan fod yr byn a ymddangosocW mewn perth- ynas i'r uchod yn y rhlfy-nau blaenorol o'r Genedl wedi tynu cymaint o eylw, a bod ugeiniau yn parhau i anfon eu heawau i mewn fel ymfudwyr, diamheu y bydd pob gait o egluihad ar hyn yn dderbyniol. Y mae ymdrafodaeth yn cael ei ohario yn mlaen mewn perthynas i'r pwnc, a'r newydd diweddaf a dderbyniodd Mr Jones (Ffestinfab), cidydd Sadwru, oedd eu bod yn dysgwyl atebiad oddi wrth Lywedraeth Buenos Ayres o hyn i ben y chwech wythnos yn ddiffael, ac na ddysgwylir i ddim p,Ilah gael ei wceyd h? oni dderbymr y T d(l wedi ei arwydao a'i selio gan y Uywodr. inhOeeI1;r: il:nYyYa: eddcaThydNeBybyddBtctwyddy bydd pobpeth wedi el gwblhan. MARWOLARXH MR HSNRY EVANS, TV'U-Y-MABS. I 1311 farw yr hen wladwr parohns a'r Cristion ffyddlon hwn Tachwedd laf, yn ei breswylfod, Ty'n-y-maes, Ffestiniog, yn ei 84min mlwydd oed, wedi gwasauaethu ohono 55ain o flynyddceid fel diacon gyda'r Trefnyddion Wesleyaidd, ao yr oedd drwy ei ffyddlondeb, a'i weithgarweh, a'i grefydd. older, wedi euill safla bwysig yn eglwys biloh; ac oherwydd ei ofal am y tlawd a'r anghenus, enill- odd serch ao edmygedd cyflEredinol yn y Llan a'r gymydogaeth. Oafodd gladdedigaeth barchus gan gynulliad lluosog yn mynwent Eglwys 1St. Michael. Boed heddweh i lwoh yr hen Gristion anwyl. BARLWYDON.

PWLLHELI. Dydd Iau,Tachwedd laf,yr oedd ffair yn Mliwll- heli. Caed hin hyfryd a ffair dda, yn enwedig ar fuchod a bystych blwyddiaid. Nid mor brysur y gwertbai y gwartheg ma AT, set bystych dwy a thair oed. Dim cyfuewidiad yn mhrisiau y ceffylau. Mwy o ofyn am foch teneuon. Gan fod Gwlad Lleyn mor amaethyddol a helaeth, mae Pwllheli yn un o'r llepedd goreu am flair. Mae son am wartbeg a defaid LlelD. fel rhai da a chryflon a lled Gymreig, ae eto gresyn na fyddai y gwartheg yn fwy Cymreig. Na ddeued neb a < heirw Seisnig yma eto.

I PEMBREY. I OYPARFOD PBEOBTHV.—Ar ddydaiau Sul a LIun, Hydref 28 a 29, cynbaliodd Annibynwyr y lie uhod sydd yn ymgynull yn Sion eu cyfarfod hanner-blynyddol. Gwasanaethwyd ar yr aihlysur gan y Parchn. W. Thomas, Gwynfe; W. E. Watkios (B.), a J. 0. Griffiths, Llanerch-y-medd, myfyrwyr o'r Bala. Cafwyd pregethau grymus, cynulleidfaoedd lluosog, Be amlygiadan nerthol o wenau yr Arglwydd ar yr holl gynulliadau.- Am.

ABERTEIFI. ETHOLIAD T CTNOHOR TRBPOL.—Cymerodi ethol- iad brwdfrydig le yn Aberteifi ddydd Iall diwedd- at, pan yn dewis pedwar o bersonau i tod yn aeloiau a'r cynghor trefol. Y mae y teimlad politicaidd yn dyfod i'r flrynt yn nglyn S phob math o etholiadau yn y parthau yma. Os cy- merwx ni etholiadau Aberteifi a'r cylchoedd yn safon i farnu sefyllfa boliticaidd Oymru, ychydig iawn o obaith sydd i Geidwadwyr Oymru weled prophwydoliaethau prophwyd mawr y Pavilion yn dyfod i ben. Safai yr etholiad fel Y csnlyn -Dr Phillips, 312; Parch ,W. Jones, 261; Mr Meyler, 206; Mr James, 184. Ymddygodd pawb TO dawel a boneddisaidd yn ystod yr etholiad.—Ooheiydd.

I PORTH DIN ORWIG. Cynhaliwyd tu parti yn nghapel Bryn Menai ddydd Sadwm diweddaf, pryd y gwasanaethwyd wrth y byrddou gen y boneddigusau canlynol:— Mrs Roberta, Sea View; Mrs Thomas, eta; Mrs Jones, eto; Mrø Williams, Alun-terrace; Mrs Prioo. ot,, Mo Aohton, et. Mrs William,, eto Miss Davies, Sea View: Miss Roberts, Meaai View; Miss Roberts, eto; Miss Parry, BrynFfyn on Miss Owens, eto; Miss Hughes, eto; Miss Bond, Bronheulog; Miss Hughes, Victoria Vaults; Miss Roberts, eto; Miss Edwards, Beach-rowao amryw ereill. RtLanwyd atalati t'r plant gan Dr Owen, l'»farn-T-giisiau. Ymwahaaodd pawb i'w car- trefleoedd yn yr hwyr, gan ddvmuno cael gwledd gyffeljb y flw/ddyn ne;at—ilwilym.

BANGOR. Yr oedd yn Uawen genym weled enw Mr WIl. liam Arthur Roberts, mab M18 Roberts, London Honie, Penmachno, ar y rhestr o'r ymgeiawjr llwyddiannus am y 11 Pharmaceutical Preliminary Examination," yr hon a gynhaliwjd ar yr 2fed o'r ulia hwo. ORXOBIXRII LBKYBBOL y TABIWACI«™"Y__II agfayfarfod wythnosol y gymdeithas uchod, nos _a _I'I ..1" -1- Fa with diweaaat, caiwya uaai ar Y-Y JI gyfiawn mewn syfreithiwi amddifiyn troaeddwr y gyr efe sydd yn euog P" Dadieuid ar y oadarn- haol gan Mr J. H. Edwards, a claaa Mr Morgan Richards (leu.) ar y naesol Cymetwyd rhan yn y ddadl gan Mri John Williams, Panton-street; David Williams, H. O. Hughes, a John Hughes. Yn nghyfarfod y gwarchetdwaid, ddydd Mercher, hysbyaai meistr y tlotty ddarfod iddynt fethu pwrcaau pysgod at giniaw wythnosol y tlodion. Y rheswm am hyny ydoedd fod y gwyntoedd wedi atal y pysgotwyr i fyned allan. Cynhaliwyd gwasanaeth I ddlolch am y oynauaf yn yr lEglwys Gadeiriol ddydd Mercher. Pre- gethwyd gan y Parch D. Williams, St. Ann's, a'r Parch D. Williams, Llandyrnog. MARWOLAETH STDYN.—Dydd Mawrtb, cynbal- iodd Mr George Thomas, is-grwner, drengholiad ar gorph Wil iam Roberts, 32ain oed, labrwr, a breswyiiai yn lnfant-laue, yr hwn a fu farw yn dre sydyn nos Sul. Ymddengysfody trance dig wedi bod yn yfed yn Bed drwm yn ddiweddar, a phriodolai y meldyg el farwolsetbl i hyny. Paa- iwyd rheithfarn i'r perwyl hyny. Ya ETHOLIAD BWKDBIBIQL—Dydd Ian di- weddaf cymetodd yr etholiad bwrdeisiol cyntaf Ile yn y ddinashon. Ymgeisiai36 am ddeunaw o eisteddleoedd. Gwnaed cais gan yr Ymaeillduwyr i gael mwyafrf ar y cynghor er mwyn dangos nad oedd y ddinas yn Eglwytig a Tiiml-.idd. in au- ffodu, fodd bynag, trodd pethau atlan yn groes i hyny, ac etholwyd deuddeg o Doii.«id yu etbyc chwech o Ryddfrydwyr. Hysbysir, fodd bynag, fod y chwech Rhyddfrydwr wedi cael mwy o bleidieisiau na'r denddeg Ceidwadwr. Wele y flugrau: Y I Ward Ogleddol: Ymgeiawyr llwyddiannus,—Hugh Jones, 7, Eldon-ueriace, 210 Richard Rowlands, Gwyntry)o,:lM; Kenmuir Whitworth Douglas, Belmont, 172: Thomas Hathawaye, Fit Bank Cottage, 165; llagh Savage, Bodafon, 153; John Evan Roberts, Snowdon Villas, 133. Eto, aflwyddiann-John Edwards, Fron-heulog, 128; Jobn Williams, Glynafon, 124; David Williams, 39. Victoria- street, 120; Donald Cameron, Rofft Villa, 110; William Evan Thomsp, Brvnhyfryd, 103; William Bayne, 8, Menai .View-terrace, 72.-Y Ward Ddwyreiniol:-kimgeiaw7i Ilwyddiannue, -Robert Roberts, 248, High-street, 209 Meehaoh Roberts, 301, High-street, 146; William Rowlands, 2, Glandwr-terrace, 125. Eto, aflwyddiannus,— Edward Jones, Bryn Meirion, 114; Robert Jones, 354, High-street, 101; David Wynn Williams, 2, Castle View, 67; William John Parry, Maes-y- groes, Llanllechid, 62.-Y Ward Ddeheuol:-Ym- geiewyr llwyddiannus,—John ] Prichard, Bod- hyfryd, 175 William Arthur Dew, Wellfield, 159; Thomas James Humphreys, Mouut-street, 142. Eto, aflwyddiannus, Thomas Charles Lewis, Frondeg, 127: Thomas Lewis, Bryn Ogwen, Garth, 105; John Evans, 325, High-street, 67; Richard Williams, 41, Dean-street (wedi tynu'n ol), 6.-Y Ward Orllswinol:—Ymgoiswyr llwydd- iannus,—Samuel Evans, Bod-difyr, 219; John Richards, 374, High-street, 213; Joseph Willman, High-street, 211; John Robert Brown, British Hotel, 210; Edward Jones, 253, High-street, 210; Josiah Hughes, 273, High-street, 180. Eto, aflwyddiannus, John Glynne Jones, 29, Victoiia-place, 168; William Jones, 215, High- street, 158; Thomas Jones, 145, Shakespere Buildinga, 67; John Jones, Oae-lleppa (wedi tynu'n ol), 23.

BRON :TECWYN, GER TALSARNAU. I CTPARFOD CYSTABLEUOL.—NOS Sadwrn diweddaf cynhaliwyd y cyfarfod cystadleuol cyntafyn y capel uchod, yr hwn sydd yn perthyn i'r Wesley- aia. Llywyddwyd gan Mr W. Jones. Penbryn- isaf; ac arweiniwyd gcin loan Glan Menal, Harlech. Yn gyntaf, dadganwyd toa gynuileid- faol, II Yr Hen Ganted;" yn nesaf, catwyd solo ar yr harmonium gan Mr J. E. Jones, Maentwrog; ynayr "Halleluwiah Chorus," yn wir feistrolgar, ae anercbiad gan y llywydd. Englynion gan loan Glan Menai, Mr J. R. Roberts, Parch W. ilobeits, a Mr E. Evans. Am adrodd emyn, gwobrwywyd Mr D. Evans, Pentre'. On traethawd ar "Ferched Rhinweddol y Beibl"—yn deilwng o'r wobr, sef, Miss A. Jones, I r Onen. Can, ,D'wedwch i mi beth yw Hawddfyd," gan lAlisi3 Roberts, Traws- fynydd; yn nghydag englyn llongyfarchiadol iddi gan loan. Cystadleuaeth daillen gan blant: laf, Willie cobeits. Beirniadaeth Mr Evan Jones ar y II Malwr Bara Ceirch:" goreu, eiddo Mr W. Evans, Llenyreh. Oystadleuaeth dadganu Y Gardotes Fach,"Cannheilwng. Can, Dangos dy Hun," gan y beirniad cerddorol, Mr R. Roberts, Trawsfynydd. Cystadleuaeth 1r englynion i'r "Enfys:" goreu, y Parch J. R. Jones, Maentwrog, a chyflwynodd y wobr yn ol i'r pwyllgor. Cystadleuaeth dadganu un. awd y don Gwladyscyfartal oreu, W. Ro- berts a 0. Hughes; gwobrwywyd yr oil. Anerch- iad gau y Parch I. Jones. Anogai ieuenctyd yr ardal i ddarllen Saesoneg. Un par o hosanau ddaeth i "draed," 1\0 yn teilyngn y wobr, set eiddo Miss E. Evans, Tallim. Dcuawd, 11 Y Ddau Forwr," gan Mri J. J. Thomas a R. Roberts. Cawsant encore wresog, ac yn wir yr oeddynt yn ei haeddu. Am ateb^niler o ofyniadau goreu, Mr Hugh Williams, Caerwych; ail, Mr G. Williams, Coetty. Adrodd, "Y Diogyn," &o.: .'gwobr- wywyd Mr J. EvAns. Adrodd, "Twr Babel" goreu, Mr Hugh Williams; ail, Mr W. Roberts. Beirniadaeth y ffln gan Mr Evan Jones: goreu, Mr H. Edwards. Traethawd, Rhif 2: cyfartal oreu, Mri H. Williams a J. Thomas. Beirniad. aeth y penillion Llyn Tecwyn." Chwech yn ymgeisio: goreu, Mr W. J. Roberta, Ynys; ail, Mr D. Richucb, Harlech. Beirniadaeth 8! j liwyau ymenyn. Dwy i law: goreu, Mr W. Evans, Llewyrch. Cin, Bu genyf Fam a Thad," gan Miss Roberts, yn :deimladwy iawn. Anerch- iad doniol a difritol gan Mr Robert Jones. Can, "Myfanwy," gan Mr J. J. Thomas, O.M., Tal- saroau, yn ardderchog. Y prif draethawd, ped- war yn ymgeisio cyfartal oreu, Mri E. Jones, Can-y-coed, a R. Jason, Ynys. Aaerchwyd y cyfarfod, y llywydd, yr arweinydd, a'r beirniaid, drwy englynion campus gan y Parch J. R. Jones. -C. B LI.

LLANDINORWM I Yr un noson, yn nghyda thrwy y dydd tranoeth, oynhlwld clfartod pregethu gan y Bedyddwyr yn Libanus, Clwt-y-bont. Gweinyddwyd gan y Parchn O. Davies, Caernarfon; O. Davies, Cwm Bach, Aberdar; Evans, Amlwch; ac Edwards, Llanfachraeth. Yr oedd y pregethu yn rymus ac efleithiol eto eleni fel arfer, ao arwyddion amlwg o bresenoldeb Gwr y Ty yn y wledd, Nos Sadwrn, y 27aia cynfisol, cynhaliwyd oyng- herdd poblogaidd yn yr Yagoldy (Iwladwriaethal. Cymerwyd y gadair gan y Parch H. S. Jbnes, Maes-y-dref, a gwasanaethwyd gan y cantorion canlynolY Profl J. Sauvage, Ap Glaslyn, Alaw- ydd Peris, yn nghyda Mias,Williame, Cae Howel, yn cael ei dilyn ar yr harmonium gan y Proll D. Parry, organydd Bethesda. Yr o?dd yr elwyn myned i gynorthwyo Ap Deiniol yn ei gystudd hir- faith, a da genym ddeail iddo drof allan yn llwydd. iant perffaith yn mhob ystyr. Dian genym mai hwu oedd y cyngberdd mwyaf clagurol a ohwaethus a gynhaliwyd yn yr ardal hon er's blynyddoedd. Mae yn wir dda genym ganiod nad ydyw yr elfeiv ddaionas hon yn colli tir yn ein hardaloedd, er mor arat y mae olwynion masnaoh ya troi yn ein mysg. CAPEL EBBMEZBR.—NOS Iau, y laf cyfleol, tra- ddodwyd darlitn hynod ddyddorol yn yr addoldy uchod gan y Parch D. Oliver, Treflynnon, ar y niweidiau dychrynllyd sydd yn cael eu hachosi mewn cysylltiad a'r fasnoch mewn opium, a gerir yn mlaen xhwag India a China. Cymerwyd y eadair gan y Parch William Rowlands, Cetn.y- waen, gan yr hwn y cafwyd anercbiad agoriadol ary testyn yn fyr ac i'r pwrpas. Yn ystod y diarlith eglurodd y darlithydd i'r gynuileidfa yr echryslonrwydd yn nghyds*r gOtthmm a ddyodd- earoany Chinesia, oherwydd cytylltiadau gor. fodol ein Llywodraeth tuagatynt yn uygiad y L-. ech yn mlaen. Ar y diwedd dairlenodd y Parch R. Morgans, Taberu-cl, y penderfyniad canlynol. Fod y o,radod hwn yn ymo'd? oher- wydd ca?yMadM niweidiol y f.MMhmewn opium .?? yu mtMn rhwng India a China, .c yu n.d?fby?'r Liywodraeth BryddnigyDfuan ?M?tarftniiMnach morerchyUac 8ugh; fiaWD, ?r hon belyd aJdd yn rhoddi y  -?' leda?nM CfisHonogMth a gwa?ddiad.Fody penderfyniad hwn i gael ei ,,«wyno Ir Pdt. Sdogy» Ysgrifenydd Vadium M10à anrbydeddua d,.s y .11" Eiiwyd et yn wrefo^n lL?Wi?lliam Jones, Ooed Holeo House, OlWt.y.boot a ldbsiw?vd et Yu unfrydol. Yn ySry cyfarfodPcafodd'y gynnUeidfa ia galena ?niawreyda eolwg ar y modd y defnyddbr y nwydd dyeithrol hwn i'r 0/mry. yn nghyda'r .?di.n?y.Uyd a ^osirdrwyyrymarfer- niweidiau dychrysllyd gea nedl fawr yn lad ohono yn my? 1 ReneAU 'dowr yD Ohln.. RB)t!MFaaB« BMTIR I EBMMBR.—MaWt ydyw lsitlollld sydd wedi bod yn y cylonoedd hyii, yn a inter oychwyniad line Bangor a Bethesda, ar yr angenrheidrwydd o gael branch ohoni i'r ard "1 hon. Ond aeth hynr i law, fel pob peth arall. Ac erbyn hyu, pan y mae yr unig obaith am hyny braidd wedi ei golli, y mae rhai personau yn dech- reu ymysgwyd :eto. Wei, ynte, beth fyddai cael cyfaifod o'r ardalwyr yn YaRol y Bwrdd, neu rhywle aiall, er mwyn cael trafod y pwnc eto un. waith oyn i reilflordd Bethesda gaol et gorphen. lifsllai mat dyma y cytleusdra goreu aellir ei gael byth. Gobeithiwn y cymer rhyw bersonau dylan- wadol y peth i ystyriaeth. Diau y byddai#yn gafitaeliad anmhrisiadwy i't cylchoedd hyn. Y CIPASYONYDD ADLONIADOL.—Gwelais y dydd o'r blaen fod gwyr ieuai c y rhan isaf o'r waen yma (chweal Sion Ffown) wedi gafael yn en gwaith eto y tymhor hwn. Beth pe byddai I ninan yn y rhan uehaf yma en hefelychu. drwy gynal ein cyfarfodydd adloniadol eto eleni P Dewch allan, ftchgyn ieaahic.-Trobot- Arlon.

PORTHAETHWY. I Y DIRPRWTWYR.—Dichon, Mr Golygydd, nad yw yn hysbys i bawb fod yma j/ottmissioiurs, ac y mac yn aicr, er cymaint o feio sydd aruynt, eu bod wedi gwneyd gwasanaeth gwerthf.iwr i'r plwyf. Nid peth bach oedd i wytb o foneddigion fyned o dan y baich o gael Deddf Senoddol i gymeryd meddiant i'r plwyf o ddarn o dir nad oedd yn fiaenorol yn perthyn yn uniongyrchol i neb nid oOOdynt ar fy cyntaf yn eicr a fuasent yn llwyddo yn eu hymdrech; a phe aa buasent, yr oeddyut wedi gosod eu hunain mewn sefyllfa y buasai yn rhaid iddynt dalu cannoedd o bunnoedd o'u llogellau; i'w hymdrechion hwy y rhaid priodoli adeiladu y lluaws tai da sydd yn ddiweddar yn addurno glanau y Fenai yn agos i'r bont, a pha bath bynag a ddywedir am y tai hya, a pha aughyfl--usdra bynag y maent wedi ei wneyd i rai, y mae yn sicr fod eu gwneyd wedi rhoddi gwaith I laweroedd, ao y mse pob ychwanegiad ya y eyfeir- iad hwn yn yebwanegu hefyd at bwyeigrwydd y dref. Er mor deyriigarol yr ydym yn teimlo at y dirprwywyr. ae yn cydnabod gyda pharodrwydd eu bod wedi gwneyd gwasanaeth gwerthfswr i'r plwyf, eto y mae yn 'rhaid i ni addef eu bod, yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf, yn tueddu i fod yn unbeuaetholac annoeth mewn rhai o'u gweith- rediadau. Fel cynrychiolwyr, buasem yn dysgwyl tddynt-fod wedi rhoddl cyfrif t§g a manwl t'r rhai yr oeddynt yn ei gynrychioii, o'r arian adder. byniasant am y tir a werthwyd, a hefyd dylasent fod wedi ymgynghori gyda'r plwyfolion cyn rhuthro i ymgyfreithio fi'r Goron yn nghylch Pone Mostyn. Yn ddiweddarach, y mae eu hymddyg- iad gyda'r gwai h dwfr a'r carthffosydd wedi eu profl yn hollol ddibroflad ac anghymhwys iymyr- aeth â dim m..terion o'r fath, a chan eu bod felly, ai onid teg a chyflawn ynddynt a fnasai rhoddi y gorchwyl o edrych dros y cynlluniau i rai hyddysg a chymhwys at y gwaith ? Meidtfiwn ddyweyd pe y buasent wedi gwneyd hyny y cawsid yr byn oil oedd arnom angen am dano, mewn ffordd o giel dwfr, &o., am ychydig gyda hanner y gost agsydd eisoes wedi ei chyfrwyo arnom, ae ofnwn nad yw y chwe' mil punnaa sydd wedi eu gwniio yn ddigon o lawer i gwblhau y gwaith sydd wedi ei ddechren Ond hwyrach y dywed y dirprwywyr mai Bwrdd leehyd Bangor, a hwy yn unig, sydd ya gvfrifol am bob gweithred yn nglyn a'r gwaith dwfr, &c. Ar un olwg y mae hyny yn wir, end rhaid coflo fod y bwrdd yn Mangor, ar ol derbyn y cynllun- lau, "edi eu hanfon at y dirprwywyr yma i edrych drostynt, ao i gael gwybod a oeddynt yn dyfod i fyny a gofynion y plwyf, "ac felly, er yn anuniongyrchol, y mae yr holl gyfrifoldeb yn syrthio wrth ddrws Dirprwywyr Llandysilio. Y FPYRDD.—Y mae y pwnc hwn eto wedi cael sylw mawr yma yn ddiweddar. Cafwyd festri neillduol i gymeryd i ystyriaeth y priodoldeb o ranu y ffyrdd yn ddosbeirth; ond er yr holl siarad, nid oes neb yn coflo y ffyrdd mor ddrwg ag y maent yn bresenol. Tfn sit r, y mae yn Dawn bryd i ni fel plwyfolion alw yr overseers i gyfrif am eu liesgeulusdra. Yu nglyn a hyn dymunem aw- grymu y priodoldeb o gael yehydig lampau i oleuo yr heolydd yn ystpd hirnos y gauaf sydd bellach wedi aiD dal. Ymae yn beryglus i neb dyeithr fyned allan ar ol i'r haul fyned i lawr, ac y mae yn sarhad arnom fel ardalwyr fod wedi gadnel i bethau aros fel ag y maent eyhyd.-Trethdalwr.

AMLWCH. CLADDBDIOABTH MR WILLIAM ROBERTS, mils- uachyd,i blawd, Hen-felin, ger y dref hon. Yr oedd Mr Roberts yn 68 mlwydd oed, wedi byw bywyd dichlynaidd ar hyd el oes, ya ddiacon yn eglwys Siloh, Pen GorphvryofA, er's nifer* fawr o flynyddoedd, ac wedi bod yn weithiwr diftfl gyda pllob rhan o'r gwaith, ac yn geflyl bfin yn gystal a bla-n, chwedl yr hen ddihareb. Claddwyd of yn 01 y ddaddf newydd yn mynwent Eilian. Gwaø. anaethwyd yn y fynwent yn effeitiltol gan y aweinidogion canlvnol:—John Williams, Bryc- siencyn; David Charles Evans, Pont MIe ai; Ruberi Edwards, Uaofechel a'r Parch Richard Joues. Nebo. Yr oedd torf fawr wedi d'od yu ngl-yd. Yr oedd y Parch Robert Hughes, Gaer- wen, yu bresenol, ond trwy ei fod yn berthynaa aeos i r ymadawedig, ni ddywedodd ddtm yn gy. hoeddus. Yn yr hwyr, cafwyd plegeth angbladdol yn nghapel Biloh ar ei ol. Yr oedd y oynulliad ya bnr luosog. Be y mae enw y Parch J. Pritchard yn ddigon o sicrwydd am bregeth dja ac i'r pwr. paa

PBLENAL- HOLLOWAY.—Fe ddylai y marwolaethau aydd yn cymeryd lie yn barhaus mewn canlyniad i'r colera, ac anhwylderau ereill yn y eoluddien, tod yn rhybudd i bawb i arfer moddion yn ddioed I roddi atalfa uniongyrcholar ymosodiadau peryglus o'r fath. Dylai Pelenau Holloway fod wrth law yn mhob t yn y wlad. Dyma'r feddyginlaeth oreu ar ddiwedd yr haf, pan y mae ffrwythau a. addfed a llysiau aflacbus yn dwyn aunhretll i'r coluddion, ao yn gwneyd miloedd yn agored i ym osodiadau peryglus y diaraboei a'r colera.

(5tUW.ij!an, :1i)¡W.ilhaa, a srtDltUa:n. Iffi^Codir t,U 0 awllt am bob enyljn .14 beniit a gyhoeidir yn y golo/n hon, a swilt y UineU am bob hysbysiad 0 II dr yr Wt canlynol 4< Dymwir ar i'r pvpyrau Amer.camidd gof nodi yr uchod" Gellir anfon y tdl mewtt postage stamps. UKNttl) J.&A K i'ii AU. Davies-Tachwe44 2, priod Mr John Daviea, Bwthya Glas, AberUefeaui, ar lab. Dyma fab— vel i'e, dyma to-yn wir, Facbgen—mae* (idya trwyduo; Ni Wh'Ui 'o iwaita, m./1 gl /eaca 0,- U!r anwyl—gwua'u fawr ohooú. T. M" Alcrllefenny Dann-Hydret 27. yn 7, Vale street, Linbych, prioi 4fr P. A. Daac, tjylcbtau, arlerca. Hughes—Hydref 1. prioi Mr Owen Hughes, Llys- uiaaorf, Tal y aain, ar lerch. PiUODASAU. Hughes—Jones—HyJref 25, YII. Eglwys St. Mair, lll,k.ltJ..Ù, "'1m, Jfurcli U, heed. uohu Holland, QÛ, Jab y diweddar lI1r d. Hughes, Conwy, 11 Alary J'II<) (Sarnie), ail feroh y m.?e-d.r Mr Kh&s Jun 13irkeuaead. Joues V illiams — Hydref 22, trwy dvwyddert, ya Sv^yddtu'r Coirostr^dd,l'artijDi»durf,grau Ntr it. Parry, cotrestrydd. Six WiUuin K >u«s, Bicla, ai i ra Laiira vViliia^iS, Gur«i(i-Uyb'aia-y-dyda—y ddau o Naiitmor, Beddgoidit. Lawrie Jonea—Hydref 27, yn EgIWYA St, Ma r,C)nwy. gau y Patch Het-ry k t yucad ei gyuocthwyo gau yPareU HS. K iwaids, itoberc L^W>ic, «ynt OIX^UVOQ, ag Elissabettu iLi/^sie), inarch y uine^dar cfadbeu WiilUua Jones. Oimwy. Morgan—Ev;tiia—HyJref 26 yn Swyddfa'r Cofceatrydd, rpagarou, tdr M.o. Kan ilorit*4uH, Dolau Maca, a Mury Ev..n. Teifi street, lihydftiudigaid. Pntobiird—Wiuiurua—tiyjref 31 trwy drwydded, ya Mgiiupel Sion, Portumadog, gun Mr it Parry, I cotiescrydd. Mr JúlJu 1'1ItclJ..rd. Hafodwydr, a Mim Margaret Williams, liutod y liau-Y ddau 0 Fedd- geleri. Ru ld-Jones-Hydref 20. yn Edwyq Gadeiriol, B&nVr. .A, lticm»rd ?N. ia. Frau ls*\ Upp,,? baugor, nb ;:in:- JoLin 1Wi,Jct Hiddwr ;¡¡ï..o"rÍN C'atLenre, uii tCICU Air William Jvnc, 21, Garden btreec. Bangor. Uot>erts—Roderick—Hydref 23, yn Eglwys St, Michael, Aberystwyth, gau y l'tU'ol1 Chancellor PhbLps. yn elkl ei gyLortuwyo gan y Parch J. A 1)..VI\ Mr Joseph VV. Koberts, Sc. O nrinel^, H :'rU:-S:i 1i¿1\bdt.b: Margaret Hodeiick, 24, Marino tcrrace.AbaryHtwytlla Williams-Evaoh-Hydret 21), trwy drwydded. ya. BwyddtVr Cofre>trydd, T'04 iron, t) liwn Mr Pofcoe Williams, coirestrydd, Mr lJ<lv111 Wiliiiuis, Ow/4 Cottage, a Miss J.e JbJvaiis, Pfyauougeitao, ger Llaugeitho. William -hobertR-Hy(lr(lf27,ynEglwys Gymreig St. D'iwi, Brownlow Hill. Lurpwi, gan y Parcb J. Jones Evan«, Mr John Wilhciiiis Bevington hill, a Mis* Mary Rober<s, Prince's rv.t-y dduu o L"rpwl. William,-IIu,lIe;fàcl1wedd 2. trwy drwyrtded, y. Nujbapel Y^goMy, KuiwUs, g '1\ y Piroh W. Uiliis Williams, Pentu:, a Mr W. R. Wllit6"ldA, Mr Mor/is Wiiiiains, Tyddynb idio, a Miss, Mary Hughes, (jareg UaeUi—y ddau o iittnddeiuio»en. MARWOLALTHAU. Davies-Hyrtref 29. yn cs mlwydd oel, Elian, anw/i biiod Mr Daniel Davies. WhiueaaU, Bryusioaofn. Edwards—Tachwe Id 1, yn 1, Ducie street, Prince's iiutotes, Lerpwl, Sarah, ail tetcu Mr liobert Edwards. Evaus-Hydref 30, yn 24 mlwydd oed. anwyl briod Mr J. N. Evans, llytrwe, rliNd, &0" Eistgate «treet* Caernarfon, a mercix ieuengaf y oiweddar iiadben 1L Williams, Uanrug. Griffith—Hydref O. yn Rock Cottage, DOlgeUaul Yu 3& mlwydd oed, priod Mr Kobert John (i/iflUu. ,?yt,?ithiwr, Aag.r. Hughes-Hydref 26, yn 61, Coltartroad, Lerpwl, yn n njlwydd oed, Mary Ann, gwaddw Y diweddar Mr Wellard Hughes, Lerpwl. IIughcs-racuwedd 1, yn eavjew roaJ, Liscard, yuW miwydd oed, Mr Owen H.gh?-. Hesketh-Hydrat 25, yn 13, EHel grove.A.nlfeJd,Le^^I. ¡ a 'i:t,îrae:);;Y<1luHYdret 29&1. y. Fgl ?y. ger Dibyeh. "uoh'-Hydr?f 30 yi mhteswylfud d iiad, yn Rating row, Beaumaris, yn 27 mlwydd oed, Mr Evan Hughes* draper, &o.« Uhurch street, Beaumaris. .Jon "Hydre! SO, yu 35 mlwydd oed.ar ol byr gystudd, J\1r Eva" Jones, Rl1o<yrum..n, Llanllytl11. Joces—Hydref 31, yn 69 mi wydd oed, vn hynod sydm, Mrs Ellen i onw pri?)tl Mr David Jone" Tal y nam U ohar. ?l?idt;vyd hi yn Mynwent Lianwads Tachwedd Y 3»dd. Y?.?ld yn Dried a mam dynef a golalud, a luffid hi yn lawr gan bawb o'i ehymydoa- ion* Joues-Tachwedd 1, yn Fontenay, 19, Bolvidero rood. Piince's Park, Le pwl, )11 73 mlwydd Ood, Xr Joan Joshua Jones. jone8—Tachwedd 4, yn 1 mlwydd a 9 mii oed, Catherma Jane, snwfl blentyn Maryac Owen June. (Owaui Arfon), Bangor. Angau wnaeth fwlch, 0'0 geneth faob-torwld Natajioi gyfetthrach; Ond O f perv'r undeb purach, A theulu Io<i yn fythoi lacn. Morris- Hydref 27, yn I I. taura place, Aberjrstwytb, ya 66 mlwydd Oed. tiarah Anne, meroh toueugaf Y ulwoidur Mr David Morris, Caerfyrddiu. Owen—Hydref 27, yn 64 mlwydd oed,Mr Edward Owa?. Lluest Fach, (iogioan. PM)Upa-Hv<jref 26. yn y Wa<ton V?t9. NnrthgOo & erect, Aberystwyth, Y. 26 Uwydl ..d. Ml*s Magdalen Phillips. II P,ice.-lI.ydrt.f 12, vn Ffynonn-u Llanwrtyd yn mlwyd ?d, Mr Taoaiw erice, (Uw?ld? ?lero ya p')?,t ofu?., Ehyl. Pritclianl-Hydret 23, yn 23 mlwvdd oed, ar 01 byr gystuid, Mary, -,??yl feren Hugh &0 EUzube\h gy,?t.id, DA.ry,_ Bmich, Liinoiwig. Claddwyd hi yu Mynwent Macbpelab, Hydrtf 27ain.a n,b.,N-T?hwedd 1. ar ol maith gystudd. priod ICr Hichatd Itobcne, Cein Hly¡¡, C?mn? s?,dd .,Purlod Mr Roberts-Hydref 23, yn City Walls. The North gate, CaerileDn, yo 37 mlwydd oed, Kmma Maiia Roberta. Bees-Hydref 29. yn 87 mlwydd oe1, yo Wellington M. X-g.?. ?, y_a WelUngtm rr&OO, Caetrarfon, J(r& MAigareo 11.'811. gwedlw J diweddar Dr Roes, a mam 11"oor Caernarfon. Bobert8-Hydref31. yn31 mlwvdd 0dd,A»a0 Lloyd lloberta, merch leueugaf Mr O. O. Roberts, Twthilt Vaults, Caernarfon. Williams-Hydref 26, yn Mangor, yn 43 mlwytlcl osi. Richard, mab ieuengaf y diweddar Mr William. Williams, currier, a brawd i Mrs Eran Williaia* liaugor street, Caerawton. Williams-Hydref 30, yn 10. Richmond terrace, Larpwk yn 70 mlwydd oed.. Eleaaor William, gyit o Beauuiaxis. Argrephir MOTTRNING OABDS o I bob math yn rhad, yn ddestloa, ac ar fyr rybttdd ya SwyddWr "Genedl," Caernarfon.

Cemetery Steam Works, DINORWIC-ST. (SUTD Lira), CAJEBNARPON. ROBEBT WILLIAMS a ddymuna hysbysa JL%j tod gauddo bob amser ar law bob aaulwiaetll. a GERYG PENAU (ITALIAN HABBIJB). CISTIATJ BBOBAD, MONUMENTS. TZtutLBLK LKDaKH TOMBS, (JUKBiNUB, AKOLESEY GBAlIIITE, SLABS, Set. Ar«rayhwyd a h)ho?d,lwyd y. Hwyddlft y 6ft." <??mM?. New El?rbo-, eer-.f.m. M?D. W. ??vieo & 0. <? a fryhoed'?r hefyd mm Memm W. U. Smt h & &0, C.8tie ?treet, Lerpwl; ar warth ya mboh R%il way Bookstall ynntihymi u; a cbao droa HUW Cant o dilonbarthwyr ya N ^hyrnni, Lerpw). Manchester, Uundaia, ic,, D'fL)J)yl T"bwodd 7, W*S.