Y Genedl Gymreig

Yr wyf yn deall mai y Parch Richard Wil liarup, gweinidog y Metbodistiaid yn Haver fordwest, yw y Rev Hugh Clarach 11 a enillodd safle anrhydedd yrahlith y cvs- tadleuwyr blaenaf ar wneyd anilinelliod progeth yn sghystadlnuaetb y British tyeehly yr wythnos o'r blaen. Dingwyliais weled i mwy o enwau Cymreig yn y gystadleuaeth.

DADGYSYLLTIAD YR EGLWYS YNYSGOTLAND I ARAWTH MR GLADSTONE 0 BLAID. •Yn Nliy'r Cyffredin nos Wener, cynyg- i0< Dr Cameron Y dylid, yn ol barn y Ty hwn, ddadsefydlu a dadwaddoli yr Eglwys yn Ysgotland." Dyma y drydedd waith iddo ddwyn y cynjgiad hwn yn mlacn. Ar ddau achlysur blaenorol cafodd ei orchfygu gan fwyafrif Seianig. Yn 1886 yr oedd yr aelodau Ysgotaidd dri i ddau o'i blaid, acyn 1888 dau i UD. Yuyetod y Senedd bre- sanol dychwelwyd dend,tag o Ryddfrydwyr dros etholsethau Ysgotaidd, ac yr codd un ar ddeg yr gatc dadgysyllta a dadwaddoli yr Eglwys (clywcb, clywcb). Wrtb ddyfyuu o ftteithiau Ardalydd Hartington a Mr a F't -u_- .1nooi V Uoschen, dadleuai vr uameron y J boncddigion hyn gefoogi ei gynygiad. Gyda golwg ar y ddadl nad oes reswm drcs y dad- gysylltiad, nid oedd yr Eglwys Sefydledig yn hawlio mwy pa 46! y cant o r boblogae ac yr oedd y eyfrif yoa yn rhy uehel (itefatn, "0," a clywcb, clywcb). Wrth gwra yr oedd yr Eghvya Sefydledig yn gwneyd gwaith da feliy yr cedd yr Eglwys Rydd a'r EilwvsBresbytera ddlJoedig yo gwneyd hefyd. Fe ddywoSid yr esgeulusid angen- ion ysbrydol y bobl dlodion oni bai am help y Llywodraeth. Yr oedd fcyn yn athrod ar eglwysi rbydd Ysgotland (clywcb, clywcb). Yn hytrach na bod o les i grefydd, yr oedd yr Eglwys Sefydledig yn ielldith. Gofynid iddvot edrych ar y cwestiwn o ysgariad yr Eglwys oddiwrth y Llywodraeth ar y pwnc o gydraddoldeb crefyddol, ac l osod y gwaddoliadau at ddybenion cyboedduB ( cymerRdwyaetb). Mr Esslemont a eiliodd. in ei etholaeth ef yr oedd mwyafrif mawr o'r etbolw/r yo perthyn i'r Eglwys Sefydledig, ond cam- gymeriad ydoedd meddwl fed teimlad un- frydol Ysgotland yn erbyn dadgysylltiad, Mr J. Campbell a wrthwynebodd y cynyg- ld, Mr Gladstone, wedi cyfeino at araitn yr aelod anrbydeddus blaenorol, a ofynodd, B-th oedd y rhesymau dros arnddiflfynEglwys ""Sefydledig ? Nid oedd am fyned i ddadleu y pwoc ar egwyddoriooarddaDSoddol. Dyma ydcedd y rhesymau un ai fod y sefydiiad yn gwneyd rbyw waith crefyddol nBiJluQOl nas gall neb arall ei gyflawni, neu YDte ei fod yn cynal gwirioneddau ae athrawiaethau neillduol nas gallai cyrph cyhoeddus ereill eu cynal mor effeithiol, neu yn ddiweddaf ei bod yn Eglwys ag y niae y mwyafrif mawr o'r bob!, y thai hyd yn nod nad ydynt yu perthyn iddi, yn dymuno ei cbadw fel Eglwys Ganedlaethol. A ellid dal i fyny yr nn o'r dadleuon byn yn nglyn &'r Eglwys yn Ysgotland ? Gyda golwg ar yr Eglwys yn yr Iwerddon, dadleuid y dylid ei chynal fel gwrtlidystiad yn erbyn dyhnwad gwirion, eddol neu dybiaethol Eglwys Rhufain. A oedd Y1 Eglwys yn Ysgotland i gael ei chynal ar y tir mai hi oedd unig amddiffyn- ydd egwyddorion v grefydd Bresbyteraidd yn Ysgotland ? Byddai y fath ddaal ya wrthun (cymeradwyaeth yr Wrthblaid), Yn \r Eglwys Rydd a'r Eglwys Bresbyteraidd Unedig yr oedd egwyddorion gwahaniaethol y diwygiad Ysgotaidd yn cael eu cynal. Yo mhellach vn mlaen dywedodd Mr Gladstone ei fod yn tuedju r feddwl nad oedd yn I hollnl afrasymol i aelodali yr Eglwys Rydd a'r P.esbyteriaid Unedig j ystyried y Sefydliad yn diais, a hyny am y ddau reswm a ganlyn:—Yn y lie cyntaf, hwy, mewn dull o siarad, a aeth allan gyntaf i'r anialwcb; ac, yn ail, oherwydd i fesur gael ei baeio yn 1874 gyda golwg ar nawddogaeth eglwysig, effaith yr hyn oedd tyoWlyn ol o'r Eglwys Rydd a'r Pre4yteriaid Unol y thai ya 1843 a orfodasaDt i gymeryd yr ym- ddiriedaeth o wneyd darpatiadau ar eu cyfer. Y ddadl decaf oedd yr un a ddy- wedai ei bod yn ERlwys y mwyafaif. A oedd yr Eglwys Bresbyteraidd yn eglwys y mwyafrif ? (" Oedd," o fainc y Gweinideg- ion, a siwr iawn" gan aelod o'r ochr Doriaidd). Yr oedd ef (Mr Gladstone) yn edmyeu gwroldeb yr aelod anrhydeddus (chwerthin). Clywsant am rai oedd yn t'wy teyrngarol na'r brenin, ac yn fwy Pabyddol ua'r Pab, a dyma fonoddwr yn bawlio i Eglwys Sefydledig Ysgotland fwy o lawer na g a hawliai cynrychiolwyr yr Eglwys hono chwerthin). Addefwyd fod Eglwys Sefydledig Ysgotland yn y Heiafrif (" Nac ydyw "). Yr oedd cynrychiolwyr yr Eglwys wedi cyhoeddi fod priodasau yu ol ei defodau yn 47 y cant o'r oil; ond yn ol deddfau rhifyddol y boneddigion ar yr ocbr wrthwynebul y mae 47 y cant yn fwy na 53 y cant (chwerthin a chymeradwyaetb). Ond yr cedd y datganiad swyddogol yna yn dangos yr achos yn rhy ffafriol, oblegid, a barnu oddiwrth esiampl Lloegr, yr oedd ys- tidegau priodasol yn denges rowy na neith rhifyddol yr Eglwys. Pan oedd Arglwydd Hartington yn arweinydd y blaid.Ryddfrydol yn 1877, dywedodd, Pa bryd bycag y bydd barn Ysgotaidd neu hyd yn nod bard Rydd- frydol Ysgotaidd wedi ei ffprfio yn llawn ar y mater, yr wyf yn meddwl y gallaf anturio dyweyd ar ran y blaid Ryddfrydol eu bod un barod i yajwoeyd a'r mater." Ar ol i'w gyfaill anrhydeddus wneyd y datganiad yna, darfu iddo ef (Mr Gladstone) gymeryd y cyfle cyntaf i ddyweyd ei fod yn hollol o'r un farn (clywch, clywch). Yn ysbryd y datganiad yna yr aihosodd hyd nes oedd y dystiolaeth yn ddigon pendant. Credai yn awr eu bod wedi cyrhaedd y pwynt yma (cymeradwyaeth). Wedi cyfeirio at yr hyn yr oedd Ysgotland yn ei hawlio drwy e cbycrychiolwyr, dywedodd fod y pwna o ddadgysylltiad ynYsgotland ynhynod osysij, ac y trafodid materion y gwaddoliadau a'r o,c ? r arianol i'r cwestiwn ar dir teg a chyf- iawn (cymeradwyaeth). Yr Arglwydd Ddadleuydd a siaradodd yn erbyn y cynygiad, a dadleuodd cad oedd y wlad yn addfed ar y pwnc, ac fod y cysyllt- iad rhwDg y llywodraeth a'r eglwys o fantais i grefydd a'r tlodion. At ol i-Mr Haldane siarad o blaid, Ardalydd Hartington a gyfeiriodd at y defnydd a wnaeth Mr Gladstone vo ddyfyn- iad o'i araeth ef (yr Ardalydd), a dywedudd, pan lefarodd y geiriau, nad oedd ynlystyried y deuai pwnc dadgysylltiad yr eglwys yn Ysgotland ger bron am flynyddau. Yr oedd, meddai, with fyned yn mlaen, yn bwnc amheus pa un a oedd mwyafrif o'r Ysgotiaid o blaid egwyddor dadgysylltiad. Nid oedd etholiad yn brawf o ddim, os na byddai yn troi yn gyfangwbl ar y mater yma. Cyn belled ag y darfu iddo ef dalu sylw i'r mater, trd oedd yn canfod cymasnt o wahaoiaeth rhwng y gwahanol adranau o'r eglwyBi Presbyteraidd yn Ysgotland, fel nas gellid cael rhyw gwrs arall o ddiwygiad, heblaw yr un eithafol o ddadgysylltiad a dadwaddoliad. Yr oedd lluaws (J aelodau y Ty o'r farn fod angen diwygiad ar yr eglwys Ysgotaidd, a thybiai rhai nad oedd ad drefniaot yr eglwys, drwy yr hyn y myn- wesid y rhai oedd oddiallan, y tuhwut i bosiblrwydd. With bleidleisio yn erbyn y cynygiad nid oeddynt yn pleidleisio dros mai dymunol ydoedd parhan yn annberfynol sefyllfa petbau (chwertbin). Ar yr ymraniad, safai y pleidleisian fel y carilyn: Dros Ddadgysylltiad Ysgotaidd 218 Yn erbyn 256 38

YR YMPRYDIAETH AM DDBTOAIN NIWRNOD,- Y chydigdàyddiau yn ol dygodd Succi ei ymprydiaeth i ben, ac wrth gwrs pan aeth am ymborth rhaid oedd iddo gael yr un mat thlonaf. Enw yr ymborth cyntaf a ymerodd ydoedd Bouillon Fleet, a hwn a i cynhaiiodd dtwy un wythnos nell ragor. Y mae yr ymborth hwn yn un campus a maethlon,

BEAUMARIS. I YMADAWIAD HEDDGEIDWAD —NOS Iau diwed.laf, yn y Cocoa Rooms, cyflwynwyd dressing case hardd ac aoerehiad goreuredig i'r Heddgeidwad Hugh Hughes, yr hwn sydd va rhoddi i fyny i f?d yn heddgeidwad, ac ? y?dae! iGaergybi.??eth cwmni y .hef?ordd. Yr oMr Hughes, yn ystod yr amser yr oedd wedi bed yo y (hef, wedi enill cymeradwyaeth pob dosbarth fel no ag oedd bob amser yn ceiaio gwneyd ei ddyled- awydd tuagat y tlawd a'r cyfoethog yn ddi- wahaniaeth. Yr oedd yr anerchiad wedi ei arwyddo gan yr benaduriaid,y cynghorwyr, a deg-a thriugaia o brif fasaachwyr y lIe. Wrth gyflwyno yr anrheg dyraunu Mr Rogers bob liwyddiant i Mr Hughes yr. y t dyf idol. Suvradwyd hafyd gan r Walms- ley, Mr J. W. Jones, a Mr 0. S. Owen. Treuliwyd noswaith trs dymunol.

CAERNARFON. Llwyddodd Mr Rob3rt Naoney Evans i basio arboliad terfyuol Cymdeithas Fferyllol Plydain Fawr. Deallwn ddarfod i Mr Divid R. Williams, mab Mr Divid Williams, adeiladydd, y dref hon, fyned yo llwyddiaaus drwy arhol- iad Bwrdd Masaach fel prif beiriannydd. Cymerodd yr arholiad le yn Lerpwlyr wyth- no. ddiweddaf. DYItCfTAFIAD. Da genym ddeall fod ein cyd-dret wr gweitbgar, Mr John M. Jones, prifarolygydrl Cwmni Yswirioly Pearl, wedi cael ei ddyrchafu i gymeryd gofal rhanbarth Caerlloon a Gwrecsam o'r gymdeithas. Nos Fawrth, bu y Proffeswr John Rhys yn traddodi darlith ddyddorol gerbron ael- odau Cymdeithas Lenyddol Sagontmm, CaernarfoD, ar y tostyn, "Y Grislyfr B^n- digaid" (The Holy Grail). Llywyddwyd ar yr achlysur gan y Parch J. Wynne Jones, rheithor. Siai-adwyd ar y diwedd gan Tremlyn, Gwyueddon, Mri Rees, J. E, Roberts, Thomas Jones, &e. MARWOLAETH MR ROBERT SEAGER.— Nos Fawrth, yr wythnos ddiweddaf, yn ei breswylfod, Grey Friar's Lodge, Ipswich, bu farw Mr Robert Seager, tad-yn-ncbyfraith Mr W. G. Thomas, o'r dref boo. Arferai y diweddar foneddwrdalu ymweliadau mynych i'r fwrdeisdref, a chymerai ddyddordeb mawr mewn pob symudiad daiomiB. Yr oedd yn bregethwr gyda'r Wesleyaid, yn-wr gallaog a deallus, ac yn Gristion gloaw. LLYS YU YWADON SIEOL.—Yn y Hys hwn, ddydd Sadwrn, gerbron y Cadben Wynn Griffith ae yriadon eraill, cyhuddwyd dyn ieuanc o'r enw O. R. Hugbes, Pentir, o gyf- 14wai ymosodiad ar oneth fechan naw mlwydd oed o'r enw Mary Blodwen Jones, trwy dafila llwch i'w Uygaid. Yr oedd yn amI wg o'r dechreu mai achos dibwys ydoedd. Ystnri yr achwynyddes, yr hon a'i traetlni mewn dull hynod ddeallus, ydoedd ei bod yn dychwelyd adref o'r ysgol un diwrnod yo ddiweddar gyda genetbod bychain eraill. Ar y flfardd gwelndd y diffynydd ac un arall yn chwareu pitch, & toss, a haerai i Hughes, heb yr un esgus o gwbl, godi llwch oddiar lawr a'i daflu i'w llygaid. Ar achlysur arall dywedai iddo dynu yn greulawn yn ei gwallt. Y mddangcsai Mr J. T. Roberts drcs yr achwynyddes, tra y oynrychiolii y dittynyad gan Mr tl. iloya garter, yr uwn I a diaaleuai nad oedd dim gwirionedd yn y cyhuddiad, ac apeliai at y fainc i ystyried pa mor hynod anhebygol ydoedd yr holl amgylchiadau. Rhoddodd y fainc y budd o'r amheuaeth oedd yo yr aehos yo mhlaid y diffynydd, a thaflwyd yr achos allan.- Rhwymwyd Robert Jones I gadw yr bedd- wch at Ellen Jones, Dyffryn-terrace, Groes- lon. Y CYNTAF 0 FAi.Tict CHYNGHETOD YN Y GUILD HALL.—Ddydd lau diweddaf- y dydd cyntaf o haf-cynbaliwyd te a cbyngberdd mewn cysylltiad Sg addoldy Beulah (M.C.), yn y Neuadd Drefol. Yr oedd yr ystafell wedi ei haddurno yn chwaethus, a daeth nifer luosog iawn i ddangos eu hewyllys da i'r achos ieuanc yn Beulah to i gyfranogi o'r wIedd, Yr oedd y t6 dafi arolygiaeth ofalus Mrs Roberts, Brdowyr; Mrs Jones, Bryomeillion; Mrs Lloyd, Marcus-street, &i. Qwasanaethwyd wrth y byrddau gan y bonbddigesau can- I.vnol :-Mrs Jonas, Brynhelen; Mrs J. R. Hughes, Mis Ben Jones, Mrs Griffith Owen, Mrs W. Jones, grocer; Mrs Davies, Brynderwen; Mrs Hugh Hughes, Mrs Parry, Garuon-street Miss Elias, Miss Jones, New-street; Miss Edmunds, Miss Williams, Asshetou House; Miss Jones, Brynmeill- ion; Miss Thompson, Miss ThomM, Hen- wioant; i&?, Miss Williams, Henwalia Miss Edwards, Marcus-street Miss Roberts, Marcus-street Miss Jones, High-street Miss Williams-Jenkins, Mrs Owen, Church- lane; Miss Jones, Marcus-street; Mrs R. D. Kowland (Anthropos), Mrs Owen, Helen- terrace, &e. Cynhaliwyd cyngherdd yn yr hwyr, dan lywyddiaeth y gweinidog, y Parch R. D. Rowland (Anthropos). Cymerwyd rhan ya y gweithrediadau gan y Misses Edmunds a Hughes. Miss Jones, Marcus- street; Mr David Jones, fferyliydd; Mr R. J. Thomas, Mr Barr, Mr Parnham, Mr G. H. M. Owen, Mr W. J. Williams, a'r Glee Party, dan arweiniad Mr William Jones. Yn ystod y cyfarfod cafwyd cystadl- euaeth ardderchog ar ddatganu unrhyw unawd. Cyfartalwyd y wobr (gini a banner gini) rhwng y cantorion canlynol1, Mr Jonah Owen, Llanberis; 2, Mr J. W. Jones, Llanberis; 3, Mr Alexander Henderson; 4, Miss Pritchard (Myfanwy o Fon), Porth- aethwy. Y beirniad oedd Mr W. J. Wil- liams. Gwnaeth pawb ei orchwyl yn anrhydeddus, ac yr oedd y cynulliad yn un gwir deilwng. Haedda ein cantorion Ileal barch dauddyblyg am eu parodrwydd i wasanaetbu ar achlysuron o'r fath, a hyny gyda phob enwad yn ddiwahaniaeth. Hir y parhao yr ysbryd dyngarol hwn yn ein plith.-B. I

I FFESTINIOG. -1 Y CYMDEITHASAU CYFEILLGAR GOEYM • DAITH ,Y (JOEDWIGWYR.—Gorymdeitbiodd y Coedwigwyr ddydd Sadwrn. Ar flaen yr orymdaith yr oedd Dr Roberts (Isallt), meddygy gvmdeitbas, ar ei farch porthianus. Yn ei ddilyn yr oedd saith eraill o farchog- wyr, hwynt-hwy a'u meirch yn disgleirio mewn amrywiol wisgoedd disgleirwycb, yn cynrychioli nodweddion yr urdd. Seindorf Arian Freiniol Oakley hefyd oeddynt yn eu Uurddwisgoedd hwythau, yn eu harwaia â'u welodaidd seiniau. Y faner fawr oedd lawn mor brydferth ac atdyniadol mewn sylw a'r oil, a dymunol oedd yr olwg ar yr aelodau, a iluosog iawn ydoedd yr edrych- wyr. Rbifa yr aelodau oddeutu 200, a gwerth y gymdeithas (Llys Teyrngarol Meirion; ar derfyo y flwyddyn yw zC440 15s; yr enill yu C20 He. Talwyd i oleifion yn ystod y flwyddyn, iCl79 14s. Nodda prif fonedd a masnacbwyr y dosparth y sefydl- iad.— Gohebydd. CYNGHERDD AMRYWIAETHOL.—A ganlyn sydd raglen o gyngiierdd poblogaidd a gyn- haliwyd nos hu diweddaf yn yr Assembly Rooms, er buld teulu y diweddar Hugh Owen, Britannii-terrace. Llywyddwyd gan y PMcb T. J. WbeldoD, BA" ac arwe'niwyd gan Mr W. Owen, IsalltSeindorf Freiniol d?k Auercbiad campus gan y Uywydd. "Cymru Fydd," gan Mr J. H. Dew. "Y Wlad a GMat Fi," gan Tencrydd y Bryniau. 0 na byddai'n Haf o hyd," gan Llinos Gwaenydd. C?n gaa Mr Dan Price, o West mint"r Abhev. Sound an A,?arm,; Tenorydd y Bryniau. "Gwlad y Delyp," gan Garnonfab. "Uncle John," gaullinnis Gwaenydd. Y Seindorf. Deuawd "0 G<irtrel yr Eryr," gan Llinos Gwaenydd a Tenorydd y Bryniau. Uoawd gan Mr Dan Price. Deuawd gan Mr Richard Robeits a Mr J. n. J. ines, "C idief Morgan wg." Cin gan Mr Dan Price, "Daw gadwo y Frenhines.1, Cyngherdd da a chwaethus, a hyderwo y cafwyd elw d. ¡, weddw a'r plant.

BANGOR, I DABGANFYDDIAD GWERTHFAWR YN MAN- (IoR.-Y mae Roberts ao Edwar JP, Miotlle House, 111, High-street, Bangor, yn gwertha eu stoc newydd o D6 detholedig am brisiau anarferol o isel. [Advt. CYNGHKBDD MAWBEDDOO I DELYNORES I MBNAI -Cyuhi liwyd cyngerdd mawreddog, yn cael ei wneyd i fyny yn fwyaf neillduol o gerddoriaeth delynegol, yo y Penrhyn Hall, nos Lun yr wythnos ddiweddaf, er hyrwvddo addysg gerddorol Miss Mary Hughes, yr eneth ieuanc dalentog a adoabyddir yn fwy cyffredinol wrth yr enw Talynores Menai. Daeth Miss Hughes i gyhoeddusrwydd cyntaf fel telynores addeutu deunaw mis yn ol ac oblegid y galluoedd a ddangiaai anfon- wyd hi, oddeutu chwe' mis yn ol, at Madame Priscilla Frost, y delynores enwog, i dderbyn addyag yn y cyfeiriad yr oedd well cychwyn inor rhagotol. Yr oedd y cyngherdd 9 dan, nawdd neil'.daOl. Cymerwyu t'uan yo y gweithrediadau gan Madame Frost, Ap- tommas, Telynores Menai, Mr Owen Jones (Telynor Sairiol), Miss Barker, R.A.M.; Miss M. Emily Jones, Porthaethwy, a Mr J. Henry Dew. CYFARFOD ADLONIADOL,-lJrmeroaa own I le yn nghapel Pendref, nos I awrtb, o dan lywyddiaeth y Parch M. O. Evans. Cymer- wyd rhan ynddo yn fwyaf neillduol gan blant perthynol i Band of Hope yr addoldy hwn, yr hwn sydd mewn sefyllfa hynod flodeuog, a chynorthwywyd hwy yn garedig gan y Misses Nicholson, Miss Savage, Mri C. D. Humphreys, T. Millward, Mathew Hugbes, Evan James (Ap Iorwerth), Thos. Lloyd, ac ereill. Dadganodd cor o blant amryw donau o dan arweiniad Mr John WillialDs.. Y BWRDD YS(IOL.-Cymerodd cyfarfod arferol y bwrdd le ddydd Mercher, o dan lywyddiaeth y cadeirydd (Mr John Price).— Oherwydd nad oedd y Swyddfa Addysg yo barod i gymeradwyo cynllun y bwrdd i bel- aetha Ysgol y Garth trwy droi ty yr ysgol- feistr-yr hwn sydd yn rhan o adeiladau yr yogol-at wasanaeth un gyfran o'r plant, penderfynwyd gofyn i'r pwyllgor ag oedd yn naenorol wadi ystyriea y mater ei gy- meryd i ystyriaeth bellach.—Hysbyawyd tod plant ysgol St. Paul's wedi casglu 8p tuag at gael harmonium i'r ysgol, acychwanegodd y bwrdd 3p at hyny. Pasiwyd pleUlais o ddiolcbgarweh i Mr a Mrs D xon, Slate Works, Glanadda, am rcdd o 7p 10s tuag at bryau offaryn cyffelyb i ysgol y babanod, Glanadda.—Apeliodd y clerc (Mr Gray) am ychwanegiad yn ei gyflog oblegid fod ei ddyledswyddaa wedi cynyddu er pan y pan- odwyd ef i'r swydd. Ciuiatawyd ychwan- egiad o lOp, yr hyn a wna ei gyflog yn 35p yn y flwyddyn.—Dangosai adroddiad arol- ygydd ysgolion ei Mawrhydi fod ysgol St. Palll's yo yr arholiad diweddaf wedi enill grant o 276p. 0 BWYS. —Mae W. Owen Williams (late T. T. Rjberts), Manckester House, Baugor, wedi sicrhau gwasanaeth Milliner brofiadol, yn alluog i droi allan waith hardd stnj)ris;aa iheBymol. Y mae y stoc yn eynwys ain- rywiaeth ardderchog o Hetiau, Boneti, Flowers, Feathers, Jacedi, Mantles, Dress Materials, &■ &s.,—343, High-street, Rangor.—ADVT.

I BETHESDA. DAMWAIN ANGEUOL.—Yr wythnos ddi- weddaf, cyfarfyddodd Hugh Williams, Cae- llwyngrydd ("Hugh Talbont"), S'i ddiwedd mewn wodd annisgwyliadwy. Fel yr oedd y trancedig yn gweithio yn y clogwyn mewn pODcaelwir" Lady," yn Chwarel y Penrhyn, ymddengys iddo, rywfodd nea gilydd, golli gafael o'i drosol, a ehwympo mewn canlyniad i'r gwaelod-dyfnder o ddeg llatb. Dywedir yn yr achos hwn eto fod y rhaff wrth ei ymyl." Cludwyd ef i'r ysbytty, a bu farw cyn y boreu. Gadawodd wraig a pblant i alaro ar ei ol. Nid oedd ond oddeutu 42 oed. MABWOLAITH BoNKDBiGEd.—B^U y fon- eddiges ieuanc brydferth, Miss Evans, Bryn- eithid, Lhnllecbid, farw foreu ddydd Lluo yr wythnos ddiweddaf, yn ei phreswylfod yi Bryneithin, yn 19 mlwydd oed, wedi byr ond trwm gystndd o'r enyniad. Ymddengys fod yr ymadawedig & dyfodol dysglaer o i blaen, fel ysgolheiges addawol, pe y cawsai fyw. Yr oedd yn efrydu yn Mhrifatbrofa Gogledd Cymru yn Mangor, a deallwn ei hod wedi enill yagoloriaeth yn y lie hwnw. Heblaw a nodwyd, yr oedd yn un a fawr hoffid gan bawb o'i chydnabod, ac yn ferch ieuanc o gymeriad rhagorol, a pbob path yo eglur ddangos ei bod wedi ymserchu yn ei Gwaredwr. Claddwyd hi ddydd Sidwrn yn mynwent benafol Llanllechid. .'1'- YSGOL GANOLRADDOL.—Ymdlengys fod y bobl yn gweithio o ddifrif yn mhlaid cael on o'r ysgolion uchod i'r lie. Mae yn ffaith fod addewidion wedi dyfod i law, oef y sWOt o 950p, Be nid yw haner y cynulleidfaoedd wedi anfon eto, y rhai aydd wrth y gwaith yn egoiol. Gwel pawb bellach fod y symud- iad yo gwisgo agwedd lwyddianus. CHWAREL Y PENRHYN.—Rbyw bythefoos yn ol, dywedwyd fod dirprwyaeth o'r chwarelwyr, chwech mewn nifer, wedi ym- weled i Mr Young, er cael codiad yn ea cyflogan, yn nghydag amryw fftn bethau eraill. Cafwyd ymddiddan maith y pryd hwnw ar y ceisiadau, ac mewn atebiad dywedodd Mr Young y buasai yn dyfod &'i atebion o flaen y ddirprwyaeth yn rahen dau neu dri'diwrnod, a hyny mewn yagrifen. Felly dydd Gwener diweddaf, gaiwodd am y ddirprwyaeth. Yr oedd yr atebion ganddo yn ysgrifenedig. Drwg g^nym gael ar ddeall nad ydyw Mr Young yn galiu gweled y gatt godi dim yn y cyflogaa, am, meddai ef, tod cyfartaleddy cyflogau yn breseaol yo uwch na'r safon, ac hefyd nad yw masnach yn ddim gwell, ond y mae wedi caniatau gweithio ar ddydd Sadwrn tâl. yr hyn beth na fa er's dwy flynedd. Hefyd caniata ychydig fwy o ryddid at ddewis partner, ac hefyd gosodir bob dydd Mercher yn lie dydd Ian, felly credir y ceir gosodiadan yn fwy ar egwyddor ccntract, ac edrych ar y clogwyn yn lie ar y llyfr. Teimlir yn fawr na fuasid yn cael yr hyn ueddis yn ei ofyn, sef pymtheg y cant o godiad yn y cyflogau. Ac nid yn hawdd y perswadir y bobl I gredn nad yw masmch wedi gwella, oblegyd mae y llechi yn myned o'r ohwarel gyda chyflymder mawr.

DYFFRYN NANTLLE. UNDEB LLENYDDOL TALYSARN A I HYFRYDLK.—Dydd Sadwrn diweddaf cyn, haliodd lyr ysgolion uchod eu cylchwyl ieoyddol, yr hoi. a arfeiid ei chynal er's tua phymtheng mlynedd ar Iao y Dyrehafael,- Cytarfod y Prvc/reawn.—ilywyddwyd gan Mr Owen Jones, Talysam, ac arwoiuiwyd gan ylParch J. G. Davies, Aberystwyth. Dechreuwyd y cyfatfod gyda chwareuad offerynol gan Mr John W. Roberts, Glyo- UifoD, cyfeilydd y cyfarfod. Cafwyd anerchiad byr, a phwrpasol gan y cadeirydd. Gwobrwywyd y rhai canlynol :-Morris Thomas, Talyearn; Janet E. Hughes, Tan- yrallt; Griffith Williams, Penygroes; John O. Jones, Hyfrydle; Hugh Williams, Tal yearn; Catherine Jones, Thomas Jones, Tilysarn; Robert Hughes, Hyfrydle; Owen Williams, Owen 11, Oweu, Jane Williams, Hugh Williams, Talysarn; Misi Dora Jones, Talyaara; Morris Thomas, Morgan Griffiths, Talysarc; Maldwynog, Penygroes; Juhn J. Jonas ac Filis G. Owen, Talysarn (yn gyfartal). Daeth tri o goran plant i gystadln ar ddatgann "Pwy sydd yn y Def yn byw," sef corau Hyfrydte, Talysarn, a Baladeulyn, a rhanwyd y wobr rh "IIg y ddall gor diweddaf a enwyd.— Cyfarfad yr Hwyr.—Llywyddwyd gan Mr J. Robinson, U. a, Talysarn, ae arweiniwyd gan y Parch J Macbreth Rees. cwedi cbwareuad offerynol cafwyd anorchiad pwr- pasol gan y cadeirydd, yn cymhell yr ieu- enetyd i lalorioyn twy dyfal am wybodaeth. Gwobrwywyd YD y cyfarfod hwn fel y can- lynJnhn O. Jones, Hyfrydle Hugh Jones, Owen L. Owen, Talysarn; Thomaa R. Jones, Cesarea, a Richard Lloyd, Taly- sarn (cyfartal); Owen D. Williams, Hugh J. Owen, Talysarn; Heury M. Roberts, Llanllyfni. Ni ddaeth ond c6r Hyfrydl- i gystadlu at y dda "Carnarvon," a gwir deilyngent y wobr. Arholiadau ar Wei si yr Ysgolion Sibbothol _Owen J. Owen, R. G. Owen, Evan Roberts, Morns l nomas, Morgan GrifHtbs—yr 011 o ysgol Talysarn. Gwobrwywyd hefyd Hngh L. Owen, T?!y sarn, ar y prif draethawd. Yn nea?f, deu- wyd at brif atdyniad y cyfarfod, sef cystadl- euaeth gorawl ar ddatganu Bydd malus gofio y cyf imod (Isalaw), gwobr 5p. Daeth dau gOr i'r gystadleuaeth, sef Cot Undebol Tanyreillt, dan arweiuiad Henry Hughes, a CbÔr iJndebol Talysarn, dan arweiniad John R. Jones. Cafwyd cystadleuaeth ragoro!, ond enillwyd y llawryf gan GÔr Talysarn, yn nghanol cymeradwyaeth fyddarol y doif. Y bairniaid oeddynt: Parchn J. Macbreth Regft, Penygroes; JohQ G. Davies, A.ber- I ystwyth; Mr Rowland LI. Joaes, Caer- narfon, a David Wylor Owen, Llanyri. Cafwyd cyfarfodydd poblogaidd a llwydd- ianus. Yo ol tystiolaeth y beirniaid yr oedd y cyfansoddiadaa llenyddol o deilyngdod uchel ac yn dangos ol llafur mawr; a di- amheu na chlywyd gwell datganu nag oedd yn y cyfarfod hwytol—itohebydd.

LLANBERIS*. I Nos Fercher diweddaf cynhaliwyd cyfar- fod dyddorol gan ewyllyswyr da y Parch J. Evans Owen, yo yr hwn y cyflwynwyd iddo anrheg hardd fel arddangesiad o'u teiirlad tuag ati, ynghyd a'u gwertbfawrogiad o'i lafur difliiio yn ein plith yo mhlaid rbyddid gwladol a chrefvddol. Pendenynwyd rhoddi i'r anrheg y ffurf o anerchiad godidog, a nifer detholedig o lyfrau gwerthfawr. Am yr olaf ceisiwyd gan Mr Owen eu dethol ei huuan, yn ol ei chwaeth a'i duedd, as felly v bu.

I" LLANEROflYMEDD. I PRMDAS.—Dydd Mawrtb, yn y Tabernad Newydd, Caergybi, cymerodd priodas Mr Owen Thomas, meddyg an'fo.lMid o'r !Ie "w"& Miss Mary L. Barker, R,A.M" Ie. ?la YLY w pnodfab ir diweddar Mr Wil- y_ T? I ?? ?- liam rnomas, ucneiareigoea. u-wasan- atthid ar yr achlysur gan y Parch W, Lloyd, a'r gwas priodas" ydoedd Mr J. Christmas Williams, Caergybi, a'r forwya" ydoedd Miss Lizzie Thomas, chwasr y pciodfab. Cychwynasant ya y prydnawn am Lerpwl i dreulio eu mia mel, yn cael eu dilyn gan ddymuniadau daeu cyfeillion Iluosog. BWRDD Y GW ARCHEIDW AID,-Cyn- haliwyd cyfarfod arferol y bwrdd hwn ddydd Mercher, Mr T. Pachard (is- gadeirydd) yn llywyddu. Dychweliud y Cadeirydd.-Derbyniad croesawgar.— Y n ystod y gweithrediadau daeth y cadeirydd, Mr Elias Jones, U.H., i fewn am y tro cyntaf ar 01 ei waeledd maith. Cafodd dderbyohd tra brwdlrydig a chroesawgar. Sylwodd fod yn dda iawn ganddo ddyfod i'w plitb, a dymunai eu cydnabod yo ddiolchgar am eu caredig rwydd. Prin yr oedd yndisgwyl iddyat ei ail-ethol yn gadeirydd, ond teimlai yn dra diolcbgar, a sicrhai nad esgeulusa yr un cyfarfod ag y gall fod yn bresenol. Yr oedd arnynt oil angen cynorthwy eu gilydd. Yr oedd swydd gwarcheidwad yn swydd bwysig, gan eu bod yn sefyll rhwng y trethdalwyr a'r tlodion, ae yn eiatedd mewo barn rhwng yr amddifad a'r weddw a'r trethdalwyr. Gobeithiai na byddai i neb gymeryd cyfleusdra ar y swydd i wneyd ffafr fi'a cyfeillion, neu i weithredu, o'r ochr arall, oddiar ddrwgdeimlad. Nid oedd yn meddwl y gwnelai neb hyn, oDd eto nid drwg eu hadgeffa (cymeradwyaeth).—Mr T. Prichard, yr is gadeirydd, a ddywedai ar ran y gwarcheidwaid fod yn dda iawn ganddynt weled Mr Jones wedi dyfod yn ol i'w plitb. Baasai yn dro tra angharedig ar eu rhan pe buasent oherwydd gwaeledd Mr Jones wedi dewis rhywuo arall yn gadeirydd yn ei le.- Mewo atebiad i gwestiwn a ofynwyd, dy- wedai Mr Jones ei fod yn warcheidwad er's 3d mlynedd, ac yn gadeirydd y bwrdd er's 22 mlynedd. Yr Arolygydd Budreddi.- Darllenwyd "Y" yr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol yn gofyn a oedd y gwarcheidwaid wadi penodi wolygydd budreddi yo lie Mr E. M. Edwards; ac os oeddynt, dymuoent giet manylion y penodiad. Svlwyd fod Bwrdd L!eol yn cael ei ffurfio yn Llangefni, ac fed tebygrwydd y bydd Amlwch hefyd yn myned i fewn am uo, ae felly y bydd y gwaith ya llai o lawer iawn.—Penderfynwyd gohirio y mater, a hysbysu Bwrdd y Ltywodraeth Leol o byn. Arolygydd y Drainage•—Gan fod Mr Henry Jones, yr hwn oedd wedi ei benodi i arolygu y drainage, wedi myned i'r America cafwyd tri o gynygion am wneyd y gwaitb, a derbyoiwyd un Mr Owen Jones, saer- maen, yn ol 15s yr wythnos, o un hyd bump o'r gloch bob dydd. Y Hwyddogion Elustnol.—Galwodd Mr Lewis hughes sylw at y ffaith eu bod y flwyddyn ddiweddaf wedi penodi gwarchf id- waid i ymweled A'r gwahanot leoedd y telir ynddynt gan y swyddogion elusenol, ac ystyriai ef y byddai yu dda mabwysiadu yr un cynllun eleni. Yn ddiweddarach penod- wvd rhai i vmweled a'r tzvvabanol leoedd.

LLINELLAU CYDREDOL. Y mae ptb efrydydd yn gwybod fod, mewa ymret-ymiad manwl, llinellau cyd- reiol o feddwl yn cael eu gosod i lawr a chasgliadau yo cael eu tynu. Nid ein hamcan ar hyn o bryd yw myned i mewn i ymdiioiaeth ddysgedig; ac yr ydym wedi tytlll y llineliau gwetedig uchod i'w dwyn ya amlwg o flaen eich llygaid, ac i ofyn beth maebt yn cynrychioli i chwi. ( Dyn perthynol i'r glsdrffordd, i'r hwn y dangosasom hwyot, a ddywedodd, "I mi y mae y pedair llinell yma yn cynrych- ioli dwy tiuall ibpilfforid." Atebodd mQd dyg i'r un gofyniad, "Y mae y llineliau i mi fel y prif wytbienau a'r miln wytbienau sydd yn gorwedd wrth cchrau gn gilydd yn y corff dynol." Ftl y gwelir, awgrymodd yr un llinell i'r ddau foneddwr linellau gwahanol o feddwl, gan fod y ddau yn edrych arnynt drwy lygaid arferol o weled ya unig yr hyn a ai mwyaf o'u sylw. I'r ysgrifenydd, yr oedd yr atebion yn gesod hen wirionedd mewn gol- euni newydd e. gwreiddiol. Fel y gwyr pob dyn a dynes ddeallus, y mae gwaed pob person byw yn Ilifo gyda bron gyflymder y rheilffordd drwy y gwyth, ienau, yn cael ei yru yn mlaen gany peiriant rbyfeddol yna, y galon, 0', rhedweliau olrheiniref drwy y.gwythienau; ae y mae pob diferyn o waed yn myned drwy yr elwlod i gael ei buro ddim llai na 2500 o weithiau bob pejair awr-ar hugain. Os yw yr elwlod yn afiacb, nid yw amhuredd y gwaed yn cael ei dynu allan fel y bwriada natur, ond yn feunyddiol yo myned yn ol Be yn mlaen drwy yr holl gorff gan gario marwolaeth a gwywiant gyda phob curiad. Os na wellheir hyn, fe wanha y galon,—bydd i'r ysgyfaint, wrth geisio gwneyd gwiith dwbl, dori i I,twr,-ambarir yr iau,-gwrthyd y cylla dreulio ymboith a r ffrwyth yw gwendid mawr. Pa'm 1 Am fod yr elwlod, ceuffosydd y corff, yn afiach ac yn cael eu cau i fyny; ac nid yw yr holl waed yn ddim mwy na llai na cheu- Yo awr, onid ydyw yn droseddol, yo wir yn hunanladdiadol, i ganiatau y fath sefyllfa ar batbau i barhaa pan y mae meddyginiaeth syml o fewn ein cyraedd, a adaabyddir y gwna yn sicr yr hyn a aidewir, yr hon a e'gyr bibellau cauedig yr elwlod, a ganiata i fater drwg ddianc, a esmwytM y galon, yr ysgyfaint, a'r afu gorweithedig, a bftr archwaeth iachus, a esyd wawr iecbyd ar eich grndd, gotomen gobaith yn eich bron, a gwleuni bywyd yn eich llygaid ? Yr ydycn yn barod yn gweled gworth y feddyginiaeth yr ydym vn cyfeino ati; y mae ei chlod yn gyffredinol, ei dylanwad led-led y byd. Peidiw^h a gadael i ragfarn eich dalin i'ch buddianaugoreu, ond heddyw prynweh Warner's SAFE Cure, a ellir ei gael gan bob fferyliydd, 49 6e, a 2s 9c y bote!, a gosodir chwi ar y ffordd i iecbyd a bywyd pur. Ein llineliau cydradol a therfynol i chwi ydynt-Cymorwch ein cyngbor, ac fe fydd i'ch profiad eich cyfiawnhau mewn diolch i ni am ddwyn ger eich bron feddyginiaeth anghydmarol.

BWRDD YSGOL CAER- I NARFON. t "MWYA'I FAI PAROTA'I FE10." Mewn eyfarfod o Fwrdd Ysgol Caernar- foo, a gynhaliwyd nos Luc yr wythaos ddi- weddaf, galwodd Mr W. G. Thomas aylw at y ffaith fod plant yo cael eu caniatau i fynedi'r Y?goldy Cenedlaetbol ar 01 chwarter wedi naw yn y boreu, ac yo groes i'r  cvtundeb y daetbpwyd .id_t-n:D j I I I I oi cyarnwg y owraa a pawyugur arojyg- yddol yr ysgol dan sylw, Yn ol adroddiad a wnaeth Mr Jones, meistr ysgol (becbgyn) y bwrdd, iddo ef (Mr Thomas) aeth cynifer a 35 o blant i'r Ysgol Genedlaethol ar yr 21ain 10 Fawrth ar ol chwarter wedi naw, ac aeth lluaws eraill ar acidysuron pcllach; tra ar y 14ag o Ebrill gwelodd ef (Mr Thomas) a Mr J. Davies ddeuddeg o blant yn myned i mewn ar ol yr amser penodedig. Amcan Mr Thomas yn dwyn y mater gerbron ydoedd er tynu sylw pwyllgor yr Ysgol Genedlaetbol at yr afreoleidd dra. Pan y cymerodd cyffiilyb afreoleidd-dra la ar ran athrawon Ysgol y Bwrdd ni chollodd y pwylIgor a enwyd ddim amsermewnanfon dirprwyaeth at y bwrdd i brotestio. Ni fwriadai ef daflu cyhnddiadau o fod yn an. onest ac o dwyllo at athrawon yr Ysgol Genedlaethol, fel ag y gwnaeth y ficer at athrawon Yegol y Bwrdd. Dywedodd y Parch W. Morgan, B.A., fad pwyllgor yr Ysgol Genedlaethol yn dal golygiadau cryfion ar y ma'er, a phe y dealknt nad oedd yr athrawon yn cadw at y trefniad, yna nis ga.'lai ond un terfyniad fod i'r peth. Nis gellid tynu y llinell M ag i fod yo fanwl i'r mynyd. Mr J. Davies a eglurodd iddo ea blr Thomas, pan y gweleant y plant yn nwyr, gymhara yr amser yn bur ofalus. Wrth gwre ychydig ydoedd y mynydau, ond ar yr un pryd dylai yr un rheol gael ei chymhwyso at y naill ysgol fel y llall. Cynygiodd Mr W. G. Thomas fod i sylw pwyllgor yr Ysgol Genedlaethol gael ei alw at yr afreoleidd dia. Mewn atehiad i'r cadoirydd (Mr W. P. Williams) dywedodd meistr Ysgol y Bwrdd ei fod ef yn eadw at y cytundeb i'r mynyd, er fod thyny ya effeithio ar bresenoldeb y plant. Wedi ymdrafodaeth bellach cytunwyd i ysgrifenu at bwyllgor yr Yagel Genedlaethol, a rhoddodd Mr tThomas rybudd at y cyfarfod nesaf y bydd iddo gynyg fod i'r ysgolion ddechreu yo y prydnawn am ddau o'r gloch. Mewn atebiad i lythyr a anfonwyd iddynt gan y bwrdd ya gofyn a fuasent yn caniatau i blant gwir dlawd fyned i'w hysgol yn ddi- draul, ysgrifenodd pwyllgor yr Yagol Genedlaetbol i gynyg gosodyagol Twthill i'r bwrdd fel yBgol garpiog, a hyny am delerau rhesymol. Mr W. G. Thomas a sylwodd nad oedd y llythyr mewn un modd yn ateb cwestiwn y bwrdd. Ctlrai y Parch Owen Davies wybod gan Mr -Morgan a oedd y llythyr yn tybied fod y pwyllgor yn nacau y cais. Y Parch W. Morgan Y mae yn awgrymu ffordd allan o'r aubawsder. Yr anhaweder ydy* pa fodd i glloelUe i'r plant carpiog. Penderfynwyd anfon at y pwyllgor drachefn, ond ni phleidleisiodd Mr Morgan yn ffafr byny. Cynhaliwyd cyfarfod arferol o'r bwrdd nos Lun diweddaf, pryd y darllenwyd llythyr oddi wrth bwyllgor yr Yagol Genedlaethol mewn atehiad i'r un anfonwyd iddynt gan y bwrdd. Ob!egid amryw resymau, teimlent mai aahawdd iawn fyddai i'r bwrdd brofi y cyhuddiadau. Yr oedd y pwyllgor yo dra awyddus boo amaer i gadw yn deyrngarol at y cytundeb. Gyda golwg ar ganiatau plant ifynei i'r ysgolion yn ddidal, dywedai y pwyllgor fod. byny yn arferiad i raddau neillduol yn yr Ysgol Genedlaethol arioed, ac o barthed i'r dyfodol bydd iddynt ym- arfer ou doethineb gyda'r achosion a ddygid gerbron. Gohiriwyd ystyriaeth o'r mater am wythnos.

ONE BOX OF CLABKlfi'S B4H-II>II8 ø "l'I'!Wled to cute lU dischuye* twm the U-irary Organs, In I stilisr (acquired or wmstitutiocall, Gravel a.-d t'in. in tb 8_k. G,??A,-te-ld ft- 11-1 MI'l- &ld in Bona 4*. 6d ,h, by all Chemists nd Pate71i Medicine Veuaori throu«bout t,?e ?-ld or .-t to  any ad?a for ity 91 mpe by the M.k.. tM ?!NCOLS MD Midlasd Coo*ti«« DrM Co, Lincoln. e;en:l'<;> 80-0 OIlC: L all the j W?!M*te J

CENHADES GYMKEte I I CHINA Deallwn fod Alies Air,, Dealt?n fod Miss Anne T„„ pvmerc!l II hynaf Mr T. Jones, Pecarth 'E^e2^. 9 Arfon, wedi P?der?.,u mYL"ed alia, 0 1' ??' ??"'? ?"?' '?1 <iJh??" Bjj! China {? Mission yn DuS °? y H adawa Mna Jones ri oWyfc; B diambeu fod ynddi eifeofu a I gorol, oblegid mae yn f?rch ie?? ? '?? tB yatyno!, a pbenderfycol. Yr o? ?' N 83 I Jones yn aelud o'r egl?ys A?,n,hynal l? N Ebenezr, ac y.BM yn g?od iddi ei Cl magu un sydd mor awyddu* i 'y"ed ? <tN maes cenbadrJ.

GWEISION FFAUMwtk- I Ymgyfarfu pwy)g)r HafutwyraaaMK Jd, o1 ■H Ymgyfarfopwyi?g,)r)lp.futwyra, a?thyddol ?N Mon yo 1.(;Jgt:fni nc;s Iver)e, di,, ?c?af,pryd B y pasiwyd yn ,ofrydol y per.fiprt?i ? '? B ,Y. D' lynol 1. Ein bod yn c?hor? ? ?- II wyr i sefyll yn dyn dros v ?.p?,, ? S?t?  i lawr yn y g?bad)edd y. L.?ge'?d? Ifl Dun y Pasg yn eowedig y de?g ? N &'c?hod yn d?tgan oc pModrwydd Il\eitti N dr?yr oriau yn y ddau gynbau.f p „■ by dd ya g,)fyri hyny, j V H bod yn M?ymeradwyo gwceuthur ucr? H n.ved cotphorol i'r thai byny o'r r Mw??h Hn a gyaog?nt dan yr hen dreh. 3 Fud y cwesttwHotfdtdo undeb I dd?.d 0 rt D MM ystyriaeth ymhea y mis ar oi C.Ucmai AP FFARMWB, II

I '—■—C f ARGRAPHWYI). 10. GRAPIiWYJ) a.rc.;¡ j "'ëDn"lOP!.r ¡, hoeddwyr, y W" ^A'RL0^ j)AyiH I PAPER Co.,LnHTSU. GAN V. W, DAV!" I' & (.k), yu en New j OtMWion. Mti 3, t?'.

@t"??'tt?c, ?no?sM !J 'ffl"lrnr,'tÍ'ltfha;I'. GENEDIGAETH. Owen-Ebrill 29, priod Mr William Owen platform muster, Gorsaf y Pvhti.ffoidd'' Caerina,f(,,r, ar Efeilliaid. PKIODASAU. Griffiths— Jnn»s—Ebrill 30, yn y Tsbernic! Newydd, CMgybl, ¡ran y Parch William Lloyd, Mr Isaac Griffiths, Bryn Meioi, a Miss Jaoe Jones, llehototh-y ddau 0 Ladae!o. Hughes—Elisbury—Ebrill 22, yn PglWYB blwyfol Gwrecsam, gar. yr Hybarch Arch- ddiacon Howell, ya cael ei gynoithwyo gan y P«rch J. P. L#wis, M.A Gresford, Mr A, Llewelyn HugbE3,ilil tab y diweddar Mr Charles Hugbes, U.H., B)dhyfryd, Gwrecsam, 1 Miss Adeiii, merch hynaf Mr J. E. Edisbury, U.H., Belgrave House, Gwrecsam. Jones—Williams—Ebrill 30, trwy drwydded, yn Nghapel Moriah, Cterosrfno, gan y Parch Evan J(ines, gweinidog, Mr Griffith Jones, Galltysil, 9 Miss Jane Williams, merch Mr John Williams, Victoria-street, -y ddau o Gaemarfon. Jones—Jones—Ebrill 26, yn Betblebeimr, Netherfield-road, Llynlleifiad, gan y Parch Hugh Joues, Mr R. G, JrmeE, a. Miss C* I Morton Jones-y ddau 0 Talysarn. Morgan -Evans-Ebrill 29, trwy drwydded, yn Nghapel Caersalem, Caernarfon, gin y Parch Oweu Davies, gweinidog, yn mhresenoldeb Mr David Thomas, cof- restrydd, Air John Samuel Morgan, overseer swyddfa'r Herald, Caernarfon, i Miss Perry Evans, 1 Hendre-street, Caer- narfon, merch hynaf Mr Robe: t Evan;, Caree Gwalch, Porthdinorwig. Roberts-Williamd-Ebrill 28, yn Swyddfat Cofrestrydd,Caernarfon,Mr Evan Roert, Glangwna-terrace, Lldnrug, a Mies Ellen Williams, James' court, Caernarfon. Roberts-Owen-Mai 1, yn Ngbapel yr Annibynwyr, Bethel, gan y Parch R. W. Griffith, yn mhresenoldeb Mr J. R. Jones, cofrestrydd, Mr Hugh Roberts, Brynalun, i Miss Ellen Mary Owen, Gscreglwyd-y ddan 0 Borthdinorwig, Thomas—Barker—Ebrill 29, yn y TF>b»rcacl Newydd, Caergybi, gaa y Parch WiHlm Nowydd Owen ThomM, eddyg anifeil- iaid, Ucheldrefgoed, LUnddeusant, i Miss Mary L. Barker, Bulkeley-place, Llan. erchymedd. WilIiams-Hugbps-Ebrill 25, yn Swyddfa'r Cofrestrydd, Valley, gan y Parch William Lloyd, Mr Thomas Williams, Vulcan- street, i Miss Mury Anne Hughee, Old "Station—y ddau 0 Gaergybi. Williams Howard Ebrill 26, trwy drwydded, yn eglwys y plwyf, Llacelwy, gan y Gwir Barehedig Ddeon Llacelwy, yn cael ei gyoorthwyo gan y Parch Henry Jones, fber, Mr 'Griffith Williams, Pen- machno, & Miss Howard, Woolitharpe, Grantham. MARWOLAETHAU. Haghes-Ebrill 22, yn 68 mlwydd oed, Mrs Eleanor Hughes, anwyl briod Mr James Hughes, 7, Augusta-place, Porthdinorwig- Hughes-Ebrill 23, yn 82 mlwydd oed, Mrs Margaret Hughes, Brynengan, Eifionydd. Claddwyd hi ddydd LluD, Ebrill SaiD, yo mynwent Llangybi. Dymunir ar ir papyrau Americanaidd gofnodi yr ochod. Ar hyd ei hoes y rhodiai hi—a Duw Yn d*r cadarn iddi; I'r gwan bu'n earn gweini Addfwyn iawn oedd fy nain i. -R, H. Jones (Cenin), Owens-Mai 1, yn 67 mlwydd oed, Mrs Margatet Owens, gweddw y diweddar Mr Owen Owens (gynt o'r Rbyd-dda), Petryal y Neuadd, Penygroes, LiaofytM. Yr oedd yn aalod ffyddlon gyd r Jletlioa- istiaid Caifiaaidd, a chredir fod mar* ya elw iddi. Trwy einioes lawn tirioni,-ei nef wen A fu beii daioni: Chwychwi oil a'i perchwch hi, Dymunwch heddweh iddi. Wittiam?-Ehrin 27, vn 22, OnsUw-rJia. Lsrpwl, 8!)Mor?h, anwyl ?riod M? ?. WiUiamB.o ?mO.a D. Wi!i'a? iron* /bt<?.). CL?ddwyd bi y cydd MMCM'; dilynol yn Nhhddfe. St. Mary's, PfYd 7 weioyddwyd gan' y Par'h Ab?h? Roberts & Parch Dvid Riebaras. Vr oedd yn ae)od dichlynaidd yn Ngh3pel Newsham P.?k. Nodded y Nrfcedd fyddo droa ei phriod a'r teulu y «a ?'? Ow! dry wanu'r dirionwedd—wraig anwyl Mor gynar i'r dyfafedd 0 bob un roed i bau bedd, Hon fu'r un fwya'i rhlnwedd. Williams-Mai 2 ar ol cytuid 49 mlwydd oed, Mr Thomas W.'? roar f ot,. (Dy'nul" Gatehouse Heud?, C?ern?to. (Dy?" ar i'r papyrau Am riead&idd gotooo' Yr uchod ). COFGOLOFNAU. STOC FAWR D CYN PRYNU COFGOLOfJj NVNDED CHWI ALW OYDA HVGH JOE, MARBLE WORKS CAL^AR>Ui

GOLYGFA ANNYMUNOL MEWN CLADDEDIG- AETH. CLADDU HEB WASANAETH. RHEITHOR GYFFIN A GWEINIDOG WESLEYAIDD CONWY. [,')AN EIV GOEEBYDD ARBENIG] Frydnawa ddydd Sadwrn cymerodd olygfa ryfeddol le yu a chladdedig- Je.hyn mynwent Gyffii, gar Cjnwy. Yr aiilysur ydoedd claddbdigaeth un William Williams, 50 mlwydd osd, o Gonwy, a'r hwn oadd yn YinnaiUduwr. Pau gyrhaeddodd y cynhebrwn? i'r fynwsnt cyfatfyddwyd eF gan y Parch T. R. Ellis, rheitbor Gyffin, yr hwn a ddacbreuodd ar ur- waith dd arl!n y gwasanaeth claddu, gn fymi yn miaou i'r eglwys. Dilynodd yr oryaadaith. am ychydig, a throdd tua chy- feiria1 y bdd. Erbyn hyn yr oedd Mr Ellis wedi myned i'c eglwys; a pban ganfu nad oedd neb yn ei ddilyo, rhedodd alial-, gan wekciddi, 11 Bobl, bobl, i b'la yr ydych yn myned ?' Ni chymerwyd sylw ohono, fodd bytiRg, nnd aed yn ralacn at y bedd. Biaeu- orid yr nrymdaith gao y Parch Evan Davies, gweinidog Wesleyaidd, Conwy. Wedi cyrhaedd at y bocfd, dechreuwyd canu emyn, ac yo ystod yr amser yma yr oedd y Parch Mr Ellis yn symua o amgyiso, gan siarad yn gynbyrfus wrth hwn a'r llall yn y dyrfa, a bygwth y cospid hwy os aent yn mlaen gyda'r gwasanaetb. Ar ol eadu Amyn, cymerodd ymgecriaetb led boethlyd cydrhwng y ddau wr parchedip, a thycodd Mr DavIes bpurau allan o'i logell, gan ddweyd y byddai i'r rhai byny brdi cyhuddiad oedd sanddo i'w wneyd va erbyn y rheithor. Wylai teulu y traec- edig yn uchel tra yr oedd y siarad yn myned yn mlaen. Sylwodd Mr Ellis wrth Mr Davies, "Yr ydych chwi yn ddyn neis i aflonydda yr heddwch yn mhlwyf dyn arall." Mr Davies: "Gellwch chwi ddweyd beth a fvnncb, yr ydych wedi arfar byoy." Mewn atcbiad gwnaeth y rheithor, neu y ciwrat (Parch J. Williams, Coowy, yr hwn oedd wedi dyfod i'r lie erbya hyrO, ryw sylw yn Gymraeg, pryd y dywedodd Mr Davies wrth y dnrf, II 0, dywed wrthyf am gau fy ughog", Yna dechrenodd d-.u ddyo gladdu y corph heb unrbyw wasaoaeth o gwbl. Y Parch Mr Davies (wrtll ein goheb. ydd) Dyma deulu yr ymadawedig, Yn ddilynol wedi i'r bedd gael oi lanw i fyny, siaradsdd y rheithor a'r curad wrth denlu yr ymadawedig; a thra yn gwneyd hvnv. svlwodd dvo ieuinc wrtbynt ei bod yn gywilydd en bod yn cyineryd maotais o'r amgylchiadau i geisio dylanwadu ar feddyl- iau y bobl, druain, pan yr oeddyot yu y fath brofedigaeth. Gwaeddoii ereill o'r edrych- wyr allan, "Cywilydd," Mewu atebiad, gwieddodd Mr Ellis, "Fy nbir i yw hwn; nid oes genych chwi bawl yma." Atebodd y dyn ieuano ef fod ganddo gymaint hawl i fod yno a'r rheithor. Yna cyfarchodd y Parch Mr Davies y rheithor, gan ddyweyd, Gresyn i chwi wneyd cyniaiot o ffwl o honoch eich bun. Y Parch J. Wiiltams Chwi sydd wedi gwneyd ffwl o bono ef trwy beidio ei ddilyn i'r eglwys fel ag y dylasech fod weii gwueyd."—Y Parch Mr Eilis Yr ydych wedi tori i mewn i'm tir i, a bydd rhaid i chwi d,u am byny." Yn fain wedi hyn ymwasgarcdd yr edrychwyr yn araf.

I n __n- LLA.NDD_EIÑl()LEN. I BWItDD YSGOL.—Cynhaliwyd cyfarfod y bwtdd ysgol uchod ddydd Iau diweddaf, pryd yr oedd yn bresenol-Dr Rowlands, Parchn Thomas Jones, R. P. Williams, a Mr S. Jones. Darllenwyd a chadarnhawyd cof. nodion y cyfarfod diweddaf, Yr oedd taf- leni presenoldab wedi dyfod o'r holl ysgolion dan lywodraeth y bwrdd, oddigerth Dinor- wig. Cafwyd fod yr presenoldeb at gyfar- taledd am y mis diweddaf yn uwch o 47 (3 na'r mis blaenorol, ond nid oes amheuaeth nad oes llawer iawn o esgeuluso eto, liuaws o rieni esgeulus yn llecbu yn nghysgod yr afiecbyd sydd wedi bod mor gyffredinol. Penderfynwyd aofan rhybuddion i nifer fawr o'r cyfryw; hefyd. penderfynwyd ar- graphu bysbysleni i'w lledaenu ar hyd y plwyf yn rhybwddio os ceir plant o oedran ysgol yn chwarel1 ar hyd y ffyrdd a'r heolydd ar a Jeg yr ysgol, ar ol dyddiad penodol, y bydd i'r bwrdd erlyn rhieni y cyfryw, heb rybudd pellacb Arwyddwyd chequesi dalu y biliau chwarterol.—Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Thomas Roberts, Tanyfya- weot, Aber, yn datgan ei barodrwydd i dalu am addysg dwy o enethod o'r plwyf hwn, heb fod o'r un teulu. vo y sefydliad sydd yn nglyn & Choleg Bangor, i ddysgu trin llaeth ac ymenyn, y dewisiad i gael ei wneyd yn y lie cyntaf o fysg plant llafurwyr amaeth- yddol na byddo eu henillion uweblaw deunaw swllt yr wythnos; os na ellir eu cael o fysg y dosbarth hwnw, yna o fysg plant tenantiaid amalithyddol heb fod yn dal rhagor na deugain erw o dir; ac os na ellir eu cael o'r naill na'r llall, yna o fysg plant unmyw weithwyr na byddo en henittiou yn eu gallu- ogi i dalu am yr addyag a roddir yn y sefydl- hd dywededig. Cyfarwyddwyd yr ysgrifen- ydd i aufon at yr holl athrawon a'r athraw- eaau i'w hysbysu o hyn, y rbai ydynt i wneyd y telerau yn hysbys, ac i edrych allan am ymgeiswyr cymbwys, ac anfon eu henwau ac enwau eu rhieni iddo ef, fel y gallo yntau eu banfon i Mr Roberts. Pasiwyd pender- fyniad unfrydol o ddiolcht;arwch i'r bon- eddwr twymngalon i m ei gynbygiad.—Pen- derfynwyd hefyd fod y pwyllgor ymweliadol i edrych i mewn i'r crybwylliad a wneid gan arolygydd ei Mawrbydi am adoilad i ysgol y genetbod yn Deinioler, ac i ddwyn eu had- roddiad ar yr unrhyw i'r cyfarfod nesaf. Hefyd, fod yr ysgrifeaydd i bwrcasu copi o'r code oewydd-argraphiad y School Boarel Chronicle-at wasanaeth y bwrdd. Befyd, fod ychydig o welliantau a argymhellir gan bwyllgor Ileol ysgol Bathel yn cael ea cario allan.—Cofnodydi.

Derbyniodd Mr Suoley wahoddiad gan y Frephines i fyned i Gastell Windsor ddydd Mawrtb, a thebygol y bydd iddo giniawa a ehyagu yno y noswaith hono.

YS ARDDANGOSFA YN NGHAER. II NARFON. MR. GOL.,—CiiRiatewch i mi dd?y,  II gof i'r rhai hy"y fwri.da?t a&, ceffylau yn y show yn y PaTiMo Llun y Sulgwyn ?af, lai dydd Lh n .?f M Ma» y l?fed. ydyw y ?iwrnod .t,f i dd? a! enwau. Ar dde,byc?d gair d?v y ? N 'b'dd Y bte?r ge?yf dda?cn rhe.t?r y d?? ■ ba,thi. "d au r gwou?rau, ae ent?,/ f071111,- Y r eiddoch, D. !tnys, ysg. I Bod-Qwyoedd, C?n.r{?? ? j