Y Genedl Gymreig

PRIODI DWY WRAIGI! I Bu gnlygfa gynhyrfus yn Darcy Lever, yo ymyl Button, ddydd Mercher. Yr oedd dyn canol oed newydd briodi dynes weddw; a dydd Marcher daeth boneddiges 0 Hudderefield, a sicrhaodd mai hi oedd ei wraig. Aeth y cymydogion i'w ben mewn mynyd ac oni bai yr heddgeidwaid, bcumi yn S'»br arno. Mae'n debyg nad yw y diwedd eto.

I CYNGHOR BIROL MON. DADL FRWD AR GWESTIWN I Y DEGWM. I Cyfarfu gwahanol bwyllgorau Cynghor I Sirol Mon, yn y County Court Office, Llan. gefni, ddydd lau diweddaf. PWYLLGOE Y FFYRDD A'R PONTYDD. I I Cyfarfn y pwyllgor hwn yn y borea 0 dan lywyddiaeth Syr R. Williams Bulkeley, pryd y cyflwynodd Mr W. E. Jones, surveyor y sir, ei adroddiad, yr hwn a fabwysiadwyd. Gyda golwg ar adgyweirio Pont Malltraetb, hysbysid fod yr is-bwyllgor oedd wedi ei benodi wedi trefnu i elercy cynghor a chIerc Dirprwywyr Morfa Malltraeth i geisio pen derfynu y mater, ond yr oeddynt wedi metbn gwneyd. Penderfynwyd hysbysu y cynghor nad oedd y pwyllgor yn gweled uo- rhyw reswm dros newid yr hyu y penderfyn- wyd arno yn fiaenorol. Cyfarfu cyd bwyllgor yr heddgeidwaid yn y prydnawn, Mr Richard Davies (arglwydd raglaw y sir), yn y gadair. Y DIMWM.-DADLEU IBRWD. Cyflwynodd y Prif-gwnstabl ei gyfrifon, y rhai a ddangosent fod y swm 0 chwe swllt wedi eu tain i Sergeant Thomas Jones Beau,nar;s, am wasanaeth neillduoi yn Am- lwch, ac mewn atebiad i Dr Rohnd WIl- liams, Caergybi, a Mr Samuel Hughes, Amlwch, hysbyswyd mai yn nglyn ag ataf- aelu am y degwm yr oedd y gwasanaeth neillduoi hwn. Gohiriwyd y mater hyd ar ol i'r Prif gwnstabl roddi ei adroddiad. Adroddai y Prif-gwnstabl fod nifer y rhai a euogfarnwyd am feddwdod yn ystod y flwyddyn yn diweddu Medi, 1889, ychydig yn fwy na nifer y rhai a enogfarnwyd am y flwyddyn yn diweddu Medi, 1888.-Yr oedd y rhai canlynol wedi anfon cynygion i gael gwneyd dilladan yr heddgeidwaid — Mti Jonathan, Beaumaris; Dolan & Co, Llundain Gunn Brothers, Caergybi; Pearson a Higgins, Bristol; G. Owen, Dwyran ac O. Hughes a'i Fab, Caergybi. Yr oedd ef wedi derbyn hysbysrwydd oddi wrth Mr Stevens, goruchwyliwry Ddirprwy- aeth Eglwysig, ei fod yn bwriad u dyfod i'r sir cyn too hir i gynhal arwerthiedau am y degwm. Os byddai i'r gwrthddegymwyr fod yn foddlawn at wrthdystio yn nnig, ni byddai iddo ef ofyn am ychwaneg 0 gyn- ortbwy, ond os na wnaent byddai raid iddo wneyd cais am nifer helaeth 0 heddgeidwaid. Gofynai Dr Roland Williams paham yr oedd heddgeidwad 0 Beaumaris wedi ei anfon i Amlwcb, tra yr oedd yno ddau beddgeidwaid yn y He. Atebai y Prif-gwnstabl ei fod wedi gwneyd yn y modd goren y gallai, a'i fod yn ystyried ei fod, trwy gymeryd y cwrs yna wedi arbed oddeutu 200p i'r sir, trwy fyned yno heb nifer 0 heddgeidwaid. Ystyriai Mr Samuel Hughes nad oedd atebiad y Prif-gwnstabl yn eglurhad o gwbl pabam yr oedd Sergeant Jones wedi ei anfon I Amlwch am ddau ddiwrnod; ond dywedai fod rhai yn ystyried mai ar ei holidays yr oedd. Nis gallai Capt Verney, A.S., weled pa fodd yr oedd y swm a nodwyd gan y Prif- gwnstabl wedi ei arbed i'r sir. Dywedai y Prif-gwnstabl ei fed ef, pan ysgrifenwyd ato, wedi rhoddi ei farn mai y llwybr goren ydoedd ymweled a'r ffermydd yn dawel heb unrhyw arddangosiad o alln, a gwnaed yn unol S'i awgtymiad, sef anfon dyn yno ag oedd wedi bod yno gyda'r agent o'r blaen; a thrwy hyn nid oedd y draul ond 6s, sef 3s y dydd, tra y buasai gallu o hedd- geidwaid yno yn draul 0 tua 200p. Dywedai Capt Verney fod ymddygiad y Prif gwnstabl yn hollol unol 4'i ymddygiad yn y gorpbenol, ac yr oedd ar bob achlytur wedi bod yn was ffyddlawn i'r sir. Credai mai y dirgelwch ydoedd fod y Cynghor Sirol yn benderfynol 0 wrthwyneba gwario yr un geiniog 0 ariaii y trethdalwyr i gynorthwyo i gasglu y degwm (clywch, olyweb). Mr Samnel Hughes a sylwai nad oedd ef yn gwybod yn iawn beth oedd awdurdod y cyd bwyllgor, gan yr ymddangosai fed eu hawdurdod mor gyfyng. Gofynai a oodd yn ngalln yr heddgeidwaid i gynorthwyo y rhai hyn trwy en harwain, cyfieithu rhyogddynt a'r bob a dadleu dros daln y degwm. Sylwai Dr Roland Williams nad oedd ganddo ef ddim personol yn erbyn y Prif- gwnstabl, yr hwn oedd wedi gwneyd ei ddyledawydd yn dda fel y deailai ef, ond yr oedd yn resyn na bnasai wedi gadael pobl y degwm i geisio d'od 0 hyd i'r ffermydd en hunain. Hefyd ystyriai ef ei fod yn hollol anheg i'r heddgeidwad gyfieithu, a dadieu hawliau perchenogion y degwm, ac yr oedd ef yn hollol wrthwynebol i dalu y 6s, er nad oedd ond swm bycban, ond gobeithiai y byddai i'r Prif-gwnstabl yn y dyfodol arfer mwy 0 ddoethineb wrth ddewis awyddog. Sicrhai Mr Lewis Hughes y prif-gwnstabl nad oedd ganddynt unrhyw ddrwg deimlad tnag ato'ef, ac y byddai yn sicr 0 ganfod mai y pwyllgor ydoedd ei gyfeillion goreu yn y diwedd. Ac yr un pryd nis gallai lai na sylwi ar yr obebiaeth helaeth oedd wedi pasio rhwng y prifgwnstabl k Mr Stevens, a chredai ef (Mr Hughes) fed yna ddiffyg barn mewn anfon Sergeant T. Jones i Amlwch. Dywedid iddo ef fod y swyddog wedi gweithredu fel arweinydd, dadlenydd, a chyneithydd. Cynygiai ef fod Sergt. Jones yn cael ei dyna i lawr o'r gradd cyntaf i'r ail radd oherwydd ei sel ormodol, ac na byddai i'r lis gael eu dalu fel gwrthdystiad. Eiliwyd hyn gan Dr Roland Williams. Sylwai Cabden Robert ap Hugh Williams nas gallai un ag y byddai ganddo barch i anrhydedd a Ilwyddiant ei wlad adael i'r sylwadau cryfion a wnaed basio heb wrth dystio yn en herbyn. Yr oedd y prif- gwnstabl ganddynt i gario allan ofynion y gyfraith, i'r hon yr oedd rhai pobl ya anfoddlon ond nid oedd y prif-gwnstabl yn ddeddfroddwr, nac yn farnwr, fel nad oedd ganddo ef ond ceiBio cario allan v gyf aith, a byny yn y ffordd fwyaf cynif Gyda golwg ar Sergeant T. Jones nid oedd dim amheuaeth nad oedd ef wedi gwneyd ei ddyledswydd, a hyny yn y ffordd ddoethaf, trwy gynortbwyo Mr Stevens i gasglu yr hyn oedd ddyled gyfiawn, a hyty heb gtnwrf. Mr Lewis Hughes a ddywedai ei fod ef yn barod i roddi i lawr mewn ysgrifen y cy. hnddiadau yr oedd ef wedi eu gwneyd. Dywedai Mr A. McKillop y bnasai yn ddrwg ganddo ef gefnogi cynygiad Mr Hughes htb yn gyntaf i'r swyddog a gy- hnddid gael cyfieosdra i araddiffyn ei hun, ond dymnnai broteatio yn erbyn i unrhyw swyddog weitbredu fel dadlenydd nen arweinvdd i Mr Stevens, nac unrhyw un arall. Dymunai wybod pa gyfarwyddiadau oedd y swyddog wedi gael. Atebai y Milwriad Thomas mai ei gyfar. wyddiadau ydoedd yn nnig amddiffyn Mr Stevens rbag cael ei anflonyddn. Os oedd y cweetiynau hyn i gael eu rhoddi iddo dymunai gael rhybndd yn mlaen liaw, ac os oedd wedi gwneyd rhywbeth allan o le, byddai yn well iddynt ofyn iddo adael yr ystafell, er mwyn iddynt gael trafod y eyfryw. Dywedai Mr T. W. Jones nad oedd ef yn gwybod yr amgylchiadan, ond oddiwrth yr byn a ddywedwyd, methai a gweled fod y swyddrg wedi gwneyd ond ei ddyledswydd. Ni buasai ef mewn un modd yn eymeradwyo i'r swyddog weithredn fel dadlenydd; ac feallai na buasai y Milwriad Thomas yehw.aith yn cymeradwyo hyny. Sylwai Mr S. Hughes mai yr nnig beth yr oeddynt yn wrthwynebn ydoedd i'r swyddog weithredu fel arweinydd a dadleuydd. Nid I oeddynt yn gwrthwyneba iddo fod yno yn unig i gadw'r heddweh. Cynygiai Mr McKillop na byddai i hedd- geidwaid Mon yn y dyfodol weithredu fel arweinyddion nen ddadlecwyr i bobl y degwm. Barnai y Cadeirydd y bnasai yn well iddynt fod yn foddlawn ar yr ywdriniaeth oedd wedi cymeryd He. Mr Lewis Hughes a sylwai y gwnai ef, 0 barch i'r cadeirydd, dynn yn ol ei gynygiad, gan fod y cweBtiwn wedi ei wyutyllio mor helaeth; ond ar yr un pryd, daliai fod gan y pwyllgor hawl i wrthod talu. Ar gynygiad Mr O. H. Foulkes, yn cael ei eilio gan Cadben F. M. Morgan, pasnvyd y j cyfrifon a derbyniwyd yr adroddiad. Dymunai y Prif-gwnstabl, yo mbsllacb, gMl cyfarwyddiadau y p7y)lgor, gin fod yn ?,aid iddo roddi atebiad i Mr Stevens. Yr oedd 14 0 ffermydd He yr oedd arwerthiadau i gymeryd He, a phe gwneid gwrthwynebiad ni buasai 21 o heddgeidwaid. Ar awgrymiad Dr Roland Williams, pen- derfynwyd fod Pr Ptif-gwcstabi gyfàrfud Mr Samuel Hughes, Mr Lewis Hughes, a Mr J. Matthews, i geisio dyfod i gyd-ddeall twriaeth; ond ca barnai wedi hyny na byddai eu presenoldeb hwy yn ddigon, ar i gyfarfod arbenig o'r pwyllgor gael ei alw. OYFLOGAU YR HEDDGEIDWAID. Yr oedd is-bwyllgor, 0 dan lywyddiaeth Mr A. McKillop, wedi cyfarfod i ystyried cyflogau, Ac., yr heddgeidwaid, a ehyfhvyn- asant yr adroddiad canlynol :-Fod p-b swyddog, oddigerth y prif gwnstabl, i gat l 6: yr wythnos tuag at esgidiau; a tbair ceiuiug tuag at olew, oddigerth Col Thomas a Supt Davies; fod i'r Supt DavieF, gael olew a glo fel y bydd angen, a bod traul y glo oddeutu 4py flwyddyn; yr ymddengys y gall hedd- geidwaid gael eu troi i ffwrdd ar unrhyw adeg heb fod ganddynt ddim i wneyd yn ngwyneb hyny. Cymeradwyai y pwyllgor fod eyflog y Prif-gwnstabl yn cael ei adael fat o'r blaen, ond fod y swin a gauiateir iddo tuag at deithio a chadw clerc yn cael ei dynuilawro 60p i 50p; fod cytl g Supt Davies i'w adael fel o'r blaen, a'r swm at deithio i'w dynu i lawr i 40p; fud cyflog Inspector Jones i'w adael fel o'r blaen, a'r swm at deithio i'w dynu i lawr i 35p; fod cyflogaa y sergeants a'r heddgeidwaid, a'r swm at esgidiau ac olew iddynt, i'w gadael fel o'r blaen. Ystyrient yn briodol beidio cyfoewid y eyflogan yn breseno), ond os byddai lIe yn wlg ei gymeryd i ystyriaetb ar y pryd, ac y dylai y eyflog yn y dyfodol gynwys pob peth. Ystyrient fod yr hedd- geidwaid yn foddhaol, ac nad oedd y nifer yn ormodol.-Cymeradwywyd yr adroddiad, a phenderfynwyd ei argraphu.

BWRDD YSGOL CAERNAKFON AO ADDYSG GREFYDDOL. Yn ngbyfartod y bwrdd uchod, neithiwr (nos Lan), pasiwyd, ar gynygiad y Parch Owen Davies yn cael ei eilio gan Mr W. G. Thomas, i fabwysiadu cynllun 0 addysg grefyddol, cwbl anenwadol wrth gwrs, yn boll ysgolion y bwrdd. ——— I

YCHWANEG AM DOLLAU PONT Y BORTH. ACHOS ARALL GERBRON YNADON BANGOR. Gerbron ynadon Bangor-Mr Chailes Pierce a Dr J. Richards- ddydd Mawrth, cyhuddwyd Thomas Owen, Porthaethwy, 0 fod yn feddw ac afreclus, ac 0 ymyryd a ae ymosod ar Robert Jefferson, un 0 doll gasgl- wyr Pont Menai. Erlynid gan Mr Thorn- ton Jones, ac amddiffynai Mr S. R. Dew. Ymddengys i'r achos gael ei ohiro o'r llys blaenorol, a dywedai Mr Jones fod ymddyg- iad y diffynydd tuag at Jefferson yn y cyf- amser wedi bod yn wartbus ac annyoddefol, gan iddo, yn mhlith pethau ereill, wneyd bygythiad "na chaffai ddydd Nadolig." Cymsrodd yr hyn y cwynid o'i herwydd yn yr aches presenol le ar y 7fed 0 Ragfyr. Yn hwyr y coswaith hono daeth y diffynydd, yr hwn oedd yn feddw, i fyny at dolldy y Bunt gan dyngu a rhega Jefferson, a dyweyd wrtho na thalai ef y doll ddyledas. Gofyn- odd Jefferson iddo fwy nag unwaith am daliad ohoni, ond gwrthododd y diffynydd, yr hwn, wedi bod yn y lie oddeutu haner awr, a afaelodd yn ngholer Jefferson gan wthio ei hunan trwy y gate. Wrth fyned drwodd dywedodd y buasai yn talu i Henry Wilton, toll gasglydd arall a safai yn mhell ach draw; ond gwrthododd wneyd hyny hefyd, a'r canlyniad fu i'r ddau gasglydd afael ynddo a'i gymeryd yn ol,ac yn ddilyn- ol rhoddwyd ef yn ngofal dau heddgeidwad, y rhai a'i cymeraeant i Fangor. Cadarnhawyd yr uchod trwy dystiolaeth Jefferson, yr hwn, wrth gael ei groesholi gan Mr Dew, a ddywedodd fod Deddf Seneddol yn ei awdurdodi i rwystro i deithiwr b isio dros y Boat hyd nes y tallai y doll; ond cyfaddefodd hefyd fod awdurdod yn cael ei roddi iddo i adael teithiwr basic ac wedi hyny ei wysio am beidio talu y doll. Mewn atebiad i gwestiwn pellach 0 eiddo Mr Dew, addefedd Jefferson na chafodd y doll a haw lid yn bresenol erioed ei thalu cyn i Mr Thomas Hughes ddyfod a chyngaws yn ei erbyn ef rai wythnosan yn ol. Galwyd Henry Wilton i gadarnhau yr uchod, ac hefyd cafwyd tystiolaethau nifer 0 hedd- geidwaid i gadarnhau y cyhuddiad 0 feddw dod. Cymerwyd y diffynydd i Fangor y noswaith a enwyd, a chlowyd ef i fyny am oddeutu dwy awr, pryd y eaniatawyd iddo fyned adref. Wrth anerch y fainc o blaid y diffynydd gwadai Mr Dew y cyhuddiad 0 feddwdod mewn dull pendant, ac hysbyeodd ei twriad i alw niferodystion i brofi mai camgyhudd iad ydoedd. Gyda golwg ar y cybuddiadan eraill—ymyryd 1 ac ymosod ar Jefferson— dadlenai nad oedd gan y fainc hawl i ben derfynu yr achos, oblegid fod y ewestiwn 0 hawl y diffynyda i groesi y bont heb dalu toll yn cael ei gyffwrdd. Pan y deuai rbywnn o'r eyhoedd a chyhnddiad yo erbyn y toll-gasglwyr 0 ymosod arnynt am beici ,• talu y doll, yna gofynid i'r fainc daflu yr achos allan, oherwydd, meddir, fod swestiwn o hawl (title) yn dyfod i fyny ac am yr un rheswm yn hollol, gofyna ef (Mr Dew) yn awr ar fod i'r ynadon ddyfod i gyffelyb benderfyniad yn yr achos preeenoi. Hefyd nododd Mr Dew allan nad oedd gan brydles- ydd y bont, yn nnot i'r cytundeb a wi,a-d kg ef yn 1888, hawli godi ychwaneg 0 doll nag oedd yn cael ei chodi yr adeg y caniatawyd y brydles, yr hon oedd yn awr mewn grym. Atebodd Mr Thornton Jones trwy ddy weyd nad oedd y cweatiwn 0 hawl yn codi m iwn nnrhyw fodd yn yr achos, ac o gsinlyn iad yr oedd gan yr ynadon awdurdod i'w benderfynu. Dadleuai yn mhellach nad oedd y tollau wedi en DycQwanegu er pan yr ail drefnwyd hwy lawer 0 amser yn ol. Galwyd R. B. Tasker, William Williams. Evan Parry, ac Agnes MorriB, Porthaethwy. yn mlaen i dystio nad oedd y d ffynydd yn feddw y noswaith 0 dan sylw, acUifwyd tystiolaeth i'r on ,r, I gan y diffynydd, yr hwn, a barnu oddiwrth ei atebion gwyncb agored a pharod, oedd wedi edrych i mewn yo dra jofaltB i banes tdlau y B'IIJt. Dywedodd fod cronfa wedi ei hagor yn Mhorthaethwy er ei gynorthwyo i gario yf achos hwn yn mlaen. Penderfynodd y fainc fod ganddynt awdnrdod i benderfynu yr achos, a dirwy- asant y diffynydd i 10c a'r coatan am bob un o'r tri trosedd. Gofidient yu fawr oblegid yr helbul parhaus yn nglyn i'r tollau, a" nad oedd pobl, yn lie creu anghydrcd a on, yn cymeryd moddion priodol i brofi bawl y prydleswr i'r tollau yr oedd yn awr yn ei hawlio.

————— } COLMAN'S SINAPISM.-rhe Improvei Mus- tard flMter.—Sold by Chem ats aurt Grooers; or Post, seven penny stamps oro packet of three, to COLMAN'S, 108, LfU- I | sreet, IxmdoB,

DAU CHWAREUDY WEDI LLOSGI YN ULW. Nos Fercher, cafodd Chwareudy y Porth, Cwm Rhondda, ei losgi yn ulw. Yr oedd y gynulleidfa wedi ymadael oddiyno tua deng mynud cyn i'r peth ddygwydd. Cafodd yr boll eiddo ei ddinystrio. Yr un noson, torodd tin allan yn y chwareudy yo Zurich, yn agos i derfyn y gweithrediadau. i Gallodd pawb ddianc, ac ni ebafodd neb ei niweidio. Pa fodd bynag, aeth yr boll adeilad ar dâo, ac nis achubwyd dim 0 werth.

CdWYTHU LLONG I FYNY GAN DDYN AMITE. Hysbysir am ddinystriad y llong British Monarch, berthynol i Lerpwl, drwy ffrwy iriiid dynamite o'r ta allao i Ben- rhyu Gobaith Da, ar y 29ain 0 Dachwadd diwedaaf. Aeth y dwylaw i'r cychod yn fiaenorol i hyny, ond ofnir fod chwech obonynt ar goll.

ESGEU.jUri DRA HONEDIG CYWILYDDUS AR RAN MAM. Dywedir fod gwraig briod ienanc a bra, Bwylla yn Rboscefnhir, Pentraetb,. wedi esgeuiuso ei baban mewn modd cywilyddus iawu, cyn ei farwolaeth ar y Sabboth yr 22ain 0 Rgfyr. Y dyddiad yna yr oedd wedi cerdded, gan gludo ei phlentyn, i dy ei ihieni yn Gwalchmai, pellder 0 tua saith milldir, ae yr oedd y baban mewn cyflwr gresynus ac wedi ei esgeuluso yn fawr. Yn ystod y dydd bu farw y baban, ac oherwydd rhyw anghydwelediad rhyngddi Vi rhieni trowyd y wraig allan. Ceiddodd yn ol gan gludo corph ei baban, ac oddeutu diwedd yr wythnos hysbyswyd yr heddgeidwad fod yplentyo wedi marw, ac fod y corph yn gorwedd yn y ty, a bod Hygod mawr wedi ymosod arno, yn ot pob tebyg, cyn ei farwolaeth, Aethpwyd yno a chafwyd pethau yn lied debyg fel ag y desgrifid hwy, ond yr oedd y corph wedi ei roddi mewn arch. Dydd Llun yr wythnos ddiweddaf cynbaliwyd trengholiad 0 flaen Mr R Jones Roberts, trengholydd y sir, a rheithwyr, ar y corph, a gohiriwyd y trengboliad er mwyn cael gwneyd ymchwiliadau ychwanegol, ac er mwyn cael post-mortem examination ar y corph. Llafurwr yw y gwr, a dywedir ei fod ef a'i wraig, er fod y ddau yn ieuainc, yn byw mewn tylodi mawr, a bod y He yn drnenus.

AFIECHYD MR T. E, I ELLIS, A.S. Fel y canlyn yr ysgrifena Mr E. Bryan atom, dyddiedig Cairo, Rhagfyr 29am, 1889 MR GOL. Feallai eich bod wedi clywed am waeledd M. T. E. Ellis, A.S., yn Luscor, oddeutu 350 0 filldiroedd i fyny y Nile, ac y byddai yn dderbyniol gan luaws darllen- wyr eich papyr wybod pa sut y mae. Ddoe, cefais bellebyr oddi wrth Mr Brunner, A.S., yn dyweyd nad oedd ei demperature yo uchel," yr hyn sydd yn peri i mi feddwl nad yw y dwymyo (typhoid fever) yn drom iawn. Hefyd, heddyw cefais bellebyr oddi wrth y meddyg yn dyweyd, "Ellis s con- dition satisfactory." Mae hyn yn galondid mawr. Fel y gwyddocb, mae y typhoid fever yn cymeryd tair wythnos 1 weithio ei bun i critis, ac yn y cyfamser, mae y boen yn fawr. Mae gan Mr Ellis felly oddeutu deag niwrnod cyn y daw y crisis. Anfonais nurse i fyny ddoe. Y mae gan y Mri Cook a'i Fab ddoctor a surgery yno, felly gill pawb fod yn dawel ei fod yn cael pob chwareu teg, ac y mae yr bin yno yn awr yn ffafriol iddo. Cewch air etc y mail nasaf i ddvweyd pa sut y mae yn d'od yn mlaen. Mae yma saith 0 Gymry ar yr afon Nile yn awr; y cyntaf, wrth gwrs, yw y Barwn o Fadryn; Mr T. E. Ellis. Syr Wm. Thos. Lewis, Caerdydd, a'i fab; Mr Lewis, ei frawd, o Ferthyr; a Mr Daniel Morgan, eyfreithiwr, 0 Lundain, a'i ferch. Yr eiddoch yn gywir, E. BityAN. O.Y.—Yr ydym yn cael tywydd bendi- gedig yn awr. Dwy gawod 0 wlaw ydym wedi ei gael yu Cairo er mis Enrill. »

BRAWDLYS CHWARTEROL SIR GAERNA BFON. I Cynbaliwyd y brawdlys hwn ddydd lau, n d&n iywyddiaeth y Mil",i.V ydd lau, y? 'y WiUiams, yr hWD, wrth anerch yr uchel-reithwyr, a gyfeinodd at ab,.nol- HU cadeirydd, Mr F. W. Lloyd Edwards. Tyngwyd Mr Henry Clegg a'r Parch J. Cl?,h Williams i mewn fd ynadon dros y sir. LLADRATA DAFAD. I Cyhuddwyd William H.ghee, 33 mlwydd od, Trefriw, 0 hdrata dafad berthynol i P,erce Evans, Llanrhochwyn, yn ngbyda Hif eiddo y Parch John Gower, a John ?Evan8jones, Trefriw, mOr bell ya 01 ag r 188s, Addefodd y carcharor ei euogrwydd, ac apeliodd Mr D. Jones, Llanrwst (yr hwn J a ymddangosai drosto) ar fod i'r ynadon gym«ryd i ystyriaeth y cymeriad da ag yr oadd y carcharor wedi ei feddu cyn hyn. Fuuddangosai Mr James dros yr erlyniaeth. Anfonwyd ef i garchar am dri mis am ladrata y ddafad a dedfrydwyd ef i fis yn ychwanegol am y lladrad arall.

lA. WNDERAU PILOTS LERPWL I YN NGHAEKGYBI. Dydd Sadwrn, yn yr Harbour Office, Caergybi, 0 flaen Admiral J.F.C. McKenzie, I) iwliai Mr Thomas Thomas, pilot, Caergybi, 16p oddiar Cadben Jackson, o'r agerlong Paiarhed am wrtbod ei wasanaeth fel pilot ar y IHfed o'r mis diweddaf, a chymeryd gwas- anaeth pilot 0 Lerpwl. anaoth pilot o Le; rr E G. Roberts drool yr Ymddangosai Mr E G. Roberts dros yr hiwlydd a Mr T. H. Thornly (Mri Thornly a Cameron), Lerpwl, dros v diffynydd. Dadleuai Mr Roberts fod y diffynydd yn rhwym o gymeryd pilot Caergybi tra yn n^Uylch Caergybi, ac yn ol y gyfraitn toa yr itchwynydd yn hawlio tit dwbl am na dder- bvniasid ei wasanaeth. Hefyd fod y Ileitr wedi galw yn Nghaergybi i berwyl neilldnol set i'r pilot fyned ar ei bwrdd; ac nid gnrfod i fewn oherwydd yr hin neu rywbetb eJ if lyb. CJ Rhoddwyd tystiolaeth gan yr hawlydd, a elian Cadben Davisor), 0 tierthynas i'r eylch. Dadleuai Mr Thornly fod y llestr yn rhydd oddiwrth orfodaeth i gymeryd pilot Caer- gvbi, gan mai nid dyfod i fewa i lwytho na r oedd. Barnai Admiral McKena^e fod yn angen- he diol iddo dderbyn gwasanaeth y pilot 0 fewo y rhanbartb, as felly fod swm ya ddyl- edns, a rboddodd ddedfryd am 7p 179 6c a'r costau o blaid yr hawlydd, gan fod y lit)n., wedi sefyII heb fwriadu angori pan gynyg- 1 Iiodd y Plot ei wasanaeth. Ar yr uo pryd, 10S d,,ws, y diSynydd apelio, byddai Yd, eaoddo ef ganiatan MM, a byddai yn dds g?nddo oe gwnai ape!io. <

-——— 0 ——— BATTUS OF Lire, l To come out of the straggle with clean hands t ue daily Sunlight Soap,"

I a fftgffrtbittial. Caniatodd Iarll Dinbych, Syr George Cay- ley, ostynijiad o 10 y cant i'w ddeiwmdalwyr yn sir Fflint. Ni dderbyniodd Mr Gladstone lul na 3000 0 lougyfarchiadau ar ei ben blwydd yn beiwar ugain. 8Bu Cadben Yerney, A S., yn aaerch q. irfod Rhyddfrydol lluosog a btwdfrydig yo Tarvin, ger Caerlleon, ddydd Sadwrn. Mae y Parch John DIVen, Abenlyfi; wedi gwrthod derbyo yr alwad a gafodd i fyned i fngeilio eglwys Salem, Dolgellau. Bwriada Mr Gladstone ymweled å Chaer- Ileon ddydd Mercher, yr 22ain cyfisol, pryd, yr anereha gyfarfod cyhoeddus. Addawodd Mr Stuart Rendel, AS.. danysgrifio 1000p tnagat ffurfio crronfa er adeiladu ysgolion canolraddol yn sir Dref- aldwyn. Dywedir fod Archesgob Nicomedia newydd ddarganfod copi ysgrifenedig petthyaot t'r bedwarsdd ganrif mewn llyfr- goll yn Damascus. Arddangcswyd cryn gaieiigrwydd ac el- usenjarweh tuag at y tylodion gan ddyn- garwyr yn mhob cwr o'r wlad oddeatu gwyliau y Nadolig a'r C'alan. Mae y newyddion a dderbyniwyd 0 Men. tone, gyda golwg ar sefyllfa iechyd Mi Spurgeon, heb fod yn galonogol iawn. Mae E.-i wddf yn lied boenus, a pbriodolir hyny i'r gout, neu anwydo hir bariiad. Yrn^ymerodd Arglwydd Powys A thalu cyflog y clerigwr sydd yn gofalu am yr Eg- lwys Gymreig yo Paddiugton Green, .Hup- dain, am ddwy flynedd. Caiff ei arglwydd- iaeth gyfleusdra i gyial clerigwyr yn nesato cyn bo hir. I. loan Iorwerth a by&bysa fod yr ych- ydig Gymry sydd yo Harwich yn ymdrechu cael gwasanaeth Cymreig yn y dref hono. Ar hyn 0 bryd cyferfydd pob enwad gyda'a gilydd mewn ystafell bertbynol i'r Wesley- aid Soisnig yo Victoria-road. Desllwn fod yn agos i dri again 0 gyfan- soddiadau wadi dyfod i law yn nghystadleu- aeth y penillion i Peggy Lewis"—arwrea y degwm. Mae yr ymgeiswyr yn cynrych- ioli agos i bob sir yn Nghymrn, yn nghyda rhai 0 drefydd Lloegr. Y sgnfena y Barnwr Homersham Cox i un o'r misolion i glodfori yr "ymddeffroad sydd wedi cymeryd lie yn yr Eglwys Wladol yn ystod yr haner canrif diweddaf." Dy- wedir fod llawer iawn 0 greaduriaid yn ar- ddangos mwy 0 fywyd ychydig cyn marw nag mewn nnrhyw gyfuod yn eu hoes. Ymddeffroad daearyddol ydyw eiddo yr [Eglwys, ac at farwolaeth y rhan ddaearol ohoni y cyfeiriwn ninau. Ymddengys fod pleidwyr dirweat yn Ua- osogi yn mysg pob dosbarth yn ein ae y maent yo ddigon gwrol i ddangos eu set ddirwestol mewn amgylchiadau ang- hyff, edin. Arddangoswyd hyn yn ddi- weddar yn nglyn k phriodas Arglwyddea Mary Howard, merch bynaf Iarll a Iarlles Carlisle, pan na cltaniatawyd i un math 0 ddiodydd iueddwol gael eu dwyn ar y bwrdd ciniaw. Darfu i Alltad Eifion gicio nyth oaewn wrth ysgrifenn llytbyr i'r Llan i ymosad ar y dull y Ilywodraethir y newyddiadnv hwnw. Tra yn cydymdeimlo i raddau i'r byn a ddywedai AlItud, methwn a gweled ar ba sail yr oedd ef yn ymgymeryd i beirniadu swdurdodall y Llan, gan na ddygodd ef ei hun Faner y Groes i bell bryn llwyddiant. Ond hawddach gwel'd bai na'i wella.-Gest. Cafwyd ymdrafodaeth frwd y dydd o'r blaen yn nghyfarfod gwareheidwaid Colwyn Bay parthed gwaith tenlu "tlottyn" a dderbyniai gymborth plwyfol yn gwario 3p ar gerbydau yo ei angladd. Diaru fod petk rheswm dros yr ymdrafodaeth, gan nad yw yn deg gorfodi y trethdalwyr i gynal per- sonau ag y gall en tenluoedd byfforddio gwastraffu cymaint ar eu hangladdan. Dibenodd helynt etholiad Bwrdd Ysgol Caerdydd mewn buddugoliaeth lwyr i'r Rhyddfrydwyr a'r Ymneillduwyr, a hyny heb iddynt ymladd yr un ergyd. Yr hyn a sicrhaodd fuddugoliaeth mor orthrechola diymdrech iddynt ydoedd, ymraniad rhwng y Ceidwadwyr a'r blaid Eglwysig, gan ben i gynrychiolwyr yr olaf dynn yn ol bob nn, a thrwy hyny sicrhau etholiad yr holl yw- geiswyr anenwadol. Huw Myfyr, Llanllechid, a yegrifena:- Caniatewch i mi wneyd yo hysbys trwy gyfrwng y Genedl oad yw y copïilou or farwnad, i Dr Edwards, Bala, ya ddim ond llurgyniad cywilyddus o'r hyn a gyfan- eoddwyd genyf fl. Mae y 4edd a'r Bed ran wedi eu cymysgu nes bod yn hollol ddisyn- wyr, a rhanan ereill wedi eu handwyo gan lawer 0 wallau argraphyddol pwysig. B." a ysgrifena Y r wyf o'r farn fod canu da yn darfod yn ein plith fel cenedl. Wrth reswm nid oes yr un genedl arallwedi enill y fath safle gerddorol a ni. Fel yr ydym yn ymdebygu i ereill yn eu ffaeleddau yr ydym yn colli mewn gwir ragoriaeth. Arferai becbgyn a merched Cymreig agor eu cegau a pharabln eu geiriau yn ddeall- adwy, ond nid felly yn awr. Nid ydym yn gwybod yo ami pa on ai Cymraeg neu iaith arall a ganant. Yn ngh og y bo y ffwlbri. Cyfoded rhyw bropbwyd yn fel nad el unig ragoriaeth yr hen genedl aberth ffvliaM Yagrifena Esgob Carlisle lythyr at glerigwyr ei esgobaeth, yn mha nn y gwna gyfeiriadau helaeth at yr Eglwys a chytfro degwm yn Nghymru. Metha a gweled p ddaioni a ddeillir o'r dadgvsylltiad-[y mae amryw o'r clerigwyr Qymreig yn cydgyfran- ogi o'r unrhyw ddallineb kg ef.] Dywed fod y bywiogrwydd allanol yn arwydd 0 gynydd gras oddi mews i'r Eglwys—[prin y credwn tod ei arglwyddiaeth wedi ysgrifena y frawddeg yna 0 dan ddylanwad ysbrydol- iaetb], Dywed fod digonedd 0 dystaolaeth- au i'w cael sydd yn profi mai yr Eglwys ydyw y corff crefyddol lluosocaf yn Ngbymru—[y mae byny yn dibynu ar ba nifer 0 gynffonwyr adisgyblion y torthan a rydd ei arglwyddiaeth yn y dwsin].—Rhydd anogaeth i'r clerigwyr yn Lk)egr i gy- northwyo eu brodyr yn Ngbymru i d5ri gafael yn y aysylltiad-(neu ya hytrach yn y degwm]-am y- byddai i wahaniad rhwng yr Eglwys yn Lloegr a Cbymru brofi yn niweidiol iddynt oll-[digon tebyg, am y byddai i hyny godi awydd yn yr amaethwyr I Seienig i gael ymwared cyffalyb o'r hoallef glerigil sydd. yn pwyso mor drwm axaynt hwythau.]

FORGET ME NOT. HUDSON'S SOAP. Though you Rub I Rub! Rub I And you Scrub! Scrub! Sorua You'll find that It's not in your power In the old fashioned way 10 ao in a day a "What Hudson's l Will do in an hour ti"Never wash, clean, or scour, 1I':lh, ¡at using apson's Soap. A pure Ory So a, A Fine Hw der. Rapid washing, foami ng • -,c»- noPo smelL